Hollandia Alphen
sluit, verzet bij
ondernemingsraad
Kunstenaars bezetten
-deel K en O-gebouw
Wat biedt gewest Leiden
na basisonderwijs?
Agenda voor Leiden
Gemeenteraad
Ter Aar
Nieuwe Leidse Courant
Nieuwe postkantoor in Rijnsburg
Gemeentelijke
indeling is
middeleeuws
Flatbouw in
Nw.-Vennep
/K2 TROUW/KWARTET DINSDAG 6 FEBRUARI 1972
REGIO L3
rde?'
n de
wat
to
rman
üjne,
met
r de
eekt.
•h, ik
veel
zou!
niet-
iaam
van
ngen
irken
j de
Zij
de
vlees
open
is zo
tuur-
p de
bben
de
>elet-
oren.
ij nu
en
niet
i wat
Hier
eken
on-
rich-
'Beweegredenen van directie onduidelijk
Van een onzer verslaggevers
ALPHEN De Hollandia Tricotagefabriek aan de Van Foreestlaan in Alpben gaat sluiten. Dit be
sluit beeft de directie liet personeel (189 werknemers) vrijdagmiddag meegedeeld. De ondernemings
raad beeft ziek liiertegen gistermiddag met klem verzet, 'omdat geen vervangende werkgelegenheid
in de regio aanwezig is en omdat de directie onvoldoende gegevens heeft verstrekt over baar beweeg
redenen om tot sluiting over te gaan.'
Blijkens een officiële mededeling van
de directie van het moederbedrijf van
Hollandia in Veenendaal heeft de
voorgenomen sluiting van het Alphen-
se bedrijf te maken met 'opvoering
van de produktiviteit en efficiency'.
Hollandia heeft 'ateliers' in Lopper-
sum (Groningen), Alphen en Hechtel
(België). Zowel onder het personeel
als onder de leden van de onderne
mingsraad is de vraag gerezen waar
om de directie nu juist Alphen wil
sluiten. Zoals bekend brengt Hollan
dia ondergoed als merkartikel op de
markt en daarnaast heeft het vrijwel
een monopoly op de lingeriemarkt.
Het bedrijf in Alphen is gespeciali
seerd in het vervaardigen van linge
rie, het personeel heeft daar in reeds
negentien jaar ervaring en bovendien
beschikt men in het Alphense bedrijf
over een adequaat machinepark.
Zwijgplicht
Het is de ondernemingsraad nog een
grote vraag welke rol het bedrijf in
Hechtel in deze ontwikkelingen
speelt. In deze Belgische vestiging
zijn ongeveer 240 mensen werkzaam,
waax-van ongeveer 80 procent betrok
ken is bij de katoenproduktie (onder
goed). Het lijkt in de bedoeling van
de directie te liggen om de totale
lingerieproduktie hier naartoe over te
brengen en om vervolgens de katoen
produktie over te hevelen naar Lop-
persum.
Dit voornemen vervult de onderne
mingsraad met zorg, te meer nog
omdat in het Alphense bedrijf sprake
is van de hoogste bezettingsgraad per
vierkante meter. Bovendien zo zegt
men zal het zeer moeilijk zijn om
voor het personeel elders in deze
regio werk te zoeken in de textielin
dustrie.
Nadat zij het personeel de beslissing
had meegedeeld, legde de directie de
werknemers vrijdagmiddag een zwijg
plicht op in verband met de (wette-
lijik gebruikelijke adviesaanvraag aan
de ondernemingsraad omtrent de slui
ting. Achteraf meent de onderne
mingsraad dat hiervan geen sprake is
geweest, omdat vooraf de beslissing al
bekend was. zodat van een eventuele
invloed op het besluit toch geen spra
ke was geweest.
Op dit moment is nog geen afvloei
ingsregeling bekend. De directie heeft
de gezamenlijke industriebonden wel
een concept-voorstel voorgelegd, dat
o.a. voorziet in een eventuele her
plaatsing in andere dochterbedrijven.
Hierover moet nog gepraat worden.
W.
•pen.
tot
voor
sizen
niet
iken,
de
hem
n de
leeft
iden.
Jor-
dus
erste
we
een
er
maal
heid
Als
illen
en
even
die
lijke
vord
be
mny,
uit-
e ar-
din-
eens
de
ont-
boek
van
zijn
oord
dia-
de
hij
naar
me
gfr
wei-
t IX
lijkt
Het plan om diit gebouw te gaan
bezetten as opgeweld, omdat altijd
nog geen toestemming van GS voor
verbouwing is afgekomen. Temeer om
dat K. en O. niets met de al ruim
drie jaar leegstaande gebouwen kan
doen, en vele bruikbare voorwerpen
(zoals kramen, elektrische leidingen
enzovoorts) uit het gebouw waren
gesloopt, is besloten om het voor
verdere verpaupering te behoeden door
er zelf atelierruimte dn te creëren.
Acht man, waaronder een beeldhou
wer, een musicus, een schilder en een
1 is,
pg*
ïool,
hel
gin',
het
hij
niel
ech-
D<
het
irif
L.K
uit
lukt
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Tien Leidse kunstenaars liebben gisteravond om kwart
voor negen bet zogebeten zg. Kloosterbuis (dat deel uitmaakt van
bet K. en O.-gebouw aan de Oude Vest) bezet. De tien bezetters
willen van bet gebouw op bun manier een cultureel,centrum maken.
TER AAR In de raadsvergade-
van maandagavond deelde burge
meester van de Poel mee dat de heer
Ahles (CHU) wegens drukke werk
zaamheden had bedankt als lid van de
raad. De raad besloot stukjes grond
langs de kerkweg te verkopen aan de
heer Lenting voor 4 gulden de meter.
Grond voor de roomskatholieke schooi
in Aardam-West werd voor 168.700
gulden in eigendom aan de schoolver
eniging overgedragen. De kleuter
school te Langeraar krijgt netten over
de zandbakken. Het visrecht in de
Leidsevaart werd opnieuw verhuurd
aan de firma Kraan op de voorwaarde
dat het snoeken blijft toegestaan. De
tennisvereniging krijgt haar derde
baan, de huurprijs voor de drie banen
bepaalde de raad op 81.00 per jaar.
Nadat de raad het voorstel tot verbe
tering van de opritten van de kleine
brug te Langeraar voor een bedrag
van 8700 gulden en de bouw van een
noodbrug voor voetgangers had aange
nomen besloot hij nog zijn vergaderin
gen in het vervolg te houden op de
tweede maandag van de maand.
edetómid, hebben gezegd definitief in
het gebouw te willen blijven.
Een woordvoerder van de bezetters,
die hun naam 'liever niet zien ge
noemd, vertelde dat zeker veertig
Leidse beeldende kunstenaars om een
dergelijke ruimte zitten te springen.
De groep krakers is bereid om in de
toekomst huur te gaan betalen. Ook
willen zij uit eigen zak de meest
belangrijke reparaties aan het gebouw
bekostigen. De bezetters zeggen het
ergerlijk te vinden 'dat de gemeente
zich nooit heeft ingespannen om ate
lierruimte voor kunstenaars te vin
den'. 'Het moet nu dan maar afge
dwongen worden', aldus één van hen.
Voordat de bezetting een feit was,
zijn er volgens de kunstenaars nog
informele gesprekken geweest met K.
en O. en hebben zij ook 'leden van de
Culturele Raad in kennis gesteld van
hun plannen. Direct na de actie stelde
men de voorzitter van K. en O. pro
fessor Brouwer, telefonisch van de
bezetting op de hoogte, om te kunnen
gaan onderhandelen over licht, water
en eventueel de huurprijs.
De sluiting van Hollandia-Alphen
blijkt in elk geval geen puur noodza
kelijke aangelegenheid te zijn, maar
het gevolg van een efficiëntere be
drijfsvoering. De voorgenomen slui
ting staat evenmin in verband met
lagere omzetcijfers, integendeel, er is
juist sprake van een hogere omzet.
Wel is bekend dat het bedrijf in de
afgelopen jaren aanzienlijke verliezen
heeft geleden.
Verzet
In verband hiermee hebben de onder
nemingsraadsleden (alle georgani
seerd) van het bedrijf in Alphen
gisteren in gezamenlijke vergadering
na advies van de industriebonden het
volgende gesteld en besloten:
Er is geen sprake van een advies
aanvraag, daar de directie in de bij
eenkomst van 2 februari jl. meedeelde
dat het besluit al vast stond:
de gekozen leden stellen vast, dat
de directie geen duidelijke argumen
ten heeft overgelegd waarom 't bedrijf
in Alphen moet worden gesloten;
erkend wordt dat in het verleden
een leiding- en organisatieprobleem
aanwezig was, doch dat is de laatstes-
tijd aanmerkelijk verbeterd:
een Zwitsers bureau stelt thans
nog een onderzoek in naar de organi
satiestructuur van de bedrijven te
Veenendaal. Loppersum, Alphen en
Hechtel in België. Dit onderzoek is
nog niet afgerond en de uitslag is
niet bekend:
in Alphen is de gunstigste bezet
ting qua vloeroppervlakte, terwijl
daar 90 procent van de totale lingerie
produktie wordt gemaakt:
in Hechtel wordt de overige 10
procent gemaakt. In dat bedrijf wordt
de technische outillage verzorgd do
de technische outillage verzorgd door
leidinggevenden vanuit A'lphen. Over
plaatsing van de produktie naar Hech
tel zou tevens betekenen dat daar een
omschakeling zou moeten plaatsvin
den welke ongetwijfeld veel kosten
met zich mee zal brengen;
er is geen sprake van voorraadvor-
ming in de lingeriesector. De collectie
voor 1973 wordt met volledige bezet
ting verwerkt. Van enige stagnatie of
onderbezetting is niets gebleken;
er is reden dat de gekozen leden
geen advies willen uitbrengen en zich
ten stelligste verzetten tegen de slui
ting, temeer daar geen vervangende
Averkgelegenheid in de regio aanwezig
is en de directie onvoldoende gege
vens heeft verstrekt over haar beweeg
redenen tot sluiting over te gaan.
Het eigen ochtendblad
voor èlk protestants Christelijk gezin
in Leiden en omgeving
ZORG VOOR EEN
STERKE CHRISTELIJKE PERS
Basisschool doorlopen, vakantie, en dan kiezen. De nieuwe gemeentelijke brochure maakt die keuze
iets gemakkelijker.
Van een onzer verslaggevers
LEIDEN Het 'Gewest Leiden' mag dan in menig opzicht nog een duidelijk begrip zijn, op on
derwijsgebied beeft bet zicli met de verschijning van een informatieboekje over bet voortgezet
onderwijs boopvol aangediend.
Deze uitgave van de gemeentebestu
ren van Katwijk, Leiden, Leider
dorp, Oegstgeest, Rijnsburg, Sassen-
heim, Valkenburg, Voorschoten,
Warmond, Wassenaar en Zoeterwou-
de wordt in een aantal van zesdui
zend exemplarenin deze regio ver
spreid en is uiteraard bedoeld voor
de ouders die zich dit jaar voor de
vraag zien gesteld, welk onderwijs
hun bind na de zesde klas van het
basisonderwijs kan gaan volgen.
Verscheidene scholen en schoolge
meenschappen hebben hun eigen in
formatie-avond al achter de rug, nu
de eerste test op de basisschool enig
inzicht heeft gegeven in de richting
waarin de kinderen zich kunnen
gaan ontwikkelen. Op de basisschool
wordt duidelijk, over welke capaci
teiten het kind beschikt. Op grond
daarvan en rekening houdend met
de interesse van de leerling wordt
een advies gegeven. Maar met be
paalde hoedanigheden kan men op
verschillende scholen terecht en daar
om is het van belang te weten
welke mogelijkheden het onderwijs
te bieden heeft.
Positief advies
Het boekje kan aanleiding geven tot
vragen. Persoonlijke voorlichting is
daarom mogelijk bij het school
hoofd, de afdeling onderwijs van de
gemeentesecretarie, de adviseur voor
het voortgezet onderwijs, de ge
meentelijke inspecteur van het on
derwijs te Leiden (Stationsweg 26,
Leiden) en de jeugdconsulente van
het gewestelijk arbeidsbureau. Het
boekje bevat verder een lijst van
kleuter- en basisscholen, een over
zicht van de in het gewest aanwezi
ge schoten en opleidingen voor mid
delbaar en hoger beroepsonderwijs
die niet rechtstreeks aansluiten op
het lager onderwijs, en de mogelijk
heden voor avondonderwijs.
Over de bedoeling van de brugklas
wordt gezegd, dat deze moet uitma
ken in welke richting een leerling
het best verder zal kunnen gaan.
Aan het eind van het brugjaar krij
gen de ouders advies. Dat zal een
positief advies zijn, om ©Ik kind de
mogelijkheid te geven een eind
streep te bereiken, langs welke weg
ook.
Voor de brugklassen is samenwer
king tussen scholen in de vorm van
een scholengemeenschap van het
grootste belang. Voortdurend over
leg tussen de vakleraren bevordert
het doorstromen van de kinderen
aan het eind van het brugjaar. Ook
in de hogere leerjaren heeft een
dergelijke samenwerking tussen ver
schillende schooltypen vele voorde
len. Het is voor een leerling met
mavo-diploma mogelijk zonder meer
over te stappen naar de vierde klas
van de havo-school in de scholenge
meenschap.
Geen schoolgeld
De leerplicht eindigt niet met het
basisonderwijs. De leerling moet ten
minste negen cursusjaren hebben
doorlopen. Na die negen jaar volle-,
dige leerplicht is een leerling nog
twee jaren gedeeltelijk leerplichtig.
Eén dag per week moet hij (zij) dan
deelnemen aan cursussen (vormings
instituten. leerlingenstelsel e.d.).
Voor hen die lager onderwijs vol
gen, hoeft geen schoolgeld te wor
den betaald. Evenmin wordt school
geld geheven voor onderwijs aan
leerlingen van de eerste drie leerja
ren van dagscholen voor voortgezet
onderwijs, die aansluiten op .de ba
sisschool. Er is wel schoolgeid ver
eist voor onderwijs aan leerlingen
van het vierde en de volgende leer
jaar.
Voor de berekening van het school
geld wordt een maatstaf gehanteerd.
Dat is de over het voorgaande kalen
derjaar verschuldigde loonbelasting,
inkomstenbelasting en eventueel
vermogensbelasting. Als deze maat
staf lager is dan 1200, is geen
schoolgeld verschuldigd. Het school
geld bedraagt 12, vermeerderd
met 3,5 procent van de schoolgeld
maatstaf, hetgeen neerkomt op mini
maal 54. Voor één kind betaalt
men maximaal 500. Als voor meer
dan één kind schoolgeld moet wor
den betaald, kan op verzoek een
reductie worden verleend, en wel
van 25 procent bij 2. 40 procent bij
3 en 50 procent bij 4 of meer
schoolgaande kinderen.
De ouders moeten er rekening mee
houden, dat zij in principe de boe
ken en leermiddelen zelf moeten
bekostigen. Op sommige scholen
kunnen boeken via een boekenfonds
jaarlijks worden gehuurd.
Het informatieboekje gaat ook uit
voerig in op de studietoelagenrege-
ling. Er zijn rijksregelingen, maar
ook provinciale en gemeentelijke
toelagen.
Beroepskeuze
Omdat vele jongeren in de laatste
klas van een vervolgschool nog niet
weten wat zij na het verlaten van
die school zullen gaan doen, geeft
het boekje ten slotte daarover wat
inlichtingen. Er kan een beroeps-
keuzëtest worden aangevraagd. De
jeugdconsulenten geven naast indivi
duele informatie op het gewestelijk
arbeidsbureau ook klassikale voor
lichting op verschillende scholen.
De jeugdafdelingen van deze instel
ling neemt niet de verantwoordelijk
heid van de leerling voor zijn of
haar toekomst over. maar kan hem
(haar) wel een eind op weg helpen
naar een effectieve beroepskeuze.
Ouders en verzorgers raden wij aan,
het boekje van de gemeentebesturen
eens rustig te lezen. Zij worden hier
op doelmatige wijze wegwijs ge
maakt in een voor hen grotendeels
onbekende materie. Uit hun eigen
opleiding kunnen zij die kennis niet
meer in voldoende mate putten.
Niet alleen ligt deze vaak al vele
jaren achter hen, maar ook hebben
de onderwijspakketten van verschil
lende schooltypen een andere in
houd gekregen en zijn de mogelijk
heden zoveel ruimer geworden. Dus
voor leerlingen en ouders: heel inte
ressante stof.
Overlegorgaan PvdA
gewest Leiden vóór
directe verkiezingen
LEIDEN Het overlegorgaan van de qSjgJjj
Partij van de Arbeid voor het stadsge
west Leiden, samengesteld uit raadsle
den, afdelingsbestuurders en belang
stellenden uit de gemeenten die thans
het gewest Leiden vormen, heeft zich
in het Leidse stadhuis gebogen over
de stand van zaken met betrekking
tot het tot stand komen van een
nieuwe gemeenschappelijke regeling
voor het gewest Leiden.
Op 15 februari aanstaande zet de
Gewestraad de behandeling voort van
het door het dagelijks bestuur van
het gewest Leiden opgestelde ontwerp
voor een nieuwe gewestelijke rege
ling.
Het overlegorgaan bleek bijzonder
sterk te hechten aan directe algemene
verkiezingen van de gewestraadsleden.
Deze verkiezingen zouden samen met
de gemeenteraadsverkiezingen op 29
roei 1974 moeten worden gehouden
Tot die tijd is een overgangsregeling,
bijvoorbeeld hetgeen het dagelijks be
stuur van het gewest terzake van de
verkiezing van gewestraadsleden op
Papier heeft gezet, aanvaardbaar.
DINSDAG
Stadhuis,
ting).
Gehoorzaal, 7.30 uur: schaaksimultaan V. en
D.
Breestraat 19, 7 tot 8 uur: spreekuur Chr.
Emicrntiecentrale.
Stadhuis, 7 tot 8 uur. spreekuur Bouwfonds
Ned, Gemeenten.
Hooigracht 38. 7 30 tot 8.30 uur: spreekuur
huisvesting werkende Jongeren.
Arbeidsbureau Herengracht, 9.30 tot 10.30
uur: Man-Vrouw-Maatschappij, spreekuur
over parttime-werk.
Driftstraat -19, 10.30 tot 11.30 uur- spreekuur
sociale raadsvrouw.
WOENSDAG 7 FEBRUARI
Gebouw Irene Leiderdorp. 8 uur afd. Leiden
Chr. Plattelandsvrouwen, de heer v Tol.
R'dam over 'De mens in het verkeer'
IJkstraat Za. 10 tot 11 uur: spreekuur
sociale raadsvrouw.
Stadhuis, 7.30. gemeenteraad (begroting).
Stadhuis. 4.30 lot 6 uur: spreekuur sociale
raadsvrouw.
DONDERDAG 8 FEBRUARI
Zaal Bevrijdingskerk, 8 uur. afd. Zuid-West
Christcnvrouwenbond. voorlichting merkarti-
spreckuur sociale
RIJNSBURG Hoewel het nieuwe'
postkantoor in Rijnsburg vrydag offi
cieel werd geopend door burgemeester
B. H. Koomans. was het maandag toch
de eerste 'echte' dag dat lokethande
lingen werden verricht en de bestel
lers er de brieven sorteerden en van
uit de nieuwe aan-winst op pad gin
gen. Het bleek deze eerste dag al dat
het moderne kantoor in een behoefte
voorziet. Het postkantoor is nu geves
tigd in de Remiseflat aan de Oegst-
geesterweg, bij de Tramstraat. Toen de
heer A. Schaddelee er twaalf jaar
geleden kantoorhouder werd waren er
vier bestellers en was er èèn hulp
kracht die de heer Schaddelee hielp.
Nu zijn er zeven bestellers en zijn er
twee volwaardige kantoorkrachten. Er
waren 60.200 lokethandelingen in 1964
en in 1970 was dit opgelopen tot
82.800. 'Toen zette zich weer een da
lende lijn in, hetgeen ondermeer
voortkwam uit het feit dat meer ge
bruik werd gemaakt van het girale
verkeer. Door de propaganda werden
bijvoorbeeld lonen per giro overge
maakt. Men kwam niet meer met elke
rekening naar het postkantoor. In
1972 waren er dan ook 72.700 loket-
handelingen' in Rijnsburg. wat een
behoorlijke daling betekende', aldus
de heer Van de Water, van het kan
toor te Leiden, waarvan Rijnsburg
een hulpkantoor is. Toch blijft er
uiteraard genoeg werk over. Vooral
de toekomstige uitbreiding van Rijns
burg, betekenen dat het postkantoor
nog wel weer zal moeten worden
uitgebreid. Er komen steeds meer in
woners en nieuwe straten worden
aangelegd. Dat houdt een uitbreiding
in van het aantal 'vakjes voor de
brieven die gesorteerd worden'. Het
verminderen van de lokethandelingen
is overigens een landelijke zaak. Van
daar dat in sommige gemeenten de
postkantoren ook andere taken krij
gen. Er zijn er waar men bijvoor
beeld ook terecht kan voor geboorte
akten, visakten etc. Zover is het in
Rijnsburg echter nog niet dat men
hier als hulp-secretarie dienst moet
gaan doen.
Het was ook door de toeneming van
de bevolking o.a. door Frederiksoord,
dat het kantoor in de Kerkstraat veel
te klein was. De nieuwe huisvesting
is dan ook geen overdadige luxe voor
de PTT in Rijnsburg.
kelei
Stadhuis. 6 tot 8 uur
raadsvrouw.
VRIJDAG 9 FEBRUARI
.Tazz-zoldcr Hot House, Rapenburg 24. 22
uur: Rob v. d. Broek piano, Ronald JtiJnders
fluit, Ferdie Rikkers bas en Max Bolleman
drums.
Zaal Bevrijdingskerk. 7 tot 10 uur; ruilbeurs
voor verzamelaars.
Burgerzaal stadhuis. 8 uur: mr. H. H.
Kirchheiner, kantonrechter te Alphen aan
den Rijn, over 'De ombudsman, centraal of
regionaal?
ZATERDAG 10 FEBRUARI
LAK-theatcr Levendaal, 8.15 uur: cabaret
Salvo met 'Cartoon' (showprogramma).
Morsweg 114, 2 tot 5.30 uur: jeugd-schaakso-
ciëteit.
TENTOONSTELLINGEN
Galerie v. d. Vlist. Botermarkt 3: schilderij
en Ben Mone. wandkleden Ans Lempus.
bronsplastieken Peter v. d. Meer. grafiek
Kees Hauwert en potterie Kees Hoogendam.
Febr. tot en met maart.
ACTIE VOOR MOEDERS
Hofdijck 32. Oegstgeest: Actie Moeders voor
Moeders, mevr. zr. E. Janssen-Niemeyer.
tel. 01710-53652.
APOTHEKEN LEIDEN
Dienst apotheken tot 9 februari: Zuider
apotheek, Lammenschansweg 7, en apotheek
Leiderdorp.
TENTOONSTELLINGEN
Kabinet Gaper. Joh. de Wittstraat 40. expo
sitie handgeweven wandtapijten van Inez
Wendt van 26 jan. tot 22 febr. open dinsd. tot
en met zat. van 2 tot 5.30 uur dond
bovendien van 7 tot 9 uur nam. en na tel.
afspraak.
Sociëteit Burgers: Grafiek 1968-1972 treur
nis om te werken, door Pol Jong.
Gedurende februari sociëteit Burgers. Burg-
steeg 2a, Lelden dagelijks geopend van 16
tot 1 uur.
Duivenhuis. Rapenburg 9: wandkleden van
Lydia Luyten en ceramiek van Hildert
Boxen. Tot 17 februari.
WERELDWINKEL OEGSTGEEST
Elke zaterdag in de hal van het Gemeente
centrum Lijtweg 9. van 11 tot 3 uur.
DIVERSEN
Leidse koopavond: Iedere donderdag tot
21.00 u.
Groenoordhal: Iedere vrijdag van 04.00-14.00
u veemarkt.
FILMS IN LEIDEN TOT 8 FEBRUARI
Luxor: 'Amen. broeder, amen' 14 Jr. Dag.
14.30. 19 en 21.15 uur cn zo 16.45 uur.
Trianon: 'Au pair girls' 18 jr aanvangstijden
zie Luxor.
Studio: 'Bij de beesten af. a.l. aanvangstij
den zie Luxor.
Lido: "Dr. No'. 14 Jr. aanvangstijden zie
Luxor.
Camera: 'The Birds' 18 Jr elke avond 19 en
21.15 uur en vr., ma, di en do 14.30 uur.
Kindermatinee: Wlnnctou en het goud van
Apanachl' a.l. zo 14 cn 16.15 uur en za en
wo 14.30 uur. Nachtv. 'The Leopard' 18 Jr
vr. za 23.30 uur.
TENTOONSTELLINGEN
Drukkerij De Bink. Rooseveltstraat 2: Het
Zevende Zegel, tekeningen en assemblages
van Will Tweehuysen. Open maandag t.m.
vrijdag van 8-17 uur. Tot 28 februari.
Lezers schrijven
Ir. verschillende kranten werd on
langs een artikel uit Industrie-Revu
van de Industriebond NKV besproken
onder de kop 'Leiden jaagt industrie
weg'. Hier wat aan- en opmerkingen.
'De universiteit speelt een overmach
tige rol'. Jazeker, als grootste werkge
ver en de gemeente jaagt déze, haar
grootste industrie, niet graag weg.
Wat de erfpacht betreft, deze is be
doeld als sociale maatregel. Men wil
nl. de stijgende grondprijzen niet ten
goede laten komen aan enkele grond-
speculanten, maar tot in lengte van
dagen aan de gemeente, d.i. de ge
meenschap. Maar het heeft van een
andere zijde bekeken een 'a-sociaal'
effect.
Het hoge werkloosheidspercentage als
mede het grote aantal krotten heeft
zijn oorzaak in het verre verleden.
Leiden was in de Middeleeuwen de
grootste stad van Holland, met de
moeder van alle industrieën, de tex-
tielindustie, binnen haar wallen. Wie
de ups and downs van de huidige
textielindustrie kent, kan begrijpen
wat het is, dat Leiden thans voor de
vierde maal sinds 1500 zo'n textielcri-
sis doormaakt. Vandaar de werkloos
heid. Of toch ook door het té milde
sociale beleid van het Gew. Arb. Bur.,
zoals een paar ondernemers klagen?
Zoals wanneer iemand met MAVO-
diploma, die pas 1 aug. verder leert,
op het GAB 'geen passend werk' vindt
en dan acuut 70 werkloosheidsuitke
ring ontvangt?
En vanwaar de krotten? Aan de grote
omvang in de Gouden Eeuw dankt
Leiden de grootste binnenstad van
Nederland op die van Amsterdam na.
Levert dat speciale inkomsten? Doet
Den Haag daar wat aan? 'Er wordt
weinig gebouwd'. Ik werk en woon nu
achttien jaar in Leiden en constateer:
Een vergroting van de gemeente door
volkswoningbouw ging plm 1960 niet
door: op dat terrein bouwt Leiderdorp
forensenwoningen. De voor 'beter ge
situeerden' bestemde wijk in Leiden
werd toen volgestouwd met volkswo
ningen, de beter gesitueerden verdwe
nen. Leiden had zelf geen voldoende
bouwterrein meer en droeg woning-
bouwcontingenten over aan Lisse.
Hier blijkt het schreeuwend onrecht
dat gegroeid is in onze staatsinrich
ting: onze gemeentelijke indeling is
middeleeuws, letterlijk en figuurlijk.
In de middeleeuwen was land regel,
stad uitzondering. Sindsdien moeten
stadsgemeenten, stedelijkheid is al
lang regel vechten om uitbreiding.
Zij worden behandeld als een boom
die wel takken mag krijgen, maar de
stam mag niet dikker worden en
wordt omkneld door een band van
toen de boom nog jong was: een
misvorming ontstaat.
De geschoolde welgestelde Leidenaren
die aan de universiteit, maar ook in
het bedrijfsleven in Leiden en elders
wél werk vinden, zoeken woonruimte
buiten Leiden. De laag- en ongeschool
den blijven achter, een lot dat Leiden
deelt met die andere, nóg oudere
industriestad: Maastricht. Welke ge
meenteraad is minder sociaal? Maar
waar genieten de inwoners van Oegst
geest in grote getale onderwijs? Waar
zijn de andere centrale voorzienin
gen?
De rijksvergoeding gaat naar het aan
tal inwoners. Welnu, de snel groei
ende stedelijke agglomeraties (als bv.
Den Haag. Leiden, Amsterdam) zien
Juist daarom hun centrale stad in
inwonertal achteruitgaan. Want om
als kern te blijven fungeren, moeten
zij hun winkelaccommodatie uitbrei
den, krotten opruimen en zo parkeer
ruimte scheppen: woningen boven za-
kenpanden verdwijnen, de zakenlie
den gaan 'buiten' wonen, arme stu
denten nemen hun plaats in; Leiden
moet het pittoreske zeventiende eeuw-
se karakter van de binnenstad ont
zien, kilometers kademuur herstellen.
Grachten dempen mag terecht niet.
dan maar doorbraken forceren. Zo
zien de snelst groeiende centra de
rijksuitkering afnemen. Dat is m.i.
onlogisch en onrechtvaardig. Want de
begrippen 'stad' en 'gemeente' dekken
elkaar niet meer. Waarom wordt een
radicale herindeling van de gemeen
ten en/of een effectieve gewestvor
ming niet aangepakt, om dit histo
risch gegroeide onrecht weg te ne
men? Ik vrees dat partijpolitiek be
lang dit belet.
Toen ik in 1955 van de Veluwezoom
naar Leiden zou gaan, zei mij een
distillateur, rijk geworden van zijn
afzet aan de arbeiders: 'Leiden? Daar
moet je niet gaan wonen, fabrieks
stad, vies!'
'De gemeente Leiden vindt de con
stante ruzie in de gemeenteraad'
die overigens ten einde loopt niet
'belangrijker dan het oplossen van de
noodsituatie', maar wij. de gemeente,
dus de kiezers staan machteloos tot-
aan de volgende verkiezingen. En
niet de gemeente, maar het PAK is
de oorzaak van de ruzie, maar niet de
schuld: niemand doet rot die happy
is.
De veronderstelling dat er 'wellicht
niets aan het Leiden vol krotten ge
daan wordt, omdat het zo studenti
koos is, is niet beledigend voor Lei
den, noch voor 'de leiding van de
universiteit', maar voor de schrijver,
zozeer getuigt het van ondeskundig
heid.
Cor van den Hengel, Leiden.
Van redactiewege bekort.
NIEUW-VENNEP In Nieuw-Ven-
nep wordt deze week begonnen met
de bouw van het eerste flatgebouw.
Uitgezonderd het bejaardenpension
'Westerkim' kent het dorp nog geen
hoogbouw, enkele industrieën daarge
laten.
De flats (42) komen in de wijk 'Wel
gelegen' tussen Warande en de Wes-
terdreef, nabij het industrieterrein.
Het gebouw zal drie woonlagen heb
ben. Onder een deel daarvan komt
bergruimte. Het worden koopflats
voor zogenaamde 'onvolledige' gezin
nen (vrijgezellen, echtparen zonder
kinderen enz.). De koopprijs zal ver
moedelijk tussen de 45.000 en 50.000
gulden liggen. De bouw is in handen
van het plaatselijke bouwbedrijf P.
Hulsbos B.V.