Uhoeft nietperse Ie studeren
(mieweten \n\ i
wat er leeft bij de l/LI....!
böh
M'ARKL
Nelly van Dijk-Has
(80 jaar, miljoen
boeken) overleden
abinetsbeleid krachtig
erdedigen, zegt
Biesheuvel in Spakenburg
Geld nodig?
Binnen'n paar dagen
geregeld-met een
persoonlijke lening
van de NMB
Instanties wantrouwend
tegenover vluchtelingen
'Commerciële exploitatie
Planken Wambuis
voorkomen'
Veel avondstudenten
zelfbij onderwijs
NKOV-voorzitter:
middenstand blijft
steeds meer achter
Johnny Kraaykamp uit ziekenhuis
Donge-actiecomité
eist sluiting
fabriek Transicol
Huizenkraken wordt
een strafbaar feit
Twijfel aan effect
prijsmeldingsplicht
Auto in brand
uit woede op
belastingen
Wat weet u van...
Metaalbonden
loonsverhoging
in centen
[OW/KWARTET ZATERDAG 4 NOVEMBER 1972
BINNENLAND T9/K9
Van onze parlementsredactie
SPAKENBURG Premier Biesheuvel heeft bij het begin van zijn
lerkiezingscampagne op een bijeenkomst in Spakenburg aangekon
digd dat hij van plan is het kabinetsbeleid 'krachtig en met volle over-
uiging' te verdedigen 'ook tegen de unfaire, onbekookte en onspor-
ieve aanvallen van de rode drie'.
liesheuvel zei dat er onder geen
nkele omstandigheid na de verkiezin
gen een kabinet zou komen van de
rogressieven en de confessionelen,
mdat het PvdA-congres de deur met
en harde klap heeft dicht gegooid.
De hand van Den Uyl zat er nog
ussen en is nu dan ook beschadigd',
ldus mr. Biesheuvel.
)e premier zei. dat men er niet
erbaasd over moest zijn, dat het met
de PvdA zo gelopen is, 'omdat de
eiding de confessionelen zo lang
ïeeft achtervolgd en wantrouwen
leeft gezaaid'. 'Er is op verkeerde
wijze leiding gegeven aari het denken
in de PvdA. Uiterst radikale, extreme
stromingen hebben grote invloed bin
nen die partij', aldus Biesheuvel. Hij
was het met Steenkamp eens, die
heeft gezegd het ons land niet te
gunnen. dat er een progressief min
derheidskabinet komt. Biesheuvel
fen een onzer verslaggevers
ARNHEM Het Gelderse statenlid
ir. C. H. B. Winters (KVP) meent
lat exploitatie op commerciële
grondslag van het tweeduizend hecta-
e grote landgoed het Planke Wam-
luis in Ede voorkomen moet worden.
Dezer dagen werd het landgoed in
idvertenties te koop aangeboden, al
dan niet verkaveld.
De heer Winters heeft GS van Gelder
land gevraagd of zij bereid zijn op de
;ortst mogelijke termijn overleg te
roeren, of te hervatten, met de huidi
ge eigenaresse, de beleggingsmaat
schappij Uniitas te Rotterdam, de rijks
overheid en die instellingen op het
iebied van natuurbehoud, welke fi-
lancieel de helpende hand zouden
lunnen bieden. In afwachting daarvan
zou hij willen dat het provinciaal
bestuur aandringt op uitstel van ver
koop. De heer Winters vraagt of er
mogelijk ook aanleiding is tot een in
financiële zin bijzondere houding van
de provincie Gelderland in dit specia
ls geval. Naar zijn gedachte dient het
Planke Wambuis in handen te komen
ïin één nieuwe Nederlandse eigenaar,
die milieuzorg tot leidend beginsel
Aeeft.
Van onze onderwijsredactie
TILBURG Van de vijfduizend
avondstudenten aan de katholieke
leergangen in Tilburg is 45 procent
overdag zelf werkzaam in het onder
wijs. Dat betekent dat de 'oude' M.O.-
opleidingen een belangrijke functie
hebben voor de verdere studie van
docenten die hogerop willen.
De katholieke leergangen hebben dit
jaar bij de inschrijving een vragen
lijst voorgelegd aan alle studenten om
«n beeld te krijgen van de avondstu
dent. Over enige tijd zullen de oude
MO-opleidingen vervangen worden
door nieuwe part-time.opleidingen aan
de instituten voor lerarenopleiding.
Daarvoor is het van belang te weten
welke mensen op dit soort voorzienin
gen zijn aangewezen. Een belangrijke
categorie (18 procent van de studen
ten) heeft toekomstplannen die ge
heel of gedeeltelijk buiten het onder
wijs liggen. Dat betekent dat deze
mensen aan éen specüftielke leraren
opleiding weimiig belbfoen. Ook voor hen
zou men een sooi-t part-time-opleiding
moeten maken.
hoopte op een meerderheidskabinet,
waarin ook de ARP zich weer zal
kunnen \herkennen.
De premier kondigde aan, dat de
thema's van overleg en samenwerking
weer centraal zullen staan in de anti
revolutionaire campagne, in dezelfde
stijl als het kabinet 'met groot geduld
en vastberadenheid' heeft gestreefd
naar overeenstemming met het be
drijfsleven over de inflatiebestrijding.
Biesheuvel meende, dat die overeen
stemming ook is bereikt: hij toonde
zich er verheugd over. dat de vrede
binnen het NVV is getekend. 'Zo
moet in Nederland politiek worden
bedreven', zei de minister-president
DS'70 onvolwassen
Later zei Biesheuvel, dat het een heel
moeilijke operatie zal worden, weer
een meerderheidskabinet te vormen,
dat voldoende homogeen zal zijn.
Over DS'70 zei hij, dat deze partij
zich wat het dragen van regeringsver
antwoordelijkheid betreft onvoldoende
volwassen heeft getoond, al bespeurde
hij bij de fractieleider Berger een
wijzere, een rustigere benadering van
het Kabinet-Biesheuvel en van de con
fessionele partijen.
Hij meende dat de WD als regering
spartij volgroeider, volwassener is:
haar ministers durven risico's te dra
gen, weten van geven en nemen en de
achterban is gedisciplineerd genoeg
om dat te accepteren.
Biesheuvel ontkende, dat er verschil
van mening zou zijn tussen hem en
fractieleider Aantjes. A'lleen meende
hij dat het Aantjes 'wat meer dan
mijzelf' dwars zit, dat een zo grote
partij als de Partij van de Arbeid
bezig is zichzelf te isoleren.
Van onze sociaal-economische redactie
RIJSWIJK De voorzitter van het
Nederlands katholiek ondernemers
verbond in het midden- en kleinbe
drijf, de heer W. Prquin, heeft giste
ren verklaard dat er in het centrale
overleg over loon- n prijsbeleid nog
veel tevel 'industriel' wordt ge
dacht.
Met het midden- en kleinbedrijf
wordt nog steeds nauwelijks rekening
gehouden, zo zei hij. Als geconsta
teerd wordt dat de winstontwikkeling
gunstiger is geweest dan verwacht
werd dan geldt dat in de eerste plaats
voor d industrie en niet in beduiden
de mate voor het midden- en kleinbe
drijf, dat in het algemeen niet in
staat is om tot die produktiviteitsstij-
ging te komen, welke gepaard met
de prijsstijgingen tot betere win
stresultaten van het bedrijfsleven in
het algemeen heeft geleid.
'Bij het interpreteren van dergelijk
cijfers en het trekken van beleidscon
clusies daaruit schijnt in ons land
alleen maar dn industriële termen ge
dacht te kunnen worden', aldus de
heer Perwuin gisteren op een pers
conferentie.
De NKOV-voorzitter verklaarde dat de
ontwikkeling van het inkomen der
middenstanders al jarenlang acster-
blijft bij die van de werknemers en
dat in een aantal bedrijfstakken en
bedrijven er zelfs sprake is van een
voortdurende teruggang. Wel zag hij
enige verbetering dn de aandacht voor
de eigen problematiek van het mid
den- en kleinbedrijf, voornamelijk
door het op gang gekomen politieke
integratiebeleid.
Johnny Kraaykamp is gisteren uit het Amsterdamse Lucas-ziekenhuis ontslagen. Op de foto staat hij
met de hem afhalende Willy Alberti (links) en zijn vriendin bij de wagen van Willy, die als taxichauf
feur fungeert.
ADVERTENTIE
het oudste en meest verkochte merk voor electrische treinen.
Reeds een complete trein met transformator vanaf 49,50.
Van een onzer verslaggevers
GEERTRUIDENBERG Het actieco
mité 'Weg met de stank' in Geertrui-
denberg heeft in telegrammen aan de
ministers van volksgezondheid en wa
terstaat sluiting geëist van de chemi
sche fabriek Transicol.
Dit bedrijf loost afvalstoffen op de
rivier De Donge. Tengevolge daarvan
verspreidt het riviertje zeer onwelrie
kende dampen. De bevolking van
Geertruidenberg ergert zich daar al
lange tijd aan en heeft al op verschil
lende manieren geprobeerd Transicol
de stanverspreidende activiteiten te
laten beëindigen. Het stinkt echter
nog steeds in Geertruidenberg. Vooral
de afgelopen vier dagen, toen er
steeds mist hing, was de geur bijzon
der hinderlijk. Bij de leden van het
actiecomité kwamen tientallen klchten
binnen. 'Sommige mensen zijn ten
einde raad', aldus voorzitter Vermeu
len. Om toch iets te doen stuurde hij
twee ministers een telegram, zonder
hoop, dat Den Haag snel zal reageren.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kraken van wo
ningen wordt een overtreding van dc
wet, waarvoor maximaal tweehonderd
gulden boete kan worden opgelegd.
Een wetsontwerp van deze strekking
heeft de ministerraad naar de Raad
van State gezonden. Dit zei minister
president Biesheuvel gisteravond na
afloop van het kabinetsberaad.
In dit wetsontwerp wordt ook gere
geld dat gemeente-woningen die voor
afbraak zijn bestemd, en die leeg
staan, nog tot de afbraakdatum kun
nen worden verhuurd. Bovendien
worden volgens het wetsontwerp ge
meentebesturen verplicht om een wo
ningvordering in overweging te ne
men als het gaat om een woning die
al langer dan een half jaar leeg staat.
Volgens de hter Biesheuvel heeft het
kabinet hiermee blijk gegeven van
enig begrip voor de woon-moeilijkhe-
den waardoor de mensen tot het hui
zen kraken komen. Minister Vang Agt
(justitie) zou zelfs gezegd hebben dat
in deze zaak 'de deugd der matigheid'
dient worden te betracht.
ADVERTENTIE
Een persoonlijke lening is tegenwoordig een gewone
zaak. Het is een moderne manier om wensen of
noodzakelijke voorzieningen in het privé vlak te
verwezenlijken. De NMB maakt U niet moeilijker dan 't is.
Geen onnodige formaliteiten. Een persoonlijk gesprek
waarbij in overleg met u het benodigde bedrag wordt
vastgesteld evenals de maandelijkse aflossingstermijnen.
En bovendien: gunstige voorwaarden. Een lening van
ƒ2000,- kunt u bijvoorbeeld terugbetalen in 18 termijnen
van 129,50, Een bedrag van 3500,- in 24 keer 171,50.
Rente en kosten zijn daar al bij inbegrepen.
Stap eens binnen
voor meer inlichtingen.
Nederlandsche Middenstandsbank
Van een onzer redacteuren
GOES Op tachtigjarige leeftijd is te Goes overleden de in prote
stants-christelijke kring bekend schrijfster Nelly van Dijk-Has. Zij
publiceerde van 1915 af tot kort voor haar dood. Op haar naam staan
zeven novellen en drie-en-dertig romans en van haar boeken is een
miljoen exemplaren verkocht.
Mevrouw Van Dijks gemakkelijk toe-
gangelijke verhalen werden gretig ge
lezen, zij zocht rechtstreeks aanslui
ting bij het levensklimaat en de pro
blematiek in orthodoxe gezinnen. Dit
maakt een deel van haar werk erg
tijdgebonden, we denken bijvoorbeeld
aan haar in 1927 verschenen 'Bobbed
Hair', waarin het 'probleem' van het
korte haar voor vrouwen aan de orde
komt De publieke belangstelling voor
haar romans is de laatste tijd ook
afgenomen: korte, meestal wel vrien
delijk gestelde aankondigingen (met
kwalificaties als 'onderhoudend' en
'vlot verteld') kwamen in de plaats
van de uitgebreide beschouwingen
welke te vinden waren in vooroorlog
se nummers van De Standaard, De
Nederlander of De Rotterdammer.
Vooral over haar in 1935 verschenen
roman 'Jeugd steigert' (onderwijzeres
je Nanda maakt tenslotte verloving
met ongelovige kunstenaar uit en
krijgt een gelovige burgemeester) viel
royale aandacht ten deel. Overigens
sloot die aandacht kritiek niet uit;
vooral de gemakkelijke manier waar
op in dit boek (en andere boeken van
Nelly van Dijk-Has) een 'happy end'
tot stand komt, mishaagde onze voor
oorlogse collega's zeer.
Men kan inderdaad niet beweren dat
de romans van mevrouw Van Dijk
veel diepgang vertonen, alles loopt
langs welgebaande wegen en valt er
eens wat langs de kant, dan wordt dat
meestal binnen de kortste keren weer
bijgeharkt. Maar juist deze ongecom
pliceerdheid maakte dat haar romans
door veel mensen zo grif gelezen
Personalia
Overleden Op 48-jarige leeftijd is
plotseling overleden de plaatsvervan
gend secretaris-generaal van het mi
nisterie van onderwijs en wetenschap
pen. Mr. Van der Zijden was in 1948
bij het ministerie benoemd; in '49
behaalde hij zijn gymnasiumdiploma,
vier jaar later deed hij zijn meesters-
examen- Twee jaar geleden was hij
benoemd tot plaatsvervangend secreta-
tis-generaal. In 1967 werd hij be
noemd tot ridder in de orde van
Oranje-Nassau.
Promoties: Gepromoveerd tot doctor
in de wiskunde en natuurwetenschap
pen T. D. Hansen (Nijmegen). Gepro
moveerd tot doctor in de landbouw
wetenschap J. L. M. Huntjes (Wage-
ningen).
Rechter Tot rechter in de arron
dissementsrechtbank in Almelo is be
noemd mr. H. P. Talsma, directeur
van de prof. mr. B. M. Teldersstich-
ting te Den Haag.
Luchtvaart Ir. J. Luymes, oud
directeur van de KLM, is gekozen tot
voorzitter van de Koninklijke Neder
landse Vereniging voor luchtvaart.
Hij wordt de opvolger van generaal
buiten dienst II. P. Zielstra, oud
bevelhebber van de luchtstrijdkrach
ten, aan wie de gouden verenigings
medaille toegekend is.
Van ccn onzer verslaggevers
RIJSWIJK Het Konsumenten Kon-
takt verwacht dat de prijsmeldingsbe-
schikking, die op 1 november van
kracht is geworden, slechts ten dele
het beoogde resultaat zal hebben. Ge
vreesd wordt enerzijds dat door het
bedrijfsleven niet teuvolle zal worden
meegewerkt aan de opgelegde ver
plichtingen anderzijds wordt de vraag
gesteld of het controleapparaat van
het ministerie van economische zaken
wel voldoende is uitgerust om de
duizenden 'prijzenmakers' In het land
tc controleren.
Het Konsumenten Kontakt ziet het
dan ook als een van zijn belangrijkste
taken de komende maanden op een
breed terrein de prijzen zeer kritisch
te volgen.
ARNHEM Razend van woede heeft
de 31-jarige zakenman A. B. uit Otter-
lo gisteren voor de deur van het
belastingkantoor in Wageningen zijn
splinternieuwe auto in brad gesto-
ke. Hij overgoot et fraaie voertuig
met benzine en hield er een lucifer
bij om te protesteren tegen het optre
den van de belastingambtenaren die
beslag hadden laten leggen op al zijn
roerende goederen.
Het protest sloeg wel aan bij de
belastingdienst: alle ambtenaren kwa
men zich aan het vlammende protest
vergapen. De brandweer heeft er ten
slotte een eind aan gemaakt, maar
toen was er van de auto niets meer
over. B. heeft van de politie een
proces-verbaal gekregen.
Nelly van Dijk-Has
werden. Bovendien: zij kón vertellen,
de lezer wenste te weten hoe-het-
afliep (iets wat van veel tobberige
lectuur van vandaag niet gezegd kan
worden).
Een aantal jaren terug kwam bij Kok
in Kampen, sinds 1935 de uitgever
van het werk van Nelly van Dijk-Has,
een herdruk uit van 'Jeugd steigert'.
Een daverend succes is dat niet ge
worden, blijkbaar was er toch geen
nieuw publiek voor te vinden. Inder
daad hebben de jongeren van nu
opwindender affaires aan het hoofd
dan collecteren-voor de Unie en zullen
ze alle hier beschreven vijven en
zessen niet mee kunnen maken. Toch
zal uitgever Kok niet voor niets de
volgende week de trilogie 'Huis Ter
Linde' presenteren, waarin drie eer
der verschenen romans van Nelly van
Dijk-Has samengevoegd zijn. Tot het
laatst toe was er vraag naar haar,
vaak herdrukte, werk en deze schrijf
ster heeft met haar romans, waarin
vroomheid geen disputabel artikel is
en organisch funktioneert in een boei
end verwerkt gegeven, velen aan zich
verplicht.
ADVERTENTIE
hel gemeenteraadslid,
gemecntefinanclën,
ruimtelijke ordening,
inspraak, subsidies,
cultuur en recratle.
bijstandswet, gewestvorming,
verkeer en vervoer,
milieuhygiëne,
economisch beleid
Deze en andere onderwerpen worden
behandeld in DE GEMEENTERAAD,
een cursus voor gemeenteraadsleden
en belangstellenden. De prijs voor
deze uit 23 lessen bestaande schrif
telijke cursus bedraagt slechts 20,-.
Vraag nadere inlichtingen, onder ver
melding van de letter T, bij
STICHTING
BURGERSCHAPSKUNDE
Postbus 349, LEIDEN
Telefoon (01710) - 46803
ADVERTENTIE
Veel Portugezen zonde r iverk of bijstand
Van een onzer verslaggevers
Drie organisaties, die zich bezig houden met het lot van politieke
vluchtelingen, hebben op ingrijpende maatregelen aangedrongen ter
verbetering van de opvang en levensvoorwaarden van de Portugese
vluchtelingen in Nederland.
Het gebrek aan opvang heeft voor een
flink aantal Portugese vluchtelingen,
in hoofdzaak dienstweigeraars en de
serteurs, rampzalige gevolgen, aldus
een brief, die het adviesbureau voor
Portugezen in Amsterdam, Amnesty
International (Nederland) en de
stichting voor vluchtelingenstudenten
in Utrecht hebben geschreven aan de
bev/indslieden van justitie, sociale za
ken en van erm, het parlement en de
politieke partijen.
In een daarbijgevoegd rapport wordt
vermeld, dat van de 442 Portugese
vluchtelingen, die sinds de oprichting
in 1970 bij het adviesbureau hebben
aangeklopt er 136 langere tijd zonder
werk en zonder bijstand bleven. Ver
paupering, ondervoeding, ziekte en in
cidenteel crimineel gedrag zijn in de
ze categorie geen uitzonderingen, al
dus het bureau. Vooi het begaan van
kleine diefstallen, gebruik van of
handel in drugs werden 28 Portu
gezen gerechtelijk vervolgd. In enkele
gevallen slechts werd na beroep het
bevel tot uitzetting, dat meestal volg
de teruggenomen.
Volgens de drie organisaties zijn de
instanties in Nederland nog niet ge
wend aan het type vluchtelingen (in
de zin van asiel-zoekenden) als de
Portugezen en staan deze er wantrou
wend tegenover wegens het vreemde,
zuidelijke element in hun optreden.
Het gebeurt steeds meer, dat de Por
tugese vluchteling geen verblijfsver
gunning wordt gegeven als hij geen
werk heeft gevonden en is aangewe
zen op de bijstand. Hetzelfde gebeurt
bij vluchtelingen, die werkloos zijn
op het mlment, dat hun verblijfsver
gunning moet worden verlengd. Er
ontstaat, aldus de organisaties, een
vicieuze cirkel, die de cliënten en de
hulpverlening in een onmogelijke si
tuatie brengt: nog geen arbeid, geen
middelen van bestaan, geen vergun
ning tot verblijf.
De oplossing van het vraagstuk van
de Portugese vluchtelingen moet wor
den gezocht in een regeling van hun
juridische en sociale status, voorlich
ting van de publieke opinie over de
achtergrond van hun aanwezigheid en
aanpassing van de organisatie van
hulpverlening aan vlue,. t'lngen aan
de nieuwe problematiek.
Voor zegge en schrijve twaalf-vijftig per jaar bent u abonné op VU Magazine, 'n Maand
blad dat geen blad voor de mond neemt en geen onderwerp schuwt
VU Magazine wil u creatief betrekken bij de problemen en ontwikkelingen in de wereld
in bet perspectief van wat er over gedacht en gezegd wordt aan de Vrije Universiteit.
Actueel in het november-nummer o.a.i
prof. dr. B. Goudzwaard en dr. G. H. ter
Schegget discussieerden over economische
macht. De gebeurtenissen b(j ENKA-Breda
namen daarbij een belangrijke plaats in.
de Zuidafrikaanse Broederbond, een machtig en
geheim genootschap
het omslagverhaal bevat o.m. een gesprek met
prof. dr. J. Lever, prof. dr. J. Oort en dr. H. A.
Brouwer over proefnemingen met dieren.
Waarom worden die proeven gedaan; kan het
niet zonder dieren?
In open enveloppe, zonder postzegel, zenden aan:
Vrije Universiteit, Antwoordnr 1771Amsterdam.
Ik geef mij' op als abonné op het
VU Magazine. 1
I
I
I
I
TS 1
- J
Voor betaling wacht ik uw acceptgirokaart af.
Van onze sociaal economische redactie
UTRECHT Evenals de bouwvak
bonden zullen waarschijnlijk ook de
metaalvakbonden voor 1973 een loons
verhoging eisen in de vorm van een
geldbedrag inplaats van in procenten,
teneinde in het kader van het cen
traal akkoord voor de lager betaalde
werknemers een grotere reële inko
mensverbetering te verkrijgen dan
voor de hoger betaalden.
De centrale raad van de Industrie-
bond-NKV heeft zich daarvoor giste
ren reeds uitgesproken. In de Christe
lijke metaalbedrijfsbond is de discus
sie met de leden over deze problema
tiek nog gaande, maar voorzitter C.
van Dijk zei ons gisteravond desge
vraagd dat de gedachten van een
loonsverhoging-in-geld ook in de CMB
zeer sterk leeft.
De Industriebond-NW heeft zich
hierover nog evenmin uitgesproken.
Dat zal op z'n vroegst gebeuren in de
bondsraadsvergadering van zaterdag
11 november, maar waarschijnlijker is
dat deze organisatie zich nog later
over het eisenpakket voor de nieuwe
cao zal beraden, gezien de verwikke
lingen waarin zij zich door het cen
traal sociaal akkoord thans bevindt.
CMB-voorzitter Van Dijk zei er nog
steeds naar te streven de nieuwe
metaal-cao niet met terugwerkende
kracht af te sluiten en omdat te
bereiken moeten de drie bonden het
toch uiterlijk eind deze maand wel
over hun eisenpakket eens zijn. Hij
verklaarde dat de confessionele bon
den eventueel 'net zo lang op de
Industriebond-NW zullen wachten
als mogelijk is'.
De centrale raad van de Industrie-
bond-NKV besloot gisteren met grote
meerderheid van stemmen (4 tegen, 1
onthouding) het kader en de leden te
adviseren het centraal akkoord te aan
vaarden. De CMB heeft zich daarvoor
al eerder uitgesproken.