?Te groot optimisme
lover handel met
dChina misplaatst
Tweede 'vormingsdag'
wordt een krachttoer
^Groter deel gasbel
Voor particulieren
Kapitaalmarkt Japan
steeds belangrijker
yons biedt ƒ210
'voor aandeel
IHooimeij er-beschuit
AMRO-computercentrum
Wall Street sluit hoger
Zwitsers akkoord met
vrijhandelsverdrag EEG
Ned. fondsen in New York
Achter uw
Amro-Pierson Fund staan
deAmroBanken
Pierson,Heldring&Piersoa
Vertrouwd idee.
amropiersonfund*
^ROUW/KWARTET DINSDAG 5 DECEMBER 1972
FINANCIëN ECONOMIE T13/K13
L Nederlandse uitvoer Volksrepubliek loopt terug
den»
mcofVan een onzer verslaggevers
ghilJ)EN HAAG Een tè groot optimisme over dé handel met China is niet op zijn plaats. Dit kan
worden geconcludeerd uit een onderzoek van de economische voorlichtingsdienst, naar aanleiding van
He grote commerciële belangstelling die er op het ogenblik in dé wereld voor China bestaal. De sinds
benige tijd waarneembare meer liberale houding van de Chinese regering jegens het buitenland heeft bij
ftele zakenlieden en regeringen de hoop gevestigd op een sterke uitbreiding van de handel met de
volksrepubliek. Er zijn echter volgens dé conomische voorlichtingsdienst twee factoren die een ex-
Ipansie in de weg staan.
zig bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijl
[et karakter van de Chinese buiten-
idse handel is heel anders dan bijv.
Japan, waar deze van uitzonderlijk
ilang is voor de economische groei.
China speelt de buitenlandse han-
..1 een slechts bescheiden rol als
mlpmiddel voor de industrialisatie.
tweede factor is de deviezenschaar-
te van China. Deze is in belangrijke
late het gevolg van het buitenlandse
.iprogramma. Zo slokt de hulp aan
oord-Vietnam al ongeveer éénderde
van de totale deviezeninkomsten,
idus een schatting uit Hongkong,
w h let is dan ook onwaarschijnlijk, aldus
EVD, dat de Chinese Volksrepu-
koop iliek haar deuren zal openen voor
lerla en massale toevloed van goederen.
■hoi
trek
naar verluidt, ock belangstelling voor
schepen, spoorwegmatereel en vracht
auto's. Tegenover de Chinese aanko
pen dient het buitenland echter zijn
importen uit China op te voeren.
Beperkingen
«karakter
p iiettemin blijft de mogelijkheid, dat
e ihina incidenteel tot grote aankopen
lesluit. Dit is bijv. dit jaar gebleken
lit de grote bestellingen bij de bui-
lafenlandse vliegtuigindustrie. China
:eft dit jaar drie Concordes, zes
idens, tien Boeings 707 en vijf
ssische Ilyshins IL 62 besteld. Deze
I «tellingen zijn gedaan in het kader
een programma tot verbetering
China's onderontwikkelde trans
wezen. In dit verband bestaat er,
E<
caat
waa
r ba ie«
eredi hi
iNTfuw»
7,
ll71fan
i vc «n
vooifort'
rein
De Japanse zakenkringen, die zich
bewust zijn van de beperkingen, die
een grote uitbreiding van de uitvoer
naar China in de weg staan, verwach
ten dat China in geen geval een
markt voor consumptiegoederen zal
worden én ook niet dat China zich
met behulp van buitenlands kapitaal
tot een groot grondstoffenlèverancier
zal ontwikkelen. China zal slechts ko
pen wat 't nodig heeft voof de uitbrei
ding van zijn industrie, het is primair
geïnteresseerd in technische know
how, in een technologie, die aange
past is aan zijn specifieke behoeften.
Het streven naar evenwicht in de
buitenlandse handel en het vertrou
wen op eigen kracht zijn principes,
die in het verkeer met het buitenland
nog steeds worden gehuldigd. Zij ge
ven de grens aan van" de Chinese
bereidheid tot zakendoen. Dat bete
kent, dat de groei van de buitenland
se handel niet groter zal zijn dan die
van het bruto nationaal produkt, dwz
Minder aas voor electri sche centredes
®'van een onzer verslaggevers
GRONINGEN Een groter deel van de Groningse gasbel zal worden
xstemd voor particulier gebruik. Dat betekent dat voorzichtigheid
Ès geboden ten aanzien van grote afnemers zoals grote electrische
hov «ntrales. Centrales die na 1977 worden gebouwd zullen geen gas
meer als brandstof kunnen hebben.
:lef(
illie en kernenergie zullen als kracht-
Hljkon gebruikt moeten worden. En
laarschijnlijk zal stookolie zo duur
ijn dat alleen kernenergie als econo-
lisch verantwoorde mogelijkheid over-
lijft, mits de centrales een bepaalde
ootte hebben. Dit is de conclusie
in een studie verricht door Ebasco
irvices te New York, in opdracht
fan de Nederlandse Gasunie. Ebasco
irvices is een adviesbureau dat is
lecialiseerd op de bouw van elec-
:he centrales.
Nog in 1970 meende men in Neder-
td dat aardgas de brandstof zou zijn
foor in de jaren tachtig te bouwen
mtrales. Dit blijkt een misvatting te
pARENDRECHT Aandeelhouders
van Hooimeijer (beschuitfabriek) die
willen ingaan op het door de Britse
lyons uitgebrachte bod kunnen tot en
tflet 27 december hun stukken aanmel-
Sben. Lyons biedt voor ieder aandeel
^^Yan nominaal ƒ100 een bedrag van
ƒ210 in contanten, waardoor het to-
I tale, met de overneming gemoeide
bedrag ongeveer 6,5 min gaat be
open. In principe zal Lyons het bod
gestand doen, als tenminste nominaal
f2,26 min aandelen worden aange
meld. Op 8 december zal een infor
matieve aandeelhoudersvergadering
over het bod worden gehouden.
De omzet van Hooimeijer is tot nu
toe in 1972 ten opzichte van 1971 met
1 a 5 pet gestegen. Het financiële be-
.85 Irijfsresultaat is gunstige geweest
HI 'an in 1971. In de periode tot 7 ok-
ftober bedroeg het saldo winst
/534.000 tegen ƒ351.000 in geheel
1971, toen 7 pet contant dividend
werd uitgekeerd. Als oorzaken van de
nijging worden genoemd de sanering
'an het assortiment en efficiencyver-
tetering. Aangezien er in 1972 geen
buitengewone lasten zullen zijn, ver
wacht men een aanmerkelijk beter re
sultaat. Ook voor 1973 gelooft het
aestuur in een verdere omzetgroei.
at de financiële resultaten voor
1973 betreft, is het bedrijf wat gere
serveerd.
loersen in Montreal
ibeitos Corp.
inada Fund,
insol Bathurst
>m Tar Chem
i«ky
Gas
Us Ferguson
li,! - ^sources
ria «n Canada
30/U
17'i
67.28
18",
17%
1/12
.17%
67.63
16'.!,
17%
18%
11%
19%
S.36L
57%
16%
67.67
16%
17%
DOW JOIMES INDEX
Utll. ooi. Mods
30 nov. 1018.21 237.12 123.02 74.97 456.8
1 dec. 1023.93 237.19 123.11 74.87 461.5
4 dec. 1027.02 238.72 123.05 464 5
Aaud. «ibi. lol. h. l.
30 nov. 19.340 22.820 1.798 872 588
Idee. 22.570 22.850 1.823 956 534
4 dec. 19.730 1.817 835 684
niet méér dan ongeveer tien procent
per jaar.
De Nederlandse uitvoer naar China
loopt zelfs steeds verder terug. In de
eerste helft van 1972 beliep de uit
voer naar China nog maar ƒ24,4 mil
joen tegen 37,8 miljoen in de eerste
helft van 1971. In geheel 1971 werd
voor 61,3 tniljoen naar China uitge
voerd. vergeleken met een uitvoer
van 79,3 miljoen in 1970 ƒ83.3 mil
joen in 1969 en 104,5 miljoen in
1968.
Ook is onze uitvoer naar China qua
samenstelling beslist niet ideaal te
noemen. Een belangrijk deel van de
export bestaat sinds jaar en dag uit
meststoffen. In 1971 werd voor 37,2
miljoen aan meststoffen aan China
geleverd. De overige uitvoer had in
dat jaar een waarde van niet meer
dan ƒ24,1 miljoen. In de eerste helft
van het lopende jaar bestond de Ne
derlandse uitvoer naar China voor
17.1 miljoen uit meststoffen en voor
slechts 7.3 miljoen uit andere goe
deren.
De EVD meent overigens, dat er toch
wel kansen voor ons land op de
Chinese markt liggen, vooral in die
sectoren, waarin Nederland door zijn
specialisatie een vooraanstaande plaats
in de wereld inneemt: Landbouw
(fokvee, zaadveredeling, irrigatie en
drainage enz), haven- en vliegveldaan-
leg en toelevering aan de scheeps
bouw. Ook voor de levering van tech
nologische kennis op andere terreinen
zijn er mogelijkheden
De AMRO-bank in Amstelveen heelt een nieuw computercentrum ge
opend. Het centrum, dat door middel van datatransmissie apparatuur
verbonden is met de eveneens nieuwe computercentra in Zwolle en
Tilburg zal steeds groter betekenis krijgen als verzamel- verwer-
kings- en distributiecentrum voor informatie ten dienste van het
hele AMRO-concem. Het nieuwe centrum in Amstelveen zal uitein
delijk werkgelegenheid bieden voor 400 man.
President Nomura Securities:
AMSTERDAM De Japanse kapitaalmarkt zal in de toekomst een
steeds belangrijker rol gaan spelen als een van de internationale
kapitaalmarkten ter wereld. Dit is de mening van de heer K. Kitaura,
president van The Nomura Securities Co. te Tokio.
Bezoeken
Bij recente bezoeken van staatshoof
den en ministers (o.a. de ministers
van buitenlandse zaken van West
Duitsland en Engeland) zijn commer
ciële vraagstukken aangeroerd. Zeer
binnenkort gaat president Pompidou
van Frankrijk naar China. Diverse in
dustriële missies en de organisatie
van industriële tentoonstellingen in
Peking hebben tot doel de export
naar China te stimuleren. Onder meer
zijn Engeland, Frankrijk, West Duits
land, Italië, Canada, Zweden en Dene
marken actief geweest op dit gebied.
Er staan nu al vele buitenlandse en
ook Nederlandse ondernemingen, zo
als Kon. Olie, Unilever en Philips, uit
te zien naar het ogenblik, waarop hun
aandelen aan de beurs van Tokio
zullen worden genoteerd. Alleen wij,
aldus de heer Kitaura, hebben aan
Japanse beleggers al zo'n 500.000 aan
delen Kon. Olie geleverd. Een fonds,
dat èn om zijn naam èn vanwege de
stabiele gulden een goede klank heeft
in Japan.
Ombekeerd kunnen de beleggingen
van Japan in het buitenland ook nog
sterk groeien, vooropgesteld dat de
yen stabiel blijft. Een nieuwe revalua
tie van de yen leek de heer Kitaura
niet erg waarschijnlijk. Door een der
gelijk besluit zouden niet alleen vele
(kleinere) Japanse bedrijven sterk
worden getroffen, ook zou een nega
tieve invloed ervan uitgaan op tal van
omliggende landen in Z.O. Azië.
Nomura Securities, de grootste effec
tenmakelaar vai Japan, is zoals meer
Japanse bedrijven, geïnteresseerd in
notering van haar aandelen aan de
beurs van Amsterdam, zo merkte de
heer Kitaura op. Nomura Securities
heeft ca. 27.000 aandeelhouders. Een
belangrijk deel van de uitstaande aan
delen is in handen van grote Japanse
banken, beleggings- en verzekerings-
mijen.
Het bedrijf het eerste Japanse
effectenkantoor, dat zich drie jaar
geleden in Amsterdam vestigde
heeft deze plaats nu ook gekozen voor
de vestiging van haar Europese hoofd
kantoor. Daartoe is, zoals gemeld, op
gericht Nomura Europe.
Eind september j.l. bedroeg het eigen
vermogen van Nomura Securities ca.
900 min. Het boekjaar 1971/72 werd
afgesloten met een winst van ca.
200 min. Bij de Nomura-groep wer
ken in totaal 12.000 personen.
Vakbonden zien geen
heil in reorganisatie
bij Arnhemsche Rubber
ARNHEM De -akbonden zien geen
heil meer in een reorganisatie van de
in moeilijkheden verkerende Arnhem
se Rubberfabriek (Arufa). waar 35
van de in totaal 105 personeelsleden
zouden moeten afvloeien. 'Ork reorga
nisatie geeft ons geen vertrouwen dat
de werkgelegenheid van de overige 70
werknemers voldoende is gewaar
borgd', aldus een bestuurder van de
Industriebond NVV. De vakbond
heeft het personeel daarom maar ge
adviseerd naar ander werk uit te kij
ken, want 't bedrijf is ten dode opge
schreven als er geen andere onderne
ming bereid is een fors bedrag in
Arufa te pompen. Bij de onderhande
lingen over een nieuwe CAO hebben
de vakbonden begin dit jaar hun
leden gevraagd akkoord te gaan met
uitstel van de 3 pet reële loonstijging
om op die manier een bijdrage te
leveren in het gezondmaken van het
bedrijf. De leden stemden daarmee in,
maar het heeft niet meer mogen ba
ten. Vorige week vrijdag heeft de
directie van het bedrijf surséance van
betaling aangevraagd.
Kamphuys Loosbroek
Zaandam Kamphuys Loosbroek (hout
import en -handel) heeft de overgro
te meerderheid verworven van het
aandelenpakket in de Eerste Wasse-
naarse Houthandel. De fusie zal de
continuïteit van de Eerste Wassenaar-
se waarborgen, aldus de mededeling
van Kamphuys Loosbroek. De werkge
legenheid voor de zeven personeelsle
den van de Eerste Wassenaarse is
verzekerd.
AMAS
AMSTERDAM Amsterdam Assets
(AMAS) neemt de hele Servo-Wrap
groep (verpakkingsmachines-, foliën
en -schaaltjes) over. De fusie vindt
plaats tegen betaling van aanvankelijk
1,9 min in contanten plus 24.000
aandelen AMAS van nominaal 10.
De volgende betalingen tot maximaal
ƒ2,28 min zullen afhankelijk van de
bereikte resultaten gespreid plaatsvin
den over twee jaar, aldus AMAS.
Servo-Wrap, die onder dezelfde direc
tie zal worden voortgezet, heeft 45
personeelsleden in dienst, die allen de
verzekering hebben gekregen dat zij
in dienst kunnen blijven. De omzet
bedraagt naar verwachting in 1972
ƒ12 min en de winst voor belastingen
ongeveer ƒ1,1 min. Voor 1973 wordt
geen lager resultaat verwacht
Münmij. Curacao
AMSTERDAM Hel bestuur van de
Mijnmaatschappij Curacao stelt voor
over 1971 geen uitkering te doen.
Over 1970 werd. in verband met de
geleidelijke afbouw van Je mijncx-
ploitatic, 350.000 onttrokken aan de
inveslcringsreservcs, waardoor aan
certificaathouders per bewijs van tien
certificaten 60 kon worden uitge
keerd.
ABN-beleggingspool
AMSTERDAM Het vermogen van
de ABN-Beleggingspool is in het der
de kwartaal 1972 gestegen met 14,9
pet tot ƒ210,1 min.'Het aantal uit
staande participaties bereikte in au
gustus de mijlpaal van 2,5 miljoen
stuks en was per eind september al
weer gestegen tot 2.617.052.
Ook het kwartaaloverzieht (juli tot en
met september) van de ABN-Rente-
pool laat een grote groei zien. Vergde
het eerst vier jaar om tot een vermo
gen van ƒ9 min te komen, nu trad
een vermogensgroei van 9 min in
het derde kwartaal alleen in. Het
totaal vermogen bedraagt hier nu
ƒ41,6 min. De groei van de rende-
ments pool was in het derde kwartaal
1972 voorspoediger dan ooit Het tota
le vermogen steeg van 12,2 min tot
13,7 min.
Hunter Douglas
De omzet van Hunter Douglas is over
de eerste 9 maanden van dit jaar met
25 procent gestegen. Voor 1972 wordt
een aanmerkelijke winststijging ver
wacht.
Omzet effectenbeurs
AMSTERDAM De totale effectieve
omzet op de Amsterdamse effecten
van oktober gedaald met ƒ15,4 min
beurs is in november ten opzichte
tot ƒ2313,9 min. In vergelijking met
de omzet in november 1971 gaf de
afgelopen maand echter een stijging
te zien van 758,8 min. Aan aande
len werd effectief verhandeld 1727,2
min tegen 1645,1 min in oktober en
ƒ999,3 min in november 1971. De
omzet van obligaties bedroeg ƒ586,7
min tegen 684,2 min in oktober en
ƒ555,8 min in november 1971.
Kon. Tapijt
MOORDRECHT Het is niet uitge
sloten, dat de aanzienlijke stijging
van de wolprijzen druk zal uitoefenen
op de resultaten over het lopende
boekjaar van de Koninklijke Veree-
nigde Tapljtfabrieken nv in Moor
drecht. Maar gezien de gang van za
ken gedurende de eerste maanden
van het o. 1 juli begonnen nieuwe
boekjaar is de leiding van het bedrijf
optimistisch over het verdere verloop.
De voorzitter van de raad van com
missarissen, mr. E. M. J. A. Sassen,
zei, dat het in de lijn van de verwach
tingen ligt, dat de wolnoteringen zul
len dalen. Hiermee wordt rekening
gehouden b:j het bepalen van de
prijzen van de produkten. De fabriek
heeft wol tegen de oude prijs uit
voorraad leverbaar. Blijft de prijs van
de wol geruime tijd op liet huidige
hoge peil, dan overweegt de directie
de prijzen van de tapijten, waarvan
de grondstof uit wol bestaat, aan te
passen. Voor sommige artikelen is een
prijsverhoging in januari reeds nood
zakelijk. Desgevraagd deelde de direc
tie mee niets te voelen voor het
nemen /an een belang in schapenfok
kerijen.
zijn, wat is toe te schrijven aan een
aantal factoren.
Lange tijd bestond de indruk dat
aardgaslevering zou kunnen worden
toegezegd voor tot in het begin van
de jaren tachtig te bouwen centrales.
Voor de reeds in bedrijf zijnde eenhe
den blijft het aardgas ook in de jaren
tachtig en daarna essentieel, maar dat
de rol van het aardgas voor de nieu
we centrales eerder zal zijn uitge
speeld. is toe te schrijven aan een
aantal factoren, die ir. H. Hondius
van de gasunie in een bespreking van
de studie in het tijdschrift 'gas' heeft
uiteengezet. Om te beginnen is er de
tegenvaller van het continentale plat.
In 1969/70 had men zeer sterk de
indruk, dat de exploratie van het
continentale plat stellig zeer aanzien
lijke aardgasvondsten zou opleveren.
Deze indruk is tot nu toe niet beves
tigd door de melding van vondsten
van belang, bijv. in de orde van
grootte van een half Gronings veld.
Door de zeer hoge stookolieprijs van
enkele jaren geleden is de vraag naar
aardgas, ook in de ons omringende
landen, aanzienlijk gestegen. Vooral
in het buitenland heeft die grote
vraag zich gehandhaafd. De grote in
ternationale aandacht voor de milieu-
beheersing leidt eveneens tot een zeer
sterke stijging van de vraag naar
aardgas.
Tenslotte kan men jaarlijks maar een
kleiner gedeelte van het Groningse
veld opmaken dan aanvankelijk werd
aangenomen. De geologische eigen
schappen van het Groningse veld ge
ven thans de impressie dat niet vijf
procent van de bewezen voorraad op
jaarbasis kan worden gewonnen, maar
slechts iets meer dan vier procent.
Deze drie facetten hebben geleid tot
een heroriëntering op het tot medio
1970 gevoerde afzetbeleid.
BERN (AP) De Zwitserse kiezers
hebben gisteren met g-ote meerder
heid van stemmen hun goedkeuring
gehecht aan het vrijhandelsverdrag,
dat hun land zal binden aan de Euro
pese Economische Gemeenschap. De
officiële uitslag van het nationale re
ferendum was 1.345.047 voor en
509.350 stemmen tegen het verdrag,
dat te zijner tijd aan het neutrale
Zwitserland vrije tarief-toegang zal
verschaffen voor zijn industrieproduk-
ten tot de landen van de EEG. De
EEG neemt ongeveer de helft van de
Zwitserse uitvoer voor zijn rekening.
51,2 procent van de kiezers was opge
komen, een relatief hoog percentage
voor Zwitserse begrippen.
Kon. Olie noteerde op 4 december 39%-
39% (39%-%); Plljllps 16%-16% <16%-17);
Unilever 47%.48% (47%-48%) en KLM
36% (36%). Opgave duPont, Glore, Forgan.
EFFECTENKOEKSEN AVONDVERKEER
AMSTERDAM In het telefonisch avondver-
keer kwamen gisteravond du volgende koer
sen tot stand (tussen haakjes staat de offi
ciële slotkoers van dezelfde dag): AKZO
'72.60; Hoogovens (Sl.40): Kon. Olie
123 50-88 ged. laten (123.70); Philips 54.20
(54.20): Unilever 142.00 <142.00); KLM
(119 80).
Werkende jongeren en onderwijs (2)
Van onze onderwijsredactie
AMSTERDAM Vormingsleiders zijn natuurlijk solidair met de werkende jongeren. Dus eist ook
het landelijk samenwerkingsverband van vormingscentra invoering van de tweede dag verplichte vor
ming voor 15-jarigen in 1973.
Maar ook in hun gelederen bestaat de
nodige ongerustheid over de uitvoer
baarheid van deze maatregel, wanneer
er geen drastische verbetering komt
in de totale situatie van de werkende
jongeren en van de vormingscentra.
De tweede dag vorming is een fop
speen als de bijbehorende voorzienin
gen niet tegelijkertijd worden getrof
fen.
Hoe goed men zich deze problemen
bewust is blijkt uit het gesprek dat
we hadden met drie vormingswerkers
van het centrum Europoort-Botlek op
Rozenburg. J. van Holten, R. Althui-
sius en J. Berghout vertellen dat ze
nog druk bezig zijn met het uitprobe
ren van hun programma voor de eer
ste dag vorming. Voor dit jaar heb
ben ze het onderdeel maatschappijvor-
kenning uitgesmeerd over drie perio
des. Het eerste thema is 'samen wer
ken' en daarbij gaat het over dingen
als vakbonden, c.a.o, wat moet je
doen als je baas je op staande voet
ontslag geeft. enz. Het tweede thema
is 'samen leven'. Dan komen er onder
werpen aan de orde als man-vrouw,
ouders-kind, kranten, politieke partij
en, radio en t.v., enz. Het laatste
thema is dan 'samen recreëren' en
omvat onderwerpen als hobbies, va
kantie, verenigingen, enz.
De rest van de dag wordt gevuld met
sport en spel en met keuze-aktivitei-
ten. Bij dat laatste kan ieder kiezen
uit een groot aantal mogelijkheden,
variërend van zeefdrukken tot leerbe-
werking.
Niet gemakkelijk
Op papier is dat een mooi program
ma, maar in de praktijk is het na
tuurlijk niet altijd even makkelijk
om, zoals de doelstelling van het
vormingscentrum het zegt, de jonge
ren kritisch, creatief en aktief te
maken. Hoe voorkom je verveelde
gezichten als je over de vakbonden
praat? Hoe betrek je de cursisten bij
het gesprek over milieu-vervuiling
(zelfs in het Botlek-gebied is die
interesse geen vanzelfsprekende
zaak)? Dat zijn problemen die ook bij
een eendaagse vormingsplicht al heel
wat hoofdbrekens kosten.
De staf van dit vormingscentrum zal
graag zijn best doen om ook een
tweede dag mogelijk te maken, maar
Meisjes in het vormingscentrum
Europoort-Botlek.
dan moet men hen daartoe wel in
staat stellen. En dan moet het minis
terie niet beginnen met vergroting
van het aantal cursisten per vor
mingsleider en andere bezuinigingen.
Want het opzetten van een tweedaags
programma is nog wat anders dan het
verdubbelen van het aantal cursus
uren en stafmensen. Het vormingspro
gramma zal er wezenlijk door gaan
veranderen. R. Althuisius zegt het zo:
'Een tweedaags vormingsprogramma
is alleen denkbaar als ook de compo
nent van onderwijs er in zit.' Met
onderwijs bedoelt hij dan niet direct
een opleiding voor het m.t.s.- of havo
diploma, maar bijvoorbeeld een cur
sus typen of conversatie-Engels.
In-die richting denkt men ook bij het
landelijk bureau voor het vormings
werk. Er zijn nu al vormingsinstitu
ten bezig met het opnemen van 'leer
elementen' in het programma voor
degenen die dat willen. Het landelijk
bureau heeft (mede met het oog op
de tweede dag) aan het ministerie
extra staf-medewerkers gevraagd om
die leer-elementen verder uit te wer
ken. Maar die aanvraag is afgewezen.
Toch zit hier waarschijnlijk een van
de grootste knelpunten. Wanneer de
werkende jongeren eenmaal twee da
gen per week op het vormingsinsti
tuut doorbrengen zal ook bij hen de
behoefte aan leerelementen toenemen.
Als ze eenmaal genezen zijn van de
gedachte dat een vormingscentrum
even vervelend is als hun vroegere
school, komen ze misschien ook weer
op de gedachte dat ze nog wel eens
wat kunnen leren. Sommigen zullen
hun l.t.s.-diploma alsnog willen halen,
anderen willen misschien een cursus
boekhouden volgen. Het zou fijn zijn
als de vormingscentra daar op konden
inspelen. Uiteindelijk kan dat pro
bleem niet worden opgelost zonder
integratie van leerlingenstelsels en
vormingswerk. De zes experimentele
streekccntra die er nu .zijn gaan reeds
die kant op. Maar zolang er nog
vormingscentra zijn zal ook daar een
mogelijkheid moeten komen om naast
vorming ook leer-elementen op te ne
men.
Voor de vormingscentra zelf /.al dat
ook wel even wennen zijn. Zij staan
nu eenmaal in een andere traditie
dan leerlingstelsels (waar ongeveer de
helft sneuvelt in de afvalrace) en de
traditionele scholen. Het gaat hun in
dé eerste plaats om persoonlijkheids
vorming. bewustwording, enzovoorts.
'Leren' is altijd een beetje verdacht
geweest. Dat riekte naar huiswerk,
cijfers, zittenblijven, diploma's. Daar
hadden deze jongeren nu wel genoeg
van gezien.
Wanneer de tweede dag vorming
wordt ingevoerd zal het nodig zijn
een brug te slaan tussen die twee
onderdelen van de ontwikkeling: vor
ming en onderwijs. Juist daarom is
het verwezenlijken van de tweede dag
zo'n krachttoer. Het is het begin van
een nieuwe bedeling. Bij die ene dag
partiële leerplicht kon je nog denken
aan een dagje vrijaf voor werknemers
die te jong zijn om de hele week in
het arbeidsproces te zitten. Met twee
dagen komt de nieuwe bedeling in
zicht waarbij onderwijs en vorming
voorop staan en het werken het ka
rakter van een twee- of driedaagse
stage aanneemt
Dit is het tweede artikel van een
serie van drie.
rvKW YORK
1/12
4/12
Friiehaul
AC8 Industrie»
49%
50
Airco
18%
18%
Gen Electric
Allied Chemical
31%
31%
Gen Foods
Alum co of Am
56%
56%
Gen Molors
American Brands
44%
44%
Gen Publ Hill
Ain Can
31%
32%
Gen 1 el and Elec
\m Cyanamid
33%
34
Geil» (III
Am Electr Power
30%
30%
Giletle
Am Meial Climax
30%
31
\in Motors
9%
9%
Goodvear I and R
Am Smell ar:d Re'
20%
19%
Golf Oil
Am 1'el arid 'lel
51%
51%
xinpex
Illinois ('enir irid
Anaconda
20%
20%
Insilco
24%
2
Int Hiislin Mach
\llat.i Richfield
75
76
lol Harvester
Bi-odix
50%S0%ex
Int Paper
Bethlehem Sleel
31V,
31
Inl lei and lei
Boeing
25%
26
Burhngion Ind
35
36
Johns Manviiie
tones and l.aiighi
Canadian Pacific
15%
15%
Celanese
39%
40%
Keliriecoll Clipper
Chase Manhattan
57%
57%
Kraflco
fhesup and Ohio
50
Chrysler
39%
40%
Ling 1 emeu VoiiKh
Cities Service
47
47%
l.illon industries
C«l|iaie-l'almolive
86",
89
Lockheed Aircral
Colt Industries
22
22
Mar cor
ComnioriM Edison
37%
37%
foils Edison
25%
25%
Marlin Marietta
Conl Cao
32",
32%
Mav Dep Stores
foil) Oil
39%
39%
Mcdniuiel Uuualas
i u.iiss-wriKht
37%
36%
Mohil Oil
Corliss-Wnghl A
46
Dart Industrie»
51%
50%
Nahlscu
Deere arid Co
47%
47%
D<<« Chemical
101%
101%
Nat Cash Register
Nal Distil and Ol
Nal Gvpsum
Do Pour iEl)
175% 174»;,
Eastman Kodak
139%
139%
>;il Sleel
Nal lead Ind
First Nat City
69%
70
North Am Rockw
Admiral Corp
18
18%
ei» figar
Allegheny Pot» S
23%
23%
Akrons
29%
30%
Int Blik tor Rec
AllI standard
14
14
1 ol Flav F rati
in sled Ind
42%
42%
Inl Purper iS 4)
S«M Ohio 4%X
49b
49
-.spar
Bavoir Cigar»
13%
Kansas fit* Ind
an Hrewerist
5%
5%
Kansas Power
Cerro
16%
16%
KI.M
Cliadhourtl Uelb
3
3
Kroger
Chase Seleil Fd
11.54
32%
11.53
32%
1easco
C ••mono
25 *7
25
1 one Star emeu
for.l telephone
26%
26%
1 eh ill a li
Fluor Corp
28%
29
22%
31%
96%
63",
13% 13%
9% 9%
SIP- 29%
72% 72%
63 81%e
33% 33%
16% 10%
19% 18%e
43% 44%
18% 18e
33% 33%
25.70 25.70
Ulin
17%
18%
Pacific Gas and El
32%
32%
Perm Central
3%
3%
Pepsicu
87% 87%e
Phelps Dodge
38%
38%
114%
115%
Philips Pel r oleum
40%
40%
Procter and 'iamh
108%
109%
RCA
3S%
33
Republic Sleel
28%
28%
itevuulds Ind
57%
56%
Ruval Dutch Petr
39%
39%
Saltla Fe Ind
34%
34%
Sears Roebuck
113%
114%
shell «lil
6%ex
57%
Southern
21%
21%
Southern Pacific
46%
47s,
Southern Railway
50%
50%
-nerrv Rand
48%
50
Standard Uil Cal.
78%
78
standard Oil Ind
84%
85%
Exxon Corp.
88%
87%
siudehaker-Wurth
56%
56%
Sun Oil
45%
45%
1 exact lexas Gulf
38%
38
Texas Irislruro
172%
171%
1 ransamerica
19%
19%
50% 50%
16% 16%
47% 47
12'/, 12%
34 33%
43%
29%
36%
22%
26%
1X%
Unilever
Union Carbide
linirnyal
i irnied Aircraft
I nitefl Brand»
(1 S SlCBl
Western Union
Wfsiiiniliou.se El.
WoolMforib
Nat fan 17% 18%
NV CVnlr a 8% 8%
North West b 71% 73%
N Amer Philips Co 57% 37%
ccidenial Petr
13 12%
24%
25
25% 25%
iiaodard Brand* 54% 55%
andv Corp 42% 42%
18% 18%
9% 9%
18% 18%
TP»
Bancorp 36% 35%
(ADVERTENTIE)
solide vcrmogensbeheen
*Het huisfonds van de Amsterdam-Rotterdam Bank
en Pierson, Heldring& Pierson
