Trijntje Huistra
weer terug naar
de Jalimovallei
Van Walsum: twee
rapporten de kerk
insturen kan wel
Trouw
K wartet
uw probleem
ook het onze
OPGEVEN VAN
FAMILIEBER'GHTEN
EN ANDERE
ADVERTENTIES
GEDURENDE DE AVONDUREN
vandaag
Beroepings-
werk
Boekenetalage
TROUW/KWARTET WOENSDAG IX OKTOBER 1972
KERK/BINNENLAND
T2/1
door Ton van der Hammen
LEEUWARDEN Haar verlof-
tijd gebruikte Trijntje Huistra
om spreekbeurten te houden en
de Jalitaal nog beter te leren. De
taalstudie doet ze aan de hand van
een grammatica, die haar 'wijk-
predikant' in het bergland van
West-Irian, dominee Siegfried
Zöllner, daar heel knap over heeft
samengesteld. In januari gaat ze
terug naar Angguruk, de medi
sche zendingspost van de evange
lisch christelijke kerk in de
Jalimovallei. Voor weer drie jaar
uitgezonden door Oegstgeest.
Ze vindt het fijn. de~e jonsre vrouw
Vooral ook 'omdat het teamverband
er zo prettig is en ze wat het werk.
betreft er nu juist aardig in begint te
komen'. In 1960. als pieDionee onder
wijzeres was ze al op het toen nog
geheten Nieuw-Guinea te vinden: Se-
roei, niet ver van Biak. in de
Geelvinkbaai. Ze moest in 1963 wee.
toen het bestuur werd overgedragen,
maar hoopte, dat het tijdelijk zou
zijn.
Vijf jaar trok ze uit voor herscholing:
verpleegstersschool van de Vrije Uni
versiteit in Amsterdam, een opleiding
verloskunde en een korte cursus in
Oegstgeest Toen weer op reis en
letterlijk neergestreken in Angguruk.
in het nog maar betrekkelijk kort
ontsloten gebied van het centrale
bergland op West-Irian.
Hoe is die post daar ontstaan?
Tussen 1940 en 1950 is-de zending in
dit bergland begonnen. Het eerst was
er de Christian and missionary allian
ce (centrum in Nederland: Parousia,
Wassenaar), die in dit uitgestrekte
gebied nog steeds de meeste posten
heeft. Ze hadden een eigen water
vliegtuigje je kunt alleen door de
lucht in het bergland komen en
openden verscheidene posten langs de
Baliemrivier. In 1956 legde het Neder
lands bestuur een airstrip aan bij
Wamena, waardoor meer vliegverkeer
mogelijk werd. Toen heeft de evange
lisch christelijke kerk van West-Irian,
naast andere zendingsorganisaties een
bepaald gebied toegewezen gekregen.
De vestiging van Angguruk heeft een
nogal avontuurlijke voorgeschiede
nis.
Dokter Wim Vriend en dominee Sieg
fried Zöller zijn in 1960 eerst de
Jalimovallei uit de lucht gaan verken
nen om te ontdekken waar de
grootste bevolkingsconcentraties wa
ren. Daarna zijn ze samen te voet van
Wamena naar Jalimo gegaan. Ze had
den via de radio voortdurend contact
met hun basis en konden zo ook aan
hun vrouwen vertellen hoe het ermee
AMSTERDAM Er is nog steeds enige discussie rondom het feit
dat de hervormde synode besloot alleen dat rapport over sex en nieu
we moraal de (hervormde) kerk in te sturen, dat een synodale meer
derheid achter zich kreeg, namelijk het minderheidsrapport van prof.
dr. P. J. Roscam Abbing.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Dagelijks bestuur: B. Bol, Den
Haagidr. E-Bleumink, Paters-
wolde; mr. G. C. van Dam.
Nootdorp; W. A Fibbe. Rot
terdam; J. Lanser. Utrecht;
drs. J. W. de Pous, Den Haag;
J. Smallenbroek, Wassenaar.
Overige leden van het alge
meen bestuur: K. Abma, Am
sterdam; H. A. de Boer, IJmui-
den; Th. Brouwer, Assen; nr.
dr. J. Donner, Den Haag; J.
van Eibergen, Schaarsbergen;
mr. K. van Houten, Wagenin-
gen; da. O. I. Hylkema. Bilt-
hoven; Jac. Huijsen, Delft;
mevrouw M. C. E. Klooster-
man-Fortgens, Voorschoten;
mevrouw J. G. Kraayeveld-
Woutera, Heerhugowaard:
prof. dr. G. N. Lammens,
Naarden; ds. F. H. Lands
man, Den Haag; H. de MooiJ,
RIJn8burg; prof. dr. G. C. van
Niftrlk, Amsterdam; H. Otte-
vanger, Buitenpost; mr. dr. J.
Ozlnga, Lunteren; dr. A. Veer
man, Rl|sw1|k (Z.-H H H.
Wemmers. Den Haag; drs R.
Zijlstra, Oosterlarvj (Zld
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768)Gem.giro
X 500.
Trijntje Huistra temidden van de Jalies
stond. Zo is het allemaal met Anggu
ruk begonnen.
Voor de verbindingen is er nu toch
een soort luchtvaartmaatschappij?
De vliegtuigjes van de 'alliance' zijn
vervangen door MAF-machines: negen
kleine vliegtuigen van de Missionary
Aviation Fellowship. Dat is een ideële
organisatie die in veel moeilijk be
reikbare zendingsgebieden over de ge
hele wereld werkt en destijds begon
met demedewerking van oud-oorlogs-
vliegers. Die zijn er nu niet meer.
Het hoofdkantoor is in de VS. Onze
piloten, uit Amerika en Australië af
komstig, wonen bij Sentani, waar het
basisvliegveld is. Ze verzorgen de be
voorrading van alle zendingsposten en
dat zijn er zo langzamerhand heel
wat.
Is uw ziekenhuis het enige van de
Jalimovallei. hoe groot Is het en wie
werken er?
Inderdaad is ons bescheiden zieken
huisje het enige. Maar op andere
zendingspostep in de vallei werken
wel verpleegsters. Onze polikliniek
kan bereikt 'worden door ongeveer
zevenduizend mensen. Patiënten van
andere posten die opgenomen moeten
worden komen per vliegtuig. We heb
ben met alle posten uit de Jalimoval
lei radiocontact.
Ons medisch centrum moet u zich zo
voorstellen. Eerst is er de polikliniek.
Daarachter hebben we twee gebouw
tjes waarin we patiënten opnemen. Een
serieus ziekenhuis, met moderne zie
kenhuisbedden, die we hebben gekre
gen omdat de Wilde Ganzen een keer
voor ons hebben gevlogen. In totaal
zijn er 25, dat is tot op heden vol
doende. Achter het ziekenhuis tenslot
te staan twee Jalihutten, waar patiën
ten verblijven die nazorg behoeven en
die te ver wég wonen om elke dag te
kunnen komen. Het zijn mensen, die
regelmatig medicijnen moeten heb
ben. injecties, bijvoeding (er is vooral
tekort aan eiwitten). Ook hebben we
daar altijd een aantal ernstig onder
voede kinderen.
Dan de mankracht. Om te beginnen is
er dokter Wim Vriend, die de ernsti
ger patiënten uit de polikliniek behan
delt. de operaties doet en de zieken
huispatiënten medisch begeleidt. Dan
hébben we een ziekenbroeder.' Fona
Taba, een man met een gedegen oplei
ding, die elke dag polikliniek houdt
met een Jalijongen, die hem as
sisteert. Bijoperaties bestaat het
team behalve uit dokter Vriend, uit
diens vrouw en de vrouw van onze
landbouwdeskundige, die beiden ver
pleegsters zijn. de broeder en mijzelf.
Ik doe dan de narcose. Verder ben ik
dagelijks natuurlijk in het ziekenhuis
te vinden, waar ook veel kraamzorg
voorkomt. Tenslotte hebben we nog
twee Jalimeisjes als aankomende ver
pleeghulpen. Voornamelijk in het zie
kenhuis (in de keuken) helpt ons ook
een meisje van de kust. Augustina
Jomu, die een elementaire opleiding
in sociaal werk heeft gehad.
U sprak over ondervoeding, wordt
ook geprobeerd het voedingspatroon
te verbeteren?
Twee jaar is nu Guul Sinke, land
bouwdeskundige, bij ons. Er is geen
honger, maar de voeding wel eenzij
dig: zelfverbouwde groente en knolge
wassen, een soort zoetige aardappels.
Guul experimenteert met andere ge
wassen en probeert de landbouwme
thoden te verbeteren. Hij werkt voor
al op meer eiwitrijk voedsel, waar een
groot tekort aan is.
Dan de dominee. Die heet Siegfried
Zöllner. Een meer gehoorde naam in
Indonesische kerkelijke kringen.
Komt hij van de Duitse zending?
Inderdaad. Oegstgeest werkt via de
evangelisch christelijke kerk van West-
Irian samen met de Verenigte Mis
sion van Barmen. Zöllner en Vriend
zijn onze mannen-van-het-eerste uur.
In het begin werden 's zondags alleen
kerkdiensten gehouden voor degenen
die bij het zendingswerk betrokken
waren. Dat waren dan diensten in het
Indonesisch. Daar kwamen op een
gegeven ogenblik Jalimensen bij. Ze
begrepen er nog niets van, maar des
ondanks werd hun aantal steeds gro
ter. Ds. Zöllner had zich vooraf al zo
in de Jalitaal verdiept, dat hij er zich
al enigszins in kon uitdrukken. Toen
werden de diensten gesplist ,in de
Indonesische en in de Jalitaal. Inmid-
fff I
Brieven die niet zijn voorzien van naam en
adres kannen niet In behandeling worden
genomen. Geheimhouding is verzekerd. Vra
gen dfe niet onderling met elkaar In verband
staan moeten in afzonderlijke brieven worden
gesteld. Per brief dient een gulden aan post
zegels te worden Ingesloten. Adres: redactie
Trouw-Kwartet, postbus 948, Rotterdam.
Vraagj Een weduwnaar heeft een. ver
mogen van ƒ30.000. Hij heeft drie
kinderen allfen getrouwd, en vijf
kleinkinderen. Hoe staat het met de
successierechten? Kan hij de kinderen
schenkingen doen om het bedrag der
successierechten .kleiner te maken?
Antwoord: Wij nemen aan dat de vijf
kleinkinderen, kinderen zijn van de
nog levende getrouwde kinderen. In
dat geval erft eik-kind 10.000 Hier-
van is 6000 voor elk vrijgesteld.
Over het restant betaalt elk 3% van
de eerste 1000, 4% van de tweede
1000 en 5 V over de volgende ƒ2000.
Mochten de genoemde kleinkinderen
echter aftsammelingen zijn van een
overleden kind, dan zijjn hun porties
zo klein, dat ze geen successierecht
verschudigd zullen zijn.
Men kan elk kind jaarlijks ƒ2000
schenken zonder dat er schenkings
recht verschuldigd is. De successie
rechten zullen er voor elk der drie
kinderen niet meer dan ƒ170 bedra
gen.
Vraag: Een gehuwde vrouw is in het
bezit van een rentekaart. De rechten
zijn in stand gehouden door doorplak-
ken en nu de vrouw 65 jaar geworden
is heeft zij recht op een ouderdoms
rente.
Elseviers blastinggids 1972 bladzijde
79 bovenaan vermeldt omtrent de kos-
tenaftrek: 'De aftrek van 150 geldt
voor man en vrouw afzonderlijk'.
De inspecteur der belastingen zegt
echter dat de 150 kostenaftrek op
dit pensioentje niet van toepassing is.
De ouderdomsrente alleen is namelijk
niet onder het begrip loon gebracht.
Deze rente zou wel onder het loonbe-
grip vallen indien daarnaast nog een
of meer andere met name genoemde
uitkeringen worden genoten. Deze uit
kering alleen is belast als periodieke
uitkering, waarop geen aftrek moge
lijk is. Wie heeft gelijk?
Antwoord: De inspecteur heeft gelijk.
De 150 aftrek geldt volgens artikel
37 van de wet op de inkomstenbelas
ting voor inkomsten die aan loonbe
lasting zijn onderworpen. De loonbe-
lastingwet verklaart dat deze rente
niet aan loonbelasting is onderwor
pen, tenzij deze samen met andere
met namen genoemde soorten inkom
sten genoten wordt.
Het gevolg is, dat u ,de aftrek niet
kan toepassen omdat uit uw brief
blijkt, dat aw vrouw niet dergelijke
andere inkomsten trekt.
Er gingen wel stemmen op, o.a. van
prof. dr. H. Berkhof, beide ter tafel
liggende rapporten, dus óók het rap
port van dr. F. O. van Gennep, ter
kennis van de kerkleden te brengen,
maar secretaris-generaal ds. F. H.
Landsman merkte in het synodale
debat op, dat zoiets 'onbarmhartig'
zou zijn.
In het september-nummer van het
blad Gezond Gezin (van de protestant
se stichting voor verantwoorde gezins
vorming) is betreurd dat niet beide
rapporten waar het om ging met na-
(we hebben daarover bericht in onze
rubriek 'Maandbladen') en nu roert
de oud-burgemeester van Rotterdam
mr. G .E .van Walsum hun punt in
kwestie aan zonder overigens de
rapporten waa rhet o'm ging met na
me te noemen in het jongste
nummer van Woord en Dienst, het
veertiendaags blad voor hervormd
kerkewerk. Mr. Van Walsum behoort
tot degenen, aan wie door de redactie
van Wooi-d en Dienst is gevraagd te
vertellen over hun belijdenis-doen.
Uit de uitvoerige reactie van mr. Van
Walsum citeren we:
'Ik kan niet inzien dat de geloofwaar
digheid van de kerk in het geding
komt wanneer de synode of welk
kerkelijk orgaan ook niet tot eenstem
migheid kan komen. God zij dank
hangt de geloofwaardigheid van de
kerk niet van ons mensen af. Maar ik
vind wel dat het een eis van waarach
tigheid en eerlijkheid is dat men in
die gevallen het gevoelen van een
respectabele minderheid ook ter ken
nis van de kerk brengt. Naar mijn
dels zijn er in verscheidene dorpen
nu Jalikerkdiensten gekomen.
Maar dat kan één dominee toch niet
allemaal aai)?
Hier is nu een ontwikkeling, vertaald
in de plaatselijke situatie. In de dorp
jes hebben we een soort ouderling.
Een penatua heet hij. Alle penatua's
krijgen onderricht van ds. Zöllner en
komen daarvoor regelmatig naar Ang
guruk. Ze hebben ook onderling re
gelmatig contact, zelfs conferenties
voor het hele Jalidistrict. Deze pena
tua's houden in de dorpen kerkdien
sten, die volgens een geheel eigen
Datroon verloDen.
Zijn zij dan voorgangers?
Ja, maar dat hoeft niet. Als er geen
voorganger is gaat de dienst evengoed
door. Er worden bijbelse verhalen
verteld. Een ander vertelt ze opnieuw,
om door die herhaling de mensen
kunmen immers niet lezen te berei
ken dat die verhalen worden vastge
houden. Op dezelfde marnier gaat dat
bijvoorbeeld bij de wetslezing. Ie
mand zegt de wet op en bij elk gebod
zegt de gemeente dat na. Een ander
doet hetzelfde en het wordt opnieuw
nagezegd. Dan is er een derde die bij
elk gebod een toepassing voor het
dagelijks leven geeft. Dat is zo
spontaan ontwikkeld. Het maakt op
mij altijd weer een diepe indruk.
Wordt er ook gezongen?
En of. En zingt een lied voor, bij
voorbeeld naar aanleiding van een
verteld verhaal, en dan valt de ge
meente steeds weer in. Ds. Zöllner.
die naar mijn gevoel de Jalitaal nu
vloeiend spreekt. maar liederen,
vertaalten schrijft ook elementaire
boekjes voor onderricht. Voor de lie
deren gebruikt hij bestaande Jalime-
lodieën, die dus van heidense oor
sprong zijn. Dat slaat bijzonder aan:
iedereen zingt mee. Van elke melodie
bestaan weer allerlei variaties.
Het is dus min of meer authentiek.
Precies. En men let niet op tijd, de
diensten kunnen uren duren. De kerk
ruimte is heel simpel: allen zitten op
de grond in het gras met daarover
heen alleen een zinken dak. In janua
ri heeft ds. Zöllner de eerste groep
Jalies gedoopt.
U zou natnurlijk nog veel meer 'run
nen vertellen. Nog een paar persoon
lijke vragen. Hoe vindt u het land?
En: hebt u vrije tijd? Zo ja, wat doet
u daar dan mee?
Het land: heerlijk rustig, met een
klimaat waarin het voor een Euro
peaan goed werken is. Het landschap:
prachtig: het doet wel wat denken aan
het Berner Oberland. Dan: je vrije
tijd. Het is absoluut nodig dat je er
om de drie of vier maanden eens
even tussenuit gaat. Je gaat dan bij
voorbeeld een weekeinde naar een
andere post om daar collega's te ont
moeten. Omgekeerd gebeurt dat ook.
Je vliegt er letterlijk eens even uit.
Zo heb ik bijvoorbeeld erg leuke
contacten met een verpleegster van de
gereformeerde gemeenten, die he
lemaal alleen op een post zit, twintig
minuten vliegen van ons vandaan.
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname in deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bij
publikatic wordt met de naam van dc
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan de lieer Joh. C. Francken,
secretaris van dc hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
'Kus des doods'
Uiit de kranteberichten blijkt dat de
'kus des doods' van de progressieve
partijen begint bij een bruto-salaris
van 20.000 per jaar. Nu is dat geen
geweldig bedrag meer, want het va
kantiegeld meegerekend, zit je zo op
twintig mille (n.b. de grens voor de
inkomstenbelasting is volgend jaar al
verlegd naar 25.000).
Laten we zeggen, dat een mens in
financieel opzicht op die grens net
een beetje op adem begint te komen
en nu wordt-ie besprongen door de
progressieve drie.
Er zullen onder de mensen die zij op
het oog hebben heel wat zijn, die zich
rekenden tot de 'kinderen van Jopie
den Uyl c.s.L Helaas, vader blijkt
zuinigjes te worden met het zakgeld.
Het is goed dat vlak voor de verkie
zingen te weten.
Zaandam
J. van der Hoeden
Wie van de drie
Ten overstaan van christelijk gerefor
meerde mannen noemt prof. Velema
(Trouw-Kwartet van 3 oktober) de
mogelijkheid dat kinderen buiten het
gezin steun kunnen zoeken in hun
verzet tegen het ouderlijk gezag 'een
pedagogisch monstrum van de eerste
orde'. Laat ik dan maar zeggen, dat
de combinatie van theoloog en ver
kondiger eenzelfde kwalificatie ver
dient, maar dan in bijbelse zin. Met
andere woorden: prof. Velema kan
mij nog meer vertellen. Ondertussen
vinden zijn insinuaties, zijn gebrek
aan deernis, zijn autoritaire uitspra
ken hun weg wel, namelijk in de
hoofden van mensen, die geen andere
levenskeuze hadden, dan zich met de
autoriteit te vereenzelvigen. In alles
wat een mens een ander niet mag
toewensen, verkilling van het hart
bijvoorbeeld of onvermogen om een
beetje creatief te leven, voelen derge
lijke verminkte mensen zich ongetwij
feld bevestigd als prof. Velema de
Enka-actie in twijfel trekt, een
gewaardeerde hoogleraar verdacht
maakt (zijn naam hoeft al niet eens
meer te worden genoemd!) en last
but not least de heerschappij van
Jezus Christus over ons leven verkon
digt. De slotvraag van een bekend
spelletje dringt zich op: wil de echte
dictator opstaan? Dit granieten blok
van zekerheden, ik bedoel natuurlijk
prof. Velema mist nog maar een ze
kerheid, namelijk dat Jezus zich wel
zou wachten om zijn partij te kiezen.
Elke WERKDAG (behalve 's zaterdags) bestaat er 's avonds tot
acht uur gelegenheid tot het telefonisch opgeven van familie
berichten, die nog de volgende ochtend moeten worden geplaatst.
Dit kan uitsluitend onder no. 020 - 220383. Ook op ZONDAG
AVOND is dit mogelijk, maar dan van 6 tot 8.30 uur.
Eventueel kunnen elke WERKDAG (behalve 's zaterdags) ge
durende de avonduren tot 8 uur ook andere advertenties opge
geven worden. Deze advertenties kunnen echter niet in ons blad
van de volgende dag worden geplaatst.
Na bovenstaande tijdstippen kunnen geen advertenties meer
worden opgegeven.
mening is er geen enkel bezwaar
tegen als er twee rapporten ter tafel
zijn ook het rapport dat in de synode
geen meerderheid kreeg in de open
baarheid te brengen. Als men dat
doet stel men ieder die er belangstel
ling voor heeft in staat beide stand
punten te toetsen.
Het is ook in de kerk onvermijdelijk
bij meerderheid van stemmen tot be
sluiten te komen. Maar zeker in de
kerk dient dit middel met oordeel
des onderscheids gehanteerd te worden.
Als het niet gaat om zuivere bestuurs
aangelegenheden, doch om uitspra
ken van wijdere strekking kan men
een stemming ook uitstellen of ach
terwege laten. Ik denk hierbij speci
aal ook aan het spreken van de kerk
over de samenleving. Ik heb niets
tegen dit spreken .Ik zou mijzelf
overigens met gepaste bescheidenheid
een protagonist daarvan kunnen
noemen. Maar van uitspraken van de
ze aard kan men beter afzien indien
men niet de overtuiging heeft dat zij
door een behoorlijke meerderheid van
de kerk gedragen worden. Dat is
smartelijk als men er diep van over
tuigd is dat die uitspraak juist nu
nodig zou zijn, maar het is eerlijker
dan een geforceerde uitspraak. Ik zou
om een voorbeeld te noemen
diep ongelukkig zijn als de kerk zich
niet zou kunnen uitspreken tegen de
apartheid in Zuid-Afrika, maar ik zou
mij getroost' weten door de weten
schap dat het verzet daartegen niet
afhangt van een synodale uitspraak.'
Aldus mr Van Walsum.
Misschien deert dat de Apeldoornse
hoogleraar ook nauwelijks, want wat
moet je met een man die niet
schroomde om sommige schriftgeleer
den 'witgepleisterde gravgn' te noe
men?
Lisse
G. Buschman
Weten wat men wil
Het lijkt steeds minder waarschijnlijk
te worden dat er een gesprek van de
progressieve drie en de confessionele
drie tot stand gaat komen. En het
moet gezegd, de progressieve drie
doen in dit opzicht niet erg progres
sief, eerder wat agressief. Dat is jam
mer en de vraag blijft, of ze er goed
aan doen zich zo op te stellen. Maar
het is begrijpelijk èn een beetje
onbegrijpelijk, dat op de verschillende
partijbijeenkomsten van de christelijke
partijen daar niet meer begrip voor
getoond werd. Men kan toch begrij
pen dat de christelijke politiek een
erg onduidelijke indruk maakt, als
men zegt straks te willen praten met
dxe partij, die het meeste stemmen
heeft gekregen om zo tot een meer
derheidskabinet te kunnen komen.
Het is toch bepaald niet duidelijk,
wat dat met christelijke politiek te
maken heeft. Het is eerder een onza
kelijke en daarom onzalige politiek,
naar mijn idee. Hoe kan een Biesheu
vel zo maar omdraaien en eventueel
straks met de progressieve drie in één
kabinet zitten? Men moet bij de chris
telijke partijen wel erg goed weten
wat men wil, want anders komt men
ondanks alle goede bedoelingen, bij
velen van ons volk slecht over. Als
werker in de kerk merk ik telkens
weer hoe de christelijke-partij-politiek
vélen van geloof en kerk afvoert. Dat
moet heel goed beseft worden!
Als er al een taak voor de christelij
ke-partij-politiek zal zijn, dan zou de
ze naar mijn gedachte zeker ook moe
ten liggen in het niet mee doen in
een machtsstrijd met vertekende beel
den van elkaar enz.
Heerhugowaard
J. W. ten Kate
Noorwegen en de EEG
Met belangstelling heb ik uw artikel
gelezen in de krant van 27 september
over het onderwerp 'Noorwegen'. De
volksstemming In Noorwegen wordt
daarin voorgesteld als een uitspraak
waarin het redelijkheidsgehalte laag
tot zeer laag was.
Ik kan dat niet zonder meer Inzien.
De beslissing Is goeddeels bepaald
door het aandeel van de Noorse vis
sers. Deze hebben 's avonds op de
televisie hun standpunt nog eens ver
duidelijkt: Het zijn meestal kleine
nijveren die in het bezit zijn van een
schip waarmee zij 's morgens vroeg
uitvaren om dan 's middags omstreeks
vier uur terug te zijn. Zij hebben, zo
zeggen zij, dan nog tijd voor hun
gezin. Zij erkennen dat het werken in
grotere eenheden economisch op den
duur voordeliger is maar zij laten de
morele overwegingen van de deugde
lijke zorg voor eigen gezin "voorgaan
boven economische overwegingen. Wij
in Nederland zijn geneigd om dat gek
te vinden: Als Iets economisch voorde
liger is is het dus goed. Ik deel die
mening niet en ik vraag mij af of een
dergelijke opvatting overeenkomt met
de beginselen waarvan Trouw/Kwartet
uitgaat.
In leder geval ben ik niet van oordeel
dat argumenten die niet 'voor onbe
paalde tijd tegen harde economische
overwegingen bestand zijn' reeds om
die reden verwerpelijk zouden zijn.
Amsterdam
mr. S. Gerbrandy
WIE BEDOELD IS
Het verhaal van Nathan is uit en
is het nog niet uit. Want er is
vervolg op. U kent het. David hoori
het en hij stoof op: een kind di
doods is die man. Heilige verontwaai
diging tekende zich op zijn gelaat
Nee maar, dat zal me in mijn rij
niet gebeuren, waar is die hond?
weet niet hoe Nathan zijn verhai
besloot. Heeft hij zijn hand naar v
ren bewogen en zijn vinger uitgesto
ken en donderden toen de woordj
uit zijn mond: Gij zijt die man! 0
wachtte hij tot Davids eerste opwit
ding was gaan liggen en maakte hj
van die seconde stilte gebruik oi
heel zacht te zeggen: gij zijt die mai
Dat laatste zou ik me kunnen indo
ken. Want zulke dingen behoevt
geen geweld. De inhoud van zoï
eenvoudig zinnetje is op zichzelf al i_
geweldig dat daar geen stemverheffin
bij nodig is. 't Zal je gezegd worden
'gij zijt die man! En dat is preek
wat hier bedoeld is. Terecht hee
eens iemand gezegd dat dit zinnet]
van centrale betekenis is voor he
verstaan van al die woorden, verhalt
en lofzangen. Gij zijt die man! In hï
hart van de bijbel is er om zo
zeggen een vinger op ons gericht t
een stem die zegt: jij bent bedoek
Nee, kijk maar niet achterom, naar d
anderen. Jij bent het. De woorde
staan er voor mij. En dan niet allee:
om mij te informeren omtrent heme
en aarde. God en mensen, of om mi
onledig te houden met het oplosse
van allerlei op zichzelf interessant
en soms ook bijzonder belangrijk
kwesties, maar ze staan er omdat het
om mij begonnen is. Om mijn leve
en om mijn houding in dit leve:
tegenover God en de mensen. Ik be
bedoeld. Ik word aangesproken,
geklaagd, vrijgesproken, opgeroepet
Het gaat alles mij aan. Het adres be
ik. Goed. met anderen, in gemee
schap, maar ik bedoel nu dit, dat
mij er niet aan onttrekken kan.
kan mij op niets en niemand bero
pen. ik ben bedoeld. Ook met d
verhaal van die arme en rijke man
Samuël 12).
Beroepen te Krimpen aan den IJl
J. C. Stelwagen te Delft; te St. Pas-
eras (toez.) J. G. Barnhóorn te Har
derwijk.
Aangenomen naar Leusden: JJ.
Kooman te Baardwijk die bedai
voor Vorden (toez.) naar Buss
W.G. Gijzel te 's-Gravenhage-Loos
nen.
Bedankt voor Haarlem-Schoten
Wemeldinge: B. Duisterhof te
venzande voor Brouwershaven (toi
P. Magré, voorheen zendingspred.
Kameroen, te Oegstgeest, voor Zoeter!
meer: C.v.d. Berg te Katwijk aan Zet
GEREF. KERKEN
Beroepen te Leiden: FJ. v.d. Wall»
Nijverdal.
Aangenomen naar Oldenzaal: R. Orai
je, kand. te Amsterdam; naar Meer
kerk: W_A. de Boer, kand. te
Gravenmoer, die bedankte voor Ac
del, Boven-Hardinxveld en Krabber
dijke, naar Groningen West (stud
pred.) drs. D. Tieleman te Heinker
zand.
Bedankt voor Laren: G.H. Harms te
Eindhoven.
Overleden: C. Boon, em. pred.
Sint-Laurens te Dieren, 78 jaar.
T. J. Hagen heeft zich bereid Te:
klaard 's zondags de kerken te dier
M.A. J.C. Hagen, Prinses Iren^l
4, BLeersum.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Elburg: M.C. Tanis
Sliedrecht. 'L
Aangenomen naar Rozenburg: J. Vt-
gel te Emmen.
Bedankt voor Utrecht-C. H.W.Eerlan
te Hilversum.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Ede: H.J. Venhuizen te!
Zutphen
Bedankt voor IJmuiden: K.J. Kaptejr
te Spakenburg.
OUD-GEREF. GEM. IN NED.
Beroepen te Salford (Can.) J.
Prooijen te Stavenisse.
VRIJE EVANG. GEMEENTEN
Bedankt voor Zeist: A. Vermaas te
Amstelveen.
Paul Postma - Tiener Toer 2 Kri'
Kras Trein Trips. Uitgave: Allcrt d(
Lange -Amsterdam. Prijs: 6,50.
Deze reisgids is in de eerste plaat:
geschreven voor hen die een doelmt
tig gebruik willen maken van i'
reductiekaarten van de Spoorwegen
Maar de informaties gelden eigenlijk
voor een ieder, die een station ver
laat, in welker nabijheid zich toeristi
sche mogelijkheden bevinden. Ver
deeld over acht trips zijn de mooiste
streken van Nederland beschreven,
richt op een keuzemogelijkheid. D*
auteur behandelt Twente en Achter
hoek, een 'rondje Randstad, Noor:
Holland benoorden het IJ, Limburj
geeft een route aan rondom de voor
malige Zuiderzee, wijst op toeristisch'
attracties in het noorden des lands er
besluit met Amsterdam en Hilversum
Dit min of meer toeristische vervol!]
op het spoorboekje vermeldt voorïj
een korte aanduiding voor het berei
ken van topattracties, een namenre
gister, alsmede ook van belang'
de voornaamste busverbindingen. P
uitgave, voorzien van enkele platte
gronden, is tot stand gekomen fl'1
medewerking van de N.S.