Supporters Nixon
schuldig bevonden
Oost en West maken
in Wenen een begin
NGOEJEN VAN THIEUEEN KOPPIGE MARIONET
Bestandscontrole
gaat vorm krijgen
Sadat blijft op het
democratische pad
Wttspraak jury in Watergate-proces
Oostduitse ambassade
in Den Haag geopend
Maatregelen bij
fabriek Huarte
ingetrokken
Nieuwe 'opposant'
naar een gesticht
Als hij zich nu niet handhaaft, verdient hij het ook niet
mOUW/KWARTET DONDERDAG 1 FEBRUARI 1973
WASHINGTON (Reuter, UPI, AP) Twee medewerkers van het vorig jaar optredende Comité
voor de herverkiezing van president Nixon zijn schuldig bevonden aan inbraak in het hoofdkwar
tier van de Democratische partij in Washington om er afluister-apparatuur te plaatsen.
De jury in het zogeheten 'Watergate'-
plroces, bestaande uit acht vrouwen en
vier mannen, had slechts anderhalf
uur nodig om tot haar uitspraak te
tomen. De Nixon-medewerkers zijn:
de 42-jarige Gordon Liddy, voormalig
hoofd van de juridische afdeling van
het Witte Huis en de 48-jarige James
McCord, de veiligheidschef van
Nixons verkiezingscomité. Beiden zijn
opgesloten. Tot dusver waren zij op
borgsom vrij.
De Watergate-affaire, die haar naam
ontleent aan het oude hoofdkwartier
van de Democratische partij, heeft
veel stof doen opwaaien, toen de cam-
Geharrewar in Vietnam vermindert
SAIGON (Reuter, UPI, AP) Na vier dagen van felle strijd sinds
het ingaan van het bestand in Vietnam is gisteren de eerste stap ge
zet op weg naar internationaal toezicht op de naleving van het be
stand. Leden van de internationale controlecommissie hadden hun
eerste officiële bijeenkomst met de militaire commissie van de vier
strijdende partijen.
Functionarissen van de internationale
controlecommissie, samengesteld uit
LOOOj Canadezen, Polen, Hongaren en Indo-
nesiërs, wilden niet zeggen wat tij-
Te dens de vergadering van één uur was
iter besproken, maar zij spraken wel var*
'een positieve beweging'. De militaire
LIG commissie van Amerikanen. Noord
en Zuidvietnamezen en Viet Congle-
den dient krachtens de Parijse ak
koorden zorg te dragen voor vervoer,
veiligheid en demarcatielijnen, zodat
de 1160 leden van de internationale
Tel controlecommissie zich kunnen ver
plaatsen naar waarnemingsposten in
het land.
Uit Canadese bron werd vernomen,
dat de militaire commissie drie dagen
van 'ernstige besprekingen' achter de
[del mg heeft en dat men vooruitgang wil
710. toeken. Een teken dat men haast wil
naken, werd genoemd het verzoek
ian de Viet .Cong aan Saigon om de
leider van de Viet Cong-delegatie in
de militaire commissie per helikopter
op te pikken bij de Cambodjaanse
grens en hem naar Saigon te brengen.
it Strijd
Volgens berichten van het Zuidvietna
mese opperbevel hebben de Viet Qong
en de NoördviëtriameZen 'de afgelopen
vier dagen 142 gehuchten bij Saigon
bezet, maar moesten zij na felle strijd
er weer 89 afstaan. Zij zouden daarbij
2500 man aan doden hebben verloren.
Aan regeringszijde zouden 434 doden
lijn gevallen.
Volgens Saigon doet de tegenstander
minder nieuwe veroveringspogingen,
aaar schijnt hij zich nu te beperken
ot Consoliderings-acties. Vier van de
voornaamste toegangswegen tot Sai
gon, waarvan dinsdag was gemeld, dat
ie weer voor het verkeer open waren
gesteld, blijken nog steeds afgesneden
te zijn.
De Cambodjaanse minister van voor
lichting, Keam Reth, heeft gisteren op
een persconferentie verklaard, dat 'de
communistische activiteit' in Cambod
ja is verminderd sinds de onderteke
ning van het Vietnamese akkoord en
de eenzijdige staking door Cambodja
van offensieve militaire operaties.
Thailand en Laos hebben besloten aan
beide oevers van de Mekong-rivier
gemengde Laotiaans-Thaise ploegen te
stationeren, wier taak het is toezicht
te houden op bewegingen van guerril
la-eenheden.
Protest
'De regering in Saigon probeert met
alle middelen het werk van de ge
mengde militaire vier-mogendheden-
commissie te vertragen', zo heeft de
Noordvietnamese minister van buiten
landse zaken, Trinh, gisteren in een
protestnota verklaard. Hij doelde op
de weigering van de Zuidvietnamese
regering militaire vertegenwoordigers
van Noord-Vietnam toe te laten zon
der immigratieformulieren in te vul
len. Volgens de nota betekent deze
houding van Zuid-Vietnam een ernsti
ge schending van een protocol uit het
bestandsakkoord, dat aan leden van
de militaire commissie diplomatieke
voorrechten toekent.
De laatste Amerikaanse delegatielei
der bij het Parijse Vietnam-overleg,
William Porter, heeft dinsdag ver
klaard, dat Amerika zich 't recht voor
behoudt de hulp aan Zuid-Vietnam
stop te zetten,, als Zuid-Vietnam zich
niet aan het bestandsakkoord zal hou
den. Volgehs Porter vinden de VS het
'absoluut noodzakelijk', dat Saigon
goede trouw toont bij de naleving van
het akkoord.
pagne voor de presidentsverkiezingen
in volle gang was. Zeven mannen, die
in nauw contact stonden met Nixons
Republikeinse partij, werden ervan
beschuldigd, in juni 1972 te hebben
ingebroken op het hoofdkwartier om
er afluisterapparatuur te plaatsen.
Vonnissen
Vijf van de zeven hadden al een
volledige bekentenis afgelegd, maar
Liddy en McCord probeerden vol te
houden dat zij onschuldig waren. De
rechter heeft nog geen vonnis gewe
zen. Beide mannen kunnen veroor
deeld worden tot maximum-gevange
nisstraffen van respectievelijk 50 en
60 jaar en 40.000 tot 60.000 dollar
boete.
De verdediging had in een al te
doorzichtige poging om de activiteiten
van de verdachten goed te praten
aangevoerd, dat zij geprobeerd hadden
te ontdekken of er tijdens de campag
ne gevaar bestond voor geweldpleging
tegen de republikeinen en vooral te
gen Nixon. In een dergelijk geval
achtte zij 'het gerechtvaardigd, de wet
te schenden om groter kwaad te voor
komen'.
Een woordvoerder van Nixon heeft
ontkend, dat het Witte Huis op de
hoogte geweest is van de activiteiten
van de medewerkers van de president,
ook niet van die van Liddy en
McCord. Intussen is men in de Demo
cratische partij van mening, dat het
proces niet voldoende aan het licht
heeft gebracht van wat zich in werke
lijkheid heeft afgespeeld. De democra
tische leden van het Congres zullen
aansturen op een officieel onderzoek.
Een subcommissie van de Senaat zal
naar men verwacht alle betrokkenen
gaan ondervragen om zekerhedd te
krijgen of de Watergate-affaire niet
'slechts een deel is van een groter
republikeins complot tijdens de ver
kiezingscampagne.
Kort voor het begin van de besprekingen arriveerde de Russische delegatie onder leiding van Oleg N.
Sjeslew (tweede van rechts) in Wenen.
WENEN ^Reuter, UPI, DPA, AP) Nadat Nederlandse en Russische diplomaten een compromis
hadden bereikt zijn in de Hofburg in Wenen delegaties van 19 landen van Oost en West bijeen
gekomen om te spreken over wederzijdse evenwichtige troepenvermindering in Europa. Nederland
handelde op verzoek van de andere NAVO-landen.
De openingsbijeenkomst, die slechts
een half uur duurde, was 'formeel'
noch 'informeel'. Zij werd door een
woordvoerder gekenschetst als 'het be
gin der besprekingen'. Voordat het
óverleg van start ging, moest nog een
probleem uit de wereld worden gehol
pen.
Op verzoek van de Sowjet-Unie en
andere Oosteuropese landen is van de
'richtingwijzers' in de Hofburg de
aanduiding 'MBFR' (beginletters van
Mutual Balanced Forces Reduction)
verwijderd. Als motief werd opgegege-
ven, dat nog niet is besloten, welke
naam de voorconferentiev in Wenen
zal krijgen.
en Oostenrijkse woordvoerder zei
dat de Russen met name protesteer
den tegen de letter B in MBFR. In de
westelijke voorstellen wordt er nl.
van uitgegaan, dat Sowjet-Unie meer
eenheden moet terugtrekken dan de
westelijke landen. Daarom werden
stukken papier over de aanduidingen
MBFR geplakt.
Na de eerste vergadering werd van
westelijke zijde een verklaring uitge
geven. Daarin werd gesproken van
een 'inaugurele bijeenkomst ter ope
ning van besprekingen die gevoerd
werden in een zakelijke sfeer'. Een
woordvoerder deelde mee dat de afge
vaardigden aan de halfcirkelvormige
tafel gingen zitten waar zij wilden en
korte begroetingstoespraken hielden.
Verklaard werd dat de vele vraagstuk
ken inzake, het opstellen van de proce
dure voor de komende bijeenkomsten
werden besproken. Er werden echter
weinig besluiten genomen zo er al
sprake kan zijn van enige besluiten.
De vraagstukken zullen verder infor
meel worden besproken.
Gehoopt wordt dat in de nabije toe
komst een voltallige vergadering zal
worden gehouden, aldus de westelijke
verklaring. De woordvoerder zei ech-
CAIRO (Reuter, UPI, AP) President Sadat van Egypte heeft in een
verslag aan het parlement naar aanleiding van de recente studenten
onlusten verklaard, dat hij het pad van de democratie heeft gekozen
en dat er geen weg terüg zal zijn. Hij veroordeelde het optreden van
'reactionair rechts' en 'avontuurlijk links'.
Voorts wordt uit de Egyptische hoofd
stad vernomen dat een door vier lan
den gevormde Arabische commissie
naar Jordanië zal vertrekken om te
proberen de moeilijkheden op te los
sen tussen koning Hoessein en de
Palestijnse guerrilla's, die hervatting
van hun commando-activiteiten in
Jordanië eisen.
De Arabische verdedigingsraad, die in
Cairo zijn overleg heeft afgesloten, zal
overgaan tot versterking van het Syri
sche front. Syrië krijgt hulp tot een
bedrag van ongeveer 570 miljoen gul
den.
Israël heeft een spionage-netwerk ont
dekt in de Golanhoogten (bezet
Syrisch gebied) en leden ervan gevan
gen genomen, die er van verdacht
worden, bombrieven te hebben gezon
den aan president Nixon en diens
minister van buitenlandse zaken, Wil
liam Rogers.
DEN HAAG Terwijl in Oost-Ber-
lijn een Nederlandse ambassade-secre
taris nog op zoek is naar een pand
dat geschikt is om een ambassade te
vestigen, is sinds enkele dagen in Den
Haag aan de Van der Spiegelstraat 5,
de oostduitse ambassade geopend. Tij
delijk zaakgelastigde van de DDR is
de handelsraad Ernst Grooskopf, die
wordt bijgestaan door de eerste secre
taris Wolfgang Hunger.
Sinds kort is in hotel Des Indes, ook
een ambassade van Saoedi Arabië ge
vestigd. Tot nu toe was de Saoedi-
Arabische ambassadeur in Brussel te
vens in Nederland geaccrediteerd.
DEN HAAG De Nederlandse mari
ne zal blijven deelnemen aan geza
menlijke oefeningen met de Amerika
nen in het Caribische gebied. De
Kamerleden De Gaay Fortman (PPR)
en Van Ooyen (PvdA) hadden hier
bezwaar tegen gemaakt.
ter dat er geen aanwijzing is wanneer
de afgevaardigden werkelijk tot zaken
zouden kunnen komen. Voor volgende
week wordt geen plenaire zitting ver
wacht.
PAMPLONA (Reuter, UPI, AP)
De afdeling Pamplona van de
officiële door de Spaanse rege
ring beheerste vakbond, heeft
gisteren de maatregelen, die het
Torfinasa-bedrijf onlangs nam
om zijn ontvoerde eigenaar Feli
pe Huarte vrij te kopen, nietig
verklaard.
Huarte, die op 16 januari door leden
van de militante Baskische afschei
dingsbeweging ETA werd ontvoerd,
kwam op 26 januari weer vrij. Vol
gens het akkoord, dat aan Huarte's
vrijlating ten grondslag lag, dienden
de volgende eisen bij Torfinaja te
worden ingewilligd: het weer in
dienst nemen van 114 ontslagen arbei
ders, een loonsverhoging van driedui
zend peseta's voor iedereen, het volle
dig doorbetalen van ziektegeld en een
maand betaalde vakantie per jaar.
Het prestige van de ETA-beweging
steeg onder de Baskische arbeiders
enorm door de afgedwongen lotsver
betering bij Torfinasa. Een en ander
is nu door de officiële Spaanse vak
bond weer ongedaan gemaakt, vanwe
ge 'de bijzondere omstandigheden,
waarin het akkoord tot stand kwam'.
Gewapende mannen hebben gisteren
een opslagplaats van explosieven in
de Spaans-Baskische provincie Guipuz-
coa overvallen. Zij overmeesterden de
wachtposten en namen een onbekende
hoeveelheid explosieven mee.
BUITENLAND T7/K9
MOSKOU (AP) —De 33-jarige wis
kundige Leonid Plioesjtsj uit Kiew is
veroordeeld tot opsluiting voor onbe
perkte tijd in een gesticht voor gees
teszieken, aldus is hier vernomen,
Plioesjtsj, voorvechter voor burger
rechten, was gearresteerd wegens het
plegen 'an 'anti-Sowjet activiteiten'
en op 25 januari 'berecht' door een
groep psychiatrische deskundigen.
Vrienden van Plioesjtsj hadden verle
den week de autoriteiten verzocht de
man vrij te laten en hem toe te staan
het land te verlaten. 'In onze staat
durven alleen 'gekken' te vechten te
gen tekortkomingen' schreven zij
toen. 'Alleen krankzinnigen durven
hun stem te verheffen tegen schen
ding hunner rechten'. Het heeft niet
mogen baten en Plioestsj heeft het
lot getroffen van andere 'tegenliggers'
van het regime. Hij wordt veilig opge
borgen.
'Elektrieke man'
BELGRADO (AP) Ze noemen hem
de 'elektrieke man' in Belgrado. Hij
kan elektrische schokken weerstaan die
andere mensen het leven zouden kos
ten. Als hij twee blote vingers duwt
in een stopcontact waar 200 volt
stroom op staat zegt hem dat niets. 'Ik
voel alleen maar iets als een zacht ge-
streel'. En hij kan enorm veel drin
ken, maar zweet nooit.
Dat is Zarko Dragic, oud 38 jaar, ge
trouwd en vader van drie kinderen
en van beroep (geen elektriciën waar
voor hij geknipt zou zijn, maar) tim
merman. Met hem zijn de nodige proe
ven genomen in ziekenhuizen, zoals
hem blootstellen aan schokken van
400 volt. Als die klap dan komt doet
Zarko niets dan grinniken en de ge
leerden maar verbaasd staan.
Nieuw massaproces
ANKARA (AP) In Ankara is een
nieuw massaproces begonnen tegen 34
Turken die beschuldigd worden van
revolutionaire activiteiten. Hun staan
gevangenisstraffen te wachten tot ma
ximaal 20 jaar. De meest bekende be
klaagde is de 30-jarige Dogu Perincek,
lector aan de juridische faculteit van
Ankara, tegen wie 20 jaar zou worden
geëist. Twintig anderen hebben uit
zicht op eenzelfde straf en tegen 13
personen zal de openbare aanklager 15
jaar eisen.
In een apart proces (dat reeds loopt)
worden Perincek en 186 anderen ervan
beschuldigd een subversieve groepe
ring te hebben opgericht onder de
naam 'Revolutionaire arbeiders- en
boerenpartij'.
Verzet tegen huwelijk
DJAKARTA (ANP) De Indonesi
sche autoriteiten lijken niet gelukkig
met het huwelijk, dat een Amerikaan
se antropologe, Wynn Sargent, met
een Papoea-stamhoofd heeft gesloten.
Indien Wynn Sargent, die een onder
zoek instelt naar het sexuele gedrag
van de bewoners van de Baliem-vallei,
slechts ter wille van haar onderzoek is
getrouwd, zal het huwelijk niet wor
den goedgekeurd.
Ook het voornemen van de Ameri
kaanse, geen kleding te dragen, ont
moet weinig enthousiasme, nu gepro
beerd wordt de bewoners van de bin
nenlanden van West-Irian een moder
ner levensstijl bij te brengen en zich
te kleden.
Bommen voor actrices
ROME (DPA) In het stationspost
kantoor van Pisa is een bombrief on
schadelijk gemaakt, die bestemd was
voor de Italiaanse toneelspeelster Elsa
Martinelli. In de afgelopen dagen zijn
soortgelijke brieven gezonden aan de
in Italië wonende Westduitse toneel
speelster Solvi Stübing en haar Ita
liaanse collega Laura Antonelli. Die
aan de Westduitse ontplofte op 8 ja
nuari in een postkantoor van de Ita
liaanse stad Pistoia.
Van een onzer redacteuren
Het Doc-Lap-paleis ligt weliswaar in het centrum van Saigon, maar
tventuele ambitieuze Zuidvietnamese generaals moeten reeds lang
lot de conclusie gekomen zijn, dat het desondanks praktisch onneem
baar is.
Rebellerende soldaten zullen eerst een
treed plein moeten oversteken voor
re voor de ijzeren hekken staan. Ze
rijn dan natuurlijk al lang opgemerkt.
Achter de hekken ligt een wijd park
een ideaal schootsveld voor machi
negeweren. Alle natuurlijke hinder-
I pissen zijn verwijderd. Achter zand-
akken en in bunkers ligt de zwaar
bewapende paleiswacht, ter sterkte van
een volledig bataljon. In de omgeving
fan Saigon worden nog meer troepen
in paraatheid gehouden om in een
Mgwenk te hulp te schieten. En ten
slotte staat een helikopter gereed voor
een vlucht in meer dan één. bete
kenis. Want president Ngoejen Van
ïhieu is graag op alles voorbereid,
ftieu heeft er lang over gedaan om
Ide bewoner te worden van het nieuwe
presidentiële paleis, dat praktisch een
eschenk is van de Amerikanen (kos-
ïaartfn: 2 miljoen dollar). En hij is niet
oor-'Jn plan zich snel te laten verjagen,
ex-.
on De opstijgende
prij-Hi] heeft er zelfs de woede van zijn
Amerikaanse weldoeners voor willen
teurrisceren. Voor de Amerikaanse ambas-
bleven onlangs de stevige hek-
:ttes ten van het paleis drie dagen lang
/esl tsloten. Hoewel Thieu reeds lang al
619. hjn potentiële tegenstanders heeft
uitgeschakeld, voelt hij zich het vei-
L31 ügst in zijn paleis, waar het geluid
L31 san het stadsleven en van de oorlog
ifsmoord wordt in dikke tapijten. Hij
■ijs; Waat het paleis zelden, alleen tij-
'•««ns verkiezingen en in andere nood-
e(jg 'luaties, waarin zijn macht op het
on, W staat. Hij komt buiten zijn kleine
-Toep vertrouwelingen bijna niemand
L3J "der ogen. De zaken met zijn com-
- landanten te velde regelt hij in dage-
lor- jijkse telefoongesprekken.
fd0 '°en hij in 1923 in het kustplaatsje
lin| Thoean als zoon van een eenvou
dige boer-visser geboren werd, kreejg
hij de naam Thieu, hetgeen wil zeg
gen: 'de opstijgende', 'de omhoog stre
vende'. Hij heeft die naam volledig
waar gemaakt, hoewel hij aanvanke
lijk op het verkeerde paard scheen te
wedden. Dankzij zijn 16 jaar oudere
broer een in Parijs gediplomeerde
advocaat was Thieu één van de
bevoorrechten uit zijn geboortedorp,
die een katholieke school in de oude
keizersstad Hoeé konden bezoeken.
Uit die tijd stamt zijn eerste kennis
making met de Amerikanen, toen
Amerikaanse bommen vielen op het
door de Japanners bezette geboorte
plaatsje van Thieu. Met velen geloof
de de jonge Thieu echter dat de
Japanners gekomen waren om Indo-
China te bevrijden van de Fransen.
In 1945 trad hij toe tot de Viet Minh.
de ondergrondse organisatie van Ho
Tsji Minh, die tegen de Franse over
heersing streed. Korte tijd later was
hij reeds de leider van de organisatie
in zijn geboorteplaats. Maar na een
paar maanden verwisselde hij van po
litieke kleur, omdat hij, zoals hij
later zou zeggen, 'de communistische
oogmerken' achter de patriottische
fagade van de Viet Minh ontdekte.
Zodoende kan hij nu zeggen: 'Ik ken
de communisten beter dan de Ameri
kanen. De communisten had ik al
vroeg door.' Thieu liep ovjer naar de
Fransen, die hem als kaclet toelieten
in hun koloniale leger. In 1949 werd
Thieu luitenant.
Met de Fransen vocht Thieu tegen
zijn vroegere bondgenoten van de
Viet Minh. Maar hij deed het als
een beroepssoldaat, zonder bezield te
zijn door politieke opvattingen of ide
alen. Slechts één keer toonde hij zich
een roekeloze vechtersbaas, namelijk
op de dag dat hij met zijn regiment
zijn geboorteplaats heroverde op de
Viet Minh. Maar dergelijke uitbarstin
gen van spontaniteit zijn hoogst zeld
zaam in de carrière van Thieu. die in
1954 eindelijk vaart begint te krijgen.
De onbekende bataljoncommandant
werd toen door de Zuidvietnamese
dictator Diem benoemd tot bevelheb
ber van de vijfde infanterie-divisie,
die toendertijd in Bien Hoa, enkele
kilometers ten noorden van Saigon,
was gelegen. Diem hield deze troepen
achter de hand als aanvulling op zijn
zwaar-bewapende paleiswacht.
Thieu had inmiddels een rijke vrouw
getrouwd, de katholieke dochter van
een arts uit de Mekong-delta. In 1958
ging Thieu van het boeddhistische
geloof over op het katholieke. 'Uit
overtuiging' beweert Thieu, maar an
deren zijn ervan overtuigd dat hij het
uit zuiver opportunisme heeft gedaan,
omdat de katholieke Diem zijn ge
loofsgenoten voortrok, en hij het ver
trouwen wilde winnen van de machti
ge dictator. Op Amerikaanse leger
plaatsen werd de militaire opleiding
van Thieu aangevuld. Zijn sluwe blik
voor machtsveranderingen ontging
niet de ontevredenheid van de Ameri
kanen over de militaire dictatuur van
Diem. Toen in 1963 Diem Thieii's
troepen te hulp riep om een staats
greep tegen hem af te slaan, treuzelde
Thieu net zo lang, dat hij en zijn
militairen in Saigon aankwamen toen
het gevaar geweken was en dat zijn
komst de doorslaggevende factor bete
kende in de val van Diem.
Staatsgreep
Uit dankbaarheid werd Thieu door de
nieuwe junta benoemd tot generaal.
Hij slaagde erin zich door de zeven
staatsgrepen en regeringen te ma
noeuvreren en toch steeds een belang
rijke rol spelen bij alle paleis
revoluties. Bovendien speelde hij het
klaar om met het middelmatige sala
ris van een generaal grootgrondbezit
ter te worden. Bij iedere machtswisse
ling in Saigon nam de macht vin
Thieu langzaam maar zeker toe.
In juni 1964 ondernam hij eindelyk
met luchtmacht-maarschalk Ngoejen
Ngoejen Van Thieu
Cao Ky zijn eigen staatsgreep. Nadat
de poging was geslaagd, nam Thieu
(voorlopig) genoegen met de positie
van staatshoofd en bleef hij in de
schaduw van de flamboyante Noord-
vietnamees Ky, die premier werd.
Maar Thieu merkte al spoedig dat
Ky's ongezouten uitspraken en al te
oorlogszuchtige houding de Amerika
nen begon te ergeren. Toen in 1967
de Amerikanen een kandidaat zochten
voor Zuid-Vietnams eerste presidents
verkiezingen, viel hun keuze op de
rustige Thieu. Daardoor werd Thieu
op 44-jarige leeftijd president van
Zuid-Vietnam. Ky moest genoegen ne
men met de tweede plaats.
Voor de zoveelste maal blekèn de
Amerikanen zich vergist te hebben,
want Thieu bleek helemaal niet een
gemakkelijke marionet te zijn. Hij
bleek een grote eigen wil te hebben,
erg koppig te kunnen zijn en hij
doorkruiste meer dan eens de plannen
van de Amerikanen. Hij ontwikkelde
zich tot een tweede Diem, die niet
alleen zijn persoonlijk vermogen maar
ook zijn dictatuur stelselmatig ver
grootte. Thieu bezat echter geen par
tij of partij-machine, maar wat hij
wel had, werd door een Amerikaanse
functionaris met ontzag beschreven
als 'verreweg het beste netwerk in
het land'. Alle belangrijke militaire
en burgerlijke posities heeft Thieu
bezet met mensen op wie hij kan
vertrouwen (en die bij voorkeur tot
zijn familie behoren). En dus zijn
alle provinciehoofden mannen van
zijn keuze, vinden alle promoties in
het leger slechts met zijn goedkeuring
plaats en gehoorzaamt het kabinet
hem onvoorwaardelijk. De politieke
oppositie is de mond gesnoerd (of
erger). De gevangenissen vullen zich;
martelingen worden routine. Bij de
presidentsverkiezingen van 1971 slaag
de Thieu erin zijn voornaamste riva
len, Ky en Minh, uit te schakelen,
hoewel de Amerikanen dat niet kon
den waarderen.
Maar Thieu trekt steeds aan het lang
ste eind. De Viet Cong wilde het
hoofd van Thieu als prijs voor een
politieke regeling. En in Amerika
daalde de sympathie voor de Zuidviet
namese dictator. Senator McGovern
meende dat Thieu 'geen enkele Ame
rikaanse dollar, geen enkele Ameri
kaanse gevangene, geen enkele drup
pel Amerikaans bloed meer waard is.'
Maar toen Kissinger in oktober be
kend maakte, dat Hanoi en Washing
ton een ontwerp-akkoord hadden be
reikt en dat vrede op handen was,
vergiste hij zich in Thieu, die drie
maanden lang weigerde akkoord te
gaan.
Cadeau
Thieu weet wat hij doet Reeds als
soldaat vocht hij alleen dan, wanneer
hij zeker van zijn overwinning was.
Ook dit keer leverde zijn verzet
vruchten op. Van zijn royale sponsors
kreeg hij een luchtmacht cadeau, die
in grootte alleen overtroffen wordt
door die van Rusland en Amerika
zelf. In de toekomst kan hij rekenen
op/ een miljard dollar aan jaarlijkse
hulp. De Amerikaanse luchtmacht
verzwakte Noord-Vietnam verder door
het land in zijn ontwikkeling een
paar jaar terug te bombarderen. En
in eigen land smoorde Thieu met een
serie vergaande maatregelen de nog
overgebleven oppositie. Politie en le
ger kregen volmachten om geweld
met groter geweld te beantwoorden,
als het bestand van kracht zou wor
den. 'Wij kunnen niet erg vertrouwen
op internationale verdragen, want de
communisten respecteren ze niet', be
weerde Thieu.
Tijdens zijn laatste verkiezingscam
pagne heeft Thieu journalisten toe
vertrouwd, dat hij het presidentschap
in oorlogstijd veel aantrekkelijker
vindt dan regeren tijdens vrede met
al het gezeur over onbenullige dingen
als wegen, scholen en ziekenhuizen.
Thieu kan zijn hart ophalen, want in
de komende maanden zal hij een
harde strijd moeten leveren om zich
te handhaven. Maar anders dan velen
gedacht hadden, is, nu hij de Ameri
kaanse troepen kwijtraakt, zijn positie
sterker dan ooit tevoren. Een Ameri
kaanse diplomaat, die nog eens in
herinnering brengt wat zijn land in
de laatste maanden allemaal voor
Thieu heeft gedaan, concludeert nuch
ter: 'Als Thieu met dit alles er niet
in slaagt zich te handhaven, dan ver-
client hij het ook niet en hoeven
wij ons niet schuldig te voelen dat we
hem geen kans hebben gegeven.'
