dag,maandag
'Ik zei altijd tegen mezelf:
je moet van die kappersstoel
beslist geen preekstoel maken'
TROUW/KWARTET MAANDAG 13 NOVEMBER 1972
BINNENLAND T6
De schrijver RIK VALKENBURG over zijn nieuwste boek
'Oranje overal', geloof, politiek en prinses Irene
ry-
Ageeth iS door-IWee- afdelingen
in Amsterdam kandidaat ge
steld. Of ze hét Binnenhof haalt
is onzeker, want ze staat op de
24ste plaats gënoteerd. Dat is
erg laag en in feite-een, onver
kiesbare plaats. Andere vrou
wen op de FvdA-lijst: H. Bak
ker. J. H. van Nunen qn E. H.
C. Salomomayns.
Willy Corsari
gaat door
Voorproefje versierde strandmode
Er is op het moment al weer een levendige handel in
strandkleding voor de zomer van 1973. Hier een getekend
voorproefje van Benger Ribana, in Nederland uitgebracht
door de firma Van der Nap uit Amsterdam. De bikini's
zijn weer zo klein mogelijk met veel accessoires als plastic-
en zilverringen en met emaille medaillons. Dus: versierde
bikini's. Bij de badpakken is de rug zo bloot mogelijk en
de strandpakjes zijn lang.
Het lijkt wel de titel van een
boek: '-Willy GorSari gaat door.'
Maar ,het is de werkelijkheid.
Willy Corsari. de bijna 75-jarige
schrijfsterf heeft het. nog lang
niet allemaal gezien. Ze schreef
1 2<* romans vier meisjesboeken,
elf thrillers, een serie korte
Varhalen ep .nu is ;haar vferk
dan ook nog -öp een grammo
foonplaat gezet. Afgelopen vrij
dag was de schrijfster ook al te
zien als lid van het panel in
het-tv-spel 'Waar óf niet.' Zoals
bekend js er net een boek en
een grammofoonplaat versche
nen met als titel: 'Liedjes en
herinneringen.' Commercie-ge-
voelig als Willy ineens blijkt te
zijn bleek ze het er van harte
'ajfs..tlat,.njaat en
- boek;-vlak voor-vijf december
- Khkwltaiin. 1
«j K 9 fc
De eerste stai
van Tiemeijer
Jeugd weet
hoe te stemmei
Uit een enquête is geblel
dat meer dan de helft van
nieuwe kiezers tussen de 18
21 jaar nog niet weet, wat
op 29 november zullen st
men. Deze enquête is gehou
onder een groot deel van
jeugd in noord-west Overijl
w-aar woensdag nieuwe genu
teraden gekozen moeten i
den.
Gebleken is, dat 22 pet van
jonge kiezers geen belangs
ling heeft voor de raadsveit
zingen en dat 40 pet van
ondervraagde jongeren i
eens op de hoogte was van
feit, dat er als gevolg van
gemeentelijke herindei
raadsverkiezingen worden
houden. 12 pet van de om
vraagden wist nu al te vei
len, dat zij ook op 29 noven
niet zullen gaan stemmen.
Opvallend was verder dat kii
ren van confessioneel stemn
de ouders meestal op een 1
andere partij stemmen. Van
ondervraagde scholieren kooi
pet voor links, 21 pet voor
confessionele partijen, 21 pel
beraal-democratisch en 18
sprak geen voorkeur uit.
dagpecepi
zie je m'n blote benen enz. Toen was
de soldaat een excentrieke figuur met
een raar mutsje op, schoenen met
zoolbeslag enz., men hoorde ze kilo
meters ver reeds aankomen. De man
nen van rats, kuch en bonen. Zonder
dat er een VVDM was, is er ontzagge
lijk veel ten goede veranderd. Men
had daar eens wat meer op moeten
wijzen, maar dan wordt men niet
populair. De geest wordt steeds meer
ondermijnd en men zal daar mee
doorgaan, want de drijvers in deze
verbanden zien niets liever, dan dat
het Nederlandse leger wordt gelikwi-
deerd. Er was eens een man die zich,
om andere reden, afvroeg: slikt dit
volk dan Alles! Inderdaad: volk van
Nederland, slikt u dan alles, zonder
dat er 'noemenswaardig protest klinkt
en moet een klein deel de dienst
uitmaken?
Alphen aan de Rijn
J. H. Noomen
Gereformeerd zijn (3)
De heer W. H. Douma noemt in zijn
bijdrage in Tr/Kw van 23 oktober
slechts enkele cijfers uit het rapport
van de in Wageningen gehouden
enquête. Op deze cijfers komt de heer
P. G. Rotte in de krant van 31
oktober tot de conclusie 'Wie dacht
dat het nog al mee valt, wordt hier
geconfronteerd met de harde feiten.
De feiten zijn echter nog harder. Wat
te denken van de volgende cijfers:
85% van de 16-19-jarigen voelt zich
losjes of niet met de kerk verbonden.
Van do 19-24-jarigen en 25-39-jarigen
is dit percentage resp. 90 en 66. Dit
zijn de groepen die het kerkewerk
straks moeten overnemen of hiermede
reeds bezig zijn. Vóór kanselruil en
intercommunie met de R.K. is 40%
der leden. Idem met de Nederlandse
Protestanten Bond. Doopsgezinden en
Remonstranten 30%. Is dit een gere
formeerde kerk? Jammer genoeg, ja.
De heer Douma vindt dat de resulta
ten van dit onderzoek in Wageningen
aandacht verdienen in ruimere kring.
Akkoord, als men er dan maar uit
leest hoe het niet moet gaan met de
kerk en men Wageningen niet als
voorbeeld ter navolging stelt
Wageningen
P. L.UCAS
Boycot
Met enige verbazing las ik in Tr/Kw
van 3 november dat Nederland in de
VN zich bij een resolutie over de
veroordeling van de apartheid in
Zuid-Afrika heeft onthouden van
stemming. Als motivatie gaf de Ne
derlandse afgevaardigde op, dat Ne
derland tegen een isolement van Zuid-
Afrika is, maar met een dialoog de
Zuidafrikaanse regering ervan moet
proberen te overtuigen dat ze de
apartheidspolitiek moet beëindigen.
Dit lijkt een onrealistische stellingma-
ne. Dacht de Nederlandse regering nu
heus dat Zuid-Afrika op aandrang van
Nederland zijn apartheidspolitiek, die
zo fundamenteel is voor dat land, zou
afschaffen? Trouwens een poging de
dialoog op gang te brengen is door
Zuid-Afrika onbeantwoord gebleven.
Het is dan ook duidelijk, dat hier iets
anders achter steekt. Nederland heeft
grote handelsbelangen in Zuid-Afrika
en wil deze niet op het spel zetten.
(ADVERTENTIE)
^laimêöe&
Kwaliteits-
HANDSCHOENEN
en -TASSEN
Handzame prijzen.
In Uw omgeving
voorHANOEN.
Dc auteur Rik Valkenburg samen met professor Plate, die
de meeste Oranjetelgen ter wereld hielp.
krijgen mijn verhaal ook alle
maal toegestuurd. Dan zeg ik:
haal er de scherpe dingen maar
uit. Maar niet de belangrijkste,
anders is het niet meer lees
baar. Ik voel mij de schakel
tussen de academisch gevormde
theoloog en de
de leek.
Rik: 'Nee, in onze kringen zeg
gen we nooit de leek, maar: de
geïnteresseerde gelovige. Nou.
ik had eerst Vroegindewey. la
ter Overduin en toen Buskes,
Jager en ineens een doorstro
ming naar de top.'
Valkenburg zegt dat hij nooit
had gedacht dat dit hem alle
maal ten deel zou vallen. 'Ik
doe mijn werk ook biddend, dat
mag u gerust weten. Ik heb als
gedachte: mijn lezers te interes
seren in het boeiende van het
geloof. Kijk, als ik bij Kuitert
zit. dan vraag ik echt niet om
gelijk. Want ik zit er vaak net
als u bij: te luisteren en te
schrijven. Hoewel, ik heb nu
zo'n hele kleine baïidrecorder
cn dót gaat fijn. Dan heh je de
handen vrij.'
Heeft een schrijver als Rik Val
kenburg, die bij progressieve en
conservatieve theologen kind
aan huis is, heeft die schrijver
zelf nog het geloof behouden?
'Ja. Daar kan ik volmondig ja
op zeggen. Vaak heb ik het dat
ik kapot ben van een interview.
Hoewel je zelf vuur geeft, word
je ook getroffen door het vuur
van de tegenstander. Maar na
een week keer ik weer terug tot
het geloof dat ik na veel strijd
door Gods genade heb ontvan
gen'.
U was vroeger atheïst?
'Nou, atheïst. Laten we zeggen
dat ik erg ver van de catechis
mus af ben geweest. Maar nu:
nu verwacht ik Christus op de
wolken. Wat ik zo mooi vind
dat is wat Christus zelf heeft
gezegd over die tien meisjes
met de brandende lampen. Vijf
meisjes hadden geen voorraad
meer. Kijk, dat is een waarschu
wing voor mezelf die ik ook wil
doorgeven.'
Staat u zelf wel eens zonder
olie?
"t Is frappant dat u dat zegt,
maar op weg naar paleis Soest-
dijk, toen met dat interview
met H.K.H. Prinses Irene, zag
ik in mijn Daf 55 ineens de
benzinemeter op nul staan.
Toen dacht ik: zie je wel: je
moet regelmatig bijtanken.
Straks kom je te laat bij hare
koninklijke hoogheid. Zo is het
in het leven ook: we moeten
steeds bijtanken bij God. Hé,
daar heb ik eigenlijk nog hele
maal niet bij stilgestaan. Dat is
mooi. zoals u dat zegt.'
Wat vindt u van de moderne
stromingen in het geloof?
'Het evangelie is zo politiek
gearrangeerd de laatste tijd. Ze
zeggen dat als er overal vrede
is en welvaart, dat het dan goed
is. Maar ik geloof: zoek eerst
het koninkrijk Gods dan zal u
alles worden toegeworpen. Kijk,
dat eerste en tweede gebod, die
zijn zó in elkaar verweven dat
je je naaste nooit kunt verwaar
lozen. Ze schreeuwen maar dat
de patroon goed moet zijn voor
z'n arbeiders. Maar ik zeg: die
arbeiders moeten ook goed zijn
voor de patroon!'
Nu passen we even de scherpe
vraagstelling van Rik Valken
burg zélf toe, zonder onfatsoen
lijk te worden:
Kan iemand die lid is van de
Partij van de Arbeid ook een
belijdend lidmaat van de kerk
zijn?
De heer Valkenburg twijfelt
een ogenblik. 'Daar geef ik
geen concreet antwoord op,'
zegt hij na enig nadenken. 'Wat
'Ik wil dat anders formuleren:
het is een positief boek. Veel
christelijke schrijvers durven er
niet meer voor uit te komen
dat ze christelijk zijn. Ik heb
het eerste exemplaar ook aan
H.K.H. Prinses Irene mogen
aanbieden toen ze was bevallen
van de prinselijke tweeling.'
Speciaal over dat ziekenbezoek
heeft de heer Valkenburg een
kort .verhaal geschreven, waar
uit hier enkele passages.
y. .op de zonnige morgen van
de stralende 26ste oktober stond
ik tegen tienen voor de Hoofd
ingang van het Radbout-Zieken
huis. Al spoedig ontdekte i'k de
heer J. Voorhoeve, directeur
van de Uitgeverij, die mij op
deze tocht naar de prinses zou
vergezellende eerste die we
daar zagen was prins Charles
Hugo (Carlos, zegt de prinses)
die er opgeruimd uitzag en ons
bijzonder spontaan verwelkom
de. Het viel ons op hoe goed
Nederlands hij sprak. De prins,
breed lachend: 'Ja, dat heb ik
vooral in het ziekenhuis ge
leerd.' ogenblikkelijk komt
H.K.H. Prinses Irene ons tege
moet. Ze ziet er nog wat pips
uit. maar haar stralende glim
lacht werkt aanstekelijk. In een
mum van tijd zijn we in een
geanimeerd gesprek gewik
keld we beseffen dat prins
Charles Hugo in het vervolg
zijn koninklijke schoonouders,
schoonzussen en zwagers met
succes zal weten te pareren, nu
hij zo vasthoudend en met zo-
veel succes zich geworpen heeft
op de Nederlandse taalde
koffie die de prinses zelf in
schenkt laten we ons goed sma
ken
Rik Valkenburg vormt samen
met mensen als Jan de Hartog,
G. K. van het Reve en Jan
Wolkers, het hechte groepje
schrijvers dat van de penne-
vruchten kan léven. Maar moch
ten er ooit donkere wolken zich
boven de heer Valkenburg sa
menpakken, dan is daar altijd
nog de kappersstoel waarboven
twee bordjes hangen. Het ene
met: 'Spreek vrijmoedig over
God, maar misbruikt Zijn naam
niet' en het andere: 'Wie
scheert met verstand, zeept in
met de Vergulde Hand.'
men schrijft ons
De redactie behoudt zich het reebt voor om
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkatle werdt met dc naam van do
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de heer Joh. C. Francken.
aeeretarls van de hoofdredactie var. Trouw-
Kwartet, Postbus 85». Amsterdam.
VVDM
Jaren geleden zongen we: O sergeant,
ze hebben m'n sokken gestolen, o
sergeant, ze hebben m'n schoenen ge
pikt, m'n poeties zijn verdwenen, nu
De Veenendaalse kapper Rik
Valkenburg (48) is zo lang
zamerhand de schrik van
alle theologen. Met zijn forse
postuur en meestal geflan
keerd door zijn 'makker',
een theologisch student,
dringt hij door tot de stu
deerkamer van mensen als
Kuitert en Buskes. Sinds
kort is hij ook 'in' bij ko
ninklijke personen. Ten
paleize of in het ziekenhuis
(wanneer we er weer dat
Oranje-telgen hebben bijge-
kregen): Rik Valkenburg
praat uitvoerig met hen,
schrijft zijn belevenissen op,
laat de boel uitgeven en zijn
boekjes worden verkocht als
glaasjes oranje-bitter op
koninginnedag. Wie is deze
wonderlijke figuur in domi
neesland?
Ik moet er een fikse rit naar
Veenendaal voor over hebben
om dat uit te zoeken. 'Hoe hard
gaat uw auto,' vraagt Rik. op
mijn vraag hoe lang je er van
Amsterdam naar Veenendaal
over doet. 'Honderdzeventig.'
zeg ik. 'Oh,' zegt Rik, 'de mijne
maar honderdvijftig.' En als we
dan tegenover elkaar in de hel
dere kapperszaak zitten, zegt
hij: 'Dat was weer even de
zondige mens in mij: gij zult
niet begeren uws naaste huis,
vrouw en ezel. Nou, misschien
heeft u een lichte toon van
jaloezie gemerkt, toen uw auto
harder kon dan de mijne. Tja,
het is een voortdurende strijd.
Ik ben echt geen heilige. Ik
wou dat ik het was.'
Daar zit dan de schrijver van
boeken als 'Jongeling ten voe
ten uit*, 'Frontale botsing', 'Ha
ring of ikuit' en 'Waar het om
gaat*, om er maar enkele van de
ongeveer twintig te noemen.
Omdat hij door zijn talrijke
interviews met theologen vak
man is geworden, helpt hij mij
een handje door eerst iets over
zijn jeugd te vertellen. Dan
krijgen de mensen een helder
beeld van de persoon om wie
het gaat. 'Ais kind schreef ik al
veel,' meldt hij. 'Ik ben geboren
in een volksbuurt. Mijn vader
was fabrieksarbeider. Ik heb
een jaartje mulo gedaan en
toen brak de crisistijd aan. Ik
werkte een poosje in een siga
renfabriek. Mijn broer had toen
al een kapperszaak. Nou, ik
toen ook. Maar je bent niet
zomaar kapper hoor! Het was
toen ook nog volop scheren. Ja,
die elektricische apparaten heb
ben daar een beetje de klad in
gebracht. Rik vertelt dat hij
door dat kappersvak veel met
mensen in aanraking kwam. Je
steekt er wat van op. Tja, je
moest natuurlijk ook weieens
over het weer of over de zon-
dagssport praten. Dat deed Rik
dan ook wel, want je moet de
klanten niet wegjagen. 'Ik zeg
altijd maar: je moet van de
kappersstoel geen preekstoel
maken, daar bewijs je God geen
dienst mee. Want het calvinis
me leert ons ook dat je je vak
zo goed mogelijk moet uitoefe
nen.'
Tegenwoordig knipt Rik alleen
nog maar z'n broer. Voor de
rest reist hij het land door op
zoek naar interessante theolo
gen.
'In m'n hart had ik altijd al
andere aspiraties. Kijk, het liep
zo dat ik in 1964 m'n heup
brak. Nou, eerst het ziekenhuis
in en ik ben toen wel een jaar
lang voor honderd percent inva
lide geweest. Ik had al eens een
kinderboekje geschreven en een
kerstverhaal. Ik dacht toen: ge
sprekken met theologen, die
zijn er nog niet. Kijk, ik hou
van een scherpe vraagstelling,
maar nóóit onfatsoenlijk. Ze
Champignonsoep
met witte wijn
50 gr. boter
50 gr. bloem
1 1 bouillon
300 gr champignons
halve dl. witte wijn
halve dl. slagroom
peterselie
Nieuwe make-up tinten
De bladeren van de bomen moeten dezelfde kleur hebben
als de nagels. Orlane heeft als herfsttinten toonschakerin-
gen uit de wijnstreken van Cognac, Bordeaux en Bour
gogne. Een caramelkleurige poeder met gouden glans, een.
Bordeaux-rode lippenstift en Revlon brengt daarbij The
Spicy Ices, een serie tinten waarbij vooral de bruinrode
nagellak naar voren springt.
Nog twee maanden en dan
krijgt de acteur Hans Tiemeijer
A.O.W. Een halve eeuw geleden
was .Hans leerling-stuurman,
maaf hij;, werd later afgekeurd.
Zijii eerste aanraking met het
toneel fctfam door drie mooie
zusjeq, waar Hans wel iets in
zag.-'Toen hurt'Vqder Hans eens
meenam naar .de schouwburg,
was hij verkocht. Niet aan de
meisjes, maar aan het toneel.
Sindsdien heeft Tiemeijer 588
rollen gespeeld, van figuraties
tot hoofdrollen. Na 46 jaar
stapt hij nu van dé planken
met het^ stuk 'Hét woud.'
zout, peper
worcestersaus
tabasco
Smelt de boter, voeg de bk
toe en giet er de hete boul
(gemaakt van twee tabletf
bij. Voeg de gewassen in i|
jes gesneden champignons I
Laat het geheel vijf mini
doorkoken en maak de soej
met witte wijn, de slagroom
kruiden en de fijngehakte
terselie. Menutip: Champigj
soep met witte wijn, rode
runderlapjes, gekookte aarj
pelen, fruit.
ik zelf straks ga stemmen? Ik
twijfel nog tussen S.G.P. en
G.V.P. Maar dat neemt niet weg
dat ik mensen als Schakel en
Roolvink uitstekend, weet te
waarderen.
Had Rik Valkenburg zelf domi
nee willen worden?
'Ik zou graag ziien dat u het
daar in uw verhaal niet teveel
over hebt. Laat u dat er maar
buiten. Ik heb weieens gepreekt
hoor. In Zwitserland. Mijn
vriend was dan liturg en ik
hield de preek. Dan plakten we
het overal aan en de koster zei
later dat hij nog nooit zo'n
volle kerk had gezien. Ja, dat
deden we dan: een kerkdienst
voor Nederlandse vakantiegan
gers.'
Laten we het nu even over uw
nieuwe boek hebben: 'Oranje
overal'.
'Nou, dat is een boek met inter
views met mensen die de leden
van het koninklijk huis van
nabij hebben meegemaakt. De
fotograaf Jan Sterk, majoor
Bosschardt, die met prinses Be
atrix door donker Amsterdam
heeft gelopen, professor Plate
en dan ook een interview met
prinses Irene.'
Kan dat zomaar? Een interview
met prinses Irene?
'Kijk, dat zit zo: de prinses valt
buiten de Rijksvoorlichtings
dienst, dus dat gaat een stuk
makkelijker. De uitgever heeft
haar geschreven, en toen was
het meteen goed.'
Het is geen kritisch boek ge
worden, hè?
Deze houding moet ten sterkste wor
den afgekeurd. De enige methode om
de apartheid te bestrijden is een ef
fectieve handelsboycot, die massaal
moet worden opgevolgd. Blijkt dit
niet haalbaar te zijn, dan toch zal
Nederland, om principiële redenen
moeten weigeren handel te drijven
met Zuid-Afrika.
Groningen B. Stulp
Politie (4)
Dat de politie openlijk gaat demon
streren. lijkt mij toch niet de aange
wezen weg, om salarisverhoging (en
mogelijk meer nuttige en andere ge
wenste zaken) te bereiken. Dat de
politie een moeilijke en zware taak
heeft, vooral in de tegenwoordige tijd,
daarmede zal in 't algemeen een ieder
het wel eens zijn, en 't zou om -ie
reden wel heel billijk kunnen zijn,
dat de salarissen zouden worden ver
hoogd. Doch de politie, gezagsap-
paraat, op straat demonstreren, nee,
daarmede kan ik het als oud-politie
man, niet eens zijn.
Leeuwarden D. Miedema
PPR (slot)
Alle briefschrijvers dank voor hun
i* jfFv u
aandacht. Ik erken-?dat het lid afrjn
van een •christelijke" kerk, chrisiflffke
groepering, christelijke politieke par
tij enz. geen certificaat is voor chris
ten zijn. Er zijn ook echte ohristenen
lid van niet christelijke groepeïïhgen,
partijen enz. Als Christus centraal
staat in je leven, gaat dit je'Jeven
beheersen en overheersen. Dan «word
je gedwongen uit liefde tot fiem,
weer naar een christelijke kerk, groe
pering, politieke partij toe te gaan. ,A1
zijn er die- om een of andere reden
een andere mening hebben, toch blijft
die onderlinge band bestaan, de uit
gangspunten blijven voor allen de
zelfde nl. trachten Gods opdracht te
vervullen, met alzijn facetten, dus
ook bidden voor elkander en .i'oor
tegenstanders waar ook ter wereld.
Waar een vertikale verhouding' tot
God bestaat, blijft de horizontale op
dracht voor ons allen dezelfde-" Alle
briefschrijvers ontweken min of meer
mijn vraag, waarom een partijleiding
contact zoekt met een niet christelijke
partij, terwijl men openlijk uitspreekt
dat een chr. politieke partij heeft
afgedaan (wij kozen deze mensen; als
men ons ongeloofwaardig, onbetrouw
baar en onchristelijk vjndt in deze
christelijke politieke partijen, kan
men de kiezers niet uilsluiten). Men
kan twisten, ovèr de..vraag, wat is
ongeloofwaardig, onbetrouwbaffli
onchristelijk, dit geeft alleen
koude harten. Laten wij als cl
nen ophouden met elkaar om de
te slaan, niet doen of deze o
beter Gods woord uitdraagt em
zijn alle zondig, kunnen alleei
bereiken als wij uit liefde tol
met elkaar meewerken, ondank
ten en tekortkomingen, tot e£
onze Heiland.
Maasland A. Noi
(ADVERTENTIE)
