inst Unilever steeg in
weede kwartaal 11,1 pet
OPEC uiteen: Perzië gaat samen
met westerse oliemaatschappijen
Ford verwacht veel
van Stirling-motor
ESO ziet blijvende
eneming van
onsumptieve uitgaven
ioers omhoog
Emissie van Finse
Eurogulden-notes
Stijging industriële
produktie in
Engeland
Halfjaardividend
AMRO onveranderd
PGEM behaalde
hogere winst
Sowjet-Unie koopt
in VS sojabonen
Tweede sanering
baksteenindustrie
thans in uitvoering
Ned. fondsen in New York
DOW JONES INDEX
Amerikaanse goederenmarkten
WALL STREET ONZEKER
(igma en Ripolin
OCW/KWARTET DONDERDAG 10 AUGUSTUS 1972
FINANCIEN/ECONOMIE T13 K15
Jsverkopen vielen tegen door slechte weer
UTERDAM Unilever kan terugzien op een alleszins meevallend
eede kwartaal en eerste halfjaar 1972. De geconsolideerde winst
i het concern bedroeg over de periode april/juni in totaal 280
ljoen. Ten opzichte van de overeenkomstige periode van het vorige
ir betekende dit een stijging van 11,1 procent. In de eerste drie
tanden van dit jaar kwam de geconsolideerde winst uit op 194
ljoen, zijnde 7,8 procent meer dan een jaar tevoren.
r eerste halfjaar leverde derhalve
r het concern een winst op van
74 miljoen. Dit betekende een
ruitgang van 9.7 pet vergeleken
de eerste zes maanden van vorig
r. waarin een geconsolideerde
ist werd geboekt van 432 mil-
B.
verkopen aan derden verbeterden
de maanden april-juni met 1.5
cent ten opzichte van hetzelfde
hrak van 1971 tot 6.941 miljoen,
/er de eerste zes maanden van het
inde jaar beliepen de verkopen in
ry 13.554 miljoen, of 1.3 procent
er daXrie 13.382 miljoen van de
iode jar^juni 1971.
idrijfswinst
bedrijfswinst van het concern is
ir het tweede kwartaal van 1972
lijferd op 554 miljoen, of 8.4 pet
er dan de 511 miljoen van het
ede kwartaal van verleden jaar.
AMSTERDAM De gunstige
halfjaarcijfers van Unilever
hebben de koers van het aan
deel nabeurs als een raket doen
omhoogschieten. Genoteerd
werd in het niet-officiële beurs-
verkeer ca. 137, hetgeen 7
hoger was dan het officiële slot
van 130.
liet aandeel opende woensdag,
als gevolg van de niet bijster
hooggespannen verwachtingen
omtrent de resultaten van het
tweede kwartaal, op 130.80.
Dit was 0.90 lager dan het
slot van dinsdag, dat 131.70
beliep.
Over de eerste zes maanden van dit
jaar bedroeg de bedrijfswinst 955
miljoen, tegen 896 miljoen in het
zelfde tijdvak van 1971. Een toene
ming derhalve met 6.6 pet.
De winst toekomende aan de houders
van het gewone kapitaal was over de
maanden april-juni 276 miljoen, of
11.3 pet meer dan verleden jaar. De
eerste zes maanden van 1972 leverden
voor de houders van het gewone kapi
taal een winst op van 465 miljoen,
hetgeen op een verbetering van 9.9
pet neerkwam ten opzichte van de
eerste helft van 1971.
De raad van bestuur van Unilever
merkt met betrekking tot de resulta
ten van het tweede kwartaal op, dat
de belangrijkste vreemde munteenhe
den zijn herleid tot guldens tegen de
op 30 juni geldende officiële paritei
ten. Indien de herleiding van ponden
sterling tot guldens tegen de eind
juni geldiemde, zwevende wisselkoers
was geschied in plaats van tegen de
officiële pariteit zou de winst toeko
mend aan de houders van het gewone
kapitaal over het tweede kwartaal
1972 3 miljoen minder zijn geste
gen.
Levensmiddelen
De meeste bedrijven in de groep le
vensmiddelen behaalden in het tweede
kwairtaal goede resultaten. De belang
rijkste uitzonderinigem wairen de
vleesbedrijven, de visserijbelangen in
Duitsland en de consiimptie-ijsbedrij-
ven in Europa, waar het slechte weer
een terugslag veroorzaakte. Het her
stel van de winsten van de bedrijven
op het gebied van verpakking, chemi
sche produkten en veevoeder zette
zich voort en de winst op wasmidde
len was eveneens hoger.
De inkomsten van deelnemingen in
gelieerde ondernemingen bedroegen
De Kon. Mij. De Betuwe in Tiel, die deel uitmaakt, van het Unilever-
concern, maakt met haar 'tweedranken' een gunstige ontwikkeling
door. De foto toont het vullen van tweedrankflessen.
over het eerste halfjaar 1972 10
(v.j. 14) miljoen, waarvan over het
tweede kwartaal 6 miljoen (onv.).
Interest op schulden op lange termijn
vergde in jan-juni 52 (56) miljoen,
w.v. in het tweede kwartaal 26 (28)
miljoen.
Andere interest leverde over de eerste
helft van het lopende jaar een bate
op van 14 (v.j. verlies 2) miljoen.
Hiervan kwam 8 miljoen (nihil)
voor rekening van het tijdvak april-
juni.
De winst vóór belastingen beliep
927 (852) miljoen over de eerste zes
maanden en in het tweede kwartaal
542 (489) miljoen. Naar de winst
geheven belastingen vergden 430
(399) miljoen, resp. 246 (220) mil
joen.
De winst per gewoon aandeel van
lRIJS In de 22 landen van de Organisatie voor economische
menwerking en Ontwikkeling zijn de particuliere consumptieve
stedingen op basis van constante prijzen de laatste jaren even snel
{genomen als het bruto nationaal produkt. Verwacht wordt dat dat
lurende de rest van de jaren zeventig zo zal blijven, zo staat in
rapport van de OESO.
toeneming van het verbruik per
>fd zal zich in een aantal landen
rmoedelijk versneld voltrekken. De
rnaamste uitzonderingen hierop
len Engeland en sommige Scandi-
rische landen zijn. De OESO vcr-
cht voorts, dat de stijging van de
ito investeringen in vaste activa
angrijk sneller zal blijven gaan
de reële groei van het bruto
ionaal produkt. Zij meent, dat de
van de overheidsinvesteringen
ichtiger te stijgen dan de particu-
re investeringen in vast goed bui
de woningbouw in de jaren zeven-
duidelijker zal worden.
omvang van de buitenlandse han-
van de OESO-landen zal, naar de
janisatie verwacht, sterker blijven
oeien dan de binnenlandse produk-
Dit houdt in dat het overschot op
handelsbalans en de dienstenbalans
het OESO-gebied als geheel (op
sis van de prijzen van 1963) zal
enemen tot ongeveer 14 miljard dol-
in 1975 en 19 miljard dollar in
vergeleken met 6,6 miljard dol-
in 1970.
OESO waarschuwt voor het risico
hogere belastingen voor de finan
cing van overheidsuitgaven tot
loonsverhogingen kunnen leiden. Zij
wijst erop, dat de daaruit voortvloei
ende stijging van de kosten een nade
lige invloed kan hebben op de werke
lijke waarde van de nieuwe voorzie
ningen die uit overheidsmiddelen ge
financierd kunnen worden. 'Om te
krijgen wat zij wil moet de gemeen
schap niet alleen vaststellen wat zij
wil, maar ook bereid rijn er voor te
betalen', zo meent de organisatie.
Agendafabrikanten
blijven bij de tijd
UTRECHT De 'grote negen
van de agendafabrikanten (kan
toor- en zakagenda's) in de hele
wereld produceren thans zo'n
60 miljoen agenda's per jaar.
Dit is gebleken tijdens een in
Den Haag (bij Van Rljmenain)
gehouden contactbijeenkomst
van de 'grote negen' (uit Duits
land, Engeland, Zweden, Frank
rijk, Zwitserland, Amerika,
Brazilië en de Benelux) na af
loop van de in Dusseldorp ge
houden grafische vakbeurs
'Drupa'. Doel van de bijeen
komst was onderling eens van
gedachten te wisselen over kwa
liteitscontrole, produktletech-
nieken, binden, hoekperforatie,
vergaren, verpakking, verzen
ding, routing en planning. Kort
om: de agendafabrikanten wil
len als specialisten bij de tijd
blijven. Volgend jaar gaan ze
nieuwe ervaringen uitwisselen
in Amerika.
nominaal 20 in Unilever NV be
droeg in het tweede kwartaal 4.95.
Voor de eerste helft van het lopende
jaar was dit 3.39.
AMSTERDAM De in Kuopio (Fin
land) gevestigde Regional Develop
ment Fund zal overgaan tot uitgifte
van maximaal 30 min. 6.25 pet. 7-
jarige Eurogulden notes per 1 septem
ber 1976-79. De notes, die onvoorwaar
delijk worden gegarandeerd door de
republiek Finland worden uitgegeven
tegen 99.5 pet.
Het Regional Development Fund werd
in 1971 opgericht ter bevordering van
economische activiteiten in Finse ont
wikkelingsgebieden. Het uitstaande
aandelenkapitaal van Regional Deve
lopment Fund is vrijwel geheel in
handen van de Finse staat.
LONDEN Groot-Brittannië's indus
triële produktie is tussen 1948 en 1971
verdubbeld, hoewel de percentages
van groei en teruggang in de afzon
derlijke bedrijfstakken veelal aanzien
lijk fluctueerden.
De snelstgroeiende industrietakken
waren steenkool en olieprodukten die
met 374 procent toenamen, en chemi
caliën en aanverante industrieën die
met 306 procent stegen.
De bouwkundige industrieën vertoon
den een groeipercentage van 182, ter
wijl voertuigen, waaronder vliegtui
gen, met 164 procent stegen, hoewel
de vliegtuigindustrie, die tussen '1948
en 1952 een jaarlijks groeicijfer van
12 procent had, tussen 1966 en 1971
met meer dan vier procent per jaar
terugliep.
AMSTERDAM —De Amsterdam-Rot
terdam Bank (AMRO) heeft besloten
over 1972 een onveranderd halfjaars
dividend van Jl.60 per gewoon aan
deel ran 20 uit te keren. Over 1971
werd in totaal 3.40 uitgekeerd. Het
slotdividend over 1971 van 1.80 werd
eveneens betaald over de in augustus
1971 uitgegeven bonusaandelen (acht
en een derde pet. uit de agioreserve).
De halfjaarscijfers van de bank zullen
op 14 augustus worden bekendge-
maakt, aldus de amrobank.
ARNHEM De Provinciale Gelderse
Electriciteits Maatschappij heeft 1971
afgesloten met een winst van
21.939.000. Een vermeerdering van
6.519.000 ten opzichte van 1970,
toen het batig saldo 15.420.000 be
droeg. Het resultaat, dat hoger is dan
werd verwacht, werd sterk beïnvloed
door de zeer grote omvang van lever
ingen buiten het eigen verzorgingsge
bied met name ook die aan het bui
tenland, welke leveringen een inci
denteel karakter dragen.
De hoeveelheid in de centrales opge
wekte kilowatturen nam in vergelij
king met 1970 met 548 miljoen toe tot
3893 miljoen in 1971. Een stijging
met 16.4 pet. De opbrengst van elek
triciteit bedroeg 219 (189) miljoen.
De kosten van opwekking van elektri
citeit waren 116 (102) miljoen. De
aanmerkelijk hogere opbrengst van de
elektriciteitsleveringen was de voor
naamste oorzaak voor de verbetering
van het bedrijfsresultaat.
De investering in duurzame produk-
tiemiddelen was 127 (100) min. Uit
gekeerd wordt èen dividend van 6 pet.
WASHINGTON De Sowjet-Unie
heeft in de Verenigde Staten 35 40
miljoen bushelsojabonen gekocht voor
ongeveer $125 miljoen. (Een Ameri
kaanse bushel is ruim 35 liter). Het
gaat hier om de eerste Russische
aankoop van Amerikaanse sojabonen.
Na de ondertekening van de driejari
ge overeenkomst voor Russische aan
kopen van Amerikaanse landbouwpro-
dukten ter waarde van $750 miljoen
,de vorige maand heeft de Sowjet-Unie
behalve deze sojabonen al dertien mil
joen ton tarwe en voedergraan in de
VS gekocht. In de VS zijn sojabonen
de voornaamste grondstof van eetbare
oliën, bak- en braadvet en veevoeder
met een hoog eiwitbehalte.
ARNHEM De Vereniging De Ne
derlandse Baksteenindustrie heeft be
sloten opnieuw een aantal steenfabrie
ken te sluiten, omdat de produktie
sterker is gestegen dan de afzetkan-
sen. Het is nog niet bekend welke
fabrieken dicht gaan en hoeveel men
sen door de maatregel naar ander
werk moeten uitzien.
De eerste sanering in de baksteenin
dustrie In 1968 evenals nu door de
'uitkoop' van fabrieken kostte uit
eindelijk bijna 500 werknemers hun
baan. De produktiebeperking die de
baksteenindustrie thans op het oog
heeft is ongeveer de helft van de
vorige, zo is meegedeeld. Bij de eerste
sanering waren 790 werknemers be
trokken, ca. 300 van hen kregen werk
in een andere steenfabriek.
Het is de bedoeling zo veel mogelijk
werknemers van de te sluiten fabrie
ken te herplaatsen. Er zijn hiervoor
redelijke kansen, omdat een aantal
fabrieken nog wel behoefte heeft aan
vakbekwaam personeel. De vakbonden
zullen een rol spelen bij het nemen
van de afvloeiingsmaatregelen.
Exclusief ivereldrecht van Philips gekocht
Van een onzer verslaggevers
DETROIT/AMSTERDAM Hoewel Ford veel verwacht van de door
Philips ontwikkelde Stirlingmotor kan het nog wel 10 jaar duren
voordat deze motor in produktie wordt genomen. Op een persconfe
rentie in Detroit verzekerde John Collins, research-ingenieur bij
Ford dat de Stirling-motor goed toepasbaar is in auto's. 'Het laatste
door Philips ontwikkelde type is zeer compact en handzaam', zo zei
hij. 'De motor heeft nu de vorm van een klein olievat en kan ge
makkelijk in een auto worden ingebouwd'. De motor kan, zo voegde
hij er aan toe, op bijna iedere brandstof draaien is bijzonder zuinig
en schoon. Vooral dat laatste is een groot voordeel omdat de Ameri
kaanse eisen voor luchtvervuiling door auto's steeds scherper worden.
Gisteren werd bekend dat Philips en
Ford een overeenkomst hebben geslo
ten waarbij de Amerikaanse onderne
ming de Stirlingmotor, waarmee Phi
lips zich al jaren bezig houdt, verder
mag ontwikkelen. Eerder bezat Gene
ral Motors (Opel) de rechten maar
deze aartsvijand van Ford verkocht
enkele jaren geleden haar licentie
omdat 'er nauwelijks mogelijkheden
in zag'. General Motors houdt zich
thans intensief bezig met de Wankel
motor, een Duitse vinding.
PERSONENAUTO'S
De overeenkomst tussen Ford en Phi
lips houdt in dat Ford de exclusieve
wereldrechten krijgt om Stirlingmoto
ren, toe te passen in personenauto's,
vrachtauto's, tractoren, autobussen,
oppervlaktevaartuigen en industriële
installaties. Ford kan daarbij gebru'k
maken van de technische kennis en
octrooien waarover Philips beschikt.
Ford mag tegen 'redelijke' voorwaar
den sub-licenties aan andere maat
schappijen verlenen, In het contract
is ook geregeld dat Ford aan Philips
royalty's betaalt zodra rij overgaat tot
fabricage van Stirlingmotoren.
Het contract voorziet in de verbete
ring gedurende drie Jaar van een
experimentele Stirlingmotor. Hiermee
is al een begin gemaakt. Philips gaat
Stirlingmotoren ontwerpen en bou
wen die Ford verder zal beproeven.
Het contract laat voor Ford de moge
lijkheid open haar deelneming in dit
programma op bepaalde tijdstippen te
beëindigen als de technische doelstel
lingen niet worden bereikt, wat on
waarschijnlijk wordt geacht.
De Stirlingmotor, die met uitwendige
continue verbranding werkt werd
ruim 150 jaar geleden uitgevonden
door dr. Robert Stirling, een Schotse
dominee. Sinds 1938 hebben onderzoe
kers van Philips zich beziggehouden
met verbetering en vereepvoudiging
van deze motor. Recente ontwikkelin
gen lijken grote vorderingen mogelijk
te maken om de mechanische con
structie van de motor te vereenvoudi
gen, de omvang en het gewicht te
verminderen en de fabricagekosten te
verlagen. Vooral deze verbeteringen
aan de Stirlingmotor samen met
de voor deze motor karakteristieke
'schone' verbrandingseigenschappen
hebben volgens Philips de belang
stelling van Ford gewekt.
Het ziet er naar uit dat de Stirling
motor een concurrent gaat worden
van de Wankelmotoren, de gasturbi
nes en de motoren met verbeterde
inwendige verbranding waarvan de
auto's van de jaren tachtig zullen rijn
voorzien, aldus John Collins, van Ford.
Over de financiële kant van de trans
actie met Philips is niets meegedeeld,
maar insiders geloven dat de overeen
komst een waarde van 'tientallen mil
joenen dollars' vertegenwoordigt
Naar in financiële kringen verluidt
zou er een bedrag van 10 miljoen
mee gemoeid zijn. Noch Philips, noch
Ford wilde echter dit bericht bevesti
gen. Een dergelijk bedrag zou echter
een flinke ruggesteun voor de re
search van Philips betekenen, die vorig
jaar een aantal activiteiten, waaron
der een verdere ontwikkeling van de
Stirlingmotor op een laag pitje moest
zetten wegens financiële moeilijkhe
den over de gehele linie.
Kon. Olie noteerde 9 aug. S 39%—39% (40%
403 Unilever S 42%13 '4141%)
Philips 18%18% (18—18*4 en KLM 8 35=4
Opgave Du Pont. Glove. ForEan.
Indust. Kpureu 11(11- Obl. Moda
7 aug. 953.12 234.68 106.75 73.88 425.3
8 aug. 952.44 234.29 106.88 11.546 421.0
9 aug. 951.16 236.65 106.82 73.97 418.5
Aand. "Oi lot. H. i~
7 aug. 13.220 15.980 17.38 694 679
8 aug. 14.550 19.910 17.49 671 748
9 aug 15.730 19.850 1.760 713 702
Koersen in Montreal
7/8
8/8
Asbestos Carp
22%
22%
21%b
Canada l-und
67 41
67.66
87.76
Consul Hatnursl
14%
14%
14%
Dom "1 a r Chein
15%
15%
16
Husky
16%
16
16%
Nat. Gas
15%
15%
15%
Mass Ferguson
15%
16
16%
Nat Resources
8.00L
8.16L
Shell Canada
48%
49%
50%
Idem Warrants
28%
29%
30%
I Gedaan; b Bieden; L Laten; o
Verdubbeling ran produktie voor 1994
CHI'XJO
Geril
no
8'8
9/8
okt.
119
119%
Str. loco
176-1S0L
175%-lSOL
dec.
119%L
119%L
179%
174%
met
122%L
122%L
Lood
185%
1S0%
183%
St. L.
175.179L
175-179L
188%
l.ilnxasd
Mela
okt.
304 M)
303%
ANTWKBFEN
127".
136%
nov
300%b
399 HI-
Aostr. Wol
sept.
aug.
133*1
134nom.
dec
128%
128%
NEW VONK
29.62-65
sept.
id.
133%b
mrt.
133
131'
Katoen
okt.
29.68
okt.
133b
133%b
Haver
dec.
28.43-45
23.40
BOURAIX
sept.
75%
75%
met
29.30b-35L
29.37b-39L
Wollup*
dec.
78%.
77%
aug.
15.55b
15.65b
mrt.
79% L
Loco 0
sept.
15.55b
15.65b
33%
33%
okt.
15.55b
15.65b
S.ilsDi
nen
Loco B
33%
33%
aug.
sept
nov.
388*
350'
333%
362%
848'
330%
sepi
dec.
Will 1 Iips
29.40
29.92
29.26
29.76
Metalen en
LONDEN
f per Ma
loco
123.OOn
125.OOn
nn toco
1518-1519
1512-1518
WINNIPEG
met
122.50-123.5024.00—125.90
Id. S mnc
1538-1539
1530-1531
H'iege
okt.
110
100%L
Suiker c
inlr. II
Koper lot
422%-423%
423-423%
dec.
108% L
108Hb
loco
5.85
5.55
Id. 8 rand
433%-434
433%-434
met
112%B
112%
sept
5.85—86g
5.64-60g
Uiod loco
12094-121
okt.
5.93-6.00R
5.66-699
121-121%
Haver
id S mnc
123%-123%
123.123%
okt.
74%
74%
Koper
dec.
74% b
75%L
sept
48.40
48.25
/.ink luru
147%-148
147K-148
mei
77%L
77%L
okt.
48.75
48.60
Id 1 ranr
152%-152%
152*4-152%
THOORN Sigma Coatings (een
indeling van Pieter Schoen, Varos-
sau en Vettewinkel) en de Franse
rfindustrie Ripolin-Georget-Freitag
Parijs hebben op het gebied van
verkopen van scheepsverven een
ereenkomst gesloten door de oprich-
ig van Sigma Ripolin. Het Neder-
ndse concern heeft hierin een be
ng van 60 procent. Het werkgebied
n de nieuwe onderneming is Frank-
en de voormalige Franse kolo-
(ën.
volledige verkooporganisatie van
leepswerven van Ripolin wordt in
ze organisatie ondergebracht waar-
or Sigma haar internationale afne-
rs in de scheepvaart in de belang-
kste Franse havensteden een bete
service kan bieden.
FECTENKOERSEN
r0ND VERKEER
(STERDAM (ANP) In het tele-
lisch effectenverkeer kwamen gis-
avond de volgende koersen tot stand,
ssen haakjes staat de officiële slot-
van gistermiddag.
AMSTERDAM Perzië heeft zelfstandig een akkoord gesloten met
8 westerse oliemaatschappijen. Daarmee is de scheuring in de organi
satie van olie-producerende landen (OPEC) definitief. Volgens waar
nemers in Teheran geeft Perzië de voorkeur aan een zekere toekomst
(de olie-inkomsten zijn nu tot 1994 gegarandeerd en er zullen grote
investeringen worden gedaan) boven mogelijke deelneming in het
kapitaal van de westerse oliemaatschappijen zoals de OPEC wil.
Verschillende OPEC-landen hebben
felle aanvallen op Perzië gelanceerd,
omdat het de solidariteit binnen de
organisatie van olieproducerende lan
den heeft doorbroken. Saoedl-Arabië
deed dat al eerder. De kans voor de
overige OPEC-landen om de afnemers
onder druk te zetten teneinde deelne
ming in het kapitaal van de oliemaat
schappijen te verkrijgen is minimaal
geworden, zo wordt algemeen ge
vreesd.
Een woordvoerder van radlo-Teheran
pareerde woensdag de aanvallen met
de volgende verklaring: 'Voor ons
land is deelneming in het buitenland
se oliekapitaal zinloos. De meeste olie-
installaties zijn door Perzië genationa
liseerd en dus eigendom van ons land.
De overige olielanden doen er goed
aan', zo zei de radiospreker, 'te onder
handelen op basis van hun mogelijk
heden en niet op grond van wensdro
men'.
Hij ontkende dat Perzië van de nieu
we regeling minder voordeel heeft
dan van deelneming in het kapitaal
van de oliemaatschappijen. 'Er zullen
grote investeringen worden gedaan en
een belangrijk deel van de opbreng
sten blijft binnen onze grenzen'.
Voor de Perzische olie bestaat grote
belangstelling. Bondskanselier Brandt
van Duitsland heeft veel interesse
getoond. Hij zou 10 miljoen ton per
Perzië is akkoord gegaan met de
bouw van een grote olieraffinaderij
op het eiland Kharg in de Perzische
Golf, die de grootste ter wereld moet
worden. Verder komt er een uitge
breid net van pijpleidingen, een olie
haven voor raammoettankers tot
500.000 ton en een LPG-gasfabriek.
Het oliekartel heeft toegezegd de Per
zische olieproduktle vóór 1994 te zul
len verdubbelen. De huidige jaarpro-
duktie van 225 miljoen ton moet eind
1972 op 260 miljoen zijn gebracht
waarna een jaarlijkse verhoging van
10 pet zal plaats vinden. Nu al is
Perzië het derde olieproducerende
land ter wereld na de VS en de
Sowjet-Unie en het belangrijkste olie-
exporterende land, nog juist voor Sa-
oedi-Arabië.
NIET ONVERWACHT
De nieuwe oliepolitiek van Perzië
komt niet onverwacht Aan de voor
avond van de grote OPEC-conferentie
in Wenen verklaarde de sjah geen
heil meer te zien in verdere onder
handelingen van de olielanden om
een groter belang in de olieproduktie
te krijgen. Perzië geeft, zo zei de sjah
toen, de voorkeur aan een andere
relatie met de oliemaatschappijen, ge
baseerd op stabiele voorwaarden en
een gegarandeerde jaarproduktie.
Sjah van Perzië
jaar willen importeren om op basis
daarvan een Duitse strategische olie
reserve te vormen Ook de Verenigde
Staten hopen met de Perzische olie
hun onafhankelijkheid van de lever
anciers ln Noord Afrika en het Mid
den-Oosten wat te verlichten.
Nog deze week waarschuwde de Ame
rikaanse staatssecretaris voor het
energiebeleid voor een te grote afhan
kelijkheid van buitenlandse olie, om
dat de bronnen op bepaalde momen
ten onbereikbaar of onveilig kunnen
blijken. De VS zijn daarom zeer ge
baat bij regelmatige olieleveranties
vanuit Perzië. Ook de Perzen zelf
willen nauwere banden met het wes
ten sinds de Sowjet-Unie een vriend
schapsverdrag heeft gesloten met
buurland Irak en de verhouding tus
sen beide landen door grensinciden
ten verder is verslechterd.
OVEREENKOMST
De samenwerking van Perzië met de
westerse oliemaatschappijen leidde al
eerder tot de oprichting van de Natio
nale Iraanse Oliemaatschappij. In deze
maatschappij, die nu tot de grootste
olieconcerns ter wereld gaat behoren,
werken samen:
BP voor 40 procent. Shell (14 pet),
Standard Oil of Callfornië, Esso. Mo
bil, Gulf en Texaco, allen voor 7 pet,
Total (6 pet) en de Amerikaanse
Irlcongroep voor 5 pet. In 1971 droeg
het consortium 4 miljoen af aan de
Iraanse staat. Dat was al 70 pet meer
dan in het voorgaande jaar, en het
bedrag zal nu in rap tempo verder
stijgen. Hoe groot het wordt Is nog
niet bekend.
Perzië streeft ernaar, via het consorti
um internationale activiteiten te ont
plooien. Begin dit jaar werd een over
eenkomst met BP gesloten voor het
zoeken naar olie en gas in de Noord
zeebodem op het Britse plat. Verder
heeft de maatschappij samen met de
Franse Total belangstelling voor de
vestiging van de omstreden raffinade
rij bij Ternaaien.
NKW YOHK
4(8 Indii-irtes
Al reu
Allied Chemlral
Aium co ot Am
American Brands
Am fan
Am Cvanamld
Am Electr Power
Am Metal Climax
Am Motors
Am Smelt and Re/
Am Tel ind rol
Ampel
Anaconda
Armco Steel
Atlant Richfield
Kendix
Bethlehem Steel
Boeing
Burlington Ind
Canadian Pacific
Celanese
Chase Manhalten
Chesap and Ohio
Chrysler
Cities Service
Colgate- Palmollve
Colt IndUHtrles
Commonw Edlsort
Cons Edison
Cont Can
Cont OU
Ourllss-Wrlghl
CurUssWrtght A
Dart Industrie»
Deere tfnd Co
Dow Chemical
Du Pont (K I)
Kastraan Kodak
First Nat City
Admiral Corp
Allegheny Puw 8
Akrons
Am Standard
Arasled Ind
Can Brewerlea
C'erro
Chadhourn Untb
Chase Select Kd
Columbia Gas
Cornttico
Colli telephone
46 48%
20 19%
27% 29
91% 52 Mi
43% 43%
32 31%
36 35%
27% 26%
30 30
10% 10%
IS 17%
«1% 41%
46% 47%
29% 28%
22% 23
32 v, 31%
15% 16%
40 39%
62 60%
44% 44 Mi
33 33
37 y„ 37%
BI >4 81%
IS'A 18%
33% 33%
25 24%
23 33%
27% 27%
45% 44%
55%
54'4
«4
54
141% 140%
48 67%
16% 18%
20% 20%
30% 23%
12% 12%
37% 38
48b 48
11.85 11.87
28% 28%
29% -
21% 21%
Gen Electric «7% 68%
Gen Foods 25% 24%
Gen Molora 78% 78%
Gen Puhl lltll 21 il
Gen Tel and Elec 28% 28 sv
Getty Oil 76*4 73%
Gillette M% 51 Tm
it
Illinois Centr Ind *i% 32%
Instlco 14% 14%
Int Bustn Mach tl«% 423%
Inl Heiveater 42 32'*
Int Nickel of Cen 32% 31%
Int Fa per 87 >4 37%
Int Tel and Tel 54% 54%
31
Llng-T«inco>Vough 11% 11%
Litton Industries 12% 13%
Lockheed Aircraft 11% 10%
Marcor 25 24%
Martin Marietta 20% 20%
Muy Dep Stores 43% 44%
Mcdonnel Douglas 34% 34%
Mobil Oil 59% 59%
Nabisco 54% 50
Ngt Cash Register 30% 30%
Nat Distil and CI 19% 19%
Nat Gvpsum 17% 17%
Nat Steel 39% 39%
Nat Lead Ind 15", 15%
North Am Kockw. 34% 33%
Olln
17% 17%
Paciric Gas and El 27 27
Penn Central 3% 3%
PepsIco 87% 87%
Phelps Dodge 36% 36%
Philip Morris 115% 112%
Phillips Petroleuti 80% 30%
Procter and Uamb 98% 36%
RCA 36% 97
Republic Steel 23% 23%
Revnolda Ind 67% 66%
Royal Dutch Petr 40*4 39%
Santa fe Ind
Sears Roebuck
Shell Oil
Southern
Southern Pacific
Southern Railway
Sparry Rand
Standard Oil Cal.
Standard OÜ Ind
Standaid Oil N.J
Studebaker-Worth!
Sun OU
31% 32
113112%
44% 44%
19% 19%
46% 46
52% 52
45% 45%
61% 62%
70*4 70%
76% 76
49% 49
38% 39%
18% 18%
tnt Bnk for Rec
int Fie» frag
inl Paper 4)
Kansas City Ind 40%b 41%
Kansas Power 23% 23%
KI.M 36 35%
1S% 19%
25% 25%
17% 17%
22 22% Madison Fund
Texaco Texas uuli
S0T»
31
Texas Instrum.
'•86%
189%
Transamarlca
19%
19%
Unilever
41b
43
Union Carbide
47%
47%
Unlroyal
16%
16%
United Aircraft
39%
39%
United Brands
13%
12%
U 8 Steel
28%
28%
Western Union
54%
57%
•Vestinghnuxe El.
45%
46
Wool worth
35
M%
Nai Can
18%
18%
NY C Of III A
9
10
North Weal B
69%
69%
N Am Philips Co
36 "4
35
Occidental feu
14
13%
Pacific Light
23%
23%
Public Serv
23%
23%
standard Brands
50%
50
Tandy Corp.
34%
32
union Else*
17%
17%
United Corps
9%
9
milled lias
18%
18
Western Bancorp
34%
34%