Inwoners van Noordwolde
staan achter hun dokters
De Broene Amsterdammer
dichtbij
Commentaar
Verheugend
Jniversiteit
§1 Rotterdam,
tiaar zonder
itbreiding
Hogere inkomensgrens
loningwethuizen
Artsenechtpaar aangeklaagd wegens euthanasie
Farce Majeur 99 keer
kbladenweekbladen weekbladen w
Oegandezen te gast
bij de landmacht
tïlwnaffot 1
uit
Irene was tóch r. k. geworden
iouw/KWARTET DONDERDAG 21 DECEMBER 1972
BINNENLAND/COMMENTAAR T5/K7
T4,
et is bijzonder verheugend dat mi-
ster Schmelzer gisteren tijdens het
jetnam-debat in de Tweede Kamer
niet mis te verstane taal de verhcvi-
ng van de Amerikaanse gevechtshan-
lingen in Indo-China en vooral de
rvatting van de bombardementen
seft afgekeurd. Weliswaar liet hij de
huldvraag over het mislukken van
Parijse vredesbesprekingen terzijde
ook wij hadden ter zake graag een
ijk van kritisch inzicht van de kant
n dc Nederlandse regering jegens de
ercnigde Staten gezien - maar daar
ond tegenover dat de minister inzake
!t allesoverheersende en barbaarse
it van de in ongekende mate vcrhe-
gde bombardementen aan de goede
at stond. Dc minister en de rege-
jng zijn nog nooit zo ver gegaan als
bij het veroordelen van deze vorm
n terreur: hij zei dat hij de bombar-
menten 'ernstig betreurt', 'ten stellig-
afwijst' en 'met klem de ernstige
zorgdheid van de regering' bij de
•gering van de VS tot uitdrukking zal
>ngcn. Dat zijn termen die in het
imaticke spraakgebruik aan grof-
in grenzen en die hebben wij nu
jst nodig om de geringe drukmoge-
len die van ons land uit op dc
kunnen worden aangewend, maxi-
ial uit te buiten.
iclukkig ook kan de minister zich
oor vrijwel de hele Kamer gesteund
et eten wanneer hij zijn stappen bij de
merk
iek ii
Ge*
lie ii
Oeg.
nu
n de
die
arvoo
t en
'gen.
■retó
i
i zijl
longe
en
vr.nlN,T a De inkomensgreens
|f Bj°r de eigendomsoverdracht van wo
ningwetwoningen aan de bewoners
irnrH 00 §ulden) zal Per 1 januari
•y tj ?n verhoogd. Dit heeft minister
ea lnlc meegedeeld op vragen van de
Pr, w merleden Maenen, Teijssen
j P Horbach (allen KVP).
(Advertentie)
Van eén.onzer verslaggevers
NöDRDWOL+DE Hoewel hét de 46-jarige huisarts A. P. Postma niet
geheel onbekend kan zijn geweest hoe de inwoners van Noordwolde
over hem dachten, moet hij toch hebben opgekeken van de sympathie
betuigingen die hem ten deel vielen, toen bekend werd dat hem, en
mogelijk ook zijn vrouw, eveneens arts, waarschijnlijk een straf
vervolging wegens euthanasie te wachten staat. Voor de Noordwolde-
gers, die hun dokter overlaadden met brieven en telefoontjes, is hij
al'bij voorbaat vrijgesproken.
Geen van de ruim 4000 inwoners van
het in het zuidoosten van Friesland
gelegen dorp heeft er openlijk zijn
afkeuring over uitgesproken dat het
echtpaar Postma een jaar geleden, op
29 november 1971, de moeder van
mevrouw Postma, de 78-jarige me
vrouw Van Boven-Grevelink, een
'barmhartige dood' heeft bezorgd. Op
haar verzoek maakten haar kinderen
een einde aan het lijden van me
vrouw Van Boven, die, door een be
roerte getroffen, was opgenomen in
het rooms-katholiek verpleegtehuis
Mariënhof in de op twintig kilometer
afstand van Noordwolde gelegen
plaats Oostervvolde.
De geneesheer-directeur van het zie
kenhuis weigerde de overlijdensver
klaring te tekenen en deelde de justi
tie mee dat zich waarschijnlijk een
strafbaar geval van actieve euthanasie
had voorgedaan. Een week of wat
geleden werd bekend dat de officier
van justitie in Leeuwarden, mr. G. R.
Nubé, overweegt een strafvervolging
tegen het echtpaar in te stellen.
Hoewel daartoe nog steeds niet is
besloten, houdt de raadsman van het
echtpaar Postma. de Groningse advo
caat mr. A. T. Vos, er rekening mee
dat zijn cliënten in januari in de
beklaagdenbank van de rechtbank in
Leeuwarden zullen zitten. 'Ik ga
dan', zegt hij, 'in elk geval niet met
vakantie.'
Geliefd
Dokter Postma. en mogelijk ook zijn
vrouw, in de beklaagdenbank: de in
woners van Noordwolde raakten bij
de gedachte daaraan danig van streek.
Beiden zijn zeer geliefd in het dorp;
iedereen die je er maar naar vraagt,
bevestigt dat. Algemeen werd het als
onrechtvaardig ervaren, dat juist zul
ke aardige mensen ;n aanraking zul
len komen met de rechter.
De dorpelingen lieten het niet bij
verontwaardigde woorden, maar gin
gen ook allerlei plannen smeden. Er
werd gesproken over een handteke
ningenactie en over een protestop
tocht naar Leeuwarden. Het ziet er
niet naar uit dat die plannen ook
uitgevoerd zullen worden, al ligt dat
niet aan degenen die ze beraamd
hebben.
In een ingezonden stuk in het plaatse
lijke nieuws- en advertentieblad Aan-
nerikaanse regering doet. Alleen
De Brauw van DS'70 vond nog
treurige moed, in de rol te vallen
n de onpartijdige toeschouwer die
n middel als dc bombardementen
rntueel best kan billijken omdat de
rfir I
- 7 Jiik
bij el iet Cong immers ook zo naar doet.
geen et is om deze vorm van steriel, kil
<aaru ^communisme dat men mag hopen
'e te it een partij als DS'70 spoedig defi-
itief van het politieke toneel zal
detrdwijnen Voor het kanaliseren van
dergelijke gemoedsgesteldheid
ontt |bben we aan cén boerenpartij ge-
ireeh lt°'
„Jen HAAG De Tweede Ka-
er is gisteren akkoord gegaan
's)"s et het wetsontwerp van de ves-
ging van een rijksuniversiteit te
,i)eze 'vestiging' komt voorlopig heer
- p het oplossen van allerlei bestuur-
^n|ke problemen, die gepaard gaan
it de samenvoeging van de medl-
ie faculteit en de Nederlandse Eco-
el J* imische Hogeschool. Van een uit-
D1[ reiding van het hoger onderwijs in
anscfotterdam met een faculteit der lette-
tn, zoals beloofd zou zijn, is op het
lenblik geen sprake. De behoefte
aaraan is niet aangetoond,
ud-minister De Brauw vroeg aan het
ind van het debat in de Tweede
amer hoe het moest met een belofte,
e minister Vennga aan Rotterdam
hebben gedaan. Minister Van
een had 1 eerder betoogd, dat bij
e vestiging van universiteiten in Ne-
[e% erland, Rotterdam altijd prioriteit
reft gehad. Wanneer bij gelijke om-
tandigheden beslist zou moeten wor-
eder en over de vestiging van een lette-
'\or|en-facuIteit in de Maasstad of elders
1 de beslissing in het voordeel van
otterdam worden genomen. Dr. Jan-
en van de PPR had gepleit deze
iculteit in Maastricht te vestigen,
'oonde de minister zich welwillend
genover Rotterdam, in de Tweede
amer was men meer gereserveerd,
rs. G. van Leijenhorst zei namens de
akties van de KVP, ARP en CHU,
at de toekenning van de faculteit
der letteren moest worden losgemaakt
,r an de vestiging van de rijksuniversi-
ï|t in Rotterdam. Hij pleitte voor
"n beleid dat, met gebruikmaking
an de resultaten van de studie van
commissie wetenschappelijk onder-
'ijs, niet alleen de belangen van de
andstad, maar ook van Brabant (Til-
Urg). Limburg en Twente worden
►ehartigd. Een motie in deze geest
ran de heer Van Leijenhorst werd
et alleen de stemmen van DS'70
_jen, aangenomen.
Dc rijksuniversiteit zal nog geen fa
ns Culteit voor letteren, godgeleerdheid,
wiskunde en natuurwetenschappen en
^an diergeneeskunde hebben,
ui v ~e universiteitsraad van de nieuwe
diversiteit zal uit twee kamers be-
inü die de belangen behartigen van
i- medische faculteit en de NEH.
ede kamers hebben evenveel leden.
naam van de rijksuniversiteit zal
in Erasumus-universiteit.Volgens de
wettelijke regeling krijgt het bestuur
n<n /e9ht studenten, die onvoldoende
nai vfderingen maken van de universi-
p te weren. De heer Masman
i"j bad nog al bezwaren tegen
ah bepaling. De overweging van de
"'.ster was, dat de NEH en de
edische faculteit deze bevoegdheid
hadden. Maar de bepaling is geen
HufWtaal. aldus de minister, dat ik er
°e instem, dat dit wordt ingevoerd
)r alle studenten in Nederland.
De Farce Majeur-ploeg van de NCRV heeft gisteren op het Binnenhol opnamen gemaakt voor de 99-ste
aflevering. Een goede gelegenheid tot viering met 'n taart, voorzien van 99 kaarsjes. Staatssecretaris Von-
hoff van erm, die zoals bekend aan de lijn doet, was er als de kippen bij om de officiële handeling te
verrichten.
Hulpmiddel
De weekbladen zijn dit keer bijna
allemaal twee keer.zo dik, omdat ze
in verband met al die feestdagen
tussen Kerst en Oud en Nieuw niet zul
len verschijnen. Op deze manier pro
beren ze dit genris bij de lezers enigs
zins goed te maken met extra pag. en
speciale bijlages.
Vrij Nederland opent deze week
met een schitterende dialoog, die de
BB voerde naar aanleiding van de
ontploffing van de kruitfabriek bij
Muiden. Dit gebeurde vla de FM-
band. Een attente luisteraar nam de
zaak op de band op en VN drukte liet
relaas af, nadat eerst nog VPRO-
vrijdag een gedeelte hiervan had uit
gezonden. Het geheel gaat gepaard
met veel hallo's en seconden stilte.
Uiteindelijk wordt dan ook besloten
om toch maar gewoon van de telefoon
gebruik te maken, omdat, zoals de
burgemeester van Muiden zegt: 'dat
me a-eel gemakkelijker lijkt dan via
dit hulpmiddel'.
Bibeb intervieuwde acteur Coen
Flink, die van zichzelf zegt: Ik ben
een stier, ik heb ruimte nodig. Ik ben
wel aan de aarde gebonden, hou van
lekker eten, drank, gezelligheid, maar
ik wil lopen waar ik wil.' Joop van
Tijn sprak met Ilans Wiegel nog e"en
over de verkiezingen. Wiegel over
Den Uyl: 'Hij heeft mij de Strauss
van de VVD genoemd. 'Nou hij is
niet de Brandt van de PvdA.' En
tevreden achteruitzakkend: 'Dat is
best een leuke opmerking, eigenlijk'.
Baasjes
Dezelfde Hans Wiegel komen we ook
tegen in De Nieuwe Linie, nu eens
niet samen met Pien, maar met Bas
de Gaay Fortman en wel in een
botsing tussen de twee winnaars, zoals
DNL het noemt. Beide lijsttrekkers
laten hun licht schijnen over het
respectievelijk Wiegel- annex Bas-ef
fect. Bas daarover: 'Er zijn mensen,
die de winst hebben verklaard vanuit
een showmanship, wij zijn geinige
baasjes, die met showmanship die
winst hebben binnengesleept. Ik vind
dat een nogal grote onderschatting
van de kiezers, alsof die er het geinig-
stc baasje uitpikken. Ik dacht dat de
mensen het gevoel hadden, dat er een
politieke keuze van hen werd ge
vraagd. Ik geloof, dat we beiden een
duidelijke maatschappij-filosofie over
het voetlicht hebben gebracht. En dat
heeft de keuze voor onze partijen
vergemakkelijkt'.
Hans is het daarmee eens. getuige
zijn: 'We hebben die duidelijke visie
niet alleen naar voren gebracht, we
hebben dat ook op een duidelijke
wijze gedaan. De verkoop van een
beleid speelt natuurlijk wel enige rol.
Dat heeft De Gaay Fortman goed
gedaan. En sommigen zeggen, dat ik
dat niet al te slecht gedaan heb
(verlegen toon).
Gerard van den Boomen schrijft over
Haye van der Meer, die hem overi
gens niet wil ontvangen. Hij hoopt,
dat zijn zwijgen tegenover de pers de
weer hevig opgestoken stormen zal
helpen bedaren. De lezer komt in
ieder geval wel te weten dat Van der
Meer, jezuïet doctor in de godge
leerdheid, slank, vroom, intelligent,
de man achter de conservatieve bis
schop Gijsen van Roermond is gewor
den Verder in DNL voor 't laatst De
Toestand op de achterpagina, want
deze komt in het nieuwe jaar niet
meer terug. Snik, snik.
Vurige wens
Elseviers Magazine ontbeert deze keer
een omslagartikel, maar dat wordt
goedgemaakt door een hele serie in
terviews met nogal uiteenlopende fi
guren, van wie wij noemen prinses
Irene (zie daarvoor elders in deze
krant), Heinrich Böll, Gilbert O'Sulli-
van en kardinaal Alfrink. De laatste
ste geeft toe er goed van doordrongen
te zijn beslist niet de enige gezagsdra
ger in dit land te zijn die het
moeilijk heeft. Plannen om zijn ambt
neer te leggen koestert hij niet. al
weet hij, dat hij daarmee de vurige
wens zou vervullen van sommige
briefschrijvers.
Art Schenk vond ondanks zijn besog
nes als prof-schaatser toch nog tijd
om Piet Keizer uit te horen over geld
en topsport. De Ajacied is van me
ning, dat topvoetbal zonder geld on
denkbaar is. Onno Reitsma ging voor
EM naar Saigon om van daaruit te
berichten, dat de Kerstnacht in stuk
ken ligt. maar dat is ons inziens ook
heel wat dichterbij huis al te consta
teren. Overigens is er één troost,
aldus Reitsma, (maar dan wel voor de
Amerikanen): de grote komiek Bob
Hope treedt hier weer op tijdens de
Kerstdagen.
Kaler
De Haagse Post heeft gezien de grote
hoeveelheid literatuur, die erin is ver
werkt. meer weg van een alternatieve
'Gids' dan wel van een actueel week
blad. Het leest echter lekker weg, dat
wel. Ischa Meijer ontmoette Simon
Carmiggelt (in Parijs) en tekent uit
zijn mond op: 'Mijn stijl wordt kaler.
Het is niet meer zo vrolijk. Vroeger
was ik wel vrolijk, maar er zat altijd
iets van de dupe in ml.i en dat heb ik
bewust gebruikt in al die verhalen'.
Jan Crcmer beschrijft zijn laatste
Kerstmis en Cherry Duyns zocht wre
ker Johan Neeskens op. Neeskens
over zichzelf: ik ga nog te fel in,
daardoor maak ik nog wel eens een
overtreding of ik verlies de bal. Ik
ben nog te gehaast en als je dan
tegenover 'n uitgekiende voetballer
staat, hoef je niet eens een goeie tik
uit te delen om een overtreding tegen
je te krijgen'.
Wapen
Is er nog naastenliefde dicht bij huis?
vraagt Accent zich op het titelblad af
om dan op pagina tien te kunnen
antwoorden: ja. naastenliefde is 'in'.
Juist binnen de beperkte eigen omge
ving vindt zij steeds meer weerklank,
omdat velen geloven, dat hier het
enige bruikbare wapen ligt in de
strijd tegen een verdere verontmense-
lijking van onze samenleving. Naast
de ernst is er in dit blad ook ruimte
voor (gepaste) luim en daarvoor zorgt
dan Toon Hermans. Met zijn nieuwe
one-man-show maakte hij zijn rentree.
Toon over de negatieve reacties in
de pers: het kan me geen bal schelen,
wat de kranten over deze show schrij
ven. Zelf vind ik het mijn beste
programma'. Dat weten we dan ook
weer.
De Groene Amsterdammer (voor deze
keer de naam maar weer eens voluit)
ziet er in de nieuwe uitgave op het
eerste gezicht aantrekkelijk uit en er
is zo'n hoeveelheid aan onderwerpen,
dat de trouwe Groene-lezer best moei
te zal hebben om een keus te maken.
Troost is echter, dat hij er tot het
nieuwe jaar tijd voor heeft. Het for
maat heeft veel weg van dat van de
oude Haagse Post, toen nir. G.B.J.
Hilterman er nog hoofdredacteur van
was.
Wat de inhoud betreft: er is een
intervieuw met PvdA-Kamerlid en
(nog steeds) schaduw-minister Jan
Pronk, die te kennen geeft, dat er
'over ons programma niet te onder
handelen valt' Hij vindt, dat dat voor
de verkiezingen had moeten gebeuren'.
Dat kan nu niet meer. Het enige, dat
ik redelijk vind, dat we bv aan dc
KVP gaan mededelen, wat we gaan
uitvoeren en in welk tijdschema maar
dat is uitsluitend een kwestie van
meedelen'.
Verder in de Groene twee pagina's
over de krantenwereld, waarin de
Grote Vier het land verdelen en
Theun de Vries over Heinrich Böll,
een opposant tegen oude en nieuwe
machtsdromen.
pakken van 7 december betoogde een
'toevallige groep sympathisanten' dat
het echtpaar Postma niet gediend zou
zijn met 'emotionele acties hoe
goed ook bedoeld'. De officier van
justitie in Leeuwarden was er, zo viel
in het ingezonden stuk te lezen, 'met
grote nadruk op gewezen, dat de be
volking vervuld is van diep respekt
voor het echtpaar Postma. en dat het
vertrouwen in het artsenechtpaar op
geen enkele wijze is geschokt'. De
ondertekenaars van het stuk vonden
dat het daarbij voorlopig maar moest
blijven.
Ze hebben, vertelt een van hen, Jan
Krediet, hun te hoop lopende plaats
genoten willen 'afremmen'. De emo
tie, vonden zij, laaide wat al te hoog
op. terwijl het, zoals zij schreven,
duidelijk is 'dat deze zaak op bijzon
der voorzichtige wijze moet worden
aangepakt, omdat uiteindelijk de onaf
hankelijke rechter de enige is die het
strafrechtelijke aspect kan beoordelen?
Krediet en zijn mede-ondertekenaren,
de bankbeheerder A. Dijksma en de
fabrikant G. P. Schulting. hebben een
'kerngroep' gevormd, die coördine
rend zal optreden als het wenselijk
mocht blijken te zijn in een later
stadium alsnog tot actie over te gaan.
Het drietal heeft daartoe besloten om,
zoals Jan Krediet zegt, de bevolking
gerust te stellen.
In een bejaardentehuis, vertelt de
directeur van een transportbedrijf,
werd er al rekening mee gehouden
dat de heer Postma voor een jaar of
acht achter de tralies zou verdwijnen.
Zo'n vaart loopt het natuurlijk bij
lange na niet. hoewel volgens het
wetboek van strafrecht euthanasie ge
straft kan worden met een gevange
nisstraf van ten hoogste twaalf jaar.
'Maar Postma'. zegt Jan Krediet, 'zit
natuurlijk nog geen week.'
Overdreven
De rijzige Fries staat de tot de bin
nenlanden doorgedrongen verslagge
ver met enige argwaan te woord. Hij
blijkt niet al te gelukkig te zijn met
alle publiciteit waarmee deze euthana-
siezaak wordt omrankt. Het beeld dat
sommigen hebben opgeroepen, vindt
hij nogal vertekend.
Meegesleept door hun gevoelens, heb
ben sommige Noordwolderers het
voorgesteld alsof dokter Postma een
soort heilige is. iemand die louter wel
doet zonder om te zien en liefst ook
nog zonder daarvoor enige schadeloos
stelling te ontvangen. De dokter en
zijn vrouw werden door een van de
inwoners 'de geweldigste mensen van
de hele omgeving' genoemd.
Enigszins nors stelt Jan Krediet dat
deze voorstelling van zaken hem lich
telijk overdreven voorkomt. De dokter
en zijn vrouw, zegt hij, zijn gewoon
erg aardige mensen, maar heiligen
zijn het niet. eenvoudig omdat die
ook in Noordwolde niet worden ge
vonden. Nuchter merkt hij op: 'Wij
staan achter de dokter, omdat het een
gewone man is: hij is een van ons'.
De redacteur en uitgever van Aanpak
ken. Martin van Nieuwenhoven. geeft
van eenzelfde nuchterheid blijk. Er
is, vindt hij, geen reden de zaak-
Postma tot dramatische proporties op
te blazen en de dokter als een marte
laar af te schilderen. Dokter Postma.
weet hij. vindt het niet erg als proef
konijn dienst te doen. 'Hij vindt het
wel 's goed dat er over die hele
kwestie van de euthanasie een gerech
telijke uitspraak komt. En het is ook
niet zo dat de justitie hem wil laten
hangen. Er is juist een erg goede
samenwerking met de justitie.'
De inwoners van Noordwolde breken
zich er. anders dan waarschijnlijk
straks de rechters, het hoofd niet
over of de handelwijze van hun hui
sartsen een strafbaar feit heeft opge
leverd. Van Nieuwenhoven zegt: 'In
artsenkringen zijn ze er ook niet van
ondersteboven. Er wordt, je kunt wel
zeggen, wekelijks euthanasie ge
pleegd'. Krediet laat zich in gelijke
zin uit. Wat schamper zegt hij: 'Niet
alleen bij de society in Amsterdam
leven progressieve denkbeelden, ook
al denken ze daar dan natuurlijk dat
het hier met krantepapier zit dichtge
plakt'.
Dokter Postma zelf houdt het erop
dat er onder zijn-patiënten ook wel
zullen 2ljn die euthanasie veroorde
len. al hebben ze het hem niet ge
zegd. Dat niemand hem en zijn vrouw
openlijk veroordeeld heeft, schrijft hij
toe aan de omstandigheid dat Noord
wolde in een van oudsher 'rood ge
bied' ligt. Zelf van vrijzinnighervorm-
den huize, maar onkerkelijk, zegt dok
ter Postma: 'Er wonen in Noordwolde
weinig rooms-katholieken en ook niet
zoveel 'zware' protestanten'.
Met zijn advocaat heeft de heer Post
ma afgesproken dat hij zich niet over
de tegen hem aanhangig gemaakte
zaak zal uitlaten, zolang die nog on
der de rechter is. Wel wil hij kwijt
dat hij Mij is met alle aanhankelijk
heidsbetuigingen.
Mevrouw K. t. Heida. die met haar
man het andere artsenechtpaar in
Noordwolde vormt, onthoudt zich ook
van commentaar. 'Ik geloof niet', zegt
ze, 'dat het Sn het belang van de
familie Postma is, als ik iets zou
zeggen. Het is ook niet zo nodig, vind
ik. Het belangrijkste is, dat de men
sen geweldig reageren.'
Van een verslaggever
ERMELO De uit Oeganda uitgewe
zen Aziaten, die verblijven in Benne-
kom en Nieuw Millingen waren giste
ren de gasten va nde landmacht. In de
Generaal Spoorkazerne in Ermelo
werden zij door het legerpersoneel
onthaald op een kerstprogramma, met
onder andere declamaties. Aan het
slot van het programma boden de
militairen hun gasten cadeau's aan als
strijkijzers, radio s, centrifuges en
wekkers.
Prinses Irene zou hoogstwaarschijn
lijk. ook roovis-katholiek geworden
zijn als ze haar man, prins Carel
Hugo, niet ontmoet had. 'Doordat ik
hem leerde kennen ben ik er alleen
nog wat intensiever over gaan den
ken', vertelt ze aan hoofdredacteur
dr. F. A. Hoogendijk van Elseviers
Magazine. Een uitvoerig gesprek is af
gedrukt in het nummer dat vandaag
uitkomt.
Jn het zorgvuldig voorbereide vraag-
en antwoordspel zegt de prinses:
'Voor mij is de geloofskwestie te be
langrijk om van kerk te veranderen
voor een huivelijksrelatie. In mijn
ogen kun je voor een bepaald iemand
niet van kerk veranderen. Dat zou
ook een leugen tegenover dè ander
zijn'. Zoals iedereen zich nog wel
herinnert, wekte de overstai "an
prinses Irene naar de katholiek k
indertijd heel wat beroering. Zou uat,
vraagt dr. Hoogendijk, nog zo zijn,
als een ander lid van het koninklijk
huis nu tot het katholieke geloof zou
overgaan? 'Ondanks de oecumenische
vooruitgang geloof ik dat het nog
veel beroering zou verwekken', vindt
de prinses. 'De Oranjes zijn tenslotte
al eeuwenlang protestant. Dat heb ik
mij bij mijn geloofsovergang natuur
lijk gerealiseerd. Maar als het voor
jezelf duidelijk is geworden dat het
katholicisme voor jou de weg moet
zijn, dan gaat het boven alles uit'.
Het interview gaat vooral over Irene's
politieke leven met Carel Hugo. EM's
hoofdredacteur meent dat zij als prin
ses der Nederlanden volstrekt a-poli
tiek was en zegt dat ook, waarop dit
antivoord komt: 'Ik ben nu juist slerk
politiek geëngageerd. Ik vind dit
hoogst boeiend'. Dat boeiende bestaat
voor prinses Irene, die bekent eigen
lijk veel liever in Nederland te willen
wonen, uit samen met haar man
een bijna wekelijks contact met Span
jaarden aan de Frans-Spaanse grens,
twee grote carlistenvergadoringen per
persoonlijk
His Excellency Nilolai Podgorny,
President,
Presidium of the Supreme Soviet,
KREMLIN,
MOSCOW - U.S.S.R.
Aldus geadresseerd, zal president Pod
gorny zeker de stapels hoopt het
Solidariteitscomité voor de Russische
Joden brieven in handen krijgen,
waarin elke Nederlander om amnestie
voor een joodse gevangene in de Sow-
jet-Unie kan vragen.
Het solidariteitscomité acht de kans
op amnestie groot voor welke gevan
gene dan ook, nu de Sowjet-Unie op 30
december haar vijftigjarig bestaan
viert. Daarom roept het zoveel moge
lijk mensen op een zo persoonlijk
mogelijke, in het Engels gestelde,
brief aan de Sowjet-president te
schrijven, zo vlug mogelijk ook, want
een brief naar Moskou doet er een
dag of tien over. Namen van joodse
gevangenen zijn bij het secretariaat
van het comité (Raphaëlstraat 12 lis
in Amsterdam, tel. 790643) beschik
baar, evenals een voorbeeld van een
Engelse tekst voor wie niet precies
weet hoe zo'n brief in te kleden.
jaar in Frankrijk, de jaarlijkse Mon
te jurra-bijeenkomst in Spanje en alles
wat daar illegaalaan vastzit.
Het gaat hen beiden, zegt ze, niet om
de Spaanse troon of de uiterlijke
machtsvorm. 'We koesteren de hoop
om een ander politiek stelsel in Span
je in te kunnen voeren, namelijk een
democratisch in plaats van een dicta
toriaal stelsel'. Maar, werpt Hoogen
dijk tegen, de prins is toch preten
dent van de troon? 'Mijn man ziet de
troon niet als het belangrijkste
doelmaar wil wel een leiden
de positie in het geheel innemen' en:
'of dat een koningschap moet zijn is
nog maar de vraag. Voor het carlisme
zou het wel het ideaal zijn'.
Prinses Irene vertelt verder, dat het
carlisme na het communisme de groot
ste politieke volkspartij vormt in
Spanje, dat de beweging over het hele
land verspreid is, ook sterk vertegen-
uoordigd in studenten- en arbeiders
kringen en dat het zeker geen rechtse
beweging genoemd kan worden. 'Veel
van onze economische ideeën zijn op
het socialisme geënt. Vooral het privé-
bezit staat in het carlisme nogal ter
discussie'. Dat het Carlisme in Neder
land heel anders wordt gezien, hangt
volgens haar samen met de geschiede
nis van de beweging, die in de burger
oorlog aan Franco's kant vocht.
Maar dat is nu allemaal anders. 'Het
carlisme stelt zich vierkant tegen
Franco op. Waarbij ik ten slotte nog
wil zeggen dat het carlisme na de
tweede wereldoorlogsterk geëvolu
eerd is'.
Tot slot nog een opmerking over het
naderende kerstfeest: 'Kerstmis staat
voor mij absoluut buiten de tijd. Ik
geloof dat je het kerstgebeuren zou
aantasten door dat in verband te
brengen met actuele gebeurtenissen.
Ik geloof dat je de batterijen voor
het volgend jaar het beste kunt opla
den als men het godsdienstige feest
buiten het dagelijks gebeuren houdt'*
ziel
Twee eeuwen geleden is in Italië al
eens een poging gedaan wat meer van
de menselijke ziel te weten te komen,
maar nu is de Zweedse arts Nils-Oiof
Jacobson er dan eindelijk achter: de
ziel van ieder mens weegt exact 21
gram.
In zijn deze week in DUsseldorf ver
schenen boek 'Het leven na de dood'
beschrijft dokter Jacobson hoe hij de
zielen van een groot aantal stervende
mensen gewogen heeft. Hun bedden
liet hij op hypergevoelige weegscha
len zetten. Zo gauw ze gestorven wa
ren, woog het lichaam van deze men
sen plotseling 21 gram minder, aldus
de arts. Nergens blijkt uit zijn ver
handeling dat er verschil zou bestaan
tussen blanke en bezoedelde zielen.
Die 21 gram geldt voor iedereen.
NOö-
J EFFE
•sproeien;
jenze
hebben
niks.
meer te
vreTen
honger
Het leven van honderdduizenden men
sen in het bevrijde Angolese gebied
hangt aan een zijden draadje. Niet
doordat dc oogst mislukt is, maar
doordat Portugese legervliegtuigen de
gewassen op de akkers stelselmatig
vanuit dc lucht vernietigen. Zoals de
Portugese militair op het plaatje op
merkt: 'Nog effe sproeien en ze heb
ben niks meer te vreten'. Zover is het
nu wel ongeveer. Nu al heerst er
hongersnood in dit gebied en nu al
dreigen duizenden van honger te ster
ven.
Het is nog niet te laat om daar iets
tegen tc doen. Als er maar voedsel
komt en nieuw zaaigoed. Dc Angolese
bevrijdingsbeweging !>IPLA heeft daar
dringend om gevraagd cn via de
Mondlanc Stichting in Amsterdam
kan iedereen nu meehelpen dc honge
rende Angolezen op dc boen te hou
den. Stort 2,50 op girorekening
1884800 van de Mondlanc Stichting,
Amsterdam en er komt een mapje
van zes kaarten zoals dc afgebeelde
van tekenaar Opland voor terug
(een veelvoud van die rijksdaalder
voor evenveel malen méér van die
kaarten kan natuurlijk ook). Schrijf
er dan alleen nog bij: Actie 'Voedsel
voor Angola'. Zo eenvoudig is het om
mensenlevens te redden.
'Een kleinigheidje, Simpkins, je springt aan die kant in het water.'