L-
'Iedere arts loopt rond
met z'n verdrongen fouten
dichtbij
de betere
jonge
jenever
Prof. Smalhout: alleen door genadeloze administratie kun je achter de waarheid komen
haarwater
Ontmoetingscentrum Monument
Moeder van
Boekowski
vraagt post
aanbeveling
plaats
bijzetting
mores
ROUW/KWARTET VRIJDAG 8 DECEMBER 1972
BINNENLAND
[■4/1
T5/K7
Commentaar
Jicht WE-Tor ge-
kan he^beii? art. om- ze aan te
korm. mj mof^ublikaties uit
"bl'i 1 ü)n sterke krachten werkzaam om
t m t Zuidafrikaanse defensie aan die van
IerseNAVO te koppelen. Kan dit niet
5er i jor uitbreiding van het Atlantisch
reelct met Zuid-Afrika>omdat dit niet door Rob Foppema
ot haalbaar is in de parlementen der
n hi AVO-partners, dan zijn er wel ande-
Go wegen. Een lid van de NAVO
W 1 Ingeland) kan met medeweten en in-
eraming van de NAVO-top nauwe
e et ootbetrekkingen met Zuid-Afrika
ig ei ingaan en daar nog een ander lid
Jederland) bij betrekken. En dan ge-
1 W :urt er 'n ^e'te we'n'S anders dan er
rt d ibeurd zou zijn wanneer er een for-
jd. ele uitbreiding van het Atlantisch
act met Zuid-Afrika tot stand was
-komen.
der at de Britse conservatieve regering
inti it wenst, is al jarenlang bekend.
(feeds in 1968 gaf Douglas Home te
ennen daarop aan te koersen en die
uM 's inmiddels versterkt door de
FJt/d ioeite die de Royal Navy heeft om
jen tegenwicht te vormen tegen de
:eds sterkere Russische vlootposities
de Indische Oceaan. Men acht dit
n bedreiging voor de 'olie-slagader'
ji de westerse economie, die sinds de
J uiting van het Suezkanaal om de
aap loopt. En Zuid-Afrika slooft zich
iweldig uit om met foto-verkennings-
uchten en marine-rapporten aan te
nen dat het een onmisbare schajcel i:
de verdediging van het^jesTP^, L
e Engelse minister van"cïefensie,*iLora
«rington, zag er dan ook helemaal
ien been in om in Brussel na afloop
in een vergadering met zijn collega's
rloops mede te delen, dat er volgend
ar een gemengd Brits-Nederlandse
ooteenheid naar de Indische Oceaan
at. Maar de demissionaire minister
e Koster begon daar later zó ge-
hrokken op af te dingen, dat er een
eer van geheimzinnigheid ontstond,
terecht vragen van de oppositie
icft uitgelokt. Het is niet gemakkelijk
in te nemen dat het zoals hij zegt, om
n eenmalig vaartochtje gaat. De par-
mentaire vergadering van de NAVO,
e vorige maand in Bonn werd gehou-
heeft namelijk met een kleine
eerderheid een aanbeveling van de
ilitaire commissie aanvaard, die on-
:r meer spreekt van een 'permanente
ootaanwezigheid' in de Indische en
uid-Atlantische Oceaan,
at de heer De Koster zo geheimzin-
deed over een op zichzelf heel
iwone zaak namelijk dat ook ons
id als NAVO-bondgenoot bepaalde
irplichtingen op zich neemt hangt
onder twijfel samen met het feit dat er
omiskenbaar een derde partner om de
oek komt kijken. En dat is Zuid-
frika. Terwijl Engeland enerzijds zijn
h larine-samenwcrking met Zuid-Afrika
j srhevigt, trekt het er anderzijds Ne-
tij triand bij. En daarmee komen we in
t. erkeerd vaarwater. De openbare me-
ing in de meeste NAVO-landen is
Jtlukkig niet bereid om dit bondge-
-ee ootschap dat de vrije wereld beoogt te
-d< tschermen. over een geweldig brok
nvrije wereld uit te strekken.
'at Nederland via een onderling af-
iraakje tóch betrokken zou worden
de defensiebelangen van een land
at het in de VN veroordeelt wegens
chending van de rechten van de mens,
een onverdraaglijke gedachte. We
n, iioeten wel erg in de olie zijn, willen
rij ons daartoe over laten halen.
UTRECHT In de anderhalve week sinds wat prof. dr. B. Smalhout
losjes 'de explosie' noemt, zijn verbijsterende dingen gebeurd. 'De ex
plosie' was zijn geruchtmakende intreerede over het aantal fouten bij
de anesthesie dat vermeden kan worden. Die fouten veroorzaken naar
ruwe schatting jaarlijks het overlijden van tweehonderd patiënten op
de operatietafel of kort daarna. Dat is niet waar, luidde de reactie
van bijna alle medische kopstukken. Collega Smalhout maakt de pa
tiënten ten onrechte ongerust.
'Wat mij nu opvalt', zegt de Utrechtse
hoogleraar, 'is dat mijn collega's veel
meer op hun kop staan dan de patiën
ten'. En ze staan écht op hun kop.
Vooraanstaande vakmensen met grote
intellectuele capaciteiten reageren
heel merkwaardig. Prof. D. M. E.
Vermeulen-Cranch (Universiteit van
Amsterdam) vertelt in een interview
met Het Parool dat zij de rede nog
niet heeft gelezen en voert daarna
een halve pagina bezwaren aan. ('Ik
weet niet hoe hij aan dat cijfer komt.
Het lijkt mij erg ongeloofwaardig en
ik gelóóf het ook niet').
Prof. C. Pearcë (Vrije Universiteit)
zegt tegen NRC-Handelsblad: 'Hij
heeft het over sterfgevallen wqfrbij
de anesthesie weljic'
speeld kan,
tonen kon
1954 en 1955'. En later: 'Fouten in
5jin nu vermijdbaar, maar dat
^Nps^n we toen nog niet. Ik. heb groot
bezwaar tegen de wetenschappelijke
kwaliteit van Smalthouts rede.
En het argument van prof. Pearce is
gewoon niet waar. Van de zestien
door Smalhout aangehaalde sterftecij
fers zijn er twee van vóór 1960, vijf
uit de periode 1960-64 en negen uit
1965-'69. Ook prof. Pearce 'kan de rede
dus niet serieus gelezen hebben.
Verdrongen'
Ik hem wel een paar psychologische
oorzaken voor dit soort heftige reac
ties, zegt prof. Smalhout. 'Kijk, al ons
kunnen is natuurlijk beperkt. Elke
arts maakt fouten. En die drukken als
een loden gewicht op je ziel. Iedere
arts loopt rond met zijn verdrongen
mislukkingen. Het is misschien cru
om het zo te zeggen, maar iedere arts
heeft het vak geleerd ten koste van
een aantal patiënten. Dat zijn herinne
ringen die volkomen vedro-ngen wor
den. Zo gaat dat bij mij ook'.
'Er is maar één manier waarop je
achter de waarheid komt, en dat is
het genadelooc administreren van
complicaties. Van veel gevallen denk
je dat er niets aan te doen was, maar
je moet ze toch noteren. En een jaar
later (vooral op een moment dat je
denkt dat het lekker goed gaat) moet
je het nog eens lezen. Dan schrik je
je lam. Je was het aantal compleet
vergeten'.
'En na vijf jaar zul je talloze compli
caties ontdekken waarvan je nu
denkt: dat was niet nodig geweest. Je
bent in de tussentijd beter geworden'.
'Als je niet zo'n genadeloze admini
stratie bijhoudt, kom je daar niet
achter. En zo kunnen mensen die
tientallen jaren in het vak zitten, met
hun hand op hun hart verklaren dat
ze nooit een medisch ongeluk hebben
meegemaakt. Niets is zo moeilijk als
het zien van feiten'. En als verdron
gen feiten ineens op tafel worden
gelegd, kunnen er onredelijke reacties
volgen.
Niet onredelijk vindt prof. Smalhout
(ADVERTENTIE)
Van onze redactie buitenland
AMSTERDAM De Russische
taalkundige Wladimir Boekows
ki, die begin dit Jaar wegens
'anti-Sowjet-laster' tot twee jaar
gevangenisstraf, vijf Jaar dwan
garbeid en vijf jaar verbanning
is veroordeeld, is er lichamelijk
slecht aan toe.
Eind november heeft de moeder
van Boekowski meegedeeld, dat
haar zoon in een recente brief
had geklaagd over hevige rheu-
matische pijnen; ook uitte hij
de vrees, dat de toestand van
zijn hart nog zou verslechteren.
Zijn moeder hoopte te kunnen
bereiken, dat hij uit de zeer
vochtige cel waarin hij was op
gesloten, zou worden overge
bracht naar een drogere ver
blijfplaats.
Gevraagd of het aantal brieven
dat Wladimir Boekowski mag
ontvangen, aan beperkingen on
derhevig is, antwoordde zijn
moeder, dat ze 'in principe ie
dere dag kan schrijven' en
niet alleen zij, maar iedereen.
Ook vanuit het buitenland kan
post aan Boekowski worden ge
zonden. Zijn moeder zei te ho
pen, dat velen van de gelegen
heid daartoe gebruik zouden
maken, speciaal met het oog op
Boekowski's verjaardag op 30
december. Boekowski. die in
feite gestraft is wegens het
doorgeven van inlichtingen
naar het Westen over het ops
luiten van Russische critici in
psychiatrische inrichtingen,
wordt op die dag dertig.
Zijn adres in de gevangenis
luidt: Wladimir Constantino-
wltsj Boekowski. Wladimir 20.
Oetsjrezdenlje O.D. -1, ST 2,
Sowjet-Unie.
het commentaar van zijn Groningse
collega prof. dr. J. C. Dorlas, die de
methode van schatting bestreed. Het
werken met een gemiddelde (van één
sterfgeval per drieduizend operaties)
ls altijd gevaarlijk, aldus prof. Dorlas,
want de vraag of iemand bij een
operatie overlijdt, wordt in eerste in
stantie bepaald door de behandeling
die hij moet ondergaan, niet door de
anesthesie.
'Daar ben ik het mee eens maar ik
heb geen betere methode', 'er is geen
verplichte registratie en dus geen
behoorlijke statistiek'. De poging van
prof. Keuskamp om een anonieme
enquête te houden onder anesthesis
ten, leverde cijfers op die te mooi
waren om waar te zijn. 'En dus móét
je wel gaan schatten. Keuskamp vond
internationaal dat gemiddelde van één
op drieduizend en er is geen enkele
aanleiding, te veronderstellen dat de
situatie in Nederland gunstiger zou
zijn'.
'En dan hebben we het alleen nog
maar over doden. Maar dan de ellen
de onder dat niveau, de mensen die
door een fout onherstelbaar letsel op
lopen'.
'Ik heb alleen al hier in het acade
misch ziekenhuis, in één jaar, drie
mensen gezien die elders bij de anes
thesie onherstelbaar waren bescha
digd. Die ben ik gewoon tegengeko
men, zonder speciaal te zoeken. Dan
ga je toch nadenken'.
'Daar was een vrouw bij van 37 jaar
die neurologisch en psychisch ernstig
beschadigd was. Zij maakte ongecon
troleerde bewegingen. Haar geestelij
ke leeftijd was vijftien. In haar dos
sier zat en briefje, of we voorzichtig
wilden zijn bij de anesthesie. Zij was
een jaar of twee eerder elders geo
pereerd. Daarbij waren ernstige adem
nood en krampverschijnselen opgetre
den, die typerend zijn voor hersenbe
schadiging. Zij was drie dagen buiten
bewustzijn geweest'.
'Dan moet je weten wat er nu ge
beurd is. De behandelend geneesheer
schreef mij terug dat de anesthesist
op vakantie was, en dat ik de gege
vens zou krijgen. Twee maanden later
belde die anesthesist Ja, het was een
narcose-ongeval geweest. Meer kon hij
niet zeggen, want er was niets opge
schreven'.
'Maar zelfs al zou er een perfecte
administratie zijn, dan krijg je nog
geen juiste cijfers over ongevallen. In
ingewikkelde gevallen is een doods
oorzaak heed gemakkelijk af te schui
ven. Er komt bijvoorbeeld een ver
keersslachtoffer binnen met inwendi
ge bloedingen, belangrijke botbreuken
en suikerziekte. Daar moet van alles
aan gebeuren. Elke fout die dan bij
de anesthesie wordt gemaakt, is op
rekening te schrijven van de toestand
waarin de patiënt binnenkwam'.
Risico
'Waar de collega's die krtiek hebben
op mijn verhaal het op toe willen
sturen is dit. Zij stellen het voor
alsof de anesthesie een noodzakelijk
kwaad is, een natuurlijk risico, een
tol die je moet betalen om te zorgen
dat de patiënt niets van de operatie
merkt. Dat is de grote fout. Die
benadering gaat op voor de chirurgie,
maar principieel niet voor de anes
thesie. De anesthesie is niet in de
eerste plaats gericht op het gevoelloos
maken. Voor 95 procent is het juist
gericht op het verminderen van de
chirurgische risico's, het zorgen dat
de patiënt ondanks zijn slechte toe
stand blijft leven'.
'Bij het blussen van een huis dat in
brand staat, is waterschade een na
tuurlijk risico. Maar als de waterscha
de driemaal zo groot is als de brand
schade, zit er iets scheef. En als je
een schoorsteenbrandje met een blus
boot te lijf gaat en je spuit de gevel
in elkaar, zit er iets erg scheef. De
natuurlijke risico's van een operatie
kunnen door de anesthesie alleen
worden verminderd als die perfect is.
Is dat niet zo, dan wordt het risico
juist verhoogd. Dat is de essentie
waar mijn collega's overheen praten.
Ze willen alleen de onrust dempen'.
Tedere anesthesist van enig niveau
(en zeker de opleiders), weet dat er
alles fout is aan de anesthesie in
Nederland. En dat geven ze ook toe.
Nou geef ik ze eindelijk een hefboom
in handen, en wat gaan ze doen? Ze
maken dat breekijzer stuk'.
Toetsing
Prof. Smalhout gelooft niet erg in de
'collegiale toetsing', die in veel zie
kenhuizen geacht wordt bijzondere ge
beurtenissen te bekijken en oorzaken
aan het licht te brengen. 'Alleen in
kleine overzichtelijke afdelingen kan
dat. Maar het uitrafelen kost zoveel
tijd en is zo moeilijk dat je hier dag
en nacht bezig zou zijn. Want er gaat
verschrikkelijk veel fout in grote zie
kenhuizen'.
Maar zelfs onder gunstige omstandig
heden werkt de collegiale toetsing
soms traag. 'Ik heb het zelf
meegemaakt, in een klein en overzich
telijk ziekenhuis, met een medische
staf waar de leden elkaar kennen, dat
een specialist een serie ernstige
kunstfouten maakte die tenslotte ie
dereen waren opgevallen. De staf
verloor het vertrouwen in hem. Maar
het duurde een hele tijd voordat er
iemand zelfs maar met hem durfde te
gaan praten over de zaak. Toen verde
digde hij zich natuurlijk, en het kost
te weer een hele tijd voordat onom
stotelijk kon worden vastgesteld dat
het inderdaad kunstfouten waren, zo
dat er officiële maatregelen mogelijk
Prof. dr. B. Smalhout; in één jaar
drie gevallen 'gewoon tegengeko-
werden. Het heeft allemaal maanden
geduurd. En het kostte een stuk of
vijf, zes patiënten'.
Basiseisen
Wat ziet prof. Smalhout dan als oplos
sing? 'Er zou al veel verbeterd kun
nen worden door aan drie basiseisen
te voldoen. Ten eerste moet er een
perfecte registratie komen, die open
staat voor iedere official. Ter controle
moet er jaarlijks worden gerap
porteerd, bijvoorbeeld aan de inspec
tie van de volksgezondheid. En er
moet een mogelijkheid komen om
steekproeven te nemen wanneer die
jaarverslagen er opvallend gunstig
uitzien. Een soort medische accoun
tantsdienst: waarom zouden financiële
cijfers wel gecontroleerd worden en
medische niet?'
'Ten tweede moet voldaan worden aan
basisvoorwaarden voor de aanwezig
heid van apparatuur en vakbekwaam
personeel om die apparatuur te bedie
nen'. Aan beide is in den lande fors
gebrek, vindt prof. Smalhout. 'Zieken
huizen in de periferie proberen regel
matig mijn verpleegkundigen weg te
kopen, tot voor het dubbele van hun
salaris. Dat is altijd nog flink goedko
per dan een anesthesist. Een van mijn
mensen heeft het in zijn vakantie
eens geprobeerd zonder dat hij
wist dat ik het wist. Toen hij terug
kwam heeft hij het me wel verteld.
Zo tegen mijn geweten in te moeten
werken, dat l.an ik niet, zei hij'.
'En ten derde moet de opleiding van
de anesthesisten beter worden. Beter
georagineseerd (op het ogenblik word
je automatisch specialist wanneer je
er maar niet voor die tijd uitgegooid
wordt; er zouden examens moeten
komen). En beter van inhoud. Nog
steeds hoeft een anesthesist niets van
neurologie te weten, terwijl hij dage
lijks het zenuwstelsel van de patiënten
op de meest diepgaande manier en
met de krachtigste chemische midde
len beïnvloedt. Dat is te vergelijken
met een gynecoloog die geen seksuele
voorlichting heeft gehad'.
Aanpassing
Op dit punt is prof. Smalhout
verbaasd over het commentaar van de
voorzitter van het Centraal college
voor de specialistenopleiding, dr. C.
L. C. van Nieuwenhujzen. 'Als prof.
Smalhout werkelijk had gewild dat de
opleiding van anesthesisten werd ver
beterd, was dat heel eenvoudig
geweest', verklaarde deze. 'Het college
heeft de laatste drie jaar 72 beslissin
gen genomen over veranderingen om
opleidingen aan te passen aan de
snelle ontwikkeling van de geneeskun
de. Het colleg heeft bij de Neder
landse anesthesistenvereniging tot
viermaal toe aangedrongen op het
opnemen van neurologie en verwante
onderdelen. Maar de NAV heeft dat
afgewezen op grond van een anders
gekozen prioriteitenschema'.
Uit kringen van de NAV die bij de
onderhandelingen waren betrokken,
valt een ander geluid te beluisteren,
dat niet doet denken aan snelle ont
wikkeling en dc aanpassing daaraan.
Een kleine vijfentwintig jaar geleden
Ancsthesiefouten zijn bijna niet te
verbergen, meent de voorzitter van de
Landelijke specialistcnvereniging dr.
R. M. Versteegh, want iedereen staat
er met zijn neus 1 bovenop. 'Kijk
maar', zegt prof. Smalhout, 'ledereen
staat met zijn neus boven het laken
waar dc patiënt onder ligt. Terzijde,
achter deze panelen en instrumenten,
staat de anesthesist Niemand ziet wat
hij ziet Hij ziet hoe het met de
patiënt gaat'.
werd aan de Specialistenregistratie-
commissie voorgesteld de opleiding
(die toen drie jaar duurde) uit te
breiden. Na vele jaren van procedure-
moeilijkheden en discussies kwam
men tenslotte op 3Vs jaar uit. Intus
sen was in het kader van het Verdrag
van Rome, dat opleidingen binnen de
Europese Gemeenschap normaliseert,
afgesproken dat een anesthesist min
stens drie jaar moet worden opgeleid
in de anesthesie zelf.
Dat liet dus een half jaar over voor
alle andere onderwerpen. Omdat het
weinig zinvol leek, alle vakken die
men van belang vond daar in te
persen, moesten er brokken vallen, en
daar was de neurologie er een van.
Het halve jaar stage is nu toegespitst
op hart en longen. Het is buitenge
woon moeilijk, zei men ons, het
Centraal college te bewegen tot het
verlengen van een opleiding.
Tekort
Over het tekort aan anesthesisten, dat
volgens prof. Smalhout voor een be
langrijk deel hun ongelukkige werksi
tuatie bepaalt, is het ministerie van
volksgezondheid vrij optimistisch. In
het officiële commentaar op Smalhouts
rede werd verwezen naar het vorig
jaar uitgekomen verslag van de com
missie anesthesiologie van de Gezond
heidsraad, waarin wordt berekend dat
het tekort binnen enkele jaren is
ingelopen.
Nog afgezien van het feit dat de
commissie uitgaat van het door prof.
Smalhout verworpen schema met één
anesthesist per twee operaties, zijn er
factoren die het beeld naar zijn me
ning minder aangefiaam maken. De
commissie berekent het aantal anes-
thesieën dat door een niet-specialist
gegeven wprdt op tien procent, Smal
hout op 25 procent. Het verschil lijkt
voor een belangrijk deel te zitten in
de narcose bij 'kleine ingrepen', die
ook in grote ziekenhuizen nog veel
door hulppersoneel wordt gegeven en
door de commissie maar gedeeltelijk
werd meegeteld.
Prof. Smalhout: 'Maar het aantal doet
niet ter zake, het gaat om het feit dat
niet de specialist het doet Het zou
toch onvoorstelbare opschudding ge
ven als je constateerde dat de opera
tiebroeder tien procent van de blinde
darm er zelf uithaalt. Daar is hij
namelijk best handig genoeg voor.
Maar er bestéén voor de anethesist
geen 'kleine ingrepen'.
Verder is bij de officiële capaciteitsbe
rekening het aantal buitenlandse
anesthesisten meegerekend, dat nu on
geveer honderd bedraagt (op 300 Ne
derlanders). 'Dat vind ik wat de kwa
liteit betreft een dubieuze zaak', zegt
prof. Smalhout. 'Ik merk hier aan
hun opleiding ernstige tekorten, zelfs
al aan hun algemene artsopleiding.
Diploma's uit India, Spanje, Ceylon
en Syrië zien er indrukwekkend uit,
maar als ik ze hier aan het werk zet
zijn ernstige correcties nodig. Alleen
op Tsjechen en Polen kan ik rekenen.
En verder spreken ze bijna geen Ne
derlands. Als ik een medisch dossier
in handen krijg overzie ik dat, zij
zouden er een avond voor moeten
uittrekken. Dat gebeurt dus niet, zij
gaan af op mondelinge mededelingen
in het Duits of .Engels, die andere
specialisten hun geven. Alleen al
daardoor vormen, zij een potentiëel
gevaar.
Kamerleden willen
informatie-onderzoek
naar mishandeling
DEN HAAG De Kamerleden De
Goede en Goudsmit (beiden D'66) heb
ben minister Van Agt (justitie) en mi
nister Lardinois (Surinaamse en An
tilliaanse zaken) vragen gesteld over
het onderzoek naar mogelijke mishan
delingen van Surinamers door de Am
sterdamse politie. Zij willen dat de
uitkomsten van dit onderzoek zo spoe
dig mogelijk aai) de Kamer worden
meegedeeld. In de vragen wordt er
aan herinnerd, dat het onderzoek
wordt ingesteld mede op verzoek van
de gevolmachtigd minister van Surina
me, dr. Polanen.
Niemand hoeft zich meer ongerust te
maken over onze Dam en ons monu
ment, want hoofdinspecteur L. Wit
van de Amsterdamse politie doet het
ook niet. De hip had het afgelopen
seizoen de leiding van het Damdeta-
chement en doet in TAP tijdschrift
voor de Amsterdamse politie opge
lucht verslag van de belevenissen van
hem en zijn mannen.
Voordat dit detachement met rijn
werk zou beginnen 27 maart zag
het er naar uit dat 1972 een druk
jaar zou worden, maar dat viel alle
maal hard mee. Het weer werkte bij
voorbeeld erg mee, wat voor een ge
woon mens erg tégen betekent, want
april, mei en juni waren over het
algemeen koud, nat en somber en dan
zit het op straat niet lekker. En wat
zat er op de Dam in de voor ons
goeie, voor de politie slechte tijd met
behoorlijk weer? 'De indruk van het
bij het Damdetachement ingedeelde
personeel is dat de bezoekers, of lie
ver gezegd de gebruikers van de Dam
over het algemeen genomen jongeren
waren. Zij bleven ook minder hangen
en men zou kunnen zeggen dat zij
meer op toeristen leken die over de
Dam gehoord hadden en het in hun
vakantieprogramma hadden opgeno
men. Er was ook niet meer zo'n
Het verdient aanbeveling een vaste
dag af te spreken, waarop een ieder
de boeken die hij geleend heeft en
ten onrechte in zijn bezit houdt, te
ruggeeft. Dit niet splinternieuwe
advies komt ditmaal recht uit het
hart van de psycholoog J. Paeck. die
vandaag in Utrecht promoveert in de
sociale wetenschappen. In de laatste
van zijn stellingen adviseert hij dan
ook nog de geleende boeken op de
eerste dag van de boekenweek aan die
ander terug te brengen. Het eerste
punt op het ouwejaarslijstje van Goe
de Voornemens.
Een andere promovendus, Harm Hut-
tinga, die gisteren in Wageningen zijn
doctorsbul heeft gehaald, heeft nage
teld dat de Wageningse honden in
straten en openbare groenvoorzienin
gen van de gemeente jaarlijks zo'n 42
ton aan hopen en hoopjes deponeren.
Lang voordat wij met de schaarse
lachertjes en talloze tranen in het
Amerikaanse televisiestadje Peyton
Place geconfronteerd werden, bracht
de BRT de berichten uit die samenle
ving al bij de Belgen thuis op de
buis. Maar de Belgische kranten
kraakten de serie eensgezind zó ver
nietigend af, dat de BRT heel Peyton
Place met ellende en al schrapte.
Sindsdien is de plaats van de Belgi
sche tv-kijkers op maandagavonden in
Nederland. Geen Belg kijkt vol
gens de NCRV-gids tenminste op
Peyton-tijd nog naar zijn eigen BRT.
Beurs Munten van een kwartje
tot vijftienduizend gulden per stuk
uit zakken, tassen en koffers van
handelaars uit allerlei Europese wind
streken, zijn zondag uitgestald op de
internationale muntenverzamelaars-
beurs in de Tilburgse Stadsschouw
burg. Het is verboden, lezen we, nas
lag of valse munten te ruilen of te
verkopen, wat niet inhoudt dat valse
munters er niet in mogen en ook
kopen mag blijkbaar wel Vakantie
reisje Tien gehandicapte ELndho-
vense kinderen hebben een vakantie
reis (o.a. naar Majorca) gekregen,
doordat evenveel gezonde kinderen
met hun schoolvriendjes voor Max
Tailleurs actie vijf ton oude kleren
inzamelden Verjaardag Het korps
mariniers viert zondag zijn driehon-
derdzevende verjaardag en daarom zal
de commandant generaal-majoor C. C.
Schoenzetter, een krans leggen bij het
mariniersraonument op het Rotter
damse Oostplein ter nagedachtenis
van alle mariniers die hun leven
gaven in dienst van het land, hoe de
landsgrenzen in die driehonderdzeven
jaar dan ook gelopen hebben Paki
Ouwehands Dierenpark verwacht
dat Paki het niet lang meer zal ma
ken. De uit Pakistan afkomstige dro
medaris kwam in 1956, toen al volwas
sen. aan de hand van prinses Christi
na naar het dierenpark en schonk
later het leven aan dochter Sunny.
Het dier is niet ziek, maar wordt
gewoon erg oud Hip In Arnhem,
waar uitgeprobeerd wordt hoe hipge-
kleurde telefoontoestellen bij de abon
nees vallen, zijn nu 1090 apparaten
afgeleverd. Oranje doet het (483 toe
stellen) verreweg het best, groen (277)
valt ook nog wel lekker, rood (149)
gaat wel. voor ivoor (138) bestaat al
minder belangstelling en blauw (43)
fietst er haast niet in.
duidelijke scheiding tussen de jonge
lui. Liepen vorig jaar bijvoorbeeld
nog groepen jongeren onder leiding
van hun meester of juffrouw tijdens
hun jaarlijkse schoolreisje om het
monument heen om het fenomeen
Damjeugd te bekijken, nu zaten zij
ertussen'
Over de niet-ingezetenen: 'Ook de bui
tenstaanders. voorbijgangers en toe
risten. waren veel gematigder in hun
op- en aanmerkingen. Men is er ken
nelijk aan gewend en tot de ontdek
king gekomen, dat het uiterlijk niet
altijd bepalend is'. Een uiting van
mensenkennis, die tot nadenken stemt,
want beseft de politie zelf ook dat het
uiterlijk niet altijd bepalend is? In
maart nog voor het Damdetache
ment begon teas het weer zonnig
en het monument dagelijks dus druk
bevolkt. En dan volgt dit saillante
zinnetje: 'Het merendeel waren bui
tenlanders (niet de beste), die kenne
lijk de afgelopen winter hadden door
gebracht in kraakpanden en slaapbo-
ten'. Was het dat slapen op boten en
in kraakpanden, dat de heer Wit tot
de kioalificatie 'niet de beste' bracht
of u-as dat toch uiterlijk voor hem
bepalend7
Het was een rustig zomertje. De hip
spreekt van een vredelievende sfeer:
'Van agressie was geen sprake en het
politiepersoneel heeft zonder grote
moeilijkheden zijn werk kunnen
doen'. De stadsreiniging ook trou
wens, waarover hip Wit vooral jube
lend spreekt als hij het heeft over de
avondspuitbeurt, dat doorgaans tege
lijk het sluitingsuur was van 'het
ontmoetingscentrum Monument'. Tij
dens het spuiten, lezen we, verspreid
den de jongelui zich en vertrokken
naar elders, hetgeen gezien mag wor
den als ontlasting van het politieper
soneel
De vredelievendheid van de Damzit-
ters blijkt ook uit het aantal proces
sen-verbaal: tot en met augustus zijn
er 562 opgemaakt tegen vorig jaar
798. Voor iets klandestien verkopen
bijvoorbeeld 165 keer (vorig jaar
272), voor muziek maken en daar geld
voor vragen 'verkapte bedelarij'
59 keer (98) en voor slapen in de
openlucht wat wel in het Vondel
park, maar niet zomaar ergens in de
binnenstad mag 22 maal (144). Dat
scheelt en het heeft de gemeente nog
een hoop papier, formuliertjes, carbon
en ballpoints uitgespaard ook. Het
aantal overtredingen van de opium
wet liep ook terug, meer dan vijftig
procent, maar dat betekent nog niet
dat er minder 'soft' gerookt is. Vol
gens de heer Wit komt dat gewoon
door een soepeler toepassing van de
bepalingen van de opiumwet.
Pablo Picasso zal nog Jaren doodstil
op deze stoel blijven zitten. HIJ ls het
namelijk niet zelf, het is zijn wassen
evenbeeld, dat net deze week in Mada
me Tussauds Londensc panopticum
plechtig is bijgezet. Daarmee is hij de
eerste kunstenaar in het wassenbeel
denmuseum. althans in de Engelse
hoofdstad. In de Amsterdamse afde
ling slaan Rembrandt. Van Gogh en
Karei Appel al kunstbroederlijk bij
elkaar.
Het douane- en veiligheidspersoneel
van het vliegveld Lod bij Tel Aviv
krijgt de komende dagen een ver
plichte 'cursus in hoffelijkheid'. Het
komt er op neer dat hun manieren
bijgebracht moeten worden, letterlijk
vertaald dus mores geleerd, omdat de
klachten van reizigers over onhoffe
lijk optreden van de beambten de
laatste tijd de spuigaten uitlopen. Het
gaat volgens het Israëlische persbu
reau Itim om het vrouwelijk en man
nelijk personeel, dat op de luchthaven
is belast met het foilleren van de
reizigers.
'Ben JIJ de nieuwe behanger'
