Veel vreugde in
Van Rulers theologie
Bisschoppelijke
kritiek op nota
intercommunie
Gij sen 'roomser
dan de paus'
Trouw
Kwartel
Geen vrijstelling
voor bepaalde
groep leerlingen
Kamerlid vraagt
minister als getuige
op te treden
Gezamenlijk appèl
van Ierse kerken
Samenzwering?
vandaa
Beroepiugs
werk
BoekenetalC
Kerken sturen
naar Noord-Vief
TROUW/KWARTET VRUDAG 19 JAOTJARI 1973
door prof. dr. H. M. Kuitert
Uit de nalatenschap van de overleden hoogleraar Van Ruler blijkt nog heel wat opgediept te kun-
nen worden. De serie Theologisch Werk (uitg. Callenbach, Nijkerk) is nog niet eens geheel voltooid
of er verschijnt buiten deze serie om nog meer Van Ruler.
Ik noem hier allereerst een verzame
ling korte inderdaad korte arti
kelen onder de titel Blij zijn als
kinderen (uitg. Kok, Kampen; 233 blz;
prijs 19,90). De ondertitel luidt:
Een boek voor volwassenen. Dat bete
kent dat het ondanks de titel nu ook
weer geen kinderkost is. Het boek
bevat dogmatiek in de zin waarin Van
Ruller dat woord verstond. Dat wil
dus zeggen: belichtingen van de chris
telijke leer met behulp van even
stoutmoedige als diepgaande en bij
tijden zelfs gewaagde denkopera
ties. Ik moet erbij zeggen: altijd glas
helder, maar ook dat hoort bij wat
Van Ruller onder dogmatiek verstond.
Wat de thema's betreft: eigenlijk
komt alles van de christelijke leer
erin aan de orde, zij het dan in de
'setting' die Van Ruller eraan gaf.
Voorlijkheid
Ik sta, bij het lezen van Van Ruller,
altijd weer verbaasd over de voorlijk
heid die zijn theologisch werk door
trekt. Zo ligt dit boek nog maar
nauwelijks open of we lezen ad: De
waarheid is nog niet af (16 e.v.). Nee,
want de geschiedenis is nog niet af.
God is nog niet klaar met ons en onze
De redactie behoudt rich het recht voor om
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkatle wordt met de naam van de
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan het secretariaat hoofd
redactie Trouw-Kwartet, Postbus 859, Am
sterdam.
Medisch comité
Gisteren is in deze rubriek het giro
nummer van het Medisch Comité Ne-
derland-Vietnam verkeerd overgeko
men. Het is: 1090400 t.n.v. MCVN.
Amsterdam.
Prinses Margriet 30
Hartelijk dank voor de fraaie foto die
u van prinses Margriet plaatste. Ik
moet er echter op wijzen, dat zij
dertig jaar is geworden.
Den Haag
J. van Wijk
Blij met dooie mus
Ook ik kan het gedicht van ds. Hans
Bouma absoluut niet waarderen. Niet
alleen die opmerkingen over apen,
maar ook juist die eerste regels over
het 'voortwoekerende kwaad' van al
die mensen! Hoe kan een predikant
die zo denkt, ooit nog een kind do
pen? En moeten we tegenwoordig \/0rK66r
niet meer geloven dat God de wereld
bestuurt?
Velsen J. Bosman-Geurkink
en hoe het moet worden opgebracht?
Men spreekt van deconfessionalisering
en ontkerstening. De kerken lopen
leeg. Misschien is het nog niet te laat,
maar dan alleen in de geest van
Veenendaal. Dat spreekt de gemeen
ten aan.
Den Haag
II. Voogd.
Politie en pastores (1)
In Tr-Kw. van 11 januari j.l. vertelt
de heer Visser, hoofdagent in De Bilt,
over een bepaald aspekt van zijn poli
tiepraktijk. Jammer dat hij daarbij zo
laatdunkend over pastoors en domi
nees meent te moeten spreken. Het
zal best waar zijn, dat hij een keer
een negatieve ervaring heeft opge
daan. Maar wie heeft dat nooit eens
beleefd met een politieman? Elk gilde
kent zijn zwakke broeder. Maar het
zou volmaakt onbillijk zijn aan de
hand daarvan alle politiemensen over
één kam te scheren. Helaas doet de
heer Visser dat wel ten aanzien van
pastoors en dominees. Door zo te
generaliseren werpt hij een smet op
de goede naam van pastores, vooral
van hen die in De Bilt werken. Alsof
wij in onze pastorale praktijk al niet
zoveel ellende tegenkomen, dat het
brengen van slechte tijding er heus
nog wel bij kan. Ik ken in De Bilt
geen enkele collega, van welke kerk
ook, die het op dit punt zou laten
afweten.
Overigens had de heer Visser zelf wel
eens kunnen bedenken, dat het in het
algemeen weinig zin heeft om ge
tweeën (politie en pastor) naar een
familie toe te gaan om de Jobstijding
te brengen. Er valt op zo'n moment
weinig meer te doen dan dat bericht
zo voorzichtig en zo menselijk moge
lijk over te brengen. De pastorale
zorg krijgt meestal pas later haar
kansen. Ook de politie moet een ver
hoor vaak uitstellen totdat het slacht
offer zich wat hersteld heeft.
De Bilt
ds. J. Korpershoek.
Blij met dooie mus (2)
Als ds. Hans Bouma tegen een men
senmenigte bah! zegt gaat hij te ver.
De mens terug te willen dringen
omwille van de natuur is, vanuit de
mens gezien, kinderachtig hobby-isme,
te vergelijken met de verslaafde auto
mobilist die vindt dat er te veel
auto's zijn de andere auto's dan.
Vanuit de natuur gezien is die wens
decadent. In de natuur geldt de wet
dat iedere soort tracht zichzelf opti
maal te ontplooien, en niet: de eigen
soort te beknotten omdat men een
andere soort zo enig vindt
Utrecht
A. J. Ahsmann
Predikantsinkomen
Deputaten voor financiën en organisa
tie in de gereformeerde kerken ach
ten het niet verantwoord, zonder
synodale instructie de suggestie van
de Veenendaalse predikanten inzake
de periodieke verhoging van de predi-
kantstractementen over te nemen. Nu
blijkt uit de gegevens van de commis
sie van beheer in mijn stadswijk, dat
in de periode 1965-71 de predikants-
tr ademen ten zijn verhoogd met 91
procent of 15 pet per jaar. Voor een
arbeider was dit resp. 60 en 10 pet
Waar het geld vandaan moet komen
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma.
F. Diemer.
Hoofdredactie:
Drs. J. Tamminga.
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N Z.
Voorburgwal 276 - 280,
A'dam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69 73.60.768). Gem.giro
X 500.
Weer drie slachtoffers veroorzaakt
door roekeloosheid en alcohol. On
danks alle goed bedoelde akties
'Glaasje op' e.d. vallen er ieder week
end slachtoffers door roekeloze indi
viduen. Er wordt tegen alles en nog
wat gedemonstreerd en getracht dit of
dat te bereiken, maar is het niet
belangrijker om eerst orde op zaken
te stellen in eigen land, door massaal
bij het Ministerie van Verkeer en
Waterstaat aan te dringen op zwaarde
re straffen tegen maniakken die scha
de en leed veroorzaken aan vele en
meest onschuldige, medemensen.
Zevenbergen
H. Lokers.
Predikant
Een Nederlandse militair overlijdt.
De vader van de jongen verzoekt
nadrukkelijk géén predikant bij de
begrafenis te laten spreken, maar een
humanistisch 'raadsman. De soldaat
wordt begraven; de humanist houdt
een korte toespraak. Daarna ver
schijnt plotseling toch nog een zekere
ds. Poort (volgens zeggen: namens de
kazernekoaimandant). Hij pakt een
bijbel, gaat er uit voorlezen en een
toespraak houden. In 'Soldatendomi-
nee' (uitg. De Banier, Utrecht, 1972)
rakelt ds. Poort de hele geschiedenis
nog eens op. In 'Ego' (maandblad
humanistische geest, verz., aug. '72)
bekommentarieëert men het gebeurde
als stijlloos, omdat het tegen de ver
langens van de betrokkenen in was.
In 'Protestants Nederland' (okt. '72)
zegt ds. Poort te zijner verdediging:
'Maar een ander christelijk optreden
is er niet. Het markeert de identiteit
van de christelijke prediking. Chris
tus zelf heeft gesproken en gehandeld,
is gekomen en gebleven, 'ondanks' en
niet dankzij de adhesie van zijn audi
torium'. De zotheid, onbeschaafdheid,
pedantheid en het over-lijken gaan
(letterlijk en figuurlijk) van ds Poorts
optreden zijn te overduidelijk om er
op in te gaan! Gelukkig bestaat het
christendom (c.q. het protestantisme)
niet alleen uit fanatici als Paisley,
Verwoerdt en Poort. Gelukkig bestaan
er óók mensen die hun christendom
dienend beleven en niet opdringend,
mensen die hun geloof beleven als
iets wat ze uitdragen wanneer ze
merken dat het auditorium zulks op
prijs stelt, of erover discussiërend
met andersdenkenden op voet van ge
lijkheid.
De hele Poort-affaire is overigens nog
triester als men bedenkt dat ds. Poort
die mensen niet eens meer als chris
ten beschouwt, getuige zijn zinsnede:
een ander christelijk optreden is
er niet'. Gelukkig dat Christu s de
voorman is van het christendom, en
niet een zekere legerpredikant ds.
Poort! Mag dat het commentaar zijn
van een humanist?
Arnhem G. J. den Besten
Protestmars (2)
De protestmars, of waarin een klein
land groot kan zijn. Want dat blijkt
hier toch duidelijk. Acht kilometer,
daar moet men niet licht over den
ken. Door mijn kortademigheid bij
't lopen n.l., bij 't schrijven ben ik zo
wereld. Daarom zijn wij ook nog niet
blaar met God. Per definitie kennen
wij Hem dus ook nog niet volledig.
Dat moet alleen zijn tijd hebben.
Daarom is het, volgens Van Ruller,
ook nog de vraag of we van geopen
baarde waarheid kunnen spreken. We
zouden dan net doen alsof de geschie
denis al af was, en vergeten dat er
nog een hele toekomst voor ons ligt,
ja wat nog sterker weegt: we zouden
dan vergeten dat wij er zelf ook nog
zijn en dat mede door ons handelen
en lijden de waarheid volledig wordt.
Dat is geen moeilijke taal; het is
tegelijk hoogst moderne taal, terwijl
het stamt uit het jaar 1956.
Niet onze ernst
Ik neem nog wat van deze plank. Het
zedelijke is niet aliles, lezen we een
eindje verder (24 e.v.). Dat zooi een al
te krampachtige levenshouding wor
den. Niet onze ernst redt de wereld;
dat doet God. Het is dat zij hier
tussen haakjes opgemerkt alsof we
Molfcmann over De Eerste Vrijgelate
nen van de schepping horen spreken.
Zijn boekje onder deze titel is dan
ook aan Van Ruler opgedragen!
Maar om nog even de draad op te
nemen: Wie zou denken dat Van Ru-
Ier met deze verwijzing naar Gods
werk ons van onze verantwoordelijk
heid zou ontslaan, heeft hem misver
staan. Het stuk eindigt ermee dat
Gods werk en mensen-werk elkaar
niet uitsluiten. Zonder dat wij ons
ervan rekenschap geven spelender
wijs, zegt Van Ruler wordt het
handelen van de mens weer opgeno
men in het handelen van God.
Zonde
Natuurlijk, men herkent Van Ruler
ook aan zijn overdrijvingen en para
doxale formuleringen. Op zulke mo
menten heeft hij een goede verstaan
der nodig om begrepen te worden. Ik
noem een opstel dat als titel mee
kreeg: Zonnigheden in de zonde (89)
kortademig niet kon ikzelf aan
deze manifestatie niet meedoen. Ach
teraf ben ik daar wel blij om8
km. Maar wat ik eigenlijk zeggen
woude Amerikanen zijn aarts
bommenwerpers. Ik keur dat vanzelf
sprekend streng af. Ze deden in de
tweede wereldoorlog ook al mee. Som
mige Nederlanders, misschien ook wel
vele 'meelopers' in de 8 km-stoet, zijn
daar nog erkentelijk voor, hoewel,
toen ik later eens in Duitsland kwam,
ik met eigen ogen gezien heb, dat die
bombardementen er ook niet om lo
gen. Inkonsekwent? Och, toen betrof
het de vrijheid van West-Europa,
waar ze zelf ook toe behoorden en nu
gaat het slechts om de vrijheid van
Zuidvietnamezen en zo ver weg ook
nog. Geen klein verschilletje, wat?
Den Haag
J. P. Moet
Protestmars (3)
Tijdens het interview in de 'Hier en
Nu' uitzending op vrijdag 5-1-1973 was
de heer Aantjes bang voor mogelijke
acties van extreem linkse groeperin
gen bij de manifestatie in Utrecht.
Begrijpelijk. Bij mij rijst echter de
vraag of dergelijke niet gewenste ac
ties niet ontstaan zijn door de lank
moedige houding van ons volk, waar
onder die der Chr. partijen, t.a.v. de
smerige oorlog in Vietnam?
Hadden de protesten niet veel eerder
moeten klinken tegen de misdadige
activiteiten van onze bondgenoot
Amerika?
Het moet wel ver komen, eer de grote
massa in beweging komt!!!
De Bilt
M. J. Top
Jules de Corte
Sinds oudejaarsdag kijk ik uit naar
enig protest over de oudejaarsavond
zang van Jules de Corte voor de
radio. Op zeer minderwaardige wijze
heeft hij dit lied gezongen. Aan alle
kanten, hoewel zalvig gezongen, spat
de kerkelijke haat als vuurwerk naar
buiten. Je zou hem wel willen toe
schreeuwen: man, kom toch over de
brug. En de bruglopers zouden voor
hem ook wel een miljoen bij elkaar
willen lopen om zo het mogelijk was
hem het gezicht weer te geven en dan
nog wel om hem van zijn geestelijke
blindheid te genezen. Het gezegde van
Paulus blijkt hier ook weer waar te
zijn dat een werelds mens niet kan
verstaan de dingen die des Geestes
Gods zijn omdat ze geestelijk onder
scheiden moeten worden. Zing maar
liever, 'geen woorden maar daden'.
Hengelo
J. Sloot
Kerken voor Vietnam?
De kerken komen weer eens achter
aan nu ze 20 jaren te laat met
het Rode Kruis hulp gaan bieden aan
de Vietnamezen als er ooit de vrede
wordt gesloten! Het is wel eenvoudig
om dat te gaan doen als de vrede er
is, want dan valt er geen partij meer
te kiezen. Laten de christenen dan
individueel partij gaan kiezen als ze
het lef hebben, dat kan konkreet, b.v.:
1. Steun het Medisch Komitee Neder-
land-Vietnam.
2. Stimuleer gemeente en kerkeraad
om handtekeningen te sturen naar de
Raad van kerken, Maliebaan 88,
Utrecht, om uw bezorgdheid tot ui
ting te brengen voor de overlevenden
die verder moeten leven in het dode
Vietnam. (Veel gemeentes doen het
al, maar nog te weinig).
3. Schrijf een brief aan de heer
Middendorf, de ambassadeur van de
V.S., Bezuidenhoutseweg 102. Den
Haag en vertel hem hoe verschrikke
lijk het is wat zijn opdrachtgever
allemaal uitspookt in Vietnam.
Rotterdam
Hilde Burger
Prof. dr. A. A. van Ruler
e.v. Men zie ook reeds het daaraan
voorafgaande opstel dat De mens als
zondaar heet). Met deze vreemsoorti-
ge formulering wil Van Ruler eigen
lijk niets anders zeggen dan dat zonde
weliswaar een somber thema in de
geloofsleer is, maar ook weer niet zó
somber, of we moeten zeggen: zonde
is met iets oorspronkelijks, het is
geen lot, het zit niet in de schepping
'ingebakken', maar is 'erbij' gekomen.
Zonde is iets secundairs, iets van ons
mensen en daarom is zonde geen
tragiek en ook niet iets eeuwigs.
Politiek
Om de lezer op nog een ander opstel
te attenderen: Leven in het konink
rijk (127 e.v.) bevat in het nutshell
maar ik zei al: het boek is Van
Ruller dn een nutshell wat Van
Ruler over de politieke betekenis van
het geloof in Jezus heeft gedacht.
Opnieuw hoogst modern. Van Ruler
brengt die betekenis onder in de
effecten van Jezus' verschijning. Waar
Jezus' verschijning als verschijning
van de Zoon wordt omhelsd, daar
wordt de staait ontgoddelijkt (Jezus is
immers Heer, en niet de keizer), daar
ontstaat naast de troon het altaar (de
kerk doet zijn entrée) en daar komt
een democratie van van de vloer (de
Geest maakt immers vrij; Hij dringt
het heil niet op). Afgezien van alle
gevaren (en zelfs vraagtekens!) due
ook de groei en wording van deze
nieuwe instellingen hebben begeleid
en nog begeleiden men kan nauwe
lijks korter en effectiever de beslis
sende betekenisvan het christendom
in onze - westerse cultuur onder woor
den brengen.
Een soortgelijke korte samenvatting
van Van Rulers theologie is te vinden
in het opstel over de buitenkerkelijke
en het buitenkerkelijke (199 e.v.) en
in het opstel over de Theocratie (220
e.v.).
Al met al: een zeer geschikt boek om
er de héle Van Ruler in mee te
maken.
Meditaties
Dat geldt in zekere zin ook van de
bundel meditaties die onder de titel
Het leven een feest verscheen bij
Callenbach. Nijkerk (164 blz; prijs
14,90). Maar in zijn meditaties is
Van Ruler minder speculatief en
meer bevindelijk. Dat maakt natuur
lijk een heel verschil.
Landelijke werkdagen
T-r*f -"-edesberaad
AMSTERDAM Het gereformeerd
vredesberaad organiseert in maart
twee landelijke werkdagen over het
thema 'Wat kost ons de vrede?'
Vanuit korte inleidingen over de in
ternationale politiek, de economische
politiek en de Nederlandse politiek
zal bezien worden, wat men in per
soonlijke levensstijl, in de kerk en op
het plaatselijke en landelijke politieke
viak aan de vrede kan doen. Me(iri"'er-
king verlenen onder meer ds. A. T.
Besselaar, prof. mr. dr. P. .1 Bon!;?
ma, dr. O. Jager, drs. J. P. Pronk en
prof. dr. J. Verkuyl.
De dagen worden gehouden 3 maart
in Drachten en 24 maart in Etten-
Leur. Opgaven bij het gereformeerd
vredesberaad, Spaarndammerdijk 7 3
hoog te Amsterdam.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De KVP-Kamerleden
Van Eisen en Hermes menen dat het
huidige uitsel en vrijstellingsbeleid
voor dienstplichtigen om studierede
nen niet voldoet voor mensen die
eerst Mavo en daarna Havo gaan vol
gen. 'Deze mensen zijn niet in staat
voor hun 18e jaar met de Havo klaar
te zijn. Een aantal van hen gaat na de
Havo doorstuderen maar zij kunnen
dan op hun 20e jaar geen uitstel
krijgen', verklaarde de defensiespecia
list van de KVP, de heer Van Eisen.
De Kamerleden hebben minister De
Koster nu gevraagd het rapport uit
stel en vrijstellingsbeleid van de com
missie dienstplichtbeleid, dat al enke
le maanden klaar is, te publiceren. Zij
gaan ervan uit dat dit rapport in gaat
op de problemen van de Mavo-Havo-
gangers. 'Als het rapport bekend is
kunnen we eens verder zien wat er
aan te doen is', aldus de heer Van
Eisen.
In de hier aangekondigde bundel zijn
de meditaties deeds uit vroeger ver
schenen bundels gehaald, deels nieuw
(in die ziin van: ongepubliceerd). Ze
zijn gegroepeerd rondom de grote
feesten van het christendom, te begin
nen bij het kerstfeest en te eindigen
bij het feest dat nog moet komen: de
voleinding.
Ik kan mij voorstellen dat iemand de
titels van beide bundels wel wat erg
veel van het goede vindt: allemaal
feest en blijdschap. Voor wat het
eerste boek betreft was een andere
titel wellicht inderdaad beter geweest.
De lezer zou dan sneller begrijpen
wat hij dn het boek kon verwachten.
Maar afgezien van deze overweging
moeten we bedenken dat Van Ruler
zelf ook gaarne met deze opeenstape
ling van vreugde en feest heeft ge
werkt. Dat as niet te verstaan als een
soort oppervlakkigheid, die aan het
lijden en het verdriet voorbij ziet.
Integendeel, mag men wel zeggen.
Het is ermee ais met het z.g. opper
vlakkig optimisme van allerlei nieuwe
theologie. In werkelijk is dat geen
optimisme maar een poging om tege
nover de diepe duisternis die de ge
schiedenis van vandaag te zien geeft,
vast te houden aan de enige hoop
voor mens en wereld.
Zo zal men ook Van Rulers voorkeur
voor feest en vreugde kunnen en
mogen uitleggen. Hij moet een aange
vochten mens geweest zijn. Vandaar
zoveel vreugde in zijn theologie.
Van een verslaggever
DEN HAAG Het PSP-kamerlld
Van der Spek heeft miiiniister Schmel-
zer (buitenlandse zaken) gevraagd op
te treden als getuige a decharge bij
de komende rechtszaak tegen de be
zetters van het Amerikaanse consu
laat-generaal te Amsterdam.
Het Kamerlid wijst op het afwijzende
standpunt van de minister ten opzich
te van het Amerikaanse optreden in
Vietnam en hij vraagt of de minister
begrip heeft voor de onlustgevoelens
en de gevoelens van machteloosheid
van hen, die de bezetting uitvoerden
ARMAGH (EPS) Leiders van de
voornaamste kerken in Ierland heb
ben in een gezamenlijke verklaring
alle christenen opgeroepen, om de
golf van geweld van het eiland te
helpen verdrijven. De oproep is on
dertekend door kardinaal Conway, de
primaat van de r.k. kerk, rev. Edward
Lindsay, president van de methodis-
tenkerk, rev. Victor Lynas, moderator
van de presbyteriaanse kerk en bis
schop George Simms, primaat van de
kerk van Ierland.
(ADVERTENTIE)
Zweren Rusland, China en Amerika
met elkaar samen tegen het volk van
Vietnam?
Lees erover in het nieuwe nummer
van Hervormd Nederland.
NAAM:
ADRES:
PLAATS:
GIRONUMMER:
Ik abonneer mij
op vraag een
proefnummer
van Hervormd
Nederland.
UTRECHT De r.k. bisschoppencon
ferentie heeft behalve waardering ook
kritiek op de discussienota, die de-
commissie 'Intercommunie en ambt'
van de raad van kerken juli vorig
jaar heeft gepubliceerd over de bijbel
se achtergronden van de verhouding
eucharistieavondmaal. Volgens de
bisschoppen komen de bijbelse gege
vens in de nota slechts gedeeltelijk
tot hun recht.
De commissie 'Intercommunie en
ambt', die geleid wordt door prof. dr.
A. J. Bronkhorst, bisschop H. Ernst
en prof. dr. C. van der Woude. onder
zoekt de mogelijkheden tot intercom
munie. Het eerste resultaat van deze
studie was de nota over de bijbelse
gegevens in het licht van de nieuwere
exegese. In de inleiding schreven de
27 commissieleden, dat het hen ver
wonderd en verheugd had, dat hun
studie had geleid tot een zo gelijkge
richte visie ten aanzien van het
avondmaal en de eucharistie. De con-
Hele OMO-eursus verboden
Van een onzer verslaggevers
ROERMOND 'Ergerlijk' en 'nog
roomser dan de paus' noemt drs. C.
Tibosch, coördinator van de OMO-
katechese, de wens van bisschop Gij-
sen, dat bij het godsdienstonderwijs
aan de middelbare scholen in het
bisdom Roermond geen gebruik meer
wordt gemaakt van de OMO-cursus.
Deze vierdelige cursus, die geschreven
is voor een groep scholen in Noord-
Brabant, is gelijk bekend inzet van.
een strijd met het Vaticaan, die een
voorlopige oplossing heeft gevonden,
doordat het Vaticaan heeft laten we
ten, geen bezwaar meer te hebben
tegen de delen 1 en 2, terwijl de
delen 3 en 4 tijdelijk buiten gebruik
zijn gesteld en thans gereviseerd wor
den.
De drie scholen in Limburg, die ook
gebruik maken van deze cursus (in
Heerlen, Hoensbroek en in Vaals)
hebben nu een brief van bisschop
Gijsen gekregen, waarin hij meedeelt,
dat hij de cursus in haar geheel niet
geschikt vindt, om 'jonge mensen op
Abonnementsprijs 18,per halfjaar;
ƒ36,per jaar. Abonnementen kun
nen elk ogenblik ingaan.
Bon - ingevuld in BLOKLETTERS - in
envelop (zonder postzegel) verzenden
aan:
Hervormd Nederland
Antwoordnummer 1776, Den Haag.
AKTIE VAN DE KERKEN
De tijd van de kerkcent i
zelfs met een stuiver, lol
kwartje kan je 't niet mei ou
Vandaar dat de koliekten t
dig guldens tellen en tere
mensen vergeten dat. Ze ep
alles omhoog, behalve met
cent of kerkbijdrage. Kenmi ne£
de woensdag jl. de aandacieen
gezamenlijke aktie van de I j z
verhoging van hun bijdragei qq
ken moeten het voornam <j
vrijwillige bijdragen hebbe Hei
een einde komt aan de dis 01
in de overheidssteun, waan
de Hervormde en Rooms t g
kerk profiteren, de laatste n
port-vrijdom, is meer dan ti (e
zal het wel even moeilijk e
precies uit te maken waar j
tussen kerk en sekte of w
groepering ligt, er moet we
ters komen dan tot nu toe. t t
wil zeggen dat ik een voorst jdt,
overheidssteun aan kerken j
steun bij de kerkbouw ging
genoeg. De redenering: ja,
overheid subsidieert toch o o]
naars en toneelgroepen, spo
mingswerk, gaat m.i. niet o; ror
moet bereid zijn de essentie 0ig
en geloof te laten opgaan b ,n|
begrip als 'arbeid tot verhi ovf
het volk', en wie daaraan be
goed weten wat hij doet ffjj
overheid alleen daar bijsprir n v
door gewijzigde omstandig! ,en
haar steun brokken zouden ó0i
maar laat verder de kerk vo 00j
zorgen, vrij staan van iedere m(
is er zelf om te helpen. Het jer
kan niet op de een of and
het nog zo'n nobele, hoer—
worden. Dat brengt wel m
kerkleden het er niet bi rji
laten zitten. Dat doen velei
niet. Het staat niet aan mil
iets over te zeggen, maar IN
kan zich ervan verzekerd h te
er een groot aantal mensen ?st
dit betreft vaak boven verm inf
doen. Daar staan anderen e1
die "t wel in de koliek
doen'. Kerken die het daarv 'er
hebben zijn vaak te bek J-
aktie die gevoerd wordt vt G*
steun van allen die achter
van de kerken staan. Waarbi Kt
te meer recht van kritiscl,nci
heeft naarmate men ook op
geen verstek laat gaan. Ün
K
clusie van de nota was dan ook: 'Er is
meer dat ons verbindt, dan wat ons
van elkaar scheidt.'
De bisschoppen schrijven nu in brie
ven aan de raad van kerken en aan de
commissie, dat de concrete geloofsin
zichten en praktijken sterkere tegen
stellingen vertonen dan de nota sug
gereert. Uit de nota blijkt niet, hoe
de kerken in hun overweging van de
bijbelse gegevens tot deze verschillen
gekomen zijn. Daarom vragen de bis
schoppen, dat spoedig een aanvullen
de studie zal worden gemaakt betref
fende historische beschouwingen over
de verhouding eucharistieavond
maal. Daardoor zou de discussie, die
nu in gemeenten en parochies op
gang is gebr-^ht, aan waarde winnen.
Wil men de bijbelse achtergronden
van eucharistieavondmaal volledig
uiteen zetten, dan zullen volgens de
bisschoppen nog andere aspecten en
bijbelteksten dan die van de discussie
nota aandacht moeten krijgen.
NED. HERVORMDE KERK Ob
Beroepen: te Noordeloos en tjoot
Harkema, kand. te Utrecht.
Bedankt: voor Oude-Tonge
Kok te Baarn; voor Oph<
v. d. Berg te Huizen (N.H.)
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Zoutkamp: L.
kand. aldaar, die dit bert
aangenomen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)L
Beroepen: te Vollenhove: J.1
te Rouveen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Zaandam: J. B L
Tricht.
-r.
de juiste wijze in te leiden in de
kennis van het christelijk geloof, zo
als dit door de rooms-katholieke kerk
verstaan wordt'.
Volgens de Roermondse bisschop
komt de geloofsleer niet integraal aan
bod en wordt een aantal geloofspun
ten 'op niet geheel bevredigende wij
ze' behandeld. De cursus roept ver
warrende gedachten op over de gods
dienst. Hij adviseert de schoolbestu
ren. katechese te geven volgens het
algemeen directorium, dat onlangs in
een Nederlandse vertaling verschenen
is.
Drs. H. Jochems, bisschoppelijk gede
legeerde voor het onderwijs en de
katechese in het bisdom Roermond,
kenschetste de brief van bisschop Gij
sen als een zeer ongelukkige stap.
Bisschop Gijsen zelf gaf als commen
taar, dat de bezwaren van Rome voor
hem niet de maatstaf zijn. Vanuit zijn
eigen verantwoordelijkheid als bis
schop heeft hij de cursus bestudeerd
en is hij tot de conclusie gekomen,
dat ze niet juist is.
Mary Teresa Ronalds: 'Ik, Ni
Hollandsche Uitgeversmij
Haag. Prijs f 21.90, 295 blz.
Niemand minder dan de gro
ven keizer zelf. Nero
moed betekent vertelt zijn
schiedenis. De proloog begii
zin: Dit is dus het einde. Da
is de start van een machtig
dat zijn plaats in de cultuui
bovengenoemde uitgeverij
verdient. Het joch van A{_
groeiend temidden van onvt
pracht en praal, houdt eigenl
dichten dan van regeren, in
schuwt hij wreedheid. Maar
digheden soms is de leze
te denken dat de arme man
kan laten hem weinig kt
heid is geen wapen tegen
naast zijn vele gebreken het
zer vooral gebrek aan wilskn
terlijk gemanipuleerd door i
raadgevers leeft de vergodd
even in de dertig in een v
haat en wantrouwen. Wie
vol uitspattingen bedreigt,
Het verhaal is bekend, het
leidelijk op bepaalde gebeui
te gaan maar de lezer moet
nis van nemen. En hij zal
ken door deze biografie van
achter kleinzoon van August
traal opgetekend door Mary
nalds. Een vrouw die reeds oij
leeftijd een roman schreef]
leven van Christus, beziel
ogen van apostel Johannes.
GENEVE (EPS) Deze
trekt een vliegtuig met negal
medicijnen en medische hulp
uit Parijs naar Hanoi. De 1
de transportkosten zijn beU EN
kerkelijke hulpinstanties vij rk(
reidraad van berken. De mei
de hulpgoederen zijn bei
het Noordvietnamese Rode B
Via de wereldraad van kerk bel
jaarlijks voor een bedrag
miljoen gulden hulp gebodei
nam. Hiervan gaat 1,4 milij
Zuid-Vietnam. De rest wordt p»
naar Noord-Vietnam en
den, die gecontroleerd wor% v
het Bevrijdingsfront.
(lt
