Brandt laat Nixon
toch klacht horen
Alleen economische boycot tegen VS heeft effect
China zou regeling
van grensgeschil
met Rusland willen
Hanoi moet van Saigon
twee Vietnams erkennen
Gerard Smith neemt
ontsla" bij SALT
Neqen partijen dineen
naar const Argentijnen
Barnard uit ziekenhuis
Turkije laat Britse
jongen niet gaan
Sexuele voorlichting
on Franse staatsscholen
Franse opiniepeilers:
links gaat winnen
Niger breekt met Israël
Fantasie in
Nixons Amerika
Diplomaten boos op
Nigeriaanse regering
TROUW kW \KTF.T VRIJDAG 5 JANUARI 1973
BUITENLAND T7 R8
Veroordeling bombardementen na pressie op kanselier
BONN (liPI, Keuter, AP) Kanselier Willy Brandt heeft een persoonlijke afsevaardigde naar
Washington gestuurd om zijn ongenoegen over de Amerikaanse bombardementen op Noord-Vietnam
over te brengen. Volgens een mededeling van de regering zal minister Egon Bahr, een naaste mede
werker van Brandt, "ongetwijfeld de kwestie-Vietnam ter sprake brengen in Washington.'
Bahr is naar Washington vertrokken
om de rouwplechtigheden voor oud
president Harry Truman bij te wonen
en zal dan minister William Rogers
en andere hoge functionarissen ont
moeten. Volgens Westduitse rege
ringsfunctionarissen heeft Brandt
Bahr opgedragen zijn ongenoegen
over de bombardementen kenbaar te
maken. Bovendien moet Bahr klagen
over het feit dat Amerika zijn bond
genoten niet van tevoren heeft inge
licht.
Maar publiekelijk hebben Brandt en
Bahr hun mond gehouden over het
Amerikaanse optreden, ondanks de ei
sen van de linkervleugel van de SPD
dat de kanselier zijn houding in het
openbaar bekend zal maken. De lin
kervleugel had het Brandt kwalijk
genomen, dat hij in zijn nieuwjaarsre
de met geen woord over Vietnam had
gerept.
Willy Brandt
Bahr naar Washington
Gisteren voegde de schrijver Heinrich
Böll zich bij r-'dere aut-i"-s dn<»r te
eisen dat Brandt 'de brutale oorlogs
politiek ten scherpste veroordeelt'.
PARIJS, SAIGON (Reuter. UPI. AP) Zuid-Vietnam heeft gisteren
op het hervatte Parijse vredesoverleg gezegd, dat er alleen vrede kan
komen, als Hanoi toegeeft dat er twee Vietnams bestaan, zoals er ook
twee Duitslanden en twee Korea's bestaan Amerika liet weten dat er
nog steeds obstakels zijn, die een bestand nog wel enige tijd op zich
zullen doen laten wachten.
Het was de eerste keer sinds 21
december dat het wekelijkse Vietnam-
overleg weer in Parijs werd gehou
den, maar ook dit keer kwamen de
gedelegeerden niet verder dan een
woordenwisseling, waarbij alle partij
en op hun eigen standpunten bleven
staan.
Zuid-Vietnam beschuldigde Hanoi er
van met behulp van het ontwerp
akkoord 'een gecamoufleerde overwin
ning' te willen behalen. Hanoi klaag
de dat terwijl Amerika zijn territori
um bleef bestoken met luchtaanval
len. de Amerikaanse afgevaardigde
'ons zegt dat dit niet het moment is
voor klachten of propaganda.'
HISTORISCH
Het meest in zijn schik was de Ameri
kaanse afgevaardigde William Porter.
Hij zei: 'Ik ben helemaal niet geneigd
de problemen te onderschatten, die
nog bestaan en die ons nog enige tijd
zullen plagen.' Maar desondanks ge
loofde hij. dat 1973 een historisch
jaar zal zijn 'het begin van een geheel
nieuw tijdperk van betrekkingen.' Het
was Porters laatste bijeenkomst, want
hij is in Washington benoemd tot
onderminister voor buitenlandse za
ken. een vooruitzicht waar hij giste
ren nog al blij mee was.
Voor de derde achtereenvolgende dag
werkten Noordvietnamese en Ameri
kaanse deskundigen aan de technische
details voor een bestand in Vietnam.
Op basis van hun werk zullen de
Amerikaan Henry Kissinger en de
Xoordvietnamees Le Doek Tho hun
geheim overleg voortzetten. Gisteren
kwam Tho in Moskou aan. nadat hij
al eerder een tussenlanding in Peking
had gemaakt.
De Amerikaanse luchtmacht heeft gis
teren de zuidkust van Noord-Vietnam
bestookt met de bedoeling de bevoor
rading naar het zuiden te stoppen,
waar de gevechten weer fel zijn opge
laaid. De bommenwerpers ontmoetten
onverwacht veel afweergeschut. Een
B-52-bommenwerper werd getroffen
en stortte neer in de Golf van Ton
kin. Volgens dc Amerikaanse telling
was het de 16de B-52, die verloren
ging. Het afweergeschut was onver
wacht. omdat de Amerikanen hadden
aangenomen dat zij alle bases hadden
verwoest tijdens vorige aanvallen.
In Zuid-Vietnam bereikten de gevech
ten op de grond hun hoogste punt
sinds novembi
'Alle echte vrienden' van Brandt zou
den zich oprecht verheugen a's hij
zich als eerste solidair verklaart met
zijn Zweedse collega Olof Palme.
'Wanneer cynisch opportunisme a'-
leen maar loze protesten toestaat,
worden toekomstige wets verkrachters,
naties of individuele personen, door
eigen schuld aangemoedigd', aldus No
belprijswinnaar Böll.
Sinister talent
D« Amrrik-a ^e vred-s »i .-'or Daniel
Berrigan, die in Parijs met Nnordviet
namese diplomaten gesproken heeft,
heeft aangedrongen op internationale
protesten als enige effectieve druk.
d'c op het Amerikaanse geweten kan
worden uitgeoefend. Berrigan wees op
het 'sinistere talent van Nixon om de
verkeerde dingen op h?t goede mo
ment te doen' (de intensivering van
de bombardementen tijdens een reces
van het Amerikaanse Congres en de
no vers taire vakantieperiode) en ver
klaarde: 'De enige morele limiet, die
Nixon en zijn generaals schijnen te
kennen, is dit soort protest'.
Maar op het wekelijkse Vietnam-be-
raad in Parijs heeft de Amerikaan
William Porter duidelijk gemaakt hoe
Amerika de buitenlandse kritiek ziet:
'Het komt mij voor dat er twee
soorten kritiek zijn. Eerst is daar de
kritiek die ik redelijk vind en waar
aan aandacht geschonken wordt. Dan
is er dc kritiek, die vanuit verschil
lende beweegredenen wordt ingege
ven. en dat zijn beweegredenen, die
zeker niet allemaal verband houden
met de oorlog in Vietnam. En ik weet
niet het n heeft of dat het de
moeite waa-d is om op dat soort
kritiek in te gaan'.
Inmiddels is dc regering-Nixnn niet
ingegaan op eisen van het Congres
om uit te leggen, waarom dc bombar-
WASHINGTON (UPI) Gerard
Smith heeft gisteren in Washington
bekend gemaak tdat hij ontslag heeft
genomen als leider van de Amerikaan
se afvaardiging die met de Russen
onderhandelt over de beperking van
de strategische bewapening, de SALT-
besprekingen.
Hij wilde niet zeggen waarom hij is
afgetreden. Tijdens de besprekingen
van de afgelopen jaren heeft hij een
persoonlijke vriendschap aangeknoopt
met de leider van de Russische dele
gatie. Semjonow.
BUENOS AIRES (Reuter) Aan de
algemene verkiezingen die op 11
maart in Argentinië gehouden moeten
worden, zullen negen partijen mee
doen. De grote afwezige bij deze ver
kiezingen zal oud-president Juan Peron
zijn, die van het militaire regime dat
nu aan de macht is. geen toestemming
heeft gekregen zich kandidaat te stel
len.
TOKIO (UPI) De Amerikaanse Azië-kenner Owen Lattimore heeft
gisteren verklaard dat China op het punt zou kunnen staan om in
ernst met de Sowjet-Unie te gaan onderhandelen over het grens
geschil tussen beide landen.
Terwijl de buurt toekijkt, treurt een Zuidvietnamese vrouw bij haai
man en zoontje, die omkwamen bij een raketaanval op de luchtmacht
basis Bien Hor, even buiten Saigon.
dementen hervat moesten worden. Dc
volksvertegenwoordigers weten niet
veel mee: dan dc Amr-!;a3nse kran-
teler'Ts. Het enige wat Nixon tot nu
toe heeft willen toestaan, is dat Kis-
singpr vandaag °en toespraakje houdt
tot de Republikeinse afgevaardigden.
Een commissie van Ijet Huis van
Afgevaardigden, dat gisteren haar on-
w ld" b -ginnen over het ef-
•ert van de b'mba.de'rrnten op 'e
betrekkingen niet Europa, kon haar
werk niet doen, omdat de regering
we gerde eeri getuige te sturen.
Boycotacties
De 'eiders van de intcrnat-onnle fe
deratie van trrmsportarb-iders zullen
op 9 januari in Praag bijeenkomen
om maatregelen te treffen tegen de
oorlng in Vietnam. Een oproep van
de federatie heeft reeds geleid tot
stakingen in de transport-sector, met
name in Amerika. Australië. Dene
marken. India. Italië en Japan. Ame
rikaanse dokwerkers hebben gisteren
gedreigd vergeldingsmaatregelen te
KAAPSTAD (Reuter) De beroemde
Zuidafrikaanse hartchirurg dr. Chris
Barnard, die drie weken geleden bij
een auto-ongeluk gewond raakte, is
gisteren uit het Groote Schuurzieken-
huis in Kaapstad ontslagen.
Barnard (50) brak bij dit ongeluk
acht ribben en liep long- en rugletsel
op.
nemen voor de boycotacties uit pro
fest tegen de Amerikaanse bombarde
menten. Een tegenboycot wordt over
wogen tegen schepen uit Australië en
Italië.
Meer dan 40 niet-gebonden landen
hebben de bombardementen veroor
deeld als een schending van het
Handvest der Verenigde Naties. De
Anc":k*>-n.-e acties hadden 'de gehele
beschaafde wereld geschokt en in hun
wreedheid alles overtroffen, dat de
mens tot nu toe heeft gekend', aldus
hun verklaring. Door Ottawa is giste
ren bekendgemaakt dat premier Tru-
deau en minister Sharp verscheidene
boodschappen naar Washington heb
ben gestuurd, waarin de bombarde-
n: nten v erden veroordeeld
LONDEN (Reuter) Engeland en
Turkije zijn er niet in geslaagd tot
een akkoord te komen over de kwestie
van de repatriëring van de 15-jarige
Engelse schooljongen Timothy Davey.
die op 11 augustus 1971 in Istanboel
is gearresteerd en in maart 1972 tot
fi jaar en drie maanden gevangenis
straf werd veroordeeld wegens smok
kel in verdovende middelen.
Het Britse ministerie van buitenlandse
zaken liet gisteren weten dat Enge
land en Turkije 'ondanks langdurige
pogingen van beide partijen' niet tot
overeenstemming over deze kwestie
zijn gekomen
'Ik heb de indruk dat de Chinezen
zich. nu ze hun internationale positie
zozeer verbeterd hebben, opmaken
voor ernstige onderhandelingen met
de Sowjet-Unie over hun grenen',
aldus Lattimore in een interview met
een grote Japanse dagbladcombinatie.
Lattimore. hoogleraar in de Chinawe-
tenschap aan de universiteit van
Leeds in Engeland, is adviseur ge
weest van president Tsjang Kai-sjek
van nationalistisch China en rege
ringsambtenaar in Washington. Hij
heeft veel in de Sowjet-Unie en China
gereisd.
Hij trekt de berichten in twijfel dat
aan de Chinees-Siberische grens mil
joenen Russische soldaten zijn samen
getrokken. 'In 1971 reisde ik in Oost-
Siberië en in 1972 vanuit China via
Mongolië naar Siberië. Ik heb geen
spoor van grote troepenbewegingen
gezien. Ik geloof niet dat de Russen
ooit dezelfde fout als de Amerikanen
zullen maken. Ze zullen een Aziatisch
PARIJS (Reuter) Na de rel om de
Franse lerares die op de middelbare
school sex bij de lessen ter sprake
bracht, heeft de regering gisteren be
sloten sexuele voorlichting op de
staatsscholen te laten geven.
Het ministerie van onderwijs ver
klaart de voorlichting nodig te achten
om de jeugd voor te bereiden op de
verantwoordelijkheden van het leven.
'Jonge mensen hebben te maken met
grotere sexuele vrijheid dan hun
voorouders en een schandelijke uit
buiting van de erotiek voor commer
ciële doeleinden'.
Dinsdag werd Nicole Mercier vrijge
sproken van immoreel gedrag. Zij was
aangeklaagd omdat zij in haar klas
een werkje getiteld 'Laten wij leren
lief tp hebben, laten wij leren plezier
te hebben' had besproken.
PARIJS (Reuter) Op dit moment
kan de gecombineerde linkse opposi
tie in Frankrijk rekenen op 45 pro
cent van de stemmen en 40 procent
voor de gaullistische regeringscoalitie.
De Centrum-partij kan op 15 procent
rekenen.
Dat is de uitslag van een opiniepei
ling die gisteren in het Franse dag
blad France-Soir is gepubliceerd. Van
de linkse stemmers geeft 21 procent
de voorkeur aan dc communisten en
22 procent aan de socialisten en twee
procent aan de Verenigde Socialisti
sche Partij (PSU). Deze cijfers ver
schillen weinig van die van vorige
opinie-onderzoeken. Op 4 maart wor
den er in Frankrijk algemene verkie
zingen gehouden en als dan geen
partij de absolute meerderheid haalt,
volgt op 11 maart een tweekamp tus
sen de twee grootste groeperingen.
JERUZALEM (AFP) De Afrikaan
se republiek Niger heeft besloten de
diplomatieke betrekkingen met Israël
te verbreken. Dit is gisteren in Jeru
zalem bekend gemaakt.
land nooit diep binnendringen. De
Russen hebben een buitenlandse inval
(van Duitsland) meegemaakt en ze
weten hoe ze een vijand moeten aan
pakken die diep in hun land binnen
dringt. Het is niet waarschijnlijk dat
ze diezelfde fout zullen maken bij het
binnenrukken in een ander land', al
dus Lattimore
LONDEN (Reuter) Mensen
die denken dat de Amerikaanse
maanreizen niet hebben plaats
gevonden en dat het allemaal
een geweldige oplichterij was,
hebben het misschien niet eens
bij het verkeerde eind, schreef
gisteren het vooraanstaande we
tenschappelijke weekblad New
Scientist. De Verenigde Staten
doen hier en daar al aan reu-
zenbedrog op een schaal die
nog nooit in de geschiedenis ts
voorgekomen, aldus het betref
fende artikel onder de kop
'Fantasie in het Amerika van
Nixon'.
'Met televisieverslagen die ver
gelijkbaar zijn met die van het
ruimteprogramma, laten de Ver
enigde Staten het terugtrekken
ran soldaten uit Vietnam zien.
Hoeveel televisiekijkers besef
fen dat deze hele produktie
voor hen wordt opgevoerd, en
dat het aantal Amerikaanse mi
litairen in Zuidoost-Azië in 1972
niet is gewijzigd'.
'En dan was er nog de grootste
beetnemerij van allemaal, waar-
pij niet alleen de media waren
betrokken, maar ook de Noord
vietnamese regering. Het ging
erom, de Amerikaanse kiezers
ervan te overtuigen dat een
vredesverdrag alleen nog maar
op een handtekening wachtte'.
'Een regering die, om een ver
kiezing te winnen, niet alleen
haar eigen volk maar ook een
buitenlandse regering bij de
neus neemt, zou er zeker niet
voor terugschrikken een heel
ruimteprogramma uit haar duim
te zuigen', aldus de New Scien
tist 'De twijfelaars zijn mis
schien daarom zo gek nog niet'.
LAGOS (AP) In diplomatieke
kringen in de Nigeriaanse hoofdstad
Lagos is forse deining ontstaan toen
bekend werd dat de regering van Ni-
gerië tot 15 februari de binnenkomen- 1
de diplomatieke post gaat onderzoeken.
Men doet dit omdat Nigerië op 15
februari overgaat van het Britse geld
met zijn ponden, shillings en pence,
op nieuw decimaal geld. De regering
vreest dat mensen in het buitenland
die illegaal over Nigeriaans geld be
schikken. dit naar Nigerië willen zen
den om het dan in te wisselen tegen
het nieuwe.
De diplomaten vinden het onderzoeken
van de post, een maatregel die geheim
had moeten blijven, een schending van
de diplomatieke onschendbaarheid zo
als die geldt in de meeste landen ter
wereld.
door prof. M. S. Arnoni
Dr \mcrikaun*c regering heeft zoals le verwachten was beledigd en gekrenkt gereageerd toen de
Zweedse premier Olof Palme de ernieligings-hombardementen op Noord-Vietnam kenschetste als gru
welen. die niet die van de nazi's vergelijkbaar zijn. Richard Nixon reageert op een heel passende ver
gelijking met dolf Hitler op precies dezelfde manier als Hitier zou hebben gedaan als hij met de
Djcnghi- Klian zou zijn vergeleken. En zonder twijfel zouden «Ie voornaamste nazi-oorlogsmisdadigers
zichzelf volledig onschuldig hebben verklaard als zij de kans hadden gehad hun eigen vonnis in Neu
renberg te vellen. V
liet is nodig eens na te gaan welke
invloed het protest van de gehele
wereld heeft gehad op Washington, zo
die invloed er is geweest, afgezien van
zijn voorspelbare officiële zelfrecht
vaardigingen. De kerst-pauze van 36.
uur in de vernietigings-bombardemen-
ten op Noord-Vietnam was nauwelijks
een concessie aan de wereldopinie. En
zelfs als Nixon besloten zou hebben
om 36 uur aan 'menselijkheid' te
doen. dan handelde hij op basis van
zijn éigen religieuze sentimenten.
Maar dc militairen, die op de Ameri
kaanse luchtbases ln Zuid-oost-Azië
werden geïnterviewd, hebben een
geheel ander verhaal verteld. Zij wis
ten dat er militair-technische redenen
voor bestonden. Immers ook gewone
chauffeurs hebben heel wat in het
weekeinde te doen bij het onderhoud
van hun wagens. De speculatie is niet
te ver gegrepen, als men aanneemt
dat de Amerikaanse oorlogsmachine
rie een van pas komende 'religieuze'
adempauze aangrijpt om het verlies-
peil te taxeren nu zij door de Noord
vietnamese luchtafweer een veel zwaar
dere tol heeft moeten betalen dan was
verwacht.
Op 30 december beval president
Nixon de bombardementen op te
schorten. Deze maatregel was bij het
schrijven van dit artikel nog steeds
van kracht. De opschorting was duide
lijk veroorzakt door diplomatieke ont
wikkelingen achter de schermen. Zij
waren volgens Nixon gunstig genoeg
om op in te haken. Zijn geweten
begint dit keer boven de 20ste breedte
graad te functioneren. Het besluit had
niets te maken met morele ontboeze
mingen in alle hoeken van de wereld.
De duur van de bombardementsbeper
king is evenmin gebonden aan morele
Prof. M.S. Arnoni. een publicist van
Poolse afkomst die in de VS als
hoogleraar heeft gewerkt, Is diep ver
ontrust over de Amerikaanse Viet-
nam-politiek, die opnieuw voorrang
geeft aan massale bombardementen op
Noord-Vietnam. Arnoni, die thans in-
Xedcrland woont en van wie wij op
14 december al en Interview over
de kwestie Vietnam publiceerden, zet
in bijgaand artikel uiteen waarom hij
een economische boycot tegen de VS
wél nodig vindt.
pressie. Of zij wel of niet zal voortdu
ren zal verband houden met de mate
waarin de Amerikaanse president
meent dat de Vietnamese natie vol
doende op de knieën wordt gedwon
gen.
Niet bezwijken
Wie meent dat een Amerikaanse pre
sident bezwijkt voor morele druk is
niet op de hoogte van het nationale
élan van de VS. Zo iemand heeft
misschien niet genoeg Amerikaanse
cowboy-films gezien of heeft, als hij
ze wel heeft bekeken, niet beseft hoe
leerzaam die kunnen zijn, zelfs over
het Amerikaanse presidentschap.
Want een Amerikaanse politicus en
bovenal de Amerikaanse Meester-Poli-
ticus wil en kan zich nooit veroorlo
ven zich te tonen als een sentimenteel
iemand, een 'softy'. die zich met de
morele gevolgtrekkingen bezig houdt
in plaats van alleen de doeltreffend
heid van zijn handelen in ogenschouw
te nemen. Morele argumenten worden
getolereerd en zelfs met applaus be
groet. Maar alleen zolang er een zwij
gende wederzijdse verstandhouding
bestaat tussen de leider en zijn ge
hoor. dat deze slechts een verbale
versiering zijn.
Of duidelijker gezegd: zomin als een
impressario van stierengevechten
schapen in de arena laat optreden,
zomin zal een Amerikaanse president,
als hij naar de gunst van de kiezers
dingt, zich anders voordoen dan een
hard en bekwaam man, of dat moreel
terecht is of niet.
Meerderheid voor
Zelfs degenen, die tegen deze of gene
actie van de president protesteren,
zouden zich nogal teleurgesteld voelen
als hij zou toegeven.
Maar niet iedereen behoort tot de
protcstercnden. Een recente opiniepei
ling toonde aan dat Richard M. Nixon
de man is die door de Amerikanen
het meest van allen in de wereld
wordt bewonderd. Deze peiling werd
op de voet gevolgd door een andere
en daaruit bleek dat 67 procent van
Een Amerikaanse B-52 reuzenbommenwerper in actie.
de Amerikanen de barbaarsheid van
hun president steunt (terwijl 21 pro
cent hiertegen was). Dit was. veelzeg
gend genoeg, precies dezelfde meer
derheid als die van een vroegere opi
niepeiling, die uitwees dat deze meer
derheid van mensen ongewapende
burgers zou doodschieten als hen dat
werd bevolen, zoals ook luitenant
William Calley had gedaan in de Son
My schanddaad. Men herinnert zich
de tragische zaak van Ethel en Julius
Rosenberg. (Zij werden destijds op de
elektrische stoel geëxecuteerd wegens
atoomspionage voor de Sowjet-Unie -
red.)
Ook toen was er verontwaardiging in
de hele wereld en werd om gratie
gepleit. Ook toen kwamen er reacties
van hooggeplaatsten en machthebbers
en ook van de bevolking. De invloed
zullen wij nooit weten. Als het enig
effect had, dan zou het slechts de
bezegeling zijn geweest van het lot
van de Rosenbergs. Maar zelfs als er
in het Witte Huis enige neiging had
bestaan hen te sparen dan was het
nog tenietgedaan door de afkeer van
de reputatie te zijn bezweken voor
morele, idealistische of humanitaire
argumenten. Want in een belangrijk
deel van het Amerikaanse denken be
horen dergelijke opvattingen alleen
tot het half-kinderlijke en half-krank-
zinnige breinwerk van dichters.
Heviger protest
Dit alles wil geenszins zeggen dat
fatsoenlijke mensen zich ooit moeten
onthouden van door massamoorden
uitgelokte woede-uitbarstingen. Maar
de tijd is nu gekomen om het protest
te verhevigen, zodat in elk geval op
een afstand tegen de gruwelen wordt
geprotesteerd.
Wie probeert een beroep te doen op
het geweten van gewetenlozen laat
zich verleiden tot een dialoog met
doven. Maar er zijn tenminste sommi
ge doven die op een andere manier
dan via hun oren aanspreekbaar zijn.
Het is nu eenmaal zo dat de Ameri
kaanse autoriteiten ondanks hun volle
dig beschadigde menselijke gehoor hun
eigen overontiwkkelde en compense
rende gevoeligheden bezitten. Sommige
ervan zitten in hun portemonnaie. De
morele ontboezemingen, die de Ame
rikaanse barbaarsheid bij de mens
heid heeft uitgelokt, zijn zo omvang
rijk dat de vertaling van het protest
in een economische boycot, klanken
zou opleveren, die overdraagbaar
zijn aan de 'horende' portemonnaies
van de Amerikaanse leiders. Deze to
tale boete is in staat zo'n omvang aan
te nemen dat de gevolgen ervan groot
zouden zijn.
Zout in wond
Er zou zout worden gestrooid in een
pijnlijke open wond. Waarom zou ie
mand die zich het lot van het Vietna
mese volk aantrekt naar een protest
actie rijden in een Amerikaanse auto.
onder het genot van een Ameri
kaanse sigaret en luisterend naar een
Amerikaanse transistorradio? Waarom
zou hij zich nog langer laten verma
ken door Amerikaanse acteurs en in
vesteerders, in een naburige bioscoop,
via het v-scherm of door een grammo
foonplaat9 De actie van een betoger
wordt niet verzwakt als hij géén .cola
fles in zijn hand houdt. Als er vol
doende Amerikaanse films in lege
zalen worden vertoond zal de Ameri
kaanse export gaan 'horen'. Als genoeg
tv-toestellen worden uitgezet zodra
een Amerikaanse produktie wordt ver
toond zullen de kijkerswervende en
consumptiegevoelige tv-omroepen hun
amusementsvoorraad uit andere bron
nen putten. En Amerika zal 'horen'.
In de jaren 1930 had zelfs Hitler nog
niet zoveel aanleiding gegeven voor
de rechtvaardiging van een economi
sche boycot van zijn systeem als nu
wordt geleverd door de vernietigers
van het Vietnamese volk. Toch be
schouwden velen het toen als een
daad van zelfrespect te voorkomen dat
hun geld in nazi-Duitsland terecht
kwam. Evenmin werkte een zichzelf
respecterende kunstenaar, acteur of
geleerde mee aan Duitse culturele
voorstellingen en hij liet geen toeris-
tengeld in Duitsland achter.
Geen fanatici
Hitler was een fanaticus. Het is daar
om twijfelachtig of een boycot enig
effect zou hebben gehad op zijn poli
tiek. Maar toch zijn de mensen die
zijn Rijk hebben geboycot ervan verze
kerd dat hun geld niet is besteed aan
de aankoop van 'Zyklon-B' voor de
gaskamers van Auschwitz. Wij moeten 1
er zeker van zijn dat ons geld en het
mijne niet wordt besteed aan de aan
koop van een kogel tegen het Vietna--'
mese volk.
Maar afgezien daarvan: Nixon en de
gehele rest zijn geen fanatici. Zij zijn
stukken geschut en geldmachines. Zij
zijn bereikbaar. Maar alleen op hun ie
manier. Wij moeten met hen spreken
op de wijze die zij verstaan.
ges
Dei
197:
»fk<
■anc
•Je i
*eti
rra<
