nnn I (Doctorian) in ons land
Geloven is gewoon iets zakelijks
c
J
Kerkelijk huwelijk in
Afrika weinig in trek
Congres bijbellandzending
uw probleem
Extra hervormde collecte
voor oecumenisch werk
Trouw
Kwartet
Advies wereldraad:
kritisch beleggen
in Zuid-Afrika
Overval op
benzinestation
Oud-katholieke bisschop
mgr. Kok bezoekt Polen
Drie gezinnen
leefden op
benzine-vulkaan
ook het; onze
Pasop:
Nog geen standpunt
kapittel Roermond
Boekenetalage
vandaag i
Beroepings-
werk
TROUW KW \RTET M \\D\G 31 JULI 19"2
liiiinonland Kork T2 1
N \IROBI (KNP) Het aantal kerkelijke huwelijken in Afrika is de laatste vijf jaar in een bijzo
der snel tempo gedaald.
Van een onzer verslaggevers
In een anglikaanse parochie van Ke
nia zijn er bijvoorbeeld per jaar nog
maar 10 kerkelijke huwelijksbevesti
gingen. terwijl er wel 4.000 doopsbe-
dieningen plaats vonden. In een
rooms-katholiek bisdom in Kenia tel
de men 159 kerkelijke huwelijken en
55.000 doopsels. Een anglikaans bis
dom van Oeganda slaat alle records:
14 huwelijken en 92.602 doopsbedie-
nmgen.
DcZe cijfers staan vermeld in een
rapport dat de Anglikaanse raad van
Afrika binnenkort zal publiceren. Het
verslag werd opgesteld door de Engel
se r.k. priester A. Hastings, die in
1970 door de Panafnkaanse bisschop
penconferentie belast werd met een
onderzoek In te stellen naar het ker
kelijke huwelijk.
Reeds in februari 1972 heeft Hastings
zijn eerste conclusies voorgelegd aan
de Afrikaanse aartsbisschoppen te
Kampala. Maar op zijn klemmende
vraag: 'Beschouwt dc kerk de talrijke
huwelijken die buiten haar om geslo
ten worden als geldig?' kreeg hij nog
geen antwoord.
Volgens deken J. Henry Okullu van
de anglikaanse kathedraal van Nairobi
zou het kerkelijk huwelijk getoetst
zou moeten worden aan de traditione
le en moderne gebruiken in Afrika.
Hij schrijft ontgoocheld te zijn over
de stugheid waarmee de kerkleiders
dit probleem tot nu toe hebben aan
gepakt. Deken Okullu constateert dat
de meeste huwelijken zich voltrekken
volgens de traditionele gewoonten,
waarmee de geboorte van het eerste
kind m vele gevallen het huwelijk
bezegelt.
Weigeren
Vaak weigeren de kerken de eucharis
tie aan een christelijk echtpaar en het
doopsel aan hun kinderen, zolang het
huwelijk niet in de kerk gesloten is.
'En dit ondanks het feit dat het
echtpaar het christelijk beginsel hul
digt van: één man en één vrouw door
het leven', aldus Okullu. Hij citeert
Hastings, die beschrijft dat men in
het noorden van Oeganda algemeen
ervan overtuigd is dat het traditionele
DEN HAAG In een brief aan de
kerkeraden heeft het moderamen van
de hervormde synode gevraagd op
zondag 20 augustus een extra collecte
te houden ten bate van het aandeel
dat de Nederlandse Hervormde Kerk
in het oecumenische werk heeft.
In verband met dc vergadering van 13
tot 23 augustus van het centraal comi
té van dc wereldraad van kerken in
Utrecht zal in het weekend van 19 en
20 augustus in tal van plaatselijke ker
ken. gemeenten en parochies extra
aandacht worden besteed aan de oecu
menische beweging. Het hervormde
moderamen wijst er in zijn brief op
dat de hervormde kerk via de wereld
raad van kerken, de wereldbond van
hervormde kerken, de Europese ker-
kenconferentie en de raad van kerken
in Nederland betrokken is bij belang
rijke werky en studieprojecten. Het
moderamen is van oordeel, dat de
hervormde kerk zich niet kan en mag
onttrekken aan deelneming aan bet
oecumenische werk op nationaal en
Internationaal niveau, en dat daarvoor
dan ook het nodige geld beschikbaar
moet (blijven).
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Dordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
DogalijW baifuun B. Bol. 0«n
hoog; d'. E. Bloummk. Poigr»-
woidoi rn>. G. C. «en Dom.
Nootdorp: W. A. F-bba. >0«i*f-
doni; lanter. Utrocht: d't. I.
W de Povi. Oen Hoog: J. Smol-
lenbroe*. Wouenoor.
Overige leden »on het olgeireen
bettvwr: X. Abmo. Amjle'dom;
M A. de Boer, IJmu'den. Th.
B'Ovwei. Atteni mr. d». J. Don
net, Oen Hoogj i »on E'bergen,
Schoenbergen. mi. K. .on
Houlen, Wogeningen, d». O T.
Hjrikemo, Brlthoven: Joc Hui|»en,
Deltt, m.,ro«w M. C. E. I0oc»fef-
mon- Fortgent. Voortcholen rr>e-
vovw J. G. Kroore-»eld-Woute'».
Heerhugowoord prol. dr. G. N.
Noorden, dt. f. M.
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
i. de Berg waarnemendI
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N Z.
Voorburgwal 276 780,
Amsterdam. Postbus 859.
Telefoon 070 - 27 03 83.
Postgiro.- 26 92 74. Bonk:
Ned. Midd. Bank (rek nr.
69 73 60.768). Gem g.ro
X 500.
huwelijk meer bindt dan het christe
lijk huwelijk. Welnu, 'het is een
streek waar de kerkelijke huwelijken
zeer zeldzaam zijn', merkt Okullu op.
Geldverspilling
Een andere reden voor het teruglopen
van het kerkelijk huwelijk is het feit
dat de meeste jonge mannen het als
onnodig ingewikkeld en als geldver
spilling beschouwen. 'De kerkelijke
huwelijken' aldus Okullu. 'hebben de
naam van zeer duur te zijn, omdat ze
te veel naar Westers model gevierd
moeten worden: kostbaar bruidstoilet,
grote recepties met veel alcohol'.
T)aarom besluiten velen en
vanuit hun standpunt is het wijs
gehandeld samen te leven, en na
zekere tijd hun huwelijken te legiti
meren voor de ouders van de bruid
en voor de maatschappij. Hoewel de
maatschappij hun huwelijk volledig
aanvaardt, wil de kerk het niet erken
nen'.
Te streng?
Deken Okullu heeft ook bezwaar te
gen het strenge standpunt van de
HILVERSUM (KNP) Het anti
racisme programma van de wereld
raad van kerken zal op de bijeen
komst van het centraal comité, die op
13 augustus in Utrecht begint, er bij
de kerken op aandringen, dat ze hun
investeringen in Zuidafrikaanse indus
trieën kritisch bezien.
Kerkelijke organisaties hebben mees
tal een bescheiden aandelenbezit,
waarvan overigens geen preciese gege
vens bekend zijn. De wereldraad zelf
investeert sinds 1969 niet meer in
concerns die iets te maken hebben
met Zuid-Afrika, met Rhodesië of met
bewapening. Dr. B. Sjollema, direc
teur van het anti-racisme programma
vertelde dit zondag voor IKOR-radio.
In het document dat in Utrecht wordt
voorgelegd, wordt de kerken aanbevo
len alles in het werk te stellen dat in
de Zuidafrikaanse bedrijven, waarin
zij investeren, de rassendiscriminatie
verdwijnt En als er niet snel genoeg
een eind aan komt, moeten de inves
teringen worden teruggetrokken. Di
recteur Sjollema gaf grif toe dat het
beleggen in het algemeen een pro
bleem vormt, want 'men kan niet in
de hemel beleggen, maar wel hebben
de kerken de morele verplichting,
hun geld te beleggen in organisaties
die het minst vuile handen hebben',
anglikaanse kerk tegenover polygamie.
Hij vraagt zich af wat het meest
overeen stemt met de geest van
Christus: 'Het huwelijk nietig verkla-
Van een verslaggever
HAARLEM In de nacht van zater
dag op zondag is een gewapende roof
overval gepleegd op een benzinestati
on aan de Lange Herenvest in Haar
lem. Twee mannen van ongeveer 25
jaar. het gezicht bedekt met wit ver
band en pleisters, richtten een pistool
op de 22-jarige pompbediende en
dwongen hem rijn portefeuille met
ongeveer tweehonderd gulden af te
geven.
Toen de mannen hem beduidden het
kantoortje binnen te g>«n deed de
pompbediende dat riet. In plaats
daarvan nam hij de vlucht en hield
een passerende automobilist aan. Ook
de beide mannen namen de benen na
eerst nog uit het kantoortje een doos
wisselgeld met ongeveer 150 gulden te
hebben meegenomen. Van de daders
ontbreekt ieder spoor.
ren. wat als gevolg zal hebben 'at
men zijn vrouwen met hun kinderen
zonder de minste steun zal wegzen
den. of de man en zijn vrouwen, na
hun bekering toelaten tot het doopsel,
en ze te helpen zo trouw mogelijk de
christelijke leer over het huwelijk te
beleven?'
Over het tweede kerkelijk huwelijk
zegt Okullu dat de anglikaanse kerken
van Centraal Afrika overwegen dit
toe te laten, wanneer het eerste huwe
lijk een vergissing bleek te zijn.
Conclusie
Zijn conclusie: 'Afrika heeft een theo
logie van het huwelijk nodig, geba
seerd op zijn traditionele opvattingen,
zonder daarmee de christelijke opvat
ting van onverbreekbaarheid van het
huwelijk en de diepe verbintenis opzij
te zetten'. Deken Okullu hoopt dat
het verschijnen van het rapport van
Hastings over het huwelijk in Afrika
een belangrijke stap in deze richting
zal betekenen.
UTRECHT De aartsbisschop van
de oud-katholieke kerk in Needrland,
mgr. M. Kok. brengt als voorzitter
van de internationale bisschopconfe
rentie van 21 juli tot 10 augustus een
bezoek aan Polen. Hij is inmiddels
aanwezig geweest bij de inwijding van
een gedachteniskerk ter ere van bis
schop Francis Hodur, die vanuit Po
len naar Amerika trok en er de Pools
Nationale katholieke kerk stichtte.
Van daaruit kwam ook de kerk in
Polen tot stand. Bisschop Hodur over
leed in 1953, 87 jaar oud, in Scranton.
Van 2 tot 8 augustus worden bespre
kingen gevoerd met afgevaardigden
van de kerk der Marievieten over de
wederopneming van deze kerk in de
Unie van Utrecht. Tijdens het verblijf
van mgr. Kok in Polen zullen in zijn
aanwezigheid ook enkele priesters
worden gewijd. De oud-katholieke bis
schop van Haarlem mgr. G. A. van
Kleef is daarvoor ook uitgenodigd en
is voornemens aanwezig te zijn.
DRIEL In het Betuwse dorpje
Driel hebben drie gezinnen geleefd op
een 'benzine-vulkaan'. Dat is vrijdaga
vond aan het licht gekomen toen de
eigenaar van een benzinestation, Ce
heer B. van Baal. een steeds sterker
wordende benzinedamp rook.
Onder de vloer van de woning
waarin drie gezinnen wonen, totaal 12
personen stond een grote plas
benzine, langzaam maar zeker sijpelde
ook de kelder onder het huis vol. De
oorzaak: een lek in een benzinetank
onder de grond, die intussen is ver
vangen. In de loop der jaren moeten
uit die tank honderden liters benzine
zijn gestroomd. Die hoeveelheid heeft
zich onder de woning opgehoopt en is
nu naar boven gekomen met het stij
gende grondwaterpeil, als gevolg van
de aanhoudende regen.
De brandweer nam vrijdagavond
maatregelen. De dichtbevolkte straat
werd afgezet. Zaterdagmorgen is men
begonnen met bronbemaling. Op deze
wijze hoopt men de benzine aan de
bodem te onttrekken. Men denkt er
vier dagen voor nodig te hebben.
Zand, dat is weggegraven, was door
drenkt van benzine.
Vraag: Hoe komen we met de brom
fiets van Maasland naar Zierikzee?
Antwoord: Voor u is het gemakkelijk
ste: De veerpont naar Den Briel. De
Nieuwe weg bij Hellevoetsluis naar
Goeree Overflakkee. Daar aanhouden
richting Nieuwe Tonge, Grevelingen-
dam. Richting Vlissingen volgen dan
komt u vanzelf te Zierikzee. De kort
ste \:eg wordt door de borden van de
ANWB heel duidelijk aangegeven.
Niets weerhoudt u ver is het im
mers niet. ongeveer 20 k 30 km
eens in de aardige plaatsjes Ln de buurt
van deze route te gaan kijken. Helle
voet en Goeree. bv. Middelharnis, Som-
melsdijk. Oude Tonge. Bruinisse enz.
Den Briel en Oostvoorne met Roekan-
je kent u natuurlijk wel. Er valt heel
veel te zien onderweg.
Vraag: Ik heb een draion japon
gewassen in de wasmachine 60 gr. en
per abuis ook meegedraaid in de cen
trifuge. Wat natuurlijk fout was.
want nu kunnen de kreuken er niet
meer uit en de stof is slap geworden.
Wat te doen?
Antwoord: Gelukkig schrijft u zelf al
dat het fout was. We vrezen dat het
mooie er wel af is van die jurk. Die
synthetische stoffen zijn prachtig, als
men zich maar houdt aan de wasvoor
schriften. die meestal op een ingewe
ven bandje aanwezig zijn. Die 60 gr.
zijn al erg warm en een wasmachine
voor een mooie jurk is riskant. Met 30
40 gr. is het al warm genoeg en het
wasprogramma is dan in elk geval kor
ter. Die centrifuge is helemaal fout.
Probeer de japon nog eens een paar
keer kletsnat op te hangen, maar de
structuur is helemaal veranderd. Hebt
u hem met een lauw ijzer wat bijge-
streken? Wat de stof betreft, die slap
is, probeer eens met koudwaterstijf-
sel. Veel is er niet meer aan te
bederven.
Vraag: Op een rommelmarkt ben ik
voor enige guldens in het bezit geko
men van bundels Nederlandse Staats
couranten uit 1832, 1838, 1843. 1851.
1852, 1858, 1859 en 1860. bij elkaar
een' stapel van een meter hoog. De
banden zijn veelal niet meer aanwe
zig. touwtjes houden de couranten
nog enigszins bijeen. Ook ben ik in
het bezit gekomen van een Staatscou
rant van 1817. Zijn de uit dit jaar
afkomstige couranten de eerste, die
uitgegeven zijn? En is het normaal
dat deze oude boekdelen op een regen
achtige dag op een rommelmarkt
voor zo weinig geld verkocht worden?
Hoeveel boekdelen van deze couran
ten bestaan er nog?
Antwoord: Op het archief van de
Landsdrukkerij in Den Haag vertelde
men ons veel interessante dingen over
de Staatscourant, die in 1814 voor het
eerst werd uitgegeven en waarin men
alle zaken, die voor ons geschiedenis
zijn, kan lezen. En niet alleen ge
schiedenis op militair gebied maar
ook alle kamerverslagen, zaken die
men op de middelbare school als iets
grenzeloos vervelends in het hoofd
moest stampen, kan men hier terug
vinden als reële drama's. De archiva
ris vond dat u een grote vondst heeft
gedaan en dat het beslist niet heel
gewoon is, dat u deze op de rommel
markt op de kop tikte. Hoeveel van
deze stapels nog bestaan, valt niet te
zeggen. Ze behoren natuurlijk in elk
behoorlijk gemeentearchief te zijn en
in elke goed geoutilleerde bibliotheek,
maar bij particulieren zal u ze niet zo
gauw aantreffen.
Verzamelaars zullen wellicht interesse
hebben, als is het een groot bezwaar
dat de staat, waarin de couranten zich
bevinden, niet glorieus is. Wij zijn
benieuwd hoe onze lezers hierop zul
len reageren. In dat geval hoort u
meer.
verslaggevers
AMSTERDAM 'Wij willen de bijbellanden winnen voor Jezus. Wij
geloven dat Hij het antwoord is op de crisis in het midden-oosten'.
Samuël Doctorian (42), Armeniër van geboorte en voorzien van het
Libanese staatsburgerschap, verstaat onder 'bijbellanden' de staten
waar eeuwen geleden de bijbel werd geschreven.
Hij is een even vurig als kosmopoli
tisch evangelist, die naar uit zijn
eigen verhalen en die van zijn mede
werkers valt te distilleren bij de
verkondiging van het heil de nodige
listigheid aan de dag legt, waarmee
hij nogal eens tot naties is doorge
drongen die het op hem en zijn
boodschap niet zo hebben begrepen.
Doctorian heeft nu in zo'n 65 landen
gepreekt. Onlangs was hij in Rusland
en Egypte en nu heeft hij een toer-
nee van ongeveer een maand door
Nederland achter de rug. Aansluitend
op die Hollandse Gospel-tour is de
grote internationale conferentie van
de Bijbellandzending gehouden, op
het door de Needrlandse evangelist
Frans Hoekendijk gerunde centrum
'De Bron' in Oudleusen bij Dalfsen.
Dat congres, waar men zich in het
bijzonder op het midden-oosten be
zonnen heeft en het werk van de
Heilige Geest en 'heiligheid' de cen
trale thema's vormden, is vrijdag be
gonnen en eindigt morgenavond. In
Dalfsen breken de conferentiegangers
eigenlijk vandaag al op, want de grote
slotmeeting is morgenavond om acht
uur in de grote zaal van Krasnapolsky
(Amsterdam).
Eerste keer
Het is de eerste keer dat de (achtste)
conferentie van de Bijbellandzending
in 1961 door Doctorian gesticht
in Nederland wordt gehouden. Er wa
ren veel deelnemers, onder meer uit
Amerika, Suriname. Libanon, Brazilië.
Zweden. Curagao en Ierland. Vorig
jaar, in Beiroet, waren er vertegen
woordigers uit 23 landen.
(ADVERTENTIE)
spaar dc hu idbactertén
Er is iets aan de band met de deo
dorant. Steeds meer publicaties
waarschuwen. En hoe! De meeste
deodorants bevatten namelijk een
bactcricdodende stof. Waarmee de
huidbacteriën vernietigd worden.
Rigoureus. En waarmee - dat is
waar - óók de transpiratiegcur ver
dwijnt. Even rigoureus. Maar on
gevaarlijk?
Huidbaclericn (huidflora') hebben
een taak. Ze regelen het evenwicht
op onze huid. Ze beschermen ons
tegen het binnendringen van ziek
teverwekkende kiemen. Zeer accu
raat.
Vandaar dat zoveel deodorants
met een bacteriedodende stof huid-
irritatie kunnen veroorzaken. Be
scherm het milieu.
Gebniikde goede deodorant!
Kan het anders? Natuurlijk. Dat
bewijst Therme. Een heerlijk ge
parfumeerde, veilige deodorant
Met 'sinodor'. Een Franse stof, die
de huidbacteriën ongemoeid laat,
maar de getfr - zeer snel - afbreekt.
Oók rigoureus. Maar veilig. Zon
der het milieu te verstoren. Zonder
huidirritatie te veroorzaken.
Denk aan uw huid. Ga over op
Therme - de veilige 'alternatieve'
deodorant. Verfijnd geparfumeerd.
In elegant gedecoreerde spuitbus
van 110 gram netto. 5.75. Ver
krijgbaar bij 'de Bijenkorf, bij apo
theek en parfumeriezaak, bij par
fumerie-afdelingen van de grote
warenhuizen en natuurlijk bij uw
drogist.
Therme is een produkt van N.V.
Import Unie, Arendstraat 5, Hil
versum. Tel.: 02150-50547. Ver
koopadressen op aanvraag.
In Beklrbenoe, hot maandbericht van de kerke-
raadscommissie Tenach en evangelie' van de Am
sterdamse hervormde gemeente staat een gesprek
dat J. van Hilten met ds. K. H. Kroon beeft over
het onderwerp: Bedrijfsleven en bijbels denken.
Hier volgt een fragment:
Ds. Kroon: Het ia die trend van zich
onafhankelijk maken van de natuur die gewoon
idioot gaat worden. Een groot gedeelte van de
mensen wordt gewoon uitgeschakeld.
J. van Hilten: Terug naar de Joodse traditie.
Ds. Kroon: Toen had je een tijd waarin een
agrarische samenleving wel commerciële maar
nauwelijks nog industriële problemen kende. En
daar op dat breukvlak zitten die profeten. Het
hele bijbelse profetisme was een fabelachtig, won
derbaarlijk verschijnsel Ze spreken altijd van het
Griekse wonder.' maar het 'joodse wonder' is er
in dc historie al veel eerder geweest. Bovendien
veranderen in dat joodse wonder mensen van
extatici in maatsohappijkritici, die voor de men
sen opkwamen, voor de gewone man die geen
stem had tegenover natuur en machthebbers. D i e
Mem werd vertolkt: die onderliggende laag. Ernst
Bloch, die Irreguliere marxistische jood. heeft
erop gewezen, dat en in die bijbel ook die
onderstroom zit. die subversieve, rebelse, uit de
diepte roepende stroom van mensen. Paulus drukt
dat ergens zó uit: 'Het ganse schepsel zucht en is
in barensweeën tot op vandaag toe en verwacht de
onthulling van de vrijheid van de zonen Gods'.
'Gods zonen' is een technische term voor vrije
mensen. Het Jammere is dat zulke woorden op
de samenleving gerichte woorden helemaal
dichtgezalfd xijn. Je hoort het al galmen als een
apart soort muziek. Het schijnt heel iets bijzon
ders te wezen.' zegt de een. De ander. 'Mij niet
meer gezien, meneer'. Maar oorspronkelijk was
dat: laat èlles wat je wilt (Paulus zegt alles wat
Je begeert) dus niet alleen de kleine dingen maar
ook de belangrijke, alles en helemaal met huid en
haar bij God bekend worden. Dat is karakteristiek
voor die liederen van Israël, waarin gevloekt
gebeden, gezucht en gejuicht wordt. Er bestaat in
het Hebreeuws niet een apart woord voor bidaen.
ook niet in het Nieuwe Testament Dat is juist
het interessante Het is helaas in de loop van het
christendom weer Iets aparts geworden, dat komt
door die monniksorden die er een bedrijf van
maakten om te bidden
J. van Hilten: Wat wil dat zeggen in verband met
bedrijfsproblemen of politieke katastrofen. waar
van gezegd wordt: er moet nog 'veel gebeden
worden'
Ds. Kroon: Dat betekent, dat je innerlijk in hoger
beroep moet gaan; van de bestaande toestand
appelleren op een nog niet bestaande toestand.
Wat je dan doet. ligt aan de situatie die je
aanvalt. Dat wijst zich zelf wel. Dat 'bidden,' dat
is een innerlijke drift, een basis, een 'steunen op
dat wat je hoopt'. Maar geloof is helaas in de loop
van de eeuwen hoe langer hoe meer individualis-
Uit de kerkbladen
tisch geworden, met een soort eigen inhoud. Ze
zeggen wel eens. dit is een 'gelovig' mens. In
bijbels jargon betekent een gelovig mens: een
positief mens. een die vertrouwt en die verbolgen
is als het anders uitpakt. Een een ongelovig mens.
dat is een mens van niets. Gelovig is een gewoon
zakelijk, maatschappelijk begrip. Het droevige is
dat het een sfeertje apart geworden is om zalig te
worden, zoals Kohlbrugge al zei.
In het blad Kruistochten van de stichting 'De
akker is de wereld' gaat Anne van der Bijl in de
de hem gestelde vraag: wat kan ik doen in Oost-
Europa? Anne van der Bijl:
'Neem op zijn minst één bijbel mee in de
desbetreffende taal. Schrijf uw naam er in. zodat
u hem aan de grens niet kwijtraakt. Ga naar een
kerk en iaat hem daar op een bank achter. De
bijbel zal gauw genoeg gevonden worden.
Geef de bijbel niet aan de predikant. Uw bijbel
zal hem in moeilijkheden kunnen brengen. Mis
schien geeft hij de bijbel wel aan de politie,
omdat hij onder clruk leeft. Uiteraard zal hij met
een terloopse reiziger niet over vervolging spre
ken Dat kan hij niet. Misschien vertelt hij u wel
dat er genoeg bijbels in zijn land zijn. Beschuldig
hem dan niet van een leugen, want hij kent u
niet. Hij weet niet wat u van hem vertelt en aan
wie. Waarom zou hij voor één toerist en één
bijbel risico's nemen?
(Op de vraag of het riskant is:)
Nee. als u tenminste maar één bijbel meeneemt
Indien de bijtel gevonden wordt kunt u uw reis
voortzetten. Indien de douane de bijbel in beslag
neemt, kan de bijbel op de zwarte markt terecht
komen. Een andere mogelijkheid is dat u de
bijbel weer terugkrijgt, als u op de terugreis over
dezelfde grens het land verlaat. Indien u meer
bijbels meeneemt kan ik niet voorspellen wat u te
wachten staat als zij gevonden worden. Wanneer
u echter het land voor de eerste keer bezoekt is
de kans dat u in de gevangenis belandt niet
bepaald groot'.
Niet alle vragen die lezers van Waarheid en
Eenheid, het blad van de verontruste gereformeer
den. aan ds. M. Vreugdenhil stellen, gaan over de
leer. Iemand schreef dat zijn dominee geen toga
wilde dragen en ook een jacquet bij 't preken
onnodig vond. 'Hij zou het het liefste doen in een
blauw pak. in elk geval in nette, gewone kleding'.
Uit het antwoord van ds. Vreugdenhil:
'U moet daar uw dominee maar niet lastig over
vallen. In mijn jonge tijd waren er vele mensen
en ze zijn er nog die wilden dat een
dominee in het zwart ging. Je moest hem kunnen
kennen. Nu was dat natuurlijk een Rooms idee.
Geestelijken stonden boven leken. Ze waren door
hun ambt helemaal apart gezet en dat moest ook
in de kleding uitkomen. Maar predikanten staan
niet boven 'leken'. Ze hebben wel een speciale
taak. maar ze zijn niet helemaal apart gezet.
Waarom zouden ze zich dan apart moeten kleden?
Vroeger zei men terecht: we hebben wel kleervrij-
heid. maar geen leervrijheid. Dat geldt ook. als
een predikant preekt. Mijn briefschrijver kan zich
alleen maar gelukkig prijzen, als zijn predikant
geen toga draagt. Daar zal ik nu niet over
uitweiden Maar een toga aandoen, dat is dwaas
heid. een anachronisme, een apart gaan staan,
bewust of onbewust, boven de gemeente. Moet hij
in het zwart de preekstoel beklimmen? Waarom
zou hij het niet doen. als zijn gemeente daar prijs
op stelt0 Maar een gemeente moet het hem ook
niet zo kwalijk nemen, als hij het niet doet. Als
hij de kleervrijheid maar niet overdrijft en door
'hip' gekleed te gaan, zijn broeders en zusters
ergert. Tenslotte moet iedere predikant beseffen,
dat hij iets groots gaat doen. het Woord Gods
verkondigen'.
Doctorian is al verscheidene malen in
ons land geweest In 1963 hield hij
nogal geruchtmakende meetings in de
RAI en de Haagse Willemskerk. De
Bijbellandzending, waarvan het hoofd
kwartier in Beirut is gevestigd, wil in
principe interkerkelijk werken, maar
moet in de praktijk tot de pinksterbe
weging worden gerekend: de predi
king van Doctorian komt volledig over
een met die va nde pinkstergemeen
ten en groepen.
Het doel
'De hele bijbel te prediken aan de
hele wereld, te beginnen in Jeruza
lem' is het doel van de nu in tal van
landen vertakte Bijbellandzending.
'En we willen ook graag dat de men
sen in de bijbellanden terug keren
naar de bijbel', zegt Doctorian.
Hij werd geboren in Beirut, de stad
waar zijn organisatie nu, behalve het
hoofdkantoor, twee scholen, een wees
huis, een bijbelschool en een evange
lisatiecentrum heeft. Er werken ruim
veertig full timers. Voor de financie
ring van dat alles wordt grotendeels
gezorgd door de comité's die in diver
se landen (o.a. Nederland) zijn opge
richt. Doctorians secretaresse, de Ne
derlandse Anja van der Hart (26),
zegt: 'Wij hebben hier een vrienden
kring van ongeveer tweeduizend perso
nen'. Anja kwam zelf zeven jaar gele
den in een meeting van Doctorian in
de hoofdstedelijke Doelenzaal tot het
inzicht dat zij zich moest gaan inzet
ten voor het werk in Beiroet. Zij is
gereformeerd en was destijds voorne
mens zendingswerk te gaan doen.
'Maar ik voelde helemaal niets voor de
Arabische landen. Die avond vertelde
Doctorian dat hij in Nederland een
secretaresse wilde Zoeken. Op dat mo-
Van een verslaggever
ROERMOND Het kapittel van
Roermond heeft van het vaticaan een
uitvoerige brief ontvangen als ant
woord op zijn verzoek tot bemidde
ling in de moeilijkheden die in het
bisdom zijn gerezen. Het kapittel
heeft zich over het stuk beraden; ook
is er inmiddels een gesprek met de
bisschop Gijsen geweest. Vanwege zijn
bemiddelingspositie tussen de bis
schop en de diocesane kaders kan het
kapittel nog geen standpunt kenbaar
maken, voordat er overleg is gepleegd
met de totaliteit van de kaders.
In de uitvoerige brief (afkomstig van
de departementen voor de bisschop
pen en voor de priesters) van het
vatikaan zegt Rome dat, wat het strikt
juridische aspect betreft, niets inge
bracht kan worden tegen het optreden
van de bisschop van Roermond. Ook
in doctrineel en pastoraal opzicht zijn
in het beroep van het kapittel geen
elementen te bespeuren die een re
gres tegen de bisschop kunnen recht
vaardigen. De 'proeve van een visie'
van bisschop Gijsen, geeft volgens
Rome in alle getrouwheid de leer van
de r.k. kerk weer. Wel zouden de
'concretisaties' door de bisschop be
doeld, voor het voeren van dialoog,
op bijkomstige punten herzien kun
nen worden.
Rome vindt het heel normaal dat
mgr.Gijsen een nieuwe vicaris-gene
raal "gekozen heeft en hulpbisschop
Beel en mgr. Van Odijk niet gehand
haafd heeft.
Foto- en FilmencyclOpedie.'Bij Focns-
Elsevier. Aantal pagina's: 024. Prijs
f 79.50.
Fotograferen is wel heel gemakkelijk
geworden. Iedereen kan het. hoewel
niet altijd goed en mooi, belangwek
kend of afwisselend. Maar in beginsel
heeft de techniek het bijzonder een
voudig gemaakt. En achter die een
voud schuuilt juist een omvangrijke en
ingewikkelde techniek. Voor wie daar
meer van wil weten, en er meer mee
wil bereiken, zijn er talloze boeken
over allerlei mogelijkheden. En er is
een boek, waarvan wij veronderstel
len. dat alles er instaat: de Foto- en
Filmencyclopedie van Focus Elsevier.
Een groot en zwaar boek met vijfdui
zend alfabetisch gerangschikte onder
werpen. Over de technieken en procé
dés, de apparaten en hulpmiddelen,
de geschiedenis, de ontwikkeling. Met
artikelen over de vele soorten fotogra
fie: micro en macro, mode, model,
naakt, natuur, kinderen, journalistiek,
landschapp. wetenschappelijk, onder
water, creatief.om maar een greep
te doen. Vol raadgevingen van vak
mensen, die weten hoe het moet en
hoe het fout kan gaan. Er staan meer
dan duuizend foto's en tekeningen in.
als duidelijke en ook wel aansporende
voorbeelden. Het is een rijk boek, wel
een flinke uitgave ineens, maar dan
ook een bezit voor jaren. Dat was
Elseviers in 1959 verschenen Encyclo
pedie oor vFotografie en Cinemato-
kkjgrafie oo. maar de ontwieling
uitave heel wat aanevuld en blje-kkkk
pedie voor Fotografie en Cinemato
grafie- ook, maar de ontwikkeling
stond niet stil. Er moest in de nieuwe
uitgave heel wat aangevuld en bijge
werkt worden. Redacteuren Paul Hey-
se, Dick Boer, dr. L. Roosens en
tientallen deskundige medewerkers
zorgden dat het tot 1972 weer bij is.
Bladerend en lezend en zoekend naar
wat ik vinden wou en dan ook
vond viel het me op dat de inlich
tingen over het algemeen duidelijk
werden gegeven. En voldeden. Voor
wie dan nog meer wil lezen over een
bepaald onderwerp is er achterin een
uitvoerige literatuurlijst. Er kan in
zo'n encyclopedie tenslotte niet meer
staan dan de pagina's bevatten kun
nen.
B. H.
Samuel Doctorian
ment wist ik dat ik dat zou word
Drie weken later zat ik in Beirut'.
Centra
Doctorian heeft in de Arabische 1 J,
den de beschikking over een aanj
zgn evangelisatie-centra, waar e n
zich vooral met de nazorg bezig hoi j,
van degenen die tot geloof in Chip
tus zijn gekomen. Al op zestienjai j
leeftijd was hij overtuigd van i j.
roeping voor Jordanië, Libanon, F
zië, Griekenland en andere in
bijbel voorkomende landen. Hij grol
de op in Jeruzalem, volgde een opi 1
ding aan de theologische school «J
de Church of the Nazarene in Scï
land en werkte een jaar in Ierland 1
voorganger van die kerk. Daarna
gon het reizen als evangelist ei
1961 ging de Bijbellandzending i J
start. Hij wist zich te verzekeren v a
de medewerking van een internafn
naai comité.
Doctorian heeft enkele boekjes
schreven, waaronder zijn biografie,
vier talen (sinds kort ook in IK
Nederlands) verschijnt het blad i d
de Bijbellandzending. dat 'De Evai u
list' heet. De organisatie legt er
nadruk op zich interdenominaal,
terraciaal en internationaal te wil K
opstellen. Voorzitter van het comité
Nederland is drs. P. H. Guthmfsl
Gerbrandystraat 6, Maarssen (U).
Ook in het aanhangsel bij het verl
van Kain blijkt dat de schrijver g
moeite heeft met het feit dat er m
mensen zijn. Kain trouwt, heeft
meenschap met 'zijn vrouw', en all
nieuwsgierige, betweterige men
kunnen na zoveel eeuwen nog
vraag herhalen: waar haalde Kain
vrouw vandaan? Het doet niet
zake. Kains geslacht gaat verder,
zijn oeroude mededelingen over n
sen die geleefd hebben. In het vij
geslacht blijkt Lamech een bruut
zijn. een heetgebakerd heer. die
nodig oordeelt om voor zijn vroui
de grote wreker uit te hangen. M
is er niet uit op te maken. Z'n
beoefenen, in onze ogen, missch
niet in die van de schrijver, dat is
de vraag, eerzame beroepen uit. Ei
een herder, een nomade bij, een m
kant en een smid. En dan vraagt n
zich af waarom we ook moeten wc
waarom ze nog een zuster hadd
'En de zuster van Tubal-Kain i
Naëma'. Haar naam heeft te mal
met begrippen als goed, aangenai
welluidend, melodieus. Meer w
we niet van haar. Dit is het enige,
wraakzuchtige vader, nijvere bro
en dan zij. Naama, de melodiei
Waarom, wie zal het zeggen? On
doeld of toch bedoeld klinkt h
naam verder door alle eeuwen he
Goed of kwaad, geen van beide wo
van haar gezegd. Ze staat er in, da:
het enige. Een mooie naam. Missch
gegeven door 'n moeder die gewei
blij was met dit meisje. Ook h
weer een open verhaal. Een verh
dat slechts uit één naam bestaat.
niet anoniem, maar meer ook niet
het boek van God. Voldoende v
alle eeuwigheid? Wil het verhaal
zeggen? En de zuster van Tubal-K
was Naëma. De kinderen van Zi
een smid en een onbekend geblfl
vrouw. Of is het de bedoeling
alleen maar te zeggen: het heeft i
hier allemaal afgespeeld. Het is gi
sprookje. Het is onze mensengesd
denis, ten oosten van Eden. Oo
Gods ogen. God ziet ons tot in ve
geslachten. (Genesis 4. 17-24).