adat is op zoek naar iternationale steun e deugden van een zwijgzame beul uropees parlement kan al veel meer doen' IRA-leider Macstofain beëindigt hongerstaking Bliksem doodt soldaat: staat moet betalen Zanzibar herdenkt de revolutie Tweede Russische maanwagen geland K8 hp KW ARTET WOENSDAG 17 JANUARI 1973 BUITENLAND T7/K9 ro Wl il internationale vredesconferentie 0, GENEVE, BEIROET (Reuier, UPI, AP) President Sadat van Egypte heeft president an Joegoslavië gevraagd een conferentie van niet-gebonden landen bijeen te roepen of zelfs een ationale vredesconferentie over het Midden Oosten bijeen te roepen. Dit heeft het semi-offi yptisehe dagblad Al Ah ram gemeld. verzoek is onderdeel van een 'gyptisch diplomatiek offsensief huidige impasse in het Midden te doorbreken. Sadat zou vol- rabische diplomatieke waarne en internationale vredesconfe- iver het Midden Oosten willen. een groot aantal landen zou- eten deelnemen, teneinde geen vredesonderhandelingen met e hoeven voeren. Directe vre- rekingen zijn door Egypte al- 'onvoorwaardelijke capitulatie' aël voorgesteld en daarom ver- Een conferentie, waaraan ve en deelnemen, zou bovendien ver druk op Israël kunnen uit- omdat daarin vele staten ver- lordigd zouden zijn, die min of rmpathiek tegenover de Arabi- ak staan. Israël heeft om die- eden een dergelijke conferen- de hand gewezen. zou in dit verband China dan zocht hebben zijn strikt nega- Duding ten aanzien van alle luties, die over een politieke ig van de Midden-Oosten-crisis n. op te geven. ■ast i wordt bovendien druk gespe- over een bezoek van Sadat dia. Egypte zou het bondge nootschap met Joegoslavië en India nieuw leven willen inblazen terwille van zijn diplomatieke campagne. De nieuwe Egyptische poging om wij ziging te krijgen in de staat van geen- oorlog-en-geen-vrede in het Midden Oosten, staat in scherp contrast met de nog steeds officieel aangekondigde politiek, dat het land zich op een oorlog voorbereidt, 'die nog erger zal zijn dan die in Vietnam'. Volgens het Egyptische persbureau MENA hebben de Palestijnse guerril la-strijders de afgelopen acht jaar 7400 acties tegen Israël ondernomen. MENA citeerde een Palestijnse woord voerder, ter geelgenheid van het be gin van de Palestijnse commando-be weging. Volgens deze woordvoerder zouden in de afgelopen acht jaar 33.000 commando's om het leven zijn gekomen, 'maar iedereen weet dat dit aantal niet het gevolg was van Israëli sche kogels alleen'. Volgens de com mando's kwamen tijdens de oorlog van september 1970 met het Jordaan se leger 20.000 Palestijnen om het leven. Volgens de woordvoerder vecht het Palestijnse verzet op drie fronten: tegen de Israëlische strijdkrachten in de bezette gebieden, tegen de Arabi sche regimes welke zich tegen het Palestijnse verzet opstellen en in de vorm van 'speciale operaties tegen Israël buiten Israël'. Hij kondigde aan dat 'de Palestijnse revolutie zijn op mars zal voortzetten, wat de obstakels ook mogen ".ijn'. Golda Meir Israëls premier Golda Meir is gisteren onverwachts van Rome naar Genève vertrokken. Zij zal in de buurt van Genève een onderhoud hebben met president Houphouet Boigny van de Afrikaanse staat Ivoorkust. Volgens politieke waarnemers wil Golda Meir met de Afrikaanse president, die een villa in Zwitserland heeft, spreken over de diplomatieke nederlagen die Israël het afgelopen jaar in Afrika heeft geleden. Onder Libische druk en met behulp van Libisch geld heb ben vijf Afrikaanse staten hun betrek kingen met Israël verbroken, Oeganda, Tsjaad. Mali, Niger en Kongo-Brazza ville. Hoewel Israël diplomatieke be trekkingen onderhoudt met 27 van de 41 Afrikaanse landen is men in Jeru zalem kennelijk toch ongerust over de successen van Libië. Israël en Ivoorkus onderhouden als sinds jaren zeer goe de betrekkingen. Volgens Golda Meir heeft de paus haar zeer vriendelijk en met grote warmte ontvangen. De paus had de ontmoeting 'historisch' genoemd en 'iets van grote waarde'. Zij reageerde hiermee op he* ijskoude commentaar dat het Vatikaan na afloop van het bezoek over het gesprek gaf. BRUSSEL (ANP) De civiele recht bank in Luik heeft de Belgische staat veroordeeld tot een schadevergoeding aan de ouders van een dienstplichtig militair die tijdens zijn diensttijd in Duitsland door de bliksem werd ge troffen en gedood werd. De Belgische staat zal de ouders ongeveer 22.750 gulden moeten uitkeren. De toen 20-jarige soldaat stond op 16 juli 1969 op wacht bij een kazerne in Althenrath in West-Duitsland toen er plotseling een zwaar onweer losbrak. De soldaat schuilde in een wachthuis je en werd daar door de bliksem getroffen. De ouders van de omgekomen jonge man stelden de Belgische overheid aansprakelijk omdat het wachthuisje niet beveiligd was door een bliksemaf leider. De rechtbank in Luik kwam tot het oordeel dat dit wachthuisje inderdaad onvoldoende beveiligd was en dat de commandant van de jonge man hem tijdens dat onweer een andere plaats had moeten aanwijzen. Brandt naar Pompidou PARIJS (Reuter) Bondskanselier Willy Brandt van West-Duitsland zal volgende week maandag en dinsdag een bezoek aan Parijs brengen. Hij zal er met president Pompidou praten over Europa en de betrekkingen tus sen hun landen. Dit is gisteren in Parijs bekendgemaakt De twee staatslieden ontmoeten elkaar ieder half jaar in het kader van het Frans-Duitse verdrag. Een eenheid van het leger van Zanzibar, een eiland voor de Oostafrikaanse kust, paradeert ten van de hoofdstad ter gelegenheid van de negende verjaardag van de revolutie. Negen kwam een bloedig einde aan het Arabische bewind op het eiland servatief Peter Kir k in maidenspeech \TSBURG (ANP) Op de eerste bijeenkomst van liet Europees parlement sinds de uitbrei- in de gemeenschap, hebben de Britse conservatieven gisteren in Straatsburg voorstellen ge- e werkwijze van bet partlement, in afwachting van de uitbreiding van zijn bevoegdheden, te sren. ïservatieve fractieleider, het islid Peter Kirk, beperkte zoals de Ierse en Deense digden, tot het uitspreken algemeen geformuleerde wens bevoegdheden zullen worden id, maar stelde voor een com- e benoemen die binnen drie rapporteert hoe de procedu- nen worden verbeterd, tevens aan hoe doeltreffender rden gewerkt zonder dat het van Rome wordt herzien de EEG-ministerraad voorals bereid is en hoe wijzigin- nnen worden ingevoerd diè r de ministerraad of de Euro- mmissie behoeven te worden eurd. Deze richtlijnen zijn: og minder omslachtige organi- het 'vragenuurtje' waarover ement het reeds vrijwel eens vragen van de afgevaardigden niet te worden voorgelezen, innen schriftelijk worden ver- Elk lid moet het recht hebben voor te stellen dat. nog in dezelfde vergaderperiode, een debat over een spoedeisende zaak wordt gehouden. Invoering van 'hamerstukken' zo dat de parlementaire commissies, die thans het grootste deel van hun tijd besteden aan het bespreken van veelal zeer technische kwesties, meer aan dacht kunnen schenken aan het alge mene politieke beleid en het kritisch volgen van de andere instellingen. het organiseren van hoorzittingen. Het parlement, aldus Kirk, moet 'met of zonder medewerking van de andere instellingen' meer gebruik maken van de bevoegdheden die het reeds heeft. 'De Europese Commissie moet door veelvuldiger gebruik van de motie van wantrouwen aan zijn afhankelijk heid worden herinnerd'. (In de gehele geschiedenis van het Europese parle ment is slechts een maal. in novem ber vorig jaar, een motie van wan trouwen ingediend, die in december, weliswaar tijdelijk, weer werd inge trokken). Afgevaardigden kunnen, aldus het la gerhuislid, een motie van wantrouwen indienen, niet met de serieuze bedoe ling de commissie tot aftreden te dwingen (hiervoor is een tweederde meerderheid nodi^), maar om een debat over een bepaalde kwestie mo gelijk te maken. De stemming over de motie kan. zowel bij de commissie als de publieke opinie, duidelijkheid brengen. De budgettaire bevoegdheden waarover het parlement reeds beschikt, vormen potentieel zijn machtigste wapen. 'Historisch is de bevoegdheid, de uit voerende macht geld te onthouden, de basis waarop de parlementaire macht zich heeft ontwikkeld. Het parlement kan een zwaard van Damodes boven de hoofden van de uitvoerende instel lingen houden zo nodig moet het dit zwaard ook gebruiken'. MOSKOU (Reuter) De Loena 21 heeft gisterochtend vroeg een onder- zoekvoertuigje op de maanbodem ge zet, de Loenochod 2. Het is waarschijn lijk hetzelfde model 'badkuip op acht wielen' als de succesvolle Loenochod 1 die in november 1970 zijn werk begon. Het tweede maanwagentje heeft gis teren al zijn eerste dertig meter gere den (in twintig minuten) en werd toen stilgezet om de batterijen goed op te laden. Loenochod 1 heeft het destijds meer dan tien maanden uitgehouden, ruim driemaal zo lang als de ontwerpers hadden gehoopt. Met een tempo van een kilometer per maand werd syste matisch vijftig hectare maanopper vlak in kaart gebracht, gefotografeerd en chemisch onderzocht. De Loenochod wordt vanaf de aarde op afstand be stuurd. Er is al gespeculeerd of de Loenochod 2 misschien bodemmonsters zal nemen die door een deel van het moeder vaartuig weer naar de aarde zouden worden teruggestuurd. Volgens mede delingen van prof. Winogradow uit 1971 ligt een dergelijke ontwikkeling in de Russische bedoeling. Tot nog toe zijn maanmonsters door de Russen alleen met behulp van speciaal daar voor. ontworpen toestellen opgehaald Dat gebeurde het laatst door do Loena 20. in februari vorig jaar. DOVER Een Nederlandse vrachtau to-chauffeur is in de Engelse stad Dover aangehouden omdat zes Pakis tani, die probeerden illegaal binnen te komen, zich in zijn vrachtwagen hadden verborgen. De chauffeur en de Pakistani werden aangehouden bij de ontscheping van de veer boot Zeebrugge-Dover. Autoriteiten roepen be volhing te hulp DUBLIN (Reuter) De voormalige chef-staf van het Ierse Republi keinse leger (IRA), Sean Macstofain, heeft gisteren zijn hongersta king beëindigd. Hij deed dat op aanraden van de leiding van het IRA, die handelde uit consideratie met de vrouw van Macstofain Dp IRA-leider. die 59 dagen bijna mets gegeten heeft en zeer verzwakt is. heeft gisteren vloeibaar voedsel tot zich genomen. Hij werd op 19 novem ber gearresteerd en veroordeeld tot een half jaar gevangenisstraf. Uit pro test at en dronk hij niet meer. Enkele dagen later, begon hij weer te drin ken: druivsuiker en vruchtensap. Dp politie \an Ulster heeft gisteren Economie groeit STRAATSBURG (ANP) De econo mische groei van de uitgebreide EEG zal dit jaar waarschijnlijk groter zijn dan in 1972. Maar omdat de opleving van de conjunctuur in de meeste EEG-landen van betrekkelijk recente datum is, zal de werkloosheid voorlo pig nog slechts weinig verminderen, aldus heeft de vice-voorzitter van de Europese Commissie, Wilhelm Hafer kamp, gisteren in het Europese parle ment meegedeeld. 'Vooral in Nederland, Italië, Engeland en Ierland zal het werkloosheidscijfer nog steeds op een niveau blijven dat als veel te hoog moet worden aange merkt.' in Belfast het lichaam gevonden van een jongeman. Hij was door zijn hoofd geschoten en achtergelaten in een geparkeerde auto. Als de moorden en bomaanslagen in Ulster niet ophouden, zullen nog zwaardere beperkingen worden opge legd aan de hele gemeenschap. Deze waarschuwing heeft de minister voor Noord-Ierland. William Whitelaw. gis teren doen uitgaan. Hij deed dat na een bijeenkomst van hoofden van de veiligheidsdienst in Ulster. Speciaal de 'zinloze moorden' op drie politie mannen, het afgelopen weekeinde ge pleegd, worden veroordeeld. De bevol king wordt opgeroepen mee te helpen de daders en organisatoren van 'deze laffe aanslaan" voor het gerecht te slepen. Premier Heath an Engeland heeft gisteren de situatie in Noord-Ierland met zijn adviseurs besproken. De bis schop van Londonderry, de tweede stad van Ulster, heeft de 'verschrikke lijke gebeurtenissen' van de afgelopen dagen veroordeeld. Leiders van drie protestants^ kerken m dezelfde stad hebben ook 'degenen die verantwoor delijk zijn voor deze meedogenloze daden' veroordeeld. Premier Marcello Caetano Portugal vecht door LISSABON (UPI) In een rede voor de Portugese radio en televisie heeft premier Marcello Caetano van Portugal opnieuw gezegd, dat zijn re gering niet met de Afrikaanse bevrij dingsbewegingen zal onderhandelen en dat Portugal niet van plan is uit Afrika te vertrekken. In de Portugese kolonieën Angola, Mozambique en Guinee-Bissau woeden al jarenlang guerrilla-oorlogen die veertig procent van Portugals begroting opslokken en waarin Portugal steeds grotere verlie zen lijdt. EEG en Zuid-Afrika BRUSSEL (AFP) President Leo pold Senghor van Senegal heeft in zijn functie van voorzitter van de OCAM (de gemeenschappelijke orga nisatie van Franstalige Afrikaanse landen, Malagasië en Mauritius) de Europese commissie verzocht geen speciale handelsbetrekkingen aan te knopen met Zuid-Afrika. De Senegalese president herinnert er aan dat het aanknopen van deze han delsbetrekkingen 'een flagrante schen ding zou zijn van de resoluties van de Verenigde Naties, van het oordeel van het internationaal gerechtshof en van de resouties van de organisatie van Afrikaanse eenheid'. M. S. Arnoni over de dictatuur van president Richard Nixon Amerikaanse Congres en de Amerikaanse pers is tumult ont- iver het opzettelijke politieke isolement van president Nixon. it met bezwaren bevat onder meer de beschuldiging, dat de int het land niet in vertrouwen heeft genomen ten aanzien van eleinden en de methoden van zijn Vietnam-beleid. Hij heeft ang geen persconferentie gehouden en hij heeft het publiek erklaring gegeven voor de mislukking van de vredesonderhan- sn met Noord-Vietnam in oktober, en evenmin voor de bom- n op dat land in december. Hij heeft het Congres noch de lei van geraadpleegd. 42d ijn minister van buitenlandse 'illiam P. Rogers als zijn advi- tr nationale veiligheidszaken Kissinger heeft geweigerd Senaatscommissie voor bui betrekkingen te verschijnen verklaring af te leggen over (il tnamese situatie. Ook in tal inenlandse kwesties heeft de it het Congres genegeerd. Hij het openbaar geen woord over de schandalen in de ver eis campagne over de corrup- '■jl egeringskringen en de ongure !7j erbakse activiteiten van enkele JS5 voornaamste promotors van i^Fverkiezing. Hij maakt een ifend gebruik van zijn veto- 300111 ieder Congresbesluit op soci- rnder gebied te torpederen, dat 1500 stf'jd acht met zijn prioritei- beheerst worden door de zorg Jnflatie te stuiten. Steeds lui- nken de stemmen die hem van dictatoriale geheimzin- Sommige senatoren dreigen geldingsmaatregelen, die varië- i een besluit om de president lichten schriftelijke verklarin- "erstrekken steeds wanneer hij verhinderen, dat een van zijn $5 ?ren door het Congres wordt i« '®agd. tot het weigeren van k m'ddelen aan de uitvoeren- Alle pogingen om het Con- actie te laten komen, zijn tot echter binnen het bereik xons preventieve manipulaties n- Ook de 'bedreigingen' in de lfen weinig indrukwekkend. De onheilspellende kwamen erop nat Nixon eraan herinnerd werd, dat hij consequent bezig is zijn vroegere beloften om volledig reke ning en verantwoording af te leggen aan het volk, te breken. William Buckley Het spreekt vanzelf, dat de kritiek voor een belangrijk deel afkomstig is van de tegenstanders van de president uit wat Amerikanen zien als de libe rale hoek. Maar het bleef ditmaal aan Amerika's meest voorwereldlijke poli tieke commentator voorbehouden, er op te wijzen, dat de keizer in Adams kostuum rondloopt. William F. Buck ley jr.. de meest verstaanbare onder de rechtse columnisten in de VS, is iemand met een zo volmaakte politie ke symmetrie dat zijn gedrag volledig voorspelbaar is. Wilt u weten hoe hij denkt over welke feitelijke of denk beeldige kwestie dan ook? Vraag ge- nerallissimo Franco of kolonel Papado- poulos wat zij ervan denken, of inter view een denkbeeldige Amerikaanse Hitler, geef hun verklaringen een rukje naar rechts, en u kunt er zeker van zijn, dat u met een opvatting van Buckley te maken hebt. Is iemand bereid een kleine Aziatische natie uit te roeien? U kunt er zeker van zijn, dal Buckley's bereidheid in dit op zicht, waarvan hij geen geheim maakt, zich uitstrekt tot verscheidene Aziati sche naties. Wordt er over gediscussi eerd. of het wel geoorloofd is, Noord- Vietnam te bedekken onder bomtapij- ten, gelegd door B-52's? Dan kunt u ervan op aan. dat Buckley het ge bruik aanbeveelt van nucleaire, che mische en biologische wapens, alsook Prof. M. S. Arnoni, schrijver van deze beschouwing. van wapens die nog uitgevonden moe ten worden. Het is. gegeven Nixons optreden in Vietnam, in het geheel niet verras send, dat Buckley zich opwerpt als verdediger van het voorlichtingsbeleid waarmee dit optreden gepaard gaat. Toch schijnt Buckley tegenwoordig de enige in Amerika te zijn die begrijpt, dat Nixons Vietnam-beleid helemaal niet in geheimzinnigheid gehuld is. Massamoord Heel realistisch merkt hij op: 'Er zijn dingen die je gewoon niet zegt zelfs al geef je er uitdrukking aan.' En dat laatste doet Nixon zeker: zijn 'diplomatie' van de massamoord klinkt luider dan hoeveel woorden ook. Wat Nixons tegenzin betreft om zich aan ondervraging door het Congres of de pers te onderwerpen, dat heeft met het geheimhouden van zijn doelstel lingen en methoden niets te maken. Waarom zou de president zich laten provoceren tot vrome rationalisaties die toch niemand gelooft, en die ie dereen gemakkelijk van hun schone schijn zou kunnen ontdoen? Buckley begrijpt, dat het Congres en de pers alleen maar wedijveren om door de president te worden gevleid, wat hun prestige zou verhosen. en dat geen van hen ook maar en ge invloed op hel beleid van de pros dont heeft. Hij zegt 'Fen president d'e met de pers speelt als met een poesje, zoals Frank lin D. Roosevelt en John F. Kennedy deden, is in principe gevaarlijker clan de president die zich afzijdig houdt van de pers. Het is beter dat de pers zich in beginsel sceptisch opstelt tegen over handelingen van de president dan dat ze de president met teveel plichtplegingen tegemoet treedt, uit reactie op zijn charme of openheid.' Juist omdat Buckley president Nixon zo enthousiast bejegent, zijn de poli tieke opvattingen waaraan hij zijn steun geeft, dubbel indrukwekkend, zij het op een afschuwelijke manier. Die politieke opvattingen komen tot uitdrukking in Buckley's rhetorische slotvraag, waarmee zijn lofrede op Nixon haar climax bereikt: 'Wie wil een praatgrage beul?' Dat er in de huidige fase van de menselijke evolu tie nog een beschaving bestaat, waar in de zwijgzame beul publiek applaus uitlokt, is een ontnuchterende looche ning van ieder meerderwaardigheids gevoel dat deze beschaving zou kun nen hebben ten opzichte van de tijd der Neanderthalers. Door ervoor te zorgen, dat hij alleen rekenschap hoef* af te leggen aan zichzelf, maakt president Nixon alleen maar een ruimer gebruik dan zijn voorgangers van wat de Amerikaanse grondwet zegt over het president schap. De opstellers beoogden duide lijk, een Amerikaans equivalent te scheppen van de middeleeuwse geko zen, maar overigens absolute, vorst. Met beslist zijn laatste presidentiële verkiezingscampagne achter de rug. heeft Richard M. Nixon zich bevrijd van alles waardoor een president tij dens zijn eerste ambtstermijn kan worden gekortwiekt. Een verslaggever in Washington kan nu schrijven: 'Sinds de ochtend na de verkiezingen is de president van leer getrokken tegen iedereen, die zich binnen zijn bereik bevindt. Hij heeft het Congres gezegd wat het kon doen met het extra geid, dat het voor de bestrijding van de watervervuiling had uitgetrek- ken; hij heeft de inwoners van Hanoi en Ha phong de gesel van 'ijn woede laten voelen: en hij heeft de pers ons'hadelijk gemaakt zodra ze t" dicht in zijn omgeving kwam. Zij die de president gezien hebben cn he* nog na kunnen vertellen, beschrijven hem als een man. die onverzettelijk is in zijn doeleinden. Superkabinet Het dictatorschap van Nixon blijft niet beperkt tot de humen van één man: hij heeft het geïnstitutionali seerd en is daarmee verder gegaan dan ooit is vertoond, zelfs in staten die zelf toegaven dat ze totalitair waren. Bij het reorganiseren van zijn staf tijdens de voorbereidingen voor zijn tweede ambtstermijn, heeft Nixon met succes het kabinet gedegradeerd, alsmede de ministeries, die worden geleid door leden van dat kabinet. De uiteindelijke verantwoordelijkheid op de ministeries werd direct in handen gelegd van verscheidene assistenten op het Witte Huis. Het super-kabinet van het Witte Huis, waaraan van nu af aan alle ministeries ondergeschikt zijn, bestaat uit H. R. Haldeman. de tsaar van het Witte Huis, John Ehr- lichman, tsaar over binnenlandse za ken. Henry Kissinger, 'tsaar van de buitenlandse politiek. Roy Ash, tsaar over het uitvoerende bestuur en Geor ge P. Schultz. tsaar voor economische aangelegenheden. Zodoende zijn de laatste sporen van onpersoonlijke macht binnen de Amerikaanse uitvoe rende macht gestroomlijnd om te die nen als extra werktuigen van de geko zen dictator. Niemand weet precies de omvang van dc staf. die Nixon direct dient in het Witte Huis en in het kantoor van de president. In ieder geval gaat het aantal de 5.000 personen te boven. Men moet er naar gissen hoeveel andere personeelsleden schuilgaan op de loonlijsten van de verschillende regerings-departementen. Bovendien zijn directe medewerkers van de pre sident geplaatst op toezichthoudende sleutelposities op de ministeries; een President Richard Nixon. netwerk van gedelegeerden van het Witte Huis dat nog eens verder de machtspyramide in stand houdt. 'Democratie' Bij het creëren van deze structurele reorganisatie van de regering en bij het kiezen van een politieke stijl, die de New York Times in een hoofdarti kel een 'tyrannie van de stilte' heeft genoemd, heeft Nixon geen enkele wet van het land overtreden. Hij heeft gewoon de doelmatigheid van het presidentschap gemoderniseerd, in overeenstemming met de verantwoor delijkheden, die in de Amerikaanse grondwet olnschreven zijn. De Amerikanen hebben een naam voor dat politieke systeem. Zij noe men het 'democratie'. Zij hebben evenveel recht hun systeem een naam te geven als ouders hebben om hun kinderen een naam te geven. Maar afgezien van namen, een onderzoek naar de dictaturen van de laatste halve eeuw, of zelfs uit een veel langere periode, kan er niet één aan het licht brengen, waarin de macht zo geconcentreerd of zo persoonlijk was. Deze beschouwing wil niet het Ameri kaanse voorrecht beknotten om din gen namen te geven. Maar het is wel een dwingende sociale en taalkundige behoefte geworden, om een nieuwe term te bedenken voor wat de mensen vroeger onder het woord 'democratie' verstonden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 9