dichtbij
De poes mag bést mee
naar het bejaardenhuis
Slechte dienst
W. S. J. Oosting:
'verbod'
volkomen
ten
onrechte
Cadeautje voor het nageslacht
De hond geeft iets
meer problemen,
maar tóch kan 't
nost/air^dss&j.
lasperina de Jong
mag optreden bij
iet NRT beëindigen
(en nog een extra dag op
wereldspaardag
30 oktober)
sparen doet u bij de
Raiffeisenbank/Boerenleenbank
duidelijk
geschrokken
brand
vergeten
uitpersen
uitwisseling
TKOIW KW \RTET WOENSDAG 25 OKTOBER 1972
BINNENLAND COMMENTAAR
15 Kil
Commentaar
Het actiecomité 'Bijstand iq. Suriname
nu' heeft een op zichzelf goede zaak
een slechte dienst bewezen door van de
Algemene Bank Nederland 500 mil
joen te vragen ten behoeve van een
sociaal bijstandsfonds in Suriname.
Daarmee zouden dan de morele ver
plichtingen ten opzichte van de in
j vorige eeuwen als slaven naar Surina-
me weggevoerde Afrikarten imoeten
worden voldaan.
Een op zichzelf goede zaak, want die
morele verplichtingen bestaan, dienen
erkend te worden en het zou nog niet
eens zo gek zijn dat te doen-in de vorm
van 'n sociaal bijstandsfonds waardoor
heel wat Surinamers gemakkelijker in
hun eigen land kunnen worden opge
vangen. Dat is zowel in het:belang var}
Suriname als van Nederland.' Surina
me, een geografisch onderbévolkt maar
economisch gezien overbevolkt land
zou op deze manier misschien de kans
krijgen om uit de vicieuze cirkel van
deze twee feiten te komen en het alleen
geografisch overbevolkte Nederland
zou niet de problemen kennen van de
sterke druk van immigratie van Neder-
landers-in-juridische zin, die hier toch
niet thuis horen; eigenlijk ontheemden
zijn.
I Toch een slechte diensf aart een goede
zaak. In de eerste plaats alleen al
omdat de redenering feitelijk rammelt.
Het actie-comité 'Bijstand in Suriname
nu' ziet de A.B.N. als dè voortzetting
van de Nederlandse-Handel-Maat-
schappij. Daar is wat voor te zeggen,
want de A.B.N. is voortgekomen uit
een fusie van de Handel-Maatschappij
met de Twentse Bank. Maar het is
dwaasheid de Nederlandse Handel-
Maatschappij aansprakelijk te stellen
voor de slavenhandel .in; de zeventiende
en achttiende eeuw in het Caraibisch
gebied, want de Nederlandse Handel-
Maatschappij is eerst in- 1824 opge
richt.
Misschien wordt de Nederlandse Han-
del-Maatschhppij gezien als opvolger
van de Oost- en Westindische Compag
nieën, wier namen in de geschiedenis
van de slavenhandel wél genoemd
moeten worden. Maar dan is er toch
wel sprake van een opvolging in een
zeer oneigenlijke zin. Hoogstens kan
gezegd worden, dat de N.H.M. de taak
vin Oost- en Westindische Compagnie
overnam, maar als instituten waren
deze reeds aan het einde van de acht
tiende eeuw geliquideerd.
Trouwens: wat waren de compagnie-
en door de concessies van de Staten
van de oude provinciën anders dan
half publiek-rechtelïjke lichamen? Als
er van opvolging en continuïteit moet
worden gesproken, dan.komj toch eer
der de Néderlandse slaat voor deze
ianspraak in' aanmerking. De Neder
landse staat, het Nederlandse volk kan
zich aan deze erfenis en alle morele
consequenties niet onttrekken.
Deze conclusie leidt tot het tweede
bezwaar. Waarom zet het actiecomité
Bijstand in Suriname nu' op een feite-
iik zo zwakke basis (de goede, de
werkelijke feiten zijn toch binnen een
uur door iedereen te achterhalen) een
dergelijke redenering op? Zo'n redene
ring doet schade aan de voorgestane
zaak: doet ook schade aan de Algemc-
ie Bank Nederland.
Zelfs al zou men dat laatste excuseren
door de A.B.N. te nemen als pars pro
toto (een deel voor het geheel), dan
log maakt men een psychologische
fout van de eerste orde. Er zullen
mmers nog heel wat Nederlanders zijn
üe zich in alle verontwaardiging maar
wat graag achter deze redenering ver
schuilen. 'Ach. heeft de Algemene
lank Nederland dat gedaan? Nou, laat
te dan ook maar betalen'.
Dan is voor deze verontwaardigde bur
gers niet alleen het probleem van de
:rantwoordelijkheid opgelost - de op-
ossing zal hun nog wat voordeliger
voorkomen ook.
De heer W. S, J. Oosting, oud-direc
teur van het Noorderdierenpark in
Emmen, en mevrouw T. H. M. Appel
man uit Oosterbeek, die samen het
Landelijke Dierenadviesburo voor In
stellingen (dièr-O-plan) oprichten.
Van een onzer verslaggeefsters
DOORWERTH 'Ik heb mij in-
geschreven voor een bejaarden
huis, maar elke dag ga ik, tegen
de tijd dat de post komt, het
huis uit, omdat ik bang ben, dat
de oproep voor het tehuis, er bij
zal zitten. In het weekeinde,
wanneer er geen póst komt, heb
ik eigenlijk pas rust'. Ik ben na
melijk zo vreselijk hang om
naar een bejaardentehuis te
gaan, hoewel ik er echt wel aan
toe ben. Maar ik moet dan mijn
kat wegdoen en dat kan ik niet.'
Deze brief - een van de vele - is
voor het pas opgerichte Landelijke
Dierenadviesburo voor Instellingen
een reden te meer, zijn zaak door te
zetten. Het bureau, Dier-O-Plan gehe
ten, is opgericht door de oud-direc
teur van het Noorder Dierenpark in
Emmen, W.S.J. Oosting, samen met
mevrouw T.H.M. Appelman uit Oos
terbeek met het doel verandering te
brengen in de toestand, dat er in
bejaardentehuizen en andere grote in
stellingen, zoals ziekenhuizen voor
chronisch zieken, tehuizen voor licha
melijk- en geestelijk gehandicapte
kinderen, instellingen voor spastische
kinderen en tehuizen voor blinden,
geen huisdieren gehouden mogen wor
den. De heer Oosting is van mening,
dat deze maatregel volkomen ten on
rechte bestaat en dat het welzijn van
veel mensen juist gebaat zou zijn bij
het toelaten van een dier in een
tehuis.
'In eerste instantie heb je natuurlijk
de gevallen van bejaarde mensen, die
afstand moeten doen van hun huis
dier, wanneer ze in een bejaardente
huis gaan. Voor velen is dat een
verschrikkelijk tragisch iets. omdat
juist dat huisdier het enige levende
wezen was, waarmee zij de laatste tijd
contact hadden. Omdat zij geen af
stand van zo'n dier kunnen doen,
weigeren zij een plaats in een bejaar
dentehuis, hoewel ze toch duidelijk
aan opneming in een tehuis toe zijn.
Wanneer ze na veel moeilijkheden
beslissen toch te kiezen voor het te
huis, wordt de overgang, die toch al
moeilijk is, nog veel groter gemaakt
doordat ze het vertrouwde huisdier
niet mogen meenemen. En dat alle
maal, terwijl het niet nodig is', zegt
de heer Oosting. Hij meent dat de
weigering van tehuisdirecties om die
ren toe te laten - een voorschrift dat
overigens door provinciale regelingen
opgelegd wordt - berust op een totaal
verouderde en achterhaalde opvatting
over de last en het extra-werk die
zo'n dier in een tehuis mee zou
brengen.
Geen overlast
De directie besluit dieren te weige
ren, omdat men bang is voor overlast.
Overlast voor het personeel, dat
wordt opgescheept met de verzorging
voor de dieren en overlast voor de
rest van de bewoners, die ongewenst
met een dier geconfronteerd worden.
Door •allerlei nieuwe vindingen - wij
zelf hebben ook een paar nieuwe
dingen bedacht - is deze overlast be
slist niet nodig.
Neem nu bijvoorbeeld het geval, dat
een bejaarde een poes mee wil nemen
naar een bejaardentehuis. De directie
wil zoiets niet, omdat zij bang is voor
stank van kattenbakken en extra werk
voor het personeel doordat de bejaar
de zelf het clier niet naar behoren
kan verzorgen. Wij stellen voor die
bejaarde de poes te laten meenemen
en een paar maatregelen te treffen
waardoor de poes zichzelf kan uitlaten
en er geen kattenbakken aan te pas
hoeven te komen.
Voor een kamer-gelijkvloers is er het
kattendeurtje (een klein deurtje met
scharnieren in de- grote deur, dat de
poes zelf kan openduwen), en voor
een kamer, die ver boven de begane
grond ligt, denken wij aan kattenpa-
len, Dat zijn smalle palen, die langs
de ramen óf de balkondeuren van de
bejaardenkamers lopen. Langs die pa
len bevindt zich een smal wenteltrap
je. De kat kan dan zelf van iedere
hoogte naar beneden lopen en een
kattenbak is dus overbodig', aldus de
heer Oosting.
Wat het houden van honden betreft,
ligt de zaak iets anders. Bewoners van
een tehuis, die een kamer gelijkvloers
hebben en die zelf hun hond kunnen
uitlaten, kunnen er best een hond
houden. Ook wanneer je niet al te
hoog woont, kan het nog, want dan
kunnen er schuin aflopende trapjes
komen, waarlangs de dieren naar be
neden kunnen komen.' Maar wat het
houden van honden m tehuizen be
treft, denken wij voornamelijk aan
een gemeenschappelijke hond. die ei
gendom is van het tehuis, maar die
door verschillende bejaarden, die daar
aardigheid in hebben, kan worden
uitgelaten.
We hebben al zo'n geval bij de hand
gehad: in een tehuis in Malden heeft
de eigenaar een hond aangeschaft
voor het tehuis. Een van de bewo
ners, een oude man, die zich nooit
met iemand bemoeide, had zich on-
rniddclijk gemeld om het dier pit tc
laten. Zo zie je dat een dier een
belangrijke functie kan hebben in het
maatschappelijk functioneren van een
mens', meent de heer Oosting.
Het bureau Dier-O-Plan is niet be
doeld om individuele adviezen aan
tehuisbewoners te geven. Men kan
immers nooit buiten de directie om
een dier in een tehuis plaatsen. Het
is de bedoeling door contact met
tehuisdirecties de mogelijkheid te
scheppen voor de aanwezigheid van
een of meerdere dieren in een tehuis
of dat nu gemeenschappelijk of parti
culier is. Maar de tehuisdirectie
moet er altijd in gekend worden,
omdat zij tenslotte ontheffing van het
verbod moet geven of aanvragen bij
een provinciale instantie.
Het adviesbureau is er in eerste in
stantie om de directies te overtuigen
(ADVERTENTIE)
waarbij opgenomen
Van een onzer verslaggeefsters
10TTERDAM Jasperina de Jong
loeft na vrijdag niet meer op te
reden in het toneelstuk 'Een oogje
•P Amelie.' Aldus luidt de bindende
litspraak van de permanente arbitra-
ecommissie voor toneelspelers over
«t geschil dat Jasperina met het
<ieuw Rotterdams Toneel had. Jaspe-
weigerde verder op te treden
"jdat zij het stuk artistiek beneden
•oil vond en omdat Karl Gutmann
«rvamgen werd ais regisseur door de
fransman Jaques Enchantilion.
'oor deze uitspraak van de arbitrage-
ommissie zal geen uitspraak worden
*4aan in het korte geding dat de
|RT tegen de actrice had aangespan-
'on en dat inmiddels gehouden is.
'et besluit van de arbitragecommissie
etekent overigens dat het NRT vrij-
a° 27 oktober 'n Oogje op Amelie'
«or het laatst op de planken zal
«■engen. omdat, er geen vervangster
i^n worden gevonden voor Jasperina
°e Jong.
Maandag is het Wereldspaardag. Om u er aan te
herinneren hoe belangrijk sparen is, voor uzelf,
uw kinderen, uw gezin. Voor nu en later. En daar kunt
u nu al een goed begin mee maken. Bij de
Raiffeisenbank/Boerenleenbank. Waar u uit 8
verschillende mogelijkheden de spaarvorm kunt
kiezen die u het beste past. Er zijn 3000vestigingen Ia
Nederland, dus is er ook bij u wel een In de buurt
Doe, wat 6 miljoen mensen ook at doen: sparen bij do
Raiffeisenbank/Boerenleenbank, de bank voor
ledereen. Gemakkelijk dichtbij.
de bank voor'iedereen
3000 vestigingen
De stoet, die vrijdagmiddag door Arn
hem trekt, ziet er bepaald ongewoon
uit voor een optocht: een hoovercraft
(zo'n luchtkussenvaartuig), een bo-
menverplant machine, trekkers met
platwagens en daarop een dixieland-
orkest, een stel feestvierders en twee
eiken van zo'n tien meter hoogte met
wortels, kluit en al
Dat de voertuigen bomenverplant ma
chines en platwagen heten, hebben
we van student Somsen van de Bos
bouw en Cultuurtechnische School rn
Arnhem, die de organisatie der twee
dagen durende feesten in handen
heeft vanwege de achttiende diesvie
ring van de leerlingen-vereniging
Quercus. En omdat die leerlingen uit
dc aard der zaak als toekomstige
bosbouwers erg veel met bomen te
maken hebben en krijgen, willen ze
op hun verjaardag de gemeente Arn
hem twee bomen aanbieden. Dat zijn
twee forse eiken van ook al achttien
jaar geworden afkomstig van de ge
nie in Schaarsbergen) 'die we eigen
lijk graag midden in de stad hadden
geplant. We hebben ontzettend lang
gepraat met de plantsoenendienst,
maar het bleek niet mogelijk'. Natuur
lijk zijn we constant met het milieu
bezig, zegt Somsen, maar dat wil niet
zeggen dat de Quercusleden vinden
dat Arnhem stiefmoederlijk met groen
bedeeld is. Integendeel'we zitten vrij
goed in de bomen. We hopen alleen
wel, dat ons voorbeeld navolging
vindt in het hele land, vooral in de
steden, want over het geheel genomen
van de mogelijkheid en het nut van
een dier in een tehuis en op de
tweede plaats om de directie behulp
zaam te zijn bij de keuze van het
juiste dier. Het resultaat hangt name
lijk onlosmakelijk samen met een
goede keus.
Wanneer in een bejaardentehuis ko
nijnen rondspringen wordt het alleen
maar ellende, maar voor een kinderte
huis zijn die waarschijnlijk wel goed.
Ook bestaat er de keus tussen buiten-
dieren en binnendieren. Men kan bij
voorbeeld besluiten wel dieren te ne
men, maar dan buiten het huis, bij
voorbeeld eenden, zwanen, geitjes etc.
Het hangt van de omstandigheden af
welke dieren in welk tehuis een suc
ces zullen zijn. Voor binnen denkt
men aan: honden, katten, vogels, ter-
rania, aquaria en (voor kindertehui
zen) aan witte muizen en marmotten.
Voor buiten zijn er vogels, geiten,
herten ponies etc.
Dier-O-Plan geeft de tehuisdirëctie
niet alleen het advies, welke dieren
het best zullen passen in een tehuis,
maar ook tekeningen voor bepaalde
voorzieningen, zoals hokken, kattenpa-
len, hondentrapjes etc. en voedselad-
viezen. Verder wil men. indien nodig,
bemiddelen bij de aankoop van een
dier.
Wanneer eenmaal besloten is, dat een
hond leuk is voor een bepaald tehuis,
is nog niet elke hond geschikt. Het
moet bijvoorbeeld niet een te jong
dier zijn, dat alles kapot bijt, geen
jachthond, die uren over de hei moet
rennen, en geen hond. die maar één
baas wil erkennen en tegen de rest
van de tehuisbewoners vijandig doet.
Verder is het wenselijk dat de dieren
gecastreerd of gesteriliseerd zijn,
vooral de katten, omdat men in een
tehuis moeilijk steeds meer weer al
de zorgen voor jonge diertjes kan
hebben.
In zijn zeer korte bestaan - het bu
reau is eigenlijk nog in oprichting -
hebben de heer Oosting en mevrouw
Appelman al heel wat positieve reac
ties gehad op hun plan. Vandaar dat
zij er zeer enthousiast mee doorgaan.
Correspondentieadres: Dier-O-Plan.
Prins Bernhardweg 7 in Oosterbeek).
Nu minister Stuvt van volksgezond
heid opdracht heeft gegeven de gehele
gezondheidszorg door te lichten, heb
ben voorlichters van zijn departement
ten behoeve van de pers een bericht
samengesteld, waarin deze doorlich
ting met onder andere de volgende
voorden wordt verduidelijkt: 'de ma
teriële beheersbaarheid van de ge
zondheidszorg', 'het primaire uitvoe
ringsniveau', 'de intramurale sector',
de 'extramurale gezondheidszorg'. Ver
der zal een Leidse hoogleraar een
'macrorekenmodel' opstellen, met be
hulp waarvan 'de gezondheidszorg in
kwantitatief opzicht wordt vergroot',
zodat zichtbaar kan worden wat 'opti
maal aan medische hulp geboden kan
worden'.
Zoals te zien doet de minister zijn
uiterste best een optimale duidelijk
heid over de infrastructuur van zijn
departement te bevorderen.
Een hele buurt in Enschede is zich
gisternacht een ongeluk geschrokken,
toen een ziekenauto met loeiende sire
ne en flikkerend zwaailicht alsmaar
dezelfde straat op en neer reed. De
'broeder' achter het stuur bleek een
dertienjarige jongen, die zich met zijn
nieuwe autootje kostelijk amuseerde
tot de politie hem klem reed en er
uit haalde.
Het was toen drie uur in de nacht.
Uren tevoren had het kind, dat in
een opvangcentrum in Groningen
thuishoorde, in die stad een splinter
nieuwe auto gestolen, waarmee hij
vrolijk zuidwaarts reed, naar het Gel
derse plaatsje Angerlo. Toen daar de
tank leegraakte, stapte hij eenvoudig
in een andere auto, die hij weer wat
noordelijker stuurde, maar in Emmen
gaf ook die het op. Tot zijn vreugde
zag het vindingrijke ventje daar een
ambulance staan, waar hij zonder veel
moeite in kon komen en die niet
moeilijker bestuurbaar bleek dan een
gewone auto. In Enschede leefde hij
zich helemaal uit, tot de geschrokken
bewoners de politie op hem afstuur
den.
zit Nederland maar krap in z'n bo
men. Onze bossen beslaan maar zeven
procent van de hele oppervlakte en
dat is erg magertjes iwgeleken bij
andere landen.'
Noodgedwongen gaat het hele spul
nu vrijdagmiddag dwars door de stad
naar het goed met bomen gevulde
park Sonsbeek, waar de bomenyer-
plantmachine de beide achttienjarigen
stevig in de grond zal zetten. Want
dat 'kan ie, deze machine. Normaal
kun je, vertelt Somsen enthousiast,
alleenkleine, jonge boompjes ver
plaatsen, maar deze machine kan ook
de wat oudere ergens anders neerzet
ten en dat is vooral belangrijk voor
hef milieu in nieuwe uoonwijken.
Niet als die bomen al te oud zijn
natuurlijk, uant oude bomen moet je
niet. verplanten, die redden het niet
meer.
Hoe hebben de leerlingen geconsta
teerd dat deze bomen echt achttien
jaar zijn? 'Dat kun je controleren
door ze om te zagen en dan de
jaarringen te tellen. Wat er in het
voorjaar aangroeit, is licht en in de
nazomer vormt zich donkerder hout.
Dat tekent zich samen af als jaarrin
gen.' Maar aan deze bomen hebben ze
uiteraard niet gezaagd of geboord.
'We nemen maar gewoon aan dat ze
zo oud zijn', zeggen de Quercussers,
die er ten minste wel heel zeker van
kunnen zijn, dat hun nageslacht nog
lang van de twee verjaardagsbomen
zal kunnen genieten, want een beetje
eik doet er wel een eeuw over om
volwassen te worden.
werd door de Nederlandse afdeling
van 'Youth for Understanding', idem
van de 'American Field Service' en de
'Internationale Jeugd Uitwisseling'.
Deze organisaties bemiddelen tussen
de gastgezinnen en jongeren uit de
hele wereld.
In augustus volgend jaar gaat er op
nieuw zo'n groep Nederlanders naar
alle windstreken van Noord-Amerika
en die is nog niet helemaal 'volge
boekt'. Wie er meer van wil weten,
moet er wel gauw bij zijn, want de
aanmeldingstermijn loopt begin no
vember al af. Inlichtingen verstrekt
AFS-International Scholarships, Kei
zersgracht 722. Amsterdam, tel. 020-
220916.
Een Japanse firma heeft dit tot nog
toe kleinste brandalarmapparaatje in
de handel gebracht. Het is een huis-
tuin-en-keukenmeldertje dat gewoon
in het stopcontact gestoken kan wor
den. Wordt het binnenshuis warmer
dan zo'n graad of 57 (Celsius), dan
'ruikt' het ingebouwde electronische
waarnemertje dat en begint een bel
letje te rinkelen.
Een sigaret roken? Hoe doe je dat?
Een zeventigjarige Groninger was het
in elk geval na vijftien jaar onthou
ding totaal vergeten. Tijdens het op
ruimen van zijn rommelzolder kreeg
hij er plotseling zo'n trek in, dat hij
er na al die tijd weer eentje opstak.
Kennelijk was hij het roken toch zo
ontwend, dat hij het brandende siga
retje op een werkbank naast zich
neerlegde, het verder vergat en rustig
beneden in de huiskamer zijn krantje
ging zitten lezen. Een paar uur later
kwam zijn buurman hem waarschu
wen dat de zolder in brand stond. De
brandweer kon het vuur nog makke
lijk aan, maar desondanks waren na
het blussen de hele zolderverdieping
en het dak totaal verwoest
Ook dit jaar is een grote groep Ne
derlandse jongeren van zestien tot
achttien jaar 'uitbesteed' in Ameri
kaanse gezinnen, verspreid over de
hele V S. Een unieke belevenis, waar
toe de mogelijkheid hun gegeven
Pers geen Zuid-Afrikaan uit. Onder
dit motto loopt sinds 6 oktober in
Nederland de Boycot Outspan Aktie
in Nederland, die tot doel heeft de
ellendige omstandigheden in Zuiti-
Afrika aan de kaak te stellen, waar
onder de zwarte seizoenarbeiders door
het apartheddsregiem gedwongen wor
den te leven-
Om meer informatie te geven over de
achtergronden die tot deze boycotactie
hebben geleid, heeft de Boycot Out
span Aktie (BOA) het boekje 'Out
span: bouwstenen voor Apartheid' uit
gegeven. In dit boekje, samengesteld
door Esau du Plessis. medewerker aan
het Afrika-instituut in Leiden, wordt
dieper ingegaan op de rol, die Out
span speelt op de citrusvruchtenmarkt
in Europa, de dwangarbeid in Zuid-
Afrika en de argumenten die pleiten
voor een boycot van deze citrus
vrucht. Het boekje is verkrijgbaar
door overmaking van twee gulden op
giro 2648800 t.n.v. BOA, Rotterdam
onder vermelding van 'boekje'.
'Ik verwachtte niet, dat je 't werk direct helemaal door zou hebben, Simpkins,
maar dit
