akbeweging wijst
iverheidsbeleid af
Opzoek
naarh°ge
rente?
Miljoenen min en plus
CBO-voorzitter
5)gere pensioenlast
"1 'onaanvaardbaar'
Ukri
de
'Matte' en 'magere' troonrede
en 'doe-het-zelf-begroting'
daal contract wordt onmogelijk gemaakt
Drie bonden doen
dringend beroep
op het parlement
altydsafe
Minder:
Meer:
|enbelasting
;ns voorstel
de regering
Monty-coats weer in de mode
Duitsland wil misbruik Rijn verbieden
DUW /KWARTET WOENSDAG 20 SEPTEMBER 1972
BINNENLAND T11/K13
ADVERTENTIE
in onze sociaal-economische redactie
'RECHT Het overlegorgaan van de drie vakcentrales meent dat de regering op vrijwel geen
kei punt aan de wensen van de vakbeweging tegemoet komt en dat daardoor het afsluiten van
i sociaal contract onmogelijk wordt gemaakt.
leve
nsat1
en. uitvoerig commentaar op de
lenennota concluderen de bonden
'als enerzijds de regering een
id voert, dat op hoofdpunten ver
kt van het voorkeurs-programma
le vakbeweging op het terrein van
overheidsuitgaven en de lasten-
iling, en anderzijds ondernemers
slag slaan om met ongemotiveer-
rijsstijgingen de inkomensvérde-
in hun voordeel om te buigen,
"■dtbeweging onmogelijk wordt
ftw. nwt behoud van haar
doelstellingen een sociaal
iet aan te gaan'.
[centrales wijzen er op dat hun
leid tot medewerking aan een
ik van inflatiebestrijding hen
gebonden heeft aan de voor-
ïen, dat deze gericht zou zijn op
lere uitbouw der collectieve
ingen en op een meer gelijk-
inkomensverdeling. 'Het kan
bedoeling zijn dat de onder-
via prijszetting de matiging in
toer aangrijpen Om hun eigen
aanzleüiljk te verbeteren en
5!*?jd uitbreiding van de col-
voorzieningen extra te be-
ijken', aldus het overlegorgaan,
in dit verband op wijst dat het
[omen ten opzichte van de oor-
ilijke prognose voor 1972 met
Ijoen gulden extra is toege-
terwijl het winstinkomen met
'ijf miljard gulden gestegen is.
ingt, zo wordt gezegd, de vakbe-
voor 1973 in een uiterst moei-
arket, temeer, nu 'het probleem
van de overbesteding blijkens het
door het Centraal Planbureau geschet
ste perspectief minder urgent is'.
ge bezwaren tegen enkele essentiële
punten van de structuurwijzigingen
in de inkomensbelasting en tegen de
wijze waarop de regering de oude-
dagsreserve voor zelfstandigen wenst
in te voeren.
Tegenover dit alles bepleiten NVV,
NKV en CNV een extra-verhoging van
de vennootschapsbelasting, verdere
verhoging van de belastingen in de
vermogenssfeer, een slechts gedeelte
lijke afbraak van de omzet-belasting
op investeringsgoederen en een groter
beroep op de kapitaalmarkt.
Belastingen
Onderwijs
In haar stellingname, die als zakelijk
en hard gekenschetst mag worden,
zegt de vakbeweging de belastingvoor
stellen van de regering met kracht
van de hand te wijzen.
'Met name de verhoging van de BTVV-
tarieven maakt de gewenste beperking
van de prijsstijging tot vijf procent
volstrekt onmogelijk en heeft een ne
gatief effect op de inkomensverde
ling'. Het overlegorgaan acht een
BTW-verhoging, die verder gaat dan
één punt voor het hoogste tarief,
onaanvaardbaar. De daardoor ontstane
belastingderving kan ruimschoots
worden gecompenseerd door het niet
laten doorgaan van de inflatiecorrec
tie, waarbij dan een speciale regeling
voor de laagstbetaalden noodzakelijk
is.
Dc vakcentrales hebben verder ernsti-
Ten aanzien van het uitgavenbeleid
geeft de vakbeweging hoge prioriteit
aan onderwijs, volkshuisvesting en
werkgelegenheid. Het onderwijs be
leid acht zij onvoldoende. De vertra
ging in de verdere uitbreiding van
partieel onderwijs voor werkende jon
geren is onaanvaardbaar, evenals het
uitsluitend op budgettaire gronden
niet verlagen van de leerlingenschaal
bij het kleuter- en basis-onderwijs en
het ontbreken van extra-aandacht
voor scholen, die voor een groot deel
worden bezocht door kinderen uit
sociaal zwakke gezinnen.
Woningen
Ook het woningbouwprogramma ls
volgens de vakcentrales te summier.
Zij menen dat er mede gelet op de
HAAG De door het kabinet verlangde hogere eigen bijdrage
je ambtenaren in hun pensioenvoorziening is onaanvaardbaar,
eès de heer W. Wieringa, voorzitter van de Nederlandse Christe-
28 j >ond van Overheidspersoneel, in een reactie op de bezuinigings-
eoelen> die blijkens de begroting van binnenlandse zaken voor
btenaren in het vat zitten,
ja
nveli J
ken) is de NCBO-voorzitter komt het
>3 Jfieer op een verhoging van de
inbijdrage van tien procent tot
dertien procent van het inko
waartegenover ten bate van de
betaalden) een verhoging van
'voet' van 7.452 tot
fulden staat.
paring voor de overheidsfinan-
s becijferd ongeveer honderd
guiten maar het werkelijk
VOOI is zeker het dubbele, aldus de
(Vieringa, indien ook degenen
meegerekend, wier pensioen-
op die van rijksambtenaren
I he*t, zoals ambtenaren bij provin-
gemeenten, het personeel bij
onder onderwijs enz.
ir Wieringa is ervan overtuigd
ver dit bezuinigingsplan geen
(stemming in het centraal over-
1 worden bereikt. Hij vraagt
'erigens af of overleg daarover
el enige zin heeft, omdat zijns
'!de beslissing al genomen is.
ee is het overleg volkomen
erd', aldus de NCBO-voorzitter,
ii ook teleurgesteld toont over
ornemen van het kabinet de
■-spaarregeling rijksambtenaren
onder meer in te trekken,
jn niet tegen afschaffing van
dige systeem, mits de daardoor
!en besparing aan premie en
stratiekosten (bijna dertig mil-
ïlden) bestemd wordt voor een
er aanzet van een spaarloon voor
erheidspersoneel', zei de heer
IO-iiga jjjj wees er 0p ^a(; beide
?en adem in het regeerakkoord
genoemd. 'Zowel over het een
als het andere is het laatste woord
echter nog niet gesproken', aldus de
N CBO-voorzitter.
W. Wieringa
grote werkloosheid in de bouwnijver
heid alle reden is het programma
niet met 1.750, maar met 3.500 wonin
gen uit te breiden, waarvan de helft
in de woningwetsector en de andere
helft in de gesubsidieerde particuliere
sector.
Verder vindt het overlegorgaan herbe
zinning op de overheidsbeleid ten
aanzien van de uitgaven op het
terrein van de bouwnijverheid nood
zakelijk om 'tegendraads beleid' (eerst
bezuinigen en daarna nemen van sti
mulerende werkgelegenheidsmaatre-
gelen) te voorkomen.
Werkloosheid
De vakcentrales hebben ernstige zorg
over de 'groeiende harde kern' van de
werkloosheid, die dwingt tot intensi
vering van het omscholings- en her-
plaatsingsbeleid, tot het verbeteren
van de inkomenspositie van langdurig
werklozen, en een effectief regionaal
beleid. Een definitief oordeel over dit
laatste wordt opgeschort tot na de
verschijning van de nota's over het
noorden, Zuid-Limburg en de Haagse
agglomeratie.
Grote waarde wordt gehecht aan de
invoering van een selectief investe
ringsbeleid.
Sociale zekerheid
Volstrekt in tegenspraak met de uit
gangspunten van de vakbeweging over
een rechtvaardige lastenverdeling
noemt het overlegorgaan het voor
nemen van de regering een eigen
risico in de ziekenfondsverzekering in
te voeren, de kinderbijslag voor het
tweede kind te bevriezen, de eigen
bijstandsregeling in de verpleegkosten
van de AWBZ uit te breiden, de
rijksbijdrage voor de AOW relatief te
verlagen en gelden uit de arbeidson-
geschikheidsfonds naar de rijkskas
over te hevelen.
Andere punten van kritiek betreffen
onder meer de ontwikkelingshulp, de
'verontrustende bezuinigingen' in de
sector cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk en het voornemen
extra offers van het overheidsperso
neel te vragen voor de pensioenvoor
ziening.
De vakcentrales doen een dringend
beroep op het parlement in het
voorgestelde beleid essentiële wijzi
gingen aan te brengen, die het tot
stand komen van een sociaal contract
wèl mogelijk maken'.
De postspaarbank Is altijd vlak bij woning of werk, want op elk
van de 2400 postkantoren kunt u terecht
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG - De \egering wil voor
een bedrag van 860 miljoen gulden
bezuinigen. Daartegenover staat voor
een bedrag van 665,7 miljoen aan nieu
we uitgaven. Hieronder een overzicht
van 'meer' en 'minder'.
Kinderbescherming min 4,1 miljoen.
Beperking scholenbouw min 15 mil
joen.
Handelsavondscholen min 3 miljoen.
Hoger beroepsonderwijs min 12,8 mil
joen.
Wetenschappelijk onderwijs min 40,4
miljoen.
Rijkswegenfonds min 65 miljoen.
Lagere bijdrage PTT min 102 miljoen.
Exportbevordering min 2,7 miljoen.
Reactor Centrum Nederland min 13,5
miljoen.
Ontwikkellngs- en saneringsfonds
Landbouw min 16,5 miljoen.
Werkeloosheidsvoorziening min 35
miljoen.
Sportaccomodaties min 2,6 miljoen.
Gezinsverzorging en gezinshulp min
21,9 miljoen.
Meervoudig gebruik accomodates min
7,4 miljoen.
Intrekking subsidie kindcruitzending
min 2,3 miljoen.
Bevolkingsonderzoek min 32 miljoen.
Pensioenen ambtenaren min 100 mil
joen.
Spreiding ambtenaren plus 7,5 mil
joen.
Uitkering onderwijs plus 9 miljoen.
Partiële leerplicht plu9 3 miljoen.
Participatieonderwijs plus 10 miljoen.
Lerarenopleiding plus 3,6 miljoen.
Dcfensieplafond plus 130 miljoen.
Infrastructuur steden plus 5 miljoen.
Stadsvernieuwing plus 6 miljoen
meer.
Rijksgebouwen plus 66 miljoen meer.
Waterverontreiniging plus 10,7 mil
joen.
Stedelijke wegen plus 13,5 miljoen.
Nederl. Spoorwegen plus 101 miljoen.
Regionaal beleid plus 45 miljoen.
Reactorenprojecten plus 48,8 miljoen.
Ziekenfonds (o.m. bejaarden) plus
28,4 miljoen.
Maatschappelijk werk en gezinsverzor
ging plus 25 miljoen.
Gastarbeiders plus 4,3 miljoen.
Medisch cfvoedkundige bureaus plus
2,5 miljoen.
Luchtverontreiniging plus 5,7 mil
joen.
AAG De door de regering
Ie verhogingen van de mo-
ïbelasting per 1 januari
oor verschillende categorieën
Sen het volgende effect,
inauto's: ongeveer 600 kilo leeg
- Nu ƒ172.28 wordt ƒ217,28;
maar|o leeg gewicht nu 230,04 wordt
iet ii I 100 killo leeg gewicht 287,80
362,80; 1250 kilo leeg gewicht
te paf.- word 453,-.
vagen: vijf ton laadvermogen
mgeu ieselmotor: nu ƒ1083 wordt
tien ton laadvermogen met
Mor: nu 1562,- wordt 1797,-.
8000 kilo. Leeg gewicht: met
1 nu 1640 wordt 1875.
IT 'De regering wil het
"ge beleid dat het afgelopen
in aanzien van de werkende
is gevoerd voortzetten,' aldus
Jkende Jongeren Overleg, sa-
fkingsverband van de Katho-
«erkende Jongeren (KWJ),
Jprencontact en CNV werken-
W, in een commentaar op de
tnnota. Het WJO acht het on
aardig dat er geen 80 miljoen
.te vinden zou zijn om de be
roering van een tweede dag
leerplicht voor 15-jarigen per
°lgend jaar door te laten gaan.
Deze prinsjesdag een 'staatsrechtelijke farce'?
AMSTERDAM 'Verwonderlijk
dat het kabinet zich een aureool
van vermeende 'volwaardigheid'
heeft toebedeeld in de vorm van
een complete prinsjesdag,
waarbij de Koningin zelf de rol
vervulde die onder deze omstan
digheden de minister van bin
nenlandse zaken beter zou heb
ben gepast'. Dit is één van de
beoordelingen die in de Neder
landse dagbladen (Het 'Haar
lems Dagblad') worden gegeven
van het nieuws van .prinjesdag'.
Kranten-commentaar
op troonrede
en miljoenennota
In andere kranten wordt de troonre
de 'mat', 'mager', of 'ietwat onwe
zenlijk' genoemd waartegenover ech
ter ook andere geluiden staan' (zo
als het Economisch Dagblad dat
spreekt over een 'knap en helder
stuk', dat 'een scherp beeld van onze
situatie' geeft.
De Provinciale Zeeuwse Courant ziet
het erg somber: de troonrede is een
stuk om snel te vergeten, de verma
ningen erin klinken 'als een niet-
gelukte dagsluiting'.
Het Utrechts Nieuwsblad: 'Het beest
is dood maar het kronkelt nog wat',
een 'tamelijk onwezenlijk stuk'. En
het Nederlands Dagblad (van P.
Jongeling): 'Als het kabinet nog wel
de energie opbrengt om een com
pleet sociaal program aan het kabi
net voor te schotelen, waarom doet
het dan geen enkele poging om een
dam op te werpen tegen de toene
mende morele ontwrichting, die
door de regering niet enkel tot in
haar brutaalste excessen op publiek
terrein wordt getolereerd maar
meermalen door haar subsidiepoli
tiek zelfs wordt gestimuleerd?'
NRC HANDELSBLAD schrijft over
een 'beleidsplan van beperkte bete
kenis'. zowel politiek als
psychologisch was de bereidheid tot
het aanvaarden van het sociaal con
tract ongetwijfeld groter geworden
wanneer nu uitgerekend de verho
ging van de BTW achterwege was
gebleven'.
ALGEMEEN DAGBLAD meent dat
het kabinet als een opgetuigd fregat
ten onder gaat. 'Het kabinet is prak
tisch demissionair en het parlement
heeft geen tijd om zijn werk te
doen. Deze troonrede heeft wel een
lange adem maar bij gebrek aan
lucht stokt het beleid'.
Gepeperd
HET VRIJE VOLK heeft het over
een gepeperde miljoenennota maar
wijst de oplossingen van het kabinet
van de hand. De BTW-verhoging
wordt een onzalig plan genoemd,
het eigen risico voor ziekenfondsver
zekerden het 'alleen maar toepassen
van de profijtgedachte op een af te
wijzen manier'. Het blad vreest dat
de 'buitenspeldoelpunten' van Bies
heuvel toch wel eens goedgekeurd
kunnen worden als de vier partners
van de huidige regeringscoalitie el
kaar door dik en dun blijven steu
nen. 'Dat zou wel het einde kunnen
betekenen van alle speculaties over
een andere regeringscombinatie na
29 november'.
DE WAARHEID constateert dat het
kabinet in haar nadagen pro
beert op alle gebieden de klok terug
te zetten met haar bestedingsbe
perking: op het gebied van de socia
le en oudedagsvoorzieningen en op
het gebied van cultuur- en gezond
heidszorg.
HET PAROOL noemt de Troonrede
een mager document: 'Het wordt
steeds meer de vraag of het zinvol
is het staatshoofd te belasten met
het uitspreken van de toverformule
waarmee een kabinet de politieke
werkelijkheid tegemoet wil treden.
Op deze wijze wordt het staatshoofd
vereenzelvigd het een tijdelijke poli
tieke meerderheid, terwijl het juiste
symbool van staatkundige eenheid
voor meerderheid en minderheid
beide behoort te zijn. Om nog maar
te zwijgen van het misverstand
dat het bij de troonrede gaat
om een aantal heel persoonlijke ver
maningen van de koningin aan het
Nederlandse volk. Het zou, ook voor
het publiek, minder verwarrend zijn
als niet het staatshoofd maar de
politiek verantwoordelijke premier
zo'n troonrede (die dan ook een
andere naam zou moeten krijgen)
zou uitspreken'.
DE TIJD noemt de troonrede 'mat'
en vindt de offers die in fiscaal
opzicht gebracht moeten worden bij
zonder groot "Wat heeft dit kabinet
gedaan? Komend uit het diepe dal
van een conjuncturele terugslag
voorspelt het een betere toekomst,
een land van beloften, mits maar
wordt voldaan aan voorwaarden die
niet regeerders-zelf maar de sociale
partners in de hand hebben. Zo is
een doe-het-zelf-begroting ontstaan.
Panelen, deuren, schroeven en moe
ren, alles ligt kant en klaar. Het
wachten is alleen op het doebie
doebie doebie van het sociaal ak
koord'.
De LEEUWARDER COURANT
meent dat Biesheuvel tot het bittere
einde met zijn restkabinet wil spe
len alsof het een volwaardig kabinet
was. 'Hij schroomt daarbij op de
valreep niet de Koningin op te sche
pen met een troonrede, die geen
echte troonrede meer kan zijn
Dat is een staatsrechtelijke farce. De
Koningin kan niets nieuws en wei
nig zekers vertellen. De voorstelling
die vandaag in Den Haag wordt
opgevoerd tast de betekenis van
prinsjesdag en troonrede aan. Het is
een laatste testimonium paupertatls
van het kabinet-Biesheuvel dat zich
hiermee in eigen stijl uitluidt.
Evenals een ouderwetse calvinisti
sche preek en de Heidelbergse Cate
chismus bestaat deze troonrede uit
drie delen: dat van de ellende, van
de verlossing en van de dankbaar
heid. De aanhef ('ons land maakt
een moeilijke tijd door') gaat over
de ellende: de politieke malaise, de
inflatie en de werkloosheid. Het slot
('er is veel om dankbaar voor te
zijn') wil de dankbaarheid prediken:
voor welvaart, sociale voorzieningen,
vrijheid en goed bestuur. De verlos
sing moet komen door het sociaal
contract'.
DE TELEGRAAF: 'Het ls helemaal
de vraag of er met de verkiezingen
in zicht voor al die pijnlijke maatre
gelen een meerderheid in het parle
ment is te vinden Het presti
ge van het gekortwiekte kabinet-
Biesheuvel is bovendien ernstig aan
getast. Het is een twijfelachtige zaak
of onder die omstandigheden een
sociaal contract tot stand zal komen.
Het is nog twijfelachtiger of het
kabinet de kracht zal opbrengen
loon -en prijsmaatregelen af te kon
digen mocht het de vrijwillige me
dewerking van het bedrijfsleven niet
krijgen'.
EINDHOVENS DAGBLAD: 'Wie
met deze begroting de verkiezingen
in moet is nog niet jarig. En wie
serieus volhoudt dat hij met dit
stuk het klimaat rijp heeft willen
maken voor het onontbeerlijke soci
aal contact is ziende blind'.
Van onze moderedactie
AMSTERDAM Wanneer u destijds
de houtje-touwtje-jassen van uw kin
deren niet hebt weggegooid, dan zit u
goed deze winter. Want Peek en Clop-
penburg her-ontdekte deze mode en
het resultaat hangt in de filialen van
deze vroeger wat 'behoudende' kle
dingzaak. Dat is tegenwoordig anders,
want ze verkopen er niet alleen saaie
pakken meer.
Peek en Cloppenburg is uitgegroeid
tot een 'gezinszaak'; behalve het al
bekende assortiment van herenkle
ding, mantelpakjes en jassen zijn er
nu ook jurken, rokken, broekpakken
en meisjeskleding vanaf 2 jaar. Wat
opvalt is de grote hoeveelheid flannel:
rode krijtstreepbroeken met grijs en
rood; getailleerde jasjes en unie-broe
ken met gegarneerde sluitingen. De
mannen mogen van P C óók in
flannel: de pakken hebben nog steeds
vrij brede revers en de omslagen van
dc uitlopende broeken zijn vier tot
zes centimeter breed. Voor de meisjes
en jongens brengt Peek en Cloppen
burg zoals gezegd de houtje-touwtje-
jassen van 52 - 67 en flannel
jassen voor dames en heren: ƒ149 en
159.
we „aan de rand van de afgrond
staan". Naar zijn mening zullen daar
om krachtiger maatregelen genomen
moeten worden en vooral meer geld
beschikbaar moeten worden gesteld.
De Duitse publieke opinie zal gemobi
liseerd moeten worden, aldus de
Duitse minister, en van overheidszijde
zal de grootste openbaarheid over
plannen om de Rijn schoon te maken
betracht moeten worden.
WIESBADEN Minister dr. Werner
Best van de Duitse deelstaat Hessen,
tevens voorzitter van de Duitse Rijn
commissie, heeft gisteren een drin
gend beroep gedaan op Frankrijk en
Nederland het gebruik van Rijnwater
voor de koeling van kernenergiecen
trales te verbieden.
Alleen een absoluut verbod kan een
•oververhitting' van de Rijn voorko
men. Met vage afspraken, bijvoorbeeld
dat de electriciteitsproduktie wordt
stopgezet als de tenmeratuur van het
water te hoog wordt, \omen we er niet
aldus dr. Best.
De Duitse minister loste met deze uit
spraak op de tweede dag van de in
ternationale Rijnweék een duidelijk
schot voor de boeg van de ministers
conferentie die in oktober in Den
Haag over de problematiek van de
Rijn wordt gehouden. Zwitserland en
Duitsland hebben reeds tot een derge
lijk verbod besloten en willen voorko
men dat zij alleen een bijdrage leve
ren om de thermische verontreiniging
van de Rijn tegen te gaan.
Frankrijk heeft tot nu toe geweigerd
de kernenergiecentrale bij het Rijn
eilandje Fessenheim met koeltorens
uit te rusten. Ons land acht de tijd nog
niet rijp voor een verbod, hoewel het
wel toezeggingen heeft gedaan de Rijn
niet thermisch te zullen belasten.
Dr. Werner Best liet zich in het alge
meen ook zeer pessimistisch uit over
de kansen om de verontreiniging van
de Rijn terug te dringen. Op basis
van het maandag'gepubliceerde rap
port van de Duitse deelstaten, waarin
een verdere verslechtering van de
Rijn werd geconstateerd, zei hij dat
Suriname-zending De heer Joh. J.
van der Veer (42) te Dein urn, kerkre
dacteur van de Leeuwarder Courant,
is per 1 december benoemd tot secre
taris Nederland van het Zeister zen
dingsgenootschap (de Suriname-zen
ding). Hij krijgt vooral de zorg over
de publiciteit.
