'Behandeling is niet af
als opname voorbij is'
dichtbij
leel Vietnam
-Judereommissies
erplicht voor
jzondere school
rts verongelukt
Ook publiek treft verwijt inzake geestelijke gezondheidszorg
op de plaat - pop op de plaat-pop op de p
1973 wordt
een goed
Byrds-jaar
Jonkheer wordt bediende
aanstootgevend
bevel is bevel
Lijken gevonden na
brand restaurant
dure metro
Dagblad organiseert een
congres partijvernieuwing
Dertig procent van
bejaardentehuizen
voldoet niet meer
DOUW/KWARTET VRIJDAG 26 JANUARI 1973
BINNENLAND
T5/K5
Commentaar
elden is een nationale inzameling
nder zulke onzekere omstandigheden
a]s in start gegaan als vandaag de actie
2 trot eel Vietnam. Het enige dat de sa-
ggem tnwerkende instellingen voorlopig
Szow kcn te kunnen doen is fondsvor-
rkoo[ 'n8' wa°t niet name in Zuidelijk
jaken ietnam staat van alles te gebeuren
eeds cen heel andere besteding nodig
in maken dan men zich nu voor-
prak temt
traa» j J
m,leen rceds dc vraag wat de zes
an. 1 iljoen vluchtelingen gaan doen of
niet i zich door Thieu laten intimideren
ontsl n in de concentraties te blijven of
n zoi '"en uitzwervcn naar hun veelal ver
en t< oestc woongebieden zet alles op
sohi ssc schroeven.
ülpvcrlcning in dc bestaande kam-
won n cn centra zal voor de anderhalf
log iljoen gewonde en invalide vluchte-
»nder igen hard nodig zijn, maar diè hulp
eig« 00'i een 'nstrument worden in de
leel Men van bet huidige Zuidvietname-
t ma bewind om de mensen onder zijn
een ggenschap te houden en hun terug-
verhicr naar strcken waar bet Bevrij-
'gsfront zit te verhinderen,
in ja e kunnen wel suggereren dat er
en politiek bij deze actie te pas
Stü' maar men moet wel erg naief
lubben om de pobtieke neveneffecten te
won tkennen die hulp op zo'n schaal en
zo'n situatie onvermijdelijk heeft.
nindog cen vraa8: wat gebeurt er met
't wijdvertakte net van boeddhisti-
:eled he hulpteams die via de Asian
^r. iristian Service van middelen wor-
n voorzien door de kerken? Komen
schoi5 boeddhistische helpers nu tussen
torsc ee vuren te zitten? Tot nu toe zijn
i ook door het Bevrijdingsfront
"heel met rust 8e'aten-
ee, Is er nog zó weinig te zeggen is over
en k uiteindelijke besteding waarom
zak oest de actie dan toch hals over kop
n' n het bestand worden gestart? Wij
rage innen ons voorstellen dat de organi-
in loren bezorgd zijn dat de slachtof-
d"rs spoedig in de vergetelheid zullen
'gtp'r:kcn als het conflict geen dagelijks
>nke orpaginanieuws meer is. Misschien
»Vij eft dat hen ingegeven zo vroeg te
'eS ginnen. Maar het tijdstip van de
imeling kort na Kom over de
ig, tijdens dc actie Kerk Appèl en
voor de zondag voor het wereld-
onaat is althans voor de leden
kerken niet al te gelukkig. Wat
betreft zou een later tijdstip veel
Iter zijn geweest.
vraag is dan ook of nu meteen
de volle mep moet worden
ingehaald. Wij kunnen ons nau-
:s anders voorstellen dan dat de
leling na verloop van tijd zal
len worden herhaald. En waarom
niet? Als er meer tekening zal
bom n gekomen in de chaos wordt ook
k vi t wat, waar en hoe van de hulp
idel ijker.
is te hopen dat de deelnemende
tellingen haar krachten niet geheel
nlputten met de polemiek over het
tsluiten van het Medisch Comité
cderland-Vietnam dat er in de
itijk gelukkig door verschillende
ganisaties toch bij betrokken wordt
maar dat zij ons van de eerste
esentatie af duidelijker voorlichten.
onze onderwijsredactie
|N HAAG Staatssecretaris
gifhout (ondenvijs) wil alle bij
tere scholen verplichten tot de
elling van een oudercommissie,
blijkt uit de nota van wijzigingen
is toegevoegd aan de voorstellen
wijzigingen van de wetgeving op
kleuter- en basisonderwijs.
Ügens mr. Schelfhout is de tijd
ervoor rijp, daarbij wil hij het aan
scholen zelf overlaten hoe zij die
dercommissie samenstellen. De vrij-
leid van onderwijs brengt dit mee.
|VI lals bekend gaat het bijzonder on-
A, rwijs uit van stichtingen of vereni-
igen. Wanneer een vereniging
echts één of twee scholen beheert,
'ii ingeert het bestuur al min of meer
oudercommissie, maar wanneer er
ir concentratie veel scholen onder
n bestuur vallen, kan de afstqnd
.isen bestuur en leden van de vere-
11 ling nogal groot zijn. De laatste
Wpen was er al een tendens in het
zondere onderwijs tot instelling
oudercommissies. Dergelijke com-
zijn in het openbaar onder-
langer verplicht.
Jt de mededeling blijkt niet of de
nel latssecretaris de instelling van ou-
za' ercommissie wil opnemen als voor
at 2 iarde tot subsidiëring. Het is niet
e' tgesloten dat het bijzonder onder-
n i js daar bezwaar tegen zal maken,
aatssecretaris Schelfhout stelt ver-
0 r voor de stichtingsnormen voor
oo euwe kleuterscholen te bepalen
30 als minimum voor kleine
voor grote gemeenten. Zijn
ituuuei
kC fss.ef
"C JS al 1
de rder voorstel bepaalde voor een gro-
gemeente met méér dan 50.000
'oners een zo hoge stichtingsnorm,
een kleuterschool bijna drie klas-
te1" n moest hebben. Nu wordt uitge-
V. fan van een tweeklassige kleuter-
lool als minimum.
"n 'HERPENISSE De gemeente-arts
jt j n Scherpenisse, dc heer I. Helle-
lan. is gistermiddag bij een verkeer-
ooi Dn80luk m zijn woonplaats om het
,°j von gekomen. De 62-jarige arts was
p weS van Tholen naar Scherpenisse.
de provinciale weg raakte hij met
'Jn auto in een slip en kwam in een
W terecht. Hij overleed ter plaatse.
'We verwijten de geestelijke ge
zondheidszorg in ons land veel.
Vaak terecht. Maar het publiek
treft óók verwijt. Het is verdraaid
belangrijk hoe dat aankijkt tegen
de mensen die psychiatrisch be
handeld zijn. We zouden een heel
stuk verder zijn als de maatschap
pij zou durven zeggen: Het is alle
maal niets bijzonders, het kan
iedereen overkomen'.
Aan het woord is dr. E. C. de
Graaf, een van de sociaal-psychia
ters die in Gelderland werken.
We praten over de heftige kritiek die
de geestelijke volksgezondheid ont
moet. In eerdere verhalen is die al ter
sprake gekomen, aan de hand van een
aantal treurige en mislukte gevallen.
Er zijn verwijten dat psychiaters on
voldoende aandacht aan patiënten ge
ven en soms autoritair optreden. In
psychiatrische ziekenhuizen worden
mensen vaak onjuist en onder dwang
behandeld, met therapieën die ze niet
wensen. Patiënten die uit psychiatri
sche ziekenhuizen worden ontslagen,
keren soms moederziel alleen in de
maatschappij terug. Zonder baan, zon
der huis en zonder enige nazorg of
begeleiding van een instantie.
Dr. De Graaf wil over deze zaken
liever niet oordelen. Hij kent ze, uit
de kranten of uit discussiesbinnen de
psychiatrie. Hij gelooft wel dat het
problemen zijn di& heel duidelijk in
de grote steden spelen. In Arnhem
wordt hij soms geconfronteerd met
een situatie die op een 'grote-stads-
problematiek' gaat lijken. Op het
Gelderse platteland is de toestand
veel gezonder, meent hij.
Over de uitwassen, zoals de 'vijf
minuten-consulten' die sommige
psychiaters weggeven, zegt dr. De
Graaf: 'Dat is juist. Er zijn psychia
ters waarbij de patiënten na vijf mi
nuten weer op straat staan. Dat kan
je met een doodoener afdoen. Je kan
ook zeggen, er zijn goede en slechte
psychiater. Dat is een deel van het
probleem, net zoals er een opleiding
sprobleem is en een tekort aan man
kracht'.
'Er bestaat ook de moeilijkheid dat
mensen bij je komen met een bepaald
verwachtingspatroon. Ze willen in een
of twee keer de oplossing hebben. Ze
maken al een dokter van je, terwijl je
dat nog lang niet kunt zijn. Dat is
óók een stukje van het probleem: wat
verwacht de patiënt van de psychia
ter. Een stap verder zijn we als de
patiënt zich gaat afvragen, wat kan ik
zélf doeri: Nog 'beter wordt het wan
neer men zich gaat afvragen: wat kan
de ander doen'.
'Nazorg'
Op die vraag concentreert zich ten
slotte het gesprek met dr. De Graaf.
Tot zijn werk behoort vooral de 'na
zorg' voor de mensen in Gelderland
die opgenomen zijn geweest in een
psychiatrische inrichting of in de
psychiatrische afdeling van een alge
meen ziekenhuis. Hij vindt 'nazorg'
een 'rot begrip' en spreekt liever over
het sociaal-psychiatrisch werk of de
geestelijke gezondheidszorg. Waarom?
'Omdat bij dat woord zo centraal staat
de opname. De ex-patienten wordt
daarmee een stigma opgedrukt. De
indruk ontstaat dat, als je niet bent
opgenomen geweest, er niks met je
aan de hand zou zijn. Alsof binnen de
geestelijke volksgezondheid het al dan
niet opgenomen zijn het centrale
punt is'.
'Trimbos heeft eens uitgerekend dat
25 tot 50 procent van de mensen in
ons land zich niet gelukkig voelt.
Waarom zou je dan nog de opname
tot het belangrijkste punt verheffen?'
Dr Dc Graaf zegt dat veel bevolkings
groepen vooral ten aanzien van de
man of dc vrouw die psychiatrische
hulp heeft gehad, 'barsten van voor
oordelen'.
Zoiets kan fnuikend ziin. 'Als iemand
'n een debacle verzeild raakt, dan
komt dat vooral voort uit een stuk
angst voor de andere mens. Hij durft
n;et meer voor zichzelf op te komen.
H»j is bang voor vooroordelen. Door
z'n gedrag roept hij tegelijkertijd
vooroordelen op. Hij heeft contact-
moeilijkheden'.
'Het is hoe' funest als het publiek (de
maatschappij) de man die in de ver
nieling is geraakt, eert kapstok aan
reikt om z'n eigen angst aan op te
hangen. Daarmee zegt die maatschap
pij: wij vinden je niet volwaardig'.
Dr. De Graaf herhaalt: 'Die reactie
veroorzaakt verschijnselen bij de pa
tiënt die funest kunnen uitpakken'.
Tussenweg
Uitzondering
Nadat in onze artikelenreeks over de
geestelijke volksgezondheid in
Nederland, maandag een ex-patiënt
vertelde over zijn speciale
moeilijkheden,. bekijkt Kudic van
Meurs nu hetzelfde probleem van de
andere kant. De kant van de
psychiater die in de 'nazorg' zit, en
i^at overigens geen goed woord vindt.
Dr. De Graaf herhaalt: 'Die reactie
veroorzaakt verschijnselen bij de pa
tent die funest kunnen uitpakken'
Al in 1962 is door de Wereldgezond
heidsorganisatie het inzicht aanvaard,
dat in principe de geesteszieke géén
andere problemen oplevert dan de
lichamelijke zieke. Die visie is niet
overgenomen in het nieuwe wetsont
werp 'Bijzondere opneming en in
psychiatrische ziekenhuizen', dat de
Krankzinnigenwet uit '884 moet gaan
vervangen. De geestelijk gestoorde pa
tiënten blijven op deze manier een
door icillem-jan martin
Natuurlijk zal ook dit jaar weer het-
jaar-van-alles-en-nog-wat worden. Ik
noet maar wat. 1973, het jaar waarin
mijn pasverworven cyperse poes van
een afschuwelijke ontsteking herstelde
of: het jaar waarin Feyenoord/Ajax
voor de zoveelste keer sinds de
uitvinding van de leren knikker het
landskampioenschap bemachtigt; het
zal zoals elke keer het jaar worden
van al datgene dat door wie dan ook
in enige mate belangrijk wordt
geacht. Zo werkt dat nu eenmaal.Wat
het popwezen aangaat - en daarvoor
zitten we hier tenslotte - zou het,
voorzover ik dat momenteel kan
overzien, best wel eens in zeer
voorname mate Het Jaar Van De Byrds
En Aanverwanten kunnen worden,
(vooral die aanverwanten, want de
Byrds in laatste samenstelling bestaan
al geruime tijd niet meer). Er zijn
althans nogal wat zaken die een
dergelijke theorie zo niet
ondersteunen, maar haar dan toch in
ieder geval ook niet gelijk op een
schrijnende wijze te kijk zetten.
Nu mag dat ook wel weer eens een
keer. Zo'n jaar van het Byrds-
syndikaat, zo'n opleving van de
kwaliteit van dit uitgebreide
gezelschap muzikanten. Want: hoe ver
moeten we niet terug gaan alvorens
aan te landen bij een ruime portie
genietbare muziek uit die hoek? Het
vorig jaar moesten we het doen met
zegge en schrijve één vrolijke plaat
van The Flying Burrito Brothers,
terwijl het jaar daarvoor ondanks een
schitterende en zeer terecht in de
prijzen gevallen langspeler van Gene
Clark voornamelijk getekend werd
door het geneuzel-van David Crosby,
twee geheide missers van de laatste
Byrds-samenstelling (de elpees
Byrdmaniax en Farther Along) en de
'degradatie' van de Burrito Bros tot
de begeleidingsgroep van de nieuwe
man Rick Roberts. Die andere
hartverscheurende formatie, de
onvergetelijke tandem gevormd door
Doug Dillard en Gene Clark was toen
alweer enige tijd ter ziele. De jaren
acht-en negenzest;ig. Daar wordt de
afdeling Kommef Kwel voor het
eerst een massaal halt toegeroepen en
vinden we zo'n beetje het artistieke
hoogtepunt van het syndikaat: de
Byrds beleven een soort come-back
met Ballad Of Easy Rider. Ettelijke
miljoenen kunnen de tranen
ternauwernood bedwingen bij het
beluisteren van The Gilded Palace Of
Sin (Burrito's) en Dillard &Clark
met hun Fantastic Expedition cq.
Through The Morning Through The
Night. Wat een muziek....
In het begin had ik het over een
opleving van de kwaliteit, het te
boven komen van een bijna vier jaar
lange inzinking, Of dat er over de
hele linie in zit, valt natuurlijk niet
met de zekerheid van de uitkomst van
een lager-onderwijs-rekensommetje te
voorspellen. Maar vast staat dat het
gaat (of reeds bezig is te) gonzen van
de aktiviteiten binnen de gelederen
van het Byrds-syndikaat, en het moet
al gek gaan als daar niet een zekere
portie uitstekende muziek uit te
voorschijn komt. De meest
veelbelovende projekten wat dat
betreft lijken mij de binnen
afzienbare tijd te verschijnen
soloplaat van het genie Gram Parsons
(oprichter en steunpilaar van de
allereerste Burrito-formatie) en een
werkstuk van de Byrds in hun
samenstelling van 1964 (Roger - toen
nog Jim - Mc Guinn, Chris Hillman,
David Crosby, Michael Clarke en
Gene Clark). En ook mogen we best
uiterst benieuwd zijn naar een nog
dit jaar te vormen ploegje rond de
begenadigde snaarvirtuozen
Clarence White (de door
het leven getekende rechtsbuiten van
de laatste Byrds) en Sneaky Pete, die
dacht ik geen nadere introduktie
meer behoeft. Als we dan het
verwachtingsniveau een streepje lager
schroeven ontwaren we in de kijker
op handen zijnde soloplaten van Rick
Roberts (Windmills) en basgitarist
Skip Battin. En in de afdeling
Levende Muziek een toerneetje van
de Flying Burrito's (van 11 tot en met
25 februari), waarin zowaar genoemde
Sneaky Pete de kleine Don Beek op
steelgitaar vervangt; de rest ziet er
hetzelfde uit als begin vorig jaar, dus
het gezelschap Country Gazette plus
Eric Dalton (drums) en Rick Roberts.
Zeer dichtbij huis tenslotte kan nog
melding worden gemaakt van het
verschijnen van Live In Amsterdam,
een in twee platen geperste
registratie van het hoofdstedelijk
concert van de Burrito's half januari
van het vorig jaar en een re-release
van de elpee Preflyte met uit 1964
daterende jeugdopnamen van de
Byrds. De dubbel-elpee kon helaas om
redenen van distributieve aard niet
tijdig genoeg (voor deze aflevering)
in Trouws recensie-burelen aanwezig
zijn. Wellicht een volgende keer.
PREFLYTE is zoals gezegd voor de
tweede maal hier verkrijgbaar. Toch
wil ik er nog wel wat over zeggen,
omdat door de kleine oplage (vooral
importen) de vorige maal vast niet
iedereen, althans iedere liefhebber, de
kans heeft gehad de plaat te
bemachtigen. Goed dan. Vooruit met
de geit. Preflyte laat de Byrds horen
vóór de doorbraak met de single Mr.
Tambourineman: een aandoenlijk
krukkig gezelschapje, dat zeer zwaar
leunt op de dan net op gang komende
Mersey-beat (nummers als You
Showed Me of You Won't Have To
Cry zijn kwa 'sound' gave Beatle-
imitaties), het geluid van de Everly
Bros en dat van Chuck Berry
(Boston). Toch zijn de typische
Byrds-elementen in voldoende mate
aanwezig om dit werkstuk niet
volledig in het kistje met het
opschrift Plagiaat onder te hoeven
brengen. De invloeden van buiten
zitten voornamelijk in de ritmiek en
de opbouw van de songs; de
elektrieke twelve-string van McGuinn,
de afgewerkte vokalen en de
schrijnende melancholie getuigen van
het Byrds-geluid in-staat-van wording.
Het begin van een serie
ontwikkelingen, waarvan dit verhaal
getracht heeft de meest recente lijnen
te beschrijven. Jawel.
Het is een tussenvoorziening voor een
groep van hoogstens 25 mensen die
het ambulant alleen 'niet helemaal
aankunnen, maar aan de andere kant
ook niet 24 UUR PER DAG BEHOE
VEN TE WORDEN OPGEVANGEN.
De vrouwen die in De Zwanertpol
verblijven komen soms uit een
psychiatrische inrichting of uit de
psychiatrische afdeling van een zie
kenhuis. soms zo uit de maatschappij,
waar hun moeilijkheden te groot wer
den. Maximaal verblijven de gasten
hier twee jaar. In die periode komen
ze zo ver dat ze weer de maatschappij
in kunnen. Daarna wordt, als zij dat
willen (alles in De Zwanepol gebeurt
trouwens op vrijwillige basis) nog
contact onderhouden.
Het begrip sluis-internaat werd
geïntroduceerd door dr. B. Hamer
In Gelderland werd het uitgewerkt
door onder anderen dr. De Graaf, die
deel uitmaakt van de sociaal-psychia
trische dienst (SPD) in Gelderland.
Naast het sluisinternaat zijn cr nog
veel andere vormen van opvang in de
provincie. Zodra een patiënt op het
punt staat een psychiatrisch zieken
huis te verlaten, wordt zijn ontslag
op alle manieren doorgepraat en voor
bereid.
'De behandeling is niet afgelopen als
dc opname voorbij is. In bepaalde
situaties begint het dan pas. Het is
een oud idee dat, als de deur van het
ziekenhuis dichtslaat, de patiënt beter
zou zijn. De maatschappij zegt: je
bent nu toch uit het ziekenhuis, dus
alles is in orde. Met dat begrip moe
ten we afrekenen'.
De situatie op het Gelderse platteland
is overigens - het werd al eerder
geconstateerd - een stuk gunstiger
dan in de grote bevolkingscentra. Zo
zegt dr. De Graaf dat hij, in de
afgelopen elf jaar dat hij als sociaal
psychiater in Gelderland werkte, een
tien tot vijftien keer meemaakte dat
een patiënt gedwongen moest worden
opgenomen.
Dat gebeurt met behulp van een
machtiging, een zogenaamde KZ-
f krankzinnigheidsverklaring. On
danks het betrekkelijk geringe ge
bruik dat er in het Gelderse gebied
van werd gemaakt, vindt dr. De Graaf
die methode achterhaald.
uitzonderingspositie innemen. Voor
dr. De Graaf betekent het dat een
scheve situatie blijft voortduren. 'De
maatschappij aanvaardt het zonder
meer als iemand na een verkeersonge
val compleet overstuur een paar we
ken in een ziekenhuis verdwijnt. Ze
doet dat niet als iemand in een
virtuele botsing geraakt: met zichzelf
in de knoop komt of met anderen.
Waarom? Het maakt mij niet uit of
iemand in moeilijkheden komt met
z'n maag of met z'n hoofd. Hij blijft
in beide gevallen een volwaardig lid
van de maatschappij.'
Het gesprek met dr. De Graaf vindt
plaats in het sluis-internaat 'De Zwa
nepol' in Zevenaar. Met dit tehuis -
dr De Graaf, die regelmatig in dit
centrum te vinden is. heeft voorkeur
voor de naam 'gasthuis' - begon de
provincie Gelderland tien jaar gele
den met een vorm van sociale psychi
atrie ('nazorg)' die toen nog uniek
voor Nederland was.
Op 19 februari vertrekt jhr. H. H. A.
Roëll (38), public relations officer bij
Vredestein in Enschede, met zijn
vrouw, zijn dochtertje van vier en
zijn zoontje van één naar Australië.
De jonker wordt er magazijnbediende.
Qua status en inkomen is dat een
hele duik, maar zijn onbehagen over
de ontwikkelingen in Nederland en
zijn zorg over de toekomst van zijn
kinderen zijn zo groot, dat hij er dat
voor over heeft. Hij verheimelijkt
niet, dat 'dit alles bovendien overgo
ten is met een sausje van avontuur'.
Adellijke personen emigreren niet ie
dere dag, daarom blijft het vertrek
van de Roëlls een opmerkelijk feit.
Een groot aantal jaren geleden emi
greerde eens een Apeldoornse jonk
heer naar Amerika, een chirurg met
vrouw en een aantal jongens. De man
vond dat hij te veel belasting moest
betalen in Nederland, en verder stond
hij op het toen nog volop geldende,
en inmiddels nog niet geheel achter
haalde standpunt, dat zijn kinderen,
die niet konden leren, in Nederland
geen timmerman, metselaar of stuka
door konden worden; in Amerika
wel.
Van dat laatste maakt de heer Roëll
geen probleem; het is er ook nog te
vroeg voor. Wel vindt hij dat in ons
lend de belastingen tot het absurde
zijn opgeschroefd. En de sociale voor
zieningen eveneens. Hij erkent de
betekenis van goede sociale voorzie
ningen ('Van het goede kun je ooic
teveel hebben'). Maar de verhalen die
van tijd tot tijd opduiken over het
misbruik maken van sociale voorzie
ningen zitten hem niet lekker. 'Moet
bv iemand die twee ton op de bank
heeft staan ook AOW hebben, of een
aangepaste AOW?' Iets anders: 'Ik
ken een fabrikant die zo weinig salaris
opgeeft dat hij in het ziekenfonds
kan blijven, maar intussen incasseert
lui jaarlijks een astronomische tan
tième'.
Het park Sonsbeek heeft het pro
bleem van de door de novemberstorm
gevelde bomen handig opgelost: arbei
ders zagen de gigantische eiken en
beuken eenvoudig in mootjes en ma
ken er speelobjekten van voor de
kinderen.
Op vijf plaatsen komen er zulke
spring op-spring af toestanden in het
park, waar men zich over die vondst
voldaan in de handen wrijft. 'Het is
lekker goedkoop we hóeven ze niet
to vervoeren en het is nog leuk
ook.'
Op last van b. en w. van Hengelo is
het kunstwerk van de .maand twee
aquarellen met vrouwelijk naakt
uit de hal van het stadhuis verwij
derd, omdat het door bezoekers en
medewerkers als kwetsend werd erva
ren. Het is de eerste maal in drie jaar
dat het gemeentebestuur cen kunst
werk van de maand heeft laten ver
wijderen.
Met de werken heeft de kunstenaar.
David in 'tVeen. harde tegenstellin
gen willen weergeven. De ene aquarel
toont een onder het middel naakte
vrouw, met op de achtergrond een
Arabier met machinegeweer. Op het
andere komen tweë boven het middel
naakte vrouwen voor. met een op de
grond liggende soldaat. Het betreffen
de rapport van de kulturele ambte
naar omschreef de stukken als 'tech
nisch waanzinnig knap. ware meester
stukjes van artisticiteit" en vakman
schap'.
Het légerbevel luidde: 'Laat je niet
door de vijand verschalken'. Soldaat
Daniel Barbour slaagde erin tijdens
een militaire oefening in de be
sneeuwde bergen van Wales 100 mili
tairen en politiemannen, geholpen
door speurhonden, van zich af te
houden. Toen hij vond dat het te lang
ging duren kwam hij uit zijn schuil
plaats tevoorschijn. Tot zijn verbazing
hoorde hij dat hij de avond tevoren
officieel als vermist was opgegeven.
De 'vijand', die hij zo bekwaam uit
handen had weten te blijven, was een
grote reddingsploeg. Barbours offi
cier-van-piket wijt alles aan een teveel
aan enthousiasme.
Van onze correspondente
BERGEN OP ZOOM De stoffelijke
resten van de vier personen die ver
mist werden na de brand in een
Chinees restaurant in Bergen op
Zoom zijn tussen het puin gevonden.
De lichamen konden niet meer wor
den geïdentificeerd. Volgens de gege
vens van de overlevenden waren het
de 43-jarige mede-eigenaar Ping Chow
Ling, gehuwd (vrouw en vijf kinde
ren wonen in China), Wee Ling (21),
/Ongehuwde neef uit Tilburg. Je Haje-
mij (26), Indonesiër uit Eindhoven
en de heer Tjong, van wie verdere
gegevens ontbreken.
Jonkheer Roëll ('Ik ben geen man
van kapitaal, ik heb wel een huis
maar met een flinke hypotheek') ver
heelt niet dat hij de sfeer in Neder
land té links vindt. 'Het universiteits-
beleid komt op mij af als een instel
ling die steeds meer in een richting
dreigt te groeien, xvaarbij de student
de hoogleraar voorschrijft wat deze
doceren moet. En dan de manier
waarop men hier met gemeenschaps
gelden omspringt; Eerst wordt een
dikke CRM-subsidie gegeven voor het
maken van een film, en dan mag die
niet vertoond worden'.
Vier jaar geleden maakte de heer
Roëll voor het eerst met Australië
kennis, op een zakenreis. 'Het maakte
diepe indruk op me, het klimaat, de
ruimte, het ongecompliceerde, het he
le leven'. Tenslotte kozen zij welbe
wust voor Australië. En naarmate ze
zich meer op Australië gingen oriënte
ren, lieten ze de voordelen ervan
zwaarder wegen, misschien wel wat
ten koste van het goede, dat ook
Nederland - ondanks een reeks nade--
len - nog altijd biedt. Een normale
menselijke reactie, die wellicht enige
correctie behoeft om de dingen in
redelijke proporties te blijven zien.
Jonkheer Roëll is zich dat bewust.
Relativerend zegt hij: 'Aan de andere
kant van het hek is het gras natuur
lijk altijd groener' Hij zal hard moe
ten xoerken wil hij het verder bren
gen dan van magazijnbediende tweede
klas tot magazijnbediende eerste klas.
'Maar we zullen elke week wel een
boterham op de plank hebben. En als
het nodig is gaat mijn vrouw - zij is
verpleegster geweest - misschien halve
dagen werken'. Primair gaat het om
de kinderen. 'Wij zouden het hier
nog wel 30 jaar uitzingen, maar we
denken vooral aan hen. Ik verwacht
voor hen in Australië een betere
toekomst Meer armslag. Meer hori-
De oostlijn van de metro in Amster
dam kost met onteigeningen, verkeers-
somleggingen, enz. mee zo'n tweeë-
eenhalf miliard gulden.
De redactie van het Amsterdams
Weekblad heeft eens uitgerekend wat
je voor dat geld kunt kopen. Hier
volgt het sommetje, dat overigens
voor uitbreiding of variatie vatbaar
is. Voor het metro-geld kunnen we
kopen: tien miljoen franse racefietsen,
of tien miljard ijsjes van een kwartje
of 250 miljoen flessen jenever, of 500
starfighters. of alle Amsterdamse ge
zinnen 10.000 gulden geven. Een week
gratis openbaar vervoer kost een mil
joen. Voor de prijs van de oostlijn
kunnen we 48 jaar met de nu rijden
de tram of bus mee. Voor dat bedrag
kunnen 42.000 woningen gebouwd
worden die gratis te bewonen zijn.
Iedere Amsterdammer kan er voor
zijn gezin gratis een koelkast een
kleurentelevisie, een wasautomaat en
een kleine auto voor kopen.
Aldus het Amsterdams Weekblad.
AMSTERDAM Zaterdag 3 februari
wordt in Krasnapolsky onder auspi
ciën van het dagblad De Tijd een
congres gehouden over de politieke
situatie in Nederland en over de mo
gelijkheden daarin verbetering te
brengen. Dit alles onder het thema:
'Tijd voor vernieuwing'. Hoofdonder
werp van bespreking is de partpijoli-
tieke vernieuwing.
Aan de hand van stellingen zullen
mr. A. M. M. van Agt, W. L. Brugs-
ma. prof. dr. C. de Galan en mr. H.
C. G. L. Polak korte inleidingen hou
den, waarna een algemene discussie
kan volgen. Verder zijn bekende poli
tici uitgenodigd om aan dit congres
deel te nemen.
UTRECHT Van het totaal aantal
bejaardenhuizen in Nederland moet
ongeveer dertig procent vervangen
worden door nieuwe tehuizen omdat
ze niet meer voldoen. Pas wanneer
deze huizen allemaal vervangen zijn
zal de wet op de bejaardenoorden, die
deze maand tien jaar bestaat, optima
le resultaten kunnen opleveren.
Dit zei drs. A. M. A. J. Janssen,
directeur van de stichting landelijke
samenwerking bejaardentehuisorgani
saties gistermiddag op de algemene
vergadering van de NEVEB (De Ne
derlandse Vereniging van Bejaarde
noorden).
Over het inkomen van de bejaarden
zei de heer Janssen: is het geen
overwonnen gedachte het bereiken
van het minimuminkome nals beleids
doel te stellen, nu de stichting van de
arbeid cn de SER een pensioeninko
men van zeventig procent van het
laatstgenoten loon reeël achten.
Ingrijpen
'De KZ-verklaring stamt uit 1884.
Voor die tijd was het systeem nog
niet zo beroerd. Er zijn tegenwoordig
nog steeds wel eens situaties waarin
je iemand zijn vrijheid moet afnemen,
om gedurende een korte tijd te kun
nen bekijken wat er aan de hand is.
Maar dan niet via een KZ-verklaring,
die de mensen die het aangaat soms
hevig onthutst en beroerd maakt. De
meest ideale wettelijke regeling zou
zijn als je iemand zeer kort, voor een
noodzakelijke observatieperiode, zou
kunnen opnemen. Zonder dat op zo'n
moment het stemrecht vervalt, de pa
tiënt zijn geld niet meer mag beheren
en meer van zulke consequenties'.
'Er zijn soms momenten dat iemand
zó in de vernieling draait dat hij er
onderdoor gaat. Dan móét je kunnen
ingrijpen. Maar het zou niet fair zijn.
zi iemand te stigmatiseren, hem op te
dringen dat hij fout is en dat er niet
de rest niets aan de hand is. Je moet
je steeds afvragen, wat richt je aan
hij iemand die onvoorbereid opgeno
men wordt?'
'Jc vroeg toch om een grotere betaalcheque. Dus wat is ér mis?'
