onflict Delftse TH
ien als 'groeistuip'
'Leesvaardigheid' van
kinderen in eerste
"klas wordt onderzocht
lening op vergadering over bestuurlijke crisis:
Huurharmonisatie
wordt verzacht
Valentino-collectie
FAMILIEBERICHTEN
Vreugde van het wildspoor
9
.10
KJW/KWARTET ZATERDAG 20 JANUARI 1973
BINNENLAND
Lil
in onze onderwijsredactie jrti
5LFT Het aftreden van de r
ctor en twee bestuursleden van
Technische hogeschool in
Ift is een normale groeistuip
het proces van democratise-
g van het bestuur. Het zou
jenlijk verbazingwekkend zijn.
uneer de invoering van de Wet
iversitaire bestuurshervorming
70 geen conflicten met zich
d meegebracht.
i was de reactie van verschillende
kers in de algemene vergadering
vijftienhonderd personeelsleden
studenten van de TH gisteren
den over de bestuurlijke crisis in
ft. Deze crisis is ontstaan door de
jlagaanvraag van recotr H. R. van
ita Lemke en de twee door de
eschoolraad gekozen leden van het
ege van bestuur, ir. P. Vermeyden
professor J. G. Dijkman. Zij willen
len omdat zij niet meer kunnen
ïwerken met de hogeschoolraad.
enige overgebleven bestuurder, ir.
Verheul, ziet wel perspectief in
enwerking. De heer Verheul is
onlid in het bestuur. Een tweede
lonlid is in Delft nog altijd niet
oemd.
Het college van bestuur van de Technische Hogeschool In Delft heeft gisteren op een persconferentie de bestuurs
crisis bij de TH toegelicht. Van links naar rechts: ir. P. Vermeyden (afgetreden), prof. ir. H. R. van Nauta Lemke
(de rector magnificus, die zijn ontslag heeft ingediend), ir. T. Verheul (waarnemend voorzitter van het college van
bestuur) en prof. dr. J. G. Dijkman (afgetreden).
leilijk
groeistuip-visie op dit conflict
d onder andere voorgedragen door
ir. J. Cenerpont Domis: 'Mensen die
altijd in de oude bestuursstructuur
gewerkt hebben, vinden het vaak
moeilijk zich aan te passen bij nieu
we, meer democratische vormen van
bestuur. Dit doet niets af aan hun
inzet voor de zaak, het is een heel
menselijk verschijnsel'. Professor L.
H. C.' Hulsman, buiten-universitair lid
van de hogeschoolraad, zei: 'We moe
ten niet te gauw zeggen, dat de TH
nu onbestuurbaar is. Het zwaartepunt
van de universitaire organisatie ligt
niet bij een kleine centrale top, maar
Dr. J. Sixma ontwerpt toets
Van onze onderwijsredactie
UTRECHT De zittenblijvers in de eerste klas van de lagere
school struikelen vooral over het lezen. Al in de eerste weken
lopen zij een belangrijke achterstand op en in de loop van het
jaar raken ze steeds meer achter. 'De spiraal naar beneden' is
ingezet, zoals dr. J. Sixma, wetenschappelijk hoofdmedewerker
aan het pedagogisch instituut van de rijksuniversiteit in Utrecht
het uitdrukt. Dr. Sixma, die gisteren promoveerde op het proef
schrift heeft een oplossing aan de hand gedaan om te voor
komen dat de kinderen in die spiraal naar beneden terecht
komen.
honderden scholen met de metho
de van Sixma. Hun ervaringen zijn
volgens de auteur gunstig, al moet
hij toegeven dat uit zijn eigen
wetenschappelijk onderzoek nog
niet direct gebleken is dat het op
scholen die de methode gebruiken
nu veel beter gaat.
De heer Sixma zegt ook dat de
leerkrachten gunstige berichten ge
ven over de wijze waarop het kind
nu met de school en zijn nieuwe
juf of meester kennis maakt. De
leerkracht krijgt gelegenheid rus
tig kennis te maken met elk kind.
en het kind zit niet meteen in een
grote klas vol kinderen, maar kan
eerst eens alleen met de juffrouw
of meester praten. Volgens veel
leerkrachten is dat een natuurlij
ker kennismaking dan het traditio
nele ritueel van de eerste dag naar
de grote school.
)e heer Sixma, die gisteren in
Itrecht promoveerde op het proef-
•hrift 'Leesvoorwaarden' (Wol-
ers-Noordhoff, prijs plm. 25 gul-
en), is er vanuit gegaan dat het
onderwijs voorlopig niet revolutio
nair verandert. Op de meeste scho
len moet je rekening houden met
min of meer klassikaal onderwijs.
De klassen zijn vaak nog groot
(dertig k veertig kinderen). Tus
sen de kleuterschool en de basis
school is veelal weinig contact.
Wat kun je in die situatie verbete
ren aan het leesonderwijs?
De heer Sixma heeft een toets
ontwikkeld om bij elk kind te
kunnen vaststellen of de basis voor
het eigenlijke leesonderwijs aanwe
zig is. Hij moet voldoen aan een
aantal 'leesvoorwaarden'. Algemene
voorwaarden zijn: voldoende taal
beheersing, goed functionerende
zintuigen, voldoende intelligentie,
een zekere emotionele evenwichtig
heid, voldoende motivatie, het ver
mogen zich te concentreren op een
bepaalde taak, en het vermogen in
klasverband samen te werken.
Meer bijzondere voorwaarden zijn:
een zekere vertrouwdheid met de
woorden uit de gebruikte leesme
thode, een zekere bekendheid met
de uitdrukkingen van de leer
kracht v voorste letter, middelste
woord, enz.), herkenning van ge
drukte letters als iets om te lezen,
begrip voor het gedrukte woord
als object (de laatste letter van
'muis' is een 's', daarbij moet het
kind niet meer aan een muis den
ken, maar aan een klank), het
vermogen klanken en tekens van
elkaar te onderscheiden ('torn' is
wat anders dan 'mot') en tenslotte
het vermogen om dingen te combi
neren (een groep van letters of
woorden).
Eerste week
De toets die de heer Sixma op een
aantal scholen heeft uitgeprobeerd
is nu bedoeld om na te gaan in
hoeverre kinderen aan deze lees
voorwaarden voldoen. Volgens hem
kan deze leesvoorwaarden-toets het
best worden afgenomen in de eer
ste schoolweek. Dat betekent na
tuurlijk wel dat onderwijsinspec
tie, ouders en leerkrachten zich
moeten instellen op een wat ande
re eerste schoolweek dan we ge
wend zijn. Want de heer Sixma
stelt het zich zo voor dat de juf
frouw of meester van de eerste
klas alle kinderen een voor een op
school ontvangt en met elk kind
een half uur lang de toets doet.
Dat duurt ongeveer een half uur
per kind. Een klas van om en
nabij de dertig kinderen kan dan
in een week worden afgewerkt. Na
die week weet de leerkracht wat
voor vlees hij of zij in de kuip
heeft. Via door Sixma ontwikkelde
(en door Wolters-Noordhoff uitge
geven) hulpprogramma's kunnen
de kinderen die dat nodig hebben
dan bijgespijkerd worden op de
zwakke punten.
Goede ervaringen
Op het ogenblik werken al vele
Bezwaar
In een gesprek met dr. Sixma
hebben wij hem gevraagd of het
niet een bezwaar is dat bij zijn
methode de toets het allereerste is
waarmee een kind kennis maakt
als hij de grote school binnen
komt. Je kunt natuurlijk wel zeg
gen dat de toets heel spelenderwijs
wordt afgenomen, dat de juffrouw
of meester alle gelegenheid hebben
om het kind op zijn gemak te
stellen, dat de toets alleen maar
bedoeld is om gauw aan de weet te
komen waar de problemen zitten,
enzovoorts, maar wie peilt de zor
gen en spanningen van het kind
dat voor het eerst de 'grote school
betreedt?
Ervaart dat kind deze eerste ont
moeting ook als 'speels'? Hoe gaat
het met kinderen die in hun con
tact met volwassenen wel meer
tijd dan een half uur nodig heb
ben om uit hun schulp te kruipen?
Zullen alle ouders even goed rea-
geren op deze toets, of zullen ze
zich toch bezorgd afvragen of hun
kind nu beoordeeld wordt op zijn
geschiktheid voor het gewoon on
derwijs (en dus nu misschien de
eerste stap naar de l.o.m.-school
gezet wordt). Zulke vragen zijn uit
te breiden.
Soepeler
De heer Sixma beantwoordt derge
lijke vragen met de verzekering
dat zijn ervaringen op zoveel scho
len niet in die richting wijzen. De
eerste kennismaking met de school
zou juist soepeler zijn dan vroeger.
Het proefschrift zelf besteedt ech
ter niet overdreven veel aandacht
aan deze (eventuele) problemen.
De heer Sixma zegt wel dat invoe
ring van zijn toets eigenlijk alleen
verantwoord is op scholen die be
geleiding krijgen van een schoolad
viesdienst (al kan hij gebruik op
andere scholen moeilijk verbie
den). En eventueel zou men zijn
toets ook wel kunnen gebruiken in
de loop van de eerste weken op
school, meer tussen de bedrijven
door, zodat kinderen niet meteen
in een toets-situatie komen wan
neer ze de grote school binnen
stappen.
op het veel bredere vlak van de
gewone werksituatie.
In de vergadering van gisteren legde
de hogeschoolraad tegenover de onge
veer vijftienhonderd aanwezigen ver
antwoording af van zijn beleid, dat
tot het conflict met het bestuur had
geleid. Duidelijk bleek dat het con
flict tussen hogeschoolraad en bestuur
veroorzaakt is door twee tijdbommen
in de wetgeving: de collegegeldwet en
de Wet-Veringa. In de duizendgulden-
kwestie heeft het bestuur verscheide
ne malen besluiten van de raad naast
zich neergelegd. Het bestuur vond,
dat de aanwijzingen van minister Van
Veen over de verklaringen voor kin
derbijslag opgevolgd moesten worden,
terwijl de hogeschoolraad kinderbij
slag en 'duizend gulden' van elkaar los
wilde maken.
De tweede tijdbom zat in de Wet Ve-
ringa. Deze wet beschouwt de hoge
schoolraad als de hoogste beleidsbepa
lende instantie, maar legt tegelijker
tijd grote verantwoordelijkheid op het
college van bestuur. Drie van de vijf
leden (de rector en twee Kroonleden)
worden benoemd door de minister en
daarmee is een conflict tussen raad
en bestuur in de kiem aanwezig. Wan
neer, zoals in het Delftse geval, het
bestuur de minister meer gehoor
zaamt dan de raad, is dit conflict een
feit.
Polarisatie
Gisteren bleek wel, dat niet iedereen
zulke conflicten als natuurlijke groei
stuipen ziet. Rector Van Nauta Lemke
sprak over 'polarisatie, onwerkbare
verhoudingen, schade aan het belang
van de TH en grievende verwijten
van de raad aan een deel va het
bestuur' (dit alles uiteraard in
afzonderlijke uitspraken, red.). En
professor D. Kooien zei: 'Ik heb vie
rentwintig jaar aan de TH gewerkt.
Daarvan is het drieëntwintig jaar goed
gegaan, maar dat laatste jaar is het
een troep. Met de wet-Veringa valt
niet te werken'.
Een andere hoogleraar reageerde hier
op dat in een democratisch spel con
flicten best naar buiten mogen ko
men. 'Ook in de politiek zijn we
gewend dat bijvoorbeeld Kamerleden
kritiek hebben op ministers. Iemand
die een functie aanvaardt, moet er
rekening mee houden dat hij kritiek
kan krijgen. Die kritiek moet wel
zakelijk zijn en niet tegen de persoon
gericht. De aftredende bestuurders
waren er kennelijk nog niet aan toe,
dat pingpongspel boven de tafel te
spelen. Bij hun aftreden hebben zij
weer bowlingballen onder de tafel
laten rollen'.
Reactie van een bedrijfspsycholoog in
de zaal: 'Zulke groepsconflicten moe
ten begeleid worden door deskundi
gen'. Antwoord van de voorzitter van
de hogeschoolraad: 'In mijn agenda
staat voor woensdag aanstaande een
afspraak met het Nederlands Instituut
voor Psychologen'.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Udink
(volkshuisvesting) heeft de gemeente
besturen en de woningbouwcorpora
ties enige soelaas gegeven bij het
doorvoeren van de verplichte aanpas
sing van de huren van oudere wonin
gen, de zogenaamde huurharmonisa
tie, die meestal neer zal komen op
een extra huurverhoging.
In een circulaire heeft de minister
gisteren meegedeeld, dat de gemeen
ten en woningbouwcorportaties zich,
voorzover zij geen huurharmonisatie-
plannen hebben ingediend, zich met
hun huren mogen baseren op de plan
nen van 1 april 1972. Wel ingediende
huurharmonisatieplannen mogen als
basis dienen voor 1974 en '75.
De achtergrond van deze circulaire is
dat veel gemeenten en woningbouw
corporaties er weinig voor voelden, of
in moeilijkheden geraakten met de
harmonisatieplannen. Een nieuw kabi
net zou wel eens met heel andere
richtlijnen f kunne komen, moeten
velen hebben gedacht. De animo om
onsympathieke maatregelen door te
voeren, was daarom niet groot.
Op D.V. zondag 28 januari a.s. hopen onze geMefde
Ouders
P. T. Punt
I. Punt-Roos
de dag te gedenken dat zij 25 jaar geleden in het
huwelijk traden.
Hun dankbare kinderen:
Ada en Bea
Rotterdam, januari 1973,
Meiland 76.
Receptie: Zaterdag 27 januari van 14 tot 17 uur in het
Jeugdhuis 't Slag, Sandelingplein 20.
P. van Vliet
N. van Vliet-Sohier
Amsterdam-Slotermeer.
januari 1973,
Paul Scholtenstraat 98.
En ziel. Ik ben mei u lieden
al de dagen tol de voleinding
der wereld
Matth. 29 20
Tot onze diepe droefheid,
nam de Heere voor ons nog
onverwacht tot Zich onze ge
liefde Moeder. Oroot- en
Overgrootmoeder
Hermina Stolk
's-Gravenhage:
A. Walraven
M. K. Walraven-v. d. Lugl
Schiedam:
H. S. Westerveld-Walraven
M. Westerveld
Schiedam:
A. Walraven
klein- en
achterkleinkinderen
De begrafenis zal plaats heb
ben op de Alg. Begraafplaats
te Schiedam, maandag 22 Ja
nuari a.s. omstreeks 14.30
uur.
Gelegenheid tot condoleren
na de begrafenis in de Aula
van de begraafplaats.
Algemene Kennisgeving
Psalm 72 vers 11 (berijmd)
De wens in te gaan in de
vreugde van haar Heere Is
heden in vervulling gegaan
voor onze geliefde Moeder,
Behuwd-, Groot- en Over
grootmoeder
Huibertlia de Jong
weduwe van Coendert Peet
in de ouderdom van 80 Jaar.
Rotterdam:
A. Peet
S. Peet-Verhoog
Rljnsburg:
Wed. M. de Mare-Peel
A. Heemskerk-Peet
A. Heemskerk
Groningen:
J. Peet
A. Peet-Wleringa
Lelden:
Wed. L. Peet-Hortensius
Rotterdam:
H. Peet
W. Peet-van Kleef
Lelden:
W. Peel
G. Peet-van Weeren
H. Peel
M. Peet-van Ai
Oegstgeest:
H. de Rijk-Peet
M. de Rijk
Wassenaar:
W. C. Peet
M. Peet-Otten
Klein- en
achterkleinkinderen
Katwijk aan Zee,
19 januari 1973.
Huize „Salem",
Duindoornlaan 34.
Gelegenheid tot condoleren
maandag 22 januari a.s.
's avonds van 79 uur in de
aula van Huize „Salem".
GEEN BLOEMEN
De rouwdienst zal gehouden
worden dinsdag 23 Januari
a.s. des nam. 2.15 uur in de
aula van Huize „Salem",
Duinoordlaan 34 te Katwijk,
waarna de begrafenis zal
plaats vinden omstreeks 3.00
uur op de nieuwe begraaf
plaats Dulnrust aan de Park
laan te Katwijk aan Zee.
De Heere heeft tot Zich genomen, voor ons toch
nog onverwacht, onze geliefde zuster, tante en
oud-tante
Elizabeth de Heer
in de ouderdom van 77 jaar
Mede namens de familie:
Wijk en Aalburg: T. E. Verhoeven-de Heer
"Zwijndrecht, 17 januari 1973.
Bejaardentehuis „Swinhove"
Plantageweg 3.
Geen bloemen
De overledene ligt opgebaard in de rouwkamer
van „Swinhove".
Gelegenheid tot bezoek aldaar zaterdag 29 ja
nuari van 6.30 tot 7.30 uur.
De begrafenis zal plaatsvinden maandag 22 janu
ari a.s. om 3.15 uur op de algemene begraafplaats
aan de Jeroen Boschlaan te Zwijndrecht.
„Mijn genade is u genoeg"
2 Cor. 12 vers 9
Heden nam God tot Zich, na een kortstondige
ziekte, mijn lieve man, onze zorgzame vader, be-
huwdvader, groot- en overgrootvader
Johannes Wilhelm Schiereck sr.
echtgenoot van H. Kleijwegt
eerder weduwnaar van M. W. Hoeder
in de ouderdom vin 89 jaar
Uit aller naam:
II. Schiercck-Kleijwegt
Rotterdam, 18 januari 1973.
De Wilgenborgh, kamer 337.
Adriaan Kluitstraat 170.
Liever geen bezoek
De rouwdienst zal gehouden worden in de aula
van de Wilgenborgh, (ingang Donkersingel 2)
op maandag 22 januari a.s. om 11 uur, waarna de
begrafenis zal plaatsvinden op de algemene be
graafplaats Hofwijk, omstreeks 12 uur.
Na een liefdevolle verzorging in het Bejaarden
centrum „Rijnzate" nam de Here uit ons midden,
onze lieve moeder, grootmoeder en overgroot
moeder
Elizabeth van Dijkhuizen
weduwe van J. C. van der Vlist
op de leeftijd van 8(
Alphen a.d. Rijn:
Alphen a.d. Rijn:
Zwammerdam:
jaar.
T. van der Vlist
W. van der Vlist-Roest
J. van der Vlist
J. J. Koster-van der Vlist
J. Koster
kleinkinderen en
achterkleinkinderen
Alphen a.d. Rijn, 19 januari 1973.
„Rijnzate", Bosparkweg 2.
Correspondentie-adres: T. van der Vlist,
Groen van Prinstererstraat 18.
De rouwdienst wordt gehouden dinsdag 23 janu
ari in de aula van het Bejaardencentrum „Rijn
zate", aanvang 13.30 uur, waarna de teraarde
bestelling zal plaatsvinden op de Oosterbegraaf
plaats. Aankomst aula 14.30 uur.
Gelegenheid tot condoleren na de begrafenis in
de aula van de begraafplaats.
Heden heeft de Here in Zijn heerlijkheid tot
Zich genomen onze lieve Moeder, Grootmoeder
en Overgrootmoeder
Maartje van 't Riet-Stigter
in de gezegende ouderdom van 102 jaar.
Uit aller naam:
A. van 't Riet.
's-Gravenhage, 18 januari 1973
Zonnebloemstraat 237
Liever geen bloemen.
De dienst van Woord en Gebed zal worden ge
houden dinsdag 23 januari om 14.00 uur in de
Opstandingskerk, Daal en Bergselaan 50, waarna
de begrafenis om 15.00 uur zal plaatsvinden op
„Nieuw Eyk-en-Duynen", Kamperfoeliestraat 2A.
Psalm 84 4 (berijmd)
Heden nam de Heere tot Zich, na een geduldig
gedragen lijden, onze lieve Vrouw, Moeder,
Grootmoeder, Zuster, Schoonzuster en Tante
Dina van der Zwan-Verheij
op de leeftijd van 68 jaar.
Mede namens verdere familie:
Jac. van der Zwan
Moerkapelle, 19 januari 1973.
Wilde Veenen 29.
Geen bloemen
Condoleancebezoek: maandag, 's middags van
34 uur en 's avonds van 7.308.30 uur in de
aula van „Beth-San", Kerkplein 1 te Moerkapelle.
De rouwdienst zal gehouden worden dinsdag 23
januari te 12.30 uur in de aula van „Beth-San",
waarna de teraardebestelling zal plaatshebben
op de Algemene Begraafplaats aan de Kerkhof
laan te 's-Gravenhage.
Aankomst aldaar te 2.30 uur.
Heden nam God plotseling uit ons midden weg
mijn innig geliefde Man, onze lieve zorgzame
Vader, Behuwdvader, Opa, Broeder, Zwager en
Oom
Joost Overkleeft
echtgenoot van Jacoba van Dijk,
in de ouderdom van 74 jaar.
„En nu, wat verwacht ik, o Heere?
Mijne hoop, die is op U".
J. Overkleeft-van Dijk
Kinderen en
kleinkinderen.
's-Gravenzande, 18 januari 1973,
Sandambachtstraat 113.
Gelegenheid tot condoleantie van 35 en van
7—9 uur n.m.
De rouwdienst zal worden gehouden maandag
22 januari a.s. des namiddags 2 uur in de aula
op de Algemene Begraafplaats te 's-Gravenzande,
waarna de begrafenis zal plaatsvinden.
DANKBETUIGING
Voor de vele blijken van medeleven ons betoond na het
overlijden van mijn geliefde man en onze vader
Johannes Heemskerk
zeggen wij u allen hartelijk dank.
Uit aller naam:
Fam. E. Heemskerk-Anes
en kinderen
Rijnsburg, 20 januari 1973.
Evertsenstraat 32.
Ambtenaren bewijzen onmis
bare diensten ean de samen
leving. Juist zij ervaren vaak In
hun dagelijks werk hoeveel on
recht er nog bestaat Juist zij
ontmoeten telkens weer toe
standen en verhoudingen die
mensonwaardig zijn en niet stro
ken met de bijbelse boodschap
van naastenliefde en gerechtig
heid. Juist zij kunnen belangrijk
bijdragen aan de verbetering ven
de maatschappij.
Niet alleen achter hun
bureau of loket.
Ook In hun vrije tijd.
Door lid te worden van
de christelijke vakbeweging
en zich aan te sluiten bij
POSTBUS 2475-UTRECHT
VREUGDE VAN
HET WILDSPOOR
met 234 foto'r uit dtTrijt
ien groot-formaat boek vol
unieke waarnemingen van
net dierenleven in ïos en
veld. Foto's en tekst:
Jaroslav Holecek
U kunt méér genieten van het leven I Laat dit boek u
meenemen op boeiende zwerftochten ki de vrije natuur.
Kijk. kijkl Het edelhert burlt in de ochtendschemering.
De auerhaan voert zijn fascinerende baltsdans uü
Reintje de vos is op jacht en volgt de bewegingen van
de oehoe. Vogels bouwen nesten en vliegen af en aan.
U ziet de dieren in hun eigen leefmilieu, meestal ver
van het rumoer van da mensenwereld: reeën, wolven,
beren, zwijnen, gemzen, bunzingen, marter», dassen,
uilen, aalscholver», adelaars, fazanten, buidelmezen,
goudvinken enz. - heel de fauna van e»n van ds rijkste
natuurgebieden van Midden-Europa.
Totaal 234 actiefoto's. Het resultaat van onvoorstelbaar f 24.90
geduld, liefdevolle aandacht »n groot vakmanschap. Mat Interessant# tekst
Verkrijgbaar in d» b
EEN BOEK VAN ZOMER Er KEUNING WAGENINGEN
Een ontwerp uit de Valentino-collectie voor de komende lente, die
gisteren in Rome werd getoond: een korte avondjapon van chiffron.
