Thieu biedt weerstand
aan Amerikaanse druk
Indianen komen tot nieuw bewustzijn i<
r
Twee Nobelprijzen
voor zes Amerikanen
Geld nodig?
Binnen'n paar dagen
geregeld-met een
persoonlijke lening
van de NMB
Washington en Hanoi souden vredesscenario hebben ontwikkeld
Stakingsonrust[
in Chili groeit
Weer Japanse oudstrijders
gevonden op Filippijnen
Onenigheid op
Europese 'top'
oewcou
-"ïiiie
Nieuwe groep joden
'gratis' Rusland uit
Sadat blij met komst
Russische leiders kn
Al duizenden
mensen in
Oeganda dood
Oost-Duitsland verleent
Westduitsers amnestie
Red Power bewerkstelligt renaissance
TROUW/KWARTET ZATERDAG 21 OKTOBER 1972
BUITENLAND T7,
(ADVERTENTIE)
SAIGON (AFP, Keuter, UPI, AP) De Amerikanen proberen
president Ngoejen Van Thieu er toe te bewegen een eind te maken
aan de oorlog door in te stemmen met een politiek compromis en een
bestand, maar het Zuidvietnamese staatshoofd weerstaat tot dusver
deze druk en wijst elk compromis, met name de vorming van een
drie-delige coalitieregering van de hand. Dit viel gisteren te destille
ren uit de lawine van berichten, onthullingen en 'lekken', die over
Saigon wordt uitgestort, terwijl Henry Kissinger voor de derde keer
in twee dagen met Thieu overlegde.
Hoewel officieel rjiets over het ver
loop van de besprekingen van Kissin
ger wordt meegedeeld, kan men op
grond van uitlatingen, die president
Thieu donderdagavond tegenover
Zuidvietnamese parlementsleden heeft
gedaan, afleiden wat de hoofdpunten
zijn van het compromis-voorstel van
Kissinger. De Noord-Vietnamezen zou
den althans gedeeltelijk met dit voor
stel hebben ingestemd.
Kissingers voorstel zou op politiek
gebied inhouden dat de VS nu het
standpunt van de Voorlopige Revolu
tionaire Regering betreffende de vor
ming van een regering van nationale
eenheid steunen, met dien verstande,
dat naar de opvatting van Washington
Thieu de leider moet blijven van de
groep, die nu in Saigon aan de macht
is.
Behalve deze groep zouden vertegen
woordigers van de Voorlopige Revolu
tionaire Regering en van de neutralis
ten in het kabinet zitting moeten
hebben, dat nieuwe verkiezingen zou
moeten organiseren- De Noordvietna-
mezen zouden hun eis hebben laten
vallen, dat Thieu helemaal van het
politieke toneel verdwijnt.
Op het militaire vlak zou Kissinger
er voor pleiten, dat er tegelijk in
geheel Indo-China een bestand van
kracht wordt. Dit betekent, dat de
Amerikanen er mee hebben inge
stemd, dat een militaire regeling niet
langer van een politieke regeling
wordt gescheiden. Noord-Vietnam zou
er op zijn beurt geen bezwaar meer
tegen maken, dat voor Zuid-Vietnam,
Laos en Cambodja in militair opzicht
met een regeling wordt volstaan.
Het Franse dagblad France-Soir meld
de gisteren, dat Amerika en Noord-
Vietnam zijn overeengekomen op 1
november een wapenstilstand voor
heel Indo-China af te kondigen. De
correspondent van het blad meldde
uit Saigon, dat Hanoi en Washington
een akkoord hebben bereikt over een
scenario voor de vrede.
Gedurende de eerste fase van dit
vredesplan zouden de VS de bombar
dementen op Noord-Vietnam en de
blokkade van Noordvietnamese havens
stopzetten en zou Hanoi de Ameri
kaanse krijgsgevangen vrijlaten. Tege
lijkertijd zouden beide partijen hun
'beschermelingen' - het regime-Thieu
en de Viet Cong - er toe brengen een
bestand te accepteren
Evacuatie
In de tweede fase zou er een evacua
tie van alle buitenlandsetroepen uit
Zuid-Vietnam zijn. Op deze terugtrek
king zou kunnen worden toegezien
door een internationale commissie
waarvan onder meer Frankrijk en
Japan deel moeten uitmaken. Deze
tweede fase zou verscheidene maan
den in beslag nemen.
In de derde fase zou er een drie
delige coalitieregering worden ge
vormd. Volgens France-Soir is Thieu
Ngoejen Van Thieu
gekant tegen elke oplossing, die de
communisten een kans zou geven alle
macht in Saigon te grijpen. Maar het
blad voegde daaraan toe: ,Het is moei
lijk te geloven, dat de koppigheid van
de Zuidvietnamese president de afwer
king van het scenario zou kunnen
verhinderen, zoals dat door Washin-
ton en Hanoi is uitgewerkt'
Het bericht in France-Soir was er
gisteren de oorzaak van, dat de ge
middelde koersnotering op de New
Yorkse beurs met acht punten steeg.
Het Amerikaanse ministerie van de
fensie heeft toegegeven, dat de Franse
diplomatieke missie in Hanoi negen
dagen geleden is getroffen door een
Amerikaanse bom en niet door een
Noordvietnamese afweerraket. De er
kenning volgde, nadat de Franse alge
meen gedelegeerde, Pierre Susini, in
Parijs stierf aan de verwondingen, die
hij tijdens het bombardement op Ha
noi had opgelopen. Washinton houdt
er toch nog rekening mee, dat de
Amerikaanse bom niet op de juiste
wijze van het vliegtuig is losgekomen.
De militairen van de in Peking in
ballingschap levende prins Norodom
Sihanoek, ex-staatshoofd van Cambod
ja, zullen ook in geval van een afzon
derlijke vrede in Vietnam of Laos de
strijd tegen de regering-Lon Nol in
Cambodja voortzetten. Volgens Siha
noek, die dit donderdag liet weten,
zullen China en Noord-Vietnam ook
na een eventuele wapenstilstand in
Vietnam zijn strijdkrachten met wa
pens en materieel blijven steunen.
'Alleen de val van Lon Nol en mijn
herinstallatie als staatshoofd in
Pnohm Penh zal de vrede in Cambod
ja doen terugkeren, aldus Sihanoek.
Aanvallen
Viet Cong-eenheden zijn gisteren tot
op twaalf km van Saigon doorgedron
gen, waar zij het dorp On Bung
bezetten. Zij zijn sinds het Tet-offen-
sief in 1969 niet meer zo ver doorge
drongen in de richting van Saigon.
Maar op enkele kilometers van On
Bung heroverden de Zuidvietnamezen
een dorp op de Viet Cong. De groot
ste tegenslag voor Saigon was giste
ren, dat Noordvietnamezen en Viet
Congstrijders er weer in slaagden
hoofdweg-een af te sluiten, waardoor
de aanvoer van voedsel naar Saigon
ernstig wordt belemmerd.
Een persoonlijke lening is tegenwoordig een gewone
zaak. Het is een moderne manier om wensen of
noodzakelijke voorzieningen in het privé vlak te
verwezenlijken. De NMB maakt 't niet moeilijker dan 't is.
Geen onnodige formaliteiten. Een persoonlijk gesprek
waarbij in overleg met u het benodigde bedrag wordt
vastgesteld evenals de maandelijkse aflossingstermijnen.
En bovendien: gunstige voorwaarden. Een lening van
ƒ2000,- kunt u bijvoorbeeld terugbetalen in 18 termijnen
van 129,50, Een bedrag van ƒ3500,- in 24 keer 171,50.
Rente en kosten zijn daar al bij inbegrepen.
Stap eens binnen
voor meer inlichtingen.
Nederlandsche Middenstandsbank
SANTIAGO (AP, UPI) Bij de[
serie nationale stakingen in ChillP
hebben zich gisteren ook de bus-l
chauffeurs van Santiago en de'
piloten van de nationale lucht
vaartmaatschappij LAN gevoegd. I
Verscheidene bussen waren donderdi
avond al voortijdig naar de garag
teruggekeerd, waardoor üuizendd
passagiers voor de buitenwijken zon.
der vervoer kwamen te staan. In San-P
tiago met zijn 3,3 miljoen inwonen
a" ïcn 'e vijfduizend bussen hetuf
voornaamste vervoermiddel. De sta"
king zal volgens vakbondsleiders 21
uur en mogelijk zelfs twee daget ft
duren. De crisis in Chili is op 1]
oktober begonnen uit protest tegen <lr
voorgenomen nationalisatie van transrel
portbedrijven in het zuiden van he or
land.
te:
MANILLA (Reuter) Een Filippijn
se politiepatrouille is in de bergen
van het eiland Loebang, ten zuiden
van Manilla, in gevecht geraakt met
twee overlevenden van het keizerlijke
Japanse leger uit de tweede wereld
oorlog zo is gisteren officieel in
Manill bekendgemaakt.
Een politiewoordvoerder zei, dat een
van de twee is doodgeschoten. De
ander ord gewond, maar slaagde er
in met het geweer van zijn dode
metgezel te vluchten.
Het is mogelijk, dat er op het eiland
je nog meer Japanse soldaten schui
len. De woordvoerder zei, dat er een
grote militaire operatie op komst is
om hen uit hun schuilhoeken te ha
len.
De Japanse ambassadeur in Manilla
heeft verzocht een reddingsploeg uit
Japan naar de Filippijnen te mogen
brengen om te proberen de soldaten
over te halen zich over te geven.
Vervolg van pagina 1
besluit niet willen nemen, en daar
zag het gisteravond naar uit, dan
moest de Nederlandse regening wel
instemmen met een beslissing van het
parlement in Den Haag, in Nederland
de afgevaardigden voor het Europese
parlement rechtstreeks te kiezen. Het
zou Nedeland 'niet verbazen' als an
dere landen dan hetzelfde zouden
gaan doen.
Indien, aldus premier Biesheuvel, de
ministerraad van de Europese Ge
meenschap er niet in slaagt het ko
mende jaar een beslissing over het
parlement te nemen, 'vrees ik dat wij
onvoldoende voortgang zullen maken
ten aanzien van de besluitvorming die
voor de economische en monetaire
unie noodzakelijk zijn'.
Teneinde de vicieuze cirkel te door
breken, of het parlement eerst recht
streeks moet worden gekozen en dan
slechts groter bevoegdheden kan wor
den toegekend, of omgekeerd, dient
op beide terreinen voortgang te wor
den geboekt, aldus de Nederlandse
regeringsleider.
De sfeer op de 'top' werd gisteren ook
vertroebeld omdat er een versie van
een slotcommuniqué was uitgelekt en
in het Franse dagblad Le Monde ge
publiceerd. Vooral Engeland was hier
boos over, omdat het daar een poging
van president Pompidou in zag de
andere landen voor voldongen feiten
te plaatsen. De Franse minister van
buitenlandse zaken, Maurice Schu
mann, heeft zijn verontschuldigingen
aangeboden voor het 'incident'. Vol
gens waarnemers besloten de andere
landen daarop nog een hartig woord
te spreken over de formulering van
het slotcommuniqué.
UNIE
President Pompidou heeft er in zijn
slotverklaring op de topconferentie op
aangedrongen tegen 1980 de Europese
Gemeenschap een andere naam te
geven, namelijk Europese Unie. Dat
zou betekenen, dat do Europese Ge
meenschap geen sterk gecentraliseerde
regering krijgt, maar een organisatie
met beperkte functies wordt. De Unie
zou dan zo belangrijk worden als de
regeringen die ervan deel uitmaken,
zelf willen.
Nederland heeft gisteren ook nog
voorgesteld de invoer uit de ontwik
kelingslanden met jaarlijks 15 procent
te verhogen, de bijdragen van de EG-
landen aan ontwikkelingshulp in 1975
op 0,7 procent van hun bruto natio
naal produkt te brengen en te streven
naar een grondstoffenovereenkorast
met de derde wereld
(ADVERTENTIE)
de avontuurlijke
sherry van
Siebrand
f
MOSKOU (UPI, Reuter, AFP)
Veertig Joodse gezinnen in Lenin
grad, Vilnius en Riga hebben toestem
ming gekregen naar Israël te emigre
ren, zonder de vereiste opleidingsbe
lasting te betalen.
Volgens hen zijn er minstens 40 afge
studeerden onder de drie groepen, die
eigenlijk meer dan 700.000 gulden aan
opleidingsbelasting hadden moeten be
talen. De bepaling, dat emigranten de
kosten van hun opleiding aan de staat
moeten terugbetalen, werd op 3 au
gustus van kracht en zal binnenkort
als wet worden afgekondigd. De oplei
dingsbelasting bedraagt voor een pas
afgestudeerde minimaal 17.500. gulden
en kan tot honderdduizend gulden
oplopen.
Woensdag werden ook al 19 Joodse
families van de belasting vrijgesteld,
op de dag dat het Russisch-Ameri-
kaanse handelsakkoord getekend
werd. Vorige week zeiden Sowjet-
functionarissen, dat de wet op de
opleidingsbelasting soepel zal worden
toegepast op een individuele basis.
Daaronder werd verstaan, dat bij de
emigratie-aanvragen de gezondheids
toestand van de betrokkenen en hun
financiële mogelijkheden in aanmer
king worden genomen. Zo zouden in
validen, gepensioneerden en mensen
die tijdens hun studie geen stipendia
hebben ontvange.n van de belasting
kunnen worden vrijgesteld. Het hoger
onderwijs in de Sowjet-Unie is vrij,
maar ongeveer 75 procent van de
studenten ontvangt alleen stipendia.
STOCKHOLM (UPI, Reuter) Na uitzonderlijk lang beraad be
raad bestemde de Zweedse akademie van wetenschappen de Nobel
prijs natuurkunde gisteren voor die drie Amerikanen die 1957 een
theoretische verklaring gaven van supergeleiding. De professoren
Bardeen, Cooper en Schrieffer (hun verhaal is intussen de BCS-
theorie gaan heten) gaven een even mooie als wiskundig ingewik
kelde verklaring voor het al in 1911 ontdekte wegvallen van de
elektrische weerstand in zeer koud gemaakte metalen.
De Nobelprijs voor scheikunde ging
ook naar drie Amerikanen: de helft
naar dr. C. B. Anfiimsen en elk een
kwart voor dr. S. Moore en dr. W. H.
Stein. Zij werden onderscheiden voor
hun baanbrekende studies over het
verband tussen bouw en werking van
het enzym ribonuclease. Een enzym is
een groot eiwitmolekul dat speciaal
één van de vele chemische acties in
een levend organisme bevordert. Het
samenspel vande verschillende
enzymsoorten beheerst daardoor het
totaal van de levensprocessen.
Het ribonuclease waaraan Anfinsen
en Moore/Stein werkten neemt al he
lemaal een centrale plaats in, omdat
het inwerkt op ribonucleïnezuur
(RNA), waarin de erfelijke eigen
schappen van het organisme zijn vast
gelegd. Maar hun werk is toch vooral
onderschedden omdat hét een meer
algemeen inzicht verschafte dn de
werking van enzymen.
De supergeleiding waarin Bardeen,
Cooper en Schrieffer diizicht verschaf
fen, staat al enige jaren op het punt,
praktische toepassingen te vinden.
Het 'uitschakelen' van de elektrische
weerstand betekent de mogelijkheid
om grote elektrische stromen zonder
verlies door een draad van bescheiden
afmetingen te sturen, die daarbij dan
niet warmer wordt.
Supergeleidende ondergrondse kabels
ter vervanging van hoogspanningsled-
dingen zijn op het ogenblik nog te
duur voor economische toepassing.
Maar elektromagneten die dit effect
gebruiken, zijn al toegepast in pro
totypes van grote elektromotoren, en
worden overwogen voor magnetische
zweef treinen.
Voor prof. John Bardeen is dit de
tweede Nobelprijs. Hij werd in 1956
onderscheiden voor zijn aandeel in de
ontwikkeling van de transistor.
De UNCTAD, de Handels- en Ontwil.
kclin Conferentie van de VN,
zich donderdag met 39 tegen 2
men bij 23 onthoudingen geplaats
chter Chili in zijn koperdispuut me rsl
het Am er.' an^e Kenneoott-concerc e]
Gestemd werd over een resolutie, dl
door e.f Latijnsamerikaanse lande n
was ingediend en waarvan de kern is ge.'
u_.it geschillen over genationaliseerd
eigendomir- niet aan rechtbanken
het buitenland kunnen worden
gelegd. De twee tegenstemmers wai
Amerika riekenland.
Begin volgende maand worden
Stoc.wOlm twee Zweedse en twee Ri
sische se'* 'en verwacht met Chileei
koper voor Zweedse bedrijven,
m: 'schappij Gra -.ges Essem, w,
voer e:n deel van het kaper besti
is, heeft van vertegenwoordigers
Kennecott vernomen, dat dit Ami
kaanse bedrijf voornemens is ook
deze ladingen beslag te laten leggejhe
zodra de schepen in Zweden zijn
gekomen. De vakbond van Zweedsfi g<
havenarbeiders heeft nog geen besliffisc
sing genomen.
Et
t do
I
voe:
Ti k
p I
NAIROBI (AP) Oegandese ballin
gen in verschillende Oostafrikaanse
landen vertellen, dat in Oeganda
sinds generaal Amin daar de macht
overnam, 21 maanden geleden, naar
schatting 3.000 militairen en 1.000
burgers zijn gedood en duizenden
mensen zijn gearresteerd of mishan
deld.
Het militaire regime te Kampala, al
dus de vluchtelingen, gaat regelmatig
voort met de zuivering van Afrikaan
se intellectuelen en van kerkelijke
leiders en stamhoofden, die het regi
me als gevaarlijk beschouwt.
Het is de bedoeling van Amin elke
vorm van oppositie te vernietigen. Nu
het heenzenden van de Aziatische
burgers is begonnen, staan honderden
winkels leeg en dit heeft geleid tot
een tekort aan vele soorten goederen.
In de stad Mbala, waar 15.000 mensen
wonen, zijn nog maar 10 winkels
open.
Door het heengaan van de Aziaten
zijn 75.000 Afrikanen zonder werk
gekomen. Velen hunner zijn de ste
den uitgetrokken en wonen thans op
het land bij familie ln.
Er zijn veel scholen gesloten of
slechts enkele uren per week open,
omdat de Aziatische onderwijzers er
niet meer zijn, evenmin als de Euro
pese en Amerikaanse leerkrachten. Er
zijn fabrieken die gaan sluiten omdat
er geen mensen meer zijn om de
machines te onderhouden of te her
stellen. In bepaalde districten liggen
de overheidsdiensten geheel stil.
CAIRO (UPI, Reuter) De Egyptr
sche president Anwar Sadat is ze
verheugd over de beslissing van i
Russische leiders om Cairo te bezoj
ken voor overleg en hoopt, dat
conferentie zo spoedig mogelijk
kunnen plaatsvinden, zo is gisterf
uit welingelichte bronnen in Caiiï
vernomen. In een gemeenschappelijk
communiqué, dat deze week in Ma
kou is uitgegeven na afloop van h&95]
bezoek van d e Egyptische premie zi
Sidky, werd meegedeeld, dat partijl&en
der Breznjew, premier Kosygin
president Podgorni een uitnodigi® 1
hebben aanvaard om Cairo te bezot
ken. In dit communiqué werd echta
geen datum genoemd, maar men ve
wacht in Cairo, dat het bezoek volge n
de maand al plaats zal vinden. 0iii
Hoofdredacteur Heykal van het sem tigV
officiële Egyptische dagblad i
Achram heeft gisteren geschreven, d
zijn land ook uit andere dan Rus% a{
sche bron de noodzakelijke wapei
kan krijgen, maar dat Cairo er
voorkeur aan geeft deze wapens vi ,ge"j
de Russen te betrekken.
Z(
lelet
et 1
ol is
:erk
di]
BONN (Reuter) Oost-Duitsland i
alle Westduitsers, die wegens
ke overtredingen gevangen
vrijlaten. Voorts zijn aan 25 verloofi
vrouwen speciale uitreisvergunningi
verleend, opdat zij in West-Duitslai 39
kunnen trouwen. De Westduit
staatssecretaris Egon Bahr, die ondet'
handelingen voert over een verdr e.^ee
"tot normalisering van de betrekki °ldlF
gen tussen beide Duitslanden, hee 100}(
dit op een persconferentie in Boir?01(
meegedeeld.
Bahr zei, dat alle Westduitsers die
Oost-Duitsland wegens politieke of angr,}'
dere overtredingen, met uitzondenb
van misdaden, gevangen zitten,
gende maand op grond van een
nestieverlening in vrijheid zi
worden gesteld. Het is niet duideli
of zij daarop toestemming zullen kri
gen naar het Westen te gaan.
olga:
verl
de2
gev
int
doi
het
het
ri/c
Waar in 1890 de slachting van
Wounded Knee, de laatste grote
slag tussen blanken en Indianen,
plaats heeft gevonden, is het nu
vrede, niets dan vrede. Tenmin
ste voor het oog. De liefelijke
heuvels worden geel in de herfst
en des te markanter staan de
donkere dennebomen er in gete
kend.
Alles wat de herinnering levend
houdt aan het verleden is een klein
onbeholpen museum en het monu
ment bij het graf, terwijl op de
kruising van de weg een grote 'mar
ker' de voorbijganger maant dat het
hier geweest is. Maar dat is alles, het
is allemaal zo lang geleden, het stamt
uit de tijd van de troebelen en zou
men die niet liever vergeten behalve
dan als romantische historie!
Het uiterlijk is mooi, het eigenlijke
leven daarachter minder. Want dit is
nog altijd het reservaat, de plaats van
de schande en van het behoud, het
bijzondere gebied waar de Indianen
moeten leven. Hun positie is nog
altijd uitzonderlijk, zij kunnen niet in
de olanke maatschappij opgenomen
worden, omdat zij er niet op bere
kend zijn en het trouwens niet wil
len. Zij zijn gedwongen de bescher
ming te aanvaarden van de federale
regering en die bescherming is maar
al te vaak eindeloze bevoogding.
Dilemma
De Amerikaanse Indiaan zit in een
bijna onoplosbaar dilemma, hij wil op
zijn reservaat blijven en is daaraan
gehecht op een religieuze wijze, want
het mag dan de plaats van zijn verne
dering zijn, het is, tenminste in vele
gevallen, het land van zijn vaderen,
of in elk geval wat daar nog van over
is. Maar tot welvaart kan hij daar
niet komen, in de eerste plaats omdat
het land slecht is (al het goede land
is allang door de blanken ingepalmd)
en in de tweede plaats omdat hij te
afhankelijk is van de beschermende
activiteit, het Bureau of Indian Af
fairs, dat een afdeling is van het
departement van binnenlandse zaken.
Maar het reservaat opgeven kan en
wil hij niet, nu minder dan ooit,
want dat zou niet alleen betekenen
dat hij werd blootgesteld aan de barre
concurrentie-maatschappij van de
blanken, maar bovendien dat hij zijn
eigen identiteit zou verliezen. En er
is wel een tijd geweest dat hij dat
wilde, een tijd van assimilatie en
geloof in de Amerikaanse smeltkroes,
maar die tijd is definitief voorbij. De
Indiaan is in een wanhopige positie.
Hier in het Pine-Ridge-reservaat in
Zuid-Dakota, dat op één na het groot
ste park is, is zijn gemiddelde inko
men per gezin per jaar 1.910, dat is
aanzienlijk beneden het bestaansmini
mum. Hij krijgt onderwijs maar dat is
vol met blanke superioriteit, met het
geloof dat hij maar een brave burger
moet worden net als alle anderen.
Zijn lichamelijke conditie is slecht, de
gemiddelde levensduur 44 jaar verge
leken met 64 voor de blanken. Nu is
er, dat moet er bij gezegd, vooruit
gang, het Bureau of Indian Affairs,
bij alle Indianen bekend als de BIA,
mag een bureaucratisch log lichaam
zijn, het doet tenminste iets, zij het
omslachtig, zij het paternalistisch. Dat
is juist het probleem, de Indiaan kan
niet zonder zijn beschermster, al
houdt die hem klein en geestelijk
onmondig.
prof.dr.j.w.schulte nordholt
Het alternatief is wat hier heet 'ter
mination', beëindiging van de bijzon
dere staat van de Indiaan. En dat
wordt door de meeste Indianen als
een ramp gezien. Zoals een leider van
de Blackfoot-Indianen, een andere
prairie-stam, het treffend uitdrukte:
'Hoe kunnen wij zelf werken aan onze
toekomst als het BIA voortdurend
tracht om onze identiteit te vernieti
gen. Het probeert in onze tent ons
potje te koken terwijl anderen al
buiten .staan te proberen om de hele
tent in brand te steken'.
Waar 'termination' tot stand is geko
men, zoals bij de Klamath-Indianen in
Orgon en bij de Menominee in Wis
consin heeft dat rampzalige gevolgen
gehad, geleid tot vrijwel volledige
verpaupering. En een weg terug is er
dan niet meer. Het is gelukkig wel zo
dat de regering in Washington is
gaan inzien dat de politiek van 'termi
nation', in de Eisenhower-jaren met
zoveel valse leuzen gepredikt als de
enige oplossing, niet moreel gerecht
vaardigd is. Onder Kennedy is de lijn
weer opgenomen die onder Roosevelt
begonnen was, de Indiaan krijgt de
bescherming die hij broodnodig heeft,
en die hem tegelijk geestelijk ver
strikt Johnson en Nixon zijn niet van
die weg afgeweken, maar er bestaat
onder de Indianen een diep wantrou
wen dat het tenslotte toch zover ko
men zal, want de geestelijke instelling
van het Bureau is er al te zeer één
vaii opvoeding tot gelijk burgerschap
en er is weinig oog voor de bijzonde
re identiteit van de Indiaan.
McGovern
Er zijn maar weinig blanke staatslie
den, die zich werkelijk om de Indiaan
bekommeren. Robert Kennedy, was er
één, hij bezocht vele reservaten en
stelde zich goed op de hoogte van de
toestand. George McGovern is een an
dere: zelf uit Zuid-Dakota afkomstig
kent hij de noden van de Roodhuid
en komt er voor op. In 1966 heeft hij
in de Senaat een resolutie ingediend
waarin hij opriep tot eerbiediging van
het land van de Indianen en vooral
van hun culturele identiteit.
Maar de Indianen zijn een te kleine
groep 800.000 in totaal) om poli
tieke betekenis te kunnen hebben, en
dat is hun zwakte. Dat zij toch weer
hoop hebben en tot een nieuw be
wustzijn komen is het gevolg van de
algemene verandering in de Ameri
kaanse geestesgesteldheid. Red Power
is de nieuwe leuze, populair onder de
Indiaanse jongeren, en zij is gemunt in
1966 in directe navolging van Black
Power. De rhetoriek van deze bewe
ging is extreem, omverwerpen van de
hele maatschappij, eenheid van alle
gekleurde volkeren, en dergelijke ro
mantiek meer wordt luid verkondigd.
Maar de practische mogelijkheid, door
de Indianen wel degelijk gezien, is
dat zij meer zeggenschap krijgen in
hun eigen zaken, dat zij in het BIA
de toon gaan aangeven. Het zou er op
kunnen lijken dat dat werkelijk ge
beurt, zij winnen aan invloed en wor
den meer gehoord.
Renaissance
Voorlopig de grote betekenis van de
Red-Pówer-beweging is dat zij de aan
dacht heeft gevestigd op het rijke
culturele leven, op de historische ach
tergronden van de Indiaan. Natuurlijk
is er veel overspanning in het beeld
dat nu getekend wordt van de edele
wilde, die het slachtoffer is geworden
van de boze blanke, al is er ook wel
wat waarheid in. Maar de bijna verge
ten rijkdom aan Indiaanse poëzie en
verhalen wordt zo tenminste weer
opgedolven en zelfs populair. Voor de
Indiaan is zo'n renaissance onmisbaar,
voor de blanke een leerzame en ver
rijkende ervaring. Wat werkelijke ver-
bondenheid met de natuur betekei
kan hij van niemand beter leren d
van de oorspronkelijke, de echte Ai
rikanen, die sinds duizenden jar
geleefd hebben dicht bij het hart
Moeder Aarde.
Ik citeer hier tenslotte het gedic
van een jonge Indiaan dat meer n1 eeii
telt over die relatie, haast verloi
maar hunkerend hervonden, dan ik STE]
vele woorden kan. Het verscheen e
ge jaren geleden in het tijdschi kje o
Drumbeats, een uitgave van het Inta.
tute of American Indian Arts en w mc
herdrukt in de mooie bloemlezi
The Way, an anthology of Amerii
Indian Literature, zojuist verschen i
De dichter is Courtney Mohay. minist
In een dag werd mijn moeder oud. wij:
Êkome:
In één dag werd mijn moeder oud, zWart
volgde het spoor, het oog gericht de m
de grond, ln één dag werd v de y
moeder oud. keurin
Ik Icwam aan het eind van het spt
bij de rivier. Ik stond stil om y.1?
luisteren naar het stromende W Dalj
ln één dag werd mijn moeder oud.
lk keek naar de rivier. Ik hoorde (kal
ruisen van onzichtbaar water. De ^en°ot
ven wilden iets zeggen maar gini Baö st
voorbij. In één dag loerd mijn mot 'eQ m
oud. te wei
omofil
Ik liep cn ik zag naar mijn moei aliteit
gezicht. Zij was stil. Zij was leven, oning
wuifde toen ik nader kwam en hi inister
mij in haar armen tot het water «i lijkeru
rivier mij naar de ogen welde. zoude
houden
(Dit is het laatste artikel van ndeling
serie van drie over Amerika. De ai
re twee werden op 18 en 19 okti
in Trouw/Kwartet gepubliceerd).
mmVe
