Afrikanen buiten zichzelf
Kerkvernieuwing wordt
planmatig geblokkeerd
1
!S
Oud-voorzitter GB
ds. Boer overleden
Trouw
Kwartet
Protestanten in Italië
hebben eigen tv-rubriek
Vaticaan veroordeelt
euthanasie
Prinses Margriet morgen 29
vandaar
*SS
«sl
>0
Bockenetal
Russische aanval op.
radio-uitzendingen
TROUW/KWARTET DONDERDAG 18 JANUARI 1973
door H. Biersteker
Weg met jullie zendelingen! Hou jullie geld
maar! Laat ons alleen! Laat ons eindelijk onszelf
zijn! Probeer liever jullie eigen werelddeel te
bekeren! Met deze hartstochtelijke uitroepen, die
menigmaal in de discussies vielen, hebben de
Afrikanen op de conferentie in Bangkok hun
grieven jegens de westerse zending geprobeerd
duidelijk te maken. Het was niet leuk, maar wel
nuttig om erbij te zijn toen de Afrikaanse furie
losbarstte.
Wat maakt hen zo kwaad op ons? Ik heb gepro
beerd de grieven op een rijtje te zetten.
Naast zelfstandige Afrikaanse kerkbesturen hand
haven we 'zendingsbesturen' die in feite de touw
tjes in handen houden. Vooral de fundamentalis
ten hebben geen enkel vertrouwen in de Heilige
Geest want zij geven niets uit handen. Wij blijven
Afrikanen het gevoel geven dat zij toch eigenlijk
eerst wit zouden moeten worden om de volle
wasdom des geloofs te kunnen bereiken. Wij
blijven met zendelingen de plaatselijke kerkelijke
leiders voor de voeten lopen en hinderen daarmee
een eigen ontplooiing, zoals de onafhankelijke
kerk van de profeet Simon Kimbangu in Kongo te
zien heeft gegeven. (Deze indrukwekkende miljoe-
nenkerk heeft zich geheel zelfstandig uit een paar
'overgewaaide' bijbelfragmenten ontwikkeld
ondanks hevige vervolgingen door de Belgen in
de koloniale tijd). Van een werkelijk delen van
mensen en middelen voor de zending in zes
continenten zoals dat al jaren heet is niets
terechtgekomen. Een eigen Afrikaans antwoord op
het evangelie wordt al heel gauw als gevaarlijk en
heidens beschouwd omdat de in Europa gegroeide
uitleg van de Schrift zich daar niet meteen mee
verdraagt Maar dat het blanke racisme Afrikanen
van hun diepste eigenheid berooft dat is tot
veel 'zendende kerken' uit Europa nauwelijks
doorgedrongen, getuige haar verzet tegen het
programma tot bestrijding van het racisme. Het
westers christendom heeft niet het recht om voor
Afrikanen uit te maken wat zich wèl en wat zich
niet verdraagt met het evangelie.
Aldus de verwijten. 'Het is afgelopen met de
politieke bevoogding', zei Burgess Carr, secretaris
van de Afrikaanse raad van kerken, 'nu moet het
ook afgelopen zijn met de kerkelijke bevoogding.
Het centrum van de christenheid in de wereld is
allang verschoven van het blanke, welvarende en
machtige westen, naar het zwarte, arme en mach
teloze Afrika.' En hij haalde een statistiek uit
1972 aan volgens welke 149,3 miljoen van de 363,3
miljoen Afrikanen christen was, dat is 40,6 per
cent. (41,6 percent werd daarin als moslem opge
geven). De zorg die men van Aziaten vaak hoorde,
namelijk dat de kerk groter moet worden, was
dan ook niet die van de Afrikanen. Hen ging het
er veel meer om: hoe wordt de kerk vernieuwd,
hoe wordt de kerk echt Afrikaans?
Bethuel Kiplagat
Die vraag naar de eigenheid, de identiteit, beheer
ste zozeer de discussies dat er op een gegeven
moment zelfs gezegd werd: het heil is dat je over
de vervreemding van je eigen cultuur en volk
■V
héénkomt. Dit nu werd anderen te gortig. Bete
kent het volgen van Jezus niet juist vervreemding
van je eigen omgeving? vroegen een Oostduits
theoloog en een Perzische bisschop. De Afrikanen
waren gegriefd: jullie begrijpen het niet. De
Latijnsamcrikaanse theoloog Rubem Alves pro
beerde te bemiddelen: leidt het evangelie er niet
vanzelf toe dat je een critische afstand neemt van
je omgeving en achtergrond? Ja, maar dat moet je
eigen daad zijn en niet opgelegd door derden, zei
een Afrikaan. Wij zijn vervreemd van onze cul
tuur niet door de aard van het evangelie maar
door de westerse cultuur.
Het meest opmerkelijk was de oprechtheid waar
mee sommige van de Afrikanen de kracht aan
hun eigen offensief ontnamen soms vormden
ze een gesloten front, dan weer spraken ze elkaar I
tegen. Bethuel Kiplagat, de leider van de grote
hulpoperatie van de kerken in Soedan, slaakte de
verzuchting: 'God bewaar ons als er alleen maar
macht wordt overgedragen van het westen aan de
bestaande structuren bij ons. Ik vraag me af wat
er dan met ons zou gebeuren.' Later legde hij uit
dat die Afrikaanse structuren veelal kopieën van
het westen zijn, zodat men moeilijk kon verwach
ten dat de verhoudingen menselijker zouden wor
den. Maar iedereen weet hoezeer Kiplagat zich
ook zorgen maakt over het tribalisme, het exclu
sieve stamdenken dat vaak op de loer ligt in zulke
structuren.
Hoe komt het dat jullie kerken toch om zendings
medewerkers blijven vragen? vroeg iemand aan de
Kenyaan John Gatu. 'Omdat er geld aan zulke
mannen vastzit', antwoordde deze eenvoudig. 'En
die kerken worden daar lui van: ze moeten zélf
naar middelen gaan zoeken en dan worden ze
opgebracht ook. daar zijn tal van voorbeelden
van.' Tegelijkertijd weet echter Kiplagat als geen
ander dat de enorme vluchtelingenprogramma's
en ook nu de Soedan-operatie weer gebonden zijn
aan westers geld. Geen enkele uitspraak of uit
roep kan dus algemeen geldend zijn.
Zonder moeite konden de Afrikanen hun charge
doorzetten tot in de slot-documenten van de
conferentie toe. Maar toen ze daar eenmaal prijk
ten voelden een paar zich er onbehaaglijk over:
waarom alleen onze problemen met de identiteit
zo breed uitgemeten, hebben de Aziaten ze dan
niet?, vroeg de Zuidafrikaan Gabriel Setiloane. En
Kiplagat zei ronduit dat hij de conclusies wat
simplistisch vond en unfair jegens de westerse
zendelingen. Een wonderlijke anticlimax, die na
tuurlijk stof zou kunnen geven voor allerlei
kwaadaardige uitleggingen. Voor mij hebben ze
alleen maar duidelijk gemaakt hoezeer de verhou
ding met het westen een liefde-haat-verhouding is,
ook kerkelijk. Het is een voorhoede die er ons
attent op maakt, in de kerken in Afrika zal men
het nog lang niet overal bespeuren. De niet
doorgezette Afrikaanse furie op de conferentie in
Bangkok was niet iets om meewarig over te doen,
maar noopt tot ernstig westers zelfonderzoek.
Vooral na de opmerking van Setiloane: 'Ondanks
mijn ervaringen met blanken ben ik christen, en
daaruit blijkt dat God groter is.'
De redactie behoudt tlch het recht voor om
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bf|
fiublikatie wordt met dc naam van de
ozender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan het secretariaat hoofd
redactie Trouw-Kwartet. Postbus 859, Am
sterdam.
Hergroepering
Laten we komen tot de vorming van
twee confessionele' partijen: een Pro
gressieve Confessionele Partij (voor
de progressief denkende confessionele
stemmers) en een Conservatieve Con
fessionele Partij (voor de conservatief
denkende confessionele stemmers).
Confessioneel: a. In de werkplaatsen
van deze bewegingen zijn we aan
spreekbaar op ons pogen navolgers
van Christus te zijn. b. We houden de
mogelijkheid open om als partij over
tuigend te spreken van de Hoop (ver
wachting) die in ons is. Progressieve-
Conservatieve: deze woorden zijn erg
tijdgebonden. Ik hanteer ze in over
eenstemming met het huidige algeme
ne taalgebruik. Ze geven een voor de
politiek uiterst belangrijk mentali-
teitsverschil aan. Het lijkt mij de
hoogste tijd dit mentaliteitsverschil
ook in de vorming van confessionele
partijen zijn plaats te geven.
Wolfheze
I. Th. Bootsma
beginselen noch aan Gods woord. Ik
ben groot geworden bij Kuyper Iden-
burg, Colijn en Schouten. Het was bij
hen: eerst Gods woord en Gods Wet,
daarna de wereld. Maar thans staat de
wereld voorop. Leider Schouten zou
zeggen: alle beginselen die van God
afvoeren staan op een hellend vlak.
en glijden stee»ds dieper af. We moe
ten terugkeren naar God en Zijn
Woord.
Nieuw Lekkerland
J. W. de Lange
Medisch comité
Ten onrechte wordt vaak gemeend
dat de hulp van het Medisch
Comité Nederland-Vietnam (MCNV)
alleen voor Noord-Vietnam bestemd
zou zijn. Weliswaar gaat onze hulp
in verband met de aanvoerroutes
via Noord-Vietnam. maar een groo'
deel is bestemd voor de medische
diensten van de bevrijdingsbewegin
gen in Zuid-Vietnam. Laos en Cam
bodja. Deze organisaties zijn alle ver
tegenwoordigd in Hanoi en zorgen
zelf voor verder transport. Zoals be
kend besturen de bevrijdingsbewegin
gen het grootste deel van de dne
genoemde landen en hebben zij de
zorg voor de bevolking, die zwaar
geteisterd wordt door de massale
bombardementen. De officiële doelstel
lingen van het MCNV zijn:
Het inzamelen van gelden voor
aankoop en verzending van medische
goederen, medicamenten instrumen
ten. boeken enz. naar de gezondheids
diensten van Noord-Vietnam. en van
de bevrijdingsbewegingen van Zuid-
Vietnam. Laos en Cambodja.
Het steunen van landelijke en
locale werkgroepen bij de organisatie
van aktiviteiten ten bate van het
MCNV.
Het geven van informatie over de
oorlog in Indo-China. Bijdragen op
postgiro 1090500 t.n.v. het MCNV blij
ven 'noodzakelijk.'
Amsterdam
van Brasil zegt: nietes, er is niets
beschreven. Wij verkopen aan new
comers duizenden hectares. Jullie
houden nog tienduizenden hectares'
jachtgrond. Indianen benaderen met
primitieve wapens de new-comers. De
ze brengen vuurwapens mee. De Here
God verhoede de uitroeiing van de
indianen als in Noord-Amerika. Een
boerengezin emigreerde in 1948 uit
het 'onleefbaar' volle Nederland naar
de 'onleefbare' prairies van Canada.
Ze kwamen met 12 kinderen van 18
tot 2 jaar. Een journalist vroeg naar
het motief van emigratie. 'Gebrek aan
zuurstof in Holland' was het ant
woord. Prachtstof voor de newspapers.
De oudste dochter trouwde al gauw
en heeft nu 14 kinderen; alle wolken
van gezondheid. De andere 11 kinde
ren zijn op 1 na alle getrouwd en
hebben vele kinderen. Zo wordt Cana
da 'leefbaar' gemaakt. Dit is histo
risch.
De Wijk
G. W. Kaemingk
Genade (2)
Ds. H. J. Hegger roerde in Tr/Kw
van 9-l-'73 het onderwerp 'genade'
aan. Ik zou hem en vele anderen
willen aanraden Hand 20:24 eens met
Rom. 1:16 te vergelijken; dan komt
men tot de conclusie dat genade niet
alleen betekent: een onverdiende
gunst, maar dat het een kracht Gods
is tot zaligheid. Ten overvloede moet
nog vermeld worden dat het Griekse
woord voor 'kracht' dynamis is, waar
ons woord dynamiek van afkomstig is.
Jac. 2:14-19 werpt ook op de 'goede
werken' een licht, dat ds. Hegger te
pas kan komen.
Schiedam
H. van Holten
Euthanasie (1)
R. C. J. Smeenk
Uit de gratie
De confessionele partijen gaan in
hoog tempo uit de gratie der kiezers,
staat in de krant. Dit ligt niet aan de
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N V. De Christelijke Pers
Directie;
Ing. O. Postma,
F. Diemer.
Hoofdredactie:
Drs. J. Tamminga.
Hoofdkantoor N V. De
Christelijke Pers; N Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Adam Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro; 26 92 74 Bank;
Ned Midd Bank (rek nr
69 73 60 768) Gem giro
X 500.
Politie en pastores (2)
Ik heb bezwaar tegen de generalise
rende wijze, waarop hoofdagent Visser
sprak over priesters en predikanten
wanneer hün verzocht wordt een
doodstijding bij een familie in hun
gemeente over te brengen. Ik neem
aan, dat de betreffende agent minder
prettige ervaringen heeft gehad. Maar
ik weiger te geloven, dat deze hou
ding van predikanten en anderen al
gemeen is; ik denk zelfs, dat dit
uitzonderingen zijn. In de zeege
meenten (zelf stond ik veertien jaar
in Katwijk aan Zee) brengt de politie
vrijwel nooit zulk een verschrikkelij
ke tijding, maar geeft de boodschap
door aan de dominees. Hoe moeilijk
het ook is. we lieten nooit verstek
gaan en menen zelfs, dat het beter is.
dat, althens in kerkelijke gezinnen
(maar misschien ook in andere geval
len wel) dit gebeurt via een pastor.
Dit met alle waardering voor de poli
tie en haar werk.
Zwolle ds. W. A. B. Hagen
Er wordt gewag gemaakt van euthana
sie in Friesland. De artsen, die ver
klaarden, dat ze wel eens iemand
hadden gedood uit barmhartigheid,
waren van mening dat 'euthanasie
gerechtvaardigd is wanneer het ont
luisterend karakter van een lijden een
zinvol sterven onmogelijk maakt,
waar al reeds een proces van sterven
begonnen is'. Indien men echter als
arts ook nog christen zou zijn, dan
weet men, dat God genezing kan bren
gen ook in de meest hopeloze geval
len. Als de arts of de familieleden
van een bejaarde patiënt dat niet
meer geloven, dan zou doden inder
daad barmhartig kunnen zijn. Hoewel
ook dan de zaak nog niet geheel is
bekeken. Wanneer men immers be
gint met de legalisering van de gena-
dedood voor bejaarden dan zijn er
nog wel andere groepen te vinden die
voor zo'n barmhartigheid in aanmer
king komen. En als een dergelijke
legalisatie zou zijn geperfectioneerd
dan hoeft er maar een Hitier aan de
macht te komen om naar willekeur
mensen te doden.
Den Haag
ROME (EPD) Na lange onderhan
delingen met de Italiaanse televisie is
het de bond van protestantse kerken
in Italië voor het eerst gelukt, weke
lijks vijftien minuten zendtijd te krij
gen voor een kerkelijk t-programma.
In de rubriek, die 'Protestantesimo'
gaat heten, zullen de 200.000 Italiaan
se protestanten wekelijks geïnfor
meerd worden over kerkelijke proble
men en acties.
Met de leiding is de journalist dr.
Roberto Sbaffi belast. Adviseur is do
minee Aldo Comba. Op een persconfe
rentie zei Comba, dat de kerken de
zendtijd niet zullen gebruiken 'om
preken te houden'. Men wil veelmeer
proberen 'het evangelie te verkondi
gen door de mond en de daden van
hen. die het evangelie in hun leven
serieus nemen.'
ROME (DPA) De verdediging van
euthanasie getuigt naar de mening
van de Vaticaanse radio van een egoïs
tische en materialistische mentaliteit.
De arts moet er zich ten allen tijde
van bewust zijn, dat hij optreedt als
een 'onverzoenlijk tegenstander van
de dood'. Noch de ongeneeslijkheid
van een ziekte, noch de onverdraag
lijkheid van de pijn stellen hem vrij
van de verdediging van het leven,
waartoe hij zich heeft verplicht.
Slechts een wetenschap, die op elk
ogenblik het leven van de mensen
verdedigt en beschermt, kan als 'men
selijk' worden gekwalificeerd. Deze
verklaring van het Vaticaan wordt
door wa.rnemers mede in verband
gebracht met de komende rechtszaak,
7 februari in Leeuwarden, wegens
euthanasie.
UTRECHT (KNP) Teneinde ruim
3500 seculiere priesters een grotere
zekerheid voor hun oude dag te bie
den, zullen de Nederlandse r.k. bis
dommen 62 miljoen gulden in de kas
van de stichting pensioenfonds van de
Nederlandse bisdommen storten.
Prinses Margriet viert morgen haar 29ste verjaardag. Ter gelegen
heid hiervan maakte Max Koot deze foto.
Van een onzer redacteuren
ZOETERMEER Ds. G. Boer, oud-voorzitter van de gereformeerde
bond, is gistermorgen plotseling overleden. Hij werd 59 jaar.
Begin vorig jaar had ds. Boer reeds
om gezondheidsredenen vervroegd
emeritaat ontvangen. Hij verleende
echter nog bijstand in het pastoraat
in Zoetermeer, zijn laatste gemeente.
Ds. Boer maakte vele jaren deel uit
van het hoofdbestuur van de gerefor
meerde bond. In december 1966 volg
de hij wijlen prof. dr. J. Severijn op
als voorzitter. Eind 1969 droeg hij op
medidsch advies de voorzittershamer
over aan ds. W. L. Tukker. Zowel in
het weekblad De Waarheidsvriend,
waarvan hij in die jaren eindredac
teur was, als op de vergaderingen van
de bond was ds. Boer steeds bezig
met de ontwikkeling in de hervormde
kerk, die hem met grote zorg vervul
de.
Voortdurend stelde ds. Boer vast, dat
de reorganisatie via de kerkorde van
1951 op niets is uitgelopen. Fel keer
de hij zich tegen wat hij zag als
ondermijning van de presbyteriale
structuur van de kerk. Raden, redac
ties, instituten met hun vrijgestelden
overwoekerden volgens hem steeds
meer de ambtelijke vergaderingen.
Bijzonder fel was zijn strijd tegen
schaalvergrotingsplannen, die de
structuur van de territoriale gemeen
te aantastten.
Reformatie
Ds. Boer was ervan overtuigd, dat
alleen een grondige reformatie de
hervormde kerk kon redden. De kerk
diende zijns inziens veel van haar
breedtewerking te laten gaan, om zich
te concentreren op de roep van de
levende God. In plaats van het mach
teloos ho.icn van het ene experiment
naar het andere, riep ds. Boer op tot
een hartelijke verootmoediging voor
God en een wachten op Hem, totdat
Hij de kerk de weg zou wijzen in
eenvoud en godsvrucht. Pas als de
gemeente helemaal open ligt voor
God en zijn Woord, pas als zij de
totale toegekeerdheid van hart en le
ven tot God en zijn Woord kent, zal
zij de wereld tot zegen zijn.
Ds. Boer werd in 1913 in Bodegraven
geboren. Sinds 1943 diende hij achter
eenvolgens de hervormde gemeenten
Ecmnes-Buiten, Putten. Gouda, Lunte-
Brief van advies: O oen Kerk
Euthanasie (2)
M. L. Ouwendijk yan en onzer verslaggevers
Emigratie
Veel dank voor het Amazone-artikel
(Tr/Kw 4-1-73).
In Paranè, Brasil, zijn 3 Nederlandse
nederzettingen: 1911, 1952, 1960.
Geëmigreerd zijn 200 gezinnen.
Teleurgesteld teruggekeerd 25 ge
zinnen. Merendeels wegens verlangen
naar de vleespotten van Egypte (niet
hatelijk bedoeld, veelszins begrijpe
lijk). Enkele gezinnen vertrokken
zuidwaarts naar Rio Grande do Sul.
Zij verzwakken ook de nederzettingen.
Begrijpelijk en toch jammer. Een en
kel gezin trok noordwaarts, kocht van
de staat 400 ha. in Mato Grosso, een
groot gebied bevolkt met indianen die
leven van de jacht. En nu dreigt een
drama. Indianen zeggen: wij zijn al
duizend jaar eigenaars. De regering
De recente euthanasie-affaire in
Noordwolde roept herinneringen op
aan vroegere volks-rechtspraken. Men
wil het doden op verzoek een schijn
van rechtvaardiging geven door erop
te wijzen, dat de bevolking erachter
staat.
Wie hierin een rechtvaardiging tracht
te zoeken, is in een merkwaardig
gezelschap! Tijdens het Hitler-regime
worden op die manier de progroms op
Joden gerechtvaardigd. Ook de
lynchpartijen op negers zouden op die
manier goed kunnen worden gepraat
en last but not least, het doodvonnis
over Christus, dat ook uitgesproken
werd door het volk, dat unaniem
schreeuwde: 'Kruisig Hem'.
Wie zich erover wil oriënteren, waar
toe het doden op verzoek leidt, doet
er goed aan het recente proefschrift
van dr. Menges eens te lezen over de
•Euthanasie' in het Derde Rijk.
GEROEPEN
Wij zijn nog niet geheel loi
evangelielezing van de laatste^
'de roeping van de eerste di
De katholieke orde van lezingj
ste er terecht bij de roeping f'
mal 3). t
lij zal
Itig»
hï
jonge Samuël (1 Samual 3).
bij het nadenken over die i
opviel was dat de roep van
mengt in de roepstemmen
mens in deze wereld bereiki
de zoon des mensen zich be
der de mensen zodat er h«
ander toe nodig is om hem
halen en te leren kennen
des mensen, zo is het
roepen. Wij worden eindeli
pen. Wij leven tegen h<
grondsgeluid van de roep
bloed, van onze zinnen, van
Het roept en zoemt en dre
door. Wij worden iedere dag
gekonfronteerd met stemmen
achter zich roepen, van Hare
tot the family of God. Er
geen einde aan te komen. H
en daar is het! Met koort;>el
komen mensen ons bezweren
van ons leven te missen wa
niet op hun voorstellen die
de ingaan. Als je hen geit
verlosser al duizend keer
men en heeft hij vrijwel
ter aarde ongebruikt gelate
den van die verwarrende
reikt ons de roep van God, i
met die van de jonge Samu
wat aarzelende eerste disci]
hun weinig indrukwekkeni
Rabbi, waar woont gij? Die
beslist en bescheiden. Het
achtergrondsgeluid. De roep
ruist niet in ons bloed, sp
bloed ook niet aan, vandaar
die zich op dat bloed beroepi
niet veel van moeten hel
roep negéren of onherkenbi
Maar die roep is wel bevrij
de wijze waarop het
bevrijdend is. Andere
hoeft niet meer, we moeten
geloven. Laat ze maar roep
niet op in, het is verspilde
roep van God is niet daarin
het een roepstem is, maai
de enige roep is die een
echt mensenleven roept. Uit
heid aan de ondeskundige
een leven met Hem die
werkelijk kent en onze nien
die er alles van weet. Bevri
te bevrijden. Geroepen om
recht gedaan om recht te c
hartigheid bewezen om barnja;
zijn,
liliaar e
'Alleim
zal d
naai
irecte
jk is
alige
het
op h
ten
nd o
in
biei
'atert:
:ring
Rij
>n, ai
iversi
jen.
Rijm
•rs li -
8°'
Ds. G. Boer
ren, Huizen, Katwijk aan Zee en Zoe
termeer als predikant. Hij was lid van
het hoofdbestuur van de gereformeer
de zendingsbond, praeses van het
breed modera'men van de classis Gou
da en had in 1950 zitting in de
generale synode.
Van zijn vele publikaties noemen wij:
Heden en toekomst van de gerefor
meerde gezindheid," Gedachtenwisse-
ling over de positie en problemen van
de gereformeerde bond (samen met
prof. dr. H. Berkhof), Crisis der mid-
den-orthodoxie, Onze plaats in de her
vormde kerk. Prediking der verzoe
ning. Verbond en prediking, Roeping
en belo en vele preken en bijbelle
zingen.
De begrafenis is maandagmiddag in
Zoetenneer na een rouwdienst in de
Morgensterkerk, die om een uur be
gint.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Kamperveen:
ma, kand. te Utrecht; te Le
H. Zwiers te Gieterveen-Ga
veen.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Renswoui
delijke dienst): drs. J. Vei'"rs
em .pred. te Wildervank.
Beroepen te Zwijndrecht
Lindt: F. B. Fennema te De»
GEREF. KERKEN (VRIJG)
Beroepen te Den Haag-Loos<
M. Sliggers te Avereest-Dedi
GEREF. KERKEN (VRIJG.
Bedankt voor Zaandam: K.
da te Doorn.
GEREF. GEMEENTEN IN
Bedankt voor Terneuzen:
Veenendaal.
var
gea
;de 1
de
Hei
;te 1
opzei
geg
ken
b
esami
Midd
techn
1 Dei
tei
t st d
i eeiior
de g
aid
HEEMSTEDE 'Het heeft er alle schijn van, dat de blokkade van de kerkvernieuwing in Nederland
systematisch wordt doorgezet.' Dit zegt de landelijke adviesraad van 'Open Kerk' in een brief aan een
aantal hogere beleidsfunctionarissen in de r.-k. kerk in ons land.
Machteloosheid en moedeloosheid
over de toenemende onderdrukking
van de pastorale vernieuwing nemen
hand over hand toe, zo constateert de
brief. De bisschoppen worden steeds
meer gedegradeerd tot louter uitvoer
ders van het beleid in Rome, onder
druk van 'een geheimzinnig opereren
de minderheid en de vertegenwoordi
gers van de Romeinse curie in Den
Haag.'
Neerbeek
P. Frissen
Omdat 'in de bisschoppenconferentie
een breuk is gekomen, die openhartig V TclgCn
beraad onmogelijk maakt en verlam
mend werkt op het landelijk beleid' is
de brief niet gericht aan de bisschop
pen, maar aan hun vicarissen, offici-
aals en economen, aan leden van
bisschoppelijke beheers- en beleids
commissies, de besturen van de orga
nen voor de liturgie, de katechese en
de oecumene en de besturen van de
religieuzen. Wel kregen de bisschop
pen een afschrift.
'Wij weten, dat uw positie uiterst
delicaat is en dat u voortdurend wor
stelt met het dilemma: gaan, ontsla
gen worden, blijven', aldus Open
Kerk. 'U zult de dreigende ontwikke
ling im de toekomst niet met uw
mede-verantwoordelijkheid willen blij
ven bevestigen.'
In de brief wordt tenslotte gevraagd,
wat de beleidsfunctionarissen denken
te doen tegen een eventuele herhaling
van wat zich in Rotterdam en Roer
mond heeft afgespeeld; tegen de po
gingen om het starre Romeinse stand
punt door te voeren ten aanzien van
wat op oecumenisch terrein in Neder
land is gegroeid; tegen de verstarring
in de liturgische ontwikkeling; tegen
de pogingen om oude best&ans- en
onderwijsvormen bij de priesteroplei
ding te herstellen; tegen het Romein
se ingrijpen in de ontwikkeling van
de katechese; en tenslotte tegen het
terugdringen van de kerk in het
maatschappelijk isolement, 'dat zij zo
moeizaam bezig is te veriaten.'
Open Kerk werd een jaar geleden
opgericht als reactie op de benoeming
van bisschop Gijzen. Tot de onderte
kenaars van de brief behoren dr. W.
Boelens, prof. dr. W. Goddijn, mevr.
drs. T. Govaart-Halkes, prof. dr. F.
Haarsma, dr. L. Layendecker, prof. dr
H. van der Linde.
J. Dominicus - Portret
Uitgeverij: J. H. Gottmer
Prijs: ƒ12,50.
De Alkmaarse geschiedenis
minicus, die al heel wat
gidsen op z'n naam heeft
zich ditmaal gewijd aan i
ven portret van het zonnë-
dos, 'de bruid van de zon',
tien jaar is het grootste
eiland van de Dodekaneso
gelegen tussen Klein-Azië
een enorme trekpleister v
tiegangers geworden. Het
alleen de witte stranden
tisch werken, het is ook c
van dit eiland, aanwezig
wekkende resten van een
middeleeuwse cultuur, met
ven in de Turkse wijk van
stad. Het eiland, dat als s]
volkeren rondom de de o
zee heeft dienst gedaan,
bevolking van 65.000 zieli
aantal woont er 30.000 in
plaats, het resterende
spreid over 14 dorpjes
deels een exotische ligging,
geeft adviezen over verblij
tochten, vervoer er i
taxi's en autobussen ete
en hotelaccommodatie,
met nuttige wenken voor
gebenedijde oord in hun vi
gramma gaan opnemen en
meer geconfronteerd wo: it
kaap Agio Milianos, waar i lo
opnamen werden gemaakt a;
film 'De kanonnen van Nav
ffeth
com:
is ling
n bi
ebere
het:
iouv
d heid
ip chtii
'Ui n. I
het
letting
n m e
le®end.
m ij-w
icht
ilijk
i ind<
va It v<
oost
i lopi:
-•lie
MOSKOU (AP) Russis#"?.;
teiten maken zich zorgenu
invloed van westerse godsdit*
dio-uitzendingen op Russisi*
raars. Een artikel in het
blad Trud bestempelt de
ge uitzendingen als pro]
militante anti-communistei
communisme van binnen
ondermijnen. 'Zij trachten
ideeën op te dringen, die
aan het Sowjet-volk', aldus
cit
r to
I da;
