W ere! draad-commissie
ziet maar één uitweg:
investerings-
'V acature-tekort
in hervormde kerk
Ontwerpresolutie
Amerikaanse kerken in
voorhoede bij boycot
Polaroid-plan in Zuid Afnka haalde weinig uit
Palestina
Amerika
Trouw
Kwartet
vandaag
Beroepings
werk
Kerken kritisch
over Olympische Spelen
Boekenetalage
TKOUW/KXSARI'ET WOENSDAG 16 AUGUSTUS J972
UTRECHT Het is een myte dat groeiende inves teringen in Zuid-Afrika en deMaarmeè verbonden
welvaartsstijging ook verbetering zou betekenen van het lot van de gekleurde bevolkingsgroepen. Tot
deze conclusie komt de commissie van het prograöima van de wereldraad tot bestrijding van het ra
cisme. De myte is gebaseerd op het feit dat bij een groeiende economie ook het gebruik van zwarte
arbeid zal toenemen.
KERK/BINNENLAND T2/
Er is in de afgelopen tien jaar echter
een ander gevolg daarvan gebleken:
de toestroming van zwart naar de
steden maakt het blanke-kiezersvolk
bang en leidt tot verdergaande onder
drukking. Afrikaans, Aziatisch en
kleurlingen-personeel in de industrie
nam toe van 64 percent in 1946 tot 77
procent in 1970, maar ondertussen
groeide het hele web van apartheids-
wetten; door middel van de groepsge-
bieden-wet werd meer dan de helft
van de Indische bevolking uit zijn
woonplaatsen naar speciale lokaties
overgeplant, in 1970 verloren de
kleurlingen hun parlementaire verte
genwoordiging, de wet op het terro
risme uit 1967 geeft de politie de
macht om iemand zolang als zij wenst
te detineren zonder enige noodzaak
tot proces, in 1970 kreeg de minister
van Arbeid volmacht om zwart elk
werk in blank gebied te ontzeggen.
Omdat de voedselprijzen harder zijn
gestegen dan de rest evenals de kos
ten van het openbaar vervoer, zijn de
laagste inkomensgroepen er bepaald
niet beter op geworden, de tb-indica
tie neemt ieder jaar toe en de kinder
sterfte eveneens. Het percentage van
het netto nationaal inkomen, besteed
aan onderwijs voor de zwarte bevol
king is geleidelijk blijven dalen van
0,57 in 1953 tot 0,39 in 1964. Het
verschil tussen beloning van blank en
zwart in de mijnen is inmiddels weer
groter geworden, het was in 1966 17,5
keer zoveel het is nu 20,3 keer zoveel
voor blank als voor zwart Inclusief
de inflatie komt het blad The Econo
mist tot de conclusie, dat de zwarte
mijnwerkers in Zuid-Afrika het nog
net zo slecht hebben als vóór de
eerste wereldoorlog. In de rest van de
industrie verhield het blanke loon
voor het zelfde werk zich tot het
zwarte loon als 5,7 staat tot 1. Dat is
een opname uit 1971, in 1966 was het
nog 5,1 staat tot 1. Over de hele linie
dus achteruitgang voor de zwarte be
volking en grote vooruitgang voor de
blanke bevolking. De grote economi
sche groei versterkte ook het
staatsbudget en stelde Z.Afrika in
staat om zijn militair apparaat te
versterken met straaljagers, raketten,
onderzeeboten, helicopters en pantser
wagens uit Frankrijk; raketten
straaltrainers en vliegtuigmotoren uit
Italië (dat hierbij gebruik maakt van
een Britse licentie), automatische ge
weren uit België, helicopters uit Enge-
UTRECHT De ontwerpresolutie,
opgesteld door de commissie van het
programma ter bestrijding van het
racisme, heeft een resolutie voorge
steld van de volgende inhoud:
De wereldraad van kerken,
in overeenstemming met zijn ver bon'
denheid tot de strijd tegen het raciS'
me,
overwegende dat het effect van bui
tenlandse investeringen in Zuidelijk
Afrika is dat blanke minderheidsregi-
mes worden gesterkt in hun onder
drukking van de meerderheid van de
bevolking in dit gebied,
uitvoering gevend aan haar voorne
mens zoals die in de assemblee van
Uppsala voor haar investeringsbeleid
werden goedgekeurd,
a. trekt zijn belangen terug uit be
drijven die investeren in Zuid Afrika,
Namibië (Zuidwest Afrika), Zambab-
we (Rhodesië), Angola, Mozambique
en Guinee Bissao.
b. draagt op haar lopende fondsen te
plaatsen bij banken die minimaal be
trokken zijn bij steun aan deze racis
tische regimes,
c. dringt er bij aangesloten kerken,
christelijke instellingen en individue
le christenen op aan al hun invloed
aan te wenden inbegrepen aandeel
houders-acties en terugtrekking van
kapitaal om openbare en particu
liere bedrijven en instellingen onder
druk te zetten hun investeringen in
Zuid Afrika, Namibia, Zimbabwe, An
gola, Mozambique en Guinee-Bissao
terug te trekken en zodoende verdere
steun te verhinderen aan instellingen
die het racisme aanwakkeren.
De 'unit' (eenheid) voor gerechtig
heid en dienst, waartoe ook dit pro
gramma behoort, heeft op zijn verga
dering onder voorzitterschap van
de Nigeriaan Bola Ige besloten een
soortgelijke resolutie voor te stellen
maar met een tijdslimiet van 12 maan
den teneinde bedrijven en banken
gelegenheid te geven activiteiten die
racistische minderheidsregimes steu
nen te beëindigen.
De redactie behoudt ïlch het recbt voor om
ter opname In deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
[lublikatie wordt met de naam van de
nzender ondertekend. Brieven kunnen wor-
den gezonden aan de lieer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredac.ie van Trouw-
Kwartet, Fostbns 85). Amsterdam.
De heer Van der Valk die, behalve
dat hij 16 jaar bestuursambtenaar in
Indonesië is geweest en daarna em
ployé van de VN-organisatie voor Pa
lestijnse vluchtelingen tevens, als ik
mij niet vergis, ook bestuurslid is of
was van het Palestina Comité, schreef
o.a. 'Dit land (Palestina) is in de
geschiedenis verreweg de langste tijd
genoemd naar een van de componen
ten van zijn bevolking als Palesti-
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie!
J. de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwal 276 - 280,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 020 - 22 03 83.
Postgiro: 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bank (rek.nr.
69.73.60.768). Gem.giro
X 500.
land en legeruitnfsting en lichte
vliegtuigen van de VS.
Ook de gedachte dat, buitenlands ka
pitaal door zijn hantering in Zuid
Afrika nog iets ten goede van de
zwarte bevolking zou kunnen uitrich
ten, wordt door de commissie onge
grond bevonden. Een poging daartoe
was het zg. Polaroid-experiment: ge
dwongen door zijn zwarte werknemers
in Amerika, zegde dit bedrijf toe via
zijn Zuidafrikaanse filiaal Frank and
Hirsch een personeelsbeleid te gaan
voeren, dat een doorbreking zou zijn
van de apartheid zowel wat tewerk
stelling, opleiding als beloning be
treft
Het gezaghebbende Z.Afrikaanse blad
'Financial Mai' dat krachtig voor
voortgezette investeringen en hervor
ming van de arbeidspolitiek is, con
stateerde dat aan het eind van het
experimentele jaar Frank and Hirsch
nog personeel tegen het minimum
loon in dienst had (dat dus per
maand 90 dollar minder verdiende
dan volgens de stedelijke Bantoeraad
van Soweto nodig is voor het levens
onderhoud van een gemiddelde Afri
kaans gezin. Het bedrijf had aange
kondigd te zullen ophouden met ma
teriaal leveren aan de regering, maar
in oktober vorig jaar adverteerde het
nog dat de Zuidafrikaanse weermacht
de grootste afnemers was van zijn ID3
identificatiesysteem. De aanleiding tot
het rumoer bij Polaroid was destijds
de ontdekking dat een Amerikaanse
investeerder Zuid Afrika in staat stel
de een instrumentarium op te bouwen
voor het gehate passenstelsel.
De antropologe Margaret Mead (links) en de directeur van de afdeling communicatie van de Wereld
raad dr. A. H. van den Heuvel (rechts) tijdens de derde dag van het congres.
'Schadelijk'
na'. Nu is de naam 'Palestina' afge
leid van het volk der Filistijnen, die
in de tijd der Richteren en van de
koningen Saul en David in het Zuid
westen van de kustvlakte woonden,
doch in de tijd dat deze naam in 135
na Chr. door de Romeinen werd inge
voerd, na het onderdrukken van de
joodse opstand van Bar Cochba, reeds
vele eeuwen lang volledig verdwenen
waren. Dat de Romeinen niettemin
deze naam invoerden was niet zozeer
uit waardering voor de Filistijnen uit
het ook toen reeds zeer grijze verle
den, maar als zuiiver anti-joodse maat
regel, om de naam 'Judea' te doen
vergeten, evenals zij de naam Jeruza
lem vervingen door Aelia Capitolina.
Hoewel de naam 'Palestina' onoffi
cieel bleef voortleven, ook al sprak
men vaker van 'Het Heilige Land', is
deze officieel pas weer ingevoerd door
de Britse Mandaatsmogendheid om
streeks 1920. Uit de naam Palestina
iets te willen afleiden met betrekking
tot het al of niet gerechtigd zijn van
de joden daar te wonen is m.i. even
onjuist als dat men b.v. uit de naam
Indonesië (eilanden van India) zou
willen concluderen, dat daar eigenlijk
de bewoners van India, en niet de
Indonesiërs moeten wonen.
Amsterdam dr. Henrlette Boas
Het Amerikaanse consulaat In Johan
nesburg liet ondernemingen uit de
VS weten, dat 'indien het Amerikaan
se bedrijfsleven de indruk zou maken
betrokken te zijn bij een gecoördi
neerde poging om het levenspatroon
in Zuid Afrika te veranderen dit
zeker schadelijke gevolgen zou heb
ben'.
Het invoegen van een aantal opgelei
de Afrikanen in de lagere rangen van
de blanke economie ls zeker niet iets
om de loftrompet over te steken,
vooral niet indien wij uit zijn op
verandering van de machtsverhoudin
gen', was de conclusie van de raad
voor christelijke actie van de United
Church of Christ in de VS. 'Door aan
te dringen op zekere begrensde econo
mische veranderingen zullen de wat
ruimer denkende industriëlen in staat
zijn hun eigen economische doelen te
verwezenlijken'.
Het instituut voor 'Race Relations' in
Johannesburg kwam in november
1971 tot de conclusie dat het Polaroid-
"experiment een mislukking was, uit
sluitend gemeten aan een belangrijke
verbetering van lonen en arbeids
voorwaarden voor zwarte Zuidafrika
nen, maar dat het een bescheiden
succes was indien het bedoelde de
zakenlui meer sociaal bewust te ma
ken.
Boycot
Tenslotte komt de commissie tot de
enige mogelijkheid die zij nog open
ziet: terugtrekking van zoveel moge
lijk kapitaal uit Zuid Afrika. In de
bespreking in de Unit, waartoe het maatschappij na te jagen en niet
programma behoort, genaamd 'Gerech
tigheid en Dienst', heeft met name de
erepresident bisschop Zulu destijds
ook een tegenstander van het pro
gramma tot bestrijding van het racis
me bezwaar gemaakt tegen een
dergelijke boycot omdat de kerken
erdoor in verlegenheid zouden wor
den gebracht en de zwarten er niet
veel mee op zouden schieten. Daarte
genover wordt aangevoerd het pleit
ervóór van wijlen Luthuli: 'Het is een
methode die de dag van het bloedver
gieten verkort en het lijden dat wij
erdoor ervaren zal een prijs zijn die
we ervoor overhebben'. Dat is óók de
mening van de Labourpartij van de
kleurlingen en van de zwarte studen
tenorganisatie SASO. Als steun aan
economische boycot al onder 'terroris
me' is ingedeeld dus valt onder de
wet op het terrorisme, dan moet men
wel enige moed hebben om vandaag
in Zuid Afrika voorstander te zijn
van een terugtrekking var. buiten
lands kapitaal.
Bij een oproep om zijn kapitaal uit
Zuid Afrika terug te trekken zijn de
kerken en hun leden zelf diepgaand
betrokken want kerkelijke organisa
ties en individuele christenen hebben
tientallen miljoenen dollars in ban
ken en bedrijven gestoken die in Zuid
Afrika investeren, zegt de commissie.
Zij verwijst naar het vele dat de
Amerikaanse kerken met het wapen
van de boycot reeds hebben gedaan.
Structurele zonde
In de introductie van het rapport
wordt gesteld: 'De Heilige Geest, de
Geest der Waarheid, die Christus in
de wereld heeft gezonden, overtuigt
ons ook vandaag van zonde, van ge
rechtigheid en van oordeel. (Johannes
16 vers 7 tot 11). Niet alleen van
individuele zonden, persoonlijke
rechtvaardigheid en oordeel op de
jongste dag, de Heilige Geest over
tuigt ons ook van zonde, die heerst in
de structuren van onze maatschappij,
en drijft ons om een rechtvaardige
bevreesd te zijn de sterke machten
van het kwaad in de wereld te oorde
len, die God al veroordeeld heeft in
Christus. Geen van onze samenlevin
gen is vrij van zonde, noch kan enige
natie beweren de gerechtigheid be
reikt te hebben. Maar we vinden
vandaag wel een schreeuwende vorm
van zonde en ongerechtigheid in Zui
delijk Afrika, waar blanke minderhe
den, tot wie veel van onze broeders in
Christus behoren, zwarte meerderhe
den onderdrukken. De Heilige Geest
overtuigt ons hier van zonde en zet
ons aan tot het zoeken van gerechtig
heid. Christenen mogen de ethische
verantwoordelijkheid voor wat het
economisch handelen uitridht niet van
zich afschudden.
Wat buitenlandse investeringen voor
invloed hebben op rassendiscriminatie
en apartheid maakt duidelijk dat het
hier gaat om zedelijke beslissingen,
die niet ontweken mogen worden of
alleen aan technici mogen worden
overgelaten'.
UTRECHT Uit een overzicht van de activiteiten van de Ameri
kaanse kerken tegen investeringen uit de VS in Zuidelijk Afrika,
dat de commissie van de wereldraad tot bestrijding van het racisme
aan zijn rapporten heeft toegevoegd, blijkt dat deze kerken pioniers
werk hebben verricht op het gebied van boycots en niet zelden met
succes. In het midden van de zestiger jaren 'bestormden' de kerken
iri een gecoördineerde actie een leningsovereenkomst van 40 miljoen
dollar, die een aantal Amerikaanse banken met de Zuidafrikaanse re
gering hadden gesloten.
De betreffende kerken hadden deposi
to's bij deze banken en dreigden die
terug te trekken indien de lening niet
zou worden opgezegd. In enkele geval
len gebeurde dit ook. De campagne
werd begeleid door verscheidene ver
klaringen van kerkleiders dat investe
ringspolitiek ook zedelijke aspecten
had, waarvan christenen zich bewust
dienden te zijn. De campagne leidde
mede tot intrekking van de krediet-
overeenkomst door de betrokken ban
ken. In verscheidene bedrijven voer
den de kerken aandeelhouders-acties
en aan aandeelhoudersvergaderingen
werden resoluties voorgelegd tot het
stopzetten van investeringen (bijvoor
beeld van General Motors in Zuid
.59
Wanneer we zeggen dat we onze vrij
heid aan Amerika te danken hebben,
luidt dikwijls het tegenargument, dat
Rusland ons van het Duitse juk zou
hebben bevrijd. Deze bewering houdt
echter geen steek. Want als Amerika
zich afzijdig had gehouden, zou Duits
land geen invasie in West- en Zuid-
Europa te duchten hebben gehad. Hit-
Ier zou dan een belangrijk deel van
zijn in bijna geheel Europa gelegerde
strijdkrachten ook tegen de Russen
hebben kunnen inzetten, en dan zou
den de Russen zeer zeer zeker tot over
de Oeral teruggedreven zijn of tot een
afzonderlijke vrede zijn gedwongen.
En wanneer Amerika niet voor mil
joenen dollars vliegtuigen, geschut,
tanks, pantserwagens, munitie en an
der oorlogstuig aan de Sowjet-Unie
had geleverd, zouden de Russen zelfs
tegen de destijds in de S.U. opereren
de strijdmacht van Hitier niet opge
wassen zijn geweest. Dankzij de Ame
rikaanse hulpverlening konden de
Russen de ceeds tot Stalingrad opge
rukte Duitse legers eindelijk weer
staan en terugslaan. Nogmaals, wan
neer Hitier toen wegens afzijdigheid
van Amerika geen invasie in West- en
Zuid-Europa te duchten had, en wan
neer Amerika door zich afzijdig te
houden niet zoveel oorlogstuig aan de
Russen had geleverd, zouden de Rus
sen destijds in no time tot een afzon
derlijke vrede zijn gedwongen. En wij
zouden indien Amerika zich buiten
W.O. II had gehouden tot heden
nog 'Heil Hitier' moeten roepen.
Amerika moge fouten hebben ge
maakt, maar onze vrijheid en econo
mische wederopbouw (Maïshall-hulp)
hebben wij aan Amerika te danken.
Ook Rusland werd door Amerika voor
een smade vrede gespaard.
Don Haag Victor H. Huitink
Oudere predikanten worden de dupe
DEN HAG Het aantal vervulbare predikantsvacatures in de her- ♦Suü"
vormde kerk loopt sinds 1969 beduidend terug. De mogelijkheid om
van standplaats te veranderen is nu al voor veel dominees beduidend
kleiner geworden. Vooral de oudere predikanten zullen daarvan de
komende jaren de gevolgen ondervinden. Dit voorspelt de landelijke
commissie voor het beroepingswerk van deze kerk in haar jaarver
slag over 1971.
Terwijl de hervormde kerk jarenlang
acties voerde, om jongeren te bewe
gen theologie te gaan studeren, stelt
de commissie nu, dat de recente ont
wikkeling eerlijk in de voorlichting
ter sprake zal moeten worden ge
bracht. 'Alle prognoses over een drei
gend predikantentekort zijn door de
ontwikkelingen sinds 1969 onbetrouw
baar geworden. De kerk kan het zich
niet veroocloven jongeren op te wek
ken predikant te worden, als er aan
het eind van de studie geen plaats
voor hen is,' aldus de commissie.
Eind 1971 telde de hervormde kerk
officieel 1914 predikantsplaatsen,
waarvan er 1527 bezet waren (eind
1970 waren deze cijfers resp. 1940 en
1541). Er waren dus 387 vacatures.
In lang niet alle vacatures kan echter
worden beroepen. In gemeentegroep
V met 84 vacatures mag niet worden
beroepen. Deze groep wordt als zoda
nig opgeheven. Dit zijn de kleinste en
armste gemeenten. Maar in de andere
groepen zitten ook verschillende ge
meenten, die financieel niet meer in
staat zijn om te beroepen. Het werke
lijke aantal mogelijkheden op een be
roep is dan ook een eind beneden de
300.
De beroepingswerkcommissie rekent
er ook mee, dat verdere samenwer
king van hervormden en gereformeer
den zal leiden tot daling van het
aantal predikantsplaatsen. Ook keren
de laatste tijd meer Nederlandse pre
dikanten uit het buitenland terug. De
commissie wijst met name op de situ
atie in Amerika en Canada, waar het
aantal predikantsplaatsen drastisch
vermindert. De geestelijke gastarbei
der legt daarbij volgens de commissie
dan vaak het eerst het loodje.
Gereformeerde bond
Feitelijk kan alleen in de modaliteit
van de gereformeerde bond nog van
een echt tekort (circa 60) worden
gesproken. Dat blijkt ook uit de sta
tistiek van het beroepingswerk. Van
de 415 in 1971 uitgebrachte beroepen
(in 1967 waren dat er nog 648!)
werden meer dan de helft, namelijk
227, uitgebracht op predikanten of
kandidaten van deze modaliteit.
Oudere predikanten zullen vooral de
dupe worden, verwacht de commissie.
In 1971 was het nog mogelijk dat de
helft van de beroepen predikanten
ouder was dan 45 jaar. Maar in veel
gevallen was dat pas, nadat men eerst
tevergeefs naar een jongere predikant
had gezocht. De kring beroepbare jon-
der klein door de geringe toevloed
van kandidaten in 1965-66. Maar deze
kring zal de komende tijd elk jaar
groter worden.
De commissie stelt vast, dat veel ou
dere predikanten ook nog op een
andere wijze de onaangename gevol
gen van de daling van het aantal
predikantsplaatsen ondervinden. Het
fraaie woord 'herstructurering' bete
kent vaak weinig meer dan een extra
belasting voor de betrokken predi
kant.
Eerder .emeritaat
Het blijkt dan ook, dat vaker dan
vroeger predikanten om vervroegd
emeritaat vragen. Het is nu zo, dat
hervormde predikanten in de regel op
hun 65-jarige jaar met emeritaat gaan.
Voor het berekenen van de pensioen
grondslag geldt echter een maximum
van 36 dienstjaren. Langer dienstdoen
levert geen hoger pensioen. De sugges
tie is daarom gedaan, om predikan
ten, zodra zij een diensttijd van 36
jaar volbracht hebben, het recht te
geven, emeritaat aan te vragen. Dit
zou een niet onaanzienlijk aantal de
mogelijkheid bieden, zonder lager
pensioen één tot enkele jaren voor
hun 65e jaar met emeritaat te gaan.
De commissie dringt er ook op aan,
de waarneming door onbevoegden on
der goede controle te stellen. Dit
mede om er voor te waken, dat predi
kantsplaatsen voor langere tijd wor
den geblokkeerd, die uitermate ge
schikt zijn voor een part-time predi
kantschap, dat een deel van de stu
denten momenteel sterk ambieert.
MAATREGELEN
Kortgeleden werd ik getroffen <1
drie krantenberichten waarbij men
meenden in een moeilijke situ
gekomen te zij,n en toen tot maatn
len besloten die niet in verhou<
staan tot het gesignaleerde kwi
Het begon met een min of m
komisch bericht. De directie van
schiinski liet de politie roepen t
een dame tijdens de filmvoorstell
haar kind de borst begon te ge
Terecht kwam de politie niet Is
geven van de borst aan een babj
schokkend tegenover wat het vi
doek in genoemde bioscoop te i
geeft? Verder las ik dat in de
traal Afrikaanse Republiek iem
voor vier diefstallen (waarbij hij i
tereenvolgens gestraft is met het
wij deren van beide oren en een ha
terechtgesteld zal worden. Tot verl
tering van velen meldt het bet
dat de man die tot deze maatn
besloten heeft erom bekend staat
huizen en auto's zich weder recht*
toe te eigenen. Een derde voort*
is dat van de waarschijnlijk veel
duizend Aziaten met Engels pasp
die binnen drie maanden Oega
moeten verlaten. Dat een jonge S
maatregelen moet nemen tegen n
sen die de economie in gevaar b
gen en misbruik maken van de
niet tot in de finesses geregelde
vensomstandigheden van een voli
buiten kijf. Maar dit soort maatr
len zullen alleen de vrede in
wereld verder weg duwen. Harde m
regelen kunnen in een uiterste situ
nodig zijn, maar men bedenke i
vele malen voordat men, zoals h
een gehele bevolkingsgroep discr
neert. Dit is een werken met genei
saties waarvan niet alleen voor i
betrokkenen, maar voor een gel
volk het gevolg desastreus kan i
Want waar is het einde, wanneer i
mensen zo op één hoop gooit. Dat d
tyrannieke overheden, en niet zei
uit gemakzucht, waarbij de gerecl
heid, die alleen een volk werkel
verhogen kan, verre is.
Afrika en van Gulf Oil in Angola).
Deze boycotacties hebben nieuwe
kracht gekregen nadat een veelrassige
werkgroep van zestien personen Zuid
Afrika had bezocht. Deze werkgroep
samengesteld uit zes samenwerkende
protestantse denominaties, legde be
zoeken af bij Amerikaanse vestigingen
en dochterondernemingen in Zuid Af
rika en rapporteerde daarover. Som
migen onder hen meenden dat een
'krachtig nieuw investeringsbeleid in
Zuid Afrika na verloop van vele jaren
zou kunnen bijdragen tot verbetering
van het lot der niet-blanke bevolking,
maar de meesten bleken van mening
dat Amerikaanse bedrijven zich ge
heel uit Zuidelijk Afrika dienden los
te maken en 'dat de aanwezigheid van
Amerikaanse firma's waarin wij aan
deelhouders zijn, het stelsel van racis
me, kolonialisme én apartheid dat in
Zuidelijk Afrika overheerst, versterkt.
'Allen waren het er over eens dat
Amerikaanse bedrijven in Zuidelijk
Afrika niet doen wat in hun vermo
gen ligt en wat zij behoorden te doen
met betrekking tot hun nièt-blanke
employees. Maar zelfs progressieve te
werkstelling van de kant van Ameri
kaanse bedrijven zal niet die funda
mentele veranderingen in de samenle
ving brengen waardoor vrijheid, ge
rechtigheid en zelfbestemming moge
lijk worden. 'Wij moeten erkennen
dat de kerk van Jezus Christus ge
faald heeft in zijn eigen verantwoor
delijkheden, in de VS in Zuid Afrika
en over de hele wereld om in het
institutionele racisme, die verandering
te brengen waartoe het evangelie ons
verplicht', aldus deze Amerikaanse
werkgroep.
Het grootste gevaar voor de Zuid
Afrikaanse economie zou het verlies
zijn van-'onze meest kostbare pijplei
ding naar de geavanceerde technologie
en know how', zo werd onlangs in een
financiële Zuidafrikaanse publicatie
verklaard.
De commissie tot bestrijding van het
racisme overweegt dat een actie voor
terugtrekking van kapitaal natuurlijk
niet tot een overhaaste vlucht van
kapitaal uit de republiek zal lelden,
maar toch een factor zal worden waar
mee grote bedrijven moeten rekenen.
De druk zal de volgende gevolgen
hebben:
1. Een paar bedrijven zullen over
wegen, dat die baten van hun Zuidafri
kaanse belangen niet opwegen tegen
het negatieve image dat zij er thuis
door krijgen en deze vervolgens afsto
ten.
2. Bedrijven die nieuwe of aanvullende
investeringen overwegen zullen met
deze druk rekening moet houden en
van enkele kan verwacht worden dat
ze liever hun plannen zullen laten
varen tot deze kritiek ontmoeten.
3. Vele bedrijven zullen gedwongen
worden om zichtbare acties tot her
vorming in Zuid Afrika te onderne
men teneinde naar buiten hun aanwe
zigheid daar te rechtvaardigen.
NED. HERV. KERK
Beroepen: te Genemuiden (toez.):
v. d. Bergh te Katwijk aan Zee
Nieuwe Tonge: A. J. Wijnmaal0
Maartensdijk; te Roermond: C.
Schlingemann te Valkenswaard-^
Waalre; te Oosterland: C. Slik te
ningen; te Opeinde: A. Jonki
vlootpreddkant te Veenendaal.
Aangenomen: naar Hem-Venhui
kand. J. J. F. van Melle, te Leii
den, die bedankte voor Okkenbroe
GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Nijega-Opeil
Th. Kuiper te Borger.
CHR. GEREF. KERKEN
Aangenomen: naar Oud-Beijerland
W. Buys, kand. te Hasselt, die
dankte voor Opperdoes en voor
koop; naar Gorinchem: W. de J<
te Rotterdam.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Lisse: J. van Vlié
Aagtekerke.
MtlNCHEN (KNP) 'De eenzij
investeringen van de overheid in
topsport zijn verdacht, omdat d
door de aandacht vermindert voo
veel belangrijkere taken van de i
in school en maatschappij.' Dit sc
ven de r.-k. hulpbisschop
München mgr. Ernst Tewes en
voorzitter van de evangelische k<
raad ds. Hermann Greifenstein, dil
leiding hebben van het oecumeni
dienstencentrum van de kerken oj
Olympische Spelen.
'In vele takken van sport', alduj
leiding van het dienstencentrum
de mens aan de grenzen van
mogelijkheden gekomen. Men ii
gonnen met chemische en biologi
middelen de atleten tot nieuwe
cordprestaties op te jagen.' De vei
ring zegt dat de kerken niet m<
zwijgen, wanneer de mens aan
doel wordt opgeofferd.
Geliefde IJslanders, door Ti
Bruns. Uitg. Zuid-Hollandsche l'
versmaatschappij, Den Haag. 158'
17,90.
Als paardenexpert en publiciste
Ursula Bruns alle werelddelen
kruist Haar boeken ze heeft
vijftien op haar naam ademen
hartstochtelijke belangstelling
het paard als metgezel van de m
Ze vertelt in dit boek zo meesiep
vol vuur en liefde over haar ben)
IJslandse pony's dat geen paar
vriend er koud onder kan blijven
Al wekt het woord pony nogal
verkeerde associaties, de IJslandi
een volwaardig paard, zoals uit 1
la's tekst en niet minder uit de
vaak poëtische foto's blijkt. Een p
ook dat in Nederland zijn bewo
raars bij duizenden telt niet het n
vanwege zijn handzaamheid waan
het door man, vrouw en zelfs
bereden kan worden. Daarvoor b«
ook in ons land alle gelegen)
want veel maneges houden naad
wone rijpaarden ook deze ruige
den uit het hoge noorden.
