oningin vraagt
m hulp voor het
ietnamese volk
erkgeversf ront metaal
et scheuring bedreigd
CHU distantieert zich van Vietnamactie
De Koster dreigt met
maatregelen voor meer
discipline in het leger
Controverse hulpactie neemt toe
K
DC
>- 1
door prljS'avii».eiir.g
Eris weer
voor vakman en gezin
Unie doet 'met terugwerkende kracht' niet mee aan demonstratie
Vt-ouw (84) van
juwelen beroofd
Het weer
iOUW/KWARTET VRUDAG 26 JANUARI 1973
BINNENLAND T3/K13
lESTDIJK/DEN HAAG Koningin Juliana heeft in een boodschap aan het Nederlandse volk ge-
lagd het Vietnamese volk 'en allen in het gebied waar deze oorlog heeft gewoed' op grootse wijze
hulp te komen. Hiermee is vermeden dat de koningin de aanbeveling zou doen om de actie 'Heel
etnam' te steunen, wat door een aantal instanties en personen, die menen dat bij deze actie een-
dig te werk wordt gegaan, gevreesd werd.
(ADVERTENTIE)
Vitaal, dynamisch, Internationaal! Peter Stuyvesant-
rijke geurige tabak en... het Miracle Filter
Peter Stuyvesant, ^geniet zoveel meer!
letterlijke tekst van de boodschap
ssere 1 koningin luidt:
5i vo i er in Vietnam een bestand is
pikt, is het ongetwijfeld de behoef-
-ran ons allen om in de onoverzien-
<U wfre ellende van het Vietnamese volk
van allen in het gebied waar deze
Pl log heeft gewoed op grootse wijze
hulp te komen.
onherstelbaar leed, dat dus
lit meer kan worden goed gemaakt,
iroefd moet echter worden dit,
ir nog mogelijk, te verzachten en
wonden te verbinden. Daarnaast
i veel worden hersteld, en wij
ten dat aan een vreedzame en bete
toekomst voor land en volk nu kan
t!fden gebouwd.
is vanuit Nederland in de afgelo-
verk<|i jaren reeds hulp geboden, maar
zal in eindeloos veel moeten wor-
voorzien, onnoemelijk veel tot
ld gebracht.
is voor ons Nederlanders een
;aaf, die tevens een voorrecht is.
onze schouders onder deze last te
ggen zetten.'
niddels blijft de stroom van protes
tegen het eenzijdig karakter van
veIt actie 'Heel Vietnam' en het bewust
veiu tensluiten van het Medisch Comité
lerland-Vietnam aanhouden. De
ilijke hervormde jeugdraad, de
afst3holieke jeugdraad en het landelijk
trum voor gereformeerd jeugd-
k zeggen in een verklaring onge-
te zijn over de ontwikkelingen
de discussie. Zij zijn met name
ontwaardigd over de uitsluiting
akan het Medisch Comité Nederland-
tnam door de organisatoren van de
hebben de participanten van ker-
ike zijde gevraagd te bewerkstelli-
dat de helft van de in te zamelen
en voor de actie 'Heel Vietnam'
id wordt in overleg met het
Medisch Comité Nederland-Vietnam.
Als dit niet mocht lukken, verzoeken
zij de organisaties om zelfstandig de
helft van de hun ter beschikking
komende gelden te besteden in over
leg met het Medisch Comité.
De Brede Vietnambeweging Neder
land en de Landelijke Vereniging van
Wereldwinkels hebben besloten een
actie te beginnen om, zoals zij in een
oproep zeggen, de tekortkomingen van
de actie 'Heel Vietnam' te compense
ren. Beide organisaties roepen op, het
Medisch Comité Nederland-Vietnam te
steunen. De actie 'Heel Vietnam'
wordt eenzijdig, beperkt en ondoel
treffend genoemd. De voornaamste be
zwaren komen erop neer, dat 'Heel
Vietnam' ten onrechte wordt voorge
steld als een nationale actie, dat in
strijd met de reële mogelijkheden
wordt gesuggereerd, dat de opbrengst
heel Vietnam ten goede zal komen en
dat ernstig moet worden getwijfeld
aan het rendement vap de hulpverle
ning.
Kerk en samenleving
De diocesane werkgroep 'Kerk en sa
menleving* van het bisdom Breda
heeft alle pastoors een brief gestuurd
met daarin het verzoek de kerken
niet alleen open te stellen voor giften
voor de actie 'Heel Vietnam', maar
ook een aparte bus te plaatsen voor
het Medisch Comité Nederland-Viet
nam. De werkgroep acht het onjuist,
dat bij een zogenaamde nationale ac
tie een comité wordt buitengesloten,
dat al jarenlang voortreffelijk werk
voor Vietnam heeft gedaan en dat
garanties biedt, dat de giften goed
terecht komen.
De NOVIN stelt in een perscommuni
qué: 'Er blijkt soms onduidelijkheid
te bestaan over de houding van NO
VIB ten aanzien van de actie 'Heel
Vietnam' en van het Medisch Comité
Nederland-Vietnam in verband met de
genoemde actie. De NOVIB doet voor
de volle honderd procent mee met de
nationale actie. Met het MCNV i
schriftelijk en mondeling contact ge
weest, waarbij de NOVIB heeft aange
boden een gedeelte van de haar toeko
mende gelden onvoorwaardelijk aan
het MCVN over te dragen. Dit aanbod
handhaaft de NOVIB nog steeds.' al
dus het communiqué van de NOVIB.
Het MCNV heeft laten weten niet aan
de polemiek rond de actie 'Heel Viet
nam' mee te doen, maar de eigen
acties op brede schaal voort te zetten.
'Wij hebben geen belang bij nationale
muggenzifterijen. Ook is door ons
niet gevraagd om de tegenactie van
de wereldwinkels of om het gebaar
van de NOVIB. Wij gaan gewoon
door met wat de Vietnamezen van ons
vragen.' aldus een woordvoerder van
het Medisch Comité.
Het comité Wetenschap en Techniek
voor Vietnam, Laos en Cambodja
heeft in een schrijven aan de univer
siteitsraden aangedrongen op het ver
lenen van hulp aan Noord-Vietnam en
de gebieden van het Zuidvietnamese
Bevrijdingsfront. Alleen in deze ge
bieden, die het zwaarst zijn getroffen,
is de sociale infrastructuur aanwezig,
die waarborgt dat de hulp aan het
volk ten goede komt, zegt het comité.
De meeste leden van de provinciale
staten van Noord-Holland hebben uit
humanitaire en niet uit politieke
overwegingen een deel van hun pre
sentiegeld voor de vergadering van
donderdag beschikbaar gesteld voor
de algemene acties om hulp te verle
nen aan Vietnam. Een deel van de
statenleden stelde het geld beschik
baar voor het rampenfonds, een ander
deel voor het Medisch Comité Neder
land-Vietnam.
0 A /V
Jongste der wereldmerken.
HUIDEN Het werkgeversfront in het overleg over een nieuwe metaal-cao dreigt te scheuren nu
directie van Hoogovens concessies aan de vakbonden heeft gedaan, die de landelijke werkgevers
nog toe pertinent hebben geweigerd.
tegenstelling tot de werkgevers,
iiigd in de Federatie van Metaal-
Electrotechnische Industrie, is de
igoven-directie bereid om te praten
r een loonsverhoging in centen in
ts van in procenten, verder te
irhandelen over de vraag of de
van de CAO tot het gehele
ineel, inclusief het hogere, kan
den uitgebreid en ten slotte wil
directie de vakbonden de totale
iom van de onderneming noemen,
wel de onderhandelingen bij Hoog-
s over een nieuwe bedrijfs-CAO
ïeel geen invloed hebben op de
elijke onderhandelingen in de
1 van Overleg Metaalbedrijf wordt
vakbondszijde wel een wederzijd-
leinvloeding gesuggereerd,
voorzitter van de vakbondsdelega-
de heer J. de Jong van de Indus-
Lond NVV, verklaarde gisteren na
ip van het overleg, dat de zaak
iwaar nog lang niet rond is, maar
er toch duidelijke winstpunten
gemaakt. 'De sfeer is nadat de
iebonden, het overleg vorige
opschortten duidelijk verbeterd',
le de heer A. J. Molendijk van
"lustriebond CNV hieraan toe.
week vond de directie nog dat
londsvoorstellen in strijd wa
rnet het Centraal Akkoord. Giste-
rd opgemerkt: 'Uw voorstellen
m niet in de geest van het Cen-
Akkoord'.
igoven-directie toonde zich gis-
bereid de totale loonsom (463
■n) te noemen. Aangezien in dit
ig ook zijn opgenomen de tantiè-
en de lonen van alle part-time
ers, leerlingen en jeugdige werk-
srs zal de directie op verzoek van
~':bonden ook de totale locnsom
Ie volwassen werknemers per 31
iber j.l. berekenen. De bonden
n zoals bekend om de totale
>m gevraagd, opdat die gedeeld
worden door het aantal worse
s' Deze berekening is nodig om de
1 iedereen gelijke loonsverhoging
centen dus) te kunnen berekenen.
101 «eer de onden deze berekening
uitgangspunt voor hun voorstellen
p. Ien en dat zal zeker gebeuren
Wil de directie zich evenwel op-
w beraden. De hoogoven-directie
cn bezwaren te hebben tegen het
eren van een gelijk bedrag voor
reen, maar zij is wel bereid om
aande van 2,5 procent directe
Verbetering een gedeelte in een
—r ieder gelijk bedrag en een ge
erden: e (1 1,5 procent) in een per-
toele loonverhoging uit te keren.
r: mengvorm van 'centen en pro-
ten' zal de lonen in ieder geval
r nivelleren: een percentuele loons-
'°ging met een brutominimumbe-
2 voor de laagstbetaalden.
tnsi. e& het vaststellen van een maxi-
nsteri e prijscompensatie (maximaal 250
.en, Per procent prijsstijging)
t de directie ook bezwaren. Over
kwestie die volgens de
J ctie te nadelig voor het hogere
ort, 5<>neel zou uitpakken en over
I
de vraag of het gehele personeel,
inclusief het hogere, in één CAO
moet worden ondergebracht zal nog
verder worden onderhandeld.
Verder is de Hoogoven-directie bereid
om de bijdrage aan de vakbonden van
32,50 te verhogen tot 40 procent van
de contributie ƒ55 a 60) per 1
januari 1974 de 40-urige werkweek in
te voeren en de basisvakantie van 17
dagen tot 19 dagen uit te breiden.
Afgesproken is, dat de partijen elkaar
op 1 februari opnieuw zullen ontmoe
ten. Vandaag wordt in Den Haag het
overleg över een landelijke metaal
CAO voortgezet.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister De Koster
(defensie) dreigt maatregelen te ne
men om de discipline onder de mili
tairen te verbeteren, als zij zelf daar
toe vrijwillig niet bereid zijn. In een
brief .gisteren verstuurd aan alle le
geronderdelen, doet de minister een
ernstig beroep op 'diegenen, die er
thans in gedrag en uiterlijk voorko
men blijk van geven de noodzakelijke
discipline te missen', zelf hun hou
ding te verbeteren'. Vrijwillig aan
vaarde innerlijke discipline is voor
een ieder beter dan opgelegde uiterlij
ke discipline', besluit minister De
Koster zijn brief.
De minister herinnert aan de ingrij
pende veranderingen, die in de krijgs
macht zijn opgetreden, waardoor tal
van verplichtingen en regels zijn ver
vallen. Hij wijst erop, dat dit een
grote verantwoordelijkheid op de mi
litairen zelf legt. De Koster vindt dat
op deze weg moet worden voortge
gaan, en dat aan de militairen de tijd
moet worden gegeven aan deze sitatie
te wennen. 'Dit proces verloopt veelal
bevredigend', constateert hij.
'Een aantal militairen geeft er echter
blijk van de ruimere verantwoorde
lijkheid die hun is gegeven, onvol
doende aan te kunnen. Een vermolm
de discipline is daarvan het gevolg.
Deze komt onder meer tot uiting in
een onverzorgd uiterlijk voorkomen,
een onverzorgd uiterliju voorkomen,
waardoor de geloofwaardigheid van de
Nederlandse krijgsmacht en haar aan
zien in binnen- en buitenland worden
geschaad. Een goede discipline is voor
het doelmatig functioneren van de
krijgsmacht een vereiste', aldus minis
ter De Koster in zijn brief aan alle
militairen.
Het PvdA-Kamerlid Wieldraaijer ver
onderstelde gisteren, dat de minister
de brief heeft geschreven gezien de
aandrang vanuit de krijgsmacht om de
vrijere regels, met name voor de
haardracht, weer af te schaffen. 'Deze
brief is een soort compromis, want als
demissionair minister kan hij het be
leid niet ineens belangrijk gaan wijzi
gen. Hij heeft de Kamercommissie
voor defensie overigens beloofd geen
stappen ter beperking van de vrije
Melk1"-''»! fcnrfi-pjnd
Van een verslaggever
DEN HAAG Minister Langman
(economische zaken) sluit de moge
lijkheid niet uit dat de huidige prij
sontwikkeling voor consumptiemelk,
tezamen met de opkomst van eigen
handelsmerken, voor de traditionele
melkdetailhandel in bepaalde gevallen
tot moeilijkheden kunnen leiden.
De minister zegt dit in antwoord op
vragen van het SGP-Kamerlid Van
Rossum. De bewindsman delt mee dat
bij informatie over deze materie heeft
gevraagd. Zodra deze gegevens bekend
zijn zal, in overleg met het georgani
seerde bedrijfsleven en met de consu
mentenorganisaties. een standpunt
worden bepaald.
De heer Van Rossum had er op
gewezen dat door de prijsstelling van
een groot aantal grootwinkelbedrij
ven, supermarkten en cash- en carry-
bedrijven de detailhandel zodanig be
concurreerd wordt, dat het voortbe
staan van hun bedrijven wordt be
dreigd. Hij bepleitte de vaststelling
van een minimum-verkoopprijs.
ADVERTENTIE
koelhuisboter.
Minister De Koster
haardracht te nemen, alvorens een
rapport van de militair geneeskundige
dienst over de hygiëne aan ons te
hebben gestuurd. Dat rapport hebben
wij nu nog steeds niet ontvangen',
aldus de heer Wieldraaijer. Hij vroeg
zich overigens af of zo'n brief we)
enig nut heeft en of het niet beter is
de verhoudingen aan de basis te ver
beteren om dit soort problemen op te
vangen.
NIET INGEBOET
De voorzitter van de WDM, C. Beem-
sterboer, vraagt zich af wat minister
De Koster nu precies bedoelt met 'een
verslechtering van het uiterlijk voor
komen' en een 'toenemend onkrijg-
stuchtelijk optreden'.
'Als er sprake is van een slecht
uiterlijk voorkomen, is dit veelal te
wijten aan de weinige en slechte
accommodatie', zo zegt hij. Wat het
onkrijgstuchtelijk gedrag betreft her
innert Beemsterboer aan een uit
spraak van KVP-Kamerlid Ven Eisen
(een ex-generaal), na het bijwonen
van een legeroefening, dat het haar
wel wat langer is geworden, maar dat
de gevechtsdiscipline hierbij niet had
ingeboet.
Over het wegvallen van een aantal
regels en voorschriften, zei Beemster
boer dat het om marginale en functie
loze regels ging, zoals de verplichte
reveille en de verplichte haardracht
In het verouderde militaire straf- en
echter geen verandering gekomen,
tuchtrecht, zo voegde hij eraan toe, is
Het gewenste nieuwe reglement op de
inwendige dienst is evenmin inge
voerd, zo besloot Beemsterboer, die
meende dat het in dat geval wel om
fundamentele zaken gaat.
ADVERTENTIE
KOMT HET ZIEN OP DE BEURS „KARWEI"
UTRECHT 27t/m31 JAN.
Om een. idee te geven: Houtrot
Eerstellen. Kieren afdichten tussen
kozijn en muur of langs de trap.
Scheuren en naden blijvend af
dichten, ook rondom cv-pijpen.
Trapleuning muurvast zetten. Be
tonreparatie. Uitgesleten trap of
vloer uitvlakken tot "nul" zonder
afbrokkeling. Dat zag u op de TV-
reklamel Van dik tot ragdun pla
muren. Tegels zotten op hout of
spaanplaat of betonemaille of over
oude tegels. Spaanplaat naadloos
verlijmen. Pleisterlaag repareren
op muur of schoorsteen. Opnieuw
voegen. Dakpan vastzetten. Stop
verf bijwerken. Betonnen ramen
beglazen. Dunne plek in goot repa
reren. Lek balkon dichten. Latten
tegen muur hechten.
Nu gemakkelijker èn vlugger èn
beter STOPPEN, AFDICHTEN,
VOEGEN, UITVLAKKEN, PLEIS
TEREN, PLAMUREN EN HER
STELLEN met: PORTON, de in
Zwitserland ontwikkelde één-com-
ponentige, dus een kant-en-klare,
kunsthars vulpasta met enorme
hechtkracht aan èlk materiaal,
droog of vochtig, binnen of buiten,
ook aan glasl Blijvend thermoplas
tisch en waterdicht. Krimpt niet,
zet niet uit, scheurt niet, buig- en
slijtvast. Onschadelijk voor de han
den. In de emmer onbeperkt houd
baar, dus geen restenverlies. q
1/2 kg
ƒ4,95
1 kg
8,75
2 kg
ƒ15,60
5 kg
ƒ30,50
Van onze parleinentsredactie
DEN HAAG Hoewel het bestuur van de CHU unaniem heeft uitgesproken, dat
de Unie niet heeft meegedaan aan de nationale demonstratie in Utrecht tegen de
Amerikaanse Vietnam-politiek, is officieel aan de Amerikaanse volksvertegen
woordiging bericht, dat de CHU wel tot de deelnemers behoorde. Sterker nog, de
demonstratie en de daaraan verbonden affiche-actie is volgens de brief van het na
tionale Yietnam-comité, eveneens mede-georganiseerd door de CHU. Baron O. W.
A. van Yerschuer, de voorzitter van de CHU, heeft met de inhoud van deze brief
zijn instemming betuigd. Zijn naam staat er trouwpns onder.
met het bureau van de fractie
van de CHU. Van het contact
met de KVP over de demon
stratie was de CHU-fractielei-
der Tilanus steeds op de hoog
te.
Misverstand
Uit deze voor de CHU verwar
de gang van zaken blijkt hoe
moeilijk het punt van de Viet-
nam-demonstratie op zaterdag
6 januari voor de Unie is
geweest. In de brief, die later
naar aanleiding van deze de
monstratie werd geschreven
wordt uiteengezet hoe de ge
voelens in Nederland zijn ten
opzichte van de Amerikaanse
bombardementen op Vietnam.
Aan de leden van de commis
sie van buitenlandse zaken
van het Amerikaanse congres
en de Amerikaanse senaat
wordt voorgehouden, dat zo'n
gecoördineerde actie over een
politiek onderwerp uitzonder
lijk is in Nederland. Gemeld
wordt dan. dat de actie is
georganiseerd door een comité
bestaande uit: ARP (voorzitter
dr. A. Veerman), KVP (voor
zitter dr. ir. D. de Zeeuw),
CHU (voorzitter O. W. A. ba
ron van Verschuer), CPN
(voorzitter H. Hoekstra), D'66
(voorzitter mevrouw R. van
der Scheer van Essen), PvdA
(voorzitter A. A. v. d. Louw),
PSP (voorzitter P. A Burg-
graag) en PPR (voorzitter D.
Coppes).
Verhinderd
Aan de demonstratie in
Utrecht is een gesprek vooraf
gegaan op woensdag 3 januari.
Vlak voor het begin van de
vergadering werd de afgevaar
digde van de KVP, het Twee
de-Kamerlid P. H. van Zeil
opgebeld door het bureau van
de CHU-fractie in de Tweede
Kamer. Meegedeeld werd, dat
de CHU helaas was verhin
derd aanwezig te zijn en of de
heer Van Zeil de CHU wilde
vertegenwoordigen. Op zijn
vraag of hij ook besluiten
mocht nemen voor de CHU
kreeg de heer Van Zeil ten
antwoord dat wanneer de ARP
en KVP met de voorstellen
akkoord zouden gaan, hij ge
machtigd was ook zijn instem
ming te betuigen namens
CHU. De ARP en KVP bleken
het met de demonstratie eens
te zijn en dus de CHU volgens
de afspraak ook. De heer Van
Zeil heeft na de vergadering
rapport uitgebracht aan het
KVP-partijbureau, dat de CHU
weer informeerde. Vrijdag 5
janukri had de heer Van Zeil
nog contact met CHU-secreta-
ris Janssen van Raay, die mee
deelde voor een CHU-afvaardi-
ging op de demonstratie te
zorgen. Of deze afvaardiging
er inderdaad is geweest, kon
de heer Van Zeil niet meede
len.
Het organisatiecomité verga
derde woensdag 10 januari
weer. Afgev-ardigde van KVP
en CHU was de directeur van
het KVP-partijbureau, de heer
Gribnau. Voor hij deze verga
dering bezocht, had de heer
Gribnau weer contact gehad
Na de demonstratie zijn uit de
achterban tal van afkeurende
reacties ontvangen, over het
feit, dat de CHU aan een
dergelijk gebeuren meedeed.
Het gevolg was, dat de kwes
tie ter sprake kwam in de
vergadering van het hoofdbe
stuur, <Jie een week later werd
gehouden.
In het CHU-blad De Nederlan
der verscheen daarop een ver
klaring met onder meer de
volgende inhoud: 'via radio,
pers en tv is bericht, dat de
CHU meegedaan zou hebben
aan de bekende protestdemon
stratie tegen de hervatting
van de Amerikaanse bombar
dementen op Noord-Vietnam,
welke demonstratie zaterdag 6
januari jongstleden te
Utrecht werd gehouden. Door
een misverstand is de naam
van de CHU in het persbe
richt van het organiserende
comité opgenomen. Het Unie-
bestuur had ter zake geen be
slissing genomen'.
Het bestuur verwijst dan ver
der in deze verklaring naar de
motie van de voorzitter van
de CHU-fractie in de Eerste
Kamer, in welke motie de re
gering wordt gevraagd een be
roep te doen op de strijdende
partijen om een wapenstil
stand te sluiten en het vredes
overleg te hervatten. iUt de
vele reacties is gebleken, zo
werd van de zijde van het
partijbureau te verstaan gege
ven, dat men bij ons geen heil
ziet in demonstraties. Er zijn
immers ook andere wegen om
het beoogde doel te bereiken.
Bovendien was men in het
bestuur van mening, dat de
actie eenzijdig was gericht. Op
het besluit van het hoofdbe
stuur om wat buiten de CHU
wordt genoemd 'met terugwer
kende kracht niet aan de de
monstratie mee te doen' zijn
weer instemmende CHU reac
ties ontvangen. Aan de andere
kant wordt de uitspraak van
het Uniebestuur in kringen
van KVP en ARP betreurd. In
de CHU beschouwt men het
echter ook als iets eigens om
niet aan demonstraties mee te
doen.
Voorzitter
Het gevolg van de uitspraak
van het bestuur was, dat op
zaterdag 20 januari de CHU
niet meedeed aande demon
stratie in Den Haag. De plaat
selijke voorzitter, de heer W.
Kruyf, had de kwestie trou
wens zelf een week eerder ter
sprake gebracht in het hoofd
bestuur.
Het feit, dat voorzitter Van
Verschuer de inhoud van de
brief aan de commissies van
buitenlandse zaken van het
Amerikaanse congres en de
Amerikaanse senaat voor zijn
rekening heeft genomen over
onder meer de deelname van
en het mede organiseren door
de CHU heeft verbazing ge
wekt in de CHU. Op het Unie
bureau veronderstelde men: er
moet iets fout zijn gegaan.
In de brief wordt gemeld dat
de demonstratie 70.000 deelne
mers telde en worden de slo
gans genoemd: 'Nixon teken
de vrede nu', 'stop het bom
barderen van heel Vietnam'
en 'Vietnam voor de Vietna
mezen'. Ook wordt meege
deeld, dat er honderdduizen
den affiches zijn verspreid,
die de Nederlanders voor hun
ramen zouden hangen. Het zal
duidelijk zijn, aldus de brief,
hoe hevig Nederland onder de
indruk van het bombarderen
is gekomen.
In de gemeenschappelijke ver
gadering van de besturen van
de KVP, ARP en CHU is
afgelopen maandag het niet
meedoen van de CHU niet ter
sprake gebracht.
BREDA Twee mannen hebben gis
ternacht de 84-jarige mevrouw Van de
Hurk in Breda in haar slaapkamer
overvallen. Zij gingen er vandoor met
juwelen ter waarde van 40.000.
Een van de mannen greep de vrouw
vast, waardoor zij schrammen, blauwe
plekken en stijve spieren opliep. Zij
is opgenomen in het ziekenhuis. Voor
dat de daders de slaapkamer van de
vrouw binnendrongen, maakten zij de
telefoon en de lichtvoorziening on
klaar. Het slachtoffer werd gevonden
door een dochter, die 's nachts van
haar werk thuis kwam.
De rol van het pakijs
Van onze weerkundige medewerker
Een abonnee uit Amsterdam vraagt
naar aanleiding van een eerdere bij
drage of de 'westelijke periode' wel
met de winter van l938-'39 eindigde.
'De zeven zomers van 1932 tot en met
1938 waren immers alle warmer dan
normaal en, op één na, ook te droog,
hoewel de winters van 1935 tot en
met 1938 wel alle vier duidelijk te
zacht waren?!' Antivoord: Men moet
de periode van blokkering en niet-
blokkering van de oceaandepressies
niet al te begrensd nemen. Van be
lang is de globale lijn, die door een
fluctuerende tijdreeks kan worden ge
trokken. Deze tijdreeks kan bestaan
uit bijvoorbeeld maand-, kwartaal- of
jaartemperaturen, karaktergetallen
van winters, warmte getallen van zo
mers, frequentie van winden met bij
voorbeeld westcomponenten per
maand, jaar, neerslaghoeveelheden, al
le met een 'verschillende uitkomst'.
Gemiddeld genomen lag de kentering
in het tijdvak 1929-1938. In Engeland
rekent men de periode van 1900 tot
rond 1940 als een 'westerly epoche'
(periode met westelijke circulatie).
W G. ran Voss zegt hierover in
'Hemel en Dampkring': In 1895 nam
plotseling de ivestelijke circulatie
weer toe De Golfstroom werd sterker
en toen in de zomers de depressieba-
nen noordelijker kwamen te liggen,
zette een zeer snelle verwarming in
(1920-40). Het pakijs nam snel af. De
haven van Spitsbergen, die in 1920
nog maar drie maanden ijsvrij was,
was dit in 1938 zeven maanden. De
temperatuur in het zeegebied tussen
IJsland en Noorwegen steeg ca. vijf
graden. Juist op het moment dat het
pakijs zich tot op hoge breedte terug
trok, verzwakte de ivestcirculatie en
zetten de jaren 40 in met een serie
strenge en koude winters, maar de
zomertemperatuur bleef stijgen. In de
beginjaren 50 werd de groei van het
pakijs merkbaar en toen ook de de-
pressiebanen zuidelijker kwamen te
liggen, kregen wij die hele serie te
leurstellende zomers van de jaren 50
en 60.
jveel bewolking
BEWOLKING
10 MAXTEMP.
tO MIN. TEMP.
WINDRICHTING
^vêe^ppörtën^Tar^^!stëï?vonn^^Iurr
maximumtemperaturen en neerslag ln mm.
Amsterdam geh bew 4 gr, 0 mm: Do Bilt
geh bew 4, 0: Dcelcn mist 4, 0; Eclde mot
regen 4 gr. 0.1; Eindhoven zw bew 6, 0; Den
Helder geh bew 4, 0.2: Luchth. Rtd. geh
bew 5, 1: Twente 1 bew 4, 0: Vlisslngen geh
bew 4. 0: Zd. Limburg 1 bew 7, 0.1; Aber
deen onbew io, 0; Athene n ontv, Barcelona
geh bew 11, 0; Berlijn onbew 0, 0: Bordeaux
onbew nno 14. 0; Brussel geh bew 8, 0:
Frankfort onbew 2. 0: Gcnève zw bew 0. 0:
Helsinki geh bew 2. 0.6; Innsbrtlck onbew
2, 0; Kopenhagen zw bew 3, 0: Lissabon
1 bew 18. 0: Locarno onbew 5, 0: Londen
zw bew 10. 0: Luxemburg onbew 5, 0; Ma
drid onbew 13, 0; Malaga 1 bew 17, 0; Mal-
lorca h bew 14, 0: München mist 4, 0; Nice
1 bew 13, 0: Oslo motr 5, 0.1: Parijs geh bew
6. 0; Rome onbew 15, 0: Spilt n ontv; Stock
holm geh bew 3. 0: Wenen zw bew 1, 0;
Zürlch onbew 3. 0; Casa Blanca 1 bew 19.
0: Istanboel regen 7, 0.1; Las Palmas h bew
15. 0; New York n ontv; Tel-Aviv n ontv;
Tunis zw bew 15. 0.2.
HOOG WATER 27 Januari: Vlisslngen:
7.48-20.25: Haringvlletslulzen: 9.15-21.46: Rot
terdam: 10.13-23.00; Schevenlngen: 8.48-
21.20: IJmuiden: 9.37-22.09; Den Helder:
0.13-12.42; Harllngen: 2.43-15.21; Delfzijl:
5.11-17.48.
