'pkomst en ondergang
Van het EMS-imperium
outmarkt dreigde
ia storm in
te storten
IT
Blqftu
gerust
nog maar
even
zoeken
naar
de beste
whisky.
Vat 69
wacht
NS wil f 241 miljoen
investeren in 3 jaar
Gunstige ontwikkeling
van Poolse economie
urn
JLli
st.
:S
Broeken of
japonnen?
Japanse werven
vol tot 1976
DOW JONES INDEX
Utrecht koopt VMF-grond
New York goed prijshoudend
zig bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijf
jtOUW/KWARTET ZATERDAG 16 DECEMBER 1972
FINANCIëN EN ECONOMIE
T25/K25
in onze financieel-economische redactie
MSTERDAM 'De vennootschap duurt voor onbepaalde tijd voort'
i staat te lezen in artikel 3 van de akte van oprichting van de
1 Ni1 sploitatie Maatschappij Scheveningen (EMS). Maar die onbepaalde
linge jdsduur van het imperium van Reinder Zwolsman lijkt nu toch wel
>g in de lucht te hangen. In het donderdag verschenen jaarverslag
dat zoals gebruikelijk op een zeer laat tijdstip openbaar werd,
ordt door de accountants de continuïteit van de veel besproken
iroerend-goedonderneming ernstig in twijfel getrokken.
aacountairts vinden zich daarbij
V{fnne!ijk voorzichtig uitdrukkend
de waardering op de balans van
onroerend goed de werkelijkheid
et juist weergeeft en dat de door
rolsman gekwalificeerde schulden op
log te regelen termijn' in feite kort-
pende verplichtingen zijn. Deze on-
komenheden waren voor de accoun
ts reden hun handtekening niet
ider het jaarverslag tez etten.
Bg'in
fdeli
velkc
geschiedenis van wat nu de EMS
begint zo'n vijftien jaar geleden,
zou een geschiedenis worden, rijk
hoogtepunten, dieptepunten, emo-
en vooral ruzies.
verhaal begint eigenlijk al als
nder Zwolsman, telg van een aan-
nersgeslacht, de familietraditie
rtzet en na makelaar en hande-
in onroerend goed geweest te
in 1952 directeur wordt van de
Dfjrenigde Aannemersbedrijven. On-
haar huidige naam is deze maat-
appij al lang geen EMS-bezit meer,
ar Hollandse Beton Groep. De oor-
ang van de Zwolsmangroep ligt in
S, als de heer Zwolsman besluit
eigen zaak te beginnen. Hij koopt
Landbank, een in slaap gesukkelde
iggingsmaatschappij in onroerend
li» d. waarin hij zijn eerder gekochte
Cn den onderbrengt.
i paar jaar later lijft de Landbank
één klap vier onroerendgoedmaat-
appijen in: de Exploitatie Maat-
appij Laan van Meerdervoort, de
erlandse Grondbriefbank, Backers-
ii in Wassenaar (vorstelijk tehuis
Indonesische diplomaten) en een
tschappij, die het Haagse Gebouw
1 Kunsten en Wetenschappen en
bioscoop Odeon exploiteert. De
erlandse financiële pers is laaiend
lousiast. Men spreekt van een on-
end grote macht in de Nederlandse
wwereld.
ider Zwolsman'blijft aan zijn on-
ïeming timmeren en slokt in 1962
Exploitatie Maatschappij Scheve-
;en op, die het middelpunt van de
flini schappij zal worden. Voor de
staan bijna alle grote Scheve
re hotels en amusementspaleizen,
noemen: Het Kurhaus, Palace Ho-
8^Hotel Rauch, Savoy Hotel, Grand
1, Solarium, Palace Bar, Palais de
Orange Galery, en de nieuwe
et te stillen
n )en Ilaag behoort het restaurant
hlust tot de ËMS. De inlijvings-
;er van de Zwolsman groep is niet
illen. In hetzelfde jaar nog volgt
r" torstenlandse Cultuurmaatschappij
irenfabrieken), Rubbercultuur-
lappij Wonolangan Bandar en
Ilaassen sigaren fabriek in het
intse Hapert.
is voor Zwolsman geen bezwaar,
rlei kredietinstellingen zijn graag
id de nodige fondsen te fourne-
Zo ook in 1963, als de heer
rJman opnieuw ettelijke miljoe-
op tafel kan leggen voor de
:oop van hotels in Vlissingen
ttannia), in Parijs (Continental)
Hilversum (Palace), de Amster-
AARi restaurants San Marco en het
het Haagse Houtrust-complex
usief de Hoky-kunstijsbaan), het
erdamse theater Carré en Rut-
bierbrouwerij, die Heck's en Ru-
eethuizen runde in heel Neder-
^ARi
'10-2
Het bouwen verliest Zwolsman tussen'
de bedrijven door niet uit het oog: in
1964 begint men met 1400 woningen
in Tilburg, 1200 in Den Haag en 500
in Scheveningen, een motel bij West-
Kapelle, een pier in Vlissingen en een
hotelcomplex bij Vrouwenpolder
Voor het Nervi-complex in de Haagse
binnenstad, bestaande uit winkels, wo
ningen, garages en een kantoorge
bouw worden voorbereidingen getrof
fen. Oude saneringswijken hebben
voor dit plan het veld geruimd.
Met al deze activiteiten is het succes
verhaal van de eerzuchtige koper en
bouwer Zwolsman nog lang niet ten
einde. Het dreigt erg lang te worden.
Nog veel maatschappijen cn de daar
bij behorende onroerende goederen
werden in het Zwolsman concern op
genomen. Vermeld dient nog te wor
den de aankoop van de noodlijdende
cultuurmaatschappij Serbadjadi in
1964, een belang in Van Wijk en
Heringa, het verwerven van een meer
derheidsbelang in de Euromast en de
Amsterdamsche Rijtuig Maatschappij
en het in zee gaan met Shell-Neder-
land en Verolme op onroerend goed
gebied. Dat het Zwolsman in die tijd
zo voor de wind gaat, komt mede
doordat vele bedrijven, die hij op
koopt, noodlijdend zijn. Zij hebben
fiscaal compensable verliezen, die
het belastingbedrag, dat de EMS moet
betalen, behoorlijk drukken.
De geschiedenis van de afbrokkeling
is minstens zo lang als de opbouw
van het Zwolsman-rijk. De aftakeling
begint wanneer de Westland Hypo
theekbank en andere kredietverstrek
kers begin 1964 de geldvoorziening
staken. Het conflict met deze hypo
theekbank spitst zich half 1966 toe,
als de Westlandse de huurders van de
EMS opdraagt voortaan de huur of de
pacht niet aan de EMS, maar aan
haar te betalen. De hypotheekbank
wilde op deze manier de regelmatige
aflossing van de EMS schulden zeker
stellen. Zwolsman erkent, dat de toch
al krappe geldpositie van de EMS
verder zou toenemen. De algemene
financiële positie van de EMS noemt
hij echter 'krachtig'.
Samen met de afbrokkeling neemt
ook het aantal ruzies toe tussen
Zwolsman en zijn directeuren. Tussen
het gekibbel door gaat men geestdrif
tig reorganiseren.
Onder de eerste gedwongen verkopen
.behoren het pas verworven Doelen-
Hotel, Ruteck's en enkele panden in
de Amsterdamse Kalverstraat aan
Zwolsman's hoofdstedelijke tegenvoe
ter M. Caransa. Een 'Zwolsman-streek',
zo noemde het onwetende personeel
van het Lido aan het Amsterdamse
Leidse Plein de verkoop van het be
faamde restaurant, Ruteck's in Den
Haag gaat even later dicht, de filialen
in Haarlem, Leiden en Breda volgen.
De hotelgroep Terminus met de Ter
minus in Den Haag, het Dom-hotel,
Hotel Pays Bas en Hotel Terminus in
Utrecht gaat in andere handen over.
Steeds meer aktiviteiten worden afge
stoten.
Binnen de EMS-groep laaien de ruzies
soms hoog op. Het is een komen en
gaan van topfunctionarissen. Dit be
gint in maart 1964 met de destijds
befaamde organisator van shows en
popfestivals Ben Essing, die een jaar
nadat hij bij de EMS in dienst trad.
op staande voet ontslag kreeg. In 1965
gingen tnr. J. van der Wiel (een
voormalige KLM-topman) en dr Th.
M. Scholten (nu een van de hoofddi-
üfc
een onzer verslaggevers
©•RECHT Na de storm die in de nacht van 12 op 13 november
r ons land raasde dreigde de houtmarkt in elkaar te storten. De
le schade aan het Nederlandse houtbestand is 750.000 kubieke
[r hout (ongeveer het dubbele van wat normaal in één jaar
dtgeveld). Zeker 4 miljoen bomen knapten af.
Das had kunnen betekenen dat de
van hout binnen de kortste ke-
zou kelderen, ware het niet dat
louthandelaren en boseigenaren
demprijzen hebben afgesproken,
indelaren hebben beloofd niet
den een bepaalde prijs (ca. 75)
Nbieke meter te zullen kopen en
Jseigenaren zullen niet beneden
rijs verkopen. Ondanks de prijs-
'"n is de prijs van inlands
al gedaald en dan vooral van
industriële hout waarvan bijv.
Plaat wordt gemaakt. Door de
is veel hout versplinterd waar-
het alleen nog maar voor plaat
'orden gebruikt.
and heeft inmiddels zijn gren-
oor het Nederlandse hout geslo-
ndat het land na de storm zelf
grote overschotten zit. Om de
althans nog enigszins stabiel te
n is tot deze marktbeschermen-
latregel overgegaan.
Vereniging Behoud Veluwe
t in een- gisteren verschenen
atie dat voor sommige boseige-
de stormschade neer komt op
su maal, voor andere zelfs op vier
de jaarlijkse houtkap. De schade
F 95 procent toegebracht aan de
a grove den. De schade zal niet
■ai akei.
nu a
n-TI
worden gecompenseerd. West-Duits-
land kent sinds 1967 wel een
schadevergoedingsregeling. Het 'ge-
Streken' hout in Nederland zal vol
gens de Boswet voor half mei 1973
geruimd moeten zijn. Anders dreigen
insectenplagen die de dennen- en
sparrenbossen nog verder aantasten.
Een ander probleem is de opslag van
het vele hout: de ruimte daarvoor
ontbreekt. Men heeft plannen om het
hout maar in niet meer gebruikte
vaarten te gooien en betere tijden af
te wachten.
TE KORT
Volgens de Vereniging Behoud Velu
we is er een acuut tekort ontstaan
aan plantmateriaal voor bebossing.
Normaliter begint men met de kweek
hiervan of het bestellen bij de kwe
kers al drie jaar tevoren. Sommige
boseigenaren zullen nu twee tot vier
maal zoveel plantmateriaal nodig heb
ben als normaal. Gezien ook de scha
de in Duitsland en Polen zullen kwe
kers uit die landen in ons land geen
uitkomst kunnen bieden. Ook is er
een groot tekort aan zaad. De vereni
ging Behoud Veluwe pleit tot slot
voor overheidssteun in de opruimkos-
ten van het hout en voor een verho
ging van de herbebossingssubsidie.
R. Zwolsman
reeteuren van de SHV) wegens me
ningsverschillen weg als lid van de
raad van bestuur. Spoedig werden zij
gevolgd door een ander lid van de
raad van bestuur, de heer D. de Rooij
en de commissarissen prof. mr. W. C.
L. van der Grinten en mr. W. C.
Treurniet. Stuk voor stuk mensen, die
hun sporen in het maatschappelijk
leven elders verdiend hadden,
ïn de loop van „1968 kwam er een
nieuw conflict aan het li,cht. Twee
leden van de raad van bestuur, drs.
A. Langeraar en jhr. M, R. van Len-
nep, hebben de jaarstukken niet mee
ondertekend. Jonkheer Van Lennep
zou op de bestuursvergadering, waar
op de stukken getekend zouden wor
den, ongemotiveerd aanwezig zijn ge
weest, een stelling,waartegen hij
krachtig protesteert. Hij en ook drs.
Langeraar zouden niet voldoende inza
ge in de stukken hebben gekregen
van de heer Zwolsman.
Intussen is een raad van 'wijze man
nen' benoemd, waarvan o.m. oud-Phi-
lipsman W. A. de Jonge en de oud
minister van sociale zaken, dr. G. M.
J. Veldkamp deel uitmaken. Zij bren
gen in oktober 1968 rapport uit over
de toekomstige ontwikkeling en struc
tuur van de EMS. Enige dagen later
verschijnt het jaarverslag met een
samenvatting van het rapport, waar
van de wijze mannen zich distantië
ren. Drs. Langeraar en jhr. Van Len
nep spannen een kort geding aan
omdat zij volledige inzage willen in
het rapport, waarin zij zelf genoemd
worden. Zwolsman geeft inderdaad
wat meer inzage, maar de hoofdstuk
ken, waarin hij zelf voorkomt, blijven
gesloten. Drs. Langeraar krijgt uitein
delijk zijn zin en loopt later nog eens
naar de rechter, omdat hij zich door
uitlatingen van de EMS-topman ge
smaad en beledigd voelt. Zwolsman
heeft dan al een paar processen ach
ter de rug met de Amsterdmase advo
caat mr. J. L. Polak.
Wordt het intussen geen tijd voor de
president zelf maar eens op te stap
pen? De wijze mannen proberen hem
daartoe te bewegen, vooral de heer
De Jonge. Vergeefs echter, Zwolsman
blijft zitten en krijgt zelfs een raad
van commissarissen met bekende na
men als Veldkamp, Winsemius en
Posthumus Meyjes.
Een apart hoofdstuk vormen de jaar
vergaderingen, de laatste jaren steeds
in de Kurzaal. De emoties lopen daar
vaak op, zoals in oktober 1968, toen
een aandeelhouder riep, dat hij.bloed
wilde zien. Op diezelfde vergadering,
door 1000 menserrbijgewoond en 'van
halfdrie tot middernacht durend,
bood iemand Zwolsman een spel
'mens erger je niet' aan. Zwolsman
weet zijn gehoor ieder jaar ophieuw
handig te bespelen. Urenlang stellen
de aandeelhouders vragen, waarna de
EMS-president in een charmante
speech de meerderheid van de zaal
weet te overtuigen.
AMSTERDAM Draagt de Ne
derlandse vrouw op het ogen
blik liever een japon of geeft ze
nog steeds de voorkeur aan een
trui met een lange broek? Het
blad Textiel-visie meent het
eerste en meldde in het num
mer van deze week dat 'de
winkeliers op grond van onjuis
te prognoses veel te veel Japon
nen hebbeu ingekocht, waar ze
nu mee blijven zitten'. In veel
zaken zouden de japonnen al
aanzienlijk zijn afgeprijsd.
Niet waar, meent de heer F.
Horscentrum van het Confedtie-
eentrum. 'Het verhaal in Tex
tiel-visie is in volstrekte tegen
spraak met de realiteit'. Vol
gens het Confectiecentrum is er
geen sprake van verkeerde
prognoses.
Overigens is het Confectiecen
trum Textiel-visie, dat wordt
uitgegeven door de organisatie
van texticldetaillisten bijzonder
dankbaar. Steekproeven hebben
volgens de heer Horsman uitge
wezen dat de Japonnenverkoop
sinds de publicatie in het blad
'op aangename wijze is toegeno
men'.
TOKIO Er zijn Japanse scheeps
werven die tot 1976 zijn volgeboekt
als gevolg van een toevloed van ex
portorders voor supertankers in de
afgelopen maanden.
Dat is in Japanse scheepsbouwkringen
vernomen. De regering in Tokio heeft
echter de afgifte van exportvergun
ningen voor enkele contracten opge
schort in een poging de stroom dol
lars, die via dit kanaal naar Japan
vloeit, te vertragen.
Volgens Ishikawajima-Harima Heavy
Industrie (IHI) zijn er sinds okt iber
met Japanse werven contracten afge
sloten voor ruim 100 schepen, in
hoofdzaak tankers met een laadvermo
gen van 200.000 tot 300.000 ton. Hier
van is 40 procent bestemd voor
Noordeuropese scheepseigenaren. In
deze contracten zijn de prijzen uitge
drukt in yen, maar de betaling ge
schiedt in dollars. Op deze wijze ont
lopen de Japanse scheepsbouwers een
wisselkoersrisico. De buitenlandse
cliënten worden hierdoor evenwel
aangemoedigd zo spoedig mogelijk te
betalen want men vreest dat de yen
in de naaste toekomst zal worden
gerevalueerd. Kawasaki Heavy Indus
tries heeft sedert oktober orders ont
vangen voor de bouw van 12 super
tankers ter waarde van 110 miljard
yen (ongeveer 1.2 miljard gulden).
Daarbij zijn drie tankers van 350.000
ton voor Noorse rederijen. De overige
tankers zijn voor scheepseigenaren in
Griekenland en Hongkong. De order
portefeuille van Kawasaki is nu vol
tot 1976, met uitzondering van enkele
mogelijkheden voor containerschepen
of transportschepen voor vloeibaar
methaan.
ADVERTENTIE
Verschillende cijfers zijn door de goe
de resultaten aanzienlijk verhoogd. Zo
zal volgens de prognose voor het jaar
1973 het nationaal inkomen moeten
toenemen met 7.9 pet, de buitenlandse
handel met 17 pet, de investeringen
met 12.9 pet en de reeds besteedbare
lonen met 6.8 pet. Het huidige vijfja
renplan loopt, zoals overal in het
oostblok. tot 1975. Het is gebruikelijk,
zo zegt men in Warschau, dat het
derde jaar van zo'n periode meestal
het slechtst is. Dit keer is het omge
keerde echter duidelijk het geval.
In de twee jaar sinds de onlusten van
december 1969 heeft de Poolse bevol
king direct kunnen merken, dat er op
velerlei gebied verbeteringen zijn op
getreden, met name wat het aanbod
van levensmiddelen betreft en de in
houd van de portemonnaie. De indus
triële produktie steeg met 10.7 pet in
plaats van de 7.7 die was voorzien. De
investeringen gaven een nog grotere
voorsprong te zien in plaats van 9.b
pet werd 19 pet bereikt. De prognose
voor de stijging van het reëel besteed
bare inkomen was vastgesteld op 3.5
pet. Tot veler voldoening echter werd
een verhoging van 6 pet gehaald.
Desondanks heeft Polen ten opzichte
van enige socialistische 'broederlan
den' nog een aanzienlijke achterstand
in te lopen.
Pond sterling
blijft zweven
LONDEN Het pond sterling
krijgt voor de toetreding van En
geland tot de Europese Gemeen
schap op 1 januari a.s. zijn vaste
koers niet terug.
Dat heeft de Britse minister van fi
nanciën, Anthony Barber, geantwoord
op een schriftelijke vraag uit het
parlement of de sinds juni 'zwevende*
koers van het pond voor de toetre
ding weer een vaste pariteit wordt.
Naar het oordeel van minister Barber
zijn de omstandigheden nog niet ge
schikt voor terugkeer naar een vaste
wisselkoers met een bepaalde schom
melruimte aan weerszijden daarvan.
De Britse regering blijft voornemens
een vaste pariteit te herstellen zodra
de omstandigheden dat toelaten.
De verklaring van de minister is een
bevestiging van het vermoeden in fi
nanciële kringen dat de koers van het
pond sterling wellicht blijft 'zweven'
tot maart. Voortdurend heeft de Brit
se regering aangevoerd dat het herstel
van de vaste wisselkoers moet wach
ten tot het geschikte moment is aan
gebroken. Een van de redenen van
het uitstel is waarschijnlijk dat de
nieuwe pariteit zal worden vastgesteld
aan de hand van te verwachten
vooruitgang bij het streven naar Eu
ropese monetaire hervorming. Dat sta
dium zal pas zijn bereikt als op 1
Januari drie nieuwe lidstaten En
geland, Denemarken en Ierland tot
de EEG toetreden.
De huidige koers van het pond ster-
ling ten opzichte van de dollar komt Koersen ifl Montre3l
in feite overeen met een devaluatie
van tien procent. De koersschomme- Asbestos corp.
lingen zijn zeer gering. Een buiten- Canada rund.
landse bankier merkte bijv. op dat 'het £"^sojuBra^huL"
pond sterling vreemd genoeg in jaren Husky
niet zo vast in koers is geweest als na Nat das
het besluit de koers van het pond te
laten zweven". She'n canada
ludust. Sparen Utll. Ubl. Mod*
13 dec. 1030.48 237.58 122.67 74.82 474.5
14 dec. 1025.06 232.59 122.09 74.88 477.0
15 dec. 1027.24 232.71 122.00 74.91
Aand. Om. lol. H. L.
13 dec. 16.540 19.100 1.828 526 939
14 dcc. 17.930 1.803 467 987
15 dec. 18.300 25.470 1.810 696 737
13/12
16%
6S.13
15/12
ie»;
67.86
17%
18 V6
17%
11%
78%
8.61L
15/12
16%
68.04
17%
UTRECHT De Nederlandse Spoorwegen willen de komende drie
jaar een bedrag van 241 miljoen in het bedrijf investeren, zo blijkt
uit een op capaciteitsvergroting gericht investeringsplan van
de N.S. dat overigens nog door het ministerie van verkeer en water
staat moet worden goedgekeurd.
EFFECTENKOERSEN AVONDVERKEER
In hel telefonisch avondverkcer kwamen gis
teravond de volgende koersen lol stand
(tussen haakjes de officiële slotkoers vin
g-istermiddag).
AKZO (72.90): Hoogovens (82.50): Kon.
Olie 122.70-123.50 (122.90): Philips 53.70-
54 10 gl (53.80); Unilever 143 00 (143.00):
KLM (114.00).
WARSCHAU De ontwikkeling van de economie in Polen is dit
jaar gunstiger verlopen dan de leiding in Warschau zelf had verwacht.
De aan het begin van dit jaar als ambitieus gekenschetste plannen
zijn voor een deel aanzienlijk overschreden. Precies twee jaar na
de val van partijleider Gomoelka, die vooral was terug te brengen
op de miserabele economische situatie van het land, ziet de balans
er niet slecht uit.
Het plan sluit aan op het meerjaren
plan voor 1975-1980 van NS De Spoor
wegen mikken erop in 1980 minstens
10 miljard reizigerskilometers te kun
nen leveren, twee miljard (25 pet)
meer dan thans.
Van de 241 miljoen is 92 miljoen
uitgetrokken voor de nieuwe Zoeter-
meerlijn en 31 miljoen gereserveerd
voor de aanschaf van het nieuwe
stadsgewestelijkmaterieel, de zgn.
'sprinters', die eind '74 in dienst moe
ten komen.
Ook de verkeersleiding zal moeten
worden gemoderniseerd. Zo zal voor
Den Haag Hollandse Spoor 26 mil
joen worden uitgetrokken voor recon
structie van het emplacement en voor
nx-beveiliging. De lijnen Amsterdam-
Utrecht en Zwolle-Groningen moeten
in 1975-76 worden uitgerust met een
centraal verkeersleidingssysteem, kos
ten 55 miljoen.
De Spoorwegen willen voorts nog 15
tweewagenstellen bestellen kos
ten 15 20 miljoen) van het
zgn. 'hondekop'-type. Vermoedelijk zal
deze order geplaatst worden bij de
Duitse wagonfabriek Talbot, in Aken,
die eerder ook dit type materieel voor
de NS bouwde. Een andere post bv
vier miljoen voor de aankoop van een
kleine 70 kaartjesautomaten.
WAGENLADINGEN
De vrachtprijzen voor het vervoer van
wagenladingen wordt op 1 januari
1973 met 10.4 procent verhoogd. De
verhoging van de tarieven voor
EGKS-goederen varieert van 14.7 pro
cent op de korte afstanden tot 9
procent op de lange afstanden. De
minimumvracht per wagen wordt
voor EGKS-goederen op 140 gulden
gebracht. Verder zullen de meeste
bijkomende kosten met 10 procent
worden verhoogd.
De spoorwegtarieven voor expresse-
stukgoed en internationaal stukgoed
gaan, in tegenstelling tot eerdere be
richten van NS op 1 januari niet
omhoog. De aangekondigde tariefsver
hoging heeft uitsluitend betrekking
op het vervoer van wagenladingen.
UTRECHT B. en W. van Utrecht
hebben met de VMF in beginsel over-
enstemming bereikt over de aankoop
van het terrein van de VMF in de
Domstad dat gelegen is nabij het
Amsterdam-Rijnkanaal. De gemeente
Utrecht zal voor het terrein, dat een
oppervlakte van ongeveer 30 ha heeft,
een bedrag van 12.5 min betalen.
De gemeenteraad moet de transactie
nog goedkeuren.
Bij de verkoop is bepaald, dat een
deel van het terrein (plm 10 ha) dooi
de gemeente onmiddellijk voor een
periode van 50 jaar in erfpacht wordt
gegeven met het recht van opstal voor
de thans aanwezige en in gebruik
zijnde gebouwen. In deze gebouwen
zijn gevestigd de VMF-werkmaatschap-
pijen Stork-Werkspoor gieterijen,
Bronswerk-Structural en Bronswerk
APFA, waarvan de huidige activitei
ten worden voortgezet.
Op de overige 20 ha, waar vroeger de
afdeling 'rollend materieel' was geves
tigd, wordt een deel van de gebouwen
afgebroken. Utrecht wil daar de
hoofdpost van de reinigings- markt
en havendienst vestigen.
ROTTERDAM De raad van bestuur
van het assurantieconcern Stad Rot
terdam anno 1720 nv verwacht over
1972 een stijging van de winst voor
belastingen met 16 pet tot 12.1 min.
Vorig jaar bedroeg deze winst 10.4
min.
Door het opnieuw afstoten van onren
dabele beurszaken, steeg het premie
inkomen schadeverzekering minder
dan de sterk verhoogde provinciale
produktie zou hebben doen verwach
ten.
De produktie van de individuele le
vensverzekeringen steeg met ruim 18
pet. Het premie-inkomen levensverze
keringen steeg wat periodieke premie
betreft zeer bevredigend, dankzij het
groot aantal posten met spaarelement.
Ht grote aantal stormschaden (ene-
kele duizenden) drukte het resultaat.
gaande zullen géén ontslagen val
len. Verwacht wordt dat Loosbroek
een belangrijk produktie-element kar
vormen in de Europese organisatie
van Dai Nippon.
ROTTERDAM De China National
Machinery Import and Export Corpo
ration in Peking heeft IHC Holland
de opdracht verstrekt voor bouw van 2
sleepzuigers. De 101.50 meter lange en
17.20 meter brede schepen hebben elk
een laadruiminhoud van 4500 m3 Elk
schip wordt voorzien van twee zuig-
buizen, waarmee tot op een diepte
van 26 m kan worden gebaggerd. De
opgebaggerde grond kan op twee ma
nieren worden gelost; hetzij door het
openen van de 22 bodemkleppen, het
zij door het aan wal pompen.
produktie van volkswagen groter.
Opel heeft dit jaar meer wagens in
West-Duitsland verkocht dan volkswa
gen nadat deze daar jarenlang num
mer een was geweest Aan de uitbrei
ding der fabrieken, om de produktie
te kunnen vergroten, gaat Opel meer
dan 500 min uitgeven.
AMSTERDAM De kans bestaat dat
Drukkerij Loosbroek te Oss (jaarom
zet 25 miljoen, aantal werknemers
330) wordt overgenomen door Dai
Nippon Prints te Tokio, de grootste
grafische industrie in Japan met
20.000 werknemers en een jaaromzet
van ruim 1.5 miljard. Als de over
neming een feit zou worden er is
nog overleg met de vakorganisaties
AMSTERDAM Opel ,en dochter
onderneming van General Motors,
heeft bekendgemaakt dat men de pro
duktie wil gaan opvoeren tot, tegen
het einde van 1974, een produktie van
een miljoen stuks per jaar.
Opel verwacht dit jaar meer dan
875.000 auto's te gaan maken, in 1971
waren het er 820.852.
In de Bondsrepubliek is alleen de
DEVENTER Uitgeversmaatschappij
Kluwer in Deventer heeft uitgeverij
Junk, waar tien man werken, overge
nomen. De vakorganisaties zijn op de
hoogte gesteld.
Uitgeverij Junk, die in 1899 in Ber
lijn werd opgericht en in 1934 naar
Den Haag werd overgebracht, is ge
specialiseerd op boeken en tijdschrif
ten over biologie en aanverwante we
tenschappen. Eén van de pijlers is
een standaardwerk over kevers, waar
van tussen 1910 en 1949 170 delen
verschenen. Er komen nog steeds sup
plementen uit.
AMSTERDAM Het tarief voor dag
geld is vrijdag verlaagd van 3.5 pet
tot 1.25 pet als gevolg van een verrui
ming op de geldmarkt door de perio
dieke uitkeringen van het rijk aan de
gemeenten.
NEW YORK
14/12
15/12
AC F Industries
49%
49%
Airco
19
187,
Allied Chemical
30
29%
Alum Co of Am
56%
55%
American Brands
42%
43%
American Can
31%
31-%
Am Cyanamld
31%
31",
Am Electr Power
29%
297,
Am Metal Climax
327 a
33%
Am Motors
8%
8»;
Am Smelt C Ref
20%
20»,
Am Tel Tel
52%
52%
Ampcx
6%
6%
Anaconda
19%
19%
Armco Steel
24%
23%
Atlant Richfield
77%
77%
Bendlx
49
50
Bethl Steel
29%
30'.
Boeing
26%
25%
Burlington Ind
36
36%
Can Pacaflc Ry
16
10%
Cclanesc
41%
40%
Chase Manhattan
55
551
Chesap Ohio R
47%
47%
Chrysler
39%
39%
Cities Service
48
47»,
Colgate-Palmolive
92%
92»,
Colt Industries
21
21
Commonw Edison
37%
37%
Cons Edison
25
25
Com Can
31%
317.
Cont Oil
39",
39
Curtlss Wright
35%
35%
Curtiss Wright A
45
Dart Ind
50
49%
Deere and Co
45%
45%
Dow Chemical
104% 104 U
Du Pont (El)
175% 175%
Eastman Kodak
147%
149
First Nat City
7214
74
Admiral Corp
17%
18
Allengheny Pow S
23%
24
Akzona
30%
30%
Am Standard
12%
12»;
Amsled Ind
43»,
44
Bait St Ohio 4%% 48%b
48
Bayuk Cigars
13%
13 '4
Can Breweries
5%
5%
Cerro
15%
15%
Chadbourn Goth
2%
2%
Chase Select Fd
11.71
11.64
Columbia Gas
32»/,
32%
Comlnco
25
24%
Cont Telephone
26
26
Fluor Corp
33%
33%
Gen Electric
Gen Foods
Gen Motors
Gen Publ Ulll
Gen Tel El
Getty Oil
Gllette
Gimbel Brothers
Goodyear I and R
Gulf Oil
Illinois Centr
Insilco
Int Busin Mach
Intern Harvester
Int Nick of Can
Int Paper
Int Tel Tel
68% 68'..
30% 30%
82% 82%
22% 21%
31% 31%
92% 91
63
25%
31% 31%
26% 26%
28% 28%
14% 14%
395% 398'
39% 39%
32% 32%
40%
59%
Ling-Temco V'ougl 10% 10'.
Lil ion Ind 13% 13%
Lockheed Aircraft 9% 9%
Marcor 28 '4 29%
Martin Marietta 19% 19%
May Dep Stores 52 52'.
McDonnell Dougla 37% 36%
Mobil Oil Corp 72 tl 71%
Nat Biscuit
Nabisco
Nat Dlsllllers
Nat Gypsum
Nat Steel
Nat. Lead Ind.
North Am Rockw
617.
62
31% 31%
16 16%
17% 17%
44% 43%
16% 16%
32% 31%
Pac Gas and El.
Penn. Central
Pepsico
Phelps Dodge
Phillip Morris
Phillips Petr
Procter Gambl
113% 115
42% 42%
10814 109%
RCA 37%
Republic Steel 27%
Reynolds ind 50%
Royal Dutch Petr 4014
33% 33%
116% 116%
59% 59%
20% 207;
45% 45%
50% 50
50 49%
80-% 80%
87% 87%
87
Santa Fó Ind.
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern
Southern Pacific
Railway
Sperry Rand
Stand Uil Calif
Stand Oil Indiana
Exxon Corp
Studebakcr-Worthl
Sun Oil
Texas Gulf 38 7. 37»,
Texas Inst 173% 172%
Transamerlca 18 17%
Unilever 47% 47
Union Carbide 507', 50»,
lint Royal 15% 15'.?
United Aircrart 46% 46',
United Brands 12% 12%
US Steel 32% 32%
Int Bnk for Ree 99> ,b 99%b
Int Flav Frag 85%
Int Paper O 4) CO
Kansas City Ind
Kansas Power
KLM
Kroger
Leasen
Lone Star Cement
Lehman
Madison Fund
West Union Tel 47%
Westlnghouse El 44%
Wonlworth 32%
Nat Can
NY Centr A
North West R
N Am Phillips Co
47%
45%
33%
Occidental Petr
Standard Brands
Union Electr
United Corps
United Gas
Western Bancorp
