Margreet van
der Marei:
gangmaakster
van kerk
in Rwanda
Minder hervormden door
sanering van registers
Pro Rege: kerken doen te weinig voor
de protestantse militaire tehuizen
Trouw
Kwartel
Pro Rege weert VVDM-bulletins
vandaaj)
Nieuwe aartsbisschop
lutheranen in Zweden
Beroepings^
werk
Boebenetal 'S
TROUW /"KW ARTET DON DERD AG 21 SEPTEMBER 1972
Van een verslaggever
In Rwanda had de presbyteriaanse kerk behoefte aan een, wat men daar noemt,
animatrice voor het gezinswerk. Rwanda is een land met een bevolking van
ongeveer vier miljoen en een grootte als die van België. De presbyteriaanse kerk
telt daar zo'n 25.000 volwassen leden. Animatrice betekent zoveel als gangmaaksler,
bezielende kracht, die dat gezinswerk zou moeten helpen bundelen en uitbouwen.
Daarvoor werd Margreet van der Marei nu in Nederland voor een korte
verlofperiode gevraagd door het Vrouwen zendingsthuisfont van de
gereformeerde kerken.
Margreet van der Marei was al eer
der in Afrika. Als staffunctionaris
van een tehuis voor verweesde kin
deren in Tunesië. Na die periode
was ze ook dieper Afrika in geweest
om zich te oriënteren. Na 'n jaar van
intensieve voorbereiding vertrok ze
naar Kibuyé. In de eerste plaats
voor taalstudie het Rwandees is
uiterst moeilijk en verder om
zich van daaruit een beeld te gaan
vormen van het gezinswerk, met
hoofdvragen als: wat doet de rege
ring, wat doen de kerken, wat doet
de eigen presbyteriaanse kerk?
Margreet van der Marei sprak met
kerkelijke leiders, dominees, evange
listen, mensen van onderwijs, amb
tenaren. landbouwdeskundigen, me
disch geschoolden, vertegenwoordi
gers van jeugdbeweging. Maar niet
in de laatste plaats met de gezinnen-
zelf. wier vertegenwoordigsters ze
ontmoette in de vrouwengroepen
van de presbyteriaanse kerk.
DE HEUVELS IN
Met haar volkswagen gaat ze regel
matig de heuvels in. waar veel vrou
wen en meisjesgroepen bijeen ple
gen te komen. Bij haar eerste bezoe
ken bleek, dat de deelneemsters
daar naaiwerk deden en breiden.
Verder luisterden zij naar een evan
gelist, die met hen over bijbel en
geloof sprak. Margreet tastte af: zou
den de vrouwen ook nog andere
dingen willen? Leefden er misschien
bepaalde wensen?
Daar kwam zo het een en ander uit:
ze zouden bijvoorbeeld ook wel
graag willen koken als dat kon, ze
zouden wel meer over landbouw wil
len weten, over gezondheidszorg,
over woningverbetering, over opvoe
ding. Op die manier kwam de am
nestie tot een zo volledig mogelijke
inventarisatie van wensen en verlan
gens. Van daaruit zou geprobeerd
moeten worden samen naar nieuwe
wegen te zoeken.
Een en ander resulteerde in overleg
om de ronde tafel, waardoor uit het
gezinswerk misschien een gezinsbe-
Mejuffrouw Margreet van der Marei In haar Volkswagen.
weging van de presbyteriaanse kerk
zou kunnen groeien in voortdurend
gesprek met alle belanghebbenden.
Die inbreng van allen is essentieel,
zegt Margreet. Anders kom je niet
verder. Daarom was ik zo blij met
een synodestuk dat dit nog weer
eens duidelijk onderstreepte.
Het ronde tafel-overleg produceert
nu programmaboekjes die elke drie
maanden verschijnen. Er nemen vijf
Rwandezen en drie Europeanen van
de kerk aan deel. Ze zijn afkomstig
uit de pastorale zorg, de medische
zorg, het onderwijs en de jeugdbe
weging. Bij het programmaberaad
en de uitvoering van het werk
wordt getracht zoveel mogelijk des
kundigen in te schakelen.
Die programmaboekjes voor gezins-
en jeugdbeweging voorzien wekelijk
se bijbelstudie en wekelijkse behan
deling van algemene onderwerpen,
zoals hygiëne, privé-dandbouw, ko
ken. voedingsleer, gezondheidszorg,
woningverbetering, opvoeding. Juist
een gezinsbeweging leent er zich bij
uitstek voor al die dimensies van
het leven tot uitdrukking te bren
gen, vindt Margreeth van der Marei.
Het is een poging tot 'comprehensi
ve approach", waar de zending zich
toch vooral op wil richten.
Rehailve in de bestaande jeugd- en
vrouwenkringen, welke laatste in de
toekomst misschien tot echtparen-
kringen kunnen uitgroeien, worden
naar aanleiding van de programma
boekjes ook instructiedagen voor de
bevolking gehouden, waar dus ieder
een welkom is, die er maar belang
stelling voor heeft. Samen met
Rwandese specialisten gaat Margreet
van der Marei dan een hele dag
dat pleegt dan een zaterdag te zijn
naar een der heuvels in het land om
voorlichting te geven. Daar spreekt
dan bijvoorbeeld een Rwandese
landbouwdeskundige over maisteelt,
een Rwandese verpleegkundige over
hygiëne, enzovoort. Van heinde en
verre komt men naar deze openbare
instructiedagen toe, want de mensen
wonen erg verspreid; Rwanda heeft
weinig echte woonkernen. Daarnaast
blijft ze regelmatig de vrouwen- en
meisjesgroepen bezoeken om hen
verder van dienst te zijn.
Als je dat allemaal zo zegt lijkt het
veel. zegt Margreet van der Marei.
Maar we zijn nog in een pril, een
experimenteel stadium. Werkende
vanuit het bestaande zoek je geza
menlijk naar nieuwe wegen. Ik heb
daarbij de mensen eerder nodig, dan
zij mij.
Aantjes 1
Regering
De redacl'; behoudt ilch het recht voor om
trr opname ln dcr.o rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer Ie geven. Bij
publlkatie wordt met de naam van de
iniender ondertekend Brieven kunnen wor
den gc/ondrn aan de lieer Joh. C. Franckoii.
secretaris van de lurnrdredat.Ie var. Trouw-
Knarlct, Postbus IS1, Amsterdam.
München (11)
In antwoord op München 7 (mevr. v.
Lutsenburg-Maas) het volgende: De
situatie Israël moet niet oud-test- of
nieuw-testamentiseh, maar vanuit
Gods Woord worden gezien. God zegt
zelf in Deut. 30: 4-7 en Ezechiël 39: 25-
29 en meer plaatsen, dat het volk van
Israël weer verzameld zal worden uit
alle volken der aarde ja zelfs van de
uiterste einden der aarde, en dat ze
zullen wonen in het land dat de Here
hen zelf beloofd heeft, het erfdeel der
vaderen, wat aan Abraham. Izaak en
Jakob beloofd is en niet aan Ismaël
(de Arabieren). Wie Gods Woord
hierop naslaat zal zien dat Israël het
volste recht heeft om in dit land te
wonen zonder verjaagd te worden
Harderwijk
M. J. H. van Laar
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Chnstelijle Pers
Directie:
Ing. O. Postmo, F Dterner
Hoofdiedactie:
I. de Beig I woomemend
Dag«li|hi boituun 6 Bol. Oon
Hoogi d>. E tléuminl. Pottu-
weidt: n». G. C »On Oom,
Nootdoip. W. A. P'bb* to»«f-
dam; J. laniei. Utrecht; dn J
W. de Pout, Oen Hoog, I. Smol-
lenbroek, Wostenooi.
Ovenge leden von bet alge" «en
bejtuuti X. Abmo, Amsterdam
H. A de Bo»i llmuid»n; tb.
Brouwer. Aj»#n, mi dr. J. Oon-
net, Oen Hoog; J. von E'bergen.
Schnonbergen. mi. X. von
Houten. Wngeninflen; dt O I.
Hyltemo. B'lthoven Jat Hu>nen,
De'D mevrouw MCE Klooster
mon fortgenj. VOOtiebot«n me
vrouw I G. K'tove.eM Wouten
MeerhuQOwoO If) prol di G. N.
lomxenj. Noorden dt F M
londtnon. Den Hoog H de
•.'oom (lintburg prol dt G C
.on Nittnk «myterdon M O»'»
anger. Bu'tenpotl. mi. dr J.
Onnga. lunteien dr A Veerman
l„?w.|k 17 hl h h wet men
Den Hoog. dn. Zi|l»iro. Oo>'«>
lord iZ'dl
Hoofdkantoor N V. De
Christelijke Pers N Z.
Voorburgwal 276 - 780,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 77 03 83
Postgiro 76 92 74 8onk
Ned. Midd. Bonk Irek nr.
69.73 60 7681 Ge... q-o
X 500.
Dat wij met volle zeilen hard achter
uitgaan op kerkelijk terrein, is al
geen nieuws meer. Maar waarom de
heer Aantjes nu zijn rede moet hou
den in de geref. kerk. daar begrijp ik
niks van. Ik dacht dat er voor een
dergelijk onderwerp toch wel een
andere gelegenheid was, dan juist in
een kerkdienst. De dienst is voorbe
reid door de 'Kommissie Variatie
Kerkdiensten'.
Alsof er zo lairigzamerhand al niet
genoeg variatie is. Wij hebben al
Jeugd-, Brug-, Leer en experimentele
diensten, waar je ook geen snars wij
zer van wordt. Maar de zuivere predi
king van het woord raakt almeer op
de achtergrond. Aantjes op de kansel
dat is er volgens mij nog een zeiler
bij zetten.
Alkmaar
H. Swager
Aantjes 2
Is dat nu wel nodig dat mr. Aantjes
gaat spreken of preken in een
aparte eredienst? Wat is dat toch met
die variatie in de kerk? In Ede zoekt
men ook naar een andere vorm van
de eredienst. Kunnen de predikanten
zelf de politieke verantwoordelijkheid
niet in hun preken inweven? Moet
daar nu voor de variatie een aparte
preek voor gehouden worden? Zo'n
onderwerp, belangrijk genoeg op
zichzelf, kan toch op een door de
weekse vergadering behandeld wor
den? En in de wekelijkse erediensten
het accent meer laten vallen op de
inhoud van Zondag I H.C. Als dit
gebeurt kan dat in de praktijk van
het leven ook tot gelding komen in
de politieke verantwoordelijkheid, op
dat ellende, verlossing en dankbaar
heid weer beslag legt op de harten
der mensen.
Ede
F. Bruyn
Jij-u
Het ingezonden stuk over de afschaf
fing van de u-barrière in onze taal
(Tr. Kw„ 20-9) was van Dies Heit-
meyer. Adhesiebetuigingen kunnen
gestuurd worden naar zijn adres:
Melkpad 10. Baarn.
Hemelvaart
Keihard zei de dominee dat hij niet
geloofde in de Hemelvaart zoals Lu-
kas die tot tweemaal toe beschreven
heeft. (Zie dit blad 14-9-72). En daar
na had de dominee vele regels nodig
om te vertellen wat hij dacht da;
Lukas in en met dat 'dubbele verslag
dan wèl bedoeld zou kunnen hebben
Vraag 1. Heeft de dominee met dat
speuren naar zo'n èndere bedoeling
zich niet te veel moeite gegeven?
Is het niet redelijk te aanvaarden dat
Lukas echt wel letterlijk heeft ge
meend wat hij tot tweemaal toe heeft
neergeschreven? Tenslotte was Lukas
vermoedelijk arts dus ook geen
onnozele jongen. Vraag 2. Is het echt
wel nodig diepzinnig te zoeken naar
iets wat er niet staat, maar dat tussen
de regels te ontdekken zou zijn; voor
al wat dat 'tweemaal' betreft?
Ik heb voor dat laatste eens een heel
eenvoudige verklaring gelezen en
is eenvoud nog niet altijd het
kenmerk van de waarheid? Deze ver
klaring. Lukas heeft dezelfde ontnuch
terende ervaring opgedaan als wij
soms bij het schrijven van een opstel
vroeger, van een brief of een artikel
nu. Een enthousiast begin, een royaal
vervolg, totdat ineens blijkt dat het
papier nng maar enkele regels toe
laat. en dan knijpen ue het slot
maar in die eigenlijk veel te kleine
laatste ruimte Heel onbevredigend
natuurlijk. En daarom gaat Lukas. als
hij opnieuw een heerlijke rol koste
lijk papier ter beschikking heeft, nog
eens dat onbevredigend samengeperste
slot van zijn eerste verslag overdoen
Zonder vrees voor plaatsruimte dit
maal. En hij schrijft. Hij schrijft
maar.om tenslotte in dezelfde
menselijke fout te vervallen: wèèr is
de papierrol bijna ten einde.
En dan kan hij alleen nog gauw even
vertellen dat Paulus in Rrme woonde
in een huurwoning en vele gasten
daar ontving. Voor wat wij dan als
hoofdzaak gaan zien: te weten hoe het
met Paulus verder ging daarvoor
had hij wèèr geen plaats meer. (Jam
mer, dat het nooit tot een derde
verslag is gekomen). Maar is dat niet
een heel gewone en begrijpelijke ver
klaring? Die een onvermijdelijk spe
culatieve interpretatie van ons ach
teraf onnodig en overbodig maakt?
Duetinchcm G. Blankensteijn
Hoe komen we straks weer aan een
regering? Dit vroeg ik me zaterdaga
vond af, na de uitzending van Brand
punt. Als men de heter Den Uyl hoort
niet zijn eisen waaraan de nieuwe
regering moet voldoen en hem er dan
nog bij hoort verklaren dat het beleid
van de regering Biesheuvel totaal niet
deugde, dan kan ik volkomen be
grijpen dat de heer Biesheuvel er niet
veel zin in heeft om met de PvdA
samen te werken. Als straks de heer
Den Uyl aan de regering komt. dan
zal het wel de schuld van De Jong en
van Biesheuvel zijn dat de moeilijk
heden zo groot zijn. Maar vergeten
wordt dan dat als Den Uyl zijn zin
had gekregen het helemaal hopeloos
was. Hij wilde bijvoorbeeld minder
huurverhoging, geen collegeld, kleine
klassen, meer woningen, betalen voor
werkende jongeren enzovoorts en na
tuurlijk baas in eigen buik. Als de
chr. partijen hier in trappen, zou dat
een schande zijn. Ik hoop dat de chr
partijen eerlijk zullen zijn, en vooral
niets gaan beloven dat ze niet waar
kunnen makeD, dat is een christelijke
eis, ja dat vraagt God van ons, en dan
kunnen we ook de uitkomst in Zijn
handen leggen.
't Noorden Texel Joh. Daalder
Ook gij Brutus?
De heer Tilanus wil naar een andere
CHU. Daarvoor is het kennelijk no
dig. dat een bekwaam man als minis
ter Van Veen het veld ruimt voor een
onervaren beginneling. De heer Kik
kert, die kennelijk als een struikel
blok wordt gezien op de weg naar
verzoening met de PvdA (waarvoor
hulde aan de heer Kikkert), moet van
het toneel verdwijnen. Oud-minister
Beernink overweegt een alternatieve
kandidatenlijst. Bekende CHU-voor-
mannen als jhr. De Savormin Lohman
en prof. dr Lekkerkerker stanten al
over naar DS'70. De CHU zelf is de
onduidelijkheid ten top. En dat al
lemaal doordat de heer Tilanus
schuchter ooogt met de PvdA een
vrijage te beginnen. Wie had dat nu
ooit van de heer Tilanus kunnen
denken? Het resultaat zal zijn een
verdere aftakeling van zijn partij en
op zichzelf is dat een nuttige en
welkome verduidelijking en vernieu
wing van de politiek. Een huis wat in
zichzelf verdeeld is. kan niet bestaan.
En dat is dan een bijbelse uitdruk
king die helaas niet alleen op de
CHU van toepassing Is.
Rotterdam J. C. ten Cate Czn.
Blijkens het zojuist verschenen statis
tisch overzicht per 1 juli is het aantal
hervormde gemeenten, die hun leden-
admiinistrat ie hebben toevertrouwd
aan de stichting mechanische registra
tie en administratie ten dienste van
de Nederlandse hervormde kerk
(SMRA) te Delft, het afgelopen werk
jaar met tien toegenomen, van 282 tot
292 (van de ruim 1400). Het totaal
aantal geregistreerde personen nam ln
dezelfde periode (van 1 juli 1971 tot 1
juli 1972) echter af met bijna 35.000:
van 2.127.771 tot 2.093.083.
De SMRA schrijft dat grotendeels toe
aan plaatselijke activiteiten ln het
kader van de, begin dit jaar gevoerde,
hervormde financiële actie 'Trouw
moet blijken'. In feite hebben de
registers van verschillende gemeenten
door deze actie in meer of mindere
mate een sanering ondergaan, waar
door de administratieve gegevens nu
beter kloppen op de geestelijke wer
kelijkheid.
GEMENGD GEHUWDEN
Voor het eerst zijn in dit overzicht
personen binnen hervormde 'pastorale
eenheden', die zelf tot geen kerkge
nootschap behoren, in een afzonderlij
ke rubriek opgenomen. Zij bedragen
10,6 procent van het totaal aantal
geregistreerden. Eerder werden reeds
de leden van andere kerkgenootschap
pen binnen hervormde gezinnen apart
vermeld (thans 7,0 procent). Van het
totaal aantal bij de SMRA geregi
streerden staat dus 82,4 procent te
boek als hervormd.
De hervormden worden weer onder
verdeeld in belijdende leden (29,2
procent), doopleden (39,7 procent) en
'overige hervormden' (31,1 procent,
tot wie voornamelijk de zogenaamde
geboorteleden behoren). Hoewel de
Hoe de verhouding tussen belijdende leden, dooplieden en geboorteleden
in de hervormde kerk plaatselijk uiteen kan lopen, blijkt uit het volgende
overzicht van vier gemeenten met opmerkelijk veel geboorteleden, vier
gemeenten met veel belijdende leden en twee gemeenten, waar het
percentage doopleden ongewoon hoog is.
bel. leden doopleden ov. herv
Veendam 8,7 16,2 75,1
Stadskanaal 15.0 18.2 66.8
Roden 11.8 22,7 65,5
Feyetioord 9,5 32,2 58,3
Wichmond 62.4 33,5 '4.1
Schoondijke 53.9 39,5 6.6
Holten 51,5 38,7 9.8
Aalten 54.7 32.2 13,1
's-Gravendeel 15.3 7U8 12,9
Stavenisse 24,8 68,5 6,7
Nederland 29,2 39,7 31,1
Hierbij dient wel aangetekend, dat de naam 'geboorteleden' hier niet
volledig juist is. De SMRA noemt deze rubriek 'overige hervormden'.
Dat zijn. om precies te zijn, allen, die bij de burgerlijke stand als
'hervormd' te boek staan en waarvan bij de kerkelijke administratie niet
bekend is, dat zij gedoopt zijn
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT De bijdragen die
de Nederlandse kerken geven
voor de protestantse militaire te
huizen, lopen jaarlijks terug met
gemiddeld tweeduizend gulden.
De 130 legerpredikanten die er op
het ogenblik zijn krijgen van de
kerken bij elkaar 77.000 gulden;
dit is uiteraard volkomen ontoe
reikend. Dat zij hun werk des
ondanks kunnen blijven uitvoeren
is te danken aan de geldmiddelen
die anderen geven, met name aan
de collecte van het PIT (Protes
tants Interkerkelijk Thuisfront).
De heer W.G. Tibben, voorzitter vam
de Koninklijke Nederlandse Militaire
Bond Pro Rege bracht dit gisteren
naar voren tijdens de druk bezochte
landelijke vergadering van deze bond.
Hij noemde dit achterblijven van de
kerken 'een beschamende zaak' De
kerk verzuimt in dit opzicht een be
langrijke taak en is er op deze manier
dehc., aan dat het werk in de protes
tants militaire tehuizen afhankelijk
wordt van de belangstelling van men
sen '.-uiten de kerk.
'Het 's een feit dat de kerken voor
vele dingen geld bijeen moeten bren
gen. De zending kan men niet laten
/wemmen. Voor de evangelisatie en al
les wat daarmee te maken heeft is ook
veel geld nodig. Deze dingen komen
voor ons maar er kan toch gesteld
worden dat er iets mis is. Als de
kerken meer geld zouden gaan gever-
zou er in de militaire tehuizen veel
meer voor onze militairen gedaan
kunnen worden. Het wordt tijd dat c
meer medeleven komt van de kerken
en ook dat er weer eens oprecht voor
ons werk wordt gebeden', meende d<?
heer Tibben.
Ilij voegde er aan toe: 'Er gaan elke
zondag driehonderdduizend mensen
naar het voetbalveld, maar drie mil
joen naar de kerk. Dat zegt toch wel
iets. Vandaar dat wij onze verwachtin
gen voor de nabije toekomst op de
kerken stellen'.
Financieel zit het Pro Rege niet mee.
De verwachte hogere subsidie van het
rijk is niet gekomen, terwijl deze
eigenlijk al was toegezegd. Het gevolg
is dat de bond met een extra-tekort
van een ton zit in verband met bestel
lingen die reeds waren gedaan, voor
uitlopend op de ontvangst van subsi
diegelden. Dit betekent, naar de heer
Tibben vertelde, dat de buikriem de
komende tijd strak aangehaald moet
worden en uiterste zuinigheid moet
worden betracht.
Reorganisatie
Pro Rege verkeert nu in een over
gangsfase. Om met de tijd mee te
gaan is de hele organisatie op de
helling gezet. Inplaats van een hoofd
bestuur en een algemene vergadering
komt er nu een ledenraad van 47
personen. Het land wordt verdeeld in
regio's; elke regio is vertegenwoor
digd in de ledenraad.
Bij elkaar zullen de regio's veertig
leden voor de ledenraad leveren. De
Meer vragen
Van een onzer verslaggevers
UTRECHT I-let bestuur van Pro Rege heeft een verzoek van de
Vereniging van Dienstplichtige Militairen (VVDM) afgewezen om in de
protestantse militaire tehuizen bulletins te mogen ophangen. Dit ophangen
is niet toegestaan in de kazernes. Het bestuur zegt 'geen vertrouwen' in
deze organisatie te hebben. Dit is meegedeeld op de gisteren gehouden
jaarvergadering van 'Pro Rege'.
ee
tr DE.
teir
on
HOOGMOED
Het bekende spreekwoord
komt voor de val' bedoelt
dat de hoogmoedige mens ei
ning moet houden dat hij vfya
morgen geen enkele reden j
om hoogmoedig te zijn. Mej
maar niet te spoedig bijt;
beelden bij halen, want b el
inzien blijken de geciteerde
dan niet neergeschreven te
gerieve van onze alledagswij
getwijfeld zal immers ook S'
heid en schoonheid van C
dergelijke waarheid bevatte aai
hebben dit nu eenmaal g« j£C
'niet', dat tot 'iet' kwam
zlchzelfven niet meer kende,
kent: zijns gelijken tniiet m *e
De nouveau riche, le alis ied
pijl omhooggeschoten grom >rst
Van een onzer verslaggevers
DELFT Het aantal persoren. dat als hervormd te boek staat, is het afgelopen iaar t: uggelonen
met enkele tienduizenden. Dit lijkt grotendeels het gevolg te zijn van de actie 'Trouw moet blijken*.
SMRA slechts de gegevens van ruim
de helft van alle hervormden bevat,
doordat lang niet alle gemeenten hun
ledenadministratie bij deze stichting
hebben ondergebracht, kunnen deze
cijfers toch als representatief gelden
voor de hele kerk.
UITERSTEN
Uiteraard loopt de verhouding tussen
de drie categorieën van leden plaatse
lijk zeer uiteen. De twee uitersten
zijn de gemeenten Vesmdam en Wich
mond in de Achterhoek. In Veendam
staan 7.274 personen geregistreerd als
hervormd, in Wichmond slechts 755.
Op papier is Veendam dus bijna tien
maal zo groot. Gemeten naar het
aantal belijdende leden ontlopen bei
de gemeenten elkaar echter niet veel:
Veendam 632 en Wichmond 471.
Of, om een andere vergelijking uit dit
overzicht te distelleren: de gemeente
Rotterdam-Centrum behoort met
38.850 hervormden tot de grootsten
van ons land. Winterswijk telt er
slechts 15.047. Gerekend naar de belij
dende leden is Winterswijk echter
groter: 7.927 tegen 6.669 in Rotter
dam-Centrum.
In het algemeen kan men zeggen, dat
het percentage geboorteleden het
grootst is in de provincies Groningen
en Drenthe, alsmede in Amsterdam
en Rotterdam, en het kleinst in Sal-
land, Twente en de Achterhoek.
Het overzicht is voor 2,25 te bestel
len bij de SMRA, Postbus 250, Delft.
STOCKHOLM (EPD) Dr. Olof
Sundby (53), bisschop van de
Zuidzweedse industriestad Vaxjö, is
door koning Gustaaf. VI Adolf be
noemd tot aartsbisschop van Uppsala.
die zijn vroegere familie
wil zien. Reinhold Niebuhr»
zijn boek 'Tekenen der tijd**' c
hoogmoed der volken. Hij
wel op bijbelse gronden. H(
profeten horen getuigen tej |e V
te machten en hun spotte
bijgebleven. De stijve-nek n filli
'opgerichte-hals' volken. Ni
ze in onze tijd. Uit heel
komt kritiek op hun optredientr
machinaties met mensen, hyk
mensen uit hun land jagen
ren om in verre streken ee t
ke dood te sterven. De hi ede
protesteert en vooral zij
voor de toekomst moetei
Maar de machten aan de to;
nergens naar. Hoogmoedii.
hun weg. Zij hebben gesp n
slist, zij weiten wat goed
mensen is. Er is één hooi^
psychologen kan hoogmoed
uiting zijn van een enonjen
waardigheidscomplex. De
volk dat zich Ln feite bijzo!1™
ker voelt neemt de houdu y>s
hoogmoed aan. Dat kan ho ,n
Want een nunderwaardighe
is te verhelpen door op tt
de vreugde van het leven,
ding is zeker, daartoe besli
aarde niet oi i ons zelf waar 'P.
maar om de o verst rome nfj1
genade Gods te beleven.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Zoetermeer:
Bergh te Katwijk aan Zee;
den: A. J. Timmer te Woi iani
Aangenomen: naar Zevenhu In
W. Oosterwal, hulppred.
sum; naar Hagestein: W. v
woonachtig te Utrecht, d lus.
hulppred. te Veendam: ree
Royen, a.s. em. pred. te Gr
Bedankt: voor Rhoon: J. nta
Zwolle. lat
GEREF. KERKEN tmt
Beroepen: te Krabbendi„ke ïogi
A. Boer te 's Gravenmoer;
drecht: dr. M. Kuiper te Difcne
Aangenomen naar Woubn idei
J. Huizebosch te Amersfoof
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen: te Rozenburg:
Emmen.
GEREF. KERKEN (VRIJGloor
Beroepen: te Driebergen: d
senkool te Johannesburg:
de (Dr): kand, H. Boiten ti
hage.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt: voor Rotterdarafat
polder: J. C. Weststrate te
en
ijk
gri)
ig enk
de
sl
ig:
et
seli
hi
ZAK
ien
lijn
overige zeven leden zijn de bestuurs
leden van Pro Rege. Op die manier
wordt de zeggenschan van de plaatse
lijke afdelingen veel groter.
Over twee jaar moet de nieuwe orga
nisatievorm in werking zijn getreden.
Het is de bedoeling daarop vooruit te
lopen door een voorlopige ledenraad
in te stellen. Er zijn al 25 personen
dlic daarin zitting willen nemen, zo
werd gisteren meegedeeld.
De heer Tibben zei dat de problemen,
waarmee de tehuisleiders te maken
krijgen, groot zijn. 'Steeds meer
blijkt de laatste tijd dat de toerusting
van de jonge mensen vanuit het ge
zin. maar ook vanuit de kerken, ui
terst gering is. In militaire dienst
komen ze nu met vragen voor de dag
die vroeger op de catechisatie aan de
orde kwamen. Dat vereist van de
tehulsleiders een nieuwe opstelling.
Gelukkig weten zij waar het om gaat',
aldus de heer Tibben.
Dit jaar is er een nieuw Protestants
Militair Tehuis geopend in Apel
doorn. In het Duitse Hohne is een
'PMT' in aamibouw met rijkssteun,
dat in het voorjaar 1973 gereed komt.
In de bijeenkomst werd afscheid ge
nomen van de heer W. Nieuweboer.
die een kwart eeuw directeur van de
bond Pro Rege was. Hij wordt als
zodanig opgevolgd door mr. J. den
Boer.
Nlcanor Parra. Gedichten
dichten. Vertaling Bertus -
Bezige Bij Amsterdam 19 t
4,50.
De moderne encyclopedie ^.i
literatuur vermeldt de Chi
ter Parra niet. Ten onred
deze selectie uit vijf gedicj
die door de vertaler van t
tieve inleiding is voorzie^
rair) klimaat lijkt gunsti
om uit de schaduw te tre<|
beroemde landgenoten
stral (1889-1957) en Palj
(1904). Een Argentijns
schrijft de poëzie van Pa^
poging tot ontmaskering l
van de humor, niet allé|
wereld, maak- van de taal I
die deze wereld constitutl
zelf ziet als het doel vanT
het 'opblazen van de dooil
aangevreten fundamenten
starde instellingen.' Om i
ken wil hij bovenal
schrijven voor de gewone I
alleen voor dichters en cri(
volen dus.
Terreur en Verzet. Ven
Portugal. Samengesteld
door Bertus Dijk. De Bei
sterdam 1971. 72 blz.
De inleiding van deze i
gedichten, die de politiek!
re geschiedenis van Po|
schetst, wijst er op dat
Portugese poëzie bij ons c q
en dat de knechting van ei ijs
uit die poëzie spreekt, ons r
De verzetspoëzie. blijki 00'fj
bibliografische aantekenin
door intellectuelen gesel angs
biedt de mogelijkheid i hi
kant te zien van het zo I leer
den: angst, honger, martel s ei
schap; ellende waarvan jendei
Aanbevolen, onge
Gedichten van Leonard C te z
taald door Remco Campert vai
BIJ Amsterdam 1971. 64 bli I g|;
Leonard Cohen wordt gea rtelij
te wezen: de bloemlezin rling
werk mist een introductie, de
ten spreken overigens voor ond
over de man zelf in zijn 1 >rdt.
moeilijkheden van het lev eris
directe manier, zonder fran en. 1
