John Akii-Bua loopt precies
zoals het hem uitkomt
0'é.
De 'andere' Bedford
toch ook geen winnaar
Bob Seagren geeft
oude stok boos weg
Nederland
op de
Spelen
Bronzen medaille
voor Nereus-duo
Wil Storm tevreden
over pupillen
Nederlands record
voor Trudy Ruth
München
1972
A
TROUW/KWARTET MAANDAG 4 SEPTEMBER 1972
SPORT T7/8 TR
De Amerikaan David Wottle liep op de 800
meter een opzienbarende race. Nadat de
Amerikaan zo'n tien meter lang achter het
hele veld had gelopen, sprintte hij op de
laatste 100 meter naar het goud. In een
laatste poging het goud nog te pakken,
struikelt de Rus Arzhanov.
De Britse Mary Peters, winnares van het
goud op de vijfkamp steekt haar vreugde
niet onder stoelen of banken nadat zij bij
het hoogspringen haar tegenstandsters op
grote achterstand heeft gezet.
De Oostduitser Wolfgang Nordwig door
kruiste de lange hegemonie van Amerika
bij het polsstokhoogspringen. De Ameri
kaan Bob Seagren werd op 10 centimeter
gezet. Nordwig gaat op de foto over 5,50
meter.
Tranen op het ereschavot. De winnares van
het speerwerpen, de Oostduitse Ruth
Fuchs en haar landgenote Jaqueline Too-
ten die het zilver veroverde, wrijven de
tranen uit de ogen, nadat zij met de me
dailles zijn omhangen.
Oegandees uitgelaten na triomf op 400 meter horden
Van onze speciale verslaggever
MÜNCHEN John Akii-Bua deed, nadat hij voor de finale van de
400 meter horden baan één had geloot, geen oog meer dicht. Hij
was er rotstvast van overtuigd vanuit die uitgangspositie nooit te
kunnen winnen. Maar een dag later rekende John Akii-Bua met zijn
eigen pessimisme af door na een vrijwel slapeloze nacht niet alleen
op imponerende wijze Olympisch kampioen te worden, maar boven
dien met 47,8 seconden een nieuw wereldrecord te vestigen.
l. ïr'
De lange politie-instructeur uit Oe
ganda (het land van generaal Amin.
die tussen het uitwijzen van Aziaten
door zeker tijd zal vinden Akii-Bua
iet open armen te ontvangen) verras
te in Mllnchen evenzeer als Dave
Hemery vier jaar terug in Mexico. De
Brit zegevierde toen in de wereldre
cord-tijd van 48.1 seconden 1.5 sc-
Hans Schmit
conden sneller dan hij ooit had gelo
pen, John Akii-Bua toonde in de
Olympische finale een vrijwel even
grote en verrassende vooruitgang,
want hj overtrof zijn eigen toptijd
met 1.2 seconden
Lacher
John Aku-Bua mag dc opvolger dan
Dave Hemery zijn. hij steekt wel
schril aftegen de rustige en beheerste
Brit. Is Hemery een hoogst vriendelij
ke Hedges die in een vloeiend ritme
van horde naar horde snelt, Akii-Bua
is een dolle, uitgelaten lacher die
loopt zoals het hem uitkomt. Stellen
Hemery, Ralph Mann of welke hor
denloper ook precies vast hoeveel
stappen zij tussen de horden zullen
zetten. John Akii-Bua is best bereid
van dat uitgekiende aantal af te stap
pen: 'Ik hou er van 14 stappen tussen
de horden te doen, maar als het er
dertien worden is het ook goed en ga
ik er ook overheen.'
De vrolijkheid van de 24-jarige Oegan-
dees waarborgt een snelle populariteit
de wijze waarop hij. na zijn over
winning, nog een keer alle horden
nam, zal niet snel worden vergeten.
Ook in het dorp zorgt hij bij herha
ling voor hilariteit. Bij het mini-golf
bijvoorbeeld, waar hij tevergeefs pro
beerde de bal te slaan. Na tien mis
lukte pogingen vroeg hij zich luid
keels af wie dat spel eigenlijk wel
niet had uitgevonden en legde tenslot
te maar met de hand de bal in het
gat.
Later, na zijn overwinning, legde
John Akii-Bua (met een band in de
kleuren van Oeganda om het hoofd)
precies uit wie en wat hij is. Hij deed
dat in een lange monoloog, aanvanke
lijk wat verlegen, op een persconfe
rentie die eindelijk het bewijs leverde
dat de Westduitse Olympiërs nog wel
iets erg beroerd kunnen organiseren.
Want naast John Akii-Bua kwamen
ook de Amerikaan Dave Wottle (win
naar 800 meter) en de Tsjech Ludvik
Danek (goud bij discuswerpen) vra
gen beantwoorden. De spraakverwar
ring laat zich raden.
Vader
In zijn lange alleenspraak bracht Akii
Bua allereerst duidelijkheid over het
gezin waaruit hij afkomstig is: het
aantal kinderen bedraagt 43 van de
zelfde vader maar van meerdere moe
ders. De familie Akii-Bua leefde in
het noorden van Oeganda en niet,
zoals de computer aangeeft ('Compu
ters z ijn dom'), in Kampala. Hij
Uitgelaten kust John Akii-Bua de gouden medaille die hij op de 400 meter horden veroverde.
kwam pas als 18-jarige naar de hoofd
stad omdat hij zo goed kon lopen. De
baan die op hem lag te wachten, is
Afrikaanse atleten niet vreemd: hij
kwam bij de politie. Onder de 43
kinderen is het sportieve talent groot
en John legde omstandig uit welke
van zijn broers goed zijn op de sprint,
in het hinkstapspringen en bij het
hoogspringen. Aanvankelijk liep hij
alleen de 110 meter horden, maar in
1968 miste hij met 0,1 seconde de
lin iet om naar Mexico te mogen.
Twee jaar geleden besloot hij over te
stappen naar de langere afstand met
tie lagere horden een verandering
die hem succes bracht.
Jasje
Veel gelegenheid om in eigen land op
de baan te trainen heeft hij niet.
Akii-Bua: 'De omstandigheden zijn in
Oeganda slecht. Van december tot mei
heb ik alleen buiten, in het bos,
gelopen omdat het zo'n vijf dagen in
de week regent en je dan niet op
grasbanen kunt trainen. Wanneer hij
wel op de baan traint, doet hij dat op
zo'n opmerkelijke wijze dat Dave He
mery (dié in de Verenigde Staten
pedagogie studeert en alleen het laat
ste jaar serieus op de horden heeft
getraind) van bewondering de lippen
tuit. John Akii-Bua trekt dan name
lijk een jasje aan dat acht kilo weegt,
zet de hoge horden op de baan en
loopt dan races van 1500 meter. Dat
alles zo'n vijf tot zes keer in de week.
Maar ook dat zal John Akii-Bua (de
laatste in de rij van fameuze Afri
kaanse atleten als Abebe Bikila, Kop-
choge Keino, Mamo Wolde en Amos
Biwott) wel lachend doen.
MÜNCHEN David Belford
heeft getracht lering te trekken
uit de les die hij vorig jaar in Hel
sinki kreeg. Toen, bij de Europe
se kampioenschappen, werd de
man die aankondigde de legende
van Ron Clarke te slopen door de
Fin Juha Vaatainen meedogen
loos op zijn tekortkomingen ge
wezen. David Bedford kondigde
wraak aan, maar gisteren in de
Olympische 10.000 meter finale,
ging hij opnieuw ten onder. En
weer was het een Fin, Lasse Vi-
ren, die zich niet alleen onder de
lange rij legendarische kilome
tervreters van zijn land schaarde
maar die bovendien in staat
bleek tot datgene dat David Bed
ford zo graag aan zichzelf had
voorgehouden Ron Clarke een
van zijn records te ontnemen.
Lasse Viren een 23-jarige politieagent
die vorig jaar achter Vaatainen op
een bescheidener niveau opereerde
maar dit seizoen al de snelste op de
tien kilometer was geworden, maakte
in München een eerste einde aan de
heerschappij van Clarke die zeven
jaar duurde. Precies één seconde haal
de Viren af van Clarke's tijd van
27.39.4 en achter hem slaagde de Belg
Emiel Puttc.nans er bijna in ook
sneller te zijn dan Clarke. Puttemans
echter kwam twee tiende van een
seconde tekort.
Viren's zegen tekende zich steeds na
zes kilometer af Want toen had Bed
ford de Fm nog steeds met kunnen
lossen en werd dc kans dat de strijd
in de laatste ronde zou worden be-
shit. steeds groter David Bedford is
dan kansloos. Hij kan tien kilometer
in een moordend tempo lopen met
een regelmaat en een kracht die hem
in staat lijkt te stellen ieder record te
verbeteren maar het lopen van de
langste afstand op de baan vraagt
meer. Steeds meer wordt de strijd
beslist door de mensen die vrijwel
ieder tempo kunnen volgen en dan
bovendien nog in staat zijn er in de
laatste ronde als een sprinter vandoor
te gaan. JUrgen Haase de Oostduitser
die in München wegens ziekte ont
breekt is een berucht klever met een
scherpe eindsprint, Juha VaStfiinen
die vanwege een blessure alleen op de
5000 meter start, tapt tegen het einde
uit een verborgen snelheidsreservoir
en ook Lasse Viren schakelt moeite
loos naar een overbiddellijk hoger
tempo over.
Ging het in het verleden echter om
de laatste driehonderd of 400 meter,
Lasse Viren zette gisteren al veel
eerder de beslissende aanval in Met
nog anderhalve ronde te gaan schudde
hij drie man los en Emiel Puttemans
volgde. Daarvoor had David Bedford
zijn vergeefse strijd gestreden. Nie
mand kan hij voor zich dulden en na
2000 meter alleen op kop te hebben
gelegen was hij al zeven seconden
sneller dan destijds Ron Clarke in
zijn recordrace. De meesten volgden
echter ook Lasse Viren, die een
valpartij veroorzaakte waarvan Mo
hammed Gamoudi het slachtoffer
werd, maar zijn daarop opgelopen
achterstand moeiteloos inliep. De
snelheid liep terug en na zes kilome
ter liep Bedford al zes seconden ach
ter op de tijd van Ron Clarke. Lasse
Viren nam de zaak toen in eigen
hand. Het tempo zakte nog meer te
rug en David Bedford verdween naar
de achterhoede. Hoe snel Lasse Viren
in de slotfase was. blijkt uit het feit
dat hij met nog een kilometer te gaan
tien seconden achter Clarke lag, maar
op de finish één seconde roeller
bleek. Clarke had al zeven Jaar terug
twee minuten en veertig seconden
voor nodig, Lasse Viren gisteren
slechts twee minuten en 39 seconden
Voor David Bedford had München via
een dubbele triomf hem het succes
moeten brengen dat hij sinds Helsinki
miste. Maar er mag dan een Bedford-
nieuwe-stijl- zonder baard, zonder
snoeverij zijn ontstaan, zijn onvol
ledigheid is gebleven. Na Helsinki is
hij veranderd, hij analyseerde het
jaar 1971 en kwam tot de konklusie
dat hij voor Helsinki te veel wedstrij
den had gelopen, te veel gepraat had.
Dus zweeg David Bedford en ver
scheen hij pas half juni voor het
eerst in een grote wedstrijd. Het
resultaat in Crystal Palace was ver
bluffend: op zowel de 5.000 als de
10.000 meter zette hij tijden neer
waar zijn concurrenten het koud van
hadden moeten krijgen. In de maan
den van betrekkelijke stilte dip daar
aan vooraf gingen, legde David Bed
ford zijn dagelijkse 40 tol 50 kilome
ter trainingsarbeid af.
Van John Anderson, trainer van Da
vid Jenkins kreeg hij schema's, in de
hoop in de laatste ronde, die hij nooit
sneller dan in 58 seconden aflegde,
twee tot drie seconden te winnen.
Ook vergat hij de records en richtte
hij zich op twee afstanden: de 5 en 10
kilometer in München. Ondanks de
bezwaren van de Britse officals kreeg
hij toch de kans op een 'dubbel.'
Lasse Viren echter kondigde zich. dit
seizoen, toen VaStëinen met een on
willige knie steeds maar niet op de
baan verscheen, aan als de man die
Bedford opnieuw terug kon wijzen
Hij legde, in tegenstelling tot vorig
jaar Juha VSalamen die vrijwel onop
vallend over de baan was gegaan, de
bewijzen daarvoor op tafel. Eerst liep
hij de tien kilometer 0.6 seconden
sneller dan Bedford, daarna wees hij
op 15 augustus in een van de weinige
races die Bedford zich nog permitteer
de (een strijd over twee mijl in
Stockholm) de Prit terug naar de
zesde plaats een plaats die Bedford
eerder in Helsinki en gisteren ook in
München ten deel viel.
MÜNCHEN De oorlog over de
polsstokken heeft de Amerikaanse we
reldrecordhouder Bob Seagren tot een
verbitterd man gemaakt. Nadat het
gebrul!, van de nieuwe superstokken
(waarmee hij over 5.63 meter heeft
gesprongen) na veel geharrewar was
verboden, verloor Seagren met de ou
de stok van de Oostduitser Wolfgang
Nordwig. de man die altijd op tijd lil
vorm is.
Na zijn nederlaag reageerde Seagren
zijn ergernis af door zijn oude stok
demonstratief aan ir. Ad Paulen (on
der meer lid van dc technische com
missie van de atletiek-federatie en een
van dc weinigen die zich, gestoken in
een rood jasje, op het middenveld
mag bewegen) te overhandigen. Het
publiek stelde de geste, getuige het
gefluit, ";el op prijs Ad Paulen
echter pakte dc stok aan (zie foto).
Dat Nederland in al het roelgeweld net niet helemaal ten onder Is gegaan,
dankt liet aan de routiniers Roel Luynenburg en Ruud Stokvis. De twee-
zonder van Nereus voer aanvallender dan ooit en dat leverde de derde
plaats op. Tot 250 meter voor de finish was er zelfs nog uitzicht op zilver,
maar de fenomenaal varende Zwitsers Bachmann en Fischer bleken nog
tot een eindsprint in staat. Roel Luynenburg: 'We hadden vanaf het begin
een hoog baantempo. We konden niet meer omhoog. De twee zonder Is
sinds Mexico enorm veranderd. Vroeger was het een soort skiff-race waarin
taktisch gevaren kon worden. Nu ls het een lange sprint geworden'. Luynen
burg en Stokvis vielen ditmaal precies in de start, iets dat zij in de series
en halve finales nog niet hadden gepresenteerd. Meestal waren zij veel te
laat weg. Coach Arthur Koning had na de series dan ook uitgeroepen: 'Roel
moet gewoon durven'. Dat gebeurde in de finale prompt. Roel Luynenburg:
'Het was de bedoeling dat we meteen na de start in het veld mee zouden
roeien. Dan moet je wel shel weg zijn. Alleen hadden wij ons krult nel
iets te vroeg verschoten.'
Roel Luynenburg had iets goed te maken. Ook in Mexico vier Jaar geleden
gold hij met zijn partner Ruud Stokvis als kanshebber voor een medaille.
Ziekte hield hem toen van eremetaal af. Ruud Stokvis vond dat terecht geen
reden om Luynenburg alleen te laten modderen en samen bereidden zij zich
voor op hun tweede Olympiade. Voor beiden de laatste want Ruud Stokvis
(29) stopt met roeien en Roel Luynenburg (27) zal het geen vier jaar meer
uithouden. Roel Luynenburg: 'Ik weet nog niet wat ik doe. Misschien ga ik
volgend jaar nog door. maar dat beslis Ik later wel.' Luynenburg en Stok
vis stonden dit jaar voor het eerst onder de coaching van Arthur Koning.
Roel Luynenburg daarover: 'In het begin leerde hij meer van ons dan wij
van heni. maar later is dat andersom gegaan. Arthur is een uitstekende
coach gebleken.'
Ondanks de bronzen medaille van de twee zonder stuurman en de twee
eerste plaatsen (van die vier met en de dubbel twee) in de kleine finales
zal dc roelbond zich toch moeten gaan beraden of in Nederland niet moet
worden overgestapt op een ander keuzesystcem. In München was Nederland
nog het enige land. dat in de grote rfummers clubploegen op het water
bracht. Nu de Verenigde Staten en West-Duitsland (al enige jaren) in na
volging van de Oostbloklanden nationale teams op de been brengen is de
strijd erg ongelijk geworden. De IJzersterke ploeg van de DDR bracht niet
minder dan zeven (waaronder drie gouden) medailles mee van de Olym
pische roeibaan. De Russen haalden twee gouden plakken en de Tsjechen
en Roemenen pikten nog wat zilver en brons mee. Slechts de Westduitser»
(met hun ene gouden medaille van de Bullen-vier en nog een bronzen) cn
Nieuw-Zeeland (goud en zilver) kunnen de race nog enigszins bijhouden.
De rest. Amerika incluis. ligt al te ver achter.
De terugval tekende zich weer op de laatste meters af. In de finale van de
finale van dc 100 meter rugslag bezette Enith Brigitha direct achter de
kleine Amerikaanse Melissa Belote en de Hongaarse Andrea Gyarmatl lang
de derde positie. Totdat in het zicht van de finish ze plotseling door drie
concurrentes gepasseerd werd. Een zesde plaats, met een tijd van 1.06.8 bleek
voor dc Amsterdamse zwemster tenslotte het hoogst bereikbare. Enitb
Brigitha: 'Tot 20 meter voor het einde ging het inderdaad goed. Daarna
merkte ik dat het mis ging. Waarom weet ik niet. De conditie kan het niet
zijn. Ik moet gewoon nog wat meer ervaring hebben voor zo'n wedstrijd,
denk ik'. Haar trainster, Wil Storm, signaleerde hetzelfde feit: 'Enith zwemt
pas een jaar echt alle wedstrijden. Ze heeft een geweldig talent voor de
rugslag. maar er moet nog veel aan geschaafd worden. Ook aan haar menta
liteit. Voor deze finale was ze veel te gespannen. Haar klasse Is gewoon de
moeite waard om door te gaan. Voor grote wedstrijden heeft ze echter nog
te weinig routine. Misschien kan ze volgend jaar, tijdens de wereldkampioen
schappen. hoger reiken.'
Wil Storm kan ook redelijk tevreden terugblikken op de prestatie van Bob
Schoutsen. De ervaren rugslagzwemmer miste met een negende plaats op de
200 meter weliswaar net de eindstrijd, maar hij verbeterde toch zijn na
tionaal record tot 2.10.6. Daarmee bereikte hij in ieder geval het niveau, dat
van hem voor het begin van dc Spelen verwacht werd.
Dit geldt per sé niet voor de beide andere heren, die dit weekeinde in actie
kwamen. Francois van Kruisdijk reikte met een matige tijd van 2.17.1 niet
verder dab de 24ste plaats op de 200 meter wisselslag. Van Kruisdijk kan
voor dit zwakke optreden echter een redelijk excuus aanvoeren. 'Ik heb vo
rige week middenoorontsteking gekregen en daardoor drie dagen niet kun
nen trainen. De tijd-, .die ik gemaakt heb valt me tegen. Maar echt afgaan
kan Je in deze ploeg niet meer.'
Roger van Hamburg verscheen voor de 200 meter wisselslag niet aan de
start. Tekenend voor de geringe ambitie in de Nederlandse ploeg is het feit,
dat hij zich ziek meldde. 'Keelpijn', heette de diagnose. Van Hamburg stap
te gistermiddag echter wel barrevoets en met ontbloot bovenlijf rond bij het
Nederlands onderkomen in het Olympisch dorp.
Ton van Klooster bleef in de series van de 1500 meter enkele minuten in
het spoor van de Amerikaanse wereldrecordhouder Rick Demont, maar
moest na een simpele tempo-versnelling van zijn opponent onmiddellijk af
haken. De Naarden-zwemmer tikte aan in een tijd van 16.34.6. waarmee hij
ruim zes seconden beneden zijn nationaal record bleef. Van Klooster werd,
direct achter de ontgoochelde Westduitser Hans Fassnacht, naar de twaalf
de plaats verwezen.
Eindelijk manifesteerde zich echte tevredenheid in de Nederlandse zwem
ploeg. Reden daarvoor was de prestatie van de dames-estafetteformatie op
cle 4 x 100 meter wisselslag. De ploeg eindigde op de vijfde plaats. Positie
ver nog ware nde persoonlijke verrichtingen van het kwartet zwemsters.
Enith Brigitha. klagend over vermoeidheid, evenaarde als startzwemstcr het
Europees record van Andrea Gyarmatl op de 100 meter rugslag met een
tijd van 1.06.3. Een etmaal eerder zou deze prestatie nog een medaille op
geleverd hebben. De snelle opening van Enith Brigitha werd de basis voor
de evenaring van het Nederlands record voor de estafette-equipe. Alle te
Relt (1.18.2) werkte als schoolslag-zwemster echter als een remmende fac
tor op weg naar een hogere klassering. Anke Rijnders vlinderde naar een
tussentijd van 1.05.8. Daarmee leverde zij haar beste prestatie tijdens dit
voor haar ontluisterde toernooi af. Bondsadviseur Jo Schreurs: 'Een paar
uur voor de wedstrijd heeft er een gesprek tussen Anke cn mij plaatsge
vonden. Daardoor demonstreerde ze plotseling weer wat meer vertrouwen.'
Trudy Ruth heeft gisteren, op de vierde atletiek-dag van de Olympische
Spelen, voldaan aan de verwachtingen die zij nog voor München wekte: zij
verbeterde het nationale record op de 400 meter en bracht het op 52,5 se
conden. De afgelopen winter schakelde Trudy Ruth van de 200 meter over
naar de 400 meter, op welke afstand zij een regelmatige vooruitgang ver
toonde. Zij bracht tenslotte haar persoonlijke record op 52,7 seconden, het
geen voldoende was voor uitzending naar München. Daar dook Trudy Ruth
onder het record, dat Myrna van der Hoeven tijdens de Spelen in Mexico
op 52,6 seconden had gebracht. Trudy Ruth had In de series weinig moeite
gehad zich te plaatsen: zij werd derde in 53,16 seconden. In de kwartfinales
echter had zij het nadeel in de buitenbaan te moeten starten, desondanks
slaagde zij erin zich via een vierde plaa's voor de halve finales (de beste
zestien) tc plaatsen." Haar tijd was 52,45 seconden. Omdat de records in
tienden van seconden in plaats van hondersten worden bijgehouden, worden
bij elektronische tijdwaarneming de honderdsten van een seconde vanaf
vijf naar boven afgerond.
Hoogspringster Ria Ahlers. op het laatste moment aan de atletiekploeg toe
gevoegd, plaatste zich gisteren zonder moeite voor de finale. In de kwalifi
catie haalde ze. begonnen op 1.65 nieter, zonder foutsprong de vereiste 1,76
meter. De Surinaamse sprinter Sammy Monsels bereikte op de 20C meter de
tweede ronde.'Hij eindigde in zijn serie weliswaar als vijfde, maar hij be
hoorde tot dc vier 'afvallers' die dankzij hun tijd toch een ronde verder
kwamen. Zijn tijd was 21,26 seconden. In die tweede ronde echter haalde
Sammy Monsels hel einde niet. De Nederlandse titelhouder raakte geblel*
secrd en slapte vijftig meter voor de finish uit de baan.
Vat
MO
al 1
eer
wei
goi
lisc
eve
wij
nog
hot
ziel
ten
cee
Tal
het
de
lini
voc
vei
pel
De
Doi
