(Sportvelden moeten
in de toekomst
worden opengesteld
mmrn
TROUW/KWARTET ZATERDAG 23 DECEMBER 1972
SPORT T25/K25
DEN HAAG De ontevredenheid neemt toe in Den Haag. De
resultaten van de plaatselijke betaald voetbalbedrijven slaan bij de
bevolking niet zodanig aan, dat het aantal tribuneklanten groot ge
noeg is om een sluitende exploitatie mogelijk te maken. Den Haag
mort over de verrichtingen van de enige club, die tijdens de fusie
besprekingen als een mogelijke aanvulling van de Europese top
werd voorgesteld. Die teleurstelling is niet onbegrijpelijk. Alleen
goed voetbal en klinkende prestaties hadden het verlies van het zo
geliefde Holland Sport kunnen compenseren.
Het verdwijnen van de Houtrust-bewoner was een direct gevolg
van de aankondiging van Luc Kroesemeyer, de voorzitter, dat hij
van een continuering van geldelijke steun zou afzien. De sym
pathisanten van Holland Sport organiseerden actie-comité's, beleg
den vergaderingen en voerden druk uit op de Haagse wethouder
Vink, maar hun uit emotie geboren en ook zodanig uitgevoerde
reddingspogingen kenden geen succes. Er bleken in Den Haag niet
meer 'gekken' van het kaliber Kroesemeyer te wonen. En alleen
zo'n figuur, of een syndicaat van dergelijke figuren, had de erfenis
van het voormalige bestuur kunnen overnemen.
De aanhang van Holland Sport, georganiseerd in de 'Club van Hon
derd', liet zich evenwel niet ontmoedigen. Ook na de fusie bleef de
pressiegroep bijeen, de vorm en de naam werden slechts veranderd:
'Vrienden van Houtrust'. Naarmate de FC Den Haag steeds minder
tegemoetkwam aan de bij de fusie gewekte verwachtingen verkreeg
de oppositie meer belangstelling en sympathie. De actie 'betaald
voetbal op Houtrust' (waarvoor de gemeente nog geen definitieve
bestemming heeft vastgesteld en nogal geheimzinnig over pleegt
te doen) sorteerde enkele dagen geleden een eerste succes (je).
Piet Vink, de wethouder van sportzaken, zegde de groep toe, dat.
tot 1 juli a.s. de accommodatie van Houtrust gereserveerd is voor
een nieuwe betaald voetbalorganisatie.
De gemeente heeft trouwens ook gesteld, dat een nieuwe bewoner
van Houtrust in tegenstelling tot de FC Den Haag op geen enkele
vorm van subsidie kan rekenen. Eén door de gemeenschap gesteun
de club is voldoende, luidt het standpunt. Die reactie van Vink
heeft de actiegroep niet gedeprimeerd. Integendeel. Verondersteld
wordt, dat nu de weg open ligt tot een tweede club in Den Haag op
betaald voetbal-niveau.
Koortsachtig wordt er nu gezocht naar in nood verkerende clubs,
die bereid zijn naar de residentie te verhuizen. In de veelheid van
geruchten, die de ronde doet, geldt bovenal Fortuna Vlaardingen
als een voorname kandidaat. Maar ook SW en FC Dordrecht wor
den genoemd. Woordvoerders van die clubs ontkennen die verhalen
evenwel. Het is onwaarschijnlijk, dat de initiatieven bekroond zul
len worden. Oók volgens Kroesemeyer Die niettemin opmerkt:
T)e wonderen zijn beslist de wereld nog niet uit'.
LUC KROESEMEYER, EEN
EX-VOETBALFINANCIER
door John Linse
VOORBURG In Italië is het een
bekend en volkomen aanvaard begrip:
de geldschieter met als object de
voetballerij. Vrijwel elke club in Ita
lië kent als voorzitter een gefortu
neerde figuur, die in het zakenleven
veel aanzien geniet, maar via hét
volksspel nationale en internationale
vermaardheid wil werven. In Neder
land zijn (en waren) slechts enkele
personen, die als mecenas de sportwe
reld binnendringen. Zij worden door
de massa bovendien voor 'gek' versle
ten en plaatsen zich doorgaans niet
nadrukkelijk op de voorgrond.
Luc Kroesemeyer deed dat wel. Hij,
de man die zich dankzij veel zakelijk
vernuft en dito werklust opwerkte tot
een geslaagde eigenaar van een bloei
end bedrijf in de oud-ijzer-branche
(de sloop dus), schuwde de publiciteit
geenszins. En andersom ook niet.
Want Luc, zoals hij overwegend
wordt aangesproken, was (en is) een
dankbaar onderwerp. Altijd goed voor
een gekruide uitspraak, altijd goed
voor een opmérkelijke uitspraak. Op
die manier manifesteert de voormali
ge voorzitter van de stichting Holland
Sport zich ook nu nog. Anderhalf jaar
nadat hij, zoals een Hagenaar dat
pleegt uit te drukken. Holland Sport
aan ADO verkocht en een half jaar
nadat hij zich definitief terugtrok uit
de bestuurskringen van de FC Den
Haag. In de fusie-overeenkomst was
afgesproken dat Kroesemeyer één
voetbalseizoen in het FC Den Haag
college zou meedraaien. 'Mijn bestuurs
taak viel te verwaarlozen. Ik heb
praktisch niets uitgevoerd. Gezond
heidsredenen. Ik heb de laatste tien
jaar wel tien keer trombose gehad.
Dat is niet niks. Dat vreet aan een
Scheidsrechter
Uitgangspunt voor het met Kroese
meyer geplande interview was niet
zijn visie op het voetbalgebeuren. of
betrekkelijer het Hagse voet
balgebeuren, maar het 'neerzetten'
van een ex-voetbalfinancier. Kroese
meyer zelf voert het gesprek evenwel
steeds naar andere gebieden. Scheids
rechters vooral boeien hem. Al tien
tallen jaren. Hij keek niet alleen toe,
Luc Kroesemeyer
maar werkte op bescheiden schaal in
het rayon Den Haag mee. Reden
waarom hij vorige week door de
KNVB werd onderscheiden met de
Gouden Speld, dat terzijde. Tussen
alle in zijn omgeving verzamelde pa
pieren is één zeer ruime plaats gere
serveerd voor een nogal opgeblazen
artikel, waarin Leo Hom op de hem
eigen wijze de structuur en de samen
stelling van het arbiterscorps hekelt
en ongenuanceerde alternatieven sug
gereert. Kroesemeyer windt zich
met Leo Hom op over de weergave
van het gesprek tussen Hom en de
betrokken journalist Joop Niezen,
maar feit is, dat Kroesemeyer zich
nog immer gepikeerd voelt dooreen
pittig verhaal van Niezen over hem.
Bevooroordeeld dus, maar ook dat is
menselijk. En dat bovenal is Luc
Kroesemeyer. Een typische exponent
van het legioen der mannen met een
ruwe bolster, maar een blanke pit.
Bescheiden
Luc Kroesemeyer is niet bescheiden
nooit geweest trouwens. Dat kan
het best geïllustreerd worden door
zijn pogingen om bescheidenheid voor
te wenden. Waarom stortte hij zich
ooit met zijn zuur verdiende centen
in een avontuur dat Holland Sport
toch was? Wat waren zijn beweegre
denen? Hij: 'Ik had kritiek, veel kri
tiek. op het beleid dat bij Holland
Sport gevoerd werd. Als je A, zegt
volgt daar automatisch B op. Zodoende
raakte ik bij de stichting betrokken.
Ik ben een beetje een idealist. En
toen ik mijn entree maakte leek alles
nog enig perspectief te bieden. M'n
eerste daad was het aantrekken van
een nieuwe trainer. Neville stond
toen nog onder contract, maar die
kon niet veel. In mijn ogen tenmin
ste. En dan voor die prijs Hij kon
opdonderen'.
Menukaart
'Ik heb destijds onmiddellijk de fi
guur Van der Hart in het bestuur
aangekaart. Ik kan me het gesprek
met hem bij Schiller in Amsterdam
goed herinneren. Omdat het contract
op een menukaart werd opgesteld en
omdat ik de historische woorden
sprak toen Van der Hart om bedenk
tijd vroeg: 'Je bent toch van de lagere
grol
door Hans Schmit
ZEIST Wie voetbal zegt, denkt
veelal aan Ajax, Feyenoord en al
die andere clubs, die het gezicht
van de (Europese) voetbalsport
bepalen. Maar onder die top gaat
een gigantische ijsberg schuil: de
groep van honderdduizenden, die
wekelijks (in de meeste gevallen)
voor hun plezier tegen een bal
trappen. Terwijl echter de be
roepsvoetballers steeds minder
mensen naar de tribunes trekken,
neemt het leger van amateurs
jaarlijks in omvang toe. Dit jaar
telt de KNVB 861.000 leden
het valt te verwachten dat binnen
afzienbare tijd dat aantal tot bo
ven het miljoen is gestegen.
Zoals de steeds leger wordende tribu
nes het betaald voetbal voor proble
men stelt, zo staat het amateurvoetbal
door juist de groei voor moeilijkhe
den. Die spitsen zich vooral toe op de
vraag hoe al die nieuwe leden (vooral
jeugdigen) op te vangen: hoe kunnen
voldoende leiders voor al die jeugdelf-
tallen worden gevonden, hoe komen
er voldoende accommodaties, waar
komt het geld daarvoor vandaan?
Vorig jaar stelde de Amsterdamse
amateurvereniging DCG deze vragen,
en de vraag naar de toekomstige func
tie van de amateurvereniging in het
recreatie-patroon, aan de orde. De be
langstelling bleek overweldigend,
maar enkele maanden later was dat
aanvankelijke enthousiasme aanzien
lijk gedaald. Bovendien, en dat was
het meest teleurstellende, bleken de
meeste' clubs niet verder te komen
dan problemen van financiële aard.
Jo van Marle, voorzitter van de ama
teur-sectie, maakte toen al duidelijk
dat een oplossing niet is los te den
ken van een verandering van de vere
niging. Het amateurvoetbal, zo is zijn
visie, moet worden opgebroken
maar hij kon nauwelijks op begrip
van zijn achterban rekenen.
Jo van Marle heeft zijn gedachten
echter niet voor zich gehouden. Hij
grijpt iedere gelegenheid aan om op
die noodzakelijke verandering van
functie te wijzen zowel tegenovr
zijn achterban als in zijn contacten
met de overheid. Maar en daar komt
wn wens naar voren die ook bij de
Profs sterk leeft, werkelijke initiatie
ven kunnen pas worden ontplooid
wanneer de amateurs zelfstandig zijn.
Van Marle: 'Pas wanneer het amateur
voetbal zelfstandig is, zullen we een
zelfstandig beleid kunnen voeren.'
Nieuw potentieel
De groei van de amateursectie is
overweldigend. Er zijn meerdere fac
turen aan te wijzen, die deze groei
bevorderen, maar valt niet te ver
wachten dat aan die expansie binnen
korte tijd een eind komt?
VAN MARLE: 'We hebben wel vaker
gedacht: het houdt op, maar het gaat
nog steeds door. Daar zijn verschillen
de oorzaken- voor. De bevolking bij
voorbeeld neemt nog steeds toe, ook
de belangstelling voor voetbal wordt
nog groter. Daarbij is de stimulerende
werking van de successen van Ajax en
Feyenoord beslist nie* uit te schake
len. We hebben momenteel per saldo,
al een toename van 50.000 jeugdleden
per jaar. Een belangrijk punt hierbij
is de verlegging van de leeftijdsgrens,
die van twaalf naar acht jaar is
teruggebracht. Die grens zal verder
zakken tot 6, 7 jaar: kinderen zullen
in de toekomst kunnen gaan voetbal
len wanneer ze naar de lagere school
gaan. Ook de grens naar boven wordt
verlegd: door het veteranen-voetbal
ontstaat een nieuw potentieel. Hetzelf
de geldt voor het damesvoetbal en het
zaalvoetbal. De groeitrend kan en zal
ook wel naar beneden gaan, er komt
een verzadigingspunt. Maar voorlopig
zie ik dat niet.'
Er is vaak met cijfers aangetoond wat
die groei voor gevolgen heeft. Je kunt
wijzen op het huidige tekort aan
jeugdleiders (zo'n 7.000) en bereke
nen hoe dat er in 1980 uit zal zien. Je
kunt ook wijzen op.de kwaliteit van
die leiders en op het ontbreken van
velden, je kunt het tekort berekenen.
Door aan de hand van die cijfers
bijvoorbeeld de opleidingen te inten-
sieveren en meer velden aan te leg
gen, lijkt echter geenszins een oplos
sing. Want daar vind je de mensen
waar is de ruimte voor de vélden?
VAN MARLE: 'Je kunt het van vele
kanten benaderen. Neem de jeugdlei
ders. Het zijn meestal gehuwde men
sen van tussen de twintig en veertig
jaar. Van thuis uit komt er steeds
meer dwang op recreatie ze hebben
een auto, een tent, en moeten dan
ook met die auto, die tent op stap
met hun vrouw en hun eigen kinde
ren. Je zult dan ook een oplossing
moeten vinden in gezinsrecreatie op
de sportvelden. De amateurvereniging
zal niet alleen iets te bieden moeten
hebben voor de man, maar ook voor
zijn vrouw en kinderen. Daarom zul
len in de toekomst de sportvelden
moeten worden opengebroken zorg
dat je een tent of een caravan naast
dat «eld kunt zetten. Je komt hierbij
automatisch op de accommodaties. Ik
vind dat we af moeten van het zwe
ren bij prachtige groene grasmatten.
Een sportpark hoeft niet alleen op
zaterdag en zondag te worden ge
bruikt. Zet de hekken vijftig meter
meer naar binnen, alleen rond het
terrein waarop het eerste elftal speelt
en maak de rest open. Is hel niet
eeuwig zonde dat kinderen op straat
spelen, terwijl om die dure sportvel
den hoge hekken staan? Dat als de
bal in de sloot terecht komt ze ge
vaarlijke toeren moeten uithalen, ter
wijl even verderop een sportveld leeg
staat? Bovendien zal door een inten
siever gebruik ook de vraag naar
meer velden afnemen het zal on
mogelijk zijn in een klein land als
Nederland steeds maar weer nieuwe
velden aan te leggen. Bovendien heb
ben veel sportaccommodaties 'n mooie
beplanting, dat groen rond die
sportvelden ook nog vaak aan de rand
van de bebouwde kom ligt. Ik zou
zeggen: haal die sportvelden met dat
groen meer in de stad en laat de
gehele bevolking ervan profiteren.
Dat heeft ook nog financiële voorde
len, omdat gewoon meer mensen er
gebruik van maken, en je bespaart op
andere voorzieningen.'
Forte dei Marmi
Vaak haalt u een voorbeeld aan die
bedoelingen te verduidelijken, na
melijk het sportpark in Forte dei
Marmi in Italië.
VAN MARLE: 'Ik ben daar in 1971
geweest, bij de eindronde van het
Europees amateurkampioenschap. Dat
sportpark heeft me geïnspireerd. Het
stadion is tevens gemeentelijk stad-
park, er is een rozarium, een bonanza-
dorp, watervallen. De hele bevolking
is erbij betrokken, heeft het ook be
taald. Je ziet daar de man naar het
voetbal kijken, de vrouw en de kin
deren tussen de rozen zitten of spe
len'.
De KNVB is eer organisatie die voet
bal als uitgangspunt heeft. Diezelfde
organisatie echter bundelt, meer dan
welke jeugdorganisatie ook. veel jon
geren
VAN MARLE: 'De sport heeft de taak
van de jeugdbeweging overgenomen.
De oorlog heeft een scheiding ge
maakt in de jeugdbewegingen. Dat
het voetbal eenzelfde risico loopt,
door de jeugd te worden verlaten,
geloof ik niet. Daarvoor is voetbal
een te grote noemer.'
Volgens socioloog Jan Blilm zal de
sportvereniging in zijn huidige vorm
waarschijnlijk verdwijnen. Hij ver
wacht een verzakelijking een jon
gen komt om te leren voetballen.
Prestatie zal dan het enige bindmid
del zijn.
VAN MARLE: 'Sport is zo langzamer
hand meer dan alleen maar die sport,
de mensen geven meer. Vroeger speel
de je zestien keer per jaar en dan
kwam je ook zestien keer. Maar nu
kom je misschien vijftig keer, om te
dammen, om te pingpongen. De be-
t-
::'T
iT- k' -L
Voetballen op straat terwijl de sportvelden leeg rijn, afgesloten roet grote hekken. Daaraan wil Jo van
Marle best wat veranderen daar doelt hij ook op, wanneer hij zegt dat de sportvelden en verenigingen
moeten worden opengebroken. (Foto Wllbbo de Jong)
trokkenheid wordt groter, vooral bij
de clubs die een eigen clubhuis heb
ben. Ik geloof ook dat een vereniging
meer mag verwachten dan dat een lid
alleen zijn contributie betaalt. Ik zie
hel bij ZAC in Zwolle, waarvan ik
achttien jaar voorzitter ben geweest.
De club heeft een eigen sportpark en
als je bij ons lid wordt, moet je ook
helpen paaltjes te zetten, schilderen.
Het grote voordeel is altijd de sfeer
in de vereniging geweest. Ik vind ook
dat je in de toekomst best bepaalde
eisen aan je leden mag stellen, wil je
alles draaiende kunnen houden. En
dan denk ik toch weer aan het hele
gezin Waarmee het cirkeltje dan
weer rond is.'
Omni-vereniging
U pleit voor het openbreken van de
sportvelden, voor het openbreken ook
ran de vereniging voor de recreatie
van het gehele gezin. Dat houdt ener
zijds een scheiding in tussen de wed
strijdsport en de recreatiesport (getui
ge de hekken om het veld van het
eerste elftalmaar dat zou anderzijds
het opheffen van een scheiding kun
nen inhouden, namelijk die tussen de
diverse takken van sport. Hoe staat u
tegenover die z ogenaamde omni-
verenigingen?
VAN MARLE: ,Ik ben daar niet zo'n
voorstander van. Je zou eenzelfde
theorie ook kunnen opzetten voor an
dere takken van sport. Gezinsrecre
atie in de korfbalclub, in de hockey
club. Ik ben bang dat als je dat bij
elkaar trekt, je met het een het ander
gaat verwaarlozen'.
school gekomen? Je hebt toch kinde
ren. Dan moet je toch ook beslissin
gen kunnen nemen'. Dat deed-ie toen
maar. Een goede greep. Van der Hart
is de beste trainer in Nederland. Met
hem en een volkomen nieuw bij el
kaar gekochte groep spelers promo
veerden we. We draaiden goed. Er
hoefde niet al te veel bij. Later bleek
echter, dat de schuldenlast stukken
groter was dan mij was voorgespie
geld. De stichting kende te grote
verplichtingen om nog aan opbouw te
denken. Temeer. omdat Holland
Sport, als stichting, geen achterban
Kende. Elke nieuwe speler moest ge
kocht worden'.
Kroesemeyer schetst Holland Sport
als een gewezen uitdaging. Maar
zwijgt over zijn persoonlijke ambities.
Die destijds toch een rol moeten heb
ben gespeeld. Of niet soms? Hij: 'Na
tuurlijk ben ik er ook een beetje
ingesprongen uit ijdelheid'. En dan:
'Is dat zo vreemd? Ben ik de enige?
Nee toch. Wat doet Dingeman Stooj>
bij DWS, nu dus FC Amsterdam,
dan? Die wordt toch ook gedrevep
door de wil zich te manifesteren'.
Fout
De handige schroot op- en verkoper
maakte echter één fout: hij mcendle
dat zijn koopmanstalenten ook voor
het betaalde voetbal golden. Dat voor
gangers het niet in hun 'vingers'
hadden gehad. Van die veronderstel
ling is hij ten dele teruggekomen. Hij
zegt wel: 'In heel Nederland zijn
maar enkele mensen die een betaal]!
voetbalbedrijf kunnen leiden. Als ik
me honderd procent had kunnen in
zetten was ik tegen alle problemen
opgewassen geweest. Nu niet'.
Hij weet anderszijds: 'Deze brancHe
vraagt andere kwaliteiten dan in het
normale bedrijfsleven gevraagd woe
den. Als je daar zou handelen als in
voetbal gebruikelijk is had je nergeijs
meer een entree. Op de transfermarkt
worden praktijken gehanteerd, die
buiten alle fatsoensnormen vallen.
ADO was daar indertijd een van de
voorvechters van, zoals mij bij de
aankoop van Vianen en Aardse is
gebleken. Je maakt een overeenkomst
en een half uur later ontkennen ze
het bestaan daarvan. Worden er ook
nog gefingeerde aanbiedingen van aft-
dere clubs naar voren gebracht.
Vreemd zaken doen. Ik herinner nfe
overigens ook prettige ervaringen. De
aankoop van Sjaak Roggeveen. We
praten met het bestuur van DHC een
conflict uit over de transfersom van
Hennie den Engelse en het gespreTc
komt op Roggeveen. 'Wat moet die
vent kosten', vraag ik. 'Veertig mille',
luidt het antwoord. Van een door hét
bestuur gevolmachtigde figuur. 'Is ge
kocht', zeg ik. Enkele dagen latér
vraag ik hoe alles nu wel zit. Moet
Roggeveen plotseling negentig mil)e
opbrengen. Te gek natuurlijk. In een
nieuwe bijeenkomst snijd ik dat ook
aan. Gelukkig was de voorzitter van
DHC een reële kerel. 'Als dat bedrag
genoemd is, gaat Roggeveen ook vóór
veertig mille', zei hij. Koop gesloten.
Veertig mille voor een kapitale voet
baller. Want hoeveel geld heeft Rog
geveen voor zijn collega's niet ver
diend. Hij pakte zelf het meeste, maar
zorgde er vaak in zijn eentje voor dat
anderen ook profiteerden'.
Zijn opstelling in het kleine stich
tingsbestuur noemt hij 'democratisch'.
Kroesemeyer: 'Ik drukte geen voor
stellen dóór. Ik betrok de andere
bestuursleden voortdurend in mijn
beleid'. Desondanks was Kroesemeyer
de spil waar alles om draaide. Hij
bracht het meeste geld in ('juiste
getallen kan ik in verband met de
fiscus niet verstrekken, maar hou in
ieder geval rekening met minstens
een ton per jaar') en ontleende vooral
daaraan zijn gezag. Zijn beleid werd
evenwel door zijn collega's niet klak
keloos aanvaard. Er sluimerden voort
durend conflicten, die jarenlange tra
ditie op Houtrust werd niet doorbro
ken. Verschillende bestuursleden lie
pen weg of werden doodgewoon uitge
kocht. Bekend is een voorval met de
inmiddels overleden Stef van der
Laan. Terwijl de schroothandelaar en
de vleesfabrikant een flinke borrel
innamen, verslechterde plotseling de
relatie. Verwijten over en weer. Ein
de van het liedje: Kroesemeyer stuurt
Van der Laan weg voor een afkoop
som van zeventig mille. Kroesemevër
bagatelliseert de rellen in zijn be
stuur. Zegt: 'Het leiden van een be
taald voetbalbedrijf wekt bepaalde
spanningen op. In een emotionele
sfeer vallen wel eens wat woorden.
Niets ernstigs overigens'.
Eenzijdig
Luc Kroesemeyer, een schilderachtige
figuur, heeft zich van het betaalde
voetbal gedistancieerd. Holland Sport,
zijn oogappel, bood tenslotte zulke
grote financiële problemen dat hij
een sponsoring niet meer verantwoord
achtte. Hij presenteerde Holland
Sport als fusicpartner voor de FC
Den Haag. Kroesemeyer: 'De fusie is
te eenzijdig afgewikkeld. Het is zo
gespeeld, dat er niemand van Hout
rust aan de bak kwam. Ze moesten
op een enkeling na de spelers niet. de
trainer werd niet geaccepteerd, kort
om de FC Den Haag bleef ADO. Wég
Houtrustpubliek. Daarom is dat ploeg-
gie van de 'Vrienden van Houtrust'
blijven ageren. Ik doe niet meer mee
Ook mijn geld niet ik wil de FC
Den Haag niet voor de schenen schop
pen. Uiteindelijk was ik de man. die
de stoot tot de creatie van één Haagse
profploeg heeft gegeven'.
Hij komt niet meer naar de FC Den
Haag kijken. 'Afgezien van het feit,
dat ik met mijn lichaam niet in de
kou ga zitten, zou ik nü toch niet
gaan. Wat wordt er nu eenmaal gebo
den in het Zuiderpark?' Voetbal blijft
hem niettemin boeien. 'De gezelligste
sport die ik ken'. En volgens zijn
zeggen vormt hij nog immer een
attractief object voor eredivisieclubs.
Weet hij: 'Ik heb van twee verenigin
gen een aanbod op zak om in het
bestuur te treden. Voorlopig denk ik
daar nog niet aan'.