Dol van Himst: 'In Nederland is men verder
dan wij omdat er zakelijker gedacht wordt'
a mjJW/KWARTET ZATERD \G 18 NOVEMBER 1972
SPORT
T23/K23
JOHAN CRUIJFF DE BAAS VAN FADRHONC
door John Linse
het betaalde voetbal is het een (slecht) ge-
iruik geworden doorgebroken spelers ten koste
aljes het scoren onmogelijk te maken. Epi
host, ausputzer van FC Twente, scheen zich die
ewoonte niet te herinneren, toen Johan Cruyff
nkele weken geleden op het doel van Piet
yirijvers afstormde. Drost, die vrijwel gelijk op
neide met de Ajacied, liet zijn tegenstander
ogestoord het strafschopgebied binnendringen en
robeerde zelfs in die gevarenzone Cruyff met een
lire sliding te blokkeren. Het lukte niet. Cruyff
ntwcck Drost, scoorde fraai en was meteen
latchwinnaar.
faarom, zo luidde een indringende vraag, beriep
e doorgewinterde prof. Dorst zich niet op niet
oegestane, maar wel in het huidige profvoetbal
ebruikelijke middelen om Cruyff af te stoppen?
*n van de antwoorden werd aldus geformuleerd:
Kijk, Drost, onlangs niet door bondscoach Fad-
honc opgeroepen, aast nog altijd op een positie in
ct Nederlands elftal. Als je in de gunst van
adrhonc wil komen, moet je ook geaccepteerd
orden door Cruyff. Want Cruyff is de baas var.
adrhonc. Dus besloot Drost hem niet onderuit te
llen'.
Inzln? Niet helemaal. Afgezien van het feit, dat
(rost zich in een duel FC Twente-Ajax nimmer
il laten leiden door gevoelens die niet betrek
ing hebben op de belangen van zijn eigen
rerkgever, zit er wel een kern van waarheid in.
ruyff geldt in de wandelgangen van het lommer
rijke Zeist inderdaad als de baas van Fadrhonc.
Officieel niet natuurlijk. Volgens de boeken is de
KNVB nog altijd de werkgever van de bonds
coach. Van die instantie toucheert hij maandelijks
zijn salaris. Aan die instantie is hij verantwoor
ding van zijn beleid verschuldigd.
De praktijk is anders. Toen het bondsbestuur
vorig jaar serieus overwoog Fadrhonc zijn congé
te geven, er ettelijke vergaderingen aan wijdde,
kwam de spelersraad van het Nederlands eftal in
actie. Onder aanvoering van Johan Cruyff, de
woordvoerder en het 'brein' van de spelersraad,
werd er een aandoenlijke oppositie tegen de
voornemens van het bonds bestuur georganiseerd.
Fadrhonc moet blijven, wenste Cruyff, Keizer, Van
Hanegem en Israël. En Fadrhonc bleef. Het
bondsbestuur durfde zich niet tegen de wensen
van die spelers te verzetten, want het is juist dat
kwartet dat de kracht van het Nederlands elftal
bepaalt. Tegen de haren van die spelers instrijken
zou wel eens kunnen betekenen, dat de ambitie
om het Nederlands elftal naar de eindronden
van het wereldkampioenschap te voeren ernstig
zou afnemen. En dat was wel het laatste wat het
toenmalige bondsbestuur, dat toch al op talrijke
fronten werd aangevallen, zich kon permitteren
Cruyff, de 'baas van Fadrhonc'. Ook dat is uitc-
aard extreem gesteld. Want Fadrhonc heeft wel
degelijk invloed op de gang van zaken binnen de
nationale formatie. Maar werd het Nederlands elf
tal recentelijk nog van bovenaf bestuurd (Kessler).
Fadrhonc heeft er prijs op gesteld de spelers meer
verantwoordelijkheden toe te schuiven. 'Ik wil me
graag opoferen voor het belang van 't Nederlands
elftal', is een frase die frequent voorkomt in zijn
emotionele betogen. In de samenspraak tussen
bondscoach en spelers is Cruyff de centrale fi
guur. Ter illustratie: in de bestuurskamer van
Ajax riep Fadrhonc Cruyff laatst bij hem. 'Reop
jij de jongens bij elkaar voor de centrale trai
ning'. Cruyff: 'Welke jongens?' Fadrhonc: 'Dat
weet je wel'. Waarna Cruyff zijn ploeggenoten,
die officieel nog van niets wisten, waarschuwde.
Cruyff ontleent zijn positie niet alleen aan de
omstandigheid, dat hij tot aanvoerder van het
Nederlands elftal is gepromoveerd. Meer nog door
zijn steeds sterker wordende persoonlijkheid door
z'n inmiddels befaamde schoonvader Cor Coster
ontwikkelde zakelijke inzicht, rlsmede zijn voet-
balkwalitciten.
Johan Cruyff, Nederlar.c,s meest' gefeteerde voet
baller, is eerzuchtig, wil internationaal dezelfde
erkenning afdwingen als in Nederland het geval
Is. Meent, dat daar het wereldknmpioenschap voet
bal dé gelegenheid voor is. Cruyff jaagt niet
alleen op Duitsland '74 vanwege zakelijke overwe
gingen, er spelen wel degelijk sportieve ambities
een rol. Over het Nederlands elftal, zijn positie
daarin en meer aanverwante zaken gaat bijgaande
monoloog.
Natuurlijk koester ik wel nationale
ivoelens. Als ik de keus had tussen
leien voor het Nederlands elftal en
tn Beneluxelftal, zou ik voor het
erste kiezen. Als de voorwaarden
nminste gelijkluidend zijn. Je bent
eenmaal Nederlander. Wat zegt
ij de Benelux nou? Die nationale
evoelens laat ik tot op zekere hoogte
leespreken. Ik zal een duidelijk on-
erscheid maken. Veronderstel dat ik
lorgen geselecteerd word voor de
ederlandse ski-equipe. Dat zou ik
eigeren. Is veel te gevaarlijk. Dat
m ik eenvoudig niet verantwoorden,
ijn beroep is voetballer. Uit die
anche moet ik mijn verdiensten
itten.'
erzekering
uist om die risicofactor heb ik in
et verleden ook zo vaak geweigerd
in het Nederlands elftal uit te
imen. Vroeger moest je bij wijze
m spreken op Schiphol nog je verze-
ering afsluiten. Er was destijds to
tal geen organisatie; geen passende
geleiding. Daarom trok ik me voort-
urend terug. Ik begreep ook wel, dat
t niet zo leuk overkwam, dat ik me
nstant distanciëerde. Maar mijn ge-
ag was volkomen te verklaren. Kijk
aar eens wat er met Joop de Jong is
ibeurd. Die liep in het Nederlands
ital een blessure op en heeft zich
tergens op kunnen beroepen. Henk
koot liep eveneens een blessure in
nationale formatie op. Hij kreeg
èl een uitkering, 't Heeft dus wel
gehad. Voor iedereen. Punt is;
etbal is ons beroep. Voor welke
lectie je ook uitkomt, het móet
Ikomen verantwoord zijn.'
""n houding heeft de relatie met de
ormaldge bondscoach Kessler niet
irstevigd. Dat kon ook niet. Er wer-
!n wel resultaten van hem verwacht,
aar hij ondervond van alle kanten
genwerking. Is niet prettig. Maar
gezien daarvan, ik geloof toch niet
onze karakters geklikt hadden,
en kwestie van verschillende menta-
eiten. Kessler heet een man van
sciplme, is dat óók. En een Neder-
nder is in het algemeen niet zo
steld op discipline. Dat is op zich
et verwerpelijk. Hoeft ook geen be
zwaar te zijn. Als er maar iets tegen
het hanteren van discipline wordt
gesteld. Maar dat was er niet. Nog
maals. Geen honorering, geen dek
king, alleen problemen.'
'Wat is discipline eigenlijk. Of wat
voor effect heeft het? Vroeger werd
er gezegd: je moet om half elf in bed
liggen. Dat hoorde je dan aan en
vervolgens zat je tot één uur op je
kamer te kaarten. Nu zegt Fadrhonc:
'Ik stel voor dat we rond half elf naar
bed gaan.' Dan kan het vijf over half
elf worden, maar beslist niet later.
Wat is beter? Anderszijds realiseer ik
me dat bij een dergelijke benadering
vijf jaar geleden alles volkomen uit
de hand was gelopen. Je wist toen
niet eens wat dit vak inhield. We
stonden aan het begin van een zeer
snelle ontwikkeling.'
'In de periode Kessler waren we ge
woon niet volwassen genoeg om te
beseffen waar we mee bezig waren.
Wat hadden we voor een ervaring?
Niets. Ik herinner maar even aan
onze eerste Europa Cupfinale tegen
AC Milan. De ploeg leek toen profes
sioneel geschoold, maar tijdens de
wedstrijd werd duidelijk dat we dat
beslist niet waren. De instelling was
er niet naar. We overzagen het alle
maal niet. Begrijpelijk, want we lonk
ten in een recordtempo naar de Euro
pese top. Dat gold in nog grotere
mate voor het Nederlands elftal. Toen
het wereldkampioenschap in Mexico
eenmaal werd afgewerkt had iedereen
er wel bij willen zijn. Maar we had
den daar wel een enorme flater gesla
gen. We waren destijds halfkoers
Niet verder.'
veel gebeurd. Vrijwel elke club heeft
Eruopa Cup-ervaring. Je bent gewend
geraakt aan successen. Je accepteert
ze als iets normaals. Daaruit is een
enorm stuk zelfvertrouwen opge
bouwd. De tijd is rijp om ook met
het Nederlands elftal triomfen te ver
zamelen. Dit is eigenlijk een unieke
mogelijkheid. Het wereldkampioen
schap voor landenteams is het laatste
richtpunt. Het toppunt van hetgeen
er te veroveren valt. Ik betwijfel of
er na deze generatie niet weer veel
talent naar voren komt je hoort
veel negatieve berichten, maar dat is
toch een kwestie van afwachten
maar feit is, dat je nu een ploeg kunt
formeren met opmerkelijk veel kwali
teit, veel routine en veel ambitie.
'Ja, ik weet het. Het potentieel spe- Misschien is het inderdaad de laatste
Iers heeft sindsdien nauwelijks ver- kans om ons op dat front sterk te
andering ondergaan. Maar er wel manifesteren. Over zes jaar als de
Frantisek Fadrhonc omarmt vol irots Johan Chruijff.
eindronden van het volgende wereld
kampioenschap worden gespeeld, zijn
enkele voorname pijlers waarop het
Nederlands elftal rust te oud gewor
den. Wellicht is het toeval, dat er op
dit moment zo veel kwaliteit in het
Nederlands elftal verzameld kan wor
den.'
legende
Johan Cruijff geeuwt terwijl masseur Pierre van de n Acker een andere geblesseerde kandidaat voor het
Nederlands elftal onder handen neemt.
'Pele is een legende. Wat zeg je? Ik
zou dat ook kunnen worden, maar
ben dat nog niet? Klopt. Zou anders
wel prettig zijn. Daarom was ik ook
zo blij met die onderscheiding Euro
pees voetballer van het jaar. Ik ben
de enige die dat ooit heeft bereikt
zonder uit te komen in het eindtoer-
nooi van het wereldkampioenschap. In
die titelstrijd kun je veel sympathie
en erkenning afdwingen. Ik word na
tuurlijk gedreven door persoonlijke
ambities. Dat geldt voor iedereen;
daar ben ik geen uitzondering op. Ik
geloof dat de eerzucht van het indivi
du dé basis is waarop een teamsport
bedreven kan worden. Waarbij je ui
teraard de belangen van de ploeg in
ogenschouw moet nemen. Dat was
vroeger juist mijn probleem. Ik be
heerste enkele technieken, maar als
de tegenstander zich daar tegen wa
pende. ze kon elimineren, had ik geen
uitwijkmogelijkheden. Was ik van
geen belang voor de ploeg. Ook dat is
een kwestie van ontwikkeling. Door
je routine zie je alles veel scherper.
Kun je omschakelen. Daarom zegt
men ook, dat je pas op 27-jarige
leeftijd alles in de juiste proporties!
kunt zien. Ik hecht veel waarde aan
dat gezegde.'
'Laat ik voorop stellen dat een bonds
coach geen politie-agent moet spelen.
Dat kan niet. Hoeft ook niet, want we
kunnen nu zélf ons levensritme bepa
len. Fadrhonc stelt zich ook niet zoda
nig op. Volgens mij is het de ideale
figuur om het Nederlands elftal naar
Duitsland te loodsen. Hij verleent een
grote mate van vrijheid. En weet, dat
er geen misbruik van die vrijheid
gemaakt wordt. Waarom zou hij dan
voor een andere politiek kiezen?'
'Wat tactiek en opstelling betreft is
Fadrhonc altijd de man van het laat
ste woord geweest. Hij beslist zélf.
Orienteert zich alleen bij de spelers.
Als hij iemand naar een voorkeur
vraagt geloof ik niet, dat hij daarmee
een stuk verantwoordelijkheid af
schuift. Het klassieke voorbeeld Mans
veld voor de interland tegen Joegosla
vië' Ik be* er niet bij geweest. Als ik
commentaar lever, is dat niet hele
maal 'rond'. I': heb het ook maar uit
de kranten vernomen. Maar ik kan
me best voorstellen, dat Fadrhonc
toen Strik heeft genomen. Die wed
strijd moest gewonnen worden Dan
neem je geen debutant. Van Beveren
zou Strik geadviseerd hebben, omdat
hij een clubgenoot niet wilde laten
vallen? Als dat zo is. heeft Van
Beveren verkeerd geadviseerd. Je mag
in dergelijke gevallen geen sentimen
ten laten meespreken.'
zakelijk
'Veronderstel dat Fadrhonc aan mij
vraagt: kies eens tussen Van Beveren
en Stuy. Als ik op dat moment vind,
dat Van Beveren te preferen valt, zag
ik óók: Van Beveren. Of Stuy nu een
ploeggenoot is of niet. Dat heeft er
nie. mee te maken i* spe-lt betaal!
voetbal. Je wilt iets bereiken, winnen,
geld verdienen Dan is er geen ruimte
voor andere dan puur zakelijke over
wegingen. Daar moet je reëel in zijn.'
'De inbreng van de spelers bij het
uitstippelen van de te voeren tactiek
is gering. Werkelijk. Er is discussie
mogelijk, uiteraard, maar het gebeurt
weinig. Een speler vraagt wel eens
om een verandering, als hij meent
een zekere taak niet aan te kunnen,
maar het is niet zo. dat een speler
zegt hoe er gespeeld moet worden.
Trouwens ik, of welke speler ook,
kiest de samenstelling van de selectie
niet. En zodra je weet wie de 'zestien'
zijn. weet je al hoe er gespeeld gaat
worden. Dat is geen probleem.'
'Afgezien van het geld dat met het
Nederlands elftal te verdienen valt,
waren we al geïnteresseerd. Dat kon
je vorig jaar al merken .aan de sfeer.
Geld speelde geen rol in het afstem
men van je ambities. J- realiseert je,
dat er een goede ploeg, een kansrijke
ploeg, is op te bouwen. Er kunnen nu
prestaties geleverd worden. Het moet
mogelijk zijn bij de 'ïatste vier in
Duitsland te komen. Ik schakel de
kwalificatiewedstrijd tegen België be
slist niet uit. Ik borduur alleen maar
even voort op een eventualiteit, dat
we van België winnen. De Belgen zijn
juist een moeilijke tegenstander. Zij
hebben ervaring in dat soort toernooi
en. Voordeel! Anderszijds meen ik,
dat wij een team hebben, dat meer
kwaliteit bevat.'
oor Gerrit den Ambtman
eorg Kessler en vedette Pol van Himst zijn bepaald geen vrienden.
1 meer dan een jaar sluimert er tussen de trainer van de Belgische
ampioen Anderlecht en zijn populaire aanvoerder een fors opgelo-
en meningsverschil over de speelwijze van de Brusselse ploeg. Door
et vertrek van Jan Mulder lijkt de situatie tussen de twee persoon-
jkheden alleen maar verscherpt. Kessler posteerde Van Himst in
et centrum van de aanval. Een specifieke spits ontbreekt bij Ander-
•cht sinds deze zomer immers nog steeds. Geladen heeft Van Himst
ie taak op zich genomen en voor zichzelf grenzen gesteld. 'Ik wil
el plezier in het voetbal behouden, anders stop ik liever'.
van Himst (29, zeventig keer
iternational voor België) hecht nog
eeds de hoogste wa arde aan spel-
'eugde. Dat genoegen lijkt bij de
roef en zonder zelvertrouwen acte-
ende Anderlecht dit seizoen nog on-
indbaar. Daarom ook verheugt de
rvaren Van Himst zich op zijn optre-
en in het Belgische elftal, morgena-
ond tegen ëederland. Raymond Goet-
als, de schilderachtige bondscoach,
J een van de belangrijkste steunpila-
1Q van zijn formatie ongetwijfeld op
E plaats posteren, waar het spel van
an Himst het meeste rendement
tengt. En dat is kort achter de
inval. De positie, waaruit de
invoerder kan dicteren en dirigeren.
6 schutter (Lambert) in stelling kan
fengen óf zelf met de bal aan de
hoen in de diepte kan gaan. Van
Wist wil écht voetbal spelen. En in
*t streven wordt hij bij Anderlecht
'omenteel sterk beknot.
ver de sluimerende controverse met
e lastige Kessler zwijgt Van Himst
E*er. Begrijpelijk ook. Vorig jaar
toners is er al een fikse ruzie tussen
it tweetal tot de buitenwacht door
drongen. Dit keer zegt hij alleen
g wrzichtig: 'Ik begrijp de problemen
van Kessler. We missen nu eenmaal
een echte puntspeler. Stockman doet
zoveel mogelijk zijn best. Maar hij is
al 34 jaar. Van hem mag je niet
zoveel meer verwachten. De verstand
houding met Kessler is sinds het
vorig jaar een stuk verbeterd. Daar
kun je de huidige situatie niet mee
vergelijken'.
Van Himst is echter een echte 'voor
bereider'. Een speler, die graag van
de hem geboden ruimte profiteert,
een bal bij zich kan houden en een
beslissende pass wil uitdelen. Eigen
schappen, die in het Belgische voetbal
nog te vaak ontbreken. De stroom van
buitenlandse krachten naar de clubs
in de eerste- en tweede klasse heeft,
naast alle negatieve kanten-aan het
spelniveau van de competitie een po
sitieve bijdrage geleverd. Van Himst
signaleert een gunstige ontwikkeling.
Zegt: 'Het is mij opgevallen, dat een
clubelftal, dat in Nederland zeer de
fensief speelt, de volgende dag in de
kranten wordt afgemaakt. En terecht,
bij ons wordt het afbraak-voetbal nog
teveel bejubeld. De kranten, vermoe
delijk gedreven door chauvinisme en
voorkeur, roepen bravo als er re
sultaat wordt behaald. Maar de ma
nier waarop wordt nauwelijks geke
ken. Nu geloof ik, dat er toch veel
aan het verbeteren is'.
De Belgische scheidsrechters, té tole
rant en lakoniek in vergelijking met
het arbiterskorps in Nederland, heb
ben dit seizoen de teugels iets strak
ker aangehaald. De meer technisch
begaade voetballer (als Van Himst)
profiteert hiervan. Van Himst: "De
schoppers krijgen wat minder kans.
Het is hier al winst als de verdedi
gers proberen éérst de bal te spelen.
Jc komt bijna geen man voorbij zon
der dat je neergehaald wordt. Je leert
daardoor wel incasseren. De scheids
rechters durven tegen de hardheid
hier steeds meer op te treden en
strafschoppen te geven. De arbiter
speelt een vreselijk belangrijke rol in
de ontwikkeling van ons voetbal. Hij
gaat dat gelukkig steeds meer besef
fen. Desondanks hebben de Neder
landse spelers nog aanzienlijk meer
respect voor eikaars benen'.
Van Himst vergelijkt de situatie in
het Belgische voetbal graag met die
in Nederland. De in een riante bunga
low bij Brussel wonende Vlaming er
kent, dat Nederland qua spelpeil en
organisatie een flinke voorsprong
heeft opgebouwd. Dat beroert hem.
Van Himst blikt bijvoorbeeld jaloers
naar dé positie van de Nederlandse
prof als 'werknemer', en de erkenning
van die status. Verontwaardigd: 'Ne
derland is verder doordat er zakelij
ker gedacht wordt en het aantal volle
dige professionals aanzienlijk groter
is. De Nederlandse prof moét zich wel
druk maken over zijn positie. Hij
leeft louter van voetbal. In België mag
je eigenlijk maar een paar clubs vol
wassen noemen. Standaard Luik, An
derlecht en Club Brugge hebben de
Pol van Himst: 'Bij ons wordt het afbraak-voetbal nog teveel bejubeld'.
weg aangegeven. Nu hebben een stuk
of zes, zeven clubs een enigszins pro
fessionele organisatie. Maar de meeste
spelers worden nog als slaven behan
deld. Wat dèt betreft hebben de bui
tenlanders een gunstige invloed. Ook
onze clubs gaan steeds meer over tot
het voorleggen van contracten aan de
spelers. Dat de situatie nog niet
ideaal is, blijkt wel uit het feit, dat
een man als Jean Thissen bij
Standaard nog steeds geen contract
heeft. Hij kan daar niet zonder meer
vertrekken. Hij is nog afhankelijk van
de goedheid van de bestuurders. On
voorstelbaar eigenlijk. Anderlecht
loopt bij de ontwikkeling gelukkig
voorop'.
Als illustratie van de vergaande verza-
keling van liet Nederlandse voetbal
schuift Van Himst met grote gretig
heid de verdiensten in de nationale
elftallen naar voren. Hij noemt d»
bedragen die aan de spelers van het
Nederlands elftal uitgekeerd worden
'absurd'. Zijn aanklacht: 'Waar moet
dit heen. Stel, dat Nederland de eind
ronden van het wereldkampioen
schap in West-Duitsland bereikt. Dan
zullen die jongens minstens een mil
joen moeten verdienen. Dat gaat toch
te ver? Op deze manier gaat de markt
stuk. In België hoeven we er niet eens
aan te denken een dergelijk bedrag te
vragen. Er zou alleen maar hard gela
chen worden. De Nederlandse bond
heeft door toe te geven een grote fout
gemaakt. Is ook schuldig aan die
ongezonde situatie. Alles rond het
Nederlands elftal is ideaal, dat wel.
Het zou dan ook abnormaal zijn als
Nederland de eindronden niet zou
bereiken'.
Pol van Himst speelt morgenavond
voor de zevende keer tegen Neder
land. Hij weet, dat dit de belangrijk
ste interland tussen beide ploegen is.
Zegt ook, dat Nederland zwaar favo
riet is. Het doet ook hem blijkbaar
genoegen. 'In Nederland loopt veel
meer talent. Het nationale elftal kent
echte uitblinkers. Wij moeten het van
onze eenheid hebben. Dat die aanwe
zig is, danken we aan Goethals. Hij is
de beste doping. Die man is goudeer
lijk en ongelooflijk enthousiast. Dat
is zijn grote kracht. Hij kan een ploeg
als geen ander in de stemming bren
gen. Als je slecht speelt, zegt hij het
onomwonden. Iedere speler weet wat
hij aan Goethals heeft. Ik speel graag
met hem'.
Van Himst, een grote persoonlijkheid,
heeft in België al een glanzende carriè
re afgewerkt. Hij tekende vorig sei
zoen een contract, dat hem ook in de
komende vijf jaar aan Anderlecht
bindt. Hij werd in zijn land diverse
keren tot voetballer van het jaar
uitgeroepen, heeft een kapitaal in een
koffie-branderij geïnvesteerd. Van
Himst heeft alles bereikt. Nog wen
sen? 'Het voetbal, dat Ajax speelt
fascineert me. Dat is nieuw. Die ont
wikkeling heeft zelfs het wereldkam
pioenschap in 1970 in Mexico niet
aangegeven. Brazilië kon de titel berei
ken dankzij een sterke aanval en
ondanks een zwakke verdediging.
Ajax is compleet, in alle opzichten.
Het onmogelijke kun je niet forceren.
Dat beseft Ajax. Het gaat als het nog
gelijk staat niet jaren. Het speelt
zonder enige complexen. En dan die
zekerheid. De enige manier om kan
sen te scheppen is gewoon voetballen.
Dat moeten ook wij morgen tegen
Nederland goed onthouden'.
