Wat zegt de EO
over homofilie?
11
Postzegel-
nieuws
Boekenetalage
Kinderboeken
■TROUW/KWARTET ZATERDAG 21 OKTOBER 1972
BINNENLAND T23/K23
door ds. A. Klamer
De leden van het televisieforum
die donderdagavond op verzoek
van de EO het rapport 'Over
mensen die homofiel zijn' (be
stemd voor de generale synode
van de gereformeerde kerken)
behandelden, waren het bij
voorbaat roerend eens. Dat zal
voor de leden en hun medestan
ders een plezierig gevoel zijn
geweest. Of de poging om infor
matie te geven even oprecht
was als goed bedoeld?
Hoe dan ook, het gezelschap deed
me denken aan een lerarenvergade
ring waar de meerderheid van de
leerlingen geen reden geeft tot be
zorgdheid. Er zijn evenwel een paar
zwakken onder hen, die op het paas-
rapport duidelijk onvoldoende staan.
Wanneer die nu maar hard werken
en doen wat er door de leraren van
hen wordt verwacht, maken ze nog
een goede kans om te slagen.
Als begrijpende, welwillende leraren
toonden ook de forumleden geduld
voor hun slachtoffers op voorwaarde
dat deze hun onvoldoendes (ziekte,
extra zonde) snel zouden wegwer
ken. Homofiele mensen zijn zieke
mensen. Dat staat wel vast, zeiden
alle leden. Er werd vaak verwezen
naar literatuur (waarom niet wat
duidelijker?). De naam van profes
sor RUmke werd misbruikt: deze
hoogleraar heeft in zijn laatste pu-
blikatie Psychiatrie (deel III, in
1967 verschenen) toch duidelijk ge
zegd dat er van een verandering
geen sprake kan zijn wanneer er
duidelijk van een aanlegfactor kan
worden gesproken.
Een homofiel gedrag past niet bij
de God van Israël, zei ds. Bonda. Ds.
Hegger stelde dat homofiel gedrag
ingaat tegen Gods scheppingsorde
ning. Aanvaarding van de homofiele
mens is niet de richting die God
wijst, wist deze zelfde pastor te
vertellen.
Er werd zo nu en dan begrip ge
toond, maar direct daarop werden
de duimschroeven steviger aange
draaid. De leden waren het erover
eens: de mens die homofiel is en die
ook als zodanig wil leven, betekent
een miskenning van God. Zo'n man
of vrouw geeft aan God voor zijn
scheppingswerk een onvoldoende en
zou als straf? merken dat hij
daardoor zelf op een onvoldoende
blijft staan.
Homofielen liggen aan de ketting,
zeiden de dames en heren. Zelf heb
ik altijd gedacht dat ieder mens
bevrijd moet worden, dus zowel de
hetero als de homo. Ik denk blijk
baar verkeerd, want homofiele men
sen liggen volgens het EO-forum
Ds. A. Klamer
aan een extra ketting. Mevrouw
Beerman: 'Jezus kan die ketting ver
breken om als vrije (ze bedoelde als
heterosexuele) mens in de wereld te
staan. Ds. Van Dam die de extra
ketting voor homofielen introduceer
de, zei ook: 'Jezus kan de mens
bevrijden van deze ketting.' Het is
volgens het EO-forum duidelijk dat
de homofiele mens meer gebonden
is aan zijn homofiel-zijn dan de
hetero-mens aan zijn heterofiel-zijn.
Ik stop met mijn kanttekeningen bij
een uitzending die m.i. beneden het
peil bleef van wat we oprechte in
formatie mogen noemen. Het is
geen schande het moeilijk te hebben
met vragen die lange, lange tijd in
kerk en samenleving werden doodge
zwegen. Het is zonder meer begrij
pelijk dat velen moeite hebben met
het aanvaarden van een wijze van
liefhebben, die tot voor kort alleen
in het geheim mogelijk was. In en
buiten de kerken was men snel
klaar met die gevaarlijke, griezelige,
zieke, vieze en extra-zondige men
sen. In de EO-uitzending hoorden
we alleen vage opmerkingen over
een kerk die een aantal van haar
leden in eenzaamheid laat worstelen
(prof. Lindeboom).
"VVaarom niet openlijk gesproken van
een kerk, die haar leden van het
Heilig Avondmaal weerde (hervorm
de, gereformeerde kerk enz.), de
Absolutie weigerde (rooms-katholie-
ke kerk), de doop weigerde (baptis
ten), van de Soldatenrol schrapte
(Leger de Heils). Waarom niet vol
mondig erkend dat met goede
bedoelingen pastorale adviezen
werden gegeven om maar te trou
wen: dan wordt u wel anders, d.w.z.
zoals wij vinden dat u moet worden.
Waarom niet gewezen op de wan
hoopsdaden van duizenden homofie
len, die onder de druk van de
oordelende meerderheid de strijd
hebben opgegeven, die zich zelf heb
ben vernietigd als zinloze schepsels
(een onvoldoende van God en zijn
gelovigen). Waarom niet duidelijker
gesproken over de bijbelse gegevens
en gewezen op het boekje dat door
de gereformeerde ds Jan van Veen
uit Hoogeveen is geschreven 'Wat-
zegt de bijbel over homofilie'. Ds.
Van Veen wijst in de behandeling
van Genesis 1 vers 26-28 op het
gevaar dat we de Schrift dingen
laten zeggen die wij er, vanuit onze
eigen situatie eerst in hebben ge
legd!
De uitzending van de EO zal de
medestanders van de gepropageerde
opvattingen verstevigd hebben in
hun afkeer en de voorstanders in
hun gelijk. Onze zorg evenwel gaat
uit naar de ónzekeren, naar hen, die
hun homofiel-zijn ervaren als
schuld, als zonde. Ik denk nu aan de
telefoons die ik zelf direct na de
uitzending kreeg van homofiele
mensen die nog aarzelend hun weg
zoeken en die het gevoel hebben
teruggewezen te zijn naar de dode
hoek van de hopelozen.
Ik denk ook aan de ambtsdragers,
die het nu helemaal niet meer we
ten, aan ouders, die weinig kunnen
beginnen met de nietszeggende op
roep van mevrouw Beerman om be
grip en liefde. Wat begint een ho
mofiel met liefde die uitgaat van
vooroordeel en die Jezus hanteert
als een soort toverdrank? Zal overi
gens die veel genoemde ketting ook
de ketting kunnen zijn van het
vooroordeel van veel heterosexue-
len? Daarom: laten we liever het
door God geschonken verstand ge
bruiken en zelf het voortreffelijke
rapport lezen: 'Over mensen die ho
mofiel zijn'.
U kunt het 1.40 verkrijgen bij
Algemeen Kerkelijk Bureau, Wilhel-
minapark 2, Utrecht. U kunt het
bedrag overmaken op postgiro
513153 van dit bureau met duidelij
ke vermelding rapport homofilie.
Het boekje van ds. Van Veen 'Wat
zegt de bijbel over homofilie' kost
ƒ4,90 en is uitgegeven door druk
kerij Dekker te Dordrecht. Tenslotte
wijzen we op de Contactgroepen
overal in het land waar honderden
homofiele mannen en vrouwen el
kaar vriendschap geven en samen
hun eigen bijdrage willen leveren
aan kerk en samenleving. Inlichtin
gen: Meppelweg 117, Den Haag, tel.
070-668686 (na 18 uur).
(Ds. A. Klamer is radiopastor van
het IKOR)
redactie behoudt zich het recht voor om
opname In deze rubriek ontvangen me-
Inssuitlngen verkort weer te geven. BIJ
blikatie wordt met de naam van de
nender ondertekend. Brieven kunnen wor-
m gezonden aan de lieer Joh. C. Francken.
cretarls van de hoofdredactie van Trouw-
ïartct. Postbus 859. Amsterdam.
'PR (2)
heer Noordam laakte het dat de
'PR niet openlijk zegt dat christen-
om opium voor het volk is, maar dat
wel de christelijke partijen haat.
heer Noordam acht 'christendom'
ijkbaar synoniem met 'christelijke
rtijen'. Ik kan de politiek van ARP,
1U en KVP echter niet zo christe-
k vinden. Het woord 'evangelie'
aat slechts in hun program, maar
:t blijft bij woorden. De PPR ziet
ristendom niet als opium voor het
Hoe kan zij anders een trouw
feformeerd kerkganger als de Gaay
brtman als lijsttrekker benoemen?
7 mag dan haat zijn tegen de poli-
ik van de christelijke partijen er is
ker geen haat tegen het christen-
Uit het slot van het stuk blijkt
de heer Noordam ook doorwer-
ng van de bijbelse boodschap in de
ilitiek voorstaat. Dat is erg fijn. De
Ug is echter of KVP. CHU en ARP
t in praktijk willen brengen,
itterdam
G. K. Roukens
PR (3)
lgens de heer A. Noordam te Maas-
d (ingez. Tr/Kw 18-10-jl.) vindt de
de christenen (in AR-CHU-KVP)
betrouwbaar en onbekwaam. Dat
f ik me moeilijk voorstellen. Ik
nk eerder, dat de PPR de confessio-
'e partijen niet zo betrouwbaar
'dt, als het gaat om een politieke
"s. U v/eet wel: de ene keer lonken
links, de andere keer rustig naar
°kts. Kijk dat zit de PPR niet lek-
Én terecht.
Sterdam
J. W. van der Weg
PR (4)
heer Noordam uit Maasland
'reef over de PPR: 'als partij zegt
n'et openlijk dat christendom opi-
1 voor het volk is maar in allerlei
bekken merk je hun haat tegen
alle christelijke partijen'. Je moet
zoiets maar neer durven schrijven.
Als je niet met de christelijke partij
en wilt praten ben je zo'n mening
over het christendom toegedaan. Wij
hebben echt geen zin om hier propa
ganda te gaan maken voor welke
partij dan ook. Maar het uiten van
zulke ongemotiveerde onzinnige be
schuldigingen klopt heel gewoon niet.
Om zoiets over mede-christenen in de
krant te zetten; mag je dat nog chris
telijk noemen?
Vlaardingen
J. M. Zulthoff
Sinaasappels (2)
Onder het hoofd: 'sinaasappels', maak
te dr. F. C. Dominicus zijn misnoegen
kenbaar, over de boycot op de Out-
spansinaasappelen uit Zuid-Afrika. Zo
ik het al met hem eens ben, is dit om
een heel andere reden als de zijne. Ik
geloof nl. dat, als deze boycot resul
taat zou hebben, de Bantoebevolking
hier het eerst door wordt getroffen.
Hiermee wordt nl. de zeer schaarse
werkgelegenheid, die er nog is, in de
buurt van de zgn. 'homelands' nog
eens verminderd. Direct resultaat
hiervan is, dat de te werk gestelde
mannen hier, óók naar de stad zullen
trekken, om werk, waar vandaan ze
gewoonlijk maar eens per jaar (met
kerst) naar huis komen. Wie durft ze
het aanrekenen dat ze er een tweede
gezin in de stad bij hebben? Maar het
trieste gevolg is dat vrouw en kinde
ren in het thuisland zelf maar moeten
zien hoe ze rondkomen. En waar dr.
Dominicus zo stellig ontkent ('een
volstrekte leugen'), dat er in Zuid-
Afrika honger zou heersen, zeg ik op
mijn beurt: U bent er naast. Ik zelf
heb nl. in een zendingsziekenhuis ge
werkt temidden van de Bantoebevol
king, en was in staat, dagelijks de
ondervoede kinderen te zien, die hier
lagen. Juist de ervaring, kinderen te
zien omkomen van honger in een rijk
land, maakte, dat ik anti-apartheid
werd (wat ik voordien niet was),
maar dat is niet hetzelfde als anti-
Zuid-Afrikaans!
Arnhem
J. E. Braaksma
NOS
Hoe krijgt de NOS het in zijn hoofd
om met een voorstel te komen de
omroepbijdrage tot 140,per jaar te
verhogen. Ook zal het bestuur van de
NOS op de hoorzitting van de vaste
Tweede Kamercommissie van CRM op
26 oktober a.s. pleiten voor invoering
van een toeslag van ƒ100,per jaar
voor de bezitters van een kleurentele
visie. Is het de NOS niet bekend dat
velen van die bezitters voor een be
drag van ƒ2500,— tot ƒ3000,— vele
jaren hebben gespaard of op afbeta
ling hebben gekocht omdat kleurente
levisie zo prachtig is. De NOS moet
niet denken daarvan te kunnen profi
teren. Ik vind een verhoging van de
jaarlijkse bijdrage tot 108.al wel
letjes. Iedereen moet met zijn inkom
sten rond zien te komen hetgeen ook
geldt voor de NOS.
Rotterdam Y. Schuitcma
Outspan-boycot
Ongelooflijk, het ingezonden stuk van
dr. F. C. Dominicus. (Trouw/Kwartet
16-10-72). Zo kritisch als de heer Do
minicus zijn taak als taalpurist ver
vult in een onderwijsvakblad, zo onge
nuanceerd geeft hij hier zijn visie op
de Outspan-boycot. Hij schrijft over
de actieleden als ware het ondeugen
de en onnadenkende knaapjes: ze
doen daar warempel een poging de
Outspan-sinaasappels uit te bannen.
Maar waanschijnlijk zal liet hen (ge
lukkig) niet lukken: de gebruikers
hebben wel andere vragen aan het
hoofd. En dat is dan het enige punt
waarmee we kunnen instemmen. Met
dit verschil, dat dit voor de heer
Dominicus een conclusie is, voor het
Outspan-comité (en andere dergelijke
groeperingen) een droevig uitgangs
punt.
Utrecht
Palestijnen
Alles over sportduiken, ir. R. Rozen-
daal. Uitg. Veen, Wageningen. 190
blz. met vele tekeningen en foto's.
Prijs 28,50.
Kritiek op het program van Gotha,
door K. Marx, 2e verb, druk uitg.
Pegasus, Amsterdam. 96 blz - 4,50.
Schaaklessen (geprogrammeerde cur
sus voor beginners en gevorderden)
door B. Fischer met medewerking van
Stuart Margulies en Donn Mosenfel-
der. Uitg. Elsevier, Amsterdam 17
blz - ƒ12,50.
Puzzelfanfarc door E. Willems-Holt-
man (55 puzzels en oplossingen; 128
blz - 2,75) en Knutselboek voor de
jeugd door D. en J. Kirsch (knutsel
en kleurboek voor kinderen van 5 tot
10 jaar; 127 blz - 2,50) uitg. Spec
trum, Utrecht.
Paardrijden van A tot Z, door D.
Johnson. Uitg. Stok Zuidhollandsche
uitgeversmaatschappij, Den Haag. 148
blz. ƒ15,90.
Adieu, Jean-Claude, door U. Danella.
Uit. Stok, Zuidhollandsche Uitge
versmaatschappij, Den Haag. Een
boek uit de cultuurserie. Geauto
riseerde vertaling van C. van Eijsden.
354 blz. 19.90.
Wagt u voor de kinderen, door V.
Anderson. Uitg. Stok, Zuidhollandsche
Uitgeversmaatschappij. Ook dit boek
is er een uit de cultuurserie eveneens
vertaald door C. van Eijsden. 271 blz.
18.90.
Vandenberg (toekomstroman over een
door Rusland bezet Amerika) door O.
Lange. Uitg. Stok, Zuidhollandsche
Uitgeversmij. Een boek uit de cul
tuurserie. Geautoriseerde vertaling
van R. A. D. Anemaet. 354 blz.
21.90.
Culturele antropologie, door Peter -r-w
Kloos. Een inieiding. Paperback van öa
uitg. Van Gorcum. Assen. 256 blz.
28.50.
Zonder clan, door J. Geeraerts. Mar-
nixpocket van uitgeverij Paris-Man-
teau, Amsterdam-Brussel. 2e druk. 92
blz. 9.90.
Een heer om port mee te drinken,
door Mary Dorna. Salamanderpocket
van uitgeverij Querido te Amsterdam.
4e druk. 159 blz. 3.50. Eveneens
bij Querido als salamanderpocket ver
schenen: Zee zonder genade, van A.
van Kampen. 5e druk. 222 blz.
3.50 en De Spinoza van Warschau
door I. Bashevis Singer. Eerder uitge
komen bij de Arbeiderspers. 223. blz.
3.50; De nikkers. P. v. Aken, 3e
druk 140 blz. 3.50.
In de reeks Mare Nostrum van uitge
verij Standaard te Antwerpen-Utrecht
zijn verschenen geschreven door dr.
G. H. Halsberghe: Schemering der
vrijheid (Demosthenes' strijd voor de
grootheid van Athene) 170 blz.
10.90 en Het rijk van de zonnegod
(de eredienst van sol invictus) 172
blz. 10.90.
Denken over wereldvrede, door F. A.
M. Alting von Geusau. Deel 14 in de
serie Polemologische studieën. Vredes
onderzoek, vredespolitiek, vredes
boodschap, vredeswil. Uitg. Van Gor
cum, Assen. 162 blz. 12.50.
Hoe word ik 1000 jaar? dr. H. Ie
Compte. Het relaas van de Belgische
geneesheer dr. H. Ie Compte, de man,
die omwille van zijn controversiële
theorieën en zijn rebellie tegen de
orde van de geneesheren in de gevan
genis belandde. Uitg. Moussault, Am
sterdam. 126 blz. 12.90.
Elfkroegentocht door Antwerpen.
Uitg. Standaard-Moussault, Antwerpen-
Amsterdam. 134 blz. 10,90.
3 maal 10 gulden aan prijzen
Tonie Guiking
Galiet Basjousef stelde in Tr/Kw van
2 okt. jl. de lezers van enige histori
sche feiten in kennis doch dit ge
schiedde niet zonder eenzijdigheid.
Het heeft bijv. geen zin te vermelden
dat de Volkenbond aan Engeland en
Frankrijk mandaten toekende, waar
door gesuggereerd wordt dat alles of
ficieel in orde was. In feite was dit
de bekroning van een door veel intri
ges geslaagde belangenpolitiek tegen
alle beloften in en tegen de wil van
de niet geraadpleegde bevolking. Die
zag hierdoor zijn zelfbeschikkings
recht verijdeld. Kritiek op Abdallah
die na toestemming van een Pales
tijns congres een deel van Palesti
na bij Jordanië trok is eenzijdig en
heeft geen zin als de schrijver niet
vermeldt dat Israël hetzelfde deed. en
dan zonder een congres van de be
trokkenen. Wat 'de' ontwikkeling van
de verwaarloosde grond door de Jo
den betreft, al hun bezit bedroeg in
1940 nog geen' 7% van Palestina. En
dat daarna het overgrote deel van de
Palestijnen pas naar dit land trok is
een fabel en geen feit. De door de
heer Basjousef gegeven cijfers van
het Britse Mandaat heb ik vergeleken
met de officiële. Dr. J. Davis. 5 jaar
lang hoofd van de VN vluchtelingen
organisatie. citeert in zijn The Eva
sive Peace', het 'Survey of Palestine'
van het Britse Gouvernement. Tegen
over de cijfers van de heer Basjou
sef voor 1918 van 300.000 Palestijnen
geeft dit 604.000 en voor 1936 800.000
tegenover het Survey 916.000. Dat is
bij het begin van het Mandaat ruim 2
maal zoveel Palestijnen als Basjousef
vermeldt. Zijn cijfers van de aanwas
worden derhalve ook ruim 300.000
minder. Dit wijst er op dat de bevol
kingstoename in Palestina voorname
lijk door natuurlijke groei is teweeg
gebracht. De historische feiten zijn
anders dan de heer Basjousef ze voor
stelt.
Amstelveen
P. C. van der Valk
Libfoie Block Deze stad heeft een
dokter nodig. Uitgeverij De Fontein
De Bilt Prijs: 19,75.
Een jonge huisarts en z'n vrouw wor
den snel opgenomen in het gemeen
schapsleven van een stadje in New
England, waar alles vriendelijk lijkt
maar spanningen en intriges aanwezig
zijn, die het leven van de idealistische
arts sterk beïnvloeden. Bovendien
blijkt, dat het uitoefenen van de ge
neeskunst, zoals vaker gebeurt ook
hier tot gevolg heeft dat de arts
betrokken raakt in zaken, die met z'n
beroep weinig te maken hebben. Het
wordt echter duidelijk dat de kleine
stad ook in moreel opzicht een dokter
nodig heeft. De schrijfster heeft de
ervaringen van dr. Joshua Glover en
z'n vrouw Carla in het stadje-der-
verrassingen met veel opmerkzaam
heid geschreven. Zo nu en dan ont
staan er sfeerbeelden, die gaan in de
richting van het onsterfelijke?
Peyton Place. Een boeiend boek voor
een saaie t.v.-avond. Rfs
KRUISWOORDPUZZEL
Horizontaal: 1. pottebakkersaarde, 5.
modegek, 7. organische verbinding,
11. akelig, 12. papegaai, 14. bouwland,
16. mondwater, 18. vaartuig, 20. leef
regel, 23. ik (Lat.), 24. titel (afk.), 25.
doortochtgeld, 27. kippenloop, 28. chi
nees in Ind. 30. voorvoegsel, 31. zilt
vocht, 33. patroon, 34. rondhout, 36.
ongevuld. 38. zeker kaartspel, 39. pers.
voornaamw. 40. muzieknoot, 42. oor
zaak, 44. opstootje, 45. heden, 46.
putemmertje, 48. vogelpluim, 50. sap
pig, 52. water doorlatend, 53: op
dracht, 54. spinneweb, 55. aanleg
plaats, 57. belegering, 59. wending,
61. lidwoord, 62. vreemde munt, 63.
krijgsmacht, 66. Chinese lengtemaat,
67. pers. voornaamw. 68. ketting, 69.
begrip, 71. stoomturbine (afk.), 73.
zangstem, 75. lengtemaat, 76. bevel,
78. sterke drank, 79. dwaas, 81. gema
len eikeschors, 82. afnemend getij, 83.
schortje, 85. aardappel, 87. lied, 88.
Myth, figuur, 90. zangstem, 91. geit,
93. streek op de grens van N.Br. en
Limburg, 94. pookijzer, 95. loot, 96.
gramschap.
Verticaal: 1. genoeg gekookt, 2. ver
nis, 3, bijwoord, 4. welaan, 5. eerlijk,
6. twijg, 7. maanstand, 8. meisjes
naam, 9. plaats in Gelderland, 10.
viskuit (Z.N.), 11. dichter, 13. Eer
waarde Heer (afk. Lat.), 15. deel van
de bijbel, 17. aanspreking van een
papegaai, 19. soort hamer, 21. water
in Utrecht, 22. bode aan een universi
teit, 25. achting, 26. bereide dieren
huid, 28. etui, 29. lof, 32. gewricht, 33.
soort kers, 35. woonboot, 37. buiten
muur, 39. vrijgevig, 41. plaats in
Drente, 43. mist, 45. spijker, 46.
zwemvogel, 47. buitenhaven, 49. wa
pen, 50. tam, 51. plaaggeest, 53, knaag
dier, 56. vaarwel, 57. bouwstof, 58.
nestel, 60. vordering, 62. soepel, 64.
kleefstof, 65. kerkgebruik, 67. tand
vlees (gew.), 68. wig, 70. telwoord, 72.
lijst, 74. knaagdier, 77. nakomeling,
79. Z. Amer. thee, 80. scheepslading,
82. lusthof, 84. meisjesnaam, 85. meer
voud (afk. Lat.), 86. scheik. element,
87. grondsoort, 89. Algemeen Kies
recht, 90. reeds, 92. afk. van karaat,
93. rivier in Italië.
Oplossing t.e.m. woensdag a.s. per
briefkaart zenden aan: Trouw/Kwar-
ter. Postbus 859, Amsterdam Linksbo
ven vermelden: weekendpuzzel.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL:
Horizontaal: 1. spar, 5. toren, 9. palm,
12. tras, 14. til, 15. sara, 17. mató, 19.
olie, 21. es, 23. komkommer, 26. et,
27. dol, 28. ala, 29. sta. 30. el, 31.
raad, 33. riet, 36 en 37. node, 39.
deren, 41. aard, 43. egge, 44. eend, 45.
prei, 47. lente, 50. taak, 53. ei, 54.
egel, 56. Anne, 58. de, 59. kei, 60. aak,
62. dek, 63. e.k. 64. kwinücslag, 68. re,
69. Erik, 70. elim, 72. span, 73. ent,
(ADVERTENTIE)
Actuele uitgaven
Dr. C. N. Impeta Kaart van kerkelijk Nederland
3e dr., geheel herz. door ds. P. Visser
De 'nieuwe kaart' biedt een objectieve beschrijving van ontstaan, grond
slag en organisatie van alle kerken in Nederland; actuele informatie over
deze kerken; een kerkhistorische kaart; een lijst van in Nederland voor
komende buitenkerkelijke religieuze groepen; een register van namen
en zaken. Een uniek handboek!
320 blz., gebonden slechts 12,50!
Dr. C. Rijnsdorp Wij zijn de vaders
Kanttekeningen bij een overgangssituatie.
In dit boek, dat als derde in een serie van drie zijn trilogie over de kerk,
haar karakter, geschiedenis en toekomst afrondt, houdt Rijnsdorp zich
bezig met de toekomst van dc kerk.
Een boek dat overal sterk de aandacht trekt!
Paperback 12,50.
Prof. dr. G. Th. Rothuizen Afspraak met de dood
Gedachten over ethiek en suicide.
Een uitermate belangwekkend boek over de zelfmoord. In een tijd dat de
wereld meer dan ooit rijp schijnt voor een gesprek over de grenzen van
leven en dood, abortus en euthanasie, komt deze verre van 'koele' studie
als geroepen.
Paperback 10,75
Ds. M. P. van Dijk Afscheid van de polarisatie
Vernieuwde aandacht voor de relatie God-wereld in de bijbel.
Een wandeling door de nieuwe theologie.
Een belangrijke bijdrage tot de zo noodzakelijke voortdurende bezinning
op het probleem van de relatie God-wereld.
Paperback 7,90.
Prof. dr. Herman Ridderbos De komst van het Koninkrijk
Jezus' prediking iwlgens de synoptische evangeliën.
Een 2e onveranderde druk van dit unieke standaardwerk!
Gebonden 37,50.
Deze uitgaven zijn verkrijgbaar bij de boekhandel.
IKfiül Kok Kampen
D 11 10 16 2 4 12 19 22 23
75. deel, 77. kiem, 78. veter, 79. rial.
Verticaal: 2. p.t 3. arm, 4. raak, 6.
O.T. 7. riool, 8. el, 9. pair, 10. are, 11.
la, 13. stoma, 15. slede, 16. reden, 18.
Em, 19. om, 20. stand, 22. solo, 24.
kade, 25. mare, 26. eter, 31. regie, 32.
Adèle, 34. ineen, 35. tante, 38. Dee,
40. ren, 42. Ada, 45. pekel, 46. riek,
48. elan, 49. taks, 51. ader, 52. keker,
55. gewin, 57. naald, 61. akant, 64.
kram, 65. ik, 66. Ie, 67. gier, 69. Epe,
71. Mei, 72 si, 73. Ee. 74 te, 76. la.
PRIJSWINNAARS:
mevr. J. Nienhuis-Posthuma, Werkman-
singel 4. Leens;
mevr. A. van Munster-Schuring, A.
Diepenbrockstraat 17, Amersfoort;
J. A. Böhre, Bors. v. Waverenstraat 37,
Amstelveen.
Het eiland Lapje Loem, van Wim
Hofman is bestemd voor kinderen van
7-12 jaar, die over veel fantasie be
schikken. Het gaat over bijzonder
wonderlijke geschiedenissen op een
sprookjesachtig eiland, waar het goed
en het kwaad, ook geweld tegen list,
het kernpunt vormen, met daarbij een
tovenaar, een draak, geweldenaars
met gekke namen en de onvermijde
lijke oude koning op een kasteel. Er
wordt wel veel gevergd van de ver
beeldingskracht van de kinderen.
Meer werkelijkheid en iets minder
verbeelding treffen we aan in het
door Alet Schouten geschreven ver
haal 'In de greep van de Citroen-
zucht' de schrijfster ontving vorig
jaar de Jeugdboekenprijs. Het meisje
Gartje en de jongen Thijs, buurkinde
ren, stappen telkens even uit de wer
kelijkheid en dat allemaal in een
avontuurlijke sfeer, omdat ze nauw
betrokken zijn bij een actueel thema:
de milieuvervuiling. Het is een po
ging van de auteur om dit probleem
ingang te doen vinden bij jonge kin
deren.
'De geheime nachten van Jochem' is
een vertelling van Wil Huygen, met
Jochem Rietveld als hoofdfiguur, die
ook al beurtelings bij actuele zaken is
betrokken (stadsuitbreiding en snel
verkeer) en dan weer in een geheim
zinnige fantasieland vertoeft. Waarom
de 11 tot 14-jarigen een sex-opmer-
kfinig over een schooljuffrouw wel
iswaar terloops moeten lezen, is
ons niet duidelijk. De verhalen zijn
nieuwe delen van de Regenboogreeks,
en zoals we gewend zijn bijzon
der goed verzorgd uitgegeven door
Van Holkema Warendorf Bus-
sum. Per deeltje is de prijs ƒ7,90.
Tot de boeken die kinderen graag nog
eens lezen, behoren boeken van Mary
Norton over de Bruikieners. De Bruiik-
leaiers zijin piepkleine mensjes die in
oude huizen onder de vloei of in
allerlei hoekjes en gaatjes leven en
van de 'gewone' menseu allerlei
dingsigheidjes wegpikken. Zelf zeggen
ze dat ze die spullen, zoals punaises,
naalden, een vingerhoed, lénen, maar
ze geven ze nooit terug, want ze
lenen-om-te-gebruiken! Je kon met de
Bruikieners voor 't eerst kennismaken
in een boek, dat ook 'De Bruikieners'
heette. Verleden jaar kwam 'De Bruik
ieners op de vlucht' en nu, royaal op
tijd voor sinterklaas, kwam bij uitge
versmaatschappij Holland in Haarlem
een derde deel uit: 'De Bruikieners
op drift'. Paul Biegel vertaalde dit
boek van Mary Norton, waarin we de
verrukkelijke oorspronkelijke tekenin
gen van Diana Stanley terugvinden.
In Engeland is deze reeks (er komt
hier nog een vierde deel, en elk deel
kun je heel goed afzonderlijk lezen)
bekroond en staat daar oovenaan de
bestsellerlijsten, zo meldt het omslag.
Bij mij thuis worden de boeken over
de Bruikieners gelezen en herlezen en
wat mij betreft, gebeurt dat in heel
veel andere huizen ook, want het zijn
kostelijke, heel originele verhalen.
'De Bruikieners op drift' kost 9,90.
Van de nieuwe kinderboeken van Hol
land-Haarlem kondigen we er nog
twee aan. Een nieuwe bundel met
(negentien) korte verhalen voor kin
deren van zes tot tien jaar van Hans
Andreus: 'Het vliegende tuintje',
compleet met de geestige tekeningen
van Babs van Wely (prijs 8.90).
Voor wat oudere jongens lijkt me
ideaal 'Kapers, Muiters, Kapiteins',
van Kurt Llltgen (Nederlandse verta
ling Han de Boer, 204 pag., prijs
14.90). Zij vinden hierin historische
zeeverhalen, over de vijftiende-eeuwer
Juan de la Saca tot en met over de
strijd om de Flying Enterprise uit
het oegin van de jaren vijftig.
AJK
Frankrijk geeft deze week een her
denkingszegel uit ter ere van Jean-
Frangois Champollion (1790-1832),
waarover wel het een en ander te
vertellen zou zijn. Ik volsta met te
schrijven dat hij er in 1822 in slaagde
het hieroglyfenschrift te ontcijferen
dank zij een sensationale vondst in de
Nijldelta bij het dorpje Rosette door
een soldaat van het Franse expeditie-
leger van Napoleon. Deze trof daar
een zwarte basaltsteen aan vol tekens
van hiëroglyfen, Syrisch en Grieks
schrift. Het is aan de hand van deze
'steen van Rosette', die in 1802 door
de Engelsen naar het Britse Museum
in Londen is overgebracht, dat Cham
pollion op 14 september 1822 het
geheim van het schrift ontcijferde. Op
de zegel Champollion en een deel van
het schrift. Ook Egypte geeft tegelij
kertijd ter ere van hem een zegel uit.
Daarop is behalve het portret van
Champollion ook de 'steen' afgebeeld.
In de serie Franse kunst kwam weer
een groot-formaatzegel uit ter ere van
een onbekende Vlaamse meester, die
in de 15e eeuw naar de residentie van
de Bourbons in Moulins aan de Allier
trok. Het afgebeelde schilderij ver
toont hertog Peter van Bourbon en
sint Pieter.
In de DDR is deze week een heel
interessante serie van zes zegels ver
schenen, gewijd aan globen zowel van
de aarde als van de sterrenhemel. Zij
zijn reeds lang ondergebracht in een
museum te Dresden. De afgebeelde
exemplaren zijn alle meesterwerken
uit de 13e tot 17e eeuw en daaronder
is de befaamde Arabische astronomi
sche globe uit 1279. Voor speciaalver-
zamelaars een zeldzame aanwinst
voor hun collectie.
Gisteren zijn in West-Duitsland weer
twee zegels in omloop gekomen, beho
rende tot de bekende toeristische
reeks, die in 1969 van start ging met
'Rothenburg'. Deze keer waren aan de
beurt het rode rotseiland Helgoland
(30 pf) en de universiteitsstad Heidel-
berg (40 pf), waarop vele voor toeris
ten bekende bouwwerken figureren.
In West-Berlijn kwam ook gisteren
een bijzondere zegel uit onder de titel
'dag van de postzegel' en tevens ter
opluistering van de '5e nationale post
zegeltentoonstelling voor de filatelisti
sche jeugd' in Berlijn. Soortgelijke
speciale exposities voor de jeugdige
verzamelaars vinden sinds 1960 elke
drie jaar op nationaal niveau plaats;
ze werden gehouden in Hamburg,
Ulm, Berlijn en Mainz. Als afbeelding
heeft men een geweldige pers voor
plaatdruk gekozen waaruit bedrukte
vellen postzegels te voorschijn komen.
De jaarlijkse vloed kerstzegels kon
digt zich alweer aan. Ierland doet dit
jaar voor de tweede keer mee. De
afbeelding is een 'Madonna met kind',
ontnomen aan het 'book of Kells', een
9e eeuws evangelieboek, bekend om
zijn handschriften en prachtige illus
traties. Het origineel bevindt zich in
de bibliotheek van het Trinity-College
van Dublin.
Rhodesië meldt zich dit jaar voor het
eerst. Op elk van de drie zegels zijn
de 3 wijzen uit het oosten afgebeeld.
Als bijzonderheid moge gelden dat
twee van drie een donkere huidskleur
hebben. Men zou zich kunnen inden
ken dat Ian Smith drie olanke wijzen
afgebeeld had willen zien
Groot-Brittannië is al een vaste klant
voor kerstpostzegels. Dit jaar komen
drie zegels met musicerende engelen.
Als je de gezichten van die 'hemelse'
wezens goed bekijkt, denk je eerder
aan een moderne 'beatband'. De ont
werpster Sally Stiff, die ook de kerst
zegels voor 1970 heeft gemaakt, is
deze keer te rade gegaan bij oude
Italiaanse schilderijen. Aan de hand
daarvan heeft ze beeldjes gemaakt,
die met allerlei materiaal en textiel
bekleed en daarna gefotografeerd voor
de zegels. De 'engeltjes' bespelen een
trompet (2^p), een luit (3p) en een
harp (7'/2P)- Er is voorts zoals steeds
een speciaal luchtpostblad van 5p ver
schenen van de hand van Laurence
Scarfe. Dit is feestelijk verlucht met
kerstboomdecoraties. Bij afname van
grote aantallen van die bladen b.v.
1000 stuks, krijgt u een reductie van
2Ook gij, Londense Brutus!
J. J. M. KIGGEN
(ADVERTENTIE)
Boeken
tentoonstelling
Associated hook publishers,
Londen
(linguisliek, wijsbegeerte, psy
chologie. ekonomie, onderwijs en
opvoeding, politiek, sociologie,
geschiedenis, enz.)
Urban Schwarzenberg,
München
(geneeskunde en natuurweten
schappen).
R. Oldenbourg Verlag,
München
(technische wetenschappen)
exposeren een doorsnede van
hun produktie in
'Arti et Amlcitiae',
Rokin 112,
AMSTERDAM
vanaf maandag 23 oktober tot en
met vrijdag 27 oktober dagelijks
van 10 tot 17 uur.
