onroerende goederen
India's Godskinderen
in verzet
Reisbureau
„BAK"
vindt u op de pagina's
30, 32, 34, 36, 37, 38,
42, 43, 44, 45, 46, 47
CHRISTELIJKE
HOGERE LANDBOUWSCHOOL
DRONTEN (O.-Flevoland)
Hogere Beroepsopleiding
BEL NU
en u ontvangt het
gewenste
programma
voor 1972/1973
-TREFFENDE AANBIEDINGEN IN
0 voor leidinggevende functies op agrarische (en
daarmee verwante) gebieden:
akkerbouw en veehouderij;
handel, toeleverende en verwerkende bedrijven;
milieubeheer en ontwikkelingshulp;
onderwijs, voorlichting, onderzoek;
ondernemerschap in de landbouw;
0 met als extra accommodatie:
internaat voor 250 leerlingen, mede ten dienste van
hun maatschappelijke vorming;
schoolboerderij van 100 ha, ter versterking van de
praktisch landbouwkundige vorming;
0 Het diploma geeft toegang tot:
verdere academische studie;
de aan de school verbonden lerarenopleiding (lager
beroepsonderwijs, mavo);
0 Recht van toelating: gediplomeerden van
havo met in hun examenpakket twee van de volgende
vier vakken: wiskunde, natuurkunde, scheikunde en
biologie, met voorkeur voor de combinatie (in deze
volgorde) wis- en natuurkunde of scheikunde en
biologie;
5-jarige H.B.S.-B, Atheneum of Gymnasium (mits keuze
pakket voldoende aansluiting geeft);
0 Toelating voorbereidend jaar (afhankelijk van het toe
latingsonderzoek) gediplomeerden (met goede studie-
aanleg) van:
middelbare beroepsscholen;
mavo met wiskunde, natuur- en scheikunde;
havo (met verkeerd keuzepakket) en h.b.s-a.
0 Aanmelding:
Vóór 1 mei (vroegere aanmelding dient aanbeveling
i.v.m. verplichte voorpraktijk);
per adres: De Drieslag 1, Dronten, tel, nr. 03210-2824
MARKTSTRAAT 6
ALKMAAR
TELEFOON 02200- 11044
Uw agent voor:
AIRTOUR NESPANDA - FIT -
HOTELPLAN - EUROTOURS -
EUROPA-EXPRES - FLY TOURS -
BROERE - DE JONG'S TOURS
en RIJNVAKANTIE
(Rotterdam-Rijnlijn)
r
door dr. Bas Wielenga
Harijans (spreek: Haridsjaans)
Godskinderen, is de eretitel die
Gandhi aan de verschoppelingen
van het Indische kastensysteem
gaf. In het onafhankelijke India
van vandaag zijn deze outcasts ge
lijkberechtigd voor de wet. Zij heb
ben zelfs enkele privileges om de
scha en achterstand te kunnen in
halen. Maar wetten kunnen de
diepgewortelde traditie niet zo
maar afschaffen, en evenmin de
klassenstrijd die grotendeels langs
de door deze traditie getrokken
lijnen verloopt. Nog altijd doen zij
het laagste werk, nog altijd voelen
de kaste-Hindoes zich geroepen
hen op een veilige afstand te hou
den, de verontreiniging voorkomt,
en nog altijd behoren de Harijans
bijna zonder uitzondering tot de
meest uitegbuite groepen van de
Indische maatschappij.
Toch is de situatie veranderd, dat
blijkt uit hun verzet ertegen. Een be
zoek aan enkele dorpen in het gebied
ten oosten van de Zuidindische tempel
stad Thanjavur in de staat Tamilnadu
gaf ons, mijn vrouw Gabriele Dietrich
en mij, enige indrkken daarvan.
Eet oostelijke gedeelte van het Thanja-
vur-distrikt is één van de vruchtbaarste
gebieden van Zuid-India. Dankzij een
voortreffelijk irrigatie-systeem gaat
hier zelden of nooit een oogst vanwege
droogte verloren. Geen plekje grond
blijft onbenut. De 'groene revolutie',
die hjer al heel vroeg inzette, heeft de
toch al hoge opbrengsten nog verder
opgevoerd. De weelderige pracht van
dit land wordt nog geaccentueerd door
de talloze tempels met hun typische
tempeltorens, overladen met beelden
van goden, mensen en dieren, soms in
de bontste kleuren. Tegelijkertijd is
het echter een gebied waar een ver
schrikkelijke klassestrijd gevoerd wordt
van feodale grootgrondbezitters en rij
ke boeren tegen landloze arbeiders
dat zijn bijna allemaal Harijans en
arme pachters.
Lidtekens
Het is nauwelijks dertig jaar geleden,
dat de Harijans in deze omgeving, waar
zij bijna 35 procent van de bevolking
uitmaken, nog in een toestand van
rechtelose lijfeigenschap leefden. Onder
de ouderen zijn nog mensen, die de
lidtekens van de de tijds gebruikelijke
lijfstraffen kunnen tonen. Dankzij de
wetgeving sinds 1948 hebben zij nu de
status van 'vrije' koelies en loonarbei
ders. En dankzij de communisten heb
ben zij geleerd door organisatie hun
positie tegenover hun bazen te verster
ken. Door hardnekkige strijd heeft men
de hongerlonen van vroeger stukje bij
beetje kunnen verhogen, wat niet uit
sluit, dat zij nog altijd veel te laag zijn,
vooral voor de vele seizoenarbeiders.
Maar de landlords van gisteren, die
dankzij de 'groene revolutie' de grote
landbouwondernemers van vandaag
zijn, hebben het nog niet kunnen ver
werken, dat hun absolute macht zacht
jes aan beknot wordt, en dat hun
vroegere lijfeigenen zich als zelfstandi
ge en zelfbewuste mensen beginnen te
gedragen. Met alle middelen, met hulp
van rechter en politie, en met wetsont
duiking, chantage en geweld, proberen
zij de oude toestand te handhaven. Een
bloedig hoogtepunt werd bereikt op 25
december 1968 toen hulptroepen van de
landlords een Harijan-gehucht overvie
len, nadat de bewoners geweigerd had
den zich bij een door de heren gecon
troleerde arbeidersorganisatie aan te
sluiten. 44 Harijans. die in een hut
gevlucht waren, werden er niet meer
uitgelaten, toen de hut in brand gesto
ken werd.
Wij hebben op een avond van een
behoorlijke afstand het paleis van
een van deze landeigenaars gezien: een
ommuurde burcht midden in een een
voudig dorp, stralend verlicht, van air
conditioning voorzien naar ons verteld
werd, door een geweldige hiërarchie
van dienaren in stand gehouden en
Iff
'rasif"
tM
whi-J I-V-* $fj
Paria's: verschoppelingen van een samenleving
bewaakt, een schaamteloos toonbeeld
van geslaagde uitbuiting. Daarna kre
gen wij de keerzijde te zien: een Harij
an-gehucht, dat alleen maar via glibbe
rige sawah-dijkjes en dwars door sloten
heen te bereiken was, omdat de land
heer de aanleg van een weg verhindert.
De mensen wonen in benauwde lemen
hutten, zonder elektrisch licht uiter
aard. vol rook van het houtvuur, waar
op 's avonds laat nog de hoofdmaaltijd
gekookt moet worden, van de rijst die
men als dagloon mee naar huis heeft
gebracht. Kortom, een plaats waar de
ellende van de armoe alleen nog
door de vernedering van een totale
afhankelijkheid overtroffen wordt.
Aan die vernedering een eind te helpen
maken is de bedoeling van de Sarvo-
daya-menscn, volgelingen van Gandhi
die ons gidsten en over de ontwikke
ling van hun activiteiten informeerden.
Zij werken hier sinds de gewelddadig
heden van 1968 vanuit enkele simpele
'vredescentra'. Hun bezigheden bepeT-
ken zich hier niet tot het prediken van
geweldloosheid en tot het bedaren van
de gemoederen. Voettochten langs de
dorpen, waarbij typisch gandhiaans
met alle betrokken groepen gepraat
werd. hadden al in het begin tot het
inzicht geleid, dat alleen land de land
loze Harijans uit hun totale afhankelijk
heid van de landheren zou kunnen be
vrijden.
Grondbezit
Men verzamelde precieze gegevens over
de uiterst ingewikkelde bezitsverhou-
dingen, die als bewijsmateriaal tegen
onrechtmatig grondbezit konden die
nen. Bij de wet is namelijk een maxi
mum van 15 tot 30 acres vastgesteld.
Desondanks beschikt dc eenzame burcht
heer van zonet over zo'n 1500 acres
land, die op naam van neven en nich
ten, weeshuizen en leeszalen en vooral
ook van afhankelijke, door schuldbrie
ven tot zwijgen gedoemde onderdanen
staan, zonder dat de betrokkenen feite
lijk iets over de opbrengst te vertellen
hebben. Een bijzonder geval vormen de
zogenaamde tempellanden, die bijna
een derde van het hele gebied beslaan,
aangezien zij niet onder de wetsbepalin
gen vallen. Deze landerijen, die in de
loop der tijden door vrome vorsten en
gulle vereerders geschonken zijn, staan
eveneens voor een groot deel onder de
feitelijke kontrole van de landheren.
Gandhiaans
De reeds geïntroduceerde landeigenaar
beschikte bijvoorbeeld over 300 acres
tempelland. Hier zagen de Sarvodaya-
mensen een uigangspunt voor actie.
Een schets van de gang van zaken in
de afgelopen drie jaren kan een indruk
geven van de gandhiaanse actiemetho
den, van de hardnekkigheid van de
grote heren en van het doorzettingsver
mogen van de vertwijfelde Harijans. De
strijd verliep tot nog toe ongeveer als
volgt: een beroep op de landlord vrij
willig zijn tempelland aan de landloze
af te staan tevergeefs; verzoek aan
de regering een onderzoek in te stelen;
dc meeste schijn-pachters durven in dit
stadium nog niet de waarheid te zeg
gen, de vijf die tenslotte toegeven, dat
zij in werkelijkheid niet over het land
beschikken dat op hun naam staat,
verliezen prompt de volgende dag hun
werk; de tempelheren worden ertoe
overgehaald hen als de werkelijke pach
ters te behandelen; hulptroepen van de
landlord halen onder politiebescher
ming de oogst van één dezer pachters
binnen; sommige Sarvodaya-mensen be
ginnen een vasten in de tempel, andere
worden gearresteerd op het land van dc
vier overige pachters bij een poging
hun oogst binnen te halen; na verloop
van tijd worden de pachtrechten van
deze 5 en van 22 andere pachters
erkend, wat betekent, dat zij nu hun
pacht aan de tempel kunnen afdragen
en niet meer de hele oogst aan de
meer mensen durven nu tegenover de
landlord hoeven af te staan; steeds
autoriteiten de landlord te belasten;
pogingen van zijn kant met behulp van
arbeiders van elders de betrokken vel
den te oogsten worden met geweldloze
methoden afgeweerd; tenslotte krijgen
129 landloze boeren tempelland toege
wezen; de landlord slaagt erin via de
rechtbank een oogstverbod te bewerk
stelligen; de dorpsraad besluit daaraan
geen gehoor te geven en mobiliseert
vredesbrigades voor geweldloos verzet;
Harijan-vrouwen zijn er al eerder bij;
als arbeiders van buiten bij de velden
verschijnen, versperren zij hun dc weg
met de mededeling, dat zij eerst hun
hoofden zouden moeten oogsten om aan
de rijstoogst te kunnen beginnen; do
arbeiders gaan op het uitnodigende ge
baar niet in en nemen verbouwereerd
de eerstvolgende bus naar huis, de
gerechtsdienaar trekt zich met aanhang
in de burcht van de landlord terug; de
zaak is nog steeds aanhangig bij de
rechtbank; de landheer probeert het nu
met intimidatie; een paar weken gele
den werden twee Sarvodaya-medewer-
kers 's avonds laat op de terugweg van
een van de dorpjes door handlangers
var de landlord overvallen en tot bloe
dens toe afgeranseld.
Arrestaties
In een ander dorp dat wij bezochten
bevond zich bijna de helft van de
bewoners in de gevangenis. Men had
geprobeerd met middelen van geweld
loos verzet een kloosterleider en een
landheer die het kloosterland contro
leerde tot een billijke verpachting van
het land te bewegen. Op zichzelf beho
ren in India arrestaties tot het gebrui
kelijke politieke ritueel.
Met een half oog op Gandhi wordt het
aantal arrestaties bij demonstraties als
eer maatstaf van succes gehanteerd.
Daarbij zijn het meestal communisten
en socialisten, die Gandhi's verzetsme-
thoden toepassen, zij het minder ge
weldloos en met een andere principiële
achtergrond. De gandhianen hebben na
de onafhankelijkheid zelden van deze
middelen gebruik gemaakt, voorname
lijk omdat zij zich van oudsher toch te
zeer met de Congres-partij verbonden
voelen. Maar hier zijn de Gandhianen
dus tot Gandhi teruggekeerd. Voor de
dorpelingen is het geen kleinigheid,
ook al worden zij in de gevangenis
beter behandeld dan communistische
demonstranten. De zwaarste prijs is het
uitvallen van het broodnodige dagloon.
Onze begeleider stelde daarom voor om
na de spoedig te verwachten terugkeer
van dc gevangenen een tijdje met verde
re acties te wachten. Maar militante
Harijan-vrouwn opperden de idee zich
bij de volgende aktie met kinderen en
al te laten arresteren, zodat niemand
honger zou hoeven te lijden.
Atheïstisch
In een van deze dorpen zong mijn
vrouw een op psalm 10 geïnspireerde
song van Kathy Gregory: 'Waarom Heer
staat gij van verre, terwijl de goddeloze
in hinderlaag ligt bij de gehuchten,
loerend om dc ellendige te vangen in
zijn net? Sta op Heer, de zwakken
vallen in hun klauwen, laat de boosdoe
ners verstrikt worden in hun eigen
plannen'. De dorpsbewoners betuigden
hun instemming, naar het scheen, bij
de vertaling van het lied. Toen het uit
was zei onze begeleider, wat verlegen
lachend, jullie moeten weten, dat dit
dorp atheïstisch is. Er is in Tamilnadu
een atheïstische beweging, die grote
aanhang heeft verworven, onder de la
ge kasten en kastelozen, die lijden
onder de uitbuiting en discriminatie
die door de religie gedekt wordt. Hij
zelf was wel godsdienstig, maar hij had
geen tijd en begrip meer voor tempel
feesten en tempelrijkdom. 'Hoe kan
God rijk zijn temidden van de armoe?
Ik kan en wil hem alleen nog maar in
de armen ontmoeten. 'Inderdaad, athe
ïstisch of niet, zij zijn als zodanig
Godskinderen, die psalm 10 aan hun
kant hebben als zij het niet langer
nemen slaven te zijn.