onroerende goederen India's Godskinderen in verzet Reisbureau „BAK" vindt u op de pagina's 30, 32, 34, 36, 37, 38, 42, 43, 44, 45, 46, 47 CHRISTELIJKE HOGERE LANDBOUWSCHOOL DRONTEN (O.-Flevoland) Hogere Beroepsopleiding BEL NU en u ontvangt het gewenste programma voor 1972/1973 -TREFFENDE AANBIEDINGEN IN 0 voor leidinggevende functies op agrarische (en daarmee verwante) gebieden: akkerbouw en veehouderij; handel, toeleverende en verwerkende bedrijven; milieubeheer en ontwikkelingshulp; onderwijs, voorlichting, onderzoek; ondernemerschap in de landbouw; 0 met als extra accommodatie: internaat voor 250 leerlingen, mede ten dienste van hun maatschappelijke vorming; schoolboerderij van 100 ha, ter versterking van de praktisch landbouwkundige vorming; 0 Het diploma geeft toegang tot: verdere academische studie; de aan de school verbonden lerarenopleiding (lager beroepsonderwijs, mavo); 0 Recht van toelating: gediplomeerden van havo met in hun examenpakket twee van de volgende vier vakken: wiskunde, natuurkunde, scheikunde en biologie, met voorkeur voor de combinatie (in deze volgorde) wis- en natuurkunde of scheikunde en biologie; 5-jarige H.B.S.-B, Atheneum of Gymnasium (mits keuze pakket voldoende aansluiting geeft); 0 Toelating voorbereidend jaar (afhankelijk van het toe latingsonderzoek) gediplomeerden (met goede studie- aanleg) van: middelbare beroepsscholen; mavo met wiskunde, natuur- en scheikunde; havo (met verkeerd keuzepakket) en h.b.s-a. 0 Aanmelding: Vóór 1 mei (vroegere aanmelding dient aanbeveling i.v.m. verplichte voorpraktijk); per adres: De Drieslag 1, Dronten, tel, nr. 03210-2824 MARKTSTRAAT 6 ALKMAAR TELEFOON 02200- 11044 Uw agent voor: AIRTOUR NESPANDA - FIT - HOTELPLAN - EUROTOURS - EUROPA-EXPRES - FLY TOURS - BROERE - DE JONG'S TOURS en RIJNVAKANTIE (Rotterdam-Rijnlijn) r door dr. Bas Wielenga Harijans (spreek: Haridsjaans) Godskinderen, is de eretitel die Gandhi aan de verschoppelingen van het Indische kastensysteem gaf. In het onafhankelijke India van vandaag zijn deze outcasts ge lijkberechtigd voor de wet. Zij heb ben zelfs enkele privileges om de scha en achterstand te kunnen in halen. Maar wetten kunnen de diepgewortelde traditie niet zo maar afschaffen, en evenmin de klassenstrijd die grotendeels langs de door deze traditie getrokken lijnen verloopt. Nog altijd doen zij het laagste werk, nog altijd voelen de kaste-Hindoes zich geroepen hen op een veilige afstand te hou den, de verontreiniging voorkomt, en nog altijd behoren de Harijans bijna zonder uitzondering tot de meest uitegbuite groepen van de Indische maatschappij. Toch is de situatie veranderd, dat blijkt uit hun verzet ertegen. Een be zoek aan enkele dorpen in het gebied ten oosten van de Zuidindische tempel stad Thanjavur in de staat Tamilnadu gaf ons, mijn vrouw Gabriele Dietrich en mij, enige indrkken daarvan. Eet oostelijke gedeelte van het Thanja- vur-distrikt is één van de vruchtbaarste gebieden van Zuid-India. Dankzij een voortreffelijk irrigatie-systeem gaat hier zelden of nooit een oogst vanwege droogte verloren. Geen plekje grond blijft onbenut. De 'groene revolutie', die hjer al heel vroeg inzette, heeft de toch al hoge opbrengsten nog verder opgevoerd. De weelderige pracht van dit land wordt nog geaccentueerd door de talloze tempels met hun typische tempeltorens, overladen met beelden van goden, mensen en dieren, soms in de bontste kleuren. Tegelijkertijd is het echter een gebied waar een ver schrikkelijke klassestrijd gevoerd wordt van feodale grootgrondbezitters en rij ke boeren tegen landloze arbeiders dat zijn bijna allemaal Harijans en arme pachters. Lidtekens Het is nauwelijks dertig jaar geleden, dat de Harijans in deze omgeving, waar zij bijna 35 procent van de bevolking uitmaken, nog in een toestand van rechtelose lijfeigenschap leefden. Onder de ouderen zijn nog mensen, die de lidtekens van de de tijds gebruikelijke lijfstraffen kunnen tonen. Dankzij de wetgeving sinds 1948 hebben zij nu de status van 'vrije' koelies en loonarbei ders. En dankzij de communisten heb ben zij geleerd door organisatie hun positie tegenover hun bazen te verster ken. Door hardnekkige strijd heeft men de hongerlonen van vroeger stukje bij beetje kunnen verhogen, wat niet uit sluit, dat zij nog altijd veel te laag zijn, vooral voor de vele seizoenarbeiders. Maar de landlords van gisteren, die dankzij de 'groene revolutie' de grote landbouwondernemers van vandaag zijn, hebben het nog niet kunnen ver werken, dat hun absolute macht zacht jes aan beknot wordt, en dat hun vroegere lijfeigenen zich als zelfstandi ge en zelfbewuste mensen beginnen te gedragen. Met alle middelen, met hulp van rechter en politie, en met wetsont duiking, chantage en geweld, proberen zij de oude toestand te handhaven. Een bloedig hoogtepunt werd bereikt op 25 december 1968 toen hulptroepen van de landlords een Harijan-gehucht overvie len, nadat de bewoners geweigerd had den zich bij een door de heren gecon troleerde arbeidersorganisatie aan te sluiten. 44 Harijans. die in een hut gevlucht waren, werden er niet meer uitgelaten, toen de hut in brand gesto ken werd. Wij hebben op een avond van een behoorlijke afstand het paleis van een van deze landeigenaars gezien: een ommuurde burcht midden in een een voudig dorp, stralend verlicht, van air conditioning voorzien naar ons verteld werd, door een geweldige hiërarchie van dienaren in stand gehouden en Iff 'rasif" tM whi-J I-V-* $fj Paria's: verschoppelingen van een samenleving bewaakt, een schaamteloos toonbeeld van geslaagde uitbuiting. Daarna kre gen wij de keerzijde te zien: een Harij an-gehucht, dat alleen maar via glibbe rige sawah-dijkjes en dwars door sloten heen te bereiken was, omdat de land heer de aanleg van een weg verhindert. De mensen wonen in benauwde lemen hutten, zonder elektrisch licht uiter aard. vol rook van het houtvuur, waar op 's avonds laat nog de hoofdmaaltijd gekookt moet worden, van de rijst die men als dagloon mee naar huis heeft gebracht. Kortom, een plaats waar de ellende van de armoe alleen nog door de vernedering van een totale afhankelijkheid overtroffen wordt. Aan die vernedering een eind te helpen maken is de bedoeling van de Sarvo- daya-menscn, volgelingen van Gandhi die ons gidsten en over de ontwikke ling van hun activiteiten informeerden. Zij werken hier sinds de gewelddadig heden van 1968 vanuit enkele simpele 'vredescentra'. Hun bezigheden bepeT- ken zich hier niet tot het prediken van geweldloosheid en tot het bedaren van de gemoederen. Voettochten langs de dorpen, waarbij typisch gandhiaans met alle betrokken groepen gepraat werd. hadden al in het begin tot het inzicht geleid, dat alleen land de land loze Harijans uit hun totale afhankelijk heid van de landheren zou kunnen be vrijden. Grondbezit Men verzamelde precieze gegevens over de uiterst ingewikkelde bezitsverhou- dingen, die als bewijsmateriaal tegen onrechtmatig grondbezit konden die nen. Bij de wet is namelijk een maxi mum van 15 tot 30 acres vastgesteld. Desondanks beschikt dc eenzame burcht heer van zonet over zo'n 1500 acres land, die op naam van neven en nich ten, weeshuizen en leeszalen en vooral ook van afhankelijke, door schuldbrie ven tot zwijgen gedoemde onderdanen staan, zonder dat de betrokkenen feite lijk iets over de opbrengst te vertellen hebben. Een bijzonder geval vormen de zogenaamde tempellanden, die bijna een derde van het hele gebied beslaan, aangezien zij niet onder de wetsbepalin gen vallen. Deze landerijen, die in de loop der tijden door vrome vorsten en gulle vereerders geschonken zijn, staan eveneens voor een groot deel onder de feitelijke kontrole van de landheren. Gandhiaans De reeds geïntroduceerde landeigenaar beschikte bijvoorbeeld over 300 acres tempelland. Hier zagen de Sarvodaya- mensen een uigangspunt voor actie. Een schets van de gang van zaken in de afgelopen drie jaren kan een indruk geven van de gandhiaanse actiemetho den, van de hardnekkigheid van de grote heren en van het doorzettingsver mogen van de vertwijfelde Harijans. De strijd verliep tot nog toe ongeveer als volgt: een beroep op de landlord vrij willig zijn tempelland aan de landloze af te staan tevergeefs; verzoek aan de regering een onderzoek in te stelen; dc meeste schijn-pachters durven in dit stadium nog niet de waarheid te zeg gen, de vijf die tenslotte toegeven, dat zij in werkelijkheid niet over het land beschikken dat op hun naam staat, verliezen prompt de volgende dag hun werk; de tempelheren worden ertoe overgehaald hen als de werkelijke pach ters te behandelen; hulptroepen van de landlord halen onder politiebescher ming de oogst van één dezer pachters binnen; sommige Sarvodaya-mensen be ginnen een vasten in de tempel, andere worden gearresteerd op het land van dc vier overige pachters bij een poging hun oogst binnen te halen; na verloop van tijd worden de pachtrechten van deze 5 en van 22 andere pachters erkend, wat betekent, dat zij nu hun pacht aan de tempel kunnen afdragen en niet meer de hele oogst aan de meer mensen durven nu tegenover de landlord hoeven af te staan; steeds autoriteiten de landlord te belasten; pogingen van zijn kant met behulp van arbeiders van elders de betrokken vel den te oogsten worden met geweldloze methoden afgeweerd; tenslotte krijgen 129 landloze boeren tempelland toege wezen; de landlord slaagt erin via de rechtbank een oogstverbod te bewerk stelligen; de dorpsraad besluit daaraan geen gehoor te geven en mobiliseert vredesbrigades voor geweldloos verzet; Harijan-vrouwen zijn er al eerder bij; als arbeiders van buiten bij de velden verschijnen, versperren zij hun dc weg met de mededeling, dat zij eerst hun hoofden zouden moeten oogsten om aan de rijstoogst te kunnen beginnen; do arbeiders gaan op het uitnodigende ge baar niet in en nemen verbouwereerd de eerstvolgende bus naar huis, de gerechtsdienaar trekt zich met aanhang in de burcht van de landlord terug; de zaak is nog steeds aanhangig bij de rechtbank; de landheer probeert het nu met intimidatie; een paar weken gele den werden twee Sarvodaya-medewer- kers 's avonds laat op de terugweg van een van de dorpjes door handlangers var de landlord overvallen en tot bloe dens toe afgeranseld. Arrestaties In een ander dorp dat wij bezochten bevond zich bijna de helft van de bewoners in de gevangenis. Men had geprobeerd met middelen van geweld loos verzet een kloosterleider en een landheer die het kloosterland contro leerde tot een billijke verpachting van het land te bewegen. Op zichzelf beho ren in India arrestaties tot het gebrui kelijke politieke ritueel. Met een half oog op Gandhi wordt het aantal arrestaties bij demonstraties als eer maatstaf van succes gehanteerd. Daarbij zijn het meestal communisten en socialisten, die Gandhi's verzetsme- thoden toepassen, zij het minder ge weldloos en met een andere principiële achtergrond. De gandhianen hebben na de onafhankelijkheid zelden van deze middelen gebruik gemaakt, voorname lijk omdat zij zich van oudsher toch te zeer met de Congres-partij verbonden voelen. Maar hier zijn de Gandhianen dus tot Gandhi teruggekeerd. Voor de dorpelingen is het geen kleinigheid, ook al worden zij in de gevangenis beter behandeld dan communistische demonstranten. De zwaarste prijs is het uitvallen van het broodnodige dagloon. Onze begeleider stelde daarom voor om na de spoedig te verwachten terugkeer van dc gevangenen een tijdje met verde re acties te wachten. Maar militante Harijan-vrouwn opperden de idee zich bij de volgende aktie met kinderen en al te laten arresteren, zodat niemand honger zou hoeven te lijden. Atheïstisch In een van deze dorpen zong mijn vrouw een op psalm 10 geïnspireerde song van Kathy Gregory: 'Waarom Heer staat gij van verre, terwijl de goddeloze in hinderlaag ligt bij de gehuchten, loerend om dc ellendige te vangen in zijn net? Sta op Heer, de zwakken vallen in hun klauwen, laat de boosdoe ners verstrikt worden in hun eigen plannen'. De dorpsbewoners betuigden hun instemming, naar het scheen, bij de vertaling van het lied. Toen het uit was zei onze begeleider, wat verlegen lachend, jullie moeten weten, dat dit dorp atheïstisch is. Er is in Tamilnadu een atheïstische beweging, die grote aanhang heeft verworven, onder de la ge kasten en kastelozen, die lijden onder de uitbuiting en discriminatie die door de religie gedekt wordt. Hij zelf was wel godsdienstig, maar hij had geen tijd en begrip meer voor tempel feesten en tempelrijkdom. 'Hoe kan God rijk zijn temidden van de armoe? Ik kan en wil hem alleen nog maar in de armen ontmoeten. 'Inderdaad, athe ïstisch of niet, zij zijn als zodanig Godskinderen, die psalm 10 aan hun kant hebben als zij het niet langer nemen slaven te zijn.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 53