I Socioloog hekelt 'voetstuk' artsen Oproep tot grote Vietnam-demonstratie Uhoeft niet perse te studeren om te weten 1 i wat er leeft bij de 'bón Milikowskigeen standen in maatschappij Trouw K wart et Werkgevers: afremmen van collectieve voorzieningen wapen tegen de inflatie Een voorschot voor de Prins ,angs autowegen elatief niet ceel koolmonoxyde PPR mag niet op vliegbasis demonstreren Extra treinen en bussen ingezet Banken opgelicht voor twee ton Barmeisje verdacht Het weer ^ROUW/KWARTET ZATERDAG 6 JAiNTJARI 1973 BINNENLAND T3/K5 AM Van onze redacteur wetenschappen UTRECHT In de opvatting van de samenleving staan artsen op een niet goed te beredeneren voet- rtuk, en daar hebben zij zelf flink aan meegeholpen. Wil de arts zijn vak goed uitoefenen, dan zal hij naar beneden moeten klimmen. Dit schrijft de socioloog dr. H. Pb. Milikowski in een door de re dactie belangrijk genoemd artikel in Medisch Contact van gisteren. ■Set beroep van arts staat hoog geno teerd op de maatschappelijke ladder, bet beroep van stratenreiniger laag. H"0- Wanneer wij ervan uitgaan, dat het boger of Lager klasseren gebeurt op grond van het maatschappelijk nut, de maken wij een ernstige misrekening', ichrijft dr. Milikowski. 'Dat zal ieder een erkennen, die wel eens de resulta ten heeft gezien van een staking van de stratenreinigers bijvoorbeeld in een stad als Rome of Parijs. Men zou geneigd zijn om de stratenreiniger hoger te waarderen, vanwege zijn pre- ventief werk in de gezondheidszorg op njn minst gelijk met de geneesheer, die pas optreedt als de kwade gevol- gn optreden door het aohterblijven Tan genoemd preventief werk'. het 14). Isolement De artsen zelf hebben tot op de dag ran heden hun kracht gezocht in hun jolement', aldus het artikel, dat 'De lokter als autoriteit' heet. Daarbij )nd (houden zij streng vast aan de verwor den en voorrechten. Zij geven aan te 00 «horen tot de medische stand. In ren rerkelijkheid komen in onze open ■ko naatschappij geen standen voor, be ien halve in de voorstelling van exclusief eer denkende groepen'. Onderzoekingen van de laatste jaren', He- chrijft dr. Milikowski, 'tonen aan dat d van oorzaken van ziekteverschijn- elen schuilen in de levensomstandig- eden van de patiënt, en dat men de atiënt om hem effectief te kunnen elpen, moet kennen mèt zijn levens- mstandigheden: huiselijk milieu, roonmilieu, werkmilieu, recreatiemi- cultuurmileu'. )p dit punt heeft de huisarts een astbare voorsprong op de specialist. 3q! lij [heeft een vertrouwelijke, een neer persoonlijke relatie met de pa- iënt. Maar dan moet de patiënt zich ok vrij kunnen uiten, schrijft de ocioloog. Autoritaire relaties (het oetstuk) staan die vrijheid in de reg. Een patiënt mag niet het gevoel ebben dat hij met bepaalde moeilijk- leden de dokter niet kan lastigvallen, leeft hij dat gevoel wel, dan loopt de rts het risico dat hij niet genoeg egevens krijgt en dat de diagnose net helemaal klopt. De Rotterdammer Nieuwe Haagse Courant Nieuwe Leidse Courant Dordts Dagblad Uitgaven van N.V. De Christelijke Pers Directie: Ing. O. Postma, F. Diemer. Hoofdredactie: Drs. J. Tamminga. Hoofdkantoor N.V. De Christelijke Pers: N.Z. Voorburgwal 276 - 280, A'dam. Postbus 859. Telefoon 020-22 03 83. Postgiro: 26 92 74. Bank: Ned. Midd. Bank (rek.nr. 69.73.60.768). Gem.giro X 500. patiënt zal moeten leren over zijn gezondheidsproblemen te praten en aan de oplossing daarvan mee te wer ken. Tot nu toe worden patiënten in een positie van afhankelijkheid ge dwongen'. Door de hiërarchische structuur van de samenleving wordt iedereen van jongs af aan geïndoctrineerd met de gedachte dat de dokter het voor het zeggen heeft. Is het dan nog verwon derlijk dat men met die verhouding in het algemeen ook het meest ver trouwd is en er zich nog zeker bij voelt ook? Men weet niet beter', al dus dr. Milikowski. Het aanvaarden van een verhouding tussen arts en patiënt als tussen twee volwassen mensen heeft naar zijn op vatting vergaande gevolgen. Het gaat namelijk niet alleen om de individue le arts en de individuele patiënt. Want niet alleen de patiënt heeft maatschappelijk bepaalde problemen, de arts ook. En dat zijn dus proble men waar de patiënt over mee moet denken. Gemeenschappelijk 'Wanneer er al wordt opgemerkt dat er voor de specialisten tijdgebrek is en gebrek aan mankracht, dan is hier duidelijk sprake van een probleem van alle betreffende specialisten in hun relatie met alle patiënten en mogelijke patiënten. Dan ligt hier een probleem dat alleen kan worden opge lost door gemeenschappelijke activi teit'. 'De problemen van de arts mogen niet uit verkeerd begrepen beroepsge heim of op grond van status en prestige verzwegen worden. Ik meen dat Smalhout terecht in zijn oratie de code op dat punt heeft doorbroken, door de gemeenschappelijke proble men van artsen en patiënten voor beide partijen aan de orde te stellen. ,De discussie over de vraag of het door Smalhout berekende aantal do den als gevolg van niet verantwoord verrichte narcose juist is, leidt de aandacht van de hoofdzaken af', schrijft Milkowski. 'De hoofdzaken zijn: le dat patiënten overlijden door niet voldoende bekwaamheid en ge brek aan mankracht; 2e dat deze pro blemen onderwerp moeten zijn van openlijke discussie'. Machteloze kring 'Belangrijk is dat Smalhout patiënten en mogelijke patiënten, in dit geval de totale samenleving, beschouwt als volwassen, en in feite een beroep op hen doet om de bestaande problemen tot een oplossing te helpen brengen. Oplossingen zullen er sneller komen als men ze in het openbaar bespreekt, dan als men ze in de machteloze eigen kring houdt', aldus dr. Mili kowski. In een brief in hetzelfde nummer van Medisch Contact vertelt de Utrechtse arts J. Hofman dat dit soort discus sies vijf jaar geleden in Zweden al heel gewoon was. Hij noemt vraagge sprekken met chirurgen over de vraag in hoeverre slaaptekort van invloed was op hun prestaties. Ook werd ge discussieerd over de invloed van wachtlijsten voor hartoperaties op het aantal sterfgevallen onder deze patiën ten. Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG 'Afremming van de stijging van de collectieve voor zieningen is het voornaamste wapen tegen de voorthollende inflatie'. Dit schrijft de Raad van Nederlandse Werkgeversverbonden in een brief over het sociaal economisch beleid aan kabinetsinformateur dr. M. Ruppert. Leden van de melkslijtersorganisatie Iveko willen in een zeventien weken durende actie een kwart miljoen gulden bijeen brengen. Er wordt onder meer een wereldkaart verspreid en zelfklevende afbeeldingen van met uitroeiing bedreigde dieren. Prins Bernhard, voorzitter Wereld Natuur Fonds, kreeg als voorschot een cheque van 50.000 gulden aangeboden. (ADVERTENTIE) Afhankelijkheid Als in de relatie van de arts tot de tatiënt, de patiënt niet als een vol- rassen, zelfstandige figuur kan optre- kan ook de arts dit niet. De «f HAAG In de verontreinigen- lucht langs autosnelwegen komt tlatiefweinig koolmonoxyde voor. eel minder dan in de door het ladsverkeer vervuilde lucht. Dit con- ludeert Rijkswatersta t uit een eer- Ie systematisch onderzoek naar de uchtverontreiniging langs autosnel- egen. laarbij is ook gebleken dat er nogal rat stikstofverbindingen in voorko- Den, wat volgens Rijkswaterstaat zou uiden op een redelijke verbranding n de motoren. a Amerika kwamen er heel andere ijfers uit de bus bij vergelijkbare tderzoekingen. Dit wordt voorname- ijk toegeschreven aan het feit dat ien in Europa de auto's zwaarder «last, waardoor er een grotere ver- randing optreedt. Volgens een rap- »rt van de Verenigde Naties gemaakt wr het Stockholm milieucongres, annen hoge stikstofoxyde-concentra- ifs mogelijk leiden tot de toename ïn acute ademhalingsinfecties en terfte van pasgeboren kinderen door bronchitis. Om nog harder cijfermate riaal te kunnen krijgen gaat Rijkswa terstaat dit project ook langs andere *egen dan rijksweg 4 (Den Haag - Amsterdam) uitvoeren. Voor zegge en schrijve dertien-vijftig per jaar bent u abonné op VU Magazine, 'n Maand blad dat geen blad voor de mond neemt en geen onderwerp schuwt. VU Magazine wil u creatief betrekken bij de problemen en ontwikkelingen in de wereld in het perspectief van wat er over gedacht en gezegd wordt aan de Vrije Universiteit. Actueel in het jonuari-nummer o.a.: Vroeger waren bet altijd dominees die zeiden dat we soberder moesten gaan leven, maar daarvan trokken we ons niet zoveel aan. In ieder geval gingen de curven omhoog. Maar tegenwoordig zeggen economen het! Maar hoe moet dat dan? Enig geworstel met deze vraag treft u aan in het titel verhaal. En ook wordt in dit nummer ingegaan op de vraag of 'n christelijke universiteit in dit opzicht een taak heeft en of de "Vereniging" daarover mag/of moet meepraten. In open enveloppe, zonder postzegel, zenden aan: Vrije Universiteit, Antwoordnr 1771, Amsterdam- Ik geef mij op als abonné op hc VU Magazine. Voor betaling wacht ik uw acceptgirokaart af. De raad, waarin het Verbond van Nederlandse Ondernemingen en het Nederlands Christelijk Werkgevers verbond samenwerken, is van mening dat de bestrijding van de inflatie in de komende periode absolute priori teit moet hebben. Naast de vele ande re kwalijke gevolgen van de inflatie is het volgens de raad vooral de uitholling van de beleidsruimte van de overheid, die deze noodzaak onder streept. Voor een effectieve be strijding van de inflatie is he naar het oordeel van de raad dringend geboden dat de voortdurend sterke stijging van de collectieve lasten wordt afgeremd. Dit betekent dat de belastingdruk in de eerstkomende ja ren in geen geval meer mag stijgen dan me de zogenaamde reële progres sie. Wat de sociale verzekering be treft moet volgens de werkgevers al les in het werk worden gesteld de stijging van de premiedruk te beper ken tot de door de SER geadviseerde norm van drie procent van het natio nale inkomen in de periode 1971- 1975. 'De nieuwe regering zal .evenals het nieuwe parlement, de moed moe ten opbrengen het volk duidelijk te maken dat de bomen niet tot in de hemel groeien', schrijft de raad. Dui delijk gemaakt moet worden dat nieu we gemeenschapsvoorzieningen slechts kunnen worden verwezenlijkt door besparingen op bestaande voorzienin gen. Individuele welvaartsverbetering zal in de komende jaren in aanzien lijk lager tempo haar beslag moeten krijgen, dan men lange tijd gewend was, menen de werkgeversverbonden. De raad waarschuwt in de brief ern stig tegen opgeschroefde verlangens ten aanzien van de ontwikkeling van de medezeggenschap in het bedrijfsle ven. Deze ontwikkeling - die ook de raad wenselijk acht - wordt qua in houd en tempo begrensd door econo mische zowel als sociale factoren. 'De ze realiteit te onderkennen en dien overeenkomstig te handelen vergt eveneens een dosis politieke moed', aldus de raad die hieraan toevoegt dat en in verband met de bestuurbaarheid van de onderneming in de komende 4 5 jaar geen nieuwe regelingen mo gen worden afgekondigd. De raad legt er de nadruk op dat hij voorstander is en blijft van een systeem van loon- en prijsvorming dat is gebaseerd op vrijwillige medewerking en de eigen DEN HAAG Minister De Koster van defensie verleent de PPR-Kamer- fractie geen toestemming een stille demonstratie te houden op de vliegba sis Soesterberg tegen het Amerikaanse optreden in Vietnam. De minister deelde mee dat geen toestemming kan worden verleend voor demonstraties tegen, noch voor demonstraties vóór het standpunt van de Nederlandse regering. Minister De Koster doelt hiermee op de termen, waarin de PPR het ver zoek had vervat, namelijk de Ameri kaanse piloten te confronteren met het standpunt van de Nederlandse regering en van het Nederlandse volk over de oorlog in Vietnam. Een verzoek van de PPR aan de Amerikaanse ambassade een discussie te mogen organiseren tussen Neder landse burgers en Amerikaanse mili tairen in hotel Boschlust te Zeist werd door de ambassade geweigerd. Als reden werd opgegeven, dat alle Amerikaanse militairen buitenslands orders hebben strikt te zwijgen over de Amerikaanse interventie in Viet nam. Het Kamerlid Van Gorkum van de PPR heeft vragen gesteld aan de minister van economische zaken over de afhankelijkheid van de Nederland se economie van de Amerikaanse. Hij vraagt onder meer welk deel van het Nederlandse bedrijfsleven wordt gefi nancierd door Amerikaans kapitaal. Van een onzer verslaggevers UTRECHT Kardinaal Alfrink roept zoveel mogelijk Nederlanders op de beto ging voor vrede in Vietnam vanmiddag in Utrecht te steunen. De kardinaal sprak mede namens Pax Ckristi, waarvan hij voorzitter is. De VARA-radio brengt in de rubriek 'Dit is het begin' een rechtstreekse reportage van de manifestatie, die om 13.23 uur begint. TELEURSTELLING De werkgroep voor een maat schappij-kritische vakbeweging is teleurgesteld over de 'uit sluitend afwijzende' reactie van de vakcentrales op het verzoek harde protestacties te organi seren tegen het Amerikaanse optreden in Vietnam. In een verklaring zegt de werkgroep dat de vakcentrales het ver zoek om acties zo overdreven hebben weergegeven, dat er wel 'nee' op gezegd moest wor den. 'Niemand,' aldus de werk groep, 'heeft ooit gevraagd om massale stakingen die de weer- standskassen zouden uitputten.' Zoals bekend heeft de PvdA de vakcentrales gevraagd een boycotactie tegen Amerikaanse bedrijven, schepen en vliegtui gen te organiseren, indien de Amerikaanse bombardementen boven de twintigste breedte- Ook de volgende organisaties betuigden adhesie: de WDM, de Brede Vietnambeweging Leiden, de Brede Vietnambe weging Nijmegen, de 'Dolle Mina's, de gewestbesturen in Groningen van de PvdA, CPN, PPR, PSP, D'66 en het 'Mi lieucomité Nederland'. De betoging trekt om één uur vanmiddag van de Fentener van Vlissingenkade naar het Jaarbeursgebouw, war om drie uur een bijeenkomst zal worden gehouden. Hier zullen spreken namens de politieke partijen dr. Anne Vondeling, voorzitter van de Tweede Ka mer, namens de kerken mej. dr. Klompé en namens de jon geren Han de Leeuw, voorzit ter van het comité Jongeren voor Vietnam. POLITIEK De vakbonden, waarvan eerder door het comité vrede in Viet nam werd meegedeeld, dat zij ook iemand zouden laten spre ken, zullen geen vertegen woordiger sturen. Hoewel de vakbonden met de demonstra tie instemmen, menen zij dat zij geen spreker dienen af te vaardigen omdat het hier in de eerste plaats om een poli tieke zaak gaat. De Nederlandse Spoorwegen hebben vandaag extra treinen uit Delft en Amsterdam naar Utrecht ingelegd. Een groot aantal treinen uit de gewone dienstregeling zal rond het middaguur en na afloop van de manifestatie hieraan worden toegevoegd. Bij het comité Jongeren voor Vietnam in Amsterdam kun nen treinkaartjes tegen een gereduceerd tarief worden ge kocht. Uit verscheidene plaat sen in ons land zullen ook bussen naar Utrecht rijden. De Utrechtse binnenstad zal voor alle verkeer behalve stads-autobussen worden afgesloten. Het organiserend comité verzoekt deelnemers daarom zoveel mogelijk met het openbaar vervoer naar Utrecht te komen. graad in Vietnam worden her vat. De maatschappij-kritische vak bondsbestuurders vinden dat de vakbeweging had moeten zoeken naar de mogelijkheden die er wel zijn. Het zou vol gens de werkgroep mogelijk zijn geweest met leden en ka derleden overleg te plegen over enkele iedereen aanspre kende produkten die door de consumenten kunnen worden geboycot, over Amerikaanse bedrijven waar proteststakin gen of korte discussies zouden kunnen worden gehouden en over bedrijven die recht streeks voor de oorlog in Viet nam werken en waar zou kun nen worden gepost. De Amerikaanse president loopt volgens de werkgroep 'met grete minachting heen over vrijblijvende protesten.' Daarom acht zij hardere acties nodig en dringt er dan ook op aan zich te beraden op de mogelijkheden, die zij zelf zien en van onderaf voorstel len te doen aan de vakcentra les. De werkgroep is er ver baasd over dat het overlegor gaan de hoop heeft uitgespro ken op een vrede, terwijl er geen enkele garantie is dat er geen nieuwe bombardementen komen. Teleurstellend noemt de werk groep het dat 'de enige mate riële reactie op de Amerikaan se moordpartij in Noord-Viet- nam bestaat uit een oproep aan de leden om geld te stor ten op het bekende neutralis- tische gironummer (777 actie Heel Vietnam, red.), terwijl niet wordt gesproken over di recte hulp aan de slachtoffers van de bombardementen.' De maatschappij-kritische vak bondsbestuurders vragen de vakcentrales daarom nu uit de vakbewegingsmiddelen steun te verlenen aan het Medisch comité Nederland-Vietnam (gi ronummer 10.90.400 te Am sterdam, red.). SOLIDARITEIT 'De solidariteit van de Neder landse werknemers met het strijdende volk Vietnam', al dus de werkgroep, 'moet gro ter zijn dan die welke blijkt uit de verklaring van de vak centrales.' De werkgroep, die vandaag deelneemt aan de lan- delijke demonstratie in Utrecht, wil blijven zoeken naar mogelijkheden voor boy cotacties. In een pamflet, dat vandaag tijdens de demonstratie zal worden verspreid, wijst de werkgroep op de mogelijkheid van 'een koperstaking voor Amerikaanse produkten, die iedereen kent en die symbo lisch zijn voor het Amerikaan se imperialisme.' De boycot zou kunnen worden gericht op 'Esso, Chevron, Chiquitabana- nen, Coca Cola en Gillette.' Gepost zou er volgens de werkgroep kunnen worden bij de Hollandse Signaal in Hen gelo, Dow Chemical in Ter- neuzen, General Motors in Amsterdam en 'de Kruithoorn' in Den Bosch. De besturen van de bouwbon den NKV en NVV hebben in een telegram aan hun vakin- ternationale in Geneve met klem aangedrongen fel te pro testeren tegen de gewelddadig heden en wreedheden van de Amerikanen in Vietnam. Bo vendien doen de besturen van beide bouwbonden een drin gend "beroep op hun leden vandaag deel te nemen aan de p ro testdemonstratie. verantwoordelijkheid van de sociale partners. 'De effectiviteit van zo'n beleid wordt echter bedreigd, niet alleen door de krappe marge die de huidige ontwikkeling van de collectie ve lasten aan het bedrijfsleven laat, maar ook door gebrek aan continuï teit', aldus de werkgeversverbonden. GOUDA De Goudse politie heeft donderdagmiddag de 49-jarige zigeu nerviolist Nicolai Z. uit Hazerswoude gearresteerd, die sinds vorig jaar ok tober een tiental banken in ons land voor een bedrag van in totaal ruim f 200.000,heeft opgelicht De in Hongarije geboren musicus, die sinds zijn jeugd al in Nederland woont, zat in grote financiële moei lijkheden omdat er voor zijn orkest niet voldoende werk was. Om aan geld te komen, had hij met de naam in zijn paspoort geknoeid. Met dit ver valste paspoort legimiteerde hij zich bij een aantal banken waar hij op naam van de werkelijke rekeninghou ders geld kwam opnemen. Op deze wijze wist hij bij een bijkan toor van de Algemene Bank Neder land in Amsterdam een bedrag van f 17.000,los te krijgen. Een bank in Rotterdam lichtte hij met zijn ver valste paspoort voor enkele tiendui zenden guldens op. Bij de ABN in Hilversum bedroeg de buit f 1400, en bij een bank in Amstelveen f 4000,—. Donderdag probeerde hij bij het kan toor van de ABN in Gouda een be drag van f 38.000,te incasseren. Een bankbediende vertrouwde de zaak niet en waarschuwde de politie. DEN BOSCH Een Eindhovense bar juffrouw, de 34-jarige J. van H.. is door de gemeentepolitie van Den Bosch aangehouden. Zij wordt ervan verdacht de 'hoogblonde dame' te zijn die in de nacht van 13 op 14 decem ber een 64-jarige pompbediende in Den Bosch met een pistool tot afgifte van zijn kas probeerde te dwingen. Tegelijkertijd is haar eveneens uit Eindhoven afkomstige 31-jarige vriend, de dakbedekker P. P., aangehouden. Beiden zijn voorgeleid aan de officier van justitie in Den Bosch. Leningrad plus 4 Van onze weerkundge medewerker Het gernommeerde hogedrukgebied boven West-Europa blijft het weer beheersen. Dit betekent aanhouden van het overwegend droge weertpe met weinig opklaringen, mist en 's nachts stralingsvorstminus 1 tot mi nus 4 in het binnenland. Het is nog niet helemaal zeker of de minus 5 graden Celsius van vrijdagmorgen (in het noordoosten) geëvenaard zal wor den. Vrijdagmiddag om 1 uur peilden we het centrum van hoge luchtdruk op ca. 120 km ten noordwesten van Den Helder (142 millibar). De Bilt registreerde op dat moment 1040.6, Einden 1040.5, Manchester 1040.4 en Belfast en Essen 1040 millibar rond. De luchtdrukstijgingen waren op dat moment al weer tot staan gekomen. De hoge luchtdruk op de weerschepen ten westen van de Britse eilanden biedt voldoende garantie voor een weekeinde zonder depressies. Van een diepe stormdepressie van 978 millibar (70 graden noorderbreedte, 50 graden oosterlengte) krijgen we ook geen last. Die depressie in de Barendszee veroorzaakt uel veel leven en tumult in het hoge noorden. Aan de achter zijde ervan en wat gestimuleerd door een klein maximum van 1022 millibar bij de oostkust van Groenland, vielen stormachtige noordwesten winden van de Pool Lapland binnen. Het Noorse station Hopen en het eiland Jan Maen gaven vrijdagmiddag een tem peratuur van minus 13 graden Celsius en een windstoot van 9 Beaufort tijdens de koufrontpassage. Muransk telde ook weer eens een graadje vorst, maar het koufront ivas daar dan ook gepasseerd en de wind ge ruimd naar noordnoordoost, enin- grad evenals plaatsen in zuid-Finland koesterden zich nog bij 4 graden dooi, maar ook daar zal de koudere lucht wel enige daling van temperatuur ver oorzaken. Het is waarschijnlijk dat ook in het Noordzeegebied in de loop van vol gende week geleidelijk aan een noord westelijke circulatie tot stand zal ko men. De as van hoge druk zal lang zaam in zuidelijke richting afzakken, wat aanliding zal zijn tot een langza me temperatuursstijging, eerst tot rond het vriespunt en daarna erboven na instroming van zeelucht. "»<•- 7 Vli««in<7»n- 3.31-15.51 A 5 14-17 95- B'tter- (l-m n«.1« 37- «eftevenlneen 4 49-16 59: TJ- 5 93-17 33- Den Helder: 9 05-91.32: ii,-tln„.n 11 32-23 49: Delfzijl 1.17-13.45: fan»nr| Vll*Sl"een 4 09-16 27: Haringvliet A Zeezltde 5.47-17.59- Rotterdam 6.36- 19 oo- Ceh»venlnw, 5 20-17.31- T.Tmttjden- 5 57-19 09- Den Helder 9.35-22.07: Harllngen 12 1 -Delfzijl 1 40-14.21.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1973 | | pagina 5