Dokter Mary Verghese
Ombudsman (terug uit
Australië): moeten we
emigratie stimuleren?
In evenwicht
TROS op weg
naar A-status
-I nji
Derde slachtoffer
brand Winterswijk
SEPTEMBER 1972
BINNENLAND/RADIO EN TV
T4/K11
1WIETJE
DE GOUDE GAPER door W. G. VAN DE HULST, plaatjes san w. G. VAN DE HULST Jr.
!0. Als een nijdige hond na een
ild gevecht, schudt hij zich uit,
sof hij, óók ineens, al die vreemde
iverwachte narigheid van ':h
hudden wil. Dan, hijgend van moe-
»id nog, stapt hij op 't poortje
:heve Tinus?... z'n hart bonst. Hij
daar plotseling gekor en voor zo'n
oest gevecht, waarvan hij maar wei
nig zien kon in het donker, en waar
van hij niets begreep.'t Is zo snel.
zo opeens maar begonnen, en 't
schijnt nog sneller en ook zo opeens
maar, geëindigd. En daar staat de-
meijer bij de poort, hijgt hem toe:
'Voorhvooruit... h! Schiet.,
h opl'
Tinus, de verfomfaaide hoed van de
meljer, die hem tegen de borst gevlo
gen is, in de handen, stapt voor de
bolleboos uit, de kasteeltuin in
hoort de sleutel in 't slot knarsen
achter zich.
'Vooruit!.Vlug wat!Hij merkt
onrust in de stem van de meijer.
Hij sukkelt zo haastig hij kan mee.
Maar nu die andere, die onbekende
daar buiten?
iRELTJES GROTE AVONTUUR
Smidje Verholen voer urenlang
oort in de aangewezen richting en
ette intussen zijn roer vast. 'Mooie
elegenheid om eens even een naam
mijn schip te schilderen', mom-
lelde hij. 'Gelukkig heb ik een pot
erf aan boord en dus kan ik die
nooi gaan gebruiken. En laat ik nu
ens mijn best doen een fijne, oor-
ipronkelijke naam te vinden. Een
laam van stromkracht en zeemansge-
eld.ja! The Flying Dutchman!
)e vliegende Hollander! Dat is pre-
:ies de naam, die ik hebben moet!'
/ol ijver toog hij aan het werk en
hier zien wij hem dan ook in een
enigszins verwrongen houding, bezig
met het schilderen van die mooie
naam..Zo zien we alweer, dat er
werkelijk niets is, wat de smid niet
kan als hij het werkelijk wil. Enkele
uurtjes later stond de naam dus keu
rig op de boeg..Middelerwijl was de
hemel echter hoe langer hoe meer
betrokken en pats.daar vielen de
eerste dikke regendruppels al naar
beneden. 'Jonge, jonge.zei smidje
Verholen toen. 'Het lijkt warempel
wel of het op zee gaat spoken nu ik
mijn scheepje naar dat middeleeuwse
spookschip heb genoemd. Nou ja, wat
kan me eigenlijk gebeuren. Het stuur
staat vast, ik vaar in de goeie richting
en ik kan dus maar het beste gewoon
gaan slapen. Morgen is het weer
vroeg dag en zeelucht maakt slape
rig. Hij voegde dus de daad bij
het woord en nog geen vijf minuten
later lag hij al in zijn kooi, zoals het
een echte zeeman betaamt Hoe slapen
echte zeelieden dan, als er storm op
til is? Gewoon in hun kleren, en
gewikkeld in een dikke deken.Was
er dan storm op til?
FERDNAND
Van onze radio- en tv-redactie
HILVERSUM Als het in Nederland zomer is volgens de kalen
der dan is het in Australië winter en daarom is het Marcel van
Dam niet aan te zien, dat hij drie weken in dit werelddeel is geweest,
dat over het algemeen zo rijk is bedeeld met zon.
Het zijn trouwens ook weken van
intensief werken geweest, want VA-
RA's ombudsman is samen met Wim
Bosboom, bekend van Koning Klant
en filmer Ruud van Buuren pools
hoogte gaan nemen bij die Nederland
se emigranten, die in moeilijke om
standigheden verkeren.
Hij ziet er niet gebruind uit en zelfs
wat vermoeid aan het begin van een
t.v.-seizoen. Gezeten in de moderne
hal van de VARA-studio mét rode
strakke stoelen en aan de wand gewel
dige grote foto's van tv.-successen
(dus veel Miezen doet Marcel op
zijn serieuze manier verslag.
'Aanleiding van de reis was, dat er
nogal wat brieven uit Australië zijn
binnengekomen. Niet zomaar een
paar, maar een heel aantal. En het
merkwaardige van de zaak is, dat het
brieven zijn van mensen, die de Ne
derlandse tv-programma's helemaal
niet kunnen zien, ze hadden er dus
van hun familie over gehoord.
Het probleem is, dat Nederlanders
worden uitgenodigd, of liever gezegd:
gelokt, om te emigreren bijvoorbeeld
door tv-spotjes, die vermeldden dat je
voor honderd gulden naar Australië
kunt emigreren. Dat betekent een
post van tienmiljoen gulden op de
Nederlandse begroting.
Ongetwijfeld is het zo, dat de meer
derheid van de emigranten het goed
heeft. Een minderheid daarentegen
heeft het erg slecht, zoals is te ver
wachten. Voor honderd gulden zijn
deze mensen gegaan, maar ze hebben
geen geld om terug te komen. En
keren ze binnen twee jaar terug, dan
moeten ze niet alleen de *terug- maar
ook de heenreis nog betalen.
Wanneer komen nu de moeilijkhe
den? 'Als het mis gaat, «door ziekte
bijvoorbeeld: je kunt niet meer wer
ken en verdient niets meer. Of vader
is een pakje sigaretten halen en komt
niet meer terug.
Ik heb een vrouw ontmoet, die door
haar man verlaten was. Ze kreeg ze
ventien dollar per week een Au
stralische dollar is bijna vier gulden
en daarvan moest ze twaalf dollar
betalen voor de huur van een goedko
pe woning.'
Twee problemen
In deze kwestie ziet Van Dam twee
problemen. Het eerste is: als je die
mensen laat gaan en het gaat niet
goed is Nederland dan niet moreel
verplicht hen in de gelegenheid te
stellen terug te komen. Vraag twee
betreft een beleidszaak: wat is er voor
belang bij voor Nederland om emigra
tie te stimuleren, terwijl wij zelf
100.000 buitenlandse arbeiders naar
binnen hebben gehaald.
'De grootste etnigratiegolf was in het
begin van de vijftiger jaren. De emi
granten van toen lopen nu tegen hun
pensioen. Ze vallen terug op sociale
voorzieningen. En met de gedachte
het in Nederland beter te hebben
komen ze terug. Dat wil zeggen, dat
ze hun produktieve jaren in het bui
tenland hebben doorgebracht en daar
na terugvallen op ons land.'
En dat is dan ook de vraag, die de
ombudsman aan minister Boersma,
die verantwoordelijk is voor het emi-
gratiebeleid in een van de uitzendin
gen van de ombudsman zal voorleg
gen: moet de Nederlandse regering
emigratie bevorderen?
Marcel van Dam: brieven van
emigranten.
HILVERSUM —De TROS, sinds een
jaar B-omroep, is hard op weg het
vereiste aantal van 400.000 leden voor
het verkrijgen van de a-status en dus
meer zendtijd te bereiken. Volgens
directeur mr. J. M. Landré heeft de
TROS 375.000 leden, maar daar kan 15
procent vanaf getrokken worden voor
mensen, die wel lid zijn, maar geen
omroepbijdragen betalen en volgens
de omroepwet niet als leden gelden.
De heer Landré meent, dat met een
beetje geluk de TROS aan het eind
van dit jaar 400.000 leden kan heb
ben, waarbij de vijftien procent zwart
kijkers bij inbegrepen zijn.
Een aanvrage om A-omroep te worden
zal in de eerste helft van 1973 niet
worden ingediend. 'We moeten deze
zaak zeer grondig voorbereiden en
daar hebben we alle tijd voor nodig.
Bovendien moeter we eerst maar eens
afwachten hoe de TROS-televisie het
straks op de vaste vrijdagavond tegen
over de A-omroepen op het andere
net gaat doen. De concurrentie zal
veel groter worden en men zal onge
twijfeld zeer populaire programma's
tegenover ons plaatsen', veronderstelt
de heer Landré. De TROS is niet van
plan acties te voeren om meer leden
te werven.
Mocht het zover komen, dat de TROS
A-omroep wordt, zal dit verregaande
gevolgen hebben voor de verdeling
van zendtijd, met name van de televi
sie. De A-omroepen (NCRV, KRO,
AVRO en VARA) zullen dan opnieuw
zendtijd moeten verliezen terwijl zij
ook nu nog lang niet over die hoe
veelheid zendtijd beschikken, waarop
ze recht hebben.
Door allerlei omstandigheden icas ik
er tot dusver niet toe gekomen om te
kijken naar het TROS-programma
'Studiozomer', maar gistetravond hij
de laatste aflevering was het dan zo
ver. Vorige seizoenen was het zo, dat
de TROS zeer nadrukkelijk vakantie
vierde. Er ontstonden dan program
ma's waarin op nogal overspannen ma
nier aandacht werd gevraagd voor al
lerlei vormen van recreatie, zo nu en
dan opgeluisterd met. een passend lied
Gisteravond zagen we hoezeer dat gen
re is opgeknapt. Dat wil zeggen: het is
afgeschaft en terecht. Want informatie
als de zojuist aangeduide is misschien
nog wel wat beknopte tips van de NOS
waard, maar geen volledig programma.
Gisteravond kregen we dus een profes
sionele show te zien zonder flauwe kul,
in een presentatie van Pim Jacobs, met
als vroeger TROS-medewerker Prior,
een biljartbal, die zo ongeveer per sei
zoen van omroep verwisselt. Een aar
dig programma dat zich nauwelijks
nog onderscheidde van tussendoor-
shows van andere zendgemachtigden.
De aanzet ran 'de dief van Washing-
Radio vaudaag
HILVERSUM I
KRO: 7 00 Nws. 7.02 Het levende woord.
7.07 (S) Badinerle: klass. mui. (7.10 Nws;
7 41-7.50 Echo). 8.24 Overweging. 8.30 Nws.
8 41 Moeders wU lt wet. 9.40 Schoolradio
10 00 (S) Aubade- klaas. mux. (10.30-10.32
Nws). 11.00 V.d. zieken. 11.55 Med. 12.00 (S>
Van twaalf tot twee: gevar. progr. (12.22 Wij
v.h land: 12.28 Med. t.b.v. land- en tulnb.;
12.30 Nws: 12.41-12.50 Echo; 13.00-13.05 Raden
maar 14 00 Schoolradio. 14.30 (S) Inter
lokaal op vrijdag; muzikaal middagmagazine.
(15.30-15.32 Nws; 18.00-17 00 Vraaggesprek).
17.00 Zonder grenzen: rubr. over missie en
zending. 17.10 (S) Metrop. Ork. 17.25 V.d
kinderen 17.30 Nws. 17.32 Echo.
18.00 VakanUetoeslag: licht progr. 18 30
Nws. 18.41 Echo. 18.50 Verkenning. 18.58
Marktber. 19.00 (S) Vrljdagavondstereocock-
tail. 19.55 Kanjer Koning Kompetitie. 20.00
In antwoord op uw schrijven: venoekpl-
progr.. afgewisseld door rep. OS.) 22.09
(S) Voetlicht opkabaret, show en
musical. 22.25 Overweging. 22.30 Nws. 22.40
Den Haag vandaag. 22.50 (S) Re-LEX-ex-
vous: gevar. platenprogr. 23.55-24 00
Nws
HILVERSUM II
AVRO: 7.00 Nsw. 7.11 Ochtendgymn. 7.20
(S) Dag met een gaatje met 8.00 Nws, 8.11
Radiojournaal en 8.30 De groenteman. 9.00
Klass. ork.muz. 9 35 Waterst. 9 40 (S> Speel-
muz. uit het klass. tijdperk. 10 00 V.d.
kleuters. 10.10 Arbeidsvitaminen met 11 00
Nws. 11.30 (S) Horlepiep: volgsmuz. 11.55
Beursber. NOS; 12.00 Blik op de wereld: lnf.
progr. 12.30 Overheldsvoorl.: Uitx. v.d.
TV vandaag
NEDERLAND
NOS
9.45 Schooltelevisie
9.54 O.S. Mllnchen 1972, met:
9.54 Zwemmen
13.00 Volleybal, hockey en
evtl. wielrennen:
14.00 Atletiek met
16.15 Onderbreking voor hoogte
punten zwemmen:
17.58 Zwemmen
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaal
NCRV
19.05 De Flaxton Boys
19.29 De vrouw in het
wit (3)
NOS
20.00 Journaal
NCRV
20.21 Met PIT op pad;
filmimpressie v.h.
Prot Interkerkelijk
Thuisfront
20.35 Saskia en Serge
zingen oude en nieuwe
liedjes, begeleid door
een combo
21.00 Mensen,mensen, mensen:
gesprekken
22.00 Verhuizen, korte
Canadese film
22.25 Ander nieuws
ton' gaf al meteen een wrede Aziaat
in beeld, die een onschuldige vakman
liet neersteken zonder te blikken of te
blozen. Als er nu ergens een kijker
mocht zijn die dacht dat hier sprake
was van iets griezeligs in de zin van
rassenvooroordeel, die kreeg de vol
gende vijf minuten weer ongelijk,
want toen werd een beminnelijke
Aziaat opgevoerd. Op die manier hing
de balans weer in evenwicht. Ik noteer
het maar even, omdat er hier en daar
wel wordt gezegd dat in menige Ame
rikaanse serie regelrecht vooroordelen
worden versterkt. Ik ben die mening
ook toegedaan, behalve dan, dat ik
niet kan ontdekken dat dat regelrecht
gebeurt, maar soms uiterst geraffi
neerd. Zo is het goed er op te letten
welke stem de slechte Aziaat heeft en
welke de goede. Ja, zelfs hoe de ogen
van de een staan en hoe die van de
ander, of de een meer op een Ameri
kaan lijkt dan de ander. En dat soort
dingen klopt bijna altijd weer wel
A. 1.
landb. 12.40 (S) Lichte gramm.muz. 12.30
Recht en slecht, praatje. 13.00 Nws. VARA:
13.11 Act. NOS: 13.15 Toerlsmo: toer. lnf. uit
binnen- en bultenl. 13.55 (S) Prom. Matinee:
dansmuz. 14.25 Spiegel van Duitsland: lnf.
en muz. uit de BRD EO: 14.55 Ruimte:
radlomagaz. met gewijde muz. en een korte
overdenking. VPRO: 16.00 VPRO-VriJdag:
rep., lnterv., komm ber., telef. reaktles en
muz. (18.00 Nws; 17.55 Med.;
18.00 en 20.00 Nws.) NOS: 20.30 (S) Muz.
uit de Barok. 23.35 Olvmp. Journaal. 23.55-
24 00 Nws. VARA: 21.00 (S) Schweninger
Festsplele 1972: Vlooi en plano - klaas. muz.
22.30 (S) NAR: Neder). Artiesten Revue.
22.55 Med. 23.00 Nws. 23.10 Act. 23.29 (S>
Mod. franse koormuz. en kamermuz.
HILVERSUM m
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Zing, zing. zing!:
lichte vokale muz. (8 00 Nws.) NOS: 9.00
Nws. 9.03 Joost de Draayer Show. 10.00
Nws. 10-03-19 30 Radlolympla: rep. v.d. O.S..
afgewisseld door lichte muz. (op de hel#
uren: Nws.)
BELCIE 324 m NED.
12.00 Nws, med en SOS-ber. 12 08 Inter
mezzo. 12.15 Klelnkunstrkon. 12.50 Bultenl.
persoverx. 13.00 Nws. weerber.. Olymp. Jour
naal en toneelagenda. 13.30 Licht muz.progr.
13.55 Beursber. 14 00 Nws 14.03 Lichte muz.
15.00 Nws. 15.03 Lledjesprogr. 16.00 Nws en
beursber. 16.10 Operette- en muslcalmuz.
(met onderbrekingen rep. O.S.). 17.00 Nws
en med. 1710 Lichte muz. (met rep. v.d.
O.S.). 17.55 Weegschaal.
18.00 Nws. 18.05 Ultz. v.d. soldaten. 18.43
Paardesportultsl. 18.45 Sport en Olymp. Jour
naal. 19 00 Nws. act. en taalwenken. 19.30
Lichte muz. (19.40 Keurig engels). 19.45
Boekbespreking. 20 00 FesUvalork. v.d. BRT
(met onderbrekingen voor rep. v.d. O.S
22.00 Nws. 22.10 Dansmuz 23.40-23.45
Nws.
NOS
22.45 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 O.S. Mllnchen 1972-
Zwemmen
19.20 Journaal
VARA
19.30 Jeugd en Muziek
NOS
20.00 Journaal
20.20 O.S. München 1972, met:
20.20 Turnen, wielrennen,
judo, atletiek en zwemmen
22.55 Journaal
23.00 Samenvatting met:
handbal, voetbal,
volleybal, basketball,
terpolo, schieten,
paardc^port, zeilen
en boksen
DUITSLAND I
15.50 NWS. 15.55 Operette-rauz. 16.40 Kin-
derprogr. 17.10 Disc. 17.55-18.00 Nws.
(Reg. progr.: NDR: 18.00 Sportjournaal.
18.30 Act. 18.45 Zandmann. 18.55 Nordschau-
magazlne. 19.26 Die Schongrubers. 19.59 Pro-
gr.overz. WDR: 8.20-8.50, 8.55-9.23 en 9.30-
10.30 TV-cursussen. 18.00 Reg. nws. 18.10 Die
Schongrubers. 18.40 Hier und Heute. 19.15
Kleuterprogr. 19.25 Alarm.). 20.00 Journaal,
weerber. en weerber. v.h. weekend. 20.15
rilmrep. 21.00 Politie-ber. 21.05 Dan Oak
land. detective-film. 21.30 Doe. progr. 22.25
Journaal, weerber. en weerber. v.h. week
end. 22.40 Einc unwürdige Ezlstenz. 23.55
Journaal.
DUITSLAND II
9 45 Kort nws (ca. 13.30, 17.55, 21.30
Nwsultz.) 9.50 O.S. 12.30 Sportlnterv. en -
comm. 13.00 O.S. 14.30 O.S.
18.00 Sportlnterv. en -comm. Aanjl.: O.S.
19 45 Act. 20.15 Sportlnterv. en -comm.
Aansl.: O.S. 23.00 Samevattlng v.d. dag,
AansL: Nws.
Garnalengehakt
door D. C. Wilson
—103—
Na' drie; maanden lessen en twee
maanden onderbreking om de oproep
af te wachten kwam de dag van het
examen.
Toen Mary haar examinator onder
^jen kreeg zonk de moed haar in de
schoenen. Hij was gesloten en zwijg
zaam.
Ze reden naar een woonwijk. Mary
trachtte zich al die handgrepen waar
aan ze bijna twee maanden niet had
gedacht in herinnering te roepen. Ze
wist dat ze er lang over had gedaan
ze te leren, maar als ze zich eenmaal
iets had eigen gemaakt was het ook
voorgoed. Het was echter wel te ho
pen dat hij het haar niet al te
moeilijk maakte!
'Stop,' beval hij.
Zij remde af naast een geparkeerde
aula
'Parkeren.'
Zorgvuldig mat Mary de korte ruimte
achter de geparkeerde auto. Ze had
inmiddels leren omkijken. Ze voerde
dé opdracht uit, maar haar tevreden
heid was van korte duur.
'Keren,' zei de examinator.
Dit lukte haar niet, en Mary besefte
dat ve was gezakt. Maar daarop was ze
voorbereid geweest Het betekende al
leen dat zij meer lessen en meer rij
ervaring nodig had voor ze het op
nieuw kon proberen
In december vloog ze, alleen, naar
Maine voor veertien dagen rust, "m
gesprekken met haar biografe. Zij bad
er uiteindelijk meer gesprekken dan
rust! Want van de vroege ochtend tot
de late avond werden er vragen op
haar afgevuurd.
Bij de schrijfster thuis vielen de
gebruikelijke moeilijkheden te over
winnen: een te smalle badkamerdeur,
een te smalle doorgang in de slaapka
mer, een te hoog bed. Wel, dan waste
ze zich maar met de deur open. En
het bed werd tegen de muur gescho
ven om plaats te geven voor de rol
stoel en van een andere matras voor
zien. Maar dat waren - slechts bijkom
stigheden.
Drie dingen bleven Mary helder bij
van die korte vakantie in Maine: de
nachtelijke stilte, die haar na het
eeuwigdurende geraas van de stad zo
vreemd voorkwam dat ze moeite had
in te slapen; de witte sneeuw op
altijd groene struiken en bomen; en
de wegen van het p'atteland waarop
zich zo opvallend weinig mensen be
vonden.
Terug in New York brak voor Mary
het meest inspannende halfjaar aan
van haar hele loopbaan: de voorberei
ding op het afsluitende examen in
juni, dat haar als ze ervoor slaagde
tot een erkend specialiste op haar
vakgebied zou maken, gekwalificeerd
om de leiding op zich te nemen van
de nieuwe afdeling in Vellore. Om te
worden toegelaten tot deze van de
Amerikaanse Vereniging voor Fysi
sche Therapie en Ravalidatie uitgaan
de examens was gewoonlijk drie jaar
praktisch werk vereist, doch in haar
geval werd zoals ze had gehoopt
haar opleidingstijd in India meegere
kend.
Mary benutte elk beschikbaar moment
dat overschoot op het ziekenhuiswerk
voor studie. Uren bracht ze door in
de bibliotheek. In de avonduren, wan
neer ze gedwongen was te gaan liggen
als tegenwicht voor de lange perioden
die ze in haar rolstoel doorbracht,
legde ze de dikke studieboeken, aante
keningen en ander materiaal naast
zich binnen handbereik^ want het ter
rein dat op het examen werd bestre
ken was zeer uitgebreid. Ze diende
alle vragen te kunnen beantwoorden
betreffende neurologie, orthopedie,
gewrichtsontstekingen en fysische the
rapie.
Dit examen was echter slechts een
van de vele hindernissen op weg naar
het doel. In Januari 1962 werd Mary
wegens koorts een dag of tien in het
ziekenhuis opgenomen, en in maart
opnieuw. Dat betekende dat kostbare
tijd verloren ging, maar rij verdroeg
de tegenslag zoals altijd geduldig. Zo
dra het achter de rug was verdubbel
de ze haar inspanningen.
Er deden zich ook vrolijker dingen
voor. zoals die keer toen John F.
Kennedy, de toenmalige president,
zijn vader kwam bezoeken, die in het
instituut werd behandeld en die ver
bleef in het 'horizonhuis'.
(Wordt vervolgd!
300 gr garnalen
3 sneetjes oud brood
peterselie
peper, zout
nootmuskaat
1 ei
boter, paneermeel
Met een hakmes de gepelde garnalen
in flintertjes hakken en ze vermengen
met wat gehakte peterselie, zout, pe
per. nootmuskaat, het ei en de 3
sneden oud witbrood, die van tevoren
even zijn geweekt in wat melk. Maak
kleine balletjes van het gehakt en rol
ze door het paneermeel. Bak ze in
boter aan alle kanten bruin. Menutip:
Garnalengehakt, bloemkool met ker
riesaus, gekookte aardappelen, me
loen.
Van een onzer verslaggevers
WINTERSWIJK De brand, die
woensdagmorgen vroeg hotel Victoria
in Winterswijk verwoestte, blijkt nog
een derde slachtoffer te hebben geëist.
Het is de 30 jarige R. G. Eland uit
Vlissimgen, employé van een Duits be
drijf, dat op het moment in de buurt
van Winterswijk een gasleidingnet
aanlegt De heer Eland, die in Victo
ria logeerde, werd 's middags om 4
uur tussen het puin gevonden. Aan
vankelijk dacht men dat het de 19-
jarige Cor Jumelet was. de zoon van
de exploitanten van hotel Victoria.
Het lichaam var. Cor Jumelet werd
echter pas in de nacht van woensdag
op donderdag aangetroffen.
