Gesprek met dr. Wiersinga
is nog niet afgerond
\WM
Afwijzende houding van geref.
bonders nog steeds betreurd
Synode wil
verder gesprek
CHU
0ÜÜ
li "1|
O
I' 'f
Uitspraak zaak-Kuitert
Trouw
K wartet
Em
TILANUS
Beroepings-
werk
Hervormde synode
vraagt Israël-raad
om beter overleg
Afscheidscadeau
voor de synode
vandaag
Geref. kerken gaai
Taizé bestuderen
Boekenetalage
KERK T2
ADVERTENTIE
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De door de gereformeerde synode benoemde com;
missie, welke tot taak had met de Amsterdamse studentenpredikant
dr. H. Wiersinga te spreken over de door en rondom zijn proefschrift
over de verzoening gerezen vragen, heeft nu aan de synode bericht
dat haar gesprek met dr. Wiersinga nog niet is afgerond. Als de com
missie alles op alles had gezet om toch voor deze synodezitting er een
punt achter te (kunnen) zetten, zou dit geleid hebben 'tot een ver
sluiering van de bestaande problematiek'.
Aldus dc rapporteur van deze speciale
commissie, de Haarlemse emeritus
predikant ds. P. N. Kruyswijk (oud-
synodepraeses en de vader van de
huidige praeses dr A. Kruyswijk). De
overige leden van de commissie zijn:
ds. H. H. Grosheide, de heer H. H.
Rutgers, drs. C. P. T. Rijper en ds. P.
B. Suurmond. In haar vergadering
van maar j.l. besloot de synode tot
het benoemen van een commissie
voor het gesprek met dr. Wiersinga.
Dr. Kruyswijk zet in zijn vrij uitvoe
rige nota aan de synode uiteen waarom
de commissie zich er niet met een
paar snel getrokken conclusies van af
wenste te maken. Men wilde om te
beginnen de beweegredenen van dr.
Wiersinga helder voor ogen krijgen
en dit maakte een langdurig en diep
gaand gesprek nodig. En voor zulk
een gesprek was weer nodig dat ook
de commissieleden onderling elkaar
goed moesten verstaan.
Dr. Kruyswijk bericht aan de synode
dat de commissie 'ervoer in de loop
van die gesprekken steeds weer de
geloofsgemeenschap, die er tussen dr.
Wiersinga en de commissie bestaat,
uitkomend in de instemming met de
uitspraak inzake de prediking der ver
zoening van uw vergadering d.d. 6
oktober 1971. Daarom kon de commis
sie met dr. Wiersinga op weg, staande
in de eenheid van het geloof, dat de
Christus belijdt als de vaste grond
van ons behoud'.
Legitieme vraag
Wat dr. Wiersinga gedreven heeft is.
zo zegt de commissie bij monde van
ds. Kruyswijk, dat hetgeen de confes
sies aangaande de verzoening belijden
en hetgeen de kerk predikt, dikwijls
zo weinig effect in het leven van de
gemeente heeft. De beleving van het
geloof als een 'rusten in het volbrach
te werk van Christus' is dikwijls zo
verindividuaiiseerd, de grote genade
gave werkt vaak zo weinig door. En
ook vanuit de kerken schiet de bedie
ning der verzoening vaak tekort.
Waarom loopt de kerk niet voorop,
door de inslag en de uitslag van dit
grote heil, in al de processen van
vernieuwing en verandering onder de
mensen? Kan het zijn, dat de gecon
stateerde effectloosheid mede aan de
belijdenis zelf ligt? een legitieme
Sprookjes
De rcdactJe behoudt zich het recht voor om
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bij
publikatle wordt met dc naam van de
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden nan de lieer Joh. C. Francken.
secretaris van dc hoofdredactie van Trouw-
Xwartct, Postbus 859. Amsterdam.
Reëel inkomen
In Tr/Kw. van 21-11-72 las ik uitspra
ken van verschillende fractieleiders
over het al dan niet verhogen van het
reële inkomen. Er is echter niemand
die de 'koe' bij de horens durft te
vatten. Eén heel simpele oplossing
laten de heren onbesproken. Mag ik
dit met één voorbeeld duidelijk ma
ken? M.i.v. 1 januari 1973, alle lonen
tot 10.000 een verhoging met 10 pet.
alle lonen tot 20.000 met 71 pet.,
alle salarissen tot uiterlijk ƒ30.000
met 4pet en tenslotte alle salaris
sen die boven de ƒ30.000 liggen geen
verhoging toekennen. Op deze manier
alleen komt er eindelijk iets naar
voren van een enigszins redelijke ma
nier van welvaartsverdeling en een
aanvaardbare bestedingsbeperking.
Wanneer men echter doorgaat met
het ongenuanceerd doorvoeren van
een gelijk percentage, zowel voor de
laagste als voor de hoogste salarissen,
wordt dit en is dit nu al een schrei
end onrecht. Mijn conclusie is, dat
niemand van de thans zittende politi
ci met een dergelijk, vanzelfsprekend
nader uitgewerkt voorstel durft of wil
komen.
Amsterdam
G. W. Boers
Geref. synode (2)
Wie is P.C. van Wijk, Rotterdam, als
hij in Tr/Kw van 20 nov. jl. zegt dat
'wij alle.-i als kerken goed gerefor
meerd willen zijn'. Als daaronder ver
staan wordt dat 'wij niet de weg op
moeten van Kuitert of Wieringa on
ons voor homofiliteit moeten hoeden',
dan vraag ik mij werkelijk af of wij
'onze tijd verstaan', waarvan brief
schrijver gewaagt 'onze roeping' te
zijn. Moge het zo zijn dat de synode
zich verre houdt van polarisatie.
Castricum
J. van Zwet
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Poslma, F. Dieinet
Hoofdredactie-
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers N 2.
Voorburgwal 776 780,
Amsteidam. Postbus 8">V.
Telefoon 070 7? 03 83
Postgiro 76 9? 74 Bank
Ned. Midd Bank t.ek m
69.73 60 768). Ge., yo
X 500
Dr. H. Wiersinga
vraag, aldus de commissie, omdat in
onze gereformeerde traditie de Schrift
een kritische prioriteit heeft boven de
confessie.
Nog een citaat uit ds. Kruyswijks
rapport: 'Het is de commissie duide
lijk geworden in de loop van de
gesprekken, dat de instemming van
dr. Wiersinga met de synodale verkla
ring van 6 oktober 1971 niet op een
misverstand berust. Hij handhaaft ten
volle de belijdenis van de plaatsbekle-
dende kracht van Christus' lijden en
sterven, zonder welke er nimmer een
gemeente van de Heer zou zijn ge
weest, noch heil voor enig mens, noch
perspectief voor de wereld, welke God
'alzo heeft liefgehad'. Doch hij ver
werpt de juridisch gestruktureerde
leer van de plaatsvervanging'.
De vraag kwam naar voren of dr.
Wiersinga in zijn afweer van een
individualistisch quietisme niet te
recht komt bij een onbijbels activis
me, ook al verwerpt hijzelf in zijn
'Verzoening als verandering' een der
gelijk activisme met alle kracht. Al
dus het rapport van ds. Kruyswijk.
waarin voorts staat: 'In dit gesprek
liepen wij op tegen de vraag: hoe ligt
de verhouding tussen onze werken
der dankbaarheid en het werk Gods
in ons leven. Deze vraag is nog niet
afrondend besproken'.
De commissie rapporteert verder: dat
er over en weer in het gesprek een
stuk vertrouwen en begrip is ge
groeid. Zij acht voortzetting van het
gesprek bijzonder zinvol, en dr. Wier
singa deelt dit gevoelen. Dan rappor
teert de commissie:
'Unaniem stelt de commissie, dat ze
vurig hoopt, dat het daartoe zal kun
nen komen. Niet om eindeloos een
discussie te rekken; niet om beslissin
gen te ontgaan: nog minder om zo
lag te sleutelen aan de opvattingen
van dr. Wiersinga tot ze passen in het
schema van de confessie. Maar omdat
de verkondiging van de verzoening
alleen door Christus het heil van deze
wereld en van onze generaties be
paalt. Daarom is het gesprek over de
boodschap van dit heil in de taal. die
onze tijd verstaat, van uiterst groot
belang.'
De commissie zou graag nader willen
spreken over de volgende punten: de
exegetische vragen n.a.v. de in geding
zijnde teksten uit het Oude Testament
en het Nieuwe Testament, o.a. de
vraag naar het 'moeten' van het kruis
van de Heer van Godswege en/of van
's mensenwege; de vraag naar de
draagkracht der verzoening; de ver
houding tussen het werk van Christus
in zijn vernedering en zijn werken
nu: voorts in verband daarmee het
werk van de Geest Gods; de formule
ring van de blijdenis voor onze tijd.
Kuestie-ds. H. Wier sin
ëa
Met grote ergernis heb ik de recensie
gelezen van C.G. van Zweden over het
boekje 'sprookjes van de lage landen'
Tr/Kw van 11 nov. Als kind van 8-80
jaat (citaat met de recensent) houd ik
heus wel van een 'mop' maar dan
moet deze geen aanstoot geven akn
mensen met christelijke opvattingen.
Het citeren van het verhaal van de
jongen die uit de hemel is gevallen
en het gat dan niet meer kan terug
vinden kan ik niet anders zien dan
spotternij. En als de schrijver dan
aanbeveelt vóór het slapen gaan een
of ander sprookje te lezen', dan vraag
ik mij af. wat dergelijke lectuur moet
achterlaten bij een kind. dat daarna
z'n avondgebedje moet opzeggen.
Ede
G. Dokter
Ervaringen in de DDR (7)
Wanneer Theo Ruppert in Tr/Kw van
9 nov. bij het gebruik van de uitdruk
king 'het vrije Westen' het woord
vrije tussen aanhalingstekens zet, Kjdt
hij m.i. aan een goedkoop mode-ver-
schijnsel dat men ook vaak aantreft
bij zg. progressieve lieden of wat
daarvoor wil doorgaan. Dit Westen, is
werkelijk vrij. Ik kan hier deelnemen
aan allerlei tegen de regering en haar
bondgenoten gerichte protestdemon-
staties. Ik kan in alle openbaarheid
uitroepen 'weg met Biesheuvel' 'weg
met De Koster' 'weg met de regering'.
Ik kan hier allerlei linkse, rechtse,
buitenlandse en ook nog pornografi
sche bladen kopen, enz, enz. Al wat ik
hier gesignaleerd heb moet Theo Rup
pert eens trachten in praktijk te bren
gen in de DDR, waar 'inspraak' noch
'tegenspraak' wordt geduld. Ongeluk
kig voor Theo Ruppert het onder
scheidingsvermogen te missen, om te
zien waar wel en waar geen vrijheid
heerst.
Voorburg
J. de Wtt
Ongehuwde vrouwen (2)
Inhakend op het probleem 'ongehuw
de vrouwen' van I. -T. Oosterbaan ziin
we het roerend eens. Op een vraag
onzerziids schreef het kamerlid E?as
ons: 'We streven langs twee wegen
verbetering in de toestand te kriigen
Enerzijds drineen we erop aan een
pensioenrer-ht bii 60 jaar voor vrnu-
wen in slijtende beroëD°n. Anderzijds
bepleiten wij een flexibele pensione
ring. zodat men vanaf 62 jaar met
pensioen kan gaan. maar nok kan
k'ezen voor een hogere leeft'id tot 68
jaar. Langs beide wegen zou het voor
dp ongehuwde vrouwen beter wor-
Tnt 70v«vr de heer Eens.
We 7iin P" al'vper ruim 8 maanden
verder maar het schijnt dat er steeds
weer verse kool on de oude 7unrkool
pocl^mnt vordt waardoor bet aPlio»l
verzuurt en nooit opgelost wordt. La
tin wij on"efrni'vd»n" nnnif vtpl"1"1
Wii kunnen nino daoolnVco 7«>oPnin-
„on nipt tollen ic "^r hoe ie
het leven ziet cn beleeft.
Pamec Honthin-»
LUNTEREN De gereformeerde
synode heeft gisteravond een beslis
sing genomen in de zaak-prof. dr. H.
M. Kuitert. De beslissing werd geno
men met één stem tegen (nl. van de
ouderling A. Molenagr uit Heerjans-
dam) en twee onthoudingen (nl. van
de hoogleraren dr. C. Augustijn en
dr. J.' van den /Berg). Prof. Kuitert
zelfde stemde vóór, iets waarover
praeses dr. A. Kruyswijk zijn blijd
schap uitsprak. Drs. A. W. Meeder uit
Ooltgensplaat. man van de minder
heidsnota. kon ook blij zijn met dit.
wat hij noemde, 'goed minimum'.
De tekst van het synodale besluit
luidt:
De synode heeft geconstateerd dat het
voortgezet gesprek verheldering heeft
gebracht inzake de theologische ge-
dachtengang van dr. H. M. Kuitert
ten aanzien van de vragen rondom
Genesis 2 en 3 en wel op de volgende
punten:
a. zijn stellige afwijzing van de ge
dachte dat de zonde een noodzakelijke
fase in de ontwikkeling van de mens
zou zijn;
b. het feit dat hij zijn opvatting
over Genesis 2 en 3 niet gekarakte
riseerd wil zien als slechts een door
lichting van het heden van ieder
mens (de Elckerlic-gedachte);
c. zijn aanvaarden van de werkelijk
heid dat de mens van meet af zich
van zijn God heeft afgewend en
daarom ten volle verantwoordelijk is
voor de schuld van de zonde;
d. het feit dat hij hoewel hij de
poging om dit vallen van de mens uit
God's bedoeling in de tijd te localise-
ren of op een andere wijze nader te
preciseren geen zaak van kerkelijk
belijden, maar van theologische con
ceptie acht deze moedwillige onge
hoorzaamheid van de mens zelf als
een onopgeefbaar kernpunt van het
belijden beschouwt.
De synode heeft voorts geconstateerd
dat evenwel ook verschilpunten ten
aanzien van de vragen aangaande Ge
nesis 2 en 3 zijn overgebleven.
De synode is van oordeel dat, mede
gelet op de bespreking der vergade
ring. haar discussie over deze zaak
althans op dit moment beëindigd dient
te worden.
De synode besluit:
1. Vast te houden aan de uitspraken
van de generale synoden van Amster
dam 1967-68 en van Sneek 1969-70 met
betrekking tot de vragen aangaande
Genesis 2 en 3;
2. In overeenstemming daarmee het
volgende nadere getuigenis tot de ker
ken te doen uitgaan:
Als kerk van Christus met eerbied
luisterend naar wat de Heilige Schrift
in de eerste hoofdstukken van Genesis
openbaart, spreken wij uit:
a. dat God de wereld goed geschapen
heeft;
b. dat de mens, die ook goed gescha
pen was, in moedwillige ongehoor
zaamheid zich heeft afgewend van zijn
God;
c. dat deze val en ongehoorzaamheid
van onze voorouders, zoals die als een
gebeuren in Genesis wordt geopenb
aard, in Schrift en belijdenis een
fundamentele plaats inneemt en van
wezenlijk belang si voor de verkondi
ging van het evangelie;
d. dat de mens van deze schuld alleen
bevrijd kan worden door het verlos
send heilschandelen van God in de
tweede Adam, zijn Zoon en onze Heer
Jezus Christus.
3. Aan alle kerken mededeling te
doen van deze uitspraak in de ver
wachting dat alle ambtsdragers bij de
vervulling van hun ambtelijke arbeid
hiermee ernstig rekening zullen hou
den.
Zo bekende ouderling C. A. van Oord
dat dr. Wiersinga's boek 'Verzoening
als verandering' hem geraakt had op
een soortgelijke wijze als Abraham
Kuyper bekeerd was door 'De erfge
naam van Redcliff. Dit loflied op de
verzoening had hem geweldig gehol
pen in de realisering van de verzoe
ning in zijn gezin en in zijn bedrijf,
zei hij. Ds. Riemersma, die dit voor
jaar in de synode gezegd had dat
lezing van dr. Wiersinga's dissertatie
hem had doen verzuchten 'heb ik dan
25 jaar verkeerd gepreekt?', zei nu
dat hij niet anders over de verzoening
was gaan denken; hij kon nog lang
niet in alle opzichten dr. Wiersinga's
visie delen, maar hij had er toch veel
van geleerd zodat hij de accenten
anders was gaan leggen en in zijn
preken het effect van de verzoening
nu met grotere klem naar voren
bracht.
Kritiek op het commissiewerk had ds.
A. C. van Nood. Waarom kon er nog
niets uitkomen, terwijl het voor prof.
dr. Herman Ridderbos blijkens diens
deze maand verschenen boekje 'Zijn
wij op de verkeerde weg?' al wel
duidelijk is, dat er ernstige bezwaren
tegen de opvatting van dr. Wiersinga
zijn in te brengen? De commissie is
volgens ds. Van Nood veel te diep
bezig geweest naar de achtergronden
van dr. Wiersinga's opvattingen te
zoeken. Als zij op deze wijze verder
gaat, komt ook de volgende synode er
nog niet mee klaar. Prof. dr. G. C.
Berkhouwer wees er overigens op dat
prof. Ridderbos ook naar alle kanten
zekeringen aanbrengt tegen de door
dr. Wiersinga bestreden juridische sa-
tisfactieleer.
Drs. A. M. van der Zanden vond het
onjuist dat de commissie in het ge
sprek de hele leer der verzoening
betrekt. De commissie behoort zich
zijns inziens te beperken tot de 'ram
melende exegese' van dr. Wiersinga
en te onderzoeken of daar soms een
verkeerde Schriftbeschouwing achter
zit. Prof. dr. J. T. Bakker pleitte
eveneens voor een centralisering van
de vraagstelling, maar voor hem lag
dat bij de verhouding tussen de chris
tologie en de leer van de Heilige
Geest; anders gezegd bij de relatie
tussen het gebeuren op Golgotha en
het persoonlijk geloof en de bekering.
Dr. B. Rietveld had er bezwaar tegen
het gesprek in deze vorm voort te
zetten. De zaak moet zijns inziens tot
de bodem toe uitgepraat worden,
maar dan niet onder de dwang dat er
wat komen moet naar de ene of naar
de andere kant 'Bij mij werkt de
Hervormde synode ploegde door aanbevelinge n
Van een onzer redacteuren
DRIEBERGEN De hervormde synode zetle zich woensdag aan een volgende etappe van de ver
werking van de aanbevelingen, gedaan door de algemene kerkvergadering, de AKV. Dat is een on
gelooflijk ingewikkeld proces, ten eerste omdat de synode nauwkeurig hoor en wederhoor moet toe
passen via de classes en vervolgens omdat alles ook nog eens moet worden ingepast in de dingen die
al aan de gang zijn. Tijdens de discussies bleek dat de afwijzende houding van de gereformeerde
bond nog steeds wordt betreurd.
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De hervormde
synode zal de raad voor kerk in Israel
verzoeken, niet meer op eigen houtje
en zonder nader overleg uitspraken te
doen zoals de raad deed in zijn pro-
I test tegen een Kenmerkuitzending van
IKOR-CVK naar aanleiding van de
gijzeling en de dood van Israëlische
sportlieden in Miinchen.
De raad maakt daarbij bezwaar tegen
de inhoud van een commentaar, dat
erop aandrong om het Palestijnse
vraagstuk niet onder het opschrift
Terreur' op te bergen, maar de zware
verplichtingen onder ogen te zien. die
met het aanvaarden van de staat Is
rael aan ons zijn opgelegd jegens de
i Palestijnen.
Ds. rar. C. B. Posthumus Meijes uit
1 Amsterdam, die deze zaak in de her
vormde synode aan de orde stelde, zei
hogelijk verbaasd te zijn dat enige
leden van de raad voor kerk in Israel
zelfs niet van het protest hadden
afgweten. Er is inmiddels een gesprek
tus.si'ii de raad en dc redactie van Ken
merk aangekond.gd.
Tot de 'lopende' dingen behoren: het
belijden, de kwestie van de toegang
tot het avondmaal, het ledenbestand,
de samenwerking met andere kerken,
enzovoort. Inmiddels zit de voortzet
tingscommissie van de AKV ook niet
stil, want gisteren viel er een rapport
van de structuurcommissie van de
AKV op de tafels; een glashelder
verhaal over hoe de gemeente eruit
zou moeten gaan zien en een gedetail
leerde routebeschrijving voor een ge
leidelijke verandering.
Wat daarin opvalt is de centrale
plaats van de gemeentevergadering
die de kerkeraad kiest, de agenda
ervan helpt bepalen cn werkgroepen
vormt voor de verschillende taken. In
de inleiding wordt duidelijk gezegd
dat de vernieuwing van de kerk niet
van organisatieschema's, maar juist
van de Geest komen. Maar als deze
dan ook vaardig wordt, moet er ook
een structuur zijn die er de ruimte
voor geeft. Vermoedelijk zal dit rap
port pas in de februarizitting aan de
orde komen.
Sobere respons
Woensdag waren de algemene aanbe
velingen aan de orde mei de c "»n n-
taren van nog slechts i> -n an
de 54 classes. Deze povere rev »ns
wordt door de AKV'ers toegeschreven
aan de vele andere zaken waarmee de
classes al overstelpt worden en vooral
ook aan de ingewikkelde manier waar
op. Tegen de februarizitting hoopt
men er meer binnen te hebben.
Dit alles maakte de hele bespreking
nogal provisorisch, maar wat de voor
zitter van de voortzettingscommissie
van de AKV, de heer J. Smit, in ieder
geval hoopte na anderhalf jaar, was
dat er zekere intentie-verklaringen
zouden komen in overeenstemming
met de verwachtingen die door het
bijeenroepen van de AKV zijn ge
wekt. Zo ploegde de synode door de
verschillende hoofdstukken: het belij
den, werk en samenleving, oecumene,
regionale gemeentevorming, minder
heden, ledenbestand, ambtelijke ver
gaderingen, mankracht, financiën, en
zovoort. Daarbij formuleerde scriba
ds. F. H. Landsman telkens de stand
van zaken met betrekking tot al deze
punten.
J. H. Koerts, die zich zeer verwant zei
te voelen aan de hervormd-gerefor
meerden, er zijn leedwezen over uit-
Geref. bond
In het begin legde ds. G. Wursten uit
Veenendaal, als lid van dp gcrcfor-
me;>" I bond, de verkb' dnl uit
zijn i-jen bij al .1 et
zijn 'i ninvng bei. Ion
af,; Sw*.J, waarop de AKVcr, de heer
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De voortzet
tingscommissie van de AKV
heeft gistermiddag de hervorm
de synode aan het eind van de
behandeling van haar algemene
aanbevelingen een afscheidsge
schenk aangeboden. Onder de
ongeveer 350 AKV'ers is tien
duizend gulden ingezameld als
begin van een fonds dat de
begeleiding moet financieren
van vernieuwing der gemeente-
strukturen. JVtr. G. H. O. van
Maanen. die de synode het ge
schenk aanbood, zei dat de
AKV niet zelf het verwijt wilde
"..lopen dat wel eens naar de
kerkelijke vergadering wordt
•-•pip .ceerd. nl. te vrijblijvend te
•■prokon De synode apDlaudis-
.- 'jp'ikbaar
sprak dat de bond zich blijft distan
tiëren van de AKV.
Hij deed een beroep op de bond om
met zijn belijden midden in de kerk
te blijven staan. Ds. H. Binnenkamp
uit Boven-Hardinxveld sprong vervol
gens ds. Wursten bij door te zeggen
dat, voorzover mensen uit hervormd-
gereformeerde kring aan de AKV heb
ben deelgenomen, hij niet aan de
aanbevelingen kon merken dat er aan
hun inbreng recht is gedaan.
Daarop kwam later ds. K. A. Abelsma
uit Wateringen terug met een her
nieuwde oproep aan de bond, om niet
te geloven dat 'in ons isolement onze
kracht ligt'. Als deze volop had mee
gedaan zouden de aanbevelingen van
de AKV er volgens ds. Abelsma nu
anders hebben uitgezien.
Ds. M. van den Bosch uit Goes zei:
'Wij willen geen oecumene zonder de
mensen van de gereformeerde bond.
Maar laten die nu eens een alternatief
beleid formuleren en laten we van
weerskanten onze kerkelijke bladen
voor elkaar openstellen'
Eén var. de aanbevelingen van de
AKV betrof de vorming van oecume
nische gemeenten. Al eerder had de
synode de voorkeur uitgesproken om
hier te spreken van oecumenische ge
meenschappen.
Mevrouw C. Buisman-van Dam waar
schuwde de synode dat de werkelijk
oecumenisch gezinden minderheids
groepen in de kerk dreigen te wor
den. 'Er zijn steeds meer jongeren die
om die reden geen belijdend lid meer
willen worden'. Zij wees ook op het
zich snel uitbreidende fenomeen van
de kritische gemeenten: er zijn er
naar schatting al zestig in Nederland.
Plaatselijk staan zij vaak op gespan
nen voet met de kerk.
Van een onzér verslaggevers
LUNTEREN In de discussie ter gereformeerde synode over het
rapport van de commissie voor het gesprek met dr. H. Wiersinga
(zie voor een aantal punten uit dit rapport hiernaast) bleek al spoe
dig dat niemand bezwaar had tegen voortzetting van het gesprek.
Opmerkelijk veel synodeleden zwaaiden dr. Wiersinga lof toe om het
'schokeffect' dat zijn dissertatie in de kerken had veroorzaakt.
schok van de dissertatie nog steeds
door in negatieve zin. De positieve
dingen in het boek spreken je wel
toe, maar ongelooflijk belangrijke din
gen zijn erdoor in de mist geraakt'.
Prof. dr. Nic. Ridderbos had tot zijn
blijdschap in het commissierapport
gelezen dat uit het gesprek gebleken
was dat dr. Wiersinga ten volle de
belijdenis van de plaatsbekledende
kracht van Christus' lijden en sterven
handhaaft, en dat hij alleen de juri
disch gestructureerde leer van de
plaatsvervanging verwerkt. Maar dan
is dr. Wiersinga volgens prof. Ridder
bos wel veranderd.
Ds. P. N. Kruyswijk, rapporteur van
de commissie ad hoe, bevestigde dat
de kracht van Christus' plaatsbekle
ding in het gesprek met dr. Wiersin
ga duidelijk levend en werkend was
gebleken.
Met grote meerderheid van stemmen
deed de synode tenslotte een uit
spraak waarin zij constateerde ten
eerste dat er vordering is gemaakt in
het scheppen van helderheid aangaan
de dr. Wiersinga's opvatting, en ten
tweede dat voortgezet gesprek noodza
kelijk is om een oplossing te bereiken
van de problemen die dr. Wiersinga
door zijn publicaties heeft opgeroepen
en die geleid hebben tot het indienen
van de bezwarenschriften. De synode
besloot daarom een deputaatschap in
te stellen dat het gesprek met dr.
Wiersinga over deze zaken moet
voortzetten en daarvan aan de volgen
de synodef rapport moet uitbrengen.
MEELEVEN
Wij eindigden gisteren ons 'vandi
over de kerksluitingen in de bini
steden met de opmerking: 'Kerks
ting is trouwens niet alleen een
bouwenkwestie, maar evenzeer
kwestie van meeleven, ook van
'meelevenden'. Daarover zou nog
het een en ander te zeggen zijn. j
alleen maar klagen hebben we hi<
niets. Sommige mensen kijken zo
innigd naar vroeger en zuchten zó;
over de volle kerken van vroeger
ze aan het kerkgaan van vandaag i
meer toekomen. Een volle kerk,
sprak aan. Men kan zich afvragen
hun geloof bestand was tegen de e:
ring van een minder 'in' zijn
geloof en kerk. Hing het dan zoi
aan de beleving in.de grote schi
om van massa-beleving nog maar i
te spreken? Niemand zal kunnen i
kennen dat die grotere samenkoms
van vroeger ons toen bijzonder g
deden. Maar mag dat een reden
om vandaag alleen maar te zucht
Jakobus zegt ergens: 'Zucht niet te,
elkander!' Daar kom je niet ver
mee. Menig predikant zal zich
daag door allerlei mensen geceii
reerd voelen. Jonge mensen verwij
zijn kerk niet eigentijds te zijn
niet in te spelen op de problemat
van vandaag. Zij vragen: waar si
dat op, wat u daar 's zondags ze
Met het gevolg dat ze wegblijven, I
kan een andere koers inslaan en
legitimiteit van hun vragen onderis
nen, maar voordat ze ontdekken
het ergens op slaat duurt het
hele tijd en vaak is het al te la
Oudere mensen verwijten hem dat
kerk zo veranderd is. Ze horen n
meer de oude vertrouwde klanken,
predikant in kwestie kan nóg zo on
tuigd zijn dat hij bijbels bezig is
hetzelfde evangelie, zij het in andi
bewoordingen, verkondigt, het wol
niet herkend. De eerlijkheid verli
dert hem om op klanken af te gal
Het gevolg is hetzelfde: opniel
wordt hij. gecensureerd, te licht I
vonden en men zoekt het in sommi
gevallen ergens elders of blijft
woon thuis. Wat moet hij? De ver
ding is groot om de mensen hun
te geven, naar de ene of andere ka
Maar het is natuurlijk duidelijk
hij uitgerekend daan-oor niet ger
pen is. Hij zal moeten voortgaan,
gesprek met hen die stand hield
maar vooral in gehoorzaamheid
zijn opdracht: het Woord moeten
kondigen voor vandaag. En wie da
in opnieuw gaat meeleven zal merl
hoezeer dat de moeite waard is en
den duur zal houden.
NED. HERVORMDE KERK
Bedankt: voor Nijkerkerveen: J. C.
Schuurman te Putten.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Den Helder en te Velp:
H. Koetsveld te Lier.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen: te Spakenburg-Zuid: E.
Woudt, kand. te Bunschoten (voor de
missionaire dienst op Irian Barat).
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Terneuzen: J. van Haa
ien te Amersfoort.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformee I
kerken gaan zich bezinnen op
vraag of het wenselijk is dat zij i"
relatie aangaan met de gemeenscH
van Taizé. Aanleiding is het ven1
om kandidaat W. de Wolf die zich f!
broeder' in de gemeenschap van T 1
heeft laten opnemen, het ambt 1
dienaar des Woords in de geres
meerde kerken te verlenen.
De meeste synodeleden voelden
veel voor, vooral nu steeds meer gi
formeerden jaarlijks een korter
langer bezoek aan Taizé brengen. 1 f
eigen predikant daar zou belangi
kunnen zijn voor de opvang van d
kerkleden, terwijl er ook evangelii
torische mogelijkheden liggen.
Maar zo vroeg D.II.Borgers: Hoe
het met de opvattingen van Tai Jl
Hoe kan een gereformeerd predik
zijn werk doen als ondergeschikte
een prior met zeer geprononcee
opvattingen bv. onder de Maria- 1
ering?
Het in te stellen deputaatschap kr j
daarom de opdracht mee, de opvat
gen van Taizé te onderzoeken i'r
name omtrent ambt en sacrement
volgden synode zal dan beslissen
kandidaat De Wolf de status
predikant kan krijgen.
Eva Muthel Voor jou bloeit g en
boom. Uitgeverij: De Fontein 'dl
Bilt. Prijs: 9,75.
ht
Het verbluffende verhaal verb E
fend om de wijze van sobere, real |rr;
sche milieuschildering over f
zesjarig bestaan in een tuchthuis i t
ter het ijzeren gordijn, van de stucfeR
te Hanna en haar man Axel. h (S|
een vijfde druk gehaald. Ze beh en
den tot een groep jongeren, die
gens het verspreiden van illegale >or
tuur in Oost-Berlijn tot vijfentwii st
jaar dwangarbeid waren veroorde rt!
Het is een autobiografische roe Is
die aandacht vraagt voor idealis er(
die door een hel gaan. Het weei u
wekkende schrikbewind in het tu [ke
huis, waar kameraadschap en ach re
docht, verraad en mishandeling toiBr.
dagelijkse levenspatronen behoi
waar een hongerstaking der vrout 'o:
felle reacties opwekt, het automata
van de bureaucratie hoogtij viert, 'm
.lies en nog veel meer is neergel
in een even ontroerende als afschil 81
lijke kroniek. Geen opwekkende ro
tuur. maar een confrontatie met i. m
wereld, die herinneringen opwekt dp
de concentratiekampen van de na
Ook hier de moed van gevangdenb
Achzelf te blijven, de gesprekken, *n
vernedering, de hoop en de schaa
humor. Hanna en Axel krijgen na r
jaar gratie, aan hun vrijheid ne
breekt echter de waardering van ld«'
die. levend in de welvaart van kA"
vrije Westen, liever niet geconfi tot
teerd willen worden met dit s< J-Jb
realiteiten. rf'
