van De Poel zal 'aangepast' worden dichtbij Jol [Hl 1 [1 u VI Belangen staan nu lijnrecht tegenover elkaar 'Deltagebied heeft voor herstel nog eeuwen nodig' Wij ontvingen 'De liefde is een tere plant' Goes zou 'De Poel' niet willen missen TD JD Ruimte-veerboot heeft deels militair karakter bewonderaars 'zedeloos' Mgr. Van der Oord overleden Leidse universiteit wil 'effectief' hulp geven aan Vietnam Filmvoorstelling wekt ongenoegen imitatie voorzitter 'ROUW/KWARTET WOENSDAG 10 JANUARI 1973 BINNENLAND T5/K7 Zuidbevelandse boeren woedend, natuur beschermers opgelucht Het hobbelige grasland moet gelijk getrokken worden. door Jan Brokken 91 GOES Na het antwoord van de ministers P. J. Lardinois en B. J. Udink op vragen van het kamerlid Roels over de ruilverka- iveling De Poel-Heinkenszand, zijn de natuurbeschermers opgelucht fen de boeren woedend. ['Den Haag doet meer voor ons ,dan Middelburg. Deze ruilverka- Iveling zal één van de eerste wor den, die onder druk van de na tuurbeschermers wijzigingen on dergaat', zegt Tineke van Oosten- Snoek van de werkgroep De Poel. zeA Maar de heer J. Markusse van de en 'Zeeuwse Landbouw Maatschappij is boos. 'Den Haag komt een af spraak niet na. Deze ruilverkave ling is al ,in 1967 gestemd'. De boeren willen geen millimeter meer wijken. Mr< Be - Naast de aanleg van wegen en indus trieterreinen zijn het de ruilverkave lingen, die de laatste resten natuur- schoon in Nederland opvreten. De w,e! heer S. Algra van de stichting Natuur en Milieu meent, dat dit jaar de en ruilverkavelingen de voornaamste nCT kopzorg van de natuurbeschermers gaan vormen. 'De belangen van de boeren en de natuurbeschermers staan bij ruilverkavelingen lijnrecht ikfl tegenover elkaar'. 'tot J Beste voorbeeld stc ie De Poel-Heinkenszand, een gebied van 7500 hectare ten zuiden van Goes, vormt wel het beste voorbeeld van v dij belangentegenstelling. De natuur- beschermers wijzen op het unieke van dit gebied. Het middeleeuwse polder landschap is nauwkeurig omschreven in het rapport 'De Poel, eliminatie of conservatie?' van de landschapsarchi tecte Tineke van Oosten-Snoek en de wetenschappelijk medewerker van de .afdeling Natuurbehoud van de Wage- ningse Landbouwhogeschool, Jan van -|b de Made. t!r Op een zonnige wintermiddag illustre- n. ,ren zij hun rapport met een tocht °h* door De Poel met zijn Karakteristieke 3.01 heggenlandschap. De grote meidoorn struiken, die honderden jaren gele den spontaan ontsproten zijn worden in bepaalde kavels al omgehakt. Ner- igens in Nederland, in de wereld zelfs, rbe|komt dit type landschap voor. De s. heggen, die de stukken land afscher- jnen, moeten verdwijnen voor de rechte kavels van de ruilverkaveling. Het hobbelige grasland, waar de vo gels beschutting zoeken, wordt gelijk itrokken. e waterputten zijn honderden jaren - Jgeleden gegraven, als drinkplaatsen 1 voor het vee. Iedere kavel heeft zo'n put. Om die drinkwaterplaatsen heen wordt de meest vreemdsoortige flora gevonden. Ze zijn nog nauwelijks on derzocht door de biologen. Binnenkort ral dat onderzoek voor altijd onmoge lijk blijven: ze worden gedempt. nt<| De ganzen zitten bij duizenden in De en Poel. In de rust van het polderland- Schap zoeken ze hun voedsel, 's Nachts trekken de ganzen naar de zandplaten .van de Oosterschelde. Binnenkort zal de rust verstoord worden. Rechte we- 'gen moeten de bochtige weggetjes en modderige dijkjes vervangen. De gan zen zullen wegblijven, net zoals de koningsvalk en de buizerd. Vogels willen rust, geen ontsluitingswegen. 'Maak van De Poel een regionaal landschapspark', schreven Tineke van Oosten en Jan van der Made in hun rapport. In Den Haag, op het ministe rie van landbouw is al enige maanden een hevige discussie gaande over de landschapsparken. De nieuwe landin richtingswet moet uitkomst bieden. Maar het duurt nog wel even, voor die wet in de Kamer komt. Het is doodzonde. Een aantal gebie den, die over een paar jaar als land schapsparken aangewezen zullen wor den, is nu al verpest door ruilverka- Pingen', zegt Jan van der Made. Een iedereen zegt: het is doodzonde. Oe boeren hier, de mensen van de Cultuurtechnische Dienst, die de ruil verkaveling uitvoeren, de bewoners, de toeristen, de statenleden, de gede puteerden, ze vinden het doodzonde'. Maar gedeputeerde mr. J. Schlinge- Oann stelde zondermeer: 'De ruilver kaveling in De Poel moet doorgaan'. Hard aangekomen 'Vanuit Middelburg kreeg de werk groep geen steun. 'Wij hebben ook geen actie gevoerd', zegt Jan van der Made. 'Dat kan niet in Zeeland. De ®ensen zijn oer-conservatief. Je moet argumenten geven, nuchter, zake- "Jk. Daarom hebben wij een rapport gemaakt. In de zin van: jullie mogen Pest doorgaan, maar weet wat je kapot maakt. Dat rapport is hard aangeko men'. Maar de boerenorganisaties vormen in geland een belangrijke pressiegroep. e Staten veranderden dan ook niet v'an inzicht. De Partij van de Arbeid n&m wel een genuanceerd standpunt in en de boerenorganisaties werden een ji week van te voren over dit standpunt higelicht (om niet de indruk te wek ken dat de partij de boeren in de steek liet). De werkgroep De Poel, een onderdeel i"1«SPSS»:s' - Het heggenlandschap: vele meidoorns zijn al gekapt. van de Vereniging Landschapsreser vaat Zuid-Beveland, kreeg méér steun vanuit Den Haag. De ministers van landbouw en ruimtelijke ordening schreven begin vorige week, dat de ruilverkaveling zal worden aangepast aan de nieuwste inzichten. Nagegaan wordt, of een aantal heggen niet ge handhaafd kan blijven door het aan gaan van beheersovereenkomsten met de boeren. Zo'n overeenkomst houdt in, dat de staat een vergoeding aan een boer geeft voor het handhaven van een stukje natuur, dat hinderlijk is voor de uitoefening van het boerenbe drijf. Tenslotte zullen bepaalde recht lijnige afsnijdingen niet doorgaan. 'Geen algemene overwinning voor ons, maar toch een aanzet om iets van het landschap te redden', oordelen de natuurbeschermers. De boeren willen niets van deze ver andering weten. 'Voor veel natuurbe schermers gaat het bestaan van een boom boven het bestaan van een boe rengezin', zegt het hoofd van de eco nomische en sociale voorlichting van de ZLM, de heer J. Markusse. 'Al in 1965, bij de voorbereidingen voor deze ruilverkaveling, hebben wij zeer veel rekening gehouden met de verlangens van de natuurbescherming. In het plan zijn vijftig hectare heggenland schap. 165 hectare ver een ganzenre- servaat en zestig hectare bos opgeno men. Wij liepen ónze tijd vooruit'. 'Het was geen eenvoudige opgave om deze verlangens van de natuurbescher ming voor onze mensen te verdedi gen', zegt de heer Markusse. 'Er zijn harde woorden gevallen, maar wij hebben het erdoor gekregen. Nu gaan we niet verder'. De landbouw gebruikt andere begrip pen: een flexibel bedrijf, een rendabel bedrijf, een gezond bestaan voor de 350 landeigenaren in De Poel. Vele boeren wonen buiten De Poel en hebben her en der verspreid een kavel. Dat moet samengetrokken wor den. Het hobbelige grasland is alleen geschikt voor de vetweiderij. En een modern bedrijf moet flexibel zijn: dit jaar akkerbouw, over twee jaar vee teelt. Dan heb je een egaal stuk land nodig. Kritiek op de ruilverkaveling bete kent voor de ZLM de boeren een goed bestaan misgunnen. Daarom kunnen de standorganisaties de natuurbe schermers niet luchten of zien. 'Van Oosten en Van der Made zijn idealis ten. Maar de anderenIk wil niet praten met een dokter die zegt dat een boompje belangrijker is dan het bestaan van zestig boeren. Bovendien: de protesteerders zijn geen Zeeuwen. Nu heeft ook de minister van land bouw zich achter de natuurbescher mers geplaatst. 'Wij boeren, wij zijn een traditioneel volk. Wij zeggen: wanneer in 1967 deze ruilverkaveling is gestemd, dan is dat een afspraak. Wanneer iemand een afspraak niet na komt, doen wij liever een volgende keer geen zaken met hem. Den Haag is zijn afspraak niet nagekomen'. En de beheersovereenkomst? 'Wij kunnen met honderd gulden vergoe ding niet uit de weg'. Dat geeft Tineke van Oosten grif toe. Zij noemt de bedragen, die staatssecretaris Von- hoff onlangs in een nota over land schapsparken genoemd heeft 'achter lijk'. Wanneer er meer geld óp tafel komt, ziet zij in een beheersovereen komst een goede oplossing. Moeilijkheden De heer Markusse voorspelt moeilijk heden. 'Wij hebben een paar maanden geleden al een aantal boeren tot kalmte moeten manen. Zij wilden zelf die heggen omhakken' (gedurende een ruilverkavelingsprocedure is het verboden, dat de boeren iets aan het landschap veranderen, red.). 'Ik vtees dat wij ze binnenkort niet meer in de hand kunnen houden'. Den Haag heeft de mogelijkheid gege ven nog iets van het landschap in De Poel te redden. Maar in Zuid- Beveland kunnen boeren en natuurbe schermers niet meer aan één tafel gaan zitten. De draglines doen het resterende werk. In 1974 moet de ruilverkaveling gereed zijn. Dan heeft de Cultuurtechnische Dienst opnieuw korte metten gemaakt met een stuk natuur. 'Het meest historische polder landschap in Zeeland', zoals de histo ricus dr. J. Dekker het omschreef, zal dan omgetoverd zijn in een rendabel landbouwgebied. Van een onzer verslaggevers MIDDELBURG 'Het Deltagebied zal nog eeuwen nodig hebben om zich van de twintigste eeuw te herstellen'. Dit zei ir. A. J. Beenhakker van de Rijksplanologische Dienst in een stu diebijeenkomst over de Oosterschelde, door het Koninklijk Zeeuws Genoot schap der Wetenschappen georgani seerd. Het industrieplan Reimerswaal bij Bergen op Zoom zal nog het grootste probleem opleveren na de afsluiting van de Oosterschelde. Moet Bergen op Zoom nu zo nodig uitgroei en tot een tweede Rijnmondgebiedje, vroeg ir. Beenhakker zich af. Hij wilde Reimerswaal liever een recrea tieve bestemming geven. Pratend over de afsluiting van de Oosterschelde, zei hij, dat de afsluiting door velen wordt ervaren als het organiseren van een ramp, waarbij je zelf buiten schot blijft. Toch kan de afsluiting gerecht vaardigd zijn, wanneer daarbij de vei ligheid gediend wordt. De heer Beenhakker koesterde grote twijfels over de kwaliteit van het Oosterscheldewater na de afsluiting. Hij toonde zich een voorstander van de verdeling in afgescheiden bekkens. Margay Sharp: 'Het tere evenwicht. Uitg. Wereldbibl. Vereniging Amster dam /Anhyerpen. Prijs ƒ8,90, 112 blz. Een zeventigjarige dame begeleidt een kind, door de oorlog van haar ouders gescheiden, dat geestelijk ver achter is. De vader sterft, de moeder een mooie onverstandige weduwe komt terug en wil haar dochtertje meene men naar Amerika. Een gevoelig ver haal, dat zich afspeelt in de typische Engelse plattelandssfeer. De nitsluiting uit de synagoge door dr. H. Mulder. Uitg. Ton Bolland (v.h. H. A. van Bottenburg) te Am sterdam, 23 pag., prijs ƒ3,25. Rede, uitgesproken bij de aanvaarding van het ambt van buitengewoon hoogle raar aan de protestantse theologische faculteit te Brussel. Gods volk onderweg, ondertitel: 30 negro spirituals in onze taal en voor onze tijd, door Henk Meyer. Uitg. Voorhoeve, Den Haag, prijs ƒ8,90. Uit het voorwoord: 'Deze 'vertalingen' soms sterk herinnerend aan de oor spronkelijke negro spirituals zijn geboren uit de behoefte aan ritmische liederen bij het jeugdkoor met combo in mijn gemeente te St. Nicolaasga'. Bij elk ^lied staat de melodie (één- VI66SVOnt Geacht bruidspaar. Al ver voor de oorlog zal de ambtenaar van de bur gerlijke stand zo wel menig bruids paar toegesproken hebben. Maar is er sindsdien veel veranderdAls je de pas verschenen bundel van moder ne huioelijkstoespraken ziet, zou je zeggen van niet. Een paar beginnetjes uit die bundel: 'bruidspaar', 'meneer en mevrouw', juffrouw zus en meneer zo', 'geacht bruidspaar, ouders van bruid en bruidegom, aanwezigen', 'bruid en bruidegom', 'jong echtpaar', 'bruidspaar, dames en heren, goede middag'. Niet bijster origineel, maar begrijpelijk. Voor de meeste mensen is tenslotte een origineel begin van een brief al moeilijk. Al eerder is zo'n toesprakenbundel uitgekomen: het eerst in 1937, het laatst in 1951. Omdat een nieuwe uitgave nog altijd niet op stapel staat, hebben twee ambtenaren de heren K. A. de Groot en Joh. Visser van de gemeente Gaasterland er zelf een samengesteld, daarbij gehol pen door mede-ambtenaren die hun beste toespraken inleverden. En ook op hun best houden ambtena ren, blijkt uit die toespraken, van ietwat hoogdravende beeldspraak: 'De liefde is een tere plant. Planten heb ben verzorging nodig. Als je vergeet ze water te geven, verdorren ze. Als echtgenoten alleen om eigen genoe gens en verlangens denken, kwijnt ook de liefdesplant.' 'U hebt vandaag het fundament voor het te bouwen huis van de liefde gelegd. Als u daarvoor eens gaat gebruiken de ste nen oor de liefde, trouiv en kame raadschap en als u nu beiden zorgt dat deze op de juiste plaats worden ingemetseld, dan ben ik niet bang voor uw toekomst.' 'U zal wel eens met tegenioind moeten rekenen, er zal wel eens moeten worden gelaveerd.' 'U hebt samen een vliegplan klaar voor «.en tocht met onbekende bestem ming door het leven.' 'Kweek die liefde maar op als een teer kasplant je.' 'Vandaag komen uw verschillende wegen tesamen en gaat u op enkel spoor verder.' 'Bruid en bruidegom, ik wens u toe dat u bij de bouw van uw huwelijksgebouw zult slagen. Ik hoop voor u beiden, dat het een riante, maar vooral knusse villa zal worden.' 'Jullie dienen er echter wel om te denken dat je naar de top langs smalle en levensgevaarlijke paden zult moeten klimmen.' 'Bruidspaar, samen, uw ouders, familie en vrienden en ik, GOES Het college van b. en w. van Goes willen het parklandschap De Poel niet missen. Burgemeester en wethouders zeggen dat het 'de ruilver kavelingen en de industrialisatie zijn, die landschappelijk fraaie gebieden in de directe omgeving van onze gemeen te in gevaar brengen. Hierbij valt te denken aan de ruilverkavelingen De Poel-Heinkenszand en Kapelle-Wemel- dinge'. Het college heeft besloten een symbo lische subsidie van honderd gulden te verstrekken aan de Vereniging Land schapsreservaat Zuid-Beveland. Goes is de.,eerste Zeeuwse gemeente, die subsidie aan de vereniging geeft. m Het verhaal van het nieuwe en voorshands nog inhoudloze Europe se bureau voor ruimtevaart ligt nog iets anders dan ik vorige week schreef. De nadrukkelijke Britse aan kondiging dat de begroting voor ruimtevaart niet zou worden ver hoogd, lijkt namelijk meer in te hou den dan het niet meewerken aan de 'Europese' raket waarvan Frankrijk maar geen afstand kan doen. In het laatste nummer van de New Scientist geeft Michael Kenward ten minste deze interpretatie: 'Als het zo kan worden geregeld dat een deel van het werk dat Engeland wil zien ge beuren (kunstmanen bouwen - rf). aantrekkelijk is voor andere Europese landen, die dan een deel van de rekening betalen, zou Engeland mis schien op zijn beurt wat geld vrij hebben voor het post-Apollo program ma'. Als het zo ligt, is de principe-beslis sing dat Europa inderdaad gaat mee doen aan het Amerikaanse ruimtepro gramma minder degelijk dan ze er in eerste instantie uitzag. Want het Brit se meedoen aan het Europese mee doen ziet er in deze formulering op zijn minst wankel uit. En de Fransen, die bijna op eigen kracht een eigen raket willen bouwen, zullen er ook wel niet veel in willen steken. Van de Europese grote drie blijft dan alleen West-Duitsland als echt happige part ner over. Naar mate Bonn in die positie meer alleen staat zou het wel eens minder happig kunnen worden. Van dat Amerikaanse ruimteprogram ma zijn intussen twee stukjes nieuws te melden. De ruimte-veerboot waar het wat betreft de Europese samen werking allemaal om gaat, heeft zijn eerste vertraging te pakken. De fond sen van de NASA zijn voor het lopen de begrotingsjaar met zes pet. be snoeid. En omdat het begrotingsjaar in Amerika tot 1 juli loopt, betekent dat dat nu twaalf pet. moet worden bijgeremd. Concreet betekent het dat de eerste ruimteveerboot nu niet in 1978 maar in 1979 zal vliegen. En het kan best noj later worden, want ook van de komende begroting mag de NASA weinig moois verwachten. Het andere stukje nieuws is eigenlijk veel boeiender. Na een lange periode van stilte is de ruimte-sleepboot weer boven water gekomen, en daarmee de militaire betekenis van de ruimte veerboot waarover altijd vrij vaag wordt gedaan. Even om begripsver warring »e voorkomen: de veerboot is het gevleugelde ruimtevaartuig dat een nuttige landing van dertig ton in een baan om de aarde kan brengen en daarna weer heelhuids laden om op nieuw te worden gebruikt. Je kunt er heel grote kunstmanen mee lanceren, of een klein bemand ruimtelaboratori um dat dan ook weer met zo'n veer boot bevoorraad kan worden en van verse bemanningen voorzien. Je kunt er een reparatieploeg mee lanceren die een kapotte kunstmaan ter plekke herstelt, of hem inlaadt voor herstel op aarde waarna hij weer terugge bracht kan worden. Je kunt er alleen niet erg veel mee manoevreren: hij wordt gelanceerd in een bepaalde baan om de aarde en daarin blijft hij ongeveer draaien tot hij weer terug komt. Dat is natuurlijk toch een beet je onhandig. Sleepboot Daar komt bij dat de veerboot zelfs wanneer hij maar gedeeltelijk geladen wordt, niet hoger komt dan enkele honderden kilometers. En de moder ne, synchrone, communicatiekunst maan is nu eenmaal een ding dat 'stilstaat' (net zo snel draait als de aarde zelf) op een hoogt e van zo'n 36.000 kilometer. Om hem daar te krijgen is nu de sleepboot nodig, die materiaal van een lage baan naar een hoge kan brengen en zo nodig weer terug. Een heel logisch onderdeel dus van het hele programma. Maar naar mate het duidelijker werd dat het Amerikaanse publiek en zijn politici minder en thousiast werden voor de hele ruimte vaart, verdween de sleepboot die in het begin een integrerend onderdeel van het systeem was geweest, lang zaam achter de horizon. Dat maakte het mogelijk, de totale kosten als een bescheidener bedrag voor te stellen, en zelfs dat bedrag is nog weer een stuk bescheidener voorgesteld dan het was voordat Nixon vorig jaar de prin cipebeslissing nam dat de NASA maar moest beginnen.. Het probleem van de lancering van synchrone kunstmanen werd op pa pier op een koopje opgelost. Eén trap van een bestaande weggooiraket (men denkt aan de Centaur of de Agenai is best klein genoeg om in zijn'geheel In de veerboot te worden ingeladen en die kan kunstmanen naar een synchrone baan stuwen. Het voordeel van reparatiemogelijkheden valt daar mee natuurlijk wel weg. Maar nu is dan toch de sleepboot weer boven water gekomen. De NASA heeft een inschrijving gehouden voor ontwerp studies voor twee technisch mogelijke uitvoeringen van een 'voorlopige' sleepboot. Bij het uitzoeken van wie die studies mag gaan doen, bij het toezicht op de voortgang ervan en bij het betalen van de rekening wordt de NASA geholpen door de Amerikaanse luchtmacht. Het 'good heavens' van dominee Peter Spivey, hulppredikant in het Engelse dorp Meltham, klonk helemaal niet gek in de kerk, maar toch was de verzamelde gemeente even verbijsterd. Daar kwam namelijk direct drie karbonades!' achteraan en jawel: in plaats van een paar druppels water om een boreling te dopen haalde de dominee drie vette karbonades uit het doopvont. Vermoedelijk heeft een dronken man, die in de kerk z'n roes heeft uitgeslapen, het vlees gemaks halve in het vont koel weggelegd. Nog nooit eerder is in die kerk zo gebulderd van het lachen. Oud-minister Luns is verslagen. Zijn bovenste plaats als meest bewonderde Nederlander is hij kwijtgeraakt aan mr. Biesheuvel, ook wel 'mooie Ba rend' genoemd, zij het dan voor meer mannen dan vrouwen. Uit een NIFO- onderzoek blijkt dat twee procent méér mannen de heer Biesheuvel de meeste bewondering toedragen dan vrouwen. Luns is nu op de vierde plaats in de rij van twaalf terechtge komen. na Den Uyl en Toon Her mans. Van Marcel van Dam (nummer 5) en Johnny Jordaan (8) blijken vrouwen meer wèg te zijn dan man nen. maar Ard Schenk (9), Johan Cruijff (7) en Bas de Gaay Fortmann (11) vinden weer meer mannen-onder hun aanbidders. De sekse maakt voor Hans Wiegel niets uit, maar hij kreeg met één procent van beide partijen dan ook niet meer dan de laatste plaats. Belangen HAARLEM In de ouderdom van negentig jaar is overleden mgr. J. van der Oord. Van 1945 tot zijn emiritaat in 1967 was hij oud-katholiek aarts bisschop van Haarlem. De uitvaart en begrafenis vinden vrijdag in Haarlem LEIDEN De Leidse universiteits raad heeft besloten een werkgroep in te stellen die moet onderzoeken of de universiteit effectief kan reageren op de gebeurtenissen in Vietnam of daad werkelijk hulp kan verlenen aan het Vietnamese volk. In de werkgroep, die op 22 januari aan de universiteitsraad rapport moet uitbrengen, hebben zitting de univer siteitsraadsleden C. P. Blom, J. H. Bonarius, mr. W. B. Meyboom, prof. dr. A. Quispel en mr. W. G. Koppe laars. MIDDELBURG Gemeenteraadsle den van de ARP, CHU en KVP in Middelburg hebben burgemeester en wethouders vragen gesteld over een filmvoorstelling van 'Jeugd en Mu ziek'. Zij vragen maatregelen tegen de vertoning van films, zoals 'Jeugd en Muziek' ze aan jeugdige bezoekers voorschotelt. De raadsleden menen dat het optreden van 'Jeugd en Muziek' steeds meer een bedreiging gaat vor men voor de geestelijke volksgezond heid van de jeugd. De film, die wordt bekritiseerd, is 'Trash', een undergroundfilm, waarin een aan heroïne verslaafde jongeman zichzelf waar moet maken door be paalde sexuele relaties aan te knopen met verschillende personen. Volgens de raadsleden ligt het niveau van de film ver beneden dat van de 'Barend Servet-show'. 'Jeugd en Muziek' in Middelburg is de laatste jaren herhaaldelijk onder werp van felle kritiek geweest. Deze had voornamelijk betrekking op de vertoning van nogal gruwelijke filmp jes voor jongelui. Dit nu, was te verwachten. Want de Amerikaanse luchtmacht heeft niet onaanzienlijke belangen in het hele veerbootproject, en mist daarin de sleepboot misschien nog harder dan de burgerlijke ruimtevaartautoritei ten. De luchtmacht heeft ooit een eigen plan voor een bemand ruimtela boratorium gehad. Het belang van militaire waarnemingssatellieten staat boven discussie, en dat een mens soms meer ziet dan een camera is onder andere tijdens het maanpro- gramma weer eens bewezen. Dat plan bleek al gauw even duur als onhaal baar en toen is afgesproken dat de luchtmacht te zijner tijd de veerboot van de NASA zou mogen gebruiken, die dus voor eert deel een militair karakter heeft. Maar in de ruimte is militair meer te doen dan alleen kijken. Het is móge lijk om kunstmanen met kernladingen te lanceren om die ooit op andermans hoofd te doen neerkomen. Iedereen heeft bij verdrag plechtig beloofd dat hij dat niet zal doen, maar je weet maar nooit. Een van de militaire doelen in de ruimte is het enteren, inspecteren en zo nodig onklaar ma ken van buitenlandse kunstmanen. Maar voor dat doel is een vrijheid van manoevreren nodig die NASA's ruimteveerboot op zichzelf nu net niet heeft. Daan-oor is de sleepboot nodig. Minister Buzaid van het Braziliaanse departement "an justitie vindt een erotische plaat van Pablo Picasso zo zeer 'in strijd met de zeden en goede beginselen van het Braziliaanse gezin' dat hij de verkoop van reproducties daarvan heeft verboden. Onmiddellijk daarop is de politie begonnen alle platen bij boekhandels en kiosken in beslag te nemen, maar dat verhindert niet dat er tot nu toe wel al vijftig duizend in gesloten enveloppen voor 30 per stuk verkocht zijn. Deze en reproducties van andere tekeningen van Picasso waren al jaren in Brazilië in de handel. Vooral in Rio de Janei ro is men erg boos over het verbod. 'Een belediging van een kunstwerk' noemen ze het daar. samen hebben wij vandaag met u een bladzijde omgeslagen in uw beider levensboek.' 'Twee jonge mensen die elkaar in 's levens lentetijd hebben gevonden.' 'Vandaag legt u de dia mant van uw beider liefde neer op de werkbank van uw huwelijk en van daag gaat u samen aan de diamant werken om er een schitterend juweel van te maken.' Afgezien van veel goedbedoelde cli- ché's en citaten (o.a. worden vader Cats, Albert Schweitzer en zelfs Jon geling van het GPV aangehaald) zeg gen ambtenaren bij zo'n gelegenheid soms dingen, waartegen juist veel jon ge mensen in een normale situatie direct zouden ingaan. Over de waarde van het burgerlijk huwelijk: 'Al de regelingen die op welk gebied dan ook voor ons getroffen worden, ivaar- borgen ons een goed bestaan. Is het dan van de overheid te veel gevraagd dat de gezinnen, de voornaamste cel len in de samenleving, op een voor de maatschappij aanvaardbare manier aan het maatschappelijk leven deelne men?' Of over de trouwdag: '...de grootste feestdag in uw leven. Daar zijn alle andere feestdagen niets bij.Dan kan X voortaan ieder jaar op jullie trouwdag aan de baas een halve snipperdag vragen en met je Grietje ergens naar toe gaan om aan deze allergrootste dag in jullie leven aandacht te besteden.' Zoiets zou je zeggen, maak je zelf. ivel uit, maar, zoals een andere ambtenaar zegt: 'Trouwen is een kwestie van een halfuurtje' en op je trouwdag zal het je een zorg wezen wat een ambtenaar vindt. Kunstschilder Frans van Bommel (ka bouter en ex-raadslid var Amsterdam) is nogal boos op het in Den Haag gevestigde Bureau voor Registratie en Verificatie. Hij had nog nooit van het bureau gehoord, maar kreeg vorige week wel ineens een kaartje thuis met de mededeling, dat deze instel ling 'zijn zaak in behandeling had genomen'. Het meldde ook nog, dat het probeerde de zaak zo snel mogelijk voor hem in orde te maken en ver zocht hem daarom even op te bellen. Hoewel Van Bommel geen idee had waarover het ging, belde hij toch maar even. De man, die hij aan de lijn kreeg wilde van alles over hem weten, maar doordat Van Bommel ook iets van het bureau wilde weten, liep het gesprek dood. Het Bureau voor Registratie en Veri ficatie is een particuliere instelling, die zich bezighoudt met het verzam- len van persoonsgegevens. Het werkt voor financieringsinstellingen en is daarom vooral geinteresseerd in de financiële positie van de mensen. Daarover ondervraagt het bureau de mensen in de eerste plaats zelf, maar die gegevens worden uiteraard wel nagetrokken, bijvoorbeeld bij andere financiers of ook wel bij de werkge vers. Er worden alleen gegevens ver zameld als het bureau daartoe van een andere instelling een verzoek heeft gekregen. Wel bewaart het bu reau de gegevens, zodat het ze bij een eventueel volgend verzoek, direct zelf kan opsommen. Ook controleert het de kaarten van de personen, die in het archief zitten. Inlichtingen over wat er eventueel over je in het ar chief zit, worden niet verstrekt, maar het grootse deel is van de mensen zelf afkomstig aldus een woordvoerder van het bureau. De vraag of mensen gemakkelijk zijn met het verstrekken van gegevens wordt bevestigend beantwoord. Som mige mensen lepelen alles op wat gevraagd wordt, zonder dat ze zelfs vragen waarooor het is. Van Bommel heeft waarvoor wel een verklaring: 'Door de tekst van de oproep krijg je de indruk, dat het allemaal wel goed zit. Er wordt duidelijk gesuggereerd, dat het voor je eigen bestwil is. De oproepkaart is een perfecte imitatie van de aanmaningskaart van de belas tingen En dan zo'n naam. Dan ga je toch denken dat het een overheidsin stantie is?' Een voorzittersbaantje is in Italië be paald niet onbereikbaar. Volgens de krant 'II Messagero' zijn er zoveel instellingen en verenigingen, dat van elke 550 Italianen er één voorzitter van het een of ander is. Het blad somt op, dat er in totaal 100.676 voorzitterschappen te vergeven zijn op een inwonertal van 55 miljoen men sen. De 42.500 welzijns-, onde-steu- nings- en sociale verzekeringsinstellin gen vormen het leeuwendeel van de zogenoemde openbare lichamen, maar daarnaast zijn er ook nog een hele hoop particuliere instanties en vereni gingen. Sommige van die 'openbaren' geven voor elke twee lire die ze aan bijstand besteden, wel 98 lire uit aan kosten c q, onkosten "an personeel en directie. 'Hij wil weten, wie de kikkerbilletjes krijgt.'

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 7