ereldbank ziet perspectief
oor suikerproductie
In ontwikkelingslanden
United Biscuits gaat er
in Nederland tegenaan
Nieuwe 'aandelen'
voor coöperaties
Nederlander smeert
meer halvarine
Gero
f
ijeer aardgas in
ghanistan
Voor ƒ425 min
aan koekjes
zig bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijf
Ministers: VMF-
dividend gaf
niet de doorslag
Boterberg
wat kleiner
NEW YORK PRIJSHOUDEND
OUW/KWARTET VRIJDAG 19 JANUARI 1973
FINANCIëN EN ECONOMIE
T17/K19
klanagcmcnt - consulta ncy geeft HVA matig rendement
TERDAM Het contract,
jt HVA eind vorig jaar met de
tering van Ghana heeft geslo-
L een slecht lopende suikerfa-
Sek te gaan leiden, is tekenend
tor de veranderde houding van
Wereldbank. Tussen 1967 en
voelde deze instelling er
jets voor geld te steken in de op-
jchting of verbetering van sui-
irfabrieken in ontwikkelingslan
experts van de Wereldbank waren
voor een overproduktie van sui-
Intussen is echter gebleken, dat
naaste toekomst de produktie de
ig naar suiker maar moeilijk zal
nen bijhouden. Dr. A. Goedhart,
cteur van de HVA vertelde, dat in
tomende tien jaar nog ten minste
nieuwe suikerfabrieken nodig zul-
zijn om aan de wereldvraag te
oen voldoen. Op het ogenblik zijn
yoorraden maar voldoende voor
ele maanden.
'nieuwe projecten gaat de Wereld-
uit van een suikerprijs op de
ïldbank van f 50 a 70 per ton.
is wel lager dan de koers van 125
dit moment, maar veel hoger dan
'de jaren 1964-69, toen de koers
lelde op een niveau van 30 tot
Toch blijven er onzekerheden in
suikermarkt, want de vraag is nog,
t Cuba en de Sowjet-Unie, beide
te producenten in de komende ja-
gaan doen.
het weer op poten zetten van de
trfabriek in Ghana verstrekt de
iationale Ontwikkelings Associa-
een dochterorganisatie van de We-
ibank een krediet van 15,5 miljoen
ir. Ook nieuw op te zetten suiker-
ieken zullen het niet meer kun-
stellon zonder hulp van mondiale
lieringsinstituten. Een nieuwe
lek gaat 75 tot 100 miljoen
in en dat kan niet meer gedragen
den door particuliere maatschap
meent de heer Goedhart.
ern;
eei
dbai
lar.
riet
Bpsti
-7
'?J01
-an< n
'EL (AFGHANISTAN) In
gebied van Jarkdoug in het
den van Afghanistan is een gas-
van 8.000 miljoen kubieke meter
«kt, zo heeft het ministerie van
«trie en mijnbouw donderdag in
oei bekend gemaakt,
dusverre zijn elf boringen tot op
diepte van 2600 meter verricht en
hulp van Russische deskundigen
er nog drie worden gemaakt,
is een woordvoerder van het mi-
ene. Het is mogelijk dat zich in
.gebied nog andere gasvoorraden
inden, zo voegde hij eraan toe.
ïanistan heeft in de afgelopen zes
jaarlijks 2,6 miljard kubieke me-
aardgas naar de Sowjet Unie geex-
kerd, waardoor de Afghaanse
itkist per jaar 18,5 miljoen dol-
fijker werd.
tp
fp.
HVA is in Kenia betrokken bij de verbouw van thee.
Innis
industrieel verwerken van de riet-
biet)suiker in ontwikkelingslan-
is het element van de kennis een
bsgroot probleem. In sommige ge
in wordt aan instanties uit de
idustrialiseerde landen advies ge-
igd en soms zelfs verzoekt men om
«lijk het beheer te nemen (dus
3het eigendom). Dit beheer gedu-
e enige jaren van projecten in
Afrika of Zuid-Amerika staat
fend als 'management-Consultancy'.
I activiteit,- die HVA, zoals wij al
lier uitvoerig berichtten, nu enige
Onverricht. HVA is destijds op het
«gekomen zich'op dit terrein te
pven, nadat men op het verzoek
Wereldbank de suikerfabriek
pmbero in Tanzania was gaan lei-
HVA had al ervaringen met
jfterproduktie in de ontwikkelings
peil, omdat voor eigen rekening
terfabrieken in Ethiopië worden
toloiteerd. Inmiddels hebben con-
Bnsybezigheden (vaak ook zonder
fagement) zich uitgebreid tot o.m.
pnesië, Soedan, Marokko, Peru en
Snamc. In Tanzania is een tweede
jerfabriek in de Kilomberovallei
'oorbereiding.
probleem is, dat het aantal maat-
lENI|ppijen, dat bereid is een aantal
i managementshulp te verstrek-
zeer gering is. Buiten de HVA
i«r drie in Engeland, één of twee
ie Verenigde Staten en dan nog
laz«ipaar in Frankrijk, maar die rieh-
ïderlzich uitsluitend op de voormalige
alleiise gebieden. Verder wordt de
voor de ontwikke
lenden steeds duurder, want de
traatwonden experts krijgen Westeuro-
pese salarissen en die hebben, zoals
bekend de neiging snel te stijgen.
Expert
Een probleem is het ook voldoende
mensen te krijgen, die zich met het
managements- en consultancywerk
willen bezig houden. Bij lichamen,
die onderdeel zijn van de Verenigde
Naties o f bij het Jongeren-vrijwilli
gerscorps werken over het algemeen
mensen, die voor enige jaren in de
tropen willen werken, maar HVA
heeft liever deskundigen, die des
noods hun leven lang in de ontwikke
lingslanden willen werken. En die
zijn er in tegenstelling tot enige
tientallen jaren geleden maar in
een beperkt aantal. Het zal in veel
gevallen wel nodig zijn, dat HVA lang
aan een project leiding blijft geven.
Ook na de vijf tot tien jaar van het
contract is het aantal lokale deskundi
gen ontoereikend.
Management-consultancy is voor de
HVA geen vetpot. De winst ligt in de
orde van grootte van enkele tonnen.
Oorzaak hiervan zijn o.m. de hoge
aanloopkosten. Vaak moeten uitvoeri
ge studies worden verricht voordat
men in een bepaald projekt en deze
kosten worden niet altijd vergoed.
Toch vindt HVA het geringe rende
ment geen bezwaar. Vaste kosten ,die
toch gemaakt worden, zijn nu ge
spreid over meer activiteiten en
dat noemt dr. Goedhart als eerste
de kennis en ervaring, die HVA
heeft (vaak nog uit de Indonesische
periode van voor 1957) wordt zonder
grote eigen investeringen in stand
gehouden.
Management-consultancy-activiteiten
dienen ook als 'uitkijkpost'. Al doen
de komt men nog eens op een idee
voor eigen investeringen. In Suriname
is een management-contract voor drie
jaar afgesloten voor een nieuwe
vruchtensappenfabriek, die in eerste
instantie grapefruits van eigen planta
ges zal verwerken en later van andere
tropische fruitsoorten. Dit illustreert
dat HVA zich niet alleen met suiker
bezighoudt. In Indonesië bijv. worden
adviezen verstrekt in de palmoliesec
tor, terwijl men zelf al groente en
fruit kweekt. Voor adviezen, die speci
aal met leidinggeven te maken heb
ben, werkt HVA samen met het ad
viesbureau Berenschot Borsboom.
Investering van f 3 mil joen in Ossendrecht
AMSTERDAM De Engelse United Biscuits, de op één na grootste biscuitfabrikant ter wereld, is
voornemens de zaken in Nederland krachtig te gaan aanpakken. In Ossendrecht, waar in augustus
1970 liet bedrijf van Milanc Univers werd overgenomen, zal dit jaar een bedrag van 3 miljoen
worden geïnvesteerd voor uitbreiding van de fabrieksoutillage. Het aantal personeelsleden aldaar,
dat momenteel 160 bedraagt, zal met ca. 20 pet. worden uitgebreid. Niet meer, want de biscuitindu
strie is sterk geautomatiseerd.
Dit vertelde tijdens een bijeenkomst
in Amsterdam de heer W. P. Bow
man, managing-director van de inter
national division van United Biscuits.
De omzet van UB in ons land bedroeg
vorig jaar 15 miljoen, waarvan ca.
3/4 werd geëxporteerd naar Duitsland
en Frankrijk, maar ook naarEnge
land. Het ligt in de bedoeling over
vijf jaar een omzet in Nederland te
hebben van 75 miljoen, waarvan dan
naar schatting 50 pet voor export in
aanmerking zal komen. UB wil n.l.
haar marktaandeel in ons land, dat
nu nog bij 3 pet ligt, sterk gaan
uitbreiden.
Volgens de heer Bowman is daarvoor
zeker nog ruimte aanwezig. In Enge
land worden per hoofd der bevolking
per dag 3 koekjes gegeten, wat neer
komt op een totale jaarlijkse produk
tie van 599 miljoen kg. Het Neder
landse verbruik ligt niet ver van het
Engelse af, maar kan, zo meent de
heer Bowman, zeker nog worden op
gevoerd.
'Plannen voor verdere acquisitie in
Nederland hebben wij momenteel
niet', zo zegt hij. Wel houdt hij
nauwlettend de mogelijkheden in het
oog om ook in ons land iets te
ondernemen op het gebied van het
resaurant- en cafébedrijf. Eén van de
divisies in Engeland van UB beweegt
zich nl. op dit terrein.
Hoewel de heer Bowman ervan over
tuigd is, dat het' lidmaatschap van
Engeland van de EEG een zeer goed
uitgangspunt biedt voor de activitei
ten van UB, verheelt hij niet dat als
gevolg van de Engelse toetreding de
prijzen van grondstoffen (oliën, sui
ker en cacao) zullen stijgen. Aange
zien op grond van de jongste rege
ringsmaatregelen de detailhandelsprij-
zen in Engeland niet mogen worden
verhoogd ziet het ernaar uit, dat 1973
voor de Britse levensmiddelenindus
trie geen gemakkelijk jaar zal worden.
De hee: Bowman stelde voorts vast,
dat we in Europa thans een situatie
hebben, waarin vele bedrijven, die
een gunstige investering voor Engelse
belangen zouden kunnen vormen, in
andere vooral Amerikaanse han
den zijn overgegaan. Van wat er nog
over is is óf een groot deel niet te
koop, of er wordt heel wat gevergd
aan investeringen. In de tweede
plaats, aldus de heer Bowman, wor
den de Engelsen thans geconfronteerd
met de politieke reactie op verder
buitenlands bezit.
United Biscuit werd in 1948 gevormd
door een fusie van twee oude Schotse
AMSTERDAM Op de Neder
landse markt, waar verleden
jaar voor een detailhandels
waarde van 425 miljoen aan
biscuits werd omgezet, heeft
Verkade een aandeel van ca. 30
pet. General Biscuit (Belgisch)
is een goede tweede met een
aandeel van 25 pet., terwijl Pa-
tria (Meneba-groep) 10 pet van
de markt in handen heeft. Ei
gen merken leggen beslag op
een 30 pet. van de markt.
familiebedrijven, te weten MacVitie
and Price en Macfarlane Lang. Gelei
delijk aan zijn daar andere biscuit- en
koekmerken bijgekomen,zodat de
groep nu 45 pet van de gehele Britse
markt bestrijkt. Op de cakemarkt
staat UB op de tweede plaats. Geëx
porteerd wordt naar 91 markten over
de gehele wereld. Geproduceerd wordt
eveneens in een groot aantal landen.
Vorig jaar werd een omzet behaald
van meer dan ƒ1 miljard door de
groep, die 25.000 werknemers telt.
ir. Investeringsbank
.'SSEL De Europese Investe-
ventbank heeft in Frankfort een over
komst gesloten inzake de openbare
ifte van een obligatielening op de
be kapitaalmarkt met een nomi-
I bedrag van DM 100 miljoen (on-
100 miljoen). Deze lening is
overgenomen door een syndicaat
iDuitse banken onder leiding van
Deutsche Bank.
obligaties dragen een nominale
van 6,75 pet. per jaar. De lening
een looptijd van 15 jaar en is
«en uitstelperiode van vijf jaar
t\li middel van uitloting of inkoop
sbaar in 10 jaarlijkse termijnen,
op obligaties zullen het publiek met
van 23 januari worden aange-
tegen een koers van 99 pet.
b hebben we een rendement van
pet. Vervroegde terugbetaling
de lening is vanaf 1983 a pari
«staan. Er zal notering van de
'g op de beurzen van Frankfort,
"in, Dusseldorf, Hamburg en
'«hen worden aangevraagd. De
o-opbrengst van de lening wordt
f de bank gebruikt voor gewone
«etverlening.
Bensdorp
UTRECHT De bij het overleg over
de overneming van Bensdorp Interna
tionaal door Unilever betrokken vak
bonden hebben zich 'met de nodige
reserves' positief opgesteld ten aan
zien van de fusie. De vakbonden heb
ben in een verklaring hun ernstige
teleurstelling uitgesproken over het
feit, dat zij geen langere garantie
voor het behoud van de totale werk
gelegenheid hebben kunnen krijgen
dan twee jaar. De bonden hadden om
een periode van 5 jaar gevraagd. Za
terdag gaan de vakbonden vergaderen
met het Bensdorp-personeel (bijna
350 man). Verwacht wordt dat het
onlangs aangekondigde bod op het
aandelenkapitaal van Bensdorp spoe
dig zal worden gedaan. Unilever had
daarmee gewacht, hangende het over
leg met de vakbonden.
Hobo-Faam
ASPEREN De inkoop-combinatie
Hobo-Faam te Rotterdam en de in
koop-combinatie Victoria te Asperen
(ZH) bereiden een fusie voor. Hobo-
Faam wil door de fusie haar activitei
ten verbreden. Hobo-Faam heeft n.l. 3
divisies: bovenkleding, woninginrich
ting en algemeen textiel. Het ligt in
het voornemen om Victoria (glas, por-
celein en aardewerk, luxe en. huishou
delijke artikelen, speelgoed) als een
aparte, vierde divisie, binnen de orga
nisatie op te nemen. Hobo Faam heeft
600 leden in Nederland en 60 in
België met een jaaromzet van rond
,r 800 miljoen. Victoria heeft 90 leden
en een jaaromzet van ongeveer 60
miljoen. Personeel en vakbonden zijn
van de fusie-gesprekken op de hoogte
gesteld.
Bos Kalis
PAPEN DRECHT Dirk Verstoep
Nederland, werkmaatschappij van Bos
Kalis, heeft van Rijkswaterstaat op
dracht gekregen voor de bouw van
drie viaducten in de omgeving van
Zwijndrecht. Met de order is 18.5
min. gemoeid.
De werkmaatschappij Grant, Lyon in
het Britse Scunthorpe heeft opdracht
ontvangen tot het leggen van 130 km
spoorrails bij Akaba in Jordanië.
Hiermee is een bedrag van ongeveer
j 13 min. gemoeid.
Hofnar
VALKENSWAARD De Holding
Gemeenschappelijk Bezit Aandelen
Hofnar te Valkenswaard heeft een
meerderheidsbelang verworven in het
Importbedrïjf voor Rokersbenodigdhe
den en Souvenirs, Van Asperen te
Utrecht. De samenwerking, die geen
consequenties heeft voor het .perso
neel van Van Asperen, is vooraf be
sproken met de vakbonden, onderne
mingsraad en personeel. Van Asperen
blijft als zelfstandige onderneming
onder de huidige directie voortbe
staan. Ook het verkoopapparaat blijft
in stand.
IBM
AMSTERDAM IBM heeft volgens
haar voorlopige berekeningen in het
afgelopen jaar een geconsolideerde
nettowinst geboekt van 1,28 miljard
dollar tegen 1,08 miljard over 1971.
De nettowinst per aandeel steeg van
9,38 tot 11,03 dollar. De geconsolideer
de bruto-omzet gaf een toeneming te
zien van 8,27 miljard tot 9,53 miljard
dollar. De orderontvangst is in 1972
groter geweest dan in het voorafgaan
de jaar en nodanks vergroting van
afleveringen waren de nog uit te
voeren opdrachten eind vorig jaar
groter dan aan het eind van 1971.
DEN HAAG De ministers
Langman van economische za
ken en Nelissen van financien
kunnen niet aannemen dat bij
de verenigde machinefabrieken
VMF de wens de dividenduitke
ring te hervatten ten grondslag
ligt aan het tegen het einde van
het vorig jaar aangekondigde
voornemen 550 werknemers te
ontslaan. 'Het ontslag van per
soneel is namelijk een beslis
sing van Ingrijpende aard', al
dus de bewindslieden in hun
donderdag gegeven antwoord op
schriftelijke vragen van de
tweede-kamerleden Dolman,
Wieldraaijer en De Ruiter (al
len PvdA).
Gevraagd was of de regering
kennis had genomen van het
bericht dat de raad van bestuur
van VMF in zoverre de aandeel
houders gunstiger behandelt
dan de werknemers dat zij het
ontslag van verscheidene hon
derden arbeiders overweegt om
de hervatting van het dividend
mogelijk te maken, hetgeen no
dig zou zijn om nieuw vermo
gen aan te trekken'. De belde
ministers hebben meegedeeld,
dat zij kennis genomen hebben
van de VMF-publikaties met be
trekking tot een hervatting van
de dividendbetaling en een
doorvoering van herstructure
ringsmaatregelen, welke laatste
tot gevolg zal hebben dat een
niet onaanzienlijk aantal arbeids
plaatsen deels door ontslag
komt te vervallen. Maar zij
geloven niet dat alleen het ver
langen over de dividenduitke
ring de basis is voor de ontslag
plannen.
De drie kamerleden wilden we
ten of de regering bereid is de
raad van bestuur van VMF van
de tweestrijd te verlossen door
in overleg te treden over deel
neming van staatswege in het
risicodragend vermogen. De mi
nisters menen evenwel dat de
situatie, zoals de parlementa
riërs deze schetsen, geen motief
vormen voor die deelneming.
VMF heeft dezer dagen na over
leg met de vakbonden haar be
slissing over de ontslagen opge
schort (red.).
Vervolg van pagina 1
Gero, dat uitstel van betaling heeft
aangevraagd, heeft in haar bedrijf in
Zeist 470 werknemers in dienst en in
Nieuw Weerdinge (bij Emmen) onge
veer 330 man. In België (de Reppel in
Bocholt) en Duitsland (P. Bruckmann
und Sohne in Heilbronn) werken in
totaal ruim 300 mensen.
Over 1972 zijn nog geen cijfers over
de financiële resultaten beschikbaar.
Begin mei 1972 is op een aandeelhou
dersvergadering nog gezeg dat de om
zet in de eerste drie maanden groter
is geweest dan werd verwacht. Door
dat de achterstand in de leveringen
aan de afnemers is ingelopen, is de
orderportefeuille 'meer reëel' gewor
den, zo werd toen gezegd. De resulta
ten in Nederland waren zeer bevredi
gend, de orderpositie van de bedrij
ven in Duitsland en België was iets
minder gunstig.
Blijkens het jaarverslag over 1971 zijn
de ook in dat jaar teleurstellende
resultaten voornamelijk veroorzaakt
door de langere aanloopperiode van
de centrale bestekfabriek in Nieuw
Weerdinge. Hierdoor ontstond een
aanzienlijk verlies aan produktieve
uren, waarmee 1,6 min gemoeid
was. Daarnaast ontstond ook door la
gere afleveringen een nadelige in
vloed op het exploitatieresultaat. Door
een systeemwijziging kon een deel
van de herwaarderingsreserve vrijval
len, waardoor de winst- en verliesre
kening uiteindelijk zonder winst of
verlies sloot. In 1970 en 1969 werden
eveneens verliezen geleden. In 1968
werd voor het laatst winst geboekt en
een dividend van 10 pet. betaald.
STRAATSBURG De 'boterberg' in
de EEG bedroeg eind vorig jaar
300.000 ton, aldus heeft ir. Lardinois,
bij zijn eerste optreden als lid van de
europese commissie, donderdag in het
Europese Parlement meegedeeld.
Deze hoeveelheid, die overeenkomt
met de productie van twee maanden
in de zes landen van de toenmalige
gemeenschap, zal voor eind april ze
ker niet verminderen.
Het afgelopen halfjaar is 90.000 ton
opgeruimd door leveranties tegen ver
minderde prijzen aan banketbakkers,
ijsfabrikanten. stichtingen en het le
ger. door prijsverlaging voor koelhuis-
boter ten gunste van de consumenten,
en door het verstrekken van boter als
voedselhulp aan ontwikkelingslanden
(15.000 ton).
In antwoord op vragen van de Itali
aanse communist Nicola Cipolla ont
kende ir. Lardinois ten stelligste dat
bepaalde ondernemingen, ten koste
van anderen, van de verkoop van
goedkopere boter zouden hebben kun
nen profiteren, en dat sprake zou zijn
geweest van concurrentievervalsing.
Goedkopere boter is gekocht door
tienduizenden bedrijven de klein
ste banketbakker kan inschrijven voor
de levering van boter uit de interven
tieopslagplaatsen, aldus ir. Lardinois.
Ruys Transportgroep
ROTTERDAM De Ruys Transport
groep (Scheepvaart Unie) heeft een
meerdeheidsbelang verworven in Ley-
gonie et Fils, een Frans bedrijf dat
zich bezig houdt met algemene en
luchtvracht expeditie. Leygonie is ge
vestigd in Parijs en heeft kantoren op
de luchthavens le Bourget en Orly.
De directie blijft ongewijzigd.
First Nat City
AMSTERDAM Het bestuur van de
First National City Corporation zal
aandeelhouders op de jaarvergadering
van 27 maart a.s. voorstellen de aan
delen in tweeën te spiltsen. Over 1972
is een recordwinst behaald. De gecon
solideerde winst na belastingen steeg
met twintig pet. van 168,2 miljoen
tot 201,8 miljoen en de winst per
aandeel ging 15,8 pet. omhoog van
3,08 tot 3,56.
Studiecommissie stelt NCR voor:
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Ook anderen dan leden moeten geld kunnen steken
in coöperaties. Maar met dat geld zullen ze geen stemrecht kunnen
verwerven, want het bestuur van de coöperaties moet in handen van
de leden blijven. Daarom moet er voor de geldverschaffers van coö
peraties, die geen lid zijn, een nieuw soort 'aandelen' komen: parti-
cipatiebewijzen.
Dit begrip wordt ingevoerd in een
rapport over de struktuur van de
grote landbouwcoöperaties. Het is in
opdracht van de Nationale Coöperatie
ve Raad (NCR) samengesteld door
een commissie, die onder leiding
stond van dr. A. J. Verhage, hoofddi
recteur van de Raiffeisen-Boerenleen-
bank.
Een studie over de grote coöperaties
was noodzakelijk geworden doordat
het coöperatieve deel van het bedrijfs
leven de afgelopen tientallen jaren
opzienbarend is veranderd. Voorzitter
C. G. A. Mértens van de NCR maakte
dat gisteren duidelijk met enkele cij
fers. Begin 1949 waren er nog 3200
land- en tuinbouwcoöperaties. Er zijn
nu geen 1900 meer. Voor de zuivelsec
tor zijn de cijfers nog sprekender: in
1949 waren er nog 400 coöperaties, nu
nog 70.
Bij de kleine coöperaties van vroeger
waren de leden nauw betrokken bij
de gang van zaken. Daarvan kan geen
sprake zijn bij de grote ondernemin
gen, die de meeste coöperaties nu zijn
geworden. De directie is nog steeds
verantwoording verschuldigd aan het
bestuur en het bestuur moet zich
weer verdedigen tegenover de leden.
Maar in de praktijk is het voor het
gewone lid nogal moeilijk om zicht te
krijgen op het doen en laten van een
directie, die leiding moet geven aan
een onderneming met een omzet van
tientallen miljoenen, tal van perso
neelsleden en allerlei dochteronderne
mingen en nevenactiviteiten. Toch
blijft het lid met zijn geld aansprake
lijk. Als het verkeerd loopt met de
coöperaties draait hij er voor op. Deze
aansprakelijkheid gaat zwaar drukken,
nu de directe persoonlijke band met
de coöperatie niet meer zo sterk is.
Vandaar dat de commissie heeft ge
zocht naar mogelijkheden om de
structuur van de coöperaties te veran
deren.
Belangrijk daarbij is dat de coöpera
tie ook de mogelijkheid krijgt risico
dragend geld aan te trekken van niet-
leden. Die zijn dan alleen maar aan
sprakelijk voor het bedrag, dat ze in
de coöperatie hebben gestoken.
Het uitgeven van gewone aandelen is
moeilijk. De aandeelhouders zullen
ook invloed moeten hebben op het
bestuur van de coöperatie en hun
belangen zijn niet dezelfde als die van
de leden. Het wezenskenmerk van de
coöperatie moet blijven, dat het be
stuur in handen van de leden ligt.
Daarom heeft de commissie-Verhage
nu met de participatiebewijzen, die de
coöperaties gelegenheid moeten geven
geld van anderen aan te trekken zon
der dat de positie van de leden wordt
geschaad.
AMSTERDAM In het telefonisch
effectenverkeer kwamen gisteravond
de volgende koersen tot stand. Tussen
haakjes de officiële slotkoers van
gistermiddag.
AKZO 80.00-80.30 (80.10), Hoogovens
(88.70), Kon. Olie 126.00-126.30 gl
(125.40), Philips 58.40-58.50 (58.50).
Unilever 157.70-158.20 (158.50), KLM
(113.00).
PHILIPS-EMPLOYE H. van Burg
te Stadskanaal heeft voor een door
hem ingediend idee een beloning van
3.500 gulden ontvangen. Zijn idee had
betrekking op het sneller werken in
het spoelbad bij het polijsten van
televisieschermen. Een gouden id-
speld completeerde de idee-beloning.
Produktie oliën en vet ten gedaald
DEN HAAG De Nederlander heeft vorig jaar 1,2 kilo halvarine
op zijn brood gesmeerd. In 1971 was dat nog 8 ons. In absolute cijfers
was er een stijging van 10.577 tot 16.200 ton. De halvarine invoer
steeg van 1.890 tot 2.000 ton.
Dl* heer A. Piei hagen, voorzitter van
het Produktschap voor margarine, "vet
ten en oliën, deelde dit mee in zijn
nieuwjaarsrede. Bij de margarine was
er een daling van het hoofdelijk ver
bruik van 17.4 tot 17.2 kilo, of in
totalen van 229.184 tot 228.700 ton.
De heer Pierhagen verwacht een ver
der toenemende behoefte aan eindpro-
dukten, waaraan de consument uit
een oogpunt van gezondheid waarde
toekent. Daarom zal de vraag naar
grondstoffen als soja-olie en zonne
bloemolie verder toenemen. Een vol
doende aanbod van deze produkten is
volgens de produktschapsvoorzitter
slechts denkbaar, als met de VS en de
Sowjet-Unie of Oost-Europa, de voor
naamste leveranciers van deze produk
ten, een onbelemmerd handelsverkeer
mogelijk is.
De Nederlandse binnenlandse produk
tie van oliën en vetten het afgelopen
jaar gedaald van ruim 137.000 tot
135.700 ton, bestaat nog hoofdzakelijk
uit dierlijke vetten, maar toch stijgt
de laatste drie jaren de plantaardige
produktie merkbaar: die van raapolie
steeg b.v. van ruim 6.000 ton in 1970
tot 12.000 ton in 1972. De produktie
van rundvet vermindert, die van var
kensvet blijft stijgen.
De invoer steeg het afgelopen jaar
met 15 procent tol 1.2 min. ton (op
vet-oliebasis). Voor het eerst sinds
geruime tijd steeg de invoer uit ont
wikkelingslanden: van 36 procent van
de totale invoer in 1971 tot 40 pro
cent in 1972. Daarentegen verminder
de het aandeel van de VS van 33 tot
30 pet.
De uitvoer steeg met 12 proeent en
haalde een record van 650.000 ton,
even veel als het totale binnenlandse
verbruik van zichtbare voedingsvetten
en niet voor menselijke consumptie
bestemde vetten en oliën samen.
Koersen in Montreal
16/1 17/1 1S/1
Uom lar Chem 19 19% 19%
Husky 21% 21 21V
Na'. Lias 12s- 12'i 12%
Mass Ferguson 19% 19% 20%
Nal Resources 9.05L 9.03L 9.02L
Shell Canada60% 60% 59%
DOW JONES INDEX
Indnsi Sporen Uil», nbl. Mods
16 jan. 1024.31 215.68 118.87 75.22 487.3
17 jan. 1029.12 218.35 118.96 75.25 484.7
18 jan. 1029.12 216.42 118.16 75.34 482 6
A»oo ribt lui. H. I..
16 jan. 19.170 21.360 1.791 491 971
17 jan. 17.380 20 490 1.794 789 653
18 jan. 17.810 20.380 1.789 692 740
NKIV VOKK
ACF Industries
Airco
Allied Chemical
Alum Co ol Am
American Brands
American Can
Am Cvanamid
Am blectr Power
Am Meial Cl'mat
Am Motor»
Am Smell C Rel
Am lel lel
Ampex
Anaconda
Arinco Steel
Atlanl Richfield
22% 22%
23% 23%
79 78%
57% 31
53% 53 Tl
40% 4'
H.i.dlX 46% 47%
Bellil Slee! 29 28%
Boeing 2924'i
Uurlingion Ind 35% 35%
Can Faealic Ry
Cclanese
Chase Manhattan
Chesap Ohio R
Chrysler
Cilie.s Service
Lolgale-Palmollv»
Coll Industries
Common* Edison
Cons Edison
Com Can
Conl Oil
Curtiss Wright
Curliss Wright A
Dart Ind
Deere and Co
Dow Chemical
Du Font tl)
Eastman Kodak 145% 145%
First Nal City 80% 80 n
Admiral Corp 16%
Allengheiiy Pow S 23%
Akaona 30
Am Standard 12%
Amsied Ind 41%
Bali Ohio 4%% 49!»
Bayuk Clgats 13%
tan Breweile» 6
Carro 18
Chadhourti lioth
Chase Select Fd
Cohiuihia Gas
Gen Publ IMII
Gert lel El
Getty Oil
Utinbcl Brothers
Goodyear I and K
Gull OU
Illinois Ceiitr
Insilco
lm Busin Mach
Intern Harvester
lm Nick ol Can
Int Papet
79%
22% 22:'.
29% 29%
98% 99%
63 63%
25
25
16'. 25'4
13 12%
424 429%
35 35%
35%
34v
int lel a
lel
42
57%
18% 18%
26 25%.
I olrphol
11.63
31%
29 '4
Ling-lcuico Vougl 10%
Marlin Marietta
May Dep Stores
McDonnell LMugl
Mobil Oil Corp
Nal Biscuit
Nabisco
Nat Uisllllers
Nal Gvpsuin
Nal Sleel
Nal. Lead Ind.
North Am Kockw
lin Bnk lor Ree 98%b 98%b
lm Flav Frag 93% 95
lm Paper iS4)
llilerspar 26.70 27.70
Olln
17%
17%
Pac Gas and El.
2%
30%
Penri. Central
31
2%
Pepsicn
87
87%
Phelps Dodge
42%
43
Phillip Morris
130%
132
Phillips Pelr
46
45%
Procter Gamhl
116%
119%
RCA
34%
34%
Republic Sleel
26%
26%
Reynolds llid
54%
54%
Royal Dutch Pair
<1%
41%
Santa F6 Ind.
33%
32%
Sears Roebuck
117%
117%
Shell Oil
58%
57%
Southern
20%
20'j
Southern Pacific
40!'»
41%
Railway
46%
46%
Sparry Rand
47s'»
48%
Stand Oil Calif
84%
85%
Siand Oil Indiana
88%
88%
Exxon Corp
91%
92'.
Siudebaker-Worlhl
51%
51%
Sun OH
52%
51%
Texas Gulf
40%
42
lexas ln»i
177%
183'i
1 ransamerica
17%
17%
Unilever
Union Carbide
49%
49%
Uni Royal
15%
15%
Uruled Aircraft
41%
40%
United Brand»
11%
US Steel
32%
32%
West Union lei
39%
39%
Weslinghouse El
43
42%
Woolwurlh
29%
29%
27% 27%
34% 34%
23% 24
Madison fund
NY Cei.tr A
North West R
N Am Phillips Co
ion Eleclr
lied Corp»
ued Gas
16% 15%
7% 7%
70% 70%
32% 31%
53% 53%
42% 41%
18% 1S%
9% 9%
19% 19 Vi
Western Bancorp 333',