Brabantse katechese
uit roulatie genomen
Wegwijzers om zelf
voorspelen te maken
Geschrokken?
Wiebelen op
bestaansminimum
Trouw
K wartet
Eerste gesprek moslims
en rooms-katholieken
Zoon van 'Papa Doe'
laat gevangenen vrij
Ede nog bijna
driekwart
protestants
BELANGRIJKE
BOEKEN
vandaag
Beroepings-
werk
Boekenetalage
TROUW/KWARTET DONDERDAG 30 NOVEMBER 1972
KERK 'BINNENLAND
T2/1
Op verzoek bisschoppen na veto Rome
TILBURG (KISTP) De delen 3 en 4 van de cxperiraentel katechese-kursus van de vereniging 'Ons
Middelbaar Onderwijs' zullen uit de roulatie worden genomen. Hiertoe heeft het hoofdbestuur van
OMO besloten vanwege het 'indringende verzoek* van de bisschoppen Bluyssen en Ernst.
Na een onderhoud van OMO-voorzit-
ter mr. J. F. M. Molkenboer met
kardinaal J. Wright, prefekt van de
congregatie voor de clerus, in Rome,
werd op 24 november in Tilburg ver
gaderd met de beide bisdombesturen
en vertegenwoordigers van alle be
trokkenen bij de cursus. Op 27 no
vember nam het OMO-bestuur zijn
beslissing, die gisteren aan alle be
trokkenen schriftelijk is meegedeeld.
In zijn brief aan de bisschoppen
Ernst en Bluyssen schrijft het OM-
bestuur het in hoge mate te betreu
ren niet de weg te kunnen gaan om
het godsdienstonderwijs aan een goe-,
de cursus te helpen'. Het wijst er op
dat het voldoen aan het bisschoppe
lijk verzoek 'ernstige gevolgen' heeft
voor de mensen die aan dit projekt
hebben meegewerkt. OMO vraagt de
bisschoppen dan ook om een spoed
overleg. 'teneinde de katechese op onze
scholen uit de impasse te helpbn'.
Waardering
In hun communiqué herhalen mgr.
ADVERTENTIE
De redactie behoudt zich het recht voor «m
ter opname lil deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer tc geven. BIJ
publlkatie wordt met de naam van de
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan dc lieer Joh. C. Francken.
secretaris van dc hoofdredactie van Trouw-
Kwartct. Postbus 859. Amsterdam.
Te Pas
Vrijdag 24 november verschenen in
talloze kranten berichten over de zaak
Te Pas-Kamping-Dessing. Deze berich
ten waren niet juist,. Ongeveer drie
maanden geleden bij het opstellen
van de kandidatenlijst wilde Dessing
toen al de plaats innemen van de
heer Te Pas. Aangezien Dessing fail
liet was en zodoende Kamergeld en
nabetaald wachtgeld zou krijgen, kon
den de heer Te Pas. noch overigen
hiermee instemmen, daar dit een on
aanvaardbare verkwisting van belas
tinggeld zou zijn. Dessing verliet
daarop kwaad de vergadering onder
uitroep: dan zal ik de Ned. Midden
standspartij kapot maken. Dessing
heeft daarna een rechtzaak aangespan
nen tegen de heren Te Pas en Kam
ping, dus niet tegen de Ned. Midden-
Verminder de teer en de nicotine in de rook van uw sigaret
Met Denicotea filter-pijpjes. J^^trj^nn
Filters (10 stuks) f 1.20. Pijpjes vanaf f 1.25 OG/llCOwQ
Bij elke tabakswinkelier
verkrijgbaar.
standspartij. De heren Te Pas en
Kamping hebben intussen hoger be
roep aangetekend.
Dordrecht
bestuur Ned. Middenstandspartij
Polarisatie
Graag wil ik een bijdrage leveren tot
de discussie die dr. H. M. de Lange
en prof. Goudzwaard in Trouw/Kwar
tet zijn begonnen. Moeten christenen
in de diverse politieke partijen hel
pen, de processen van verwijdering en
polarisatie tegen te gaan? De essentie
van de gedachtengang van de heer De
Lange lijkt mij, dat hij een dergelijke
actie In dit stadium (prof. Goud
zwaard laat deze nuancering in zijn
antwoord achterwege) niet zinvol
acht. De reden is, dat christenen in
de progressieve drie alle reden heb
ben de confessionele partijen en hun
voortrekkers te wantrouwen waar het
aankomt op het zich inzetten voor een
politiek die er met name op gericht is
het recht van de (financieel) sterkste
niet te laten zegevieren. Laat er in de
PvdA onderling verschil zijn over het
tempo van de noodzakelijke vernieu
wing, dét er fundamentele vernieu
wing nodig is en wét daarvan de
kern moet zijn (meer democratisering
en internationalisering) is er vol
strekt duidelijk. De tegenstellingen
tussen dit standpunt en een door de
WD beinvloede gang van zaken mag
niet verdoezeld worden. Opheldering
van die tegenstelling zou ik noodzake
lijke en dus heilzame polarisatie wil
len noemen. M. i. is dié nu gaande en
zouden christenen (niet alleen in de
progressieve drie) er geen goed aan
doen, die In dit stadium tegen te
gaan.
Beverwijk
Drs. Joh. Pasveer,
lndustriepredikant.
Tik- of denkfout?
In Trouw/Kwartet van 25 november
las ik het artikel 'Eerste stappen
gezet op de weg naar middenschool'.
Halverwege het artikel lees ik: 'Een
dergelijke beschrijving van het onder
wijssysteem is natuurlijk te kort om
alle vragen van meer traditioneel den
kende ouders, leraren, onderwijskun
digen en ambtenaren op te lossen'.
Direkt daarop volgt een vraag, die in
onze nog niet omgeturnde maatschap
pij niet eens zo gek is: 'Ouders zullen
bv. vragen of hun kind op zo'n school
in vier jaar een normaal l.ts.-diploma
of in zes jaar een echt gymnasium
getuigschrift kan halen. Dat is de
bedoeling". Een halve kolom verder:
'Of het allemaal lukt blijft natuurlijk
een vraag die pas na meer jaren
ervaring... is te beantwoorden'. Het
geen ik nu niet goed begrijp is,
waarom de gegeven beschrijving van
het onderwijssysteem te kort is om
alle vragen van speciaal de meer tra
ditioneel denkenden op te lossen. Mag
ik de eerst aangehaalde zin aanvullen
en ook zo lezen: 'Een dergelijke be
schrijving van het onderwijssysteem is
natuurlijk lang genoeg om alle vragen
van meer progressief denkende ou
ders, leraren, onderwijskundigen en
ambtenaren op te lossen'? Naar mijn
oordeel zijn de woorden 'meer tradi
tioneel denkende' hier niet op zijn
plaats. Er zijn aanwijzingen in het
artikel, die mij ertoe brengen, dat het
hier meer om een denkfout dan een
tikfout gaat. Veel ouders, leraren, on
derwijskundigen en ambtenaren erva
ren en zijn ook de mening toegedaan,
dat er strukturele fouten zitten in het
huidige onderwijssysteem, zeker wat
het voortgezet onderwijs betreft en
daarvan in het bijzonder de eerste
cyclus (het onderwijs aan 12- tot 15
16-jarigen). De ontwikkeling van geïn
tegreerd onderwijs in een bepaald
type middenschool kan bijdragen tot
een wezenlijke verbetering. Het is
jammer, als dagbladartikelen over
zo'n belangrijke zaak vertroebeld wor
den door een verkeerd taalgebruik als
gevolg van een onjuiste denkwijze-.
Uithoorn
dr. Jan H. Raat
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Dagelijks bestuur: B Bol. Den
Haag; dr. E. Bleumink, Paters-
wolde; mr. G. C. van Dam.
Nootdorp; W. A. Fibbe, Rot
terdam; J. Lanser. Utrecht;
drs. J. W de Pous. Den Haag;
J. Smallenbroek. Wassenaar.
Overige leden van het alge
meen bestuur: K. Abma. Am
sterdam; H. A. de Boer, IJmui-
den; Th. Brouwer. Assen; mr.
dr. J. Donner, Den Haag: J.
van Eibergen. Schaarsbergen;
mr. K. van Houten. Wagenin-
gen; ds. C. I. Hylkema. Bilt-
hoven; Jac. Huijsen. Delft;
mevrouw M. C. E Klooster-
man-Fortgens, Voorschoter;
mevrouw J. G. Kraayeveld-
Wouters, Heerhugowaard;
prof. dr G. N. Lammens.
Naarden; ds F. H. Lande-
man. Den Haag: H. de Mooij.
Rijnsburg: H. Ottevanger. bui
tenpost; mr. dr J Ozinga,
Lunteren; dr. A. Veerman,
Rijswijk (Z.H H. H. Wem-
mers Den Haag: drs. R. Zijl
stra. Oosterland (Zld
Hoofdkontoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z,
Voorburgwol 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bonk (rek.nr.
69.73 60.768 IGem.giro
X 500.
Bluyssen en mgr. Ernst, dat zij niet
de mening delen van de beide ro-
meinse congregaties, die de cursus
onbruikbaar en onverbeterbaar ach
ten. Daarom was het hen liever ge
weest als de gerezen moeilijkheden op
andere wijze waren opgelost. Beide
bisschoppen spreken nogmaals hun
grote waardering uit voor de cursus,
die juist zo was opgezet dat er verbe
teringen in konden worden aange
bracht. De bisschoppen waarderen
eveneens de moeilijke beslissing van
het OMO-bestuur en zeggen volledig
vertrouwen te hebben 'in de oprechte
geloofsinstelling van de katecheten en
de samenstellers van de cursus'.
Het communiqué besluit: 'Omdat een
gevaarlijke lacune dreigt in het gods
dienstonderwijs hopen de twee be
trokken bisschoppen oprecht dat de
voorbereiding van de nieuwe cursus
tot goede resultaten leidt ten bate
van de opgroeiende jeugd'.
Van de zijde van het OMO-bestuur zei
men op dit moment de gevolgen van
het terugtrekken van de cursus niet
te kunnen schatten. Veel hangt af van
de reacties van schoolleidingen en
katecheten. Het bestuur heeft ver
zocht de delen 3 en 4 'zo spoedig
mogelijk' als handboek uit de roulatie
te nemen. Verwacht wordt dat dit in
ieder geval niet voor de kerstvakantie
zal kunnen gebeuren.
INNSBRUCK (KNP) Volgend jaar
zullen de eerste van een reeks theolo
gische gesprekken plaatsvinden tussen
moslims en roomskatholieken. De
plaatsen waar deze historische ge
sprekken gevoerd zullen worden zijn
Kairo en Innsbruck.
Van r.k. zijde zal aan de diskussies
deelgenomen worden door professoren
van de theologische fakulteit van de
universiteit van Innsbruck, van mos
lim-zijde door professoren van de the
ologische fakulteit van de Alhazar-
universiteit van Kairo. Deze universi
teit is reeds meer dan duizend jaar
het geestelijk centrum van de islam.
HAITI (AFP) President Jean-Clau
de Duvalier van Haïti heeft 60 politie
ke gevangenen in vrijheid gesteld. In
een regeringscommuniqué wordt ge
zegd dat 'het staatshoofd de broeder
hand wil reiken aan allen die zich
blindelings hebben laten meeslepen in
dwaze avonturen'.
Duvalier heeft ook een aantal straffen
gewijzigd.
Een uitsekende bijverdienste voor velen, ook vaak volledige verdienste is
het betjakken. Er worden niet alleen passagiers maar ook vrachten in
vervoerd. Ze zijn hèt vervoermiddel voor ledereen in de steden.
door Ton van der Hammen
In Indonesië kom je eigenlijk
alleen maar erg rijk en erg
arm tegen. Een middenklasse,
een middenkader, een midden
stand of hoe je het maar noe
men wilt, ontbreekt nagenoeg.
Het hangt onder meer samen
met een feodaal verleden, dat
nog altijd doorwerkt. Feodaal
in dit geval nader gespecifi
ceerd als: de economische
macht in handen van weinigen.
Kwalijke erfenis in menig land
uit de derde wereld.
Wat betekent een klein aantal rij
ken ten opzichte van -onnoemelijk
veel 'armen? Een wanverhouding
tussen de produktiefactoren, kapi
taal, dat uitermate schaars, en ar
beid die meer dan overvloedig is.
Dat laatste groeit nog steeds ver
der uit tot wanstaltige verhoudin
gen door de bevolkingsexplosie,
met name op Java, waar de helft
van de Indonesische bevolking
woont.
Aan tientallen, misschien wel meer
dan honderd Indonesische huisva
ders - kindertal van zes tot soms
wel tien - heb ik tot vervelens toe
gevraagd hoe hun gezinsinkomen
tot stand komt. Ze behoorden tot
de gelukkigen die werk hebben en
ik ontmoette hen voornamelijk op
kantoren, in pastorieën en in de
volkstrein, die 's morgens vroeg
uit Djakarta vertrekt om ergens in
de avonduren zijn elfhonderd ki
lometer lange rit ln Surabaja te
beëindigen.
Ze gingen daar openhartig op in,
zo was mijn indruk, en lachten
ongelovig als ik hen op mijn beurt
over arbeidsvoorzieningen en socia
le geneugten in Nederland vertel
de. Ik hield uit deze natte-vinger-
enqête (meer waarde mag u er
natuurlijk niet aan hechten) deze
trend over. Veel Indonesiërs, uit
wat we nu tóch maar even voor
het gemak de middenklasse zullen
noemen, halen uit hun dagelijkse
baan ongeveer een kwart van hun
benodigde gezinsbudget. De 'rest'
moet uit andere verdiensten ko
men. Zelf bijeen te harken op
welke manier dan ook, of door
moeder, die er een baan bij heeft,
of door de kinderen. Zo koopt
men en knoopt men - altijd goed
gehumeurd - tot de eindjes tenslotte
zo goed mogelijk aan elkaar zitten:
ook voor deze deelnemers aan het
arbeidsproces dus in feite een wie
belen op het bestaansminimum.
Het is een. en nog niet eens het
ergste, symtppm van een land, dal
Lijdzaam worstelt om tot gezondere
economische verhoudingen te ko
men. De huidige impasse, die aan
de befaamde vicieuze cirkel doet
denken, lijkt bijna niet te doorbre
ken. Soms lijkt het of men hele
maal niet van zins is om dat te
doen. Bijvoorbeeld als je hoort,
dat het betjakken (driewieltaxi,
door een man voortgefietst) omdat
het onmenselijk zou zijn, zal wor
den verboden. Of je verneemt, dat
sigarettenindustrieën, waarin dui
zenden paren handen werk vonden,
zijn of nog worden geautomati
seerd.
Zijn er dan geen wolkjes als eens
mans hand? Ja; bijna unaniem ver
zekerde men, ook buitenlanders,
mij, dat het langzaam maar zeker
wat beter gaat met Indonesië. Men
wil verder bijvoorbeeld de bevol
kingsexplosie te lijf met eerste
pogingen om tot family-planning
te komen. En er zijn aanwijzingen,
dat de eenzijdige belangstelling
voor universitair onderwijs mis
schien wat plaats gaat maken voor
meer aandacht in de richting van
middelbaar beroeps-, met name
technisch, onderwijs. Naar arbeids
krachten in deze sector is name
lijk, merkwaardig genoeg, een gro
te vraag.
Partita: "Laat komen,Heer, uw rijk" Liedboek nr. 249
Uit 'Voorspelen in de eredienst II'
Evenals deel I is het ontstaan uit de
gelukkige combinatie van twee om
standigheden: in de eerste plaats een
opdracht van het ministerie van cul
tuur, recreatie en maatschappelijk
werk tot het schrijven van een aantal
voorspelen voor de eredienst en ver
volgens de ervaringen die schrijver
opdeed in de praktijk van de cursus
sen ^Testimonium kerkmuziek', georga
niseerd door de commissie voor de
kerkmuziek van de hervormde kerk.
aan welke cursussen Vogel als docent
is verbonden.
'De meeste improvisatieleerboeken wa
ren weinig bruikbaar', vertelde Wil
lem Vogel ons, 'omdat ze een te grote
voorkennis veronderstellen. Veel ama-
teur-organisaten die aan onze cursus
sen deelnemen hebben bijna geheel
geen theoretische muziekkennis. Daar
om hebben we ('we' dat is de commis
sie voor de kerkmuziek) ook een voor-
opleidinkje voor de cursussen éérst
als hoofdstukjes afgedrukt in ons
twee-maandelijks orgaan 'Musica pro
(ADVERTENTIE)
Deo', nu gebundeld verkrijgbaar ge
steld als 'Gradus ad.(de weg tot
Het is een inmiddels alweer veel
gevraagd boekje dat de noodzakelijke
basiskennis op de kortst mogelijke- en
duidelijkste manier behandelt'.
'Als de mensen dat wat in de vingers
hebben', gaat de heer Vogel verder,
'en als ze daar wat zicht op, en oor
voor krijgen, dan kunnen ze in de
improvisatiekunst heel wat verder ko
men, en déér zijn de delen I cn II
van 'Voorspelen in de eredienst' op
gericht'.
Uit het voorwoord citeren we:
'ln dit tweede deel is de technische
reik-wijdte breder dan in deel 1; van
nóg gemakkelijker bewegen we ons nu
ook naar opgaven en oejeningen voor
het leven!
Het gaat er stepds vanuit dat 'Gradus
ad en deel 1 grondig zijn doorge
werkt; tal van dddr reeds aangeroerde
zaken worden nu verder uitgewerkt
en verdiept of van een andere kant
benaderd, terwijl ook aan de niet-
koraal gebonden improvisatie enige
aandacht wordt besteed'.
In een tiental hoofdstukken worden
deels polyfone, deels homofone tech
nieken behandeld. De eerste vier zijn
polyfoon gericht; er wordt een defini
tie van een canon gegeven en de
canon-techniek wordt van de allereen
voudigste mogelijkheid af, geleidelijk
ontwikkeld tot het spelen van een
canon tegen een cantus firmus in het
pedaal, welke opgave echter niet als
doel gesteld woidt maar als middei.
Van een onzer verslaggevers
EDE De bevolking van Ede was in
1971 nog voor bijna driekwart (ruim
72 procent) protestants-christelijk.
Het is een van de voorlopige uitkom
sten van de vorig jaar gehouden volks
telling.
Sinds de vorige volkstelling (in 1960)
is het aandeel van de protestants-
christelijke groeperingen in Ede met
een kleine zes procent teruggelopen,
gevolg van het feit dat de toename
slechts voor ongeveer tot de protes
tants-christelijke groeperingen behoor
de. Desondanks telt deze gemeente nu
naar verhouding nog tweemaal zoveel
protestants-christelijken als Nederland
in totaal doet
Het landelijke proces van 'deconfessi
onalisering' ging aan Ede niet geheel
voorbij. Volgens de laatste volkstel
ling wenste eenderde van de toename
van de bevolking in deze gemeente
niet meer tot een kerkgenootschap te
behoren.
Binnen het protestants-christelijk
volksdeel in Ede zijn enige markante
veranderingen geconstateerd. De groei
van de groep hervormden bleef sterk
achter, de groei van de gereformeerde
kerk was verhoudingsgewijs opmerke
lijk groot, de kleine kerken handhaaf
den zich min of meer. -Het meest-
opzienbarend was de groei van de
groep rooms-katholieken. Van toena
me. in de laatste tien jaar was onge
veer zeventien procent rooms-katho-
liek. In 1960 telde deze gemeente
slechts tien procent rooms-katholie
ken.
Geconstateerd wordt dat de jaarlijkse
uitwisseling van acht- negenduizend
mensen op een bevolking van 75.000
tot grote verschuivingen in denkpa
troon. gewoonten en gedrag kan lei
den.
Museum Boymans van Beuningen
in Rotterdam houdt van 2 december
tot 2 januari een tentoonstelling van
zeventiende-eeuwse Hollandse en
Vlaamse tekeningen uit de Hermitage
in Leningrad en uit het Poesjkin
Museum in Moskou.
(ADVERTENTIE)
Het is alweer een paar jaar geleden dat het eerste deel van 'Voorspelen in de eredienst', het impro
visatie-leerboek van Willem Vogel, uitkwam. Dit eerste deel, dat inmiddels grote bekendheid heeft ge
kregen, vroeg om een vervolg en dat is nu verschenen.
Dan komt er een zeer eenvoudig
hoofdstuk waarbij de fantasie moet
worden ingezet op de laatste regel
van een bestaande koraalzetting.
Boeiend is ook het hoofdstuk over
vrije improvisatie, de behandeling van
de ostinato-technieken. de kunst van
de omspeling der cadensen, het noot-
tegen-noot triospel met de cantus fir
mus in de tenor en de behandeling
van de nieuwere klankmiddelen; alles
met kernachtige toelichtingen van de
schrijver, zonder ook maar enigszins
van vakjargon misbruik te maken of
voor een leek onverstaanbaar te wor
den.
Behalve het studiemateriaal met uit
gewerkte voorbeelden) bevat het boek
ook veel speelmateriaal, grotendeels
vanuit de besproken technieken opge
bouwd.
In feite is er nu een improvisatieleer
gang in drie delen tot stand gekomen
de prijzen zijn: 'Gradus ad...' 3,50
'Voorspelen in de eredienst I'. 7.50;
het nu verschenen deel II 13.50.
Men kan het gewenste boek franco
thuis krijgen door overmaking van
het verschuldigde bedrag op postgiro
1230228 t.n.v. De commissie voor de
kerkmuziek, Cath. v. Clevepark 27 te
Amstelveen.
Wij menen dat de commissie voor de
kerkmuziek en in 't bijzonder Vo
gel zelf met de publicatie van dit
56 pagina's tellende boek de protes
tantse kerkmuziek in ons land. welke
zich toch in hoofdzaak van het orgel
bedient, een grote dienst bewijst.
Dee Brown:
BEGRAAF MIJN HART BIJ DE
BOCHT VAN DE RIVIER
De ondergang van de Indianen in
Noord-Amerika.
392 pag. met 49 afbeeldingen en 1 kaart
f 29,50
Edwin Fadiman jr.:
DE BIZARRE BltJONAIR
Actuele roman over het verleden en
tegenwoordige leven van een van
's werelds meest vermogende mannen.
f 19,90
Romans van Leon Urls:
GEZWOREN KAMERADEN
Hat epos van de Amerikaanse marinier»
In de South Pacific, f 12,90
Verder verschenen:
DE DREIGENDE HEUVELS
EXODUS
MILA 18
ARMAGEDDON
TOPAZ
O.B. VII
Heinz G. Konsalik:
DE LAATSTE GEVANGENE
Meesterwerk over een ondergedoken
Wehrmachtsoldaat en een Roemeen»
meisje, wier liefde zegeviert in een
wereld vol haat en gew»ld.
Herdruk, f 15,90
Thomas Tryon:
DE ANDER
Een psychologisch gruwelverhaal
geschreven- door deze bekende
filmacteur (De Kardinaal, enz.)
f 18,90
Alan Vllliers:
DE STRIJD MET KAAP HOORN
De volledige authentieke geschiedenis
van de enorme zeilschepen rond
Kaap Hoorn.
340 pag. met 78 foto's en tekeningen,
13 facsimilé-afdrukken en 8 kaarten
32,50
Alexander McKee:
DE RACE NAAR DE
RIJNBRUGGEN
1940-1944-1945
Rond Arnhem en Nijmegen.
Uitstekend gedocumenteerd met vel»
nog niet gepubliceerde gegevens.
414 pag. met 43 foto's en 7 kaarten
f24,50
Jack van Belle:
ZIENSWIJZE
Over Occultisme, Meditatie.
Spiritisme, Reïncarnatie »n Ufo'».
Uit het bekend» tv-programma
..Zienswijze".
Paperback f 9,90
Peter Kolosimo:
AARDE ZONDER TIJD
Ean boelend verhaal over alles wat
op aarde „niet aards" is.
Met 75 foto'8 f 18,90
Hal Lindsey:
DE PLANEET DIE AARDE
HEETTE...
Wet staat de mensheid te wachten?
Verbijsterende onthullingen aan de
hand van oud- en nieuw-Testamentisch#
profetieën.
Paperback 9,90
Leonard de Vries:
HET LEVEN
Integrale samenvatting van
hoogtepunten uit het destijds
(1906-1940) heftig bekritiseerde
tijdschrift „Het Leven". 19,90
F. J.' Lammers:
WILHELMINA
Moeder des Vaderlands.
Een geschreven portret.
Met 138 afbeeldingen, f 19,50
Bij iedere boekhandel verkrijgbaar
LICHT UIT SPANJE
Zojuist verneem ik door de radio
de Spaanse bisschoppen zich heb
uitgesproken over de positie van
rooms katholieke kerk in hun lai
Zij dringen aan op een opzegging
het concordaat met de paus. vin
dat de kerk volledige zelfstandig!
ten opzichte 'van de staat moet
werven en zijn bovendien van mei
dat de kerk zich onafhankelijk
kunnen opstellen tegenover de poli
ke en sociale problemen van het li
Dat betekent, dacht ik, enig licht
Spanje. Tot nu toe hebben wij
indruk gekregen dat de kerk
inderdaad niet veel meer dan
slippendrager van de staat was.
van wat voor een staat! Een st
waar de arbeiders een minimum
vrijheid genieten om hun eigen
blemen zelfs ook maar aan de orde
stellen. Niemand mag vergeten
het huidige staatshoofd indertijd
Duce van Italië en de Fllhrer van
derde rijk tot zijn vrienden rekei
Het belicht geeft hoop op be:
tijden voor velen. Misschien niet
reet voor hen die zo graag hun val
tie in dit zuidelijk land doorbren,
Want het zal spoedig genoeg duide
worden dat een land waar de prij
zo laag liggen dat wij uit het noot
daar graag heengaan, dit niet
handhaven zodra mensen vanuit
evangelie dat zij brengen gaan i
dringen op een rechtvaardiger ve
ling van voordelen en lasten. Zou
mogelijk zijn dat diezelfde kerk die
het verleden meédeed met het i
drukken van de achtergebleven
zich bekeert en voorop gaat lopen
de strijd om gerechtigheid en
vrede? In dat geval zou dit beri
niet alleen voor Spanje van uitzond
lijk belang kunnen zijh, maar
heel Europa. Wanneer dan de k
van Portugal dit voorbeeld zou vol
zouden wij ineens twee machten
Europa rijker zijn geworden die i
in de goede richting bewegen. 1
zou bove.ndicn de hoop die miljoei
nog steeds blijven stellen op de do
werking van het evangelie in
vragen een belangrijke voeding k
gen. En wie moet niet erkennen i
we daar werkelijk schreeuwend
hoefte aan hebben?
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Ede: J. Jongerden
Wijk bij Heusden; te Joure: A. 1
kenze te Katwijk a.d. Rijn; te Mi
sen (toez.): J. van Dijk .te Monster
Zoetermeer: E. M. Bakker te Rijssi
Aangenomen naar Wormerveer:
N. de Mooy, kand. te Nuis (Gr.).
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Sassenheim: D.
Gesink, luchtmachtpredikant te Hi
seh-Oldendorf (D'land), die bedat
voor Maarssen en voor Rotterd
Overschie.
Benoemd tot vvetensch. hoofdm!
werker aan de theol. hogeschool
Kampen: dr. O. Jager te Hilversum
drs. H. Reenders, miss. predikant
Hoogeveen.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Kantens: L. J. Joo
kand. te Hattum; te Bellen Hoos
len: E. Woudt, kand. te Bunschota
Bedankt: voor Vollenhove-Kadoe!
D. Grutter te Huizen.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Sunnyside: A. M.
Boer te Ridderkerk, die bedac^
voor Corsica (VS) en voor LethbrifV
(Can.).
Herodotus Historiën, vertaald eb i<
leid door dr. O. Damsté, 2e d
uitgegeven door Dc Haan in Busa
576 blz.; prijs ƒ19,90. In de Fik
Klassieke Reeks verschenen: Lid
Hannibals tocht over de Alphen, 1
taald door dr. W. P. Theunissen
Piutarchus: Demetrius en Antori
vertaald door prof. dr. G. J. de Vj
Beide boeken werden uitgegeven i
Fibula-Van Dishoeck in Bussum: UI.;
us heeft 136 blz. en kost 19,90
Piutarchus telt 144 blz.
18,90.
Het vertalen van klassieken lijkt
de mode te komen. De serie
Fibula, waarin tot nu toe gymnasi
toppers als Xenofoon, Caesar en
tophanes verschenen is nu uitgel
met Livius' beschrijving van H:
bals tocht over de Alphen en Pk
chus' levensbeschrijvingen van Dt
trius en Antonius. En ook Herod
de 'vader van de geschiedschrijv
werd vertaald en herdacht. Zo lar.
merhand moeten de leraren klassi
talen wel tot wanhoop gedreven
den. Wie garandeert hen dat 1
leerlingen nog met eigen vertalini
aankomen en niet stiekum deze
drukte vertalingen hebben gefl
pleegd? Een andere functie van <1
boeken zou kunnen zijn deze gesel
denissen en beschrijvingen voor i
goter publiek te ontsluiten. Daar
alle reden toe, want bij het lezen
deze boeken vergaat het je als bij
lezen van spannende, redelijk 0
geschreven historische romans. 01
soms toch wat stroeve vertalini
(maar bij letterlijke vertalingen
dat nauwelijks te vermijden)
waarlijk leesgenot voor iedereen
in de wegstaan. is wel de vr
Trouwens, die leesbaarheid varii
wel van boek tot boek. Dat zal
van de vertaler afhangen én van
oorspronkelijke Griekse of Latif
schrijver. Want dat herinner ik
nog wel van school, dat de éne 1
siek aanmerkelijk saaier en vervel
der was dan de andere. Of om dat
achteraf wat positiever te steil'
sommige schrijvers waren eigent
echt leuk, terwijl andere niet ontW
men aan een soms wat dorre toon
