Enige werkbare regeling:
gastarbeider korter hier
dichtbij fewnrfa
Erepromotie
3
nmo last-probleem (1)
Rotterdamse wethouder: in twee jaar kunnen ze net een vak leren
Loterij deelt 'dubbel'uit
[ast-probleem (2)
Goede vorm van
hulpverlening
op de plaat-pop op de plaat-pop op dep
Wat bezielt
de Grunt-
directie?
vampier
bont
K6 ROUW/KWARTET VRIJDAG 20 OKTOBER 1972
BINNENLAND/COMMENTAAR T5/K7
Commentaar
Vandaag krijgt ds. C. F. Beyers Naudé,
Ie directeur van het christelijk instituut
oor zuidelijk Afrika, het eredoctoraat
de godgeleerdheid van de Vrije
Jniversiteit te Amsterdam.
de toelichting op het desbetreffend
eoaatsbesluit wordt iets gezegd over
en manier van theologiseren, die aan-
ituurt op en ook tot stand brengt een
onfrontatie van de samenleving met
e christelijke boodschap,
lisschien zijn er mensen die in deze
repromotie de zoveelste aanval op het
eleid van de Zuidafrikaanse regering
Iet zou onzin zijn, te beweren dat op
e achtergrond van de academische
lechtigheid van vanmiddag sympathie
oor de apartheidspolitiek meespeelt,
fiaar als we goed zien heeft de senaat
an de Vrije Universiteit ds. Beyers
laudé vooral hierom willen eren, dat
ij zo bij uitstek in zijn leven duidelijk
laakt dat theologie bedrijven niet iets
wat je vrijblijvend in de studeerka-
ier doet.
n al heeft de stichter van de Vrije
niversiteit heel anders over de Ban-
les gesproken dan zijn geestelijke na-
zijn iten vandaag op hun lippen zouden
ook urven nemen, de overtuiging dat theo-
igiseren op het concrete leven gericht
ient te zijn, is door hém gevoed en
naar as een van de motieven die leidden
tU it het stichten van de universiteit, die
van ds. Bevers. Naudé doctor
tyers Naudé maakt.
et gaat niet aan direct ach-en-wee te
oj iepen over de voorstellen, die B. en
van Rotterdam aan de gemeente-
ad hebben gestuurd met betrekking
de buitenlandse werknemers ook
verdienen de voorstellen op zichzelf
d wa loit in een regeling te worden omge-
t va} t
n ach-en-wee, omdat B. en W. van
gu itterdam duidelijk maken dat er hier
toon n probleem ligt en dat zij de oplos-
ziji ig daarvan met recht en rede niet
ie a[j n het spel van wat voor vrije krach-
heej 1 dan ook willen overlaten. Ook is
D{
i bij
t Ge
stri
l Tei
tege
tele
leefi
on
vri
0 NW
iten
ippel
ld Dc
:ep.
weerl
Doss Uk". Wat
is er in twee, drie jaar te
eucen en is de industrie van het
nmondgebied specifiek geschikt
q prol >r een scholing waarmee straks dc
ht. i9 inlanders in hun eigen ontwikkc-
he 'm> panden uit de voeten kunnen?
;?JTd,S is niet een gemeentelijke rege-
ög, maar tweezijdig overleg tussen de
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM 'Ik geloof dat dit de enige werkbare regeling is in
het belang van betrokkenen', zegt wethouder G. Z. de Vos van so-
sooiale zaken van Rotterdam. Hij doelt op zijn omstreden 'no-ta inzake
de problematiek rond de vestiging van buitenlandse werknemers in
Rotterdam'. 'Deze nota, waarin wordt aanbevolen het verblijf van de
gastarbeiders in ons land te beperken tot twee k drie jaar heeft deze
week scherp kritiek uitgelokt van het actiecomité 'Pro Gastarbei
ders': 'Een slavenwet, onmenselijk voor de betrokkenen'.
Wethouder De Vos, die veronderstelt
dat zijn dertig bladzijden tellende no
ta maar vluchtig is gelezen en dat de
tekst daardoor uit het verband is
gerukt, geeft alvorens op de kritiek in
te gaan een 'kort begrip' van de nota.
'In de landen rendom de Middelland
se Zee moet het industrialisatieproces
op gang worden gebracht en daarvoor
zijn kapitaal en vaklieden nodig. In
Nederland hebben we werknemers no
dig. Het ligt voor de hand daze bui
tenlandse werknemers hier in twee lx
drie jaar een vak te laten leren en dit
dan in eigen land te laten uitoefe
nen'. 'Mocht deze termijn van twee
dat een wezenlijk deel van het
'"obleem wordt gevormd door het feit
t zich onder de buitenlandse werkne-
:rs een hele groep 'blijvers' begint af
tekenen. Terecht vraagt deze groep
definitievere voorzieningen op het
bied van huisvesting en het laten
erkomen van vrouw en kinderen
voorbeeld.
moet ook geen ach-en-wee over een
l meentebestuur worden afgeroepen,
dat in dit geval de lagere over-
in de dagelijkse ervaring wordt
|s :onfronteerd met allerlei praktische
volgen van een beleid, dat in feite
er haar hoofd heen wordt gevoerd;
het bedrijfsleven in de eersete
n° Ha!1315 maar ook door de centrale over-
vrijdj d die het op dit punt lelijk laat
Weer veten althans niet verder komt
n het slaken van vrome wensen en
omemens.
votJat komt er bijvoorbeeld terecht van
Jt door dc regering aangekondigde
n om het bedrijfsleven een heffing
tc leggen? Dat is weliswaar niet het
Eu^tste woord, maar toch zeker een te
0RaPd°i ardercn °Pzet- Door d>e heffing
iden niet alleen fondsen beschikbaar
men voor begeleiding van de buiten-
ldse werknemers, maar ook zou het
plate drijfsleven door die verhoogde kos-
wat afgeremd worden in het ont-
Ücen van steeds nieuwe kusten, waar
3 inte eds nieuwe en goedkope arbeids-
n"!nd lchten kunnen worden gehaald.
goed heffingsstelsel zou ook voor
ondernemer de vraag interessant
imcn maken of hij het niet beter kan
iken in ook op de lange duur voor-
ïi. iger diepte-investeringen, waardoor
te*'mu 'i wat ongeschoold en laaggewaar-
Pze\Herd werk ('mmers daarvoor vooral
sciem irden dc buitenlanders aangetrokken)
InnmD
erbodig wordt.
'n beleid moet echter in dc eerste
ats door de centrale overheid wor-
_.mj "gevoerd. Als het aan de gemeenten
..uird over elaten, zou het kunnen
er u Drkomen dat een bedrijf aan deze
Karav
■t^nt van dc gemeentegrens in een
SPbstiger positie kwam dan een be
de buurgemeente, die geen
ïleiding zag voor zo'n hcffingsbe-
d iar bovenal toch moet gehoopt wor-
eroem li dat de Rotterdamse voorstellen tot
22 'erking van de duur van het verblijf
45 cyi n dg buitenlandse werknemers niet in'
regeling worden omgezet omdat
regeling terecht kan en zal worden
hFiii associcerd met het oude en verfoeilij-
systecm van de contractkoelies,
erscho 'dig is een regeling die het verblijf
deze mensen in ons land mede
itbaar maakt aan scholing cn vor-
'ur w! d'C 00k e'ders te gebruiken zijn.
,ur t en W. van Rotterdam wijzen wel op
mogelijkheid. In dit pakket voor-
studjjÜen moet dit punt toch wel met een
- Tekje zout worden genomen. Het
Brncnt maakt een te incidentele i
drie jaar tot de onmogelijkheden be
horen of mocht een buitenlandse werk
nemer niet naar zijn land willen te
rugkeren, dan moet hij zich definitief
hier vestigen, zijn gezin laten overko
men en moeten wij ervoor zorgen
dat er goede huisvesting is'.
In de nota wordt geconcludeerd dat
huisvestingssituatie en leefmilieu
met name in Rotterdam een verde
re groei van het aantal buitenlandse
werknemers niet toelaten. Betoogd
wordt dat het tekort aan arbeids
krachten in Nederland van structurele
aard is, waarin kan worden voorzien
door betere honorering van door Ne
derlanders minder gewaardeerde func
tie (het 'vuile werk' in onze samenle
ving) automatisering, aantrekken van
gehuwde vrouwen of gepensioneerden
enz.
Tijdelijke tewerkstelling van buiten
landse werknemers wordt voordelig
genoemd voor het land van herkomst.
In Turkije stijgt bijvoorbeeld de
vraag naar industrie-arbeiders. Ver
trek van werkloze werknemers uit de
landbouw naar West-Europa en terug
keer van dezelfde werknemers, na de
door de wethouder geadviseerde twee
drie jaar, als geoefende industrie
arbeiders werkt 'dus naar twee zijden
stimulerend op de economie'. De nota:
'Op deze wijze zou ons land een stuk
ontwikkelingshulp verlenen van zeer
wezenlijk belang, zonder dat het onze
financiële mogelijkheden te boven
gaat'.
Het actiecomité Pro Gastarbeiders
meent echter dat de bedoeling van de
maatregel alleen is arbeidskracht te
kopen en gezinnen te ^veren. 'Vereni
gingsleven en andere vormen van or
ganisatieleven worden door het vlot
tende bestand onmogelijk
Wethouder A. Vos noemt dit 'onzin'.
'Deze toestanden worden voorkomen
als landelijk zowel als plaatselijk een
goed beleid wordt gevoerd en men is
daarmee landelijk nu ook bezig'.
Met andere woorden: de gemeenten
moeten ook tot een doeltreffend be
leid in staat worden gesteld?
'Ja, als tevoren met de gemeenten
overleg wordt gepleegd hoeveel bui
tenlandse werknemers en over welke
periode er kunnen worcfen onderge
bracht. Het aantal buitenlandse werk
nemers is landelijk één procent, maar
Wethouder G. Z. de Vos: twee
jaar is in heel Europa een aan
vaarde periode
in Rotterdam drie procent en dat in
een gemeente waar grote woningnood
heerst. Dit betekent dat we die men
sen niet aan een behoorlijk onderko
men kunnen helpen. Iedereen, of hij
uit Groningen komt of Istanboel, mag
onze stad binnenkomen principieel
bestaat daartegen geen enkel bezwaar
maar het kunnen er niet teveel
tegelijk zijn. We hebben een periode
achter ons drie tot vier maande:,
geleden dat er maandelijks ongeveer
300 gastarbeiders bijkwamen'.
'Natuurlijk is dit een sociaal onge
wenste ontwikkeling, maar als er in
een bepaald land, bijvoorbeeld Turkije,
een miljoen werknemers op wacht
lijsten staan die in het buitenland wil
len gaan werken in Turkije wordt
dat kennelijk toch nog als de beste
1
door willem-jan martin
Grunt knorren, grommen) is de
zeker wel olijke naam van het privé-
label van Jefferson Airplane. Wel
meer mensen doen en deden da|t: een
eigen platenmerk(je) in het lei/en
roepen om zo een optimale greep te
hebben op de lange weg (met alle
mogelijkheden van dien, dat er iets
wordt ingestopt, wat jij nooit hebt
bedoeld), die hun artistiek prqdukt
van studio naar platenwinkel hfceeft af
te leggen. Alleen voor de verspreiding
wordt nog gebruik gemaakt va:p de
grote gevestigde firma's, tegen wier
minstens zo gevestigde
distributiekanalen natuurlijk nooit, of
althans niet zonder gigantische
investeringen, valt op te boksen.
Een voordeel van zo'n eigen
platenbedrijfje is ook, dat je
allerhande vrienden en kennissen
platen kunt laten maken, omdat jij en
zij dat aardig vinden en/of omdat
anderen er niet zo veel in zien. Zo
kwam de firma Grunt al eens leuk uit
de hoek door violist Papa John
Creach (een oude vriend, die eerder
hier en daar assisteerde op Airplane-
en Hot Tuna-langspelers) een eigen
schijf te gunnen. Wat je noemt een
vriendendienst, omdat de vertoornde
onzinmuziek (vage bluespogingan en
bijna genante evergreen
interpretaties) normaliter uit tzo goed
als elke studio geweerd zou zftn
geworden.
Al blijft in eerste instantie het' feit.
dat Peter Kaukonen een broer js van
Airplane-gitarist Jorma: in zijn geval
lijkt toch iets meer dan in dat van de
oude Creache sprake van artistieke
overwegingen bij het besluit Hem de
Grunt-faciliteiten ter beschikking te
stellen. Kaukonen's elpee Bladk
Kangaroo (Grunt FTR-1006) gejtuigt
met name in zijn akoestische
momenten van een redelijk
musiceertalent en het vermogen tot
een min of meer oorspronkelijk stuk
muziek. Dat zijn dan de nummers
Barking Dog Blues, dat af en toe aan
die andere Kaukonen doet denfleen,
That's A Good Question en niet
wat effectjes versierd Billy's Tune.
Maar voor het overige is het hier
toch ook wel flink knudde, gaat de
heer P. Kaukonen althans ferm op de
imitatie-toer: de gitaarloopjes zijn
regelrecht van Jimi Hendrix gejat- en
alsof dat nog niet opvallend genoeg
Bluesgitarist B. B. King
regeringen van de betrokken landen,
kredietmogelijkheden voor de arbeiders
uit arme landen om straks thuis zelf iets
te kunnen ondernemen en verder een
ontwikkelingspolitiek, die eerder op
toeneming van de werkgelegenheid dan
op de economische groei in die landen
is gericht. y
Dat grote patroon moet de centrale
overheid scheppen om daar binnen de
provincies en gemeenten de gelegen
heid tc geven desnoods wat eigensoor
tige variaties aan te brengen.
was, werd voor de gelegenheid ook
het stemgeluid even aangepast. En
met al ga je je ondertussen natuurlijk
wel iets afvragen omtrent de opname-
poUtiek van de Grunt-directle. Wie in
die grote gezellige Airplanefamilie
zou volgende keer een plaatje mogen
maken? Zou het dan misschien zo
langzamerhand niet eens tijd worden
voor de doorbraak van de twee
zingende hamsters van de familie?
Verder met de elpee Foxy Lady
(MCA MAPS 6135) door Cher, een
zangeres die zeker de wat ouderen
onder u zich ongetwijfeld zullen
herinneren van de serie uitstekende
hits, die in de periode '65-'67 met
assistentie van echtgenoot Sonny
(Bono) werd gescoord: I Got You
Babe (met dat rare hobootje), All I
Really Want To Do, But You're Mine,
Little Man en The Beat Goes On. Een
mooie tijd, waartegen het hier
gepresenteerde maar zeer schril
afsteekt. De repertoire-keus en de
producers-activiteiten van Sonny
Bono, die nog steeds alles voor zijn
ega regelt, zijn de voornaamste
boosdoeners. Cher komt hier door een
en ander naar voren als een zonder al
te veel overtuiging voor zich uit
galmende tante van het type Vera
Lynn, Jo Stafford, of noem maar op.
in ieder geval geen schim van haar
vroegere presentatie. Wel wordt zo
natuurlijk een breder publiek bereikt,
en dat kan nooit ongunstig zijn voor
de kas van de familie.
Dan Tim Buckley. Weer enigszins met
beide benen op de grond na zulke
onpeilbare uitstapjes als bijvoorbeeld
de elpee Lorca. Te oordelen althans
naar zijn jongste werkstuk Greetings
From L.A. (Warner Bros BS 2631),
dat verpakt in een niet mis te
verstane aanklacht tegen de
milieutechnische gang van zaken in
Los Angeles op Trouw/Kwartet zijn
recensie-desk belandde. Buckley's
intrigerende, vaak zeer beeldende
teksten gaan dit keer namelijk
vergezeld van muziek, waarin weer
eens een beetje lijn en richting te
onderscheiden valt, niet meer zo dat
wazige en minder-toegankelijke gedoe
van weleer. Ik heb het al eens meer
gezegd: als dichters verkiezen hun
dingen op muziek te zetten, dan
moeten ze ook zorgen dat die muziek
er mee door kan, anders kunnen ze
hun gedichten net zo goed zó
voordragen. Buckley heeft dat hier
heel aardig begrepen.
Voorts mochten we ontvangen de
elpee New Magic In A Dusty World
(Elektra Records K 22002), waarop
een keur van Elektra-artiesten laat
horen hoe de zaken er wat dit
•alternatieve' bedrijf betreft
momenteel voor staan. Wat
achtergebleven, zou ik zeggen, nog
een beetje teveel blijven hangen in de
(underground-)tijd waarin het
Elektra-label écht groot was. Dat en
weinig anders lij let me de
voornaamste boodschap, die uit het
beschaafde geluid van Harry Chapin,
Veronique Sanson, Bread, Carly
Simon, Judy Collings, Mickey
Newbury en nog zowat, kan worden
gedestilleerd.
Tot slot wil ik dan vriend en vijand
nog attenderen op het verschijnen
van de elpee Guess Who (Probe
1C062-93 668) van de min of meer
legendarische bluesgitarist BB. King
hoewel mij van het blueswezen in het
algemeen en de ontwikkeling van
King in het bijzonder in feite te
weinig bekend is om over deze plaat
iets zinnigs te zeggen. Misschien kan
de jazz-man van deze krant enig
soelaas bieden?!
oplossing gezien dan moeten wij,
naar mijn mening, een keuze maken.
De keuze tussen een tijdelijk en een
definitief verblijf. In het geval van
een tijdelijk verblijf kunnen ze hier
een vak leren en terug naar hun land.
En in twee of drie jaar kan iemand
de grondbeginselen van een vak leren'.
U wijst immigratie niet af?
'Ik niet, maar de landelijke overheid
doet dat wel. Kiest de landelijke over
heid voor een tijdelijk verblijf dan
meen ik dat wel vooraf de huisvesting
moet worden geregeld'.
Vindt u het niet wat huichelachtig
om voortdurend tc schermen met de
mogelijkheid van een 'vak Ieren', ter
wijl de werkelijkheid zo is dat onze
samenleving met name de indus
trie de gastarbeiders nodig heeft,
veelal voor ongeschoold en vuil werk,
dat de Nederlanders niet lusten?
'Het gaat hier om een combinatie van
wat zij nodig hebben en van wat wij
nodig hebben. Ik vind het een onge
wenste ontwikkeling dat gastarbeiders
in toenemende mate het vuile werk
opknappen, maar dit probleem moe
ten we door mechanisatie etc., kortom
structureel aanpakken. Nu weet ik
ook wel dat dit in een aantal gevallen
niet mogelijk is, maar dan moet de
keus worden gemaakt voor blijvende
vestiging. In zo'n geval moet het
gezin overkomen en moeten wij voor
een goede woning zorgen'.
U vindt dat de rijksoverheid eerder
had moeten ingrijpen?
'Ze had in ieder geval een slagvaardi
ger beleid moeten voeren in de achter
ons liggende periode. Maar ik kan
niet zeggen, dat dit thans niet ge
beurt. Den Haag is er nu actief mee
bezig'.
Het argument gastarbeiders aan te
trekken om ze een vak te laten leren
doet toch merkwaardig aan, wanneer
we bedenken dat de mensen naar
West-Europa komen omdat daar geen
werkgelegenheid is. Als ze terugkeren
zijn er na twee jaar toch ook geen
arbeidsplaatsen?
'Ik vind dat de nationale regeringen
en de Europese gemeenschap die
werkgelegenheid op gang moeten
brengen'.
Hebt u niet gedacht aan een kortere
periode, bijvoorbeeld één jaar?
'Twee jaar is in heel Europa een
aanvaarde periode en valt nog net
binnen de grens van niet-verantwoord
zijn. Als iemand slechts één jaar zou
komen, was dit wellicht beter, maar ik
geloof niet dat dit mogelijk is'.
Waarom niet?
'Een jaar lijkt me voor de onderne
mers te moeilijk en te kostbaar en
voor de betrokkenen te kort om een
vak te leren'.
Hoe stelt u zich de huisvesting in die
twee Jaar voor?
'De ondernemers moeten voor goede
pensions zorgen en voor zover dat
onmogelijk is, moeten particuliere
stichtingen voor woongebouwen zor
gen. De gemeenten dienen hieraan
zoveel mogelijk mee te werken. Wij
zouden graag zien dat de werkgevers
een objectieve stichting voor huisves
ting medefinancieren en dat die stich
ting de woongebouwen en pensions
beheert. Betrokkenen kunnen dan
kiezen waar zij willen wonen'.
Zou de huisvesting niet beter in han
den van de gemeente kunnen komen?
'Ik zie niet hoe dat zou moeten wor
den geregeld, om dit ambtelijk te
laten doen ik zie dat niet. Afgezien
daarvan is er in Rotterdam een groep
particulieren (de Stichting Huisves
ting Migranten) die dit wil doen en
deze stichting doet geen stap zonder
overleg met ons'.
De kans bestaat dat buitenlandse
werknemers na de voorgestelde ter
mijn van twee jaar even terugkeren
en opnieuw twee jaar komen. Wat
dan?
'Dat is dan hun eigen wil en dat kan
het land van herkomst verbieden, dat
hoeven wij niet te doen'.
De heer De Vos zegt dat hij zich voor
kan stellen dat, zoals Nederland men
sen liet gaan door gebrek aan ruimte,
andere landen mensen laten gaan
door gebrek aan werkgelegenheid.
Daarom zou hij zoals Nederland een
emigratiedienst kende, in de huidige
situatie een Nederlandse immigratie
dienst nuttig achten. Hij verzucht dat
de reacties op het overheidsbeleid
vaak negatief zijn en er zo weinig
positieve ideeën worden ingebracht.
Het aktiecomité 'Pro Gastarbeiders'
heeft toch ideeën gelanceerd?
'Ja, en enkele ideeën hebben we ook
uitgevoerd. Mevrouw Soetens (aktie-
leidster van het actiecomité, red.)
neemt aan dat ik een hekel aan haar
heb, maar dat heb ik bepaald niet. Ik
heb langdurig bemiddeld bij CRM om
subsidie voor het actiecomité te ver
krijgen en ik hoop dat het die krijgt
want het heeft recht op subsidie'.
Weekblad Accent Ten onrechte
schreven we gisteren in onze weekbla
denrubriek dat 'Accent' niet zo actu
eel was. Dat oordeel blijkt gebaseerd
te zijn op kennisneming van de in
houd van dit weekblad van vorige
week. In Accent van deze week staat
een gesprek met GPV-lijsttrekker P.
Jongeling, die van mening is, dat de
confessionele partijen naar links af
wijken en waaraan hij niet wil mee
doen, een verhaal over de Nederland
se profschaatsers, die nu weieens geld
willen zien en een interview met
regisseur Frans Weisz, wiens film 'De
inbreker' overal in het land volle
zalen trekt.
'Ha, ik heb wat', hebben de mensen
natuurlijk gezegd die deze week op de
beeldbuis zagen dat op alle nummers
van de staatsloterij die op 70 eindig
den, vijftig gulden was gevallen
als ze zelf zo'n lot in handen hadden
tenminste. Misschien ben je daarna
wel geneigd niet meer zo goed op te
letten, want tenslotte heb je al een
leuk winstje binnen. Misschien heb
ben de mensen die met nummer
035470 op schoot zaten, maar met een
half oor verder geluisterd naar de
NOS-omroepster, die even later vertel
de dat er op dat nummer behalve
vijftig gulden ook nog een prijs van
25.000 gevallen was. Geen zinnig
mens onder deze gelukkigen zal tegen
z'n vrouw gezegd hebben: 'Vrouw, er
zit vast nog wel wat in het vat.' Ten
eerste sprong die vrouw al een gat in
de lucht (en de man zelf ook, mogen
we aannemen) en ten tweede komt
zoiets gewoon niet voor. Behalve de
afgelopen woensdagavond dan. De
man of vrouw die het lot met dat
nummer bezat in de serie R, kan het
onmogelijk geloofd hebben, toen hij
of zij hoorde zeggen dat de extra
prijs van een half miljoen ook al voor
de eigenaar van dit lot bestemd was.
De trekking was trouwens helemaal
nogal verwarrend. Voor de troostprijs-
winnaars met dezelfde nummers in
alle andere series klopte er ook al
niets meer van. De omroepster die in
zo'n geval zegt: 'Dit getal is met een
sterretje gemerkt omdat er ook een
van de lagere prijzen op gevallen is'
had ditmaal gewoon ongelijk. De met
vijfduizend, gulden getroosten kregen
er geen lagere uitkering bij, maar een
hogere: die van 25.000 plus nog
eens 50, een aardig troostprijsje dus
van 30.050. En de hoofdprijswin
naar kreeg meer dan het maximumbe
drag van een half miljoen, omdat er
voor hem nog eens 25.050 aan zat.
Maar al die mensen die hun eigen
oren niet geloofden en gisterochtend
driftig alle kranten met de uitslag
nog eens en nog eens doorbladerden,
krijgen toch hun prijs, want het is
allemaal goed. Voor het eerst in de
geschiedenis van de staatsloterij is
zoiets uitzonderlijks voorgekomen
Kan de 'eerlijkste loterijmachine in
West-Europa zoals prof. dr. ir. R.
M. M. Oberman van de TH-Delft het
daar ontwikkelde electronische trek
kingsapparaat bij de installatie in
1970 noemde een fout gemaakt
hebben door twee keer hetzelfde getal
te trekken? 'Nee', zegt voorlichter
Gordijn van het ministerie van finan
ciën zeer beslist. 'Ik heb er naar
geïnformeerd, maar een vergissing is
uitgesloten. De TH zelf controleert
het apparaat geregeld, er wordt altijd
eerst proefgedraaid en er mankeert
absoluut niets aan. Het is puur toeval
geweest. Zoiets kan voorkomen, maar
de kans is miniem. Om een prijs van
f 25.000 te winnen, heeft elk lot een
kans van één op de honderdduizend.
Om de 'vijfhonderdduizend schoon' in
handen te krijgen, heb je een kans
van één op de achttienhonderddui
zend. Welke kans je maakt om die
twee prijzen samen te laten vallen, is
voor een geiooon mens niet meer zo
even uit het blote hoofd te bereke
nen. Daar moet een wiskundige aan
te pas komen. Het is een merkwaardig
toeval geweest, dat misschien in tien
tallen jaren niet meer voorkomt.'
Het systeem van de trekkingsmachine
berust op rotatie, zoals dat in gewone
gokautomaten met draaiende schijven
gaat. Maar in deze loterijmachine ver
springen de cijfers met een vaartje
van honderdduizend per seconde, niet
meer bij te benen, en de vijf schake
lingen voor elk van de vijf cijfers van
de te trekken getallen kunnen niet
tegelijk stopgezet worden. Het appa
raat heeft een ingebouwd alarm dat
ivaarschuwt als een van de schakelin
gen rijn honderdduizend impulsen
niet haalt of als er aan gemorreld
wordt. Een waterdicht systeem, waar
niet alleen niemand tussen hoeft te
komen, maar ook niet kan, omdat het
toestel dat onmiddellijk verraadt. Zo
als de heer Gordijn zegt: 'Als het de
volgende keer weer zo zou gebeuren,
zou ik aan de machine gaan twijfelen,
maar in principe is het wel mogelijk.'
Nog mooi op tijd om de 35ste verjaardag van Dierenpark Wassenaar dit jaar
mee te vieren, is kort geleden in dat park een Przewalski-paard geboren, een
dochter voor moeder Przewalski, die haar baby al groot genoeg vindt om er af
en toe een ommetje mee te maken.
Er zijn vermoedelijk nog maar een paar exemplaren van dit in de steppen van
Buiten-Mongolië levende paardenras over. In de dierentuinen zitten er waar
schijnlijk veel meer, maar ook dat zijn er maar 182, die nauwkeurig worden
geregistreerd: 82 hengsten en 100 merries. Het Wassenaarse Przewalskimeisje
is de 101ste dame in het wereldstamboek. Nog wel altijd een anonieme dame,
want een naam heeft ze nog niet. Het dierenpark wil graag horen, wie een
geschikte naam voor het kleintje weet. Een naam die wegens de geboorteplaats
In elk geval met een W moet beginnen.
Toen de Londense bankier Harold
West op negentigjarige leeftijd over
leed. nam zijn huisdokter Eric Kerr
zonder dralen een pin en sloeg die
met een forse klap van een hamer
dwars door het hart En toen de man
begraven werd, nagelde men de kist
niet dicht, maar liet 'mopen.
De bejaarde bankdirecteur was zeer
beslist geen vampier en al deze eigen
aardigheden gebeurden niet omdat
de overlevenden er zeker van wilden
zijn dat hij echt dood was. De dode
zelf had er bij zijn leven om
gevraagd. In zijn testament had de
oude ondei andere het volgende laten
zetter: 'Mijn kist mag niet dichtge
schroefd worden en mijn hart moet
doorboord worden met een stalen in
strument of iets van een ander stevig
materiaal, als het dan ook maar zeker
is dat de dood is ingetreden.' En
omdat een laatste wil geëerbiedigd
hoort te worden, gebeurde het zo. De
arts, die zo'n geval nooit eerder bij de
hand gehad had, verklaarde deze won
derlijke wens als angst van de overle
dene. 'Veel mensen zijn bezeten van
die angst. Deze man wilde er absoluut
zeker van zijn dat hij dood was als
hij eenmaal ten grave gedragen werd,
maar voor het geval hij schijndood
zou zijn, wilde hij alsnog een moge
lijkheid tot ontsnapping, vandaar de
niet-gesloten kist.'
De bankier, wiens neef Maurice vrij
wel alles (een dikke kwart miljoen
gulden) erft, liet ook de dominee van
zijn wijkkerk in Londen-zuid vierdui
zend gulden na. Diens vrouw be
schrijft West als een eenzame oude
man, die voor veel dingen echt bang
was, 'maar hij bezat een groot geloof
en verlangde er naar om naar de
hemel te gaan.' En ze voegde er aan
toe, dat zij en haar man van het
geërfde geld gauw een nieuwe auto
gingen kopen.
Opnieuw heeft het Wereldnatuurfonds
de bonthandel gevraagd op te houden
met de in- en verkoop van hulden van
wilde dieren die met uitsterven be
dreigd worden. Het hoofdkwartier in
Zwitserland zegt er bij diep teleurge
steld te zijn in de houding van da
bonthandelaren, die vorig jaar al be
loofden voorlopig van tijgers, twee
soorten luipaarden, twee otterrassen
en van cheeta's af te blijven. Er was
zelfs een officiële overeenkomst geslo
ten met de internationale federatie
van bonthandelaren, maar desondanks
hebben veel van die handelaars de
vellen van bedreigde diersoorten in
hun nieuwste collecties verwerkt.
'Als ik Je een mooi getuigschrift geef, wil je dan bij mijn concurrenten gaan
werken?'