ixtra-parlementair kabinet
;an niet in mist werken
dichtbij
Nederlander in
België veroordeeld
tot 10 maanden
Zoeken naar vat
met radio-actief
materiaal in zee
Kluwen wagens en slangen
UD
Uü
Weer vlinders
en bloemen
Bart je lokt vakantiegangers
BOUW/KWARTET WOENSDAG 17 JANUARI 1973
BINNENLAND T5/K7
pe O.
Hoor G. J. Lammers
|u de informateur dr. Ruppert er niet in geslaagd is de vijf partijen
•er tot een coalitie te brengen staan drie wegen open: een minder-
fcldskabinet, een extra-parlementair kabinet of het weigeren door de
[oningin van het gevraagde ontslag aan het demissionaire kabinet,
(genlijk is deze derde oplossing een variant van de tweede. Een par-
mentair kabinet dat blijft zitten nadat alle pogingen tot oplossing
i de crisis zijn mislukt verliest zijn binding met het parlement en
let zijn leven voort als extra-parlementair.
ries onder leiding van dr. Drees
(1948-1951; 1952-1956; 1956-1958) en
het ministerie onder leiding van prof.
De Quay. Dr. Drees hechtte er niet
aan hoe men zijn ministeries benoem
de. Volgens hem waren de begrippen
parlementair en extra-parlementair te
wazig geworden om nog dienst te
kunnen doen.
beschouwd gaat het thans nog
twee mogelijkheden: een minder
heidskabinet of een extra-parlemen-
ru Ür kabinet. Het typerende kenmerk
n een minderheidskabinet is dat het
irdt geformeerd in nauw overleg
>t de fracties waarop het wil steu-
Dit geldt zowel voor het rege-
~j ngsprogram als voor de verdeling en
'ormateur nodig
ie in zijn
ipdracht gelooft
•k«
tijd£
etting van de ministerszetels. De
listers moeten gerecruteerd wor-
n uit de kring van deze politieke
oepering. Op zichzelf reeds een
slot! oeilijke opgave, gezien de schaarste
t vi n ministeriabele personen bij alle
mo< rtijen. Het is in dit verband veel
ten tekenend dat het schaduw-kabinet
ïide n de progressieve drie niet voltallig
n d ird gepresenteerd; er waren belang-
:nki ke hia en.
m iar ook al zou men er in slagen in
ver ;en gelederen prima kandidaten
denjor het ministerschap te werven dan
jft nog de moeilijkheid een pro-
w vfcm zodanig op te stellen dat het
D >t alleen gestalte geeft aan wat het
idsbelang vereist, maar ook over-
nn istemt met de eigen programs van
s samenwerkende partijen. Als ook
:osti t gelukt moet men noodgedwongen
'Ük de staten-generaal naar sympathi-
brpten zoeken. Deze moeten niet al-
bereid zijn bij de wetgevende
jeid steun te verlenen, ze moeten
k het kabinet bij zijn uitvoerende
Ik in de rug willen dekken. Dat is
I .in zaak van groot vertrouwen in een
I Cl rlementaire democratie." Prof. Rom-
ra i heeft eens in een debat in de
eede Kamer op meesterlijke wijze
jj eengezet waarom het parlement er-
1 hecht bij een kabinetsformatie
trokken te worden. Een van de
lenen is dat men vóór de rit wil
ten waar het heen gaat, want tij
de rit valt er weinig bij te
erkte én zwakte
ier: sterkte van een minderheidskabi-
t ligt ongetwijfeld in zijn binding
ISJ ei n een politieke groepering die het
i r it haar élan kan bezielen; maar het
17 5J tevens zijn zwakte. Deze binding is
and mers bepalend voor de inhoud van
18.41 regeringsprogram en maakt het
i mogelijk op wisselende meerderhe-
ag te spelen. Het minderheidskabi-
avoi t moet immers altijd bestaan. Tegen
in* er deze minderheid moet het zich
een parlementair kabinet gedra-
<i n, dat wil zeggen: het moet aftre-
)3 sj n wanneer de minderheid zich van
Nl n beleid distancieert.
(ISJ j weten dank zij het informatie-
N» irk van dr. Ruppert dat de weg
pos »r een minderheidskabinet voorlo-
voor de progressieve drie is ge-
ikkeerd. De K.V.P. is onder deze
Ni istandigheden niet bereid als stille
i's moot te fungeren.
nstr >or een minderheidskabinet uit de
i. ie confessionele partijen liggen de
n nsen gunstiger. Zij mogen rekenen
een* ,,de welwillende houding van de
r. iiV.D. en in vele gevallen op de
M5i un vaP..een aantal kleine partijen,
ivs moeilijke interne verhoudingen
w ücen dit echter tot een hachelijke
n» derneming. De ervaring leert dat
de sie-besprekingen in eerste instantie
lorti bevorderlijk zijn voor goede ver-
i9 li' ud'n2en- ^en heeft vaak meer aan-
en cht voor wat verdeelt dan voor wat
•2 oi reent.
:sm is begrijpelijk dat men onder die
astandigheden op zoek gaat naar
rtners. Doet men dit in overleg met
1 desbetreffende fracties dan blijft
jn in de sfeer van een minderheids-
wnet en moeten èn program èn zetel-
rdeling op tafel komen. Buiten
wieg met de fracties is men bezig
de formatie van een extra-parle-
entair kabinet.
?t is bekend dat deze naam in
iriementaire kringen een slechte
ank heeft. Men doet alsof het een
inderwaardig kabinet zou zijn wan-
de Partijen niet aan de wieg
oben gestaan. Ook de informateur
Ruppert heeft gezegd dat het de
'eriaatste mogelijkheid is die hij zal
iderzoeken.
irgelijke uitspraken verbazen mij.
aereen kan toch weten dat ons Ne-
•nands staatsbestel gebaseerd is op
jt dualistisch beginsel, dat wil zeg-
■n een zelfstandige regering tegeno-
rc T een onafhankelijke kamer. Maar
jpi al acht men dit dualistisch begin-
JV' .„!n strijd met de moderne parle-
7-1 aire ontwikkeling, dan nog zal
In ,0p grond van de ervaring tot de
30 f m°eten komen dat onze par
's' ®entaire geschiedenis extra-parle-
™*e kabinetten kent die zeer
1 mctitbaar met de volksvertegenwoor-
Fng nebben samengewerkt. Het ex-
"-parlementaire kabinet Cort van
jfc.nde,n- in 1913 opgetreden, heeft
de belangrijke grondwetsherzie-
a ™n. A971 tot stand gebracht
aan W1J het algemeen kiesrecht
•hiJ.manciëue SeüJkstelling op het
"pn *L Van lager onderwijs dan-
■n. Maar ook andere extra-parlemen-
kabinetten hebben een goede
,ii «at van dienst. Men vindt ze niet
en, vóór de tweede wereldoorlog.
Crt> a" 1948 tot 1963 heeft Nederland
«metten gehad, die geen binding
«oen met een meerderheid in de
R,eede kamer. Het zijn drie ministe-
1913
Nu moet worden toegegeven, dat de
benaming parlementair en extra-parle
mentair niet veel licht werpt op het
karakter van een kabinet. In zijn
oorspronkelijke betekenis wilde de
toevoeging 'extra' aangeven dat men
te maken had met een bijzonder par
lementair kabinet. In die betekenis is
deze naam het eerst gebruikt door
Cort van der Linden in 1913. Hij
wilde duidelijk stellen dat de minis
ters in zijn kabinet geen parlementa
riërs waren. Reeds tijdgenoten wezen
erop dat deze naam niet bevredigt,
want al stonden de ministers niet in
verband met enige partij in de staten-
generaal, niettemin genoot het kabi
net zowel om zijn program als om
zijn personen het vertrouwen van de
meerderheid. Er was ook overleg met
deze meerderheid over het program
geweest; het was een vertolking van
de wensen die in deze meerderheid
leefden. Dat het toch niet gelukte een
parlementair kabinet te vormen lag
aan de S.D.A.P. die weigerde rege
ringsverantwoordelijkheid te dragen.
Sindsdien heeft de naam extra-parle
mentair een andere betekenis gekre
gen; hij wordt gegeven aan een kabi
net dat geen binding heeft met een
kamermeerderheid, ook al worden
program en personen door die meer
derheid welwillend beoordeeld. In het
parlementair jargon zegt men dat de
desbetreffende fracties zich hebben
gedistancieerd.
'Parlementair'
Ook onder die omstandigheden is een
kabinet echter in wezen parlementair.
Hoe het tot stand komt en onder
welke naam het zich presenteert is
wel interessant maar niet beslissend
voor zijn optreden en bestaan. Als het
voor zijn beleid geen meerderheid
vindt moet het evenals elk ander
kabinet aftreden. Vindt het die meer
derheid wel dan ziet men in de
praktijk een extra-parlementair kabi
net zich veelal als een parlementair
kabinet gedragen. Dat is wel heel
duidelijk gebleken bij de extra-parle
mentaire kabinetten na de tweede
wereldoorlog.
Ondanks het feit dat zij geen binding
hadden met de geestverwante fracties
hielden zij toch regelmatig voeling
met hun politieke vrienden. Volko
men terecht, want een kabinet kan
niet in de mist opereren. Trouwens
een kabinet zonder binding aan de
meerderheid heeft zelfs niet genoeg
aan de mening van politieke vrien
den. Het moet niet minder op de
hoogte zijn van wat er in de oppositie
omgaat, want zijn parlementaire leven
kan daarvan wel.eens afhangen.
Ik houd niet vaii kabinetten die met
een plechtig bezworen akkoord met
de meerderheid in de kamer komen,
zeker van hun zaak welke argumenten
ook verder worden aangedragen. Der
gelijke akkoorden zijn de dood voor
de parlementaire discussie, ze beroven
de oppositie van de kans een positieve
bijdrage aan het tot stand komen van
het beleid te leveren. In het parle
mentaire rollenspel heeft de oppositie
een zinvolle plaats mits de regering
Twee leiders van kabinetten die geen binding hadden met een meer
derheid in de kamer. Links mr. P. W. A. Cort van der Linden, minis
ter-president tijdens de eerste wereldoorlog, rechts dr. W. Drees Sr.,
die na de tweede wereldoorlog drie ministeries geleid heeft zonder
binding met kamermeerderheid.
haar beleid ook in de Staten-generaal
ter discussie stelt. Een gemillimeterd
akkoord zet de oppositie in de ijskast.
Met een beroep op het akkoord wor
den alle twijfels afgedaan, ook in
eigen kring. Men vergeet dat regeren
een creatief werk is onder steeds
wisselende omstandigheden, waarbij
visie en intuïtie onmisbare attributen
zijn.
Het ziet er naar uit dat wij ons
vertrouwd zullen moeten maken met
de gedachte dat de politieke verhou
dingen in de kamer voorlopig geen
homogene meerderheid opleveren.
Nieuwe verkiezingen zullen daarin op
korte termijn geen verandering bren
gen. De deconfessionalisering zet wel
door maar zeer langzaam. Dit is naar
mijn mening meer een maatschappe
lijk dan een politiek proces. De kie-
gersgunst is bovendien zeer grillig.
Links heeft nu gewonnen, al hield
het niet over, zoals een krant het
kernachtig uitdrukte. Maar hoe zal
een volgende verkiezing uitpakken?
Zal het de leiding van de P.v.d.A.
gelukken de eenheid van de progres
sieve drie te bewaren? Ik denk hier
aan de Nato-kwestie die in de toe
komst voor vele partijen een toets
steen zal blijken te zijn.
Gelukkig dat inmiddels ons staatsbe
stel de mogelijkheid biedt voor de
hangende crisis tot een reeds eerder
beproefde oplossing te geraken. Maar
dat vereist een andere aanpak dan tot
dusver. Dan moet de Koningin zo
spoedig mogelijk een formateur be
noemen die in zijn opdracht gelooft
en die een extra-parlementair kabinet
op zijn juiste waarde weet te schat
ten. En zo mogelijk iemand die bui
ten de conflict-situatie van het laatste
half jaar heeft gestaan.
BRUSSEL Het hof van beroep van
Luik heeft de 42-jarige Nederlander J.
de Z., die' momenteel in Weesp in
Nederland woont, veroordeeld tot 10
maanden gevangenisstraf en een klei
ne geldboete. De Nederlander, direc
teur van de firma 'Panair', een be
drijf dat handelt in centrale verwar
ming en luchtbehandeling, is er van
beschuldigd in België in de jaren
1956 en 1966, frauduleus bankroet te
hebben gepleegd. Door misbruik van
vertrouwen en verduistering zou hi1
zich bovendien een bedrag van onge
veer 28.000 gulden hebben toegeëi
gend.
Dr. G. J. Lammers (69 jr.) is oud
directeur van de rijksvoorlichtings
dienst. Voor de oorlog werkte hij o.a.
als parlementsverslaggever bij 'De
Standaard'. Hij is gepromoveerd op
een proefschrift over 'De Kroon en de
kabinetsformatie'.
DEN HAAG De onder het ministe
rie van economische zaken ressorte
rende dienst Staatstoezicht op de mij
nen zal deze week proberen met be
hulp van een dummy, voorzien van
radio-apparatuur, het op de bodem
van de Noordzee terecht gekomen vat
met radio-actief materiaal op te spo
ren. Zoals wij gisteren in een deel
van onze edities schreven, is dit vat op
5 december verloren gegaan tijdens
het overladen van een bevoorradings
schip bij het booreiland Penrod 58.
Het Staatstoezicht werd pas ingelicht
op 23 december, toen duikers van het
booreiland er niet in waren geslaagd
het vat weer boven water te brengen.
Ook de door het Staatstoezicht te
hulp geroepen marine wist het vat
niet te vinden. Het kan zich al over
een grote afstand hebben verplaatst.
Met behulp van de dummy, die het
zelfde gewicht en dezelfde afmetingen
zal hebben als het verdwenen vat, zal
het Staatstoezicht trachten erachter te
komen waar het radio-actieve materi
aal zich ongeveer kan bevinden. Vol
gens een woordvoerder van het Staat
stoezicht levert het vat overigens geen
enkel gevaar op, zolang het niet
wordt geopend. De speuractie is inge
zet om te voorkomen dat dit te eniger
tijd wel zal gebeuren, door bijvoor
beeld de bemanning van een schip dat
het vat zou kunnen ophalen en onder
zoeken wat erin zit. Op het ogenblik
zijn alle vissers die de Noordzee beva
ren van het verlies van de radio
actieve stof op de hoogte gesteld.
Het vat is eigendom van de Franse
maatschappij Schlumberger. Het boor
eiland waarvan het afkomstig is,
wordt geëxploiteerd door de Ameri
kaanse maatschappij Placid Oil. Hoe
wel het Staatstoezicht onmiddellijk
gewaarschuwd had moeten worden na
dat het vat verdwenen was, zei de
woordvoerder van deze dienst gisteren
dat tegen Placid Oil geen maatregelen
worden overwogen.
In Boston (VS) leidde een grote brand tot een bijna niet te ontwarren kluwen
brandweerwagens op de kruising van twee straten. Het vuur had toegeslagen
in een rij huizen, waarin de consulaten van Ierland en Israël zijn gevestigd. Bij
het blussingswerk werden ongeveer tweehonderd brandweerlieden Ingeschakeld.
crp
Wij zijn in snel tempo bezig, veertig
duizend hectare in meer dan een
opzicht bloeiend natuurgebied erbij te
krijgen. Zeker in een tijd waarin
milieubeheer grotendeels nog bete
kent het tegengaan van verdere be
schadiging en vernieling, verdient
zo'n weinig opvallende aanwinst extra
aandacht. En de omvang liegt er niet
om: een procent van het totale opper
vlak van Nederland.
De nieuwe stukken natuur niet
helemaal wild maar allesbehalve tam
strekken zich uit langs onze we
gen. Het doodspuiten in de wegber
men van alles wat geen gras is, heeft
zijn langste tijd gehad. En het veel
vuldig maaien van wat bleef staan,
waardoor weg-gazons van twijfelachti
ge kwaliteit ontstonden, wordt steeds
minder populair.
En als deze eenvoudige en ook nog
geldbesparende handelwijze wordt ge
volgd, rukken prompt de bloemen en
de vlinders weer op, meldt L&O, het
tijdschrift van de Nationale raad voor
het landbouwkundig onderzoek TNO.
En dat betekent nogal wat. want van
de 1350 soorten planten die in dit
land groeien voelen er zich maar
liefst 150 juist geweldig thuis in die
bermen. En een heleboel van die
plantesoorten hebben een heel bijzon
dere verhouding met bepaalde soorten
insekten.
In Zeeland heeft bijvoorbeeld na de
invoering van een verstandiger berm
beheer, de wilde peen zich hersteld.
En waarschijnlijk daardoor zijn er nu
weer koninginnepages. Het is bekend
dat de rupsen van deze vlinder het
niet zonder worteltjesloof kunnen
stellen, en op de akkers zorgen be
strijdingsmiddelen dat zij geen kans
krijgen. Op dezelfde manier is de
dagpauwoog afhankelijk van brandne
tels, en het blauwtje van rolklaver.
Nou kun je blauwtjes ook zien in de
duinen, vertelde de heer P. Zonder
wijk van de Plantenziektekundige
dienst aan L&O, 'maar wat heb je
daaraan als je in Zaltbommel woont?'
En daarom moeten rolklaver in Zalt
bommel en fluitekruid in Groenlo
weer een kans krijgen: niet spuiten
en heel weinig maaien. Helemaal niet
maaien is ook niet feoed. Dan groeit
berm- en grasland 'terug tot wat de
Kaninefaten hier aantroffen: moeras
bos met gagel, elzen, wilgen, berken
en populieren'.
Maar die bloeiende mogelijkheid tus
sen moerasbos en weg-gazon is nu ook
weer niet zo simpel te bereiken. Elke
grondsoort nodigt als het ware zijn
eigen combinaties van wilde planten
uit, en elk type begroeiing vraagt om
een eigen maaischema: tweemaal per
jaar, of alleen in de herfst, of soms
toch helemaal niet. Een van de pro
blemen van de mensen in Wagenin-
gen is dat wegbeheerders zich nu
sneller tot de natuur bekeren dan zij
met hun begeleidende proeven kun
nen bijbenen.
Bevolking
Intussen maken graszaadkwekers zich
op, ook (on-)kruidzaden te gaan kwe
ken. Om de natuur een handje te
helpen. Het is eigenlijk verrassend
snel gegaan. De grote protesten tegen
het doodspuiten van bermen zijn pas Elektriciteit
anderhalf jaar geleden goed begon
nen. Dat een 'wilde' berm ook nog
goedkoper in het onderhoud is. heeft
natuurlijk wel geholpen.
Er zijn trouwens meer dingen die
verrassend snel veranderen in de
sfeer van de milieuzorg. Toevallig ook
anderhalf jaar geleden begonnen de
eerste geluiden van de Club van Ro
me tot ons door te dringen. Een van
de kernpunten van de boodschap was
dat het krankzinnige groeitempo van
de wereldbevolking zou moeten wor
den bijgesteld als we het nog langer
dan enkele tientallen jaren draaglijk
wilden houden op deze eindige aarde.
Dat leek toen een bijna niet te verwe
zenlijken opgaaf.
Sindsdien is duidelijk geworden dat
de langzaam dalende geboortecijfers
in dit land de afgelopen twee jaar
vrij plotseling harder zijn gaan dalen.
Op het ogenblik zitten we in de buurt
van het 'magische' gemiddelde van
2,26 kinderen per gezin dat net ge
noeg is om op den duur een niet
meer groeiende bevolking te bereiken.
Merkwaardig is dat de laatste tijd
soortgelijke berichten ook komen uit
andere landen, bijvoorbeeld Frankrijk
en de Verenigde Staten.
Nu zit wat de getallen betreft het
wereldbevolkingsprobleem voorname
lijk niet in het rijke noorden maar in
de ontwikkelingslanden. En daar zijn
de verhoudingen oneindig veel moei
lijker te veranderen dan hier. Maar
toch is het merkwaardig en hoopge
vend dat schijnbaar onwrikbare pro
blemen er in een paar jaar heel
anders kunnen gaan uitzien.
Er is onlangs nog een schijnbaar
onwrikbare wetmatigheid omgegooid,
namelijk dat het verbruik van elektri
citeit de gewoonte heeft, zich elke
tien jaar te verdubbelen. Het algeme
ne argument daarvoor was, dat het al
een hele tijd zo gebeurt. Eventueel
aangevuld met de opmerking dat het
in Amerika ook al een hele tijd zo
gebeurt en dat er daar nog geen
tekenen zijn dat dat gaat veranderen.
En omdat Amerika wat betreft het
gebruik van elektriciteit per hoofd
van de bevolking flink voorop loopt,
zal hel dus hier zeker nog doorgroei
en.
Maar er zijn nu wèl tekenen dat er in
Amerika iets gaat veranderen, hebben
de heren Chapman, Tyrrell en Mount
daar uitgerekend (Science, Vol. 178,
pag. 703). Dat het elektriciteitsver
bruik zich daar elke tien jaar verdub
belde had zo zijn redenen. De belang
rijkste reden, rekenden zij uit, was
dat elektriciteit de afgelopen tiental
len jaren alsmaar goedkoper werd
(gecorrigeerd voor inflatie).
Nu er op dit punt wat dingen met
alweer het milieu aan de hand zijn
is er geen grote waarzegger voor no
dig om te voorspellen dat elektriciteit
voorlopig alleen maar duurder gaat
worden. De drie Amerikanen hebben
uitgerekend wat dat voor invloed op
het verbruik zou gaan krijgen. Hoe
het precies gaat lopen is natuurlijk
niet te zeggen, maar dat de Amerika
nen van die stormachtige groei het
laatste wel gezien hebben is duidelijk.
Een soortgelijke redenenring lijkt ook
voor Nederland denkbaar.
Dat betekent overigens allerminst dat
we nu uit de energieproblemen zou
den zijn. Want tenslotte wordt maar
zo'n tien procent van onze energiebe
hoefte in de vorm van elektriciteit
afgenomen. Het meeste is nog steeds
stookolie, aardga sen autobenzine. En
die raken een keer op. Er gaat nog
veel veranderen.
Voor Bartje blijf je niet alleen thuis,
je gaat er tegenwoordig ook voor op
stap. Naar Drente natuurlijk en dat
zullen ze daar de komende zomer wel
merken ook. De provinciale VVV weet
het trouwens nu al. Niet dat de
vakantiezoekers direct naar Bartje in
formeren, maar 'waar je anders maan
den over doet, krijg je nu in een paar
toeken te verwerken,' zegt de heer
Duinkerken van de VVV. De stroom
is haast niet op te vangen. Bungalows
zijn nu al niet meer te krijgen, de
hotels beginnen ook al vol te lopen.
De heer Duinkerken verwacht zeker,
dat de eenmaal gearriveerde toeristen
bij de VVV-kantoren komen vragen
waar ze al die plaatsen kunnen vin
den, waar de filmopnamen voor 'Bart
je' zijn gemaakt. 'Een actieve VVV-
jongen heeft al een route uitgestip
peld voor die mensen, die langs al die
Bartje-punten gaat. Maar verder doen
we er niets bijzonders aan en wat die
kijkers zich er van voorstellen weet
ik ook niet. Er staat echt geen klein
jongetje met een witte kuif bruine
bonen in het water te gooien of zo,
maar wel kun je precies zien waar
bepaalde onderdelen van de film zijn
opgenomen. Als we er bezienswaardig
heden van zouden maken, wordt het
voor de bewoners van de boerderijen
en de buurt een nare bedoening.'
Want bewoners waren er ook al, toen
Van Hemert er de opnamen ging ma
ken. Alles bestond gewoon en er hoef
de niet veel geënsceneerd te worden.
Maar zo leuk zal het toch ook niet
zijn als er dag in dag uit mensen om
je huis drommen, ook al mogen ze
niet naar binnen? 'Hetzelfde hebben
we nu al in Orvelte, een bijzonder
fraai dorp dat in de oude toestand
hersteld wordt. Daar woont de oor
spronkelijke bevolking ook nog. Dat
dorp trekt veel nieuwsgierige bezoe
kers, die dan door de ramen gluren,
net als de mensen binnen een boter-
duivehapje
rust
Twintig Schotse Dolle Mina-meisjes
hebben een aardig succesje geboekt.
Ze hebben de mannen in hun woon
plaats, het stadje St. Andrews, eens
goed laten merken hoe het voelt om
nagefloten te worden en oneerbare
voorstellen naar je hoofd te krijgen.
Een paar avonden achter elkaar heb
ben ze in drukke straten de passeren
de heren nagefloten, uitbundig naar
hen gezwaaid, soms zelfs hun tele
foonnummer gevraagd en hun een
pamfletje in de hand gedrukt met de
tekst: hoe voel je je nu? Niemand
voelde zich er lekker bij en een van
de nagefloten mannen 'had nog nooit
zoiets grievends ondervonden'. Een
zeer geïrriteerde heer van middelbare
leeftijd wilde zelfs een naar hem
lonkend meisje naar de strot vliegen,
maar de hele ploeg Mina's legde hem
snel en effectief languit op het trot
toir. De meisjes van St. Andrews wor
den nu met rust gelaten. Niemand
durft meer.
troost
Geen idee van de pil, maar wel van
jaargetijden had Evel'ientje: Ouwe
hands everzwijn baarde prompt elke
lente op de verjaardag van de dieren-
tuindirecteur, daarbij trouw terzijde
gestaan voor zwijnenechtgenoot Boris.
Baardé, want Evelientje is niet meer,
evenmin als Boris, die het leven na
zoveel jaren trouwe liefde alleen niet
aan kon en zijn door ouderdom ge
storven wijfje al gauw achterna ging.
Ze lieten de parkbewoners niet onge
troost achter: jaar op jaar kwamen er
vier a vijf zwijnekindertjes ter we
reld, die sprekend op hun ouders
lijken.
hammetje zitten te eten. Maar tot nog
toe heeft niemand er over geklaagd.'
Overigens, zegt de heer Duinkerken,
zijn elk jaar de bungalows erg gauw
'uitverkocht'. De eerste reserverings-
kreten, zoals hij ze noemt, betreffen
altijd die bungalows. Hetzelfde ver
schijnsel had zich ook zonder Bartje
wel voorgedaan, meent hij, alleen niet
in dit ijltempo. En aan de NCRV
heeft Drente dat tempo toch wel een
beetje te danken, als je hem de drie
belangrijkste oorzaken van de pijl
snelle toeloop hoort opsommen: de eer
ste is Bartje, de tweede de film die
deze omroep vlak na het tweede deel
van Bartje over de Drentse Aa uit
zond. En dan teas er kort geleden nog
een praatje dat hijzelf voor de radio
hield en waarbij hij zijn onzichtbaar
gehoor toeriep: Het loopt storm'. Maar
als u er snel bij bent, is er misschien
nog wel wat! En prompt belden er
mensen op.
Drente is trouwens, in verhouding tot
het aantal inwoners, een van de best
bezette vakantiegebieden van het
land. 'De mensen zeggen nog wel:
laten we maar naar Drente gaan,
daar is nog ruimte genoeg, maar dat
is allang niet meer zo. We proberen
de enorme toeristische groei die de
provincie de laatste jaren doormaakt
met nu nog een extra injectie erbij,
in banen te leiden, zodat we geen
gebruik hoeven te maken van infe
rieure onderkomens.'
Dat er in juli zoveel meer deelnemers
verwacht worden voor de Drentse rij-
wielvierdaagse (vorig jaar 10.000, nu
vast toel 13 a 14.000), zal ook wel iets
met de Drentse A(a) en B(artje) te
maken hebben, ook al gaat die tocht
niet langs alle gefilmde plaatsen. Die
zouden voor fietstochtjes ook te ver
uit elkaar liggen. Maar in elk geval
gaan de deelnemers wel dwars door
het echte land van Bartje.
De Venetiaanse autoriteiten mogen
nog zo vaak met de hand op het hart
verzekeren dat de duizenden gevangen
duiven naar Sicilië en Sardinië wor
den getransporteerd om daar verder
een rustig duivenleventje te leiden,
de Italiaanse dierenbeschermers gelo
ven er toch geen woord van. Ze
hebben al een protesttelegram naar
de minister-president gestuurd, omdat
ze er van overtuigd zijn dat de gevan
gen dieren als smakelijk hapje in
restaurants terecht zullen komen of
verkocht worden als levend doelwit
voor schietwedstrijden.
Het vangen van de vogels is nog maar
nèt begonnen. In Venetië huizen zo'n
driehonderdduizend duiven, die de be
faamde monumenten zo bevuilen, dat
er wel iets aan gedaan moest worden.
De dierenbeschermers zullen het nog
moeilijker krijgen, want ook de stads
architect van Florence heeft al aan
gekondigd dat de historische kerken
alleen nog maar gered kunnen wor
den als de duiven verdwijnen. Daar
hebben de dieren met hun tienduizen
den uitwerpselen de veertiende-eeuw-
se Santa Croce-kerk lelijk beschadigd
en ook de San Lorenzo en nog een
andere Florentijnse kerk lopen ge
vaar.
koninginnekar
'Queensway' is deze stoel genoemd,
maar daarom is ie nog niet voor een
koningin gemaakt. De stoel is bedacht
en uitgevoerd aan de Londense uni
versiteit Queen Mary College, van
daar, maar dan speciaal voor invali
den. Het wagentje is zo simpel gehou
den, dat ook zwaar gehandicapten er
mee overweg kunnen. De rolstoel kan
desgewenst 180 graden om z'n as
draaien, zowel met de klok mee als
tegen de draad in. Je kunt er dus
rustig mee een smal gangetje in rij
den en aan het eind omkeren. De
snelheid is ook al te regelen en een
belletje waarschuwt als de batterijen
bijna op zijn. Overigens klopt, veegt
en zuigt de rolstoel niet. Dat doet
alleen de demonstrerende dame met
haar stofzuiger om te laten zien hoe
makkelijk alles vanuit de 'Queensway'
gaat.
liefdesdrank
Neem een flink stuk ratelslang, een
paar schorpioenen, wat vleugeltjes
van zwarte vlindertjes, een rattestaart
en gooi er een paar glazen rum door.
Schudt het geheel goed met een liter
water en klaar is de toverdrank, die
je neerslachtigheid wegneemt en je
bovendien overgelukkig maakt in de
liefde.
Een 51 jaar oude taxichauffeur, die
aan zulke neerslachtige buien leed en
ook wel eens wat anders wilde, had
op aanraden van drie 'heksen' in zijn
Venezolaanse woonplaats Barquisime-
to de liefdesdrank geslikt. Daar was
de behandeling niet bij gebleven. De
dames heksen strooiden kruit over de
man en staken het aan, zodat hij zich
lelijk verbrandde. Toen sloten ze de
kamer, waarin de behandeling plaats
greep, luchtdicht af. Kennelijk heeft
de taxichauffeur toch kans gezien er
uit te komen, wat niet wegneemt dat
hij dood op straat werd gevonden. De
politie heeft de drie heksen nu in een
goed afgesloten kamertje gestopt.
'Wat moest je voor het diercnasyl in de dierentuin doen?'