ONETAIRE UNIE IN
ET SLOP DOOR GEBREK
AN POLITIEKE WIL
Unilever verhoogt
interimdividend
Nieuw-Zeeland gaat over
op het metrieke stelsel
Gasvondst in Siberië
belangrijk voor VS
.11 'J
olengroothandel
SM al jaren
gendom van SHV
g bedrijf bezig bedrijf bezig bedrijf
:é-Van der Grinten
Samenwerking
tussen mr Hap
en Matubel
Ned. fondsen in New York
Geldmarkt zal
nog verkrappen
weekstaat ned.bank
DOW JOIMES INDEX
Amerikaanse goederenmarkten
Wall Street vast gestemd
büW /KWARTET WOENSDAG 22 NOVEMBER 1972
FIN VNCIcN EN ECONOMIE
T15/K17
HSTERDAM De politieke bereidheid om het algemeen economi-
he èn het financiële beleid van de EEG-Iidstaten te laten samenval-
n vereist om voortgang te kunnen maken op de weg naar een
onetaire unie ontbreekt. Deze bereidheid moet tot uitdrukking
men in het afstand doen van autonomie door regeringen en parie
enten. In de bijna drie jaren, die sinds de topconferentie in Den
aag verlopen zijn, is van deze bereidheid helaas nog weinig ge-
eken
in deze jaren opgedane ervaring
:t de stelling der 'economisten' te
restigen, dat pogingen om de inte-
itie primair op monetair gebied te
icentreren geen integratie op ande-
gebieden afdwingen, maar vastlo-
i. Indien de politieke wil tot inte-
itie niet aanwezig is en de EEG-
iaen toch de bijbehorende gebaren
ken teneinde de schijn op te hou-
dreigen zij zich te verstrikken in
half-permanente tussenfase; zij
an nationale beleidsinstrumenten
ionder dat hiervoor communautaire
trumenten in de plaats treden, en
verliezen de bewegingsvrijheid, no-
om de grote internationale mone-
re problemen te helpen oplossen.
concludeert drs. A. Szész, onder-
ecteur van De Nederlandsche
nk. in zijn pré-advies voor de jaar-
;se vergadering van de Vereniging
ir de Staatshuishoudkunde. Met
andere pré-adviseurs heeft hij
hoofd gebogen over de kwestie
de monetaire unie. die dit jaar
ir de Vereniging aan de orde is
iteld. De vraagstelling luidde: in
iverre is het wenselijk of noodzake-
te komen tot een monetaire unie
sen lidstaten van de Europese Ge-
mschappen; welke zijn de moge
heden en voorwaarden daartoe en
past deze monetaire unie in de
De ledenvergadering van de Vereniging voor de Staats
huishoudkunde schenkt dit jaar aandacht aan de Euro
pese Monetaire Unie. Over dit actuele onderwerp zijn
vier pré-adviezen uitgebracht. Prof. dr. A. J. Reitsma
gaat in zijn pré-advies vooral in op de theoretische as
pecten van het onderwerp. Het institutionele kader van
de monetaire unie wordt belicht door prof. dr. H. W. J.
Bosman, terwijl drs. A. Szasz onder meer de rol behan
delt van een Europese monetaire unie in het interna
tionale monetaire stelsel. Het laatste pré-advies is van
de hand van prof. dr. L. Wauters, die het onderwerp
benadert van de kant van de behoeften, die bij het
bedrijfsleven, met name het bankwezen, bestaan. In dit
artikel gaan wij slechts in op het betoog van drs. A.
Szasz, onderdirecteur van De Nederlandsche Bank (in
zijn artikel geen woordvoerder voor deze instelling),
omdat hij als enige pré-adviseur weinig heil verwacht
van de Europese monetaire unie in zijn huidige opzet.
ROTTERDAM Unilever zal een eerste en een tweede interim
dividend op de gewone aandelen over het boekjaar 1972 uitkeren en
wel bij N.V. van 2,29, resp. 0,42 (1971; interimdividend 2,51)
per nominaal bedrag van 20 en bij Limited een eerste interim- van
4,52 pence en een tweede interimdividend van 0,83 pence (1971;
interimdividend 4,52 pence).
ontwikkeling van het internationale
monetaire stelsel.
Meer heil
Op grond van het gebrek aan politie
ke wil om te komen tot een alles
omvattende monetaire unie. waartoe
de Zes eind 1969 formeel hebben
besloten, verwacht drs. A. Szész meer
heil van een bescheidener en daarom
wellicht beter te realiseren Europees
valutablok, dat wordt gekenmerkt
door onderlinge vaste, maar geenszins
onveranderlijke wisselkoersen. Dat va
lutablok moet tegenover de buitenwe
reld binnen zekere grenzen kunnen
fluctueren. Hiermee zouden op regio
nale basis de beginselen van Bretton
Woods worden verwezenlijkt als die
mondiaal vooralsnog niet zijn te reali
seren.
Volgens de pré-adviseur heeft de Eu
ropese Commissie gekozen voor de
opvatting, dat monetaire integratie
een algemene economische integratie
afdwingt, de z.g. hefboomwerking.
Vernauwing en tenslotte eliminering
van de onderlinge wisselkoersmarges,
liberalisatie van het kapitaalverkeer
en belemmering van pariteitsveran
deringen komen, zo is de gedachten-
gang van de Europese Commissie,
neer op het afstand doen van mone
taire autonomie. Daarbij wordt ervan
Drs. A. Szasz
uitgegaan, dat dit gebied veel 'techni
scher', d.w.z. politiek minder gevoelig,
zou zijn dan afstand doen van autono
mie op budgetair terrein, en daardoor
gemakkelijker te integreren. De on
houdbare situatie, die door Tto'n een
zijdige integratie wordt geschapen,
zou de lidstaten dwingen om ook op
andere gebieden te integreren.
De hefboomfunctie was, aldus drs. A.
Szasz, oorspronkelijk aan de gemeen
schappelijke landbouwmarkt toege
dacht. De gevolgen immers, die wijzi
ging der pariteitsverhoudingen voor
de landbouwprijzen' zou hebben, zou
den zodanig zijn, dat veranderingen
in de wisselkoersen in feite niet meer
zouden voorkomen wat tot harmonisa
tie van het economisch beleid zou
dwingen. In de praktijk bleek, dat
pariteitsveranderingen, eenmaal on
vermijdelijk geworden door een uit
eenlopend beleid in de lidstaten, niet
door technische voorzieningen kunnen
worden tegengehouden, maar slechts
worden vertraagd. Tenslotte was het
de hefboom, die bezweek, aldus drs.
A, Szész, die hieruit de les trekt, dat
men niet door middel van technische
kunstgrepen tot overdracht van sou-
vereiniteit kan dwingen als de politie
ke wil daartoe ontbreekt.
Principiële keus
De internationale monetaire gebeurte
nissen van 1971 hebben aangetoond,
dat de EEG-landen ondanks alle voor
nemens nog niet in staat zijn tot een
gezamenlijk optreden op internatio
naal monetair gebied, aangezien de
economische voorwaarden daartoe niet
zijn vervuld, zo vervolgt drs. A. Szész.
Als bovendien de dollar in de afzien
bare toekomst inconvertibel blijft
wat overigens niet onmogelijk is
staan de Europese landen voor een
principiële keus. Zij kunnen voort
gaan met het handhavan van vaste
wisselkoersverhoudingen met de VS.
maar dat betekent een voortgezette
bereidheid om grote bedragen aan
dollars tegen een vaste prijs uit de
markt te nemen, en daarmee een
aanvaarding van de dollarstandaard.
Of zij kunnen trachten, zich door een
combinatie van deviezenmaatregelen
en flexibele koersen ten opzichte van
RECHT De Scheepvaart en
enkolen Maatschappij in Rotter-
n, een bedrijf, dat vooral actief is
het gebied van de groothandel in
mkolen, blijkt 100 procent eigen-
i te zijn van de Steenkolen-Han-
rereeniging (SHV). De besturen
i SHV en SSM zeggen in een
imenlijke verklaring, dat al voor
Tweede Wereldoorlog alle aande-
SSM door de SHV waren verwor-
De SHV heeft als eigenaresse
ter vrijwel geen invloed uitgeoe-
i op het bedrijfsbeleid en de be-
fsvoering van de SSM.
e politiek en het feit van de
inlange geheimhouding waren ge-
eerd op commerciële overwegin-
De SSM heeft een contract met
buitenlandse relatie, dat onbe-
inbaar zou zijn, als de relatie wist,
de SHV eigenaresse van de SSM
De oorzaak lag in een belang van
SHV. Aangezien de SHV dat be-
enige tijd geleden heeft afgesto-
was de geheimhouding van de
itie SHV-SSM niet meer noodzake-
MOSKOU In het gebied van Tjoemen in West-Siberië is weer een aardgasveld
ontdekt. Het gas is gevonden in het noorden van Tjoemen bij Tarko-Salje tussen
twee andere aardgasvelden, waarvan er een een dagproduktie levert van één
miljoen kubieke meter. De Amerikaanse minister van handel, Peter Peterson,
heeft medegedeeld dat de Verenigde Staten onderhandelen met de Sowjet-Unie
over een handelsovereenkomst voor de aankoop van aardgas uit Siberië ter
waarde van 45 miljard dollar (ongeveer 150 miljard gulden). Daarmee zou de
overeenkomst de grootste in de geschiedenis worden.
Het gas uit Tjoemen zou via Moermansk naar de oostkust van de Verenigde
Staten worden vervoerd. Een combinatie van drie Amerikaanse maatschappijen
Tenneco, Texas Eastern Transmission en Brown and Root hebben van hun
belangstelling voor uitvoering van het project blijk gegeven.
Inmiddels zijn Japan en de Sowjet-Unie besprekingen begonnen over gezamen
lijke ontginning van olie- en gasreserves. In Sachalin, ook in West-Siberië. Een
van de agendapunten betreft verzoeken van de kant van de Sowjet-Unie inzake
Japanse leningen voor het project. Het gaat om een bedrag van ruim 200
miljoen.
CF Amsterdam Chemie
emt Lemet (Boometal)
er
STERDAM ACF Amsterdam
ïmie Farmacie heeft het gehele
laatste aandelenkapitaal van Lemet
ustrie (een zgn. lege) en haar 100
dochteronderneming Boometal
worven. ACF Chemiefarma in
arssen zal de fabricage overnemen
de Boometalprodukten, zoals de
ille-haarcosmetica. Met de overne-
ig is ongeveer 250.000 gemoeid,
heeft de directie van ACF medege
ld.
ar de 'marketing' en distributie
deze produkten zal de eveneens
de ACF behorende Kennemer Han-
maatschappij in Weesp worden in-
chakeld. De laatste jaren beschikte
ometal niet meer over een eigen
koopapparaat. De voornaamste af-
ner van de Dralle-produkten is de
lothandel Brocacef (samenwerking
maceutische groothandel van Gist-
tades en ACF).
Boometal werken 23 personeelsle-
Een aantal van hen zal in Maars-
worden tewerkgesteld. Aan de
rigen is elders binnen de ACF een
sende functie aangeboden of zal in
rleg met de vakorganisatie een
loeiingsregeling worden voorge-
!d. Hoeveel mensen van de laatste
gelijkheid gebruik maken is nog
t bekend.
insioenfonds Shell
N HAAG Het pensioenfonds der
hmklijke-Shell heeft in 1971 aan
isioenen en duurtetoeslagen 74,0
uitgekeerd tegen 63,1 min in
0. Het aantal actieve fondsleden
to toe van 17.492 tot 17.801 en het
lal gepensioneerden van 6662 tot
1- Daarnaast waren er nog 3499
34) uitgesteld pensioenen.
totaal van de beleggingen gaf een
neming te zien van 1645,8 min
1894,9 min. Het beleid waarbij
Egging in onroerend goed en in
'delen centraal staat, werd in ver
ste mate doorgetrokken.
^LO Océ-Van der Grinten zal
r binnenkort de voorgenomen in
ductie van de aandelen op de beurs
Parijs bekendmaken.
Saval Kronenburg
BREDA Saval in Breda (een Amal-
ga-dochter die brandblusapparaten en
sprinklerinstallaties vervaardigt) en
Kronenburg in het Brabantse Hedel
(fabrikant van brandweer- en vuilnis
wagens) hebben oriënterende bespre
kingen gevoerd over een algehele sa
menwerking. Aan de belangrijkste
voorwaarden hiervoor lijkt thans te
kunnen worden voldaan. Gedacht
wordt aan overneming van alle aande
len Kronenburg door Amalga. Het
doel van een samenwerking is door
coördinatie van beide elkaar aanvul
lende verkoopprogramma's vooral op
de internationale markten een sterke
re positie op te bouwen. Vakbonden
zijn voor overleg uitgenodigd.
Riva
AMSTERDAM De resultaten van
Riva (autohandel) hebben in de eer
ste negen maanden van 1972 op het
zelfde peil gelegen als in de vergelijk
bare periode van 1971. Als zich op
korte termijn geen belangrijke wijzi-
gingun in de economische situ°tie
voordoen, blijft het bedrijf bij zijn
verwachting, dat het winstsaldo over
1972 minstens gelijk zal zijn aan dat
over 1971 (ruim 2,7 min).
AMSTERDAM Matubel (houd
stermaatschappij van het Tu-
schinski bioscoopconcern) en de
mr. Hap-organisatie (Hifem) zijn
van plan een joint venture aan te
gaan. Hiervoor zal worden opge
richt de Nederlandse eethuizen
groep (NEG) waarin de beide
partners voorlopig ieder voor de
helft zullen deelnemen.
De NEV heeft ten doel de verbinding
in Nederland van de mr. Hap-formule
door middel van franchising en de
exploitatie van eigen vestigingen.
Voorts ligt het in de bedoeling om de
introductie, verbreiding en exploitatie
van andere voor franchising in aan
merking komende concepties ter hand
te nemen. Een woordvoerder van Ma
tubel weigerde echter iets te zeggen
over deze andere voor Franchising in
aanmerking komende systemen. Even
min wilde hij iets meedelen over de
financiële consequenties van de nieu
we joint venture.
Kon. Olie noteerde op 21 november i 39T»-
40'. (38%-%)" Philips S 16*v-', (16%-%).
Unilever 46%-47'. (46%-47%) en KLM
S 37 <35%). Opgave duPont. Glore, Forgan.
EFFECTENKOERSEN AVONDVERKEER
In het telefonisch avnndverkeer kwamen gis
teravond de volgende koersen tot stand.
(Tussen haakjes dc officiële slotkoers van
gistermiddag)
AKZO 70.S0 (70.60). Hoogovens (78.60).
Kon Olie 125.00-123.60 (123 60). Philips
54.10-54.20 (54.00) Unilever 146.30-146.80
(148.00). KLM 117.00).
de VS aan de dollarstandaard te ont
trekken
Doen zij dit ieder voor zich, zoals in
1971 het geval was. dan betekent dit
een algeheel prijsgeven van het stel
sel van vaste wisselkoersen. De prakti
sche bezwaren zijn, volgens drs. A.
Szész, te groot om zo'n stelsel voor
langere tijd aanvaardbaar te maken.
De bezwaren schuilen niet alleen in
de onzekerheid, die dit voor de han
del met zich meebrengt. Belangrijker
is nog, dat met name een land met
een open economie niet kan aanvaar
den, dat een ongewenste kapitaalin-
voer een belangrijke wisselkoersaan
passing afdwingt, die met concurren
tieverhoudingen niets te maken heeft.
Dollarstandaard
Voor de EEG is het dan ook noodza
kelijk vast te houden aan het beginsel
van de vaste wisselkoersen: gezamen
lijk moet worden getracht zich aan de
dollarstandaard te onttrekken. De
vraag is, of het streven naar een
monetaire unie dit gemakkelijker of
juist moeilijker maakt. Het zou dit
vergemakkelijken, aldus de pré-advi
seur, als het streven naar een mone
taire unie tot uitdrukking zou komen
in een toenemend samenvallen van
het algemeen economische en finan
cieel beleid: dan immers zouden de
betalingsbalansen der afzonderlijke
lidstaten dezelfde ontwikkeling verto
nen, wat een gezamenlijke gedragslijn
ten opzichte van de dollar mogelijk
zou mak-en. Komt de monetaire unie
evenwel in de bovengeschetste half-
permanente tussenfase met sterk uit
eenlopende betalingsbalansontwikke
lingen en waarin instituïonele en
politieke factoren met zich meebren
gen dat een aanpassing der onderlinge
pariteitsverhoudingen zo lang moge
lijk wordt uitgesteld, dan wordt de
omvang van een gezamenlijke revalua
tie of appreciatie tegenover de dollar
bepaald door het EEG-land, dat de
zwakste betalingsbalanspositie heeft of
meent te hebben.
De EEG kan zich onder deze omstan
digheden nooit aan de dollarstandaard
onttrekken met alle spanningen van
dien. Zich van de dollar losmaken
kunnen de EEG-landen alleen als zij
van tijd tot tijd met verschillende
percentages tegenover de dollar kun
nen revalueren. Dit betekent echter
wijziging van de onderlinge pariteits
verhoudingen, wat niet verenigbaar is
mei hel streven naar een monetaire
unie.
Hiertoe is besloten omdat het bij
wijze van interimdividenden over
1972 op de gewone aandelenkapitalen
uit te keren bedrag zodanig dient te
zijn dat bij N.V., in lijn met de
eerder uitgesproken verwachting in
samenhang met de geldontwaarding,
een interimdividend van ƒ2,71 per
nominaal bedrag van ƒ20 gewoon aan
delenkapitaal kan worden vastgesteld.
Om dit hogere interimdividend bij
N.V. te kunnen uitkeren, moet het
interimdividend van Limited naar
verhouding meer worden verhoogd
als gevolg van de waardedaling van
het pond sterling ten opzichte van de
AMSTERDAM Dankzij rijksuitke
ringen hebben de banken de afgelo
pen week zo blijkt uit de week
staat van de centrale bank ruim
500 min voorschotten kunnen aflos
sen. Per saldo hebben zij daarbij hun
tegoed nog iets zien toenemen. Dat de
geldmarkt desondanks dinsdag wat is
verkrapt, vindt zijn oorzaak in de
reeds beginnende december-ultimo die
traditiegetrouw een zware wissel op
de banken zal trekken. Hoewel wordt
verwacht dat het rijk in de komende
dagen nog enige uitkeringen zal doen.
voorzien geldmarktdeskundigen eerder
nog een verdere lichte verkrapping
van de markt door de uitzetting van
bankpapier. Het kasreservepercentage
is tot en met 29 november onveran
derd vastgesteld op nul.
gulden sedert de vaststelling van het
interimdividend over 1971.
De beide interimdividenden op de
gewone aandelen van N.V. zullen van
20 december a.s. af verkrijgbaar zijn.
Met het oog op de dividendstop in
Engeland is bij Limited het aan aan
deelhouders uit te betalen bedrag
voorlopig beperkt tot het bedrag van
het vorige interimdividend ad 4.52
pence per gewoon aandeel. De reeds
vele jaren geldende egalisatie-overeen
komst tussen Unilever N.V. en Unile
ver Limited in aanmerking nemend,
heeft het Engelse ministerie van fi
nancien toestemming gegeven tot een
regeling, waarbij het tweede interim-
dividend bij Limited in een later
stadium betaalbaar wordt gesteld.
Zoals bekend, houdt genoemde egali
satie-overeenkomst, die statutair is
vastgelegd, o.m. in, dat het bedrag uit
te keren op een nominaal bedrag van
12 aan gewone aandelen in N.V.
volgens de geldende wisselkoers gelijk
moet zijn aan het dividend per nomi
naal bedrag per 1 pond sterling aan
gewone aandelen in Limited. Het eer
ste interimdividend op de gewone
aandelen van Limited zal van 1 janua
ri a.s. af verkrijgbaar zijn.
Hierdoor wordt het belastingnadeel
vermeden dat onder de overgangsbe
palingen van de Engelse finance act
1972 zou ontstaan indien het dividend
op een vroeger tijdstip zou worden
betaald. Zodra het met de dividend
politiek van de Engelse regering ver
enigbaar zal zijn. zal het tweede inte
rimdividend b Limited worden be
taald aan de houders van het nu
uitgegeven gewone aandelenkapitaal
van Limited zoals deze in het aande-
lenregister van de maatschappij ten
tijde van de betaling van dit dividend
zullen zijn geregistreerd. Over 1971
bedroegen het slotdividend cn totale
dividend bij N.V. respectievelijk
3,69 en ƒ6,20 per nominaal bedrag
van ƒ20.
ACTIVA
Goud
Vord buitenl geld
Buiten! bet mid
Vord buitenl gld
Trekkingst IMF
Disconioporlef
Gekocht papier
Voorsch. rek ert
Voorschot Staat
Ned. munten
Bel kap. ell res.
Ueb en Invent.
Div. rekeningen
Totaal
PASSIVA
Bankbiljetten
's Rijks schatkist
Banken Nederland
Andere ingez
Btl geldsoorten
Buitenl banken
And met ingez
tegenwaarde IMF
Kapitaal
Reserves
Div reken.
Totaal
Goud en deviezen
Muntbiljetten
Schatk. p. buitenl.
Dekkingsperc.
In duizenden guldens
13-11-1972 20-11-1972 Tschlllen
fi 829.540 6.829.540 onv.
4.667 315 4 653.839 —13-476
Koersen in Montreal
r/11
21 11
66 63
693.620 160.767—532.S53
27.803 29.107 1.304
377.240 377.113 —127
178.930 178.930 onv.
62.7R2 62.937 +205
15.377.87414.830.933—546.941
10.657.20710.
2.705.598 2.
15.966
31.967
307.181
29 S08
2.567
S55.9S5
20.000
357.420
394.175
15.377.87414.
13 509.45113.
14.000
70.68
.593.814 —63.393
.193.254—512.344
24.460 +8.494
45.909 +13.942
304.704 —2 477
34.706 +4.S98
2.862 +-295
855 985 onv
20.000 onv.
357.420 onv.
397.819 +3.644
.830.933 —546 941
.493 398 —16.053
13.975 —25
- -- 20 II
Asbestos Corp. 17%
Canada Fund. 66 50
Consol Bathurst 16%
Dom Tar Chem 17% 17>, i6+„
Husky 17% 171 17
Nat. Gas 12 12 12
Mass Ferguson 18% 18%
Nat Resources 8.18L 8 lflL 8.19L
Shell Canada 53% 54%
Indust. Sporen Utll. Obi. Mods
17 nov. 1.005.57 227.60121.96 74.56 444.3
20 nov. 1.005.04 228.06 123.22 74.69 444.7
21 nov. 1.013.25 231.24 123.79 74.73 445.3
Realistischer
Aand. Obl. Tot. H. L.
17 nov. 20.220 22.540 1.823 890 603
20 nov. 16.680 22.880 1.815 797 662
73.57 +2.S9 21 nov. 22.110 28.080 1.813 893 584
De Europese Gemeenschap doet er,
volgens drs. A. Szész. in de situatie
van enerzijds een niet-parallel verlo
pend algemeen economisch en finan
cieel beleid en anderzijds een voortge
zette inconvertibiliteit van de dollar,
dan ook beter aan om te streven naar
realistischer doelen. Dit komt erop
neer, dat moet worden gestreefd naar
een systeem van vaste, maar niet
onveranderlijke wisselkoersverhoudin
gen en herstel van de bij vaste wissel
koersen behorende betalingsbalansdis-
cipline. Kortom: verwezenlijking van
de grondslagen van het stelsel van
Bretton Woods in samenwerking met
alle landen die daartoe bereid zijn.
Zolang herstel van de convertibiliteit
van de dollar niet mogelijk is zou die
samenwerking regionaal, d.w.z. binnen
een valutablok kunnen geschieden. De
verhouding tussen de valutablokken
zou dan moeten worden gekenmerkt
door een aanzienlijk grotere flexibili
teit dan tussen de landen van een
blok. Zo'n stelsel van valutablokken,
waarbij het IMF een wezenlijke rol
zou moeten spelen, zou geen conflict
inhouden, maar integendeel de moge
lijkheid scheppen afwijzing van de
betalingsbalansdiscipline door de VS
te combineren met afwijzing van de
dollarstandaard door Europa.
CHICAGO
Tarwe
dec.
mrt.
mei
20/11
227%
229%
225
21/11
227
228%
224%
Mals
dec.
136%
140 '4
143%
136%
140%
143%
mei"
89
88%
87%
90
88%L
68%
Sojabonen
nov. 369V.
Jan. 368%
mrt. 370%
3745.4
375%
375%
Rogge
dec.
juli
WINNIPEG
127 %b
133%
132%b
130b
135%
134%b
Haver
dec.
mei'
Juli
95%
95%
95%
9644
96%L
96'4 b
g - Gedaan; b - Bieden; L Laten; n Num.
Gerat
dec. 127
mei no i
Katoen
dec.
mrt
juli
Cacao
Loco G
Loco B
dec.
mrt.
33 lft
32.83-90
32.90
34.50-30
34.35-40
34.10
35%
32.50
32.75
Wultopa
'nco 149.50n 149.50n
dec. 148.50-154.00 47.00-149,50
7.10n
7.36-37g
ANTWERPEN
ul
I75n
170n
169n
174-179L
5.00-5.50
17ót)om
160nom
IBSnom
19.96
19.500
1579-1581
LONDEN
n per ton
Volkswagen
AMSTERDAM De daling van de
winst van het Volkswagenconcern is
tot stilstand gekomen en de basis is
gelegd voor een toekomstige verbete
ring. De nettowinst zal dit jaar nog
niet bevredigend zijn maar er is een
ommekeer bereikt. De autoverkopen
van de groep bedroegen in de eerste
negen maanden 1,61 miljoen stuks
tegen vorig jaar 1,77 miljoen. Het
concern produceerde 1,65 miljoen au
to's tegen 1,81 miljoen in januari-
september vorig jaar. De verkopen
zijn vooral de laatste tijd toegenomen.
Kip Kampeerwagens
HOOGEVEEN Voor de derde maal
sinds in 1966 het bedrijf van Kip
Kampeerwagens in Hoogeveen 450
personeelsleden zijn zelfstandig
heid verloor, is het in andere handen
overgegaan. Het Amerikaanse concern
Boise Cascade, heeft zijn hele recrea
tieve sector, waartoe ook Kip Kam
peerwagens behoort, afgestoten en
overgedragen aan Bendix Corporation,
ook in de Verenigde Staten.
Bendix Corporation had vorig jaar
een omzet van 1,6 miljard dollar en
ruim 86.000 werknemers. Het concern
beweegt zich onder meer op het ge
bied van ruimtevaart en vliegtuigelec-
troniea. electrische en mechanische
industriële produkten, bebossing, hout-
oogst en alles wat hiermee verband
houdt, zoals karton-, papierfabrieket
en houtzagerijen e.d.
Het is nog niet bekend of de overn
me door B-o+ v 7n\ t-,
voor het lö'J ;u;sit sterke ii.-i.su.!
WELLINGTON Nieuw Zee
land gaat over op het metrieke
stelsel. In 1976 zal er geen 'pint'
bier, geen 'pound' vlees en geen
'yard' stof meer worden ver
kocht. De nieuwzeelanders moe
ten gaan rekenen in liters, kilo
grammen en meters. Naar schat
ting zal het' werken met deze
grootheden, als men er eenmaal
aan gewend is, zesmaal zo snel
gaan als in het huidige archai-
sche maatsysteem.
Nu al geven de Nieuw Zeelandse
meteorologen hun verwachtingen in
graden Celsius en de neerslag wordt
gemeten in milimeters in plaats van
in graden Fahrenheit en inches. En
langzamerhand geven ook wegwij
zers afstanden aan in kilometers en
niet meer in mijlen en kilometertel
lers in de auto's dragen in Nieuw
Zeeland hun naam met recht.
Verkopers van wol, de steunpilaar
van de economie van de twee eilan
den, rekenen .sinds vorig jaar in
kilo's. In de scheepvaart verwacht
men. dat de onlangs begonnen om
schakeling op het metrieke systeem
over tienjaar voltooid zal zijn.
De 'gewone' bevolking van Nieuw
Zeeland moet binnen zeven jaar rijp
worden gemaakt vror het metrieke
stelsel. Daan-oor is een uitgebreid
programma ontwikkeld door de me
trieke Advies Raad (MAR). De raad
werd opgericht in 1969 en is ver
deeld in 14 verschillende secties die
er voor moeten zorg dragen dat het
metrieke stelsel ingang vindt in ie
der aspect van het maatschappelijk
leven. Noch de raad, noch de secties
echter kunnen dwang uitoefenen.
Overgaan op dc metriek berust vol
ledig op vrijwilligheid.
Overgang
Wanneer de overgang achter de rug
is behoort Nieuw Zeeland tot de
steeds groter wordende groep van
landen die de oude maten- en ge
wichtenstelsels vaak daterend uit
de Engelse koloniale periode heb
ben afgeschaft. Zeker 126 landen
worden thans door de Verenigde
Naties als metriek geklassificeerd of
bevinden zich in een overgangsfase.
Meer dan 80 procent van de handel
van Nieuwe Zeeland vindt plaats
met dit soort landen en dat is één
van de belangrijkste overwegingen
voor de verandering geweest. 'We
moeten letterlijk op gelijke voet
blijven met onze partners', meent
een Nieuw Zeelander.
Tot de landen, die in een overgangs
periode naar het metrieke stelsel
verkeren, behoren Groot Brittannië,
Australië. Zuid-Afrika, Canada en
S'n°'>pore. in de Veroivgde Staten
nam het Congres nog dit jaar een
motie aan dat de tijd voor de over
stap naar het metrieke stelsel nu is
gekomen. De V.S. is het enige grote
land ter wereld dat nog niet defini
tief heeft besloten over te gaan op
het metrieke stelsel.
Het kan niet worden ontkend, dat
het metrieke systeem eenvoudiger,
simpeler en efficiënter is dan aller
lei andere maatsystemen, Het heeft
bovendien het voordeel van interna
tionale erkenning en standaardisatie
Voor de overgang in Nieuw Zeeland
is een heel schema opgesteld voor
allerlei sectoren (landbouw, onder
wijs, recreatie, gezondheid, construe-
tiebouw enz). Omdat de schema's
zijn opgesteld door mensen, die in
elk der sectoren werken of er in
ieder geval nauw bij betrokken zijn,
verwacht men dat de gestelde doel
einden verwezenlijkt kunnen wor
den.
Een speciaal probleem in Nieuw
Zeeland is het overgaan van de in
heemse Maori's op het metrieke
stelsel. Een speciale commissie heeft
woorden uit de Maori-taal zo omge
zet, dat ze in een metriek stelsel
gebruikt kunnen worden. Een ande
re commissie heeft ervoor gezorgd,
dat er een speciale baby wordt gea
dopteerd die als 'Little Miss Metric'
is uitgeroepen. Een symbool voor
alle Nieuwzeelandse kinderen die
'nooit iets anders hebben .gekend
dan het metrieke stelsel'.
NEW YORK
ACF Industries
Airco
Allied Chemical
Alum co of Am
American Brands
Am Can
Am Cyanamld
Am Electr Power
Am Metal Climax
Am Moturs
Am Smelt and Ret
Am Tel and Tel
Ampex
Anaconda
Armco Steel
Atlai.t Richfield
Bethlehem Steel
Boeing
Burlington Ind
Canadian Pacific
Celanese
Chase Manhaltan
Chesap and Ohio
Chrysler
Cities Service
Colgate-Palmolive
Colt Industries
Communw Edison
Cons Edison
Cont Can
Cont OH
Curttss-wright
Curtiss-Wright A.
Dart Industries
Deere and Co
Dow Chemical
Du Pont (El)
Eastman Kodak
First Nat Ctty
Admiral Corp
Allegheny Pow S
Akrona
Am-Standard
Amsled Ind
Can Breweries
Cerro
Chadbuurn Getb
Chase Select Fd
Columbia Gas
Coininco
'Pon! Telephone
47% 48
29 29%
23 24%
35% 36%
15% 15%
3S% 38%
58% 58'»
47% 48
38% 39%
45% 46%
89% 89".
19% 19%
37% 38%
24% 25%
29% 30
37% 37%
34333i
43% 43
48 48%
45% 47
104% 103%
179% 183%
137% 139%
72 V* 72%
18 17%
23% 24
2 7-,4 28%
12% 13%
Gen Electric
Gen Foods
Gen Moturs
Gen Publ Utll
Gen Tel and Elec
Getty Oil
Gllette
Cimbel Brothers
Goodyear 1 and R
Gulf Oil
lllinuis Centr Ind
Insilco
int Bustin Mach
Int Harvester
Int Nickel of Can
Int Paper
Int Te) and Tel
29% 29%
82% 83%
22% 22%
31% 32
99 98%
60% 60',s
24% 25%
31% 31%
24% 24 H
31%
- 15%
5% 387%
38'.
31%
3/;i
31%
39%
61 60'
Ling-Temco Vough 9% 9%
Litton industries 12 12%
Lockheed Aircraf' 9% 9%
Marcor 29% 30
Martin Marietta i9%ex 20%
May Dep Stores 50% 51=4
Mcdontiel Douglas 35% 33':,
Mobil Oil 73 73%
Nabisco 63Vi 63%
Nat Cash Register 3t% 31%
Nat Distil and Ot 16% 16%
Nat Gvpsum 18% 19
Nat Steel 42%ex 42%
Nal Lead Ind 17% 17%
North Am Rockw 34% 34%
Pacific Gas and El
Penn Centra)
Pepstco
Phelps Dodge
Philip Morris
Philips Petroleum
Procter and Gamb
RCA
Republic Steel
Reynolds Ind
Royal Dutch Petr
Santa Fe Ind
Sears Roebuck
Shell OH
Southern
Southern Pacific
Southern Railway
Sperry Rand
Standard OH Cat.
Standard OH Ind
Exxon Corp.
Sludehaker-Worthl
Sun Oil
37% 37%
108% 110%
40 39'',
107% 107%
38% 38%
28 28%
49 49%
38% 40
33M
34';
115% 116%
34 54".
21% 21
43% 44%
47% 48%
46 45%
77% 78%
84'1 85%
87 87%
55% 56
43% 44
Unilever
Union Carbide
Umroyal
United Aircraft
Untied Brands
U S Steel
Western Union
Westmghoi
Wuolworlh
EL 42% 42%
11.38 1
32%
24%
19
19
tnt Bnk tor Rec
hit Flav Frag
tnt Paper <5 4)
9s%b 9S%b
82% 84 -.
59
25.80 25.70
42% 42%
29 29%
35% 37
Nat Can 16% 16%
NY C(Mitr A 7% 8%
N.irlh West B 69", 68%
N Amer Philips Co 36% 36%
occidental Petr 13 13
Standard Brands
landy Corp
IIIloll Elect
11 nned Corps
1 Gas
53% 53%
39% 39
