leiawe Leidlse Coeramut
ENKA BLIJFT BEZET
■UW
Kampala raakte in paniek
link: hard program
or goed Rijnwater
Jota over noorden
iet juichend begroet
Loon-norm
verontrust
werkgevers
krant
I
I
Hét Kwartet
Ondanks intrekken structuurplan tot sluiting
Heel Breda in
feeststemming
Alarmfase 3
in Rijnmond
In deze krant
Kruisverenigingen
ons werk mag
geen sluitpost zijn
Hstelijk dagblad voor leiden en omgeving
VRIJDAG 22 SEPTEMBER 1972
53ste jaargang
vooraanstaande
prot. christelijke
dagbladen -
„Stantvastich is ghebleven
mijn hart in teghenspoet!"
istraat 37 Postbus 76 Telefoon: 01710 - 31441 en 20388 (red.) Gironr. 269274 t.n.v. N.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 8.76 per m land. per kwartaal 25.90
Aid Bez zorging vanaf 0.8.30 uur
in onze Haagse redactie
SEN De regeringsnota
oorden des lands 1972' is in het
orden niet met gejuich begroet.
E. H. Toxopeus, commissaris
de Koningin in Groningen, zei
teren bij de presentatie van de
i voorzitter van de be-
inrscommissie Noorden des
ids dat het stuk van de mlvus-
Langman (economische zaken
Udink (ruimtelijke ordening)
nco's vertoont.
betekenen de plannen voor de
rastructuur niet meer dan het
louden van de geldontwaarding,
name op het terrein van het
lerwijs en het welzijnsbeleid is
nota vaag.
E irigens vond mr. Toxopeus de
F la wel zo waardevol dat hij zei
l^geen enkel kabinet van welke
enstelling dan ook om de nota
n zo kunnen.
Friese bestuurskringen leefde
eren sterk de indruk dat Gro-
gen in de nota bevoorrecht zou
^.Do totale kosten van de plan
die minister Langman voor
noorden heeft, zouden 1.250
joen gulden bedragen. Onge-
de helft van dit bedrag zal
den uitgegeven, terwijl de an-
helft wordt gevonden in ver-
livingen van begrotingskosten
gunste van het noorden. De
isters schrijven dan ook over
regionaal verschuivingsbeleid.
bedoeling is dat een sterke
ratiestroom van de randstad
het noorden ontstaat. De
van de werkgelegenheid
dt vooral gezocht in de dien
sector. De 'smog moet er niet
eraan komen, zo verduidelijkte
ister Langman.
rijk zal zelf een voorbeeld
door van Groningen de
Minister Langman
geen smog
tweede ambtenarenstad van het
land te maken. Deze stad moet een
sterke, aantrekkelijke agglomeratie
worden. Ook Le uv.arden en Em-
men, dacht minister Langman, zou
den de nodige rijksdiensten kun
nen herbergen. De spreiding van
de rijksdiensten, nu "ergaderingPM
per telefoon en via een gesloten
televisie-circuit mogelijk zijn vond
minister Langman niet zo proble
matisch.
Zie verder pag. 5
Van onze verslaggevers
A RIS HEM, BREDA "De bezetting van de Enlva-fabnekrn ;:;;at
door,"' dat was liet onverwachte commentaar van lie* e.cti.-i-o» ilé
op het besluit van Akzo om liet gewraakte plan vijf fabrieken te
sluiten in te trekken. Hoewel de bezetters de intrekking van di!
plan als een volledige overwinning zien zullen zij eerst het gesprek
tussen de vakbonden, de Akzo-leiding en de ministers Languu i
van economische zaken en Boersma van sociale zaken v fwachten.
Beide bewindslieden begonnen gister-^
avond opnieuw aan een serie bespre
kingen met de vakbonden en de on
dernemingsleiding. De besprekingen
zijn een vervolg op het overleg van
woensdagnacht. De vakbondsdelegatie
heeft ook nu weer van te voren laten
weten dat zij geen enkele mededeling
zal doen. Eerst zullen zij vandaag
verslag uitbrengen aan de bezetters in
Breda. De besprekingen werden ge
voerd in het Enka-kantoor te Arn
hem.
De zaak kwam gisteren plotseling in
een versnelling, toen de raad van
bestuur van Akzo - na een intensief
nachtelijk beraad met de ministers
Langman en Boersma - liet weten 'het
structuurplan terug te willen nemen'.
onzer verslaggevers
IDA.M Nederland zal op de
•conferentie van de Rijnoe-
eind oktober een alles om-
internationaal program eisen
verontreiniging van de Rijn
e dringen. Minister Udink
en waterstaat) maakte dit
ind in Rotterdam bekend tij
afsluiting van de internatio-
ek ter bescherming van de
iter leverde scherpe kritiek
al meer dan tien jaar lange
male overleg over de Rijn
toe echter niet tot ge-
lappelijke regeringsbeslissin-
eft geleid'. De afzonderlijke
hebben wel maatregelen ge-
maar die hebben niet kunnen
len dat de kwaliteit van het
«r steeds achteruit is gegaan,
lerlandse regering acht het,
ïinister Udink, van het aller-
belang, dat de internationale
missie concrete opdrachten
i de regeringen van de Rijn-
in om een duidelijk aktic-
op te stellen om de Rijn
te maken. Er zullen kriteria
ïen opgesteld moeten worden
voor het gehele stroomgebied van "de
Rijn en de kwaliteit van het Rijnwa
ter moet zeer streng gecontroleerd
worden. Maatregelen om dit doel te
bereiken zullen binnen een bepaald
tijdsbestek gerealiseerd moeten wor
den.
Een gecoördineerd aktieprogram is
nodig, aldus minister Udink. 'Zo zal
bijvoorbeeld de strijd tegen de fosfa
ten eerst resultaten afwerpen, wan
neer dit probleem ook stroomop
waarts van de Rijn wordt aangepakt'.
Nederland vindt het ook van het
allergrootste belang dat het secretari
aat van de internationale Rijncommis
sie uitgebouwd wordt tot een tech
nisch wetenschappelijk bureau, dal
zijn energie niet, zoals nu het geval
is. verbruikt met allerlei beheersakti-
-Viteiten.
Sterke reacties
Gezien de sterke reacties, aldus de
Akzo-leiding, op het structuurplan ter
vermindering van de overcapaciteit in
de garen- en ve/.elsector, waarin onder
meer de sluiting van de bedrijven te
Breda. VVuppertal Barmen en Zwijn
aarde wordt voorgesteld, heeft _de
raad van bestuur besloten dit pTan
volledig terug te nemen. Hierdoor
wordt de mogelijkheid geschapen om
de rust te herstellen, die voor een
goed functioneren van onze onderne
ming noodzakelijk is. Hoewel het la
ten voortbestaan van de aanwezige
capaciteit aanzienlijke financiële scha
de met zich zal brengen, dient be
dacht te worden, dat een ernstige
verstoring van het werkklimaat ook
aanzienlijke schade ten gevolge heeft,
met name omdat onze ondernemingen
buiten Enka Glanzstoff hiervan een
ongunstige invloed ondervinden, aldus
de raad van bestuur. Vervolgens
wordt opgemerkt dat het de raad
verstandig voorkomt na een afkoe
lingsperiode, wanneer de rust is weer
gekeerd, in een ontspannen sfeer met
de vakbonden en de centrale onderne
mingsraad naar constructieve oplos
singen te zoeken.
M?S«1
en zal het feit c'at de staats-
en regeringen plechtig
va likte resultaten bevestigen
38pre waarde hebben.
Pompidou over de komende
Euru-tup
inig
e meeste plaatsen droog
met vooral in het zuiden
zonnige perioden. Zwakke
atige wind in hoofdzaak uit
'lijke richtingen. Maximum
turen ongeveer 18 gra-
!N EN OVERMORGEN:
zonnig en weinig veran-
in temperatuur.
li zon op: 06.26
onder: 18.39
maan op: 17.57
onder: 05.28
Minister Udink
fn de oppas
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM Het zachte najaars
weer wreekt zich, net als andere ja-
rën, ook nu weer in het Rijnmondge
bied. Plaatselijk kwam gisteren smog-
vorming voor en voor vandaag Wordt
verwacht dat de smog zich op bredere
schaal zal herhalen.
De centrale meld- en regelkamer van
Rijnnmond kondigde gistermiddag
met het oog cp de verwachte situatie,
alvast alarmfase 3 af. Dit is de meest
kritieke fase en een noodsein aan
fabrieken nadat hun al gevraagd is
schoonmaakwerkzaamheden te stoppen
over te schakelen op zwavelarme olie
bepaalde produktiesectoren die
sterk vervuilend zijn te stoppen. liet
wees is thans zo dat ieder ogenblik
het gehele Rijnmondgebied getroffen
kan worden door zware smog. Giste
ren kwamen bij de centrale meld- en
regelkamer zo'n honderd klachten
binnen over stank en prikkelende
lucht uit de omstreken van Viaardin-
gen en Maassluis.
Internationaal
Volgens niet bevestigde berichten zou
de Akzo overstag zijn gegaan naar
aanleiding van de mededeling van
minister Langman dat de Europese
Commissie gehoor heeft gegeven aan
het verzoek van Nederland een inter
nationaal structuuronderzoek naar de
vezelindustrie in te stellen. Met name
zou de mogelijkheid worden bezien of
er in verband met de overcapaciteit
van synthetische garens door de Euro
pese chemische ondernemingen markt -
afspraken gemaakt kunnen worden
zonder dat zij in conflict komen met
de anti-kartelbepalingen.
De reacties van de vakbonden op de
ommezwaai van Akzo waren positief.
De voorzitter van de Industriebond
NW, de heer A. Groenevelt, sprak in
eerste instantie van 'een schitterend
bericht'. Later voegde hij daaraan toe
dat het 'van verantwoordelijkheidsge
voel getuigt dat de bezetters na het
behalen van de overwinning niet di
rect de fabriek zijn uitgelopen'. De
voorzitter van de Industriebond NKV,
de lieer P Brussel, zei dat het Akzo-
besluit mede zal kunnen leiden tot
een suksesvolle beëindiging van de
actie.
Binnenland
mbtenaren
6V-x procent méér 5
'Links! koml niet
nieuw belastingplan 13
Buitenland
Sydney's Opera:
barok van onze tijd 9
Tliieu valt uit
tegen Frankrijk 9
Kerk
Bijbels museum
wordt bijbelwerkplaats 2
Sport
xMaatschappelijke begeleiding
topsport nog niet
xan de grond 15
Economie
Vier Belgische reuzen 21
I.ezcrs schrijven 2
Rudio en tv
Strips, feuilleton
Recept t
Commentaar 7
Dichtbij en verder 7
f'op op de plaat 7
l'u«el 13
f .n.i...iirkliifn 13
Auto. films 17
Minister Boersma verklaarde na af
loop van het overleg met de commis
sies voor sociale zaken en econonn
sche zaken uit de Tweede Kamer, dat
hij verwachtte dat de oplossing nog
vóór het kompndc weekeinde zal wor
den bereikt. Mocht deze zijns inziens
speculatieve verwachting niet in ver
vulling gaan, dan wordt het bereiken
van een oplossing op korte termijn
twijfelachtig.
Bezettingsleider Van Os zei in Breda
dat het nieuwe Akzo-standpunt eerst
verduidelijkt moet worden. Wanneer
de besprekingen tussen de bonden en
de Akzo-leiding in voldoende garan
ties resulteren dan zal de bezetting
worden opgeheven. Voordat het zover
is zullen eerst de machines weer op
gang worden gebracht en zullen de
kantoren worden schoongemaakt.
Feest
In Breda heerste na de bekendmaking
van het Akzo-besluit grote feestvreug
de. Om half zes gingen de vlaggen op
hel Enka-bedrijl omhoog. Het NKV
had aan de geestelijken in de stad
gevraagd op datzelfde uur de klokken
te luiden. Het Brabantse dagbiad 'De
Stem kwam met een extra-editie uit
om 'de overwinning van dc Enka-
bezetters' te melden.
Bezèltiiigsleider Van Os deed zijn me
dedelingen over de voortgang van de
bezetting aan de poort van het bedrijf
na een korte vergadering van de nu
ruim 500 bezetters in de kantine. Het
voorstel om de bezetting voort te
zetten werd met algemene stemmen
aangenomen. Na de vergadering kwa
men de meeste bezetters naar de
poort om het besluit zelf aan de
tientallen familieleden, die zich daar
hadden verzameld, mede te delen. In
Breda zelf heerste gisteravond een
uitgelaten stemming.
De werknemers van de ENKA-Glanz-
stoff fabriek in Wuppertal waren gis
teren 'sprakeloos van vreugde' toen
de direktie hen meedeelde dat beslo
ten is de plannen voor sluiting van
de fabrieken van het concern in Ne
derland, West Duitsland en België
niet te laten doorgaan.
In de overige Akzo-vestigingen is de
rust nog niet geheel weergekeerd. De
gekozen leden van de ondernemings
raad van Ketjen Amsterdam riepen de
1100 personeelsleden op vanmiddag
om drie uur het werk tijdelijk neer
te leggen voor het houden van een
demonstratieve bijeenkomst naar aan
leiding van de gebeurtenissen in Bre
da.
Van onze sociaal-economische redactie
DEN HAAG De centrale werkge
versorganisaties hebben met verbazing
en grote ongerustheid kennis geno
men tan het standpunt der economi
sche deskundigen van de Sociaal-Eco
nomische Raad. dat het onmogelijk en
niet nodig is volgend jaar af te zien
van reële inkomensterbetering.
In hun advies verwerpen de CER-
deskundigen de zgn. 'nullijn', die
door het kabinet aan het bedrijfsleven
als uiterst wenselijk is voorgelegd en
die ook ten grondslag ligt aan de
miljoenennota-1973.
Hel Verbond van Nederlandse Onder
nemingen neemt de aanbevelingen
van de SER-commissic schadelijk, dis
criminerend en tegenstrijdig, waar
mee een slechte dienst aan de Infla-
tiebestrijding en aan het overleg over
een sociaal contract is bewezen. Het
VNO zegt dat de commissie onher
stelbare schade aanricht en dat een
eventuele prijsmaatregel zonder over
eenkomstige controle op de loonont
wikkeling onaanvaardbaar is.
De centrale organisaties van onderne
mers in het midden- en kleinbedrijf
zijn eveneens ernstig ongerust. Zij
zijn er verontwaardigd over dat de
SER-commissie het looninkomen wel
een stijging gunt, maar de onderne
mersinkomens wil bevriezen.
De drie vakcentrales hebben ii. grote
lijnen hun voldoening over de aanbe
velingen uitgesproken.
Zie pag. 21
AMSTERDAM De Amsterdamse po
litie ontkent dat zij, in verband met
de aanslagen-per-brief, speciale aan
dacht heeft voor de consul van Koe-
weil in Nederland, de heer M. M.
Rabbani.
Vertegenwoordigers van de vakbonden hebben gisteren druk overlegd over de nieuwe situatie die ontstaan is nadat
de raad van bestuur van AKZO besloot zijn structuurplan terug te nemen.
V.l.n.r.: Groenevelt (NW), Vos (NW), Drabbe (NW). Kikkert (BLHP). De Bruin (BLHP). Brussels (NKV), Jans
sen (NKV), Ester (CBU) en De Vries (CBU).
Pi-ndrringen. aanrandingen en berovingen duur Oegandese soldaten
KAMPALA (Reuter, UPI, AP) De spanning langs de grens tussen Tanzania en Oeganda is de Oegan
dese hoofdstad Kampala gisteren kennelijk teveel geworden. Berichten over schietpartijen, plunderin
gen, aanrandingen en berovingen door Oegandese soldaten en een gerucht over een invasie, dat tot korte,
maar heftige paniek leidde, deden gisteren de ronde.
De spanning langs de grens bleef hoog
doordat beide partijen eikaar bedreig
den met invallen. De dreigementen
werden geuit door president Amin, die
een nieuwe tirade hield tegen presi
dent Nyerere en door de Tanzaniaan-
se premier. Een bericht uit Nairobi,
dat Somalië een bestand had weten te
bereiken tussen de twee landen, werd
later tegengesproken.
De berichten over de toestand in Kam
pala spreken elkaar tegen. Volgens
sommige berichten zou er slechts een
korte, ongegronde paniek zijn geweest
over een invasie, maar bet Franse
persbureau AFP meldt dat het cen
trum van de stad op last van het leger
is ontruimd en dat Kampala een be
legerde stad lijkt. In het centrum zou
den tot de tanden gewapende militai
ren lopen.
Oegandezen vluchtten van de straat
en winkels in het centrum van de
hoofdstad werden gesloten, toen het
geluid van lichte vuurwapens werd
gehoord en pantserwagens in het
stadscentrum verschenen. Na een uur
waarschuwde een militaire woordvoer
der voor de radio tegen het luisteren
naar geruchten en verklaarde luj dat
er geen ïeden was voor paniek.
De woordvoerder maakte verder be
kend dat 'bepaalde personen' zich
voordeden als leden van de veiligheids
troepen en dreigden topfunctionaris
sen uit de regering fp arresteren.
Welke functionarissen bedreigd wer
den. werd niet meegedeeld, maar aan
genomen wordt dat de opperrechter
van Oeganda bedoeld weid. Ooggetui
gen verklaarden Jat opperrechter Be-
neclicto Kiwanoeka in het gerechtsge
bouw gearresteerd werd. Door geüni
formeerde mannen werd de rechter,
ontdaan van zijn jasje en stropdas,
geboeid weggevoerd.
Kiwanoeka bad door recente uitspia-
ken getoond hoe onafhankelijk de Oe
gandese rechtspraak is. President Idi
Amin had twee weken geleden ge
waarschuwd dat 'bepaalde regerings
functionarissen' tegen de regering ge
kant warm. Deze mensen gaven ei de
voorkeur aan 'de bevolking in verwar
ring te brengen en tegelijkertijd te
doen of men de regering trouw was'.
En twee dagen geleden had de gene
raal ver-.!aard. dat 'mensen, d'c als
ïegel veel praten' niet te zien waren
op plaatsen waar gevochten werd. Te
gen de achtergrond van deze uitspia-
!:en lag het voor de hand dat de
opperrechter op last van Amin was ge
arresteerd. Maar volgens officiële uit
spraken is dat niet zo.
Mensen uit Kampala, die gisteravond
in Athene aankwamen, zeiden dat er
geschoten en geplunderd werd door
Oegandese soldaten. Ze namen waar
devolle dingen van Europeanen af en
dreigden hou te doden als zij durfden
te klagen. Soldaten zouden ooi: (voor
al Aziatische) vrouwen en meisje*
aanranden. De weg naar hel vliegveld
was vul controleposten In het cen
trum reden pantserwagens en de stad
leek uitgestorven, toen er gesehn'en
werd. vertelden de reizigers. In een
mum van tijd was de lange rij
Aziaten, die stond te wachten bij het
Britse Hoge Commissariaat, verdwe
nen, toen de paniek uilbrak. Aziaten,
die per trein naar Kenia kwamen.
(ADVEHTENT1EJ
klaagden er ook over geterroriseerd te
zun door Oegandese soldaten.
U t Soedan zijn gisteren de vijf Libi
sche Hercules-vliegtuigen weer ver
trokken naar Lybië, nadat ze tot lan
den waren gedwongen in Khartoum.
De vliegtuigen, met oorlogsmaterieol
en 400 militairen, waren op weg naar
Oeganda. Lybie heeft Soedan van 'ver
raad' beschuldigd en verklaard, dat de
zonding toch haar doel zal bereiken.
Volgens de verklaring was Soedan van
tevoren ingelicht over de vliegreis.
Soedan zegt in het belar.g van de
vrede gehandeld te hebben 14 maan
den geleden werd door Libye een
Brits toestel tot landen gedwongen en
twee Soedanese leiders, die waren be
schuldigd van samenzwering tegen de
Soedaneese president, werden uit het
toestel gehaald).
UTRECHT Het is onaanvaardbaar
dat de thuis-gezondheidszorg elk jaar
sluitpost op de begroting van de mi
nister van volksgezondheid is. Dit
schrijft de stichting samenwerkende
landelijke kruisverenigingen in een
brief aan de Tweede Kamer naar
aanleiding van liet feit dat blijkens de
miljoenennota vijf miljoen bezuinigd
wordt aan subsidies aan kruisvereni
gingen.
De kruisverenigingen menen dat zich
voor de zoveelste maal het enorme
verschil wreekt tussen de financiering
van de ziekenhuizen en de kruisvere-
n gigingen. De ziekenhuizen hebben
een beveiligde bron van inkomsten
(ziekenfonds. AWBZ), de kruisvereni
gingen zijn afhankelijk van vrijwillige
contributies, niet-vaststaande subsidies
en bedel acties
BT3
bon
noteer als nieuwe abonnee
een wakker
ochtendblad met
internationaal,
nationaal regionaal
en zelfs
plaatselijk nieuws:
een unieke
combinatie!
betaalt per.
Naam:
Adres:
Plaats:
maand
kwartaal
maar
vooral
een krant die
past bij uw
levensbeschouwing
met het Evangelie
als uitgangspunt
Opgegeven door
Naam:
Adres:
Plaats:
misschien
hebt u vrienden
of kennissen
waar die krant
erg goed bij past.
Overtuig hen.
En vul de bon in.
Ik ontvang als beloning het aangekruiste
De nieuwe abonnee ontvangt de krant 14 dagen
gratis, en bespaart ca. 4 gulden abonnementsgeld.
mapje post
papier met
enveloppen
pletine
schaaltje
(flessen-
onderzetter)
handige
paraatmap
met brief
papier en pen
Een postzegel is niet nodig als u op dc enveloppe schrijft:
NIEUWE LEIDSE COURANT ANTWOORDNUMMER 267 LEIDEN
la
goed dat er een sterke Protestants-Christelijke pers is.
EZ9 CS Cfli Bi
