Gereformeerden pas op ii
helft van jaarbedrag
voor werelddiakonaat
Kamper schooldag
trekt 13.000
Vrijgemaakt en
ri
Terug van een lijdend continent
Rekenfout speelt
gereformeerde
statistici parten
Trouw
K wartet
R.k. bijbelvertaling
in modern Duits
Dode door klapband
vandaag
Ruim 60.000
jongeren in Taizé
BeroepfngS"
werk
DE KER
DE WERELD
BockciiHalagt
TROUW/KWARTET DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1972
KERK
T2
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Ten behoeve van het werelddiakonaat is op het ogenblik viei miljoen gulden door de
gereformeerde kerken afgedragen. Alle verplichtingen voor dit jaar belopen echter een bedrag dat
ruim twee miljoen hoger ligt, terwijl het streefbedrag dat de synode besloot aan te houden acht mil
joen, of wel tien gulden per gemeentelid is. Doen wc als diakonieën wel genoeg om die opgave te
realiseren?
Van een onzer verslaggever
KAMPEN Dertienduizend Vrijgemaakten uit het hele land hebben
gisteren in Kampen hun jaarlijkse schooldag bijgewoond. Dat waren
er nog weer een duizend méér dan vorig jaar. En daarmee behoort
de Vrijgemaakte schooldag samen met de zendingsdag van de Gere
formeerde Zendingsbooid begin augustus in het Rijsenburgse Bos
(schatting dit jaar tussen de twaalf en de veertienduizendtraditio
neel tot de drukst bezochte kerkelijke manifestaties in ons land.
Deze vraag stelde de directeur van
het algemeen diakonaal bureau der
gereformeerde kerken, dr. J. van
Klinken gisteren op de centrale diako-
nale conferentie die honderden verte
genwoordig (st)ers van diakonieën in
Esplanade te Utrecht bijeen bracht.
In zijn overzicht over het afgelopen
jaar dat hij 'bewogen' noemde, signa
leerde dr. Van Klinken onder meer
een epidemie die de Indianen in Suri
name heeft getroffen: een nieuwe
vorm van malaria, die medisch moei
lijk valt te bestrijden en waarvan ook
een aantal buitenlandse werkers de
dupe is geworden. Eén uitgezonden
gezin moest er zelfs definitief voor
terug naar Nederland, waardoor het
agrarisch-sociale werk onverwacht een
vacature vertoont. Er zal 7.0 snel mo
gelijk in worden voorzien.
Stille hulp
Dr. Van Klinken wilde voorzover mo
gelijk ingaan op de zogeheten stille
hulp. Er is veel erg schrijnende nood,
maar waardoor het stilzijgen moet
worden bewaard, omdat de hulp an
ders gevaar kan lopen. Het betreft
De redactie behoudt zich het recht roor om
ter opname ia deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
publlkalie wordt met de naam van de
inzender ondertekend. Brieven kunnen wor-
den gezonden aan de heer Job. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
Constructieve coalitie
Oproep aan de partijraden en -con
gressen van KVP, ARP, CHU, PvdA,
D'66. PPR, PSP en ESP.
Terwijl de samenleving, getuige
o.a. de afaire-Enka, a.h.w. roept
om een versnelde democratisering,
dreigen de Nederlandse kiezers meer
en meer te vervreemden van de poli
tiek. Dit vindt mede zijn oorzaak in
het feit, dat er reeds twaalf jaar geen
sprake is van een regeringscoalitie
links van het midden, zoals die blij
kens onderzoekingen door ruim 65
procent van de Nederlandse kiezers
wordt voorgestaan. Ook nu dreigt de
mogelijkheid van een democratisch-
progressieve regering na 29 november
weer voorbij te gaan.
Het zal duidelijk zijn, dat voor het
tot stand komen van een constructie
ve coalitie, links van het midden, de
'lood-om-oud-ijzer'-theorie definitief
moet worden afgezworen. Maar ook in
de kring van de PvdA, de PPR en de
PSP zal zich geen nieuwe lood-om-
oud-ijzer-theorie mogen ontwikkelen,
nl. dat men cor.sequent-progressieve
christelijke partijen en de CPN op
een lijn zet.
We doen een dringend beroep op u
om uit overtuiging afstand te nemen
van deze theonën en uit te spreken,
dat de democratisch-progressieve par
tijen en vernieuwde christelijke par
tijen wezenlijk op elkaar zijn aange
wezen, ten einde een stabiele regering
te vormen, die in staat is een groot
aantal gemeenschappelijke program
mapunten uit te voeren. We hopen,
dat de besluiten van uw congressen
en partijraden op 30 september en 7
oktober de weg openen om gestalte te
geven aan de hierboven genoemde wil
van het overgrote deel van het Neder
landse volk.
Amsterdam
Comité 'Constructieve Coalitie' i.o. S.
van de Belt, (landelijk propagandist
ClIU) Zwolle: P. Beugels (lid partij
raad KVP) Amersfoort; G. van Don
gen (voorzitter ARJOS) Amsterdam:
drs. J. P. Feddema (vicc-voorzitter
ESP) Heerde; Tineke de Graaf (secre
taresse Fed. KVPJG en CHJO) Schie
dam; II. Gsoenevelt (voorzitter Wer
kende Jeugd CNV) Waardel; W. B.
Herstel (voorzitter ESP) Amsterdam;
W. II. Koopmans (lid partijraad PSP)
Leiden; dr. C. V. Lafeber, Tilburg;
drs W. J. F. L. Nuyens (voorzitter
KVPJG) Tilburg; Joh. W. E. Riemens
(lid HB ESP) Amsterdam, drs. G. J.
Schutten, Amstelveen.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bonk (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
Antichrist
'Niet dode Bijbel, maar levende Paus
bepaalt het geloof deze uitspraak
van kardinaal Seper bevestigt eens te
meer, dat de r.-k. kerk inderdaad de
antichrist is. Deze kerk, die zich, door
deze uitspraak, niets van de waarschu
wing van Paulus 'niet te gaan boven
het geschrevene' aantrekt, en die in
de Bijbel wordt beschreven als een
horen met mensenogen en een mond
vol grootspraak (Dan. 6:8, Openb. 13:5)
heeft zich door deze uitspraak boven
de God des hemels verheven.
Schiedam II. van Holten
Enka
Dat Enka-arbeiders vechten voor be
houd van hun werkgelegenheid, is in
hen te prijzen. De meesten vinden
werk niet meer zo belangrijk. Zeker
voor hen die de jaren dertig hebben
meegemaakt, is werkloosheid een la
chertje. Het enige dat ze kan overko
men. is, dat ze de auto moeten laten
staan en dat de kapotte wasmachine
niet vervangen kan worden, zodat
moe de handen weer uit de mouwen
moet steken. Men eet er geen boter
ham minder om. Waar echter geen
enkele vakbondsleider, laat staan een
Enka-arbeider, ooit om gedacht heeft,
is, dat diezelfde Enka miljoenen zwar
te arbeiders die laatste boterham
wel uit de mond heeft gehaald. Zij
zijn de oorspronkelijke leveranciers
van de vezel, cocos, sisal, jute, katoen,
enz.
Nlgtevecht
II. van Groen
Nieuw wapen (2)
Van bepaalde zijde wordt er de laat
ste tijd onrechtvaardige kritiek gele
verd op de vakbeweging. Maar het
stukje van de Haagse dr. A. E. Schou
ten deed voor mij wel de deur dicht.
Hij doet het voorkomen, alsof de actie
in Breda uit de vakbeweging is voort
gekomen. en niet uit het personeel.
Dit is m.i. een verdraaiing van de
feiten. Weliswaar hebben de vakorga
nisaties hun steun eraan gegeven,
maar dit deden ze om het personeel
niet in de kou te laten staan, toen de
bezetting eenmaal een feit was. In de
sociale wetenschappen heeft dr. A. E.
Schouten zich kennelijk niet verdiept,
want anders had hij kunnen weten,
dat de vakbeweging altijd op de bres
heeft gestaan voor de minder draag-
krachtigen.
H. I. Ambacht
II. Stans
AOW (2)
Aan mevrouw Knaak-v. Wensen uit
Klundert kan ik melden, dat ik 12
kleinkinderen heb en 4 aangetrouwde
kleinkinderen, die, groot of klein, met
hun verjaardag ƒ10 krijgen. Mijn
eigen kinderen krijgen, met hun ee
ga's, 15. En daar tussendoor gaat er
eens een trouwen of verloven, dat
kost ook weer wat. Dus dat wordt al
een aardig bedrag. Maar we vinden
het fijn, dat we dit nog doen kunnen.
Mevrouw Hogerwerf kan ik meedelen,
dat we geen tuintje voor aardappelen
en groenten hebben. We moeten alles
kopen. Maar ik ben altijd nogal uit
kijken gewend, omdat het inkomen
klein was.
Wormerveer
Mevr. L. Brak v. d. Boon
Coalitie
Nu de verkiezingen in zicht komen,
haasten vele confessionele politici
zich om te verklaren, dat na die
verkiezingen een kabinet met de
PvdA moet worden gevormd. Naar
mijn gevoel is dit echter een uiterst
onlogische zaak. De PvdA immers is
de partij die stemde tegen nagenoeg
alle voorstellen van het kabinet-Bies
heuvel, een kabinet waarin de confes
sionele partijen de meerderheid had
den. Men mag toch aannemen, dat
deze partijen achter hun eigen beleid
staan en dit na de verkiezingen willen
voortzetten. Iedere ingewijde weet
echter, dat dit met de PvdA c.s. niet
mogelijk is.
Otterlo D. Minckus
Kerk en vakbeweging (2)
Wat een gescheld en gefulmineer, wat
een onchristelijk gedoe. Wat een
meeleven met mensen en instanties
die voer werknemers opkomen.
Bij wie moeten ze aankloppen voor
hun rechten? Lanser bedoelde zeer
terecht: Kerk help ons mee. 't Gaat
om recht en gerechtigheid. Ook in het
sociale vlak.
't Lijkt allemaal zo verticalistisch.
maar vertical isme zonder horbontalls-
me is geen volledige Evangelie. De
Evangeliën zeggen hier toch ook wel
iets van. Deze harteloze bestrijding
doet veel kwaad. Waar al zovelen van
de kerk niet meer willen weten, is de
man.er van bestrijding deze laatste
weken zeer te betreuren
Winterswijk
G. A. Kuipers
bijvoorbeeld 'invliegkosten' voor me
dische hulp in een bepaald land aan
leprozen, tyfuslijders en mensen die
hongeroedeem hebben; of hulp aan
gevangenen en hun achtergebleven ge
zinnen, die weer gepaard gaat met
pogingen om de overheid van zo'n
land te bewegen gerechtigheid te be
trachten.
Bij zijn recent bezoek aan Pakistan
bleek het dr. Van Klinken, dat het
land nog altijd erg gebukt gaat onder
de gevolgen van de oorlog die het
ruim acht maanden geleden teisterde.
Er zijn politieke en economische
spanningen. De regering is met een
nationaliseringsproces van het onder
wijs begonnen: of het christelijk tech
nisch onderwijs, waaraan steun wordt
verleend, hier ook onder gaat vallen,
is nog niet te zeggen. In elk geval
loopt veel hulp gevaar. Illustratief
daarvoor is de situatie in een stad als
Lahore, waar in december jl. nog
veertienhonderd buitenlanders werk
zaam waren en nu amper vijftig.
Wurmbrand
Door de synode gvraagd onderzoek
naar kwesties als racisme en on-
dergondse kerk in Oost-Europa wordt
afgerond. Binnenkort kunnen er voor
stellen over worden verwacht. Wat
Oost-Europa betreft wilde dr Van
Klinken al wel kwijt dat rondom een
Dr. J. van Klinken
fiiguur als ds. Wurmbrand veel mis
verstanden blijken te heersen.
Tenslotte: 'De blije werelt' in Lun-
teren, steeds volgeboekt, het centrum
dat o m. ook het afgelopen vakantiesei
zoen weer duizenden recreatie heeft
geboden waarvoor opnieuw honderden
vrijwilligers in touw kwamen, bestaat
tien jaar. Jubileumreacties zouden
best eens uit de kerken naar het
stichtingsbestuur kunnen komen,
vond hij.
De vergadering, onder beproefde lei
ding van de heer J. de Boer uit Den
Haag luisterde verder naar een inlei
ding van prof. dr. J. Firet, hoogleraar
in de ambtelijke vakken aan de vrije
universiteit te Amsterdam, die sprak
over het thema waarover 's middags
verder werd gepraat: dienen op ruime
schaal.
Dienen noemde bij hèt woord, waar
mee Christus zijn aanwezigheid in de
wereld karakteriseert Daar vloeit als
eis van de kerk uit voort, dat deze
slagvaardig-dienen mogelijk moet ma
ken, wat soms op schaalvergroting,
soms op schaalverkleining neerkomt.
In de discussie trachtte men lijnen te
trekken welke schaalveranderingen
dat dan in concreto zouden moeten
betreffen, zodat dienen op ruime
schaal mogelijk blijft.
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT Een telfout heeft de statistici van de gereformeerde kerken
parten gespeeld. De conclusie, die bij de verschijning van het Jaarboek
1972 van deze kerken getrokken kon worden, dat de jaarlijkse groei van
het ledental sinds 1946 nog nooit zo klein was geweest, blijkt onjuiste
zijn.
Een van de plaatselijke kerken gaf door een misverstand een cijfer als
zielental op, dat 1136 beneden de werkelijke toestand lag. Door deze fout
ging een vijfde deel van de toename van het aantal gereformeerden in
ons land in 1971 de mist in. In werkelijkheid bedroeg de toename niet
4.427. maar 5.563. Dat is meer dan de toename in 1970. Per 1 januari 1972
waren er (volgens de verbeterde gegevens) 875.942 geieformeerden.
Hieronder een gecorrigeerd overzicht van de jaarlijkse groei met daar
achter het groeipercentage:
1961
12.547
1.64
1967
10.247
1,22
1962
13.251
1,70
196S
8 359
0,98
1963
12.489
1.58
1969
7.701
0.90
1964
12.139
1,51
1970
5.401
0,62
1965
12.335
1,51
1971
5.563
0,64
1966
10.405
1,26
Opmerkelijk is, dat het vooral de
jongeren zijn, die elk jaar in groter
getale komen opzetten. Zo werd het
gisteren, begunstigd door het mooie
weer, weer net als andere jaren een
grote familiedag van vele duizenden,
om samen te luisteren, te zingen, te
bidden rondom het Woord, 'de broe
ders te zien en moed te vatten.'
In zekere zin was het gisteren een
dubbel feest, omdat voor het eerst
sinds jaren een deel van de schooldag
weer op eigen bodem kon worden
gehouden, namelijk in de Eudokia-
kerk, die onlangs in gebruik is geno
men. In totaal waren er samenkom
sten op zeven plaatsen: in twee ten
ten, in de Stadsgehoorzaal, in twee
hervormde kerken, in de kerk van de
gereformeerde gemeente en dus nu
ook in de eigen kerk.
De grote meerderheid van de Kamper
vrijgemaakten is bij de breuk enkele
jaren geleden buiten verband geraakt
en daardoor was het Vrijgemaakte
kerkgebouw aan de Broederweg sinds
dien niet meer beschikbaar. De hoge
school zelf is veel te klein voor dit
doek. Trouwens, er zijn plannen om
de accommodatie uit te breiden, want
ook voor de docenten en studenten is
de school te klein geworden.
München
Wij richtten onze schreden naar de
Eudokiakerk, waar des morgens de
plaatselijke predikant P. Lok sprak
over 'München en Kampen', een van
de veertien referaten, die gisteren
door curatoren en hoogleraars gehou
den werden. 'De Olympische Spelen
gingen door, ondanks de golf van
terreur, geweld en bloedvergieten. En
we kunnen op grond van Gods Woord
zeggen, dat ze zullen blijven door
gaan', aldus ds. Lok.
Hij schetste de spelen als symptoom
in de lange keten van een krampach
tig zoeken naar vrede en verbroede
ring, maar buiten God. Uiteindelijk
zal dit resultaat hebben, want het zal
uitmonden in het trotse Babylon van
de eindtijd. In het vredesrijk van de
antichrist zal de Olympische gedachte
gerealiseerd zijn. Dan zal de organisa-
FULDA (KNP) Aan het eind van
de Duitse bisschoppenconferentie
heeft voorzitter kardinaal Doepfner
de nieuwe r.k. vertaling van het nieu
we testament in modern Duits gepre
senteerd. Sinds 1963 is aan deze verta
ling gewerkt, die meer gericht is op
'een zuivere weergave van de begrip
pen' dan op een letterlijke vertaling.
Volgend jaar komt de nieuwe verta
ling van het oude testament gereed.
De uitgave is bestemd voor Duitsland.
Oostenrijk en Luxemburg.
tie de Verenigde Naties heersen, in
bond met de wereldraad van kerken.
Dan zal er vrede, welstand en geluk
zijn voor ieder, die het teken van het
beest aanvaard heeft.
Maar toch zal dat trotse Babylon in
één uur instorten. Dat is onvermijde
lijk, ondanks alle sport en spel, confe
renties en assemblees, want de bijbel
zegt: de goddelozen hebben geen vre
de. De vrede kan niet van de mens
uit tot stand gebracht worden. God
schenkt vrede, niet als een produkt
van onze inspanningen, niet langs een
weg van ontwikkelingshulp en confe
renties, maar van boven, door Chris
tus. Door middel van de prediking
van het evangelie vestigt God zijn
vrede in de wereld, aldus ds. Lok.
Kampen
Met dat evangelie des vredes mag
sinds 1854 aan de Kamper hogeschool
worden gewerkt. Nog staat de school
er met haar vrede-stichtende arbeid te
midden van de kerken en ten bate
van land en volk. Zeker, het evangelie
des vredes vindt plaats op veel kathe
ders in ons land, maar hoe denkt men
over dat evangelie? Het is het grote
voorrecht van Kampen, zo zei ds. Lok,
dat hier niet getwijfeld még worden
en niet getwijfeld kén worden aan de
goddelijkheid en de betrouwbaarheid
van de Schrift, omdat docenten en
studenten zich verbonden hebben,
trouw te blijven.
München is het zoveelste symbool van
de onmacht. Ds. Lok sprak van 'arme
zwoegers, een qiachteloos volk dat
zwoegt voor de afbraak.' Maar van
Kampen mag door Gods genade wor
den gezegd: zalig de vredestichters,
want zij zullen kinderen Gods ge
naamd worden. Als München zal zijn
vergeten en Babylon is verwoest, staat
Jeruzalem er nog. Daaraan mag onze
hogeschool meebouwen, als ze trouw
blijft en niet opnieuw de deur open
zet voor afdwaling en afwijking, aldus
ds. Lok.
Hij deelde mee, dat zich deze maand
24 nieuwe studenten hebben aange
meld. Er zijn jaren geweest, dat zich
maar een of twee studenten lieten
inschrijven. Dat noemde hij 'de tijden
van donkere crisis, toen dc school
dreigde weg te zinken in een poel van
bloedarmoede'. Maar nu is er, zei ds.
Lok, gelukkig weer blijdschap, toewij
ding en begeerte naar het ambt.
'S-HERTOGENBOSCH Op de pro-
vinciale weg te Berlicum (in de buurt
van 's Hertogenbosch) is gistermorgen
een vrachtwagen, vermoedelijk ten ge
volge van een klapband van de weg
geraakt. De bestuurder, de kaashande
laar A. de Vries uit Ouderkerk aan
den IJssel werd zwaar gewond. Zijn
naast hem zittende 21-jarige dochter
C. J. de Vries was or slag dood.
GOD
Die meest van al verdient
dat iedereens gedachten
Hem. nu en allen tijd
nieuwsgieriglijk betrachten,
en vroegen ieder stof,
ootmoedig, nieuws van Hem;
die meest van al verdient
dat een en alle stem
zijn wezen immer en
zijn' werken immer loofde,
dat eene en alle stem
zijn' tuigenls geloofde,
gesproken door een' mier,
die nietig henenspoedt,
of door de wrange zee,
die de eerde beven doet;
die meest van al verdient
dat elk zijn' willen diende,
die alles wetende is.
die eeuwig alles ziende
van al hetgeen Hij doet,
en daaglijks delgen kan,
daar zwijgt men van!
Guldo Gazelle, 16/9jl
TAIZE Van januari tot ein<
tember dit jaar hebben in de oi
nische kloostergemeenschap Ti
Frankrijk ruim zestigduizend
ren in de leeftijd van 17 tot 3Ó1
deelgenomen aan de voorbereid!
van het wereldjongerencongres d
prior van Taizé, vader Roger,
1974 heeft bijeengeroepen. Voora
dc zomer was de belangstelling g
wekelijks kwamen 1500 tot 2000
geren naar de kloostergemeensch
De communiteit van Taizé is in
gesticht door prior Roger. Van n
louter protestantse kloostergei
schap is Taizé uitgegroeid tot
oecumenische gemeenschap van
testanten, anglicanen en rooms-1
lieken. In Taizé wonen thans zw
broeders in vrijwillig celibaat. B<
dien kent Taizé nog kleine we
meenschappcn in de arme delen
Afrika en Latijns-Amerika.
Op dc laatste ontmoetingsweek
zojuist is afgesloten, was ook dr,
lip Potter, de nieuwe secretaris
raai van de wereldraad van ke
aanwezig.
NED. HERVORMDE KERK K_.
Beroepen: te Utrecht: drs. A. N<
graaf te Ede; te Exmorra-Allinga1
Gaast en Ferwoude: W. Klouw*
Terkaple.
Aangenomen tot pred. buiteéok
werkzaamh. (diac. en soc. arbei
Friesland): IJ. Schaaf, laatst, adj
seer. Ned. Bijbelgenootschap.
Bedankt: voor IJsselstein: H. A.
ten te Nijkerk.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Laren: G. H. Han r n
ge
>k
do
oon
rde
leli
Eindhoven.
Aangenomen: naar Barendrechtien
M. Kuik te Donkerbroek: naar Z
drecht: M. Berg te Delfzijl, di am
dankt heeft voor Rotterdam-Ovei en
en Soest. rouv
Bedankt voor Zuidland-Spijkeiusa chip
Roos te Middelharnis.
GEREF. KERKEN (VRIJG)
door H. Biersteker
De gereformeerden hebben, sinds ze zich hero
riënteerden omdat het zo moeilijk in Indonesië
ging, ook een paar plukjes werk in Latijns-
Amerika zowel missionair als diakonaal. Er wordt
al Jarenlang over gerapporteerd door degenen die
er werken. Je verwacht dan vooral op de hoogte
te worden gesteld van de kleine protestantse
kerken naast de roomskatholieke kerk, of van het
spiritisme en al dat soort dingen, maar je komt
de laatste tijd andere zaken in de rapporten
tegen.
Drs. C. H. Koetsier, van het secretariaat voor
ontwikkelingssamenwerking (uitgaande van zen
ding en werelddiakonaat van de gereformeerde
kerk) is er nu ook geweest.
In Argentinië zat een methodistische dominee bij
wie hij op bezoek ging, juist nogal in over zijn
zoon, die al wekenlang in de gevangenis zat
wegens deelname aan een anti-hongermars.
In Uruguay bezocht hij een baptistenpredikant,
die al elf maal huiszoeking had gehad en van wie
hij inmiddels, na zij terugkeer in Europa, heeft
moeten vernemen, dat de man met onbekende
bestemming is opgepakt. In Bolivia was hij in een
klooster waar juist een groep militairen met een
gevangengenomen opstandeling was binnengetrok
ken. die dezelfde dag nog zou worden terechtge
steld.
In Brazilië sprak hij met een bisschop die een
spreek- en een schrijfverbod heeft en in de
gespreksgroepen van wiens diocees angst heerst
voor het infiltreren van politiespionnen.
Voorwaar, een aardig rondreisje langs kerkelijke
arbeid. Het zijn maar een paar grepen uit het
rapport dat drs. Koetsier over die reis geschreven
heeft. Een stil en gerust leven leidt de kerk daar
bepaald niet onder de hoede van de overheid. Mis
schien nog wel onder-één-hoedje met de overheid
voorzover zij bereid is dat spel te spelen.
Maar 0 wee, als zij dat niet langer wil.
Uit zijn rapport krijgt men de" indruk, dat nog
nooit op zo'n grote schaal een kerk. ontwakend
voor haar sociale verantwoordelijkheid, in conflict
is geweest met de staat. Natuurlijk zijn er grote
{tukken van de roomskatholieke kerk die nog
altijd fungeren als de drukbeklante winkel in
devoties maar heel vaak is ook dat al een facade
waarachter een heei ander kerkzijn groeit, klei
ner. meer aards gericht en onveiliger.
Andere cultuur
lets van d:e heroriëntering wordt duidelijk uit een
passage als deze: V. d. Zwaan heeft gebroken
met alle religieuze poespas, hij doopt niet meer
tegen betaling, inaar alleen wie een eursus ge
volgd heeft kan zijn kind laten dopen. Het
zegenen van onderbroeken van buikpijn lijdende
parochianen heeft hij gestaakt. Wie erop staat kan
nog bij de buren terecht. Ook de dagelijkse
sch<
eer
Beroepen: te Winschoten: H. B^n f
- rel
lerd:
voo
kand. te Den Haag.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Norwich: D. Hakkeil
te Dordrecht; te Poortvliet: J. K ie
ielifeB"-. ■Wit» ''i!;lp.ll'
ters en religieuzen. 'Overal vind je ze', constateert
Koetsier. Naast de opzichtige gewelddadigheden
over en weer die bij het beeld van een revolutie
horen doet dit werken in de armoedewijken
denken aan een stille revolutie. Zolang het om
onderwijs en .alfabetisering gaat, zijn de meeste
regimes alleen nog maar wat argwanend maar
waar men echt tracht de armen te organiseren of
de landloze boeren aan te moedigen daar begint
meestal de repressie.
Geen cultus
De schrijver heeft voortreffelijke stukken werk
gezien, maar ook mislukkingen. Een belangrijke
vraag die hij stelt is: wat bezielt die in de ellende
ondergedoken priesters en nonnen? In hoeverre
onderscheiden zij zich nog van mensen die bij
voorbeeld hun motivering geheel ontlenen aan het
marxisme? Het is een vraag die hij richtte tot de
Nederlandse docent sociale ethiek aan de theologi
sche faculteit te Buenos Aires, dr. L. Schuurman.
Deze vertelde hoe hem in gesprekken was opgeval
len 'een geweldige verbondenheid met bijv. de
oudtestamentische profeten, die de cultus omver
zweepten en zeiden: dat heeft geen zin. Natuurlijk
kun je erover praten, theologisch, of dat was
tegen de cultus-op-zich, of tegen dc cultus als
proces van decadentie. We vinden het niet altijd
eenvoudig om daar vanuit het Oude Testament op
te antwoorden, maar toch geeft dat niet op het
ogenblik. Zij in ieder geval vinden dat ze in die
richting zitten. Wat verlangt de Heer van u?
Niets anders dan gerechtigheid. Jakobus: de zuive
re en onbevlekte godsdienst is weduwen en wezen
te helpen in hun verdrukking en dat is dan het
onbevlekt bewaren van de wereld, daar gaan alle
traditionele opvattingen die we hebben toch wel
vokomen door de knieën.'
te Opheusden.
tesa
ai t
dai
men
di
ver
tien
Spontaan
Drs. C. H. Koetsier
mislezing is gestopt. Zijn kerk, annex sporthal en
jeugdhuis, dient slechts zondagmorgen en -avond
voor de godsdienstoefening. Hij krijgt dan zo'n
/00 kerkgangers op een totaal van 40.000 parochia
nen. Zijn tijd besteed hij aan allerlei zaken die
meest under de sociale sector te brengen zijn. en
educatief. De 1 mei dienst werd besteed aan het
aan elkaar doorgeven van de moeiten van elke
dag om rond te komen.'
Ook waar die heroriëntatie niet plaats vindt in het
gewone parochiale leven vindt men toch aanzetten
van maatschappelijke en politieke actie van pries-
Verder constateert Schuurman bij deze geseculari
seerde priesters 'iets van dat spontane, van dat
niet meer door mythe of ideologieën opgezweepte
fanatisme, maar van: we doen het omdat we er
zin in hebben en we hebben er ook alles voor
uver en niemand' ziet aan ons dat wc martelaren
willen zijn. maar we doen het omdat we het leuk
vinden. Dat is iets dat ze zelf erg belangrijk
vinden'. Het is dr. Schuurman 'allemaal te kost
baar om nu meteen maar aan een ideologische
confrontatie te beginnen en dan te zeggen: jawel
maar je moet je ook legitimeren.'
Zelf zegt Koetsier in zijn inleiding: 'lk dank God,
d,e niet werkeloos toeziet dat mensen en volken
lijden onder geweld, uitbuiting en rechteloosheid,
maar die mensen omzet om zich te geven aan het
Rijk van vrede en gerechtigheid, waardoor in hun
ip/et toch iets te zien is van een mensheid, zoals
Hij die wil.'
Virginia Ilarvey: Kleurrijk Mai"";1
moderne vormgeving in erf
knoopwerk. (Oorspr. titel: Coloq^
Design in Macramé). Vertaling
Smittenaar. Aant. pag. 104. Ca]
werktekeningen en foto's, deel
kleur. Uitg. II. J. W. Becht's
Mij NV Amsterdam. Prijs 29.51
Eind 1970 werd in deze rubriek
ma Harvey's 'Macramé, de kunsj
het creatief knopen' besproken,
nu verschenen 'Kleurrijk maert
moderne vormgeving in
knoopwerk' kana Is een vervol,
op gezien worden. Evenals hei
gaande een zeer aantrekkelijke
vc; ditmaal haast overladen
prachtige (kleuren-) foto's van
en veel 'vrij' knoopwerk, vaal
niet-traditionele, moderne v(
ving. Deze voorbeelden van b.
sen, ceintuurs, wandkleden, sii
en drie-dimensionale voorwerpt
ken de inhoud zeer levendig, ii
tief en interessant. Gebruik
gemaakt van diverse material®
halve van vissersgaren, touw, v
koord vaak in meerdere k
en in combinatie met kralen
van b.v. metaaldraad. Er komei
werkstukken in voor waarbij vt
ren de charme moeten verhogen
Hoewel ook in deze uitgave niet
bij gegaan wordt aan de vaak v
send mooie toepassingen van dl
voudige platte (weitas-) knoop,
aan de hand van duidelijke insti
vc tekeningen, veel aandacht ge
ken aan de vele mogelijkheden 1
toepassing van de cordonknoop
Bij een eerste doorbladeren lat*
zich vooral niet afschrikken do
ingewikkelde werkstukken. Mis
een tikkeltje hogeschool hier en
maar juist door de in wezen et
dige en snel te leren knopen, 1
gegeven stof zeker bereikbaai
voor een ieder die zich er seried
wil bezig houden.
Schrijfster heeft met 'Kleurrijk
cramé' een goede bijdrage ge]
aan de groeiende lijst van vald
tuur voor hen die creatief van
willen gaan
R.
B Fijn n
