Topsportprestaties relativeren' Voorbereiding volleybalploeg niet zonder tegenslagen 'Medaille-hysterie maakt het met plezier sport bedrijven onmogelijk' i]|OUW /KWARTET ZATERDAG 29 JULI 1972 Sport Tl» KIS STERDAM Een grootdeels glooiend, gemillimeterd stuk grond, de verspreide groepjes hoger groen staan de bomen dicht bij el- it om de lage betonbouw zo slim mogelijk aan het oog te onttrek- 1. Strakke asfaltwegen slingeren zich een weg. Daartussen een ipe kuil. Op de bodem gras en een rode baan van een voor mensen steeds hoger, verder en sneller willen allang niet meer zo revo- ionaire kunststof. In zijn soort wél de enige in Nederland. En op sombere woensdagavond, onder wolken die niet niet verder ko- dan de dreiging van een regen van jewelste, wijken dan ook paar handen vol atleten uit naar die vrijwel windstille kuip. IMIETEN LS DOEL INLOOS lor Hans Schmit du titi het volgens de laatste normen ;tu cultiveerde complex, dat de naam d tionaal Sportcentrum Papendal fkreeg. moet met een zinloze anding in zicht dan eindelijk de ige en zware arbeid worden gehono- -an rd. Moet worden afgerekend met fracties van een seconde die al via snden de investeringen van hun aat eindelijke doel, het Olympische est van de jeugd van de wereld in ichen, scheiden. Wat ook de oor- Ie van die scheiding moge zijn (te ïl' enge eisen vooral blessures, tegen- gen of desnoods overschatting van eigen krachten), de Olympische ht kan en mag niet tevergeefs blij- i. Atletiek-Unie helpt ijverig mee, zo td en zo kwaad als dat kan. Dat B' ekent dat officials zich met de k in de hand in het gras tegen de ile helling neerzetten, aan die kant i de baan waar de jury-trap nu net t staat, alleen om de weinige wind meer uit te bannen, dat betekent dat het hele gezelschap zich even •r weer een masse naar de andere t beweegt om ook daar weer ver te discussiëren over de juiste stand rin de klokken zijn blijven stil- Dat betekent ook dat atleten ireken wie wie zal trekken, wie na iel meter uit de baan zal stappen dat heeft ook te maken met de hoop dat, zoals ook in Oost opa wel zou gebeuren, dankzij de dgestopte tijden en de verschillen rin wel eens een fractie van een inde zou kunnen worden 'gesmok- schappen in Helsinki. Daar echter bleek dat er nog wel wat verschil bestaat tussen wedstrijden waarin je naar toptijden wordt getrokken, zon der zorgen, alles keurig geregeld, en wedstrijden waarin je niet alleen te gen jezelf, maar ook tegen andere moet knokken, moet duwen, positie moet kiezen, het juiste moment moet aanvoelen. De reactie was bitter: voor München werd voor eens en voor altijd met Papendal afgerekend. Internationale wedstrijden met een sterke bezetting moesten het decor vormen waarin prestaties werden geleverd en die prestaties moesten, om in München te komen, van een uitzonderlijk niveau zijn. De KNAU dreigde het kind met het badwater weg te spoelen en het NOC nam die gedachte waarbij Ilja Keizer (links) en Berny Boxem slaagden 'in de beschutte atletiekkuip van Papendal in hun jacht op de Olympische limiet. Volgende maand komt het tweetal in München op de 1500 m. uit. Anderen, zoals Bram Wassenaar en Haico Scharn, wachten nog steeds en kunnen slechts op de Spelen hopen. uit het omlaghalen van limieten cn het organiseren van collectie jachtpar tijen op Papendal waar hazen in over vloed zijn cn waar je maar aan te leggen hebt. Als dat belangenbeharti ging zou zijn, zou de zwem bond zo ongeveer de slechtste sportbond in Nederland zijn. Want die voert een oen reddende hand uit. Jef Hensgens bijvoorbeeld haalde de eis op de 800 meter niet, maar hij mocht zijn jacht op de scherpe 1.46.5 toch voortijdig staken. Berny Boxem daarentegen kwam onder barre omstandigheden in de buurt van de eis, gaf blijk van de mentaliteit waarom werd gevraagd, den dat de Spelen in de eerste plaats een feest van vrolijkheid en plezier, ongedwongenheid en verbroedering zijn? München moet toch een rust plaats worden in een onvolmaakte wereld, waarin mensen aan de wille keurige goedertierenheid van anderen die toevallig meer macht hebben zijn overgeleverd, waarin ongelijkheid in stand wordt gehouden en uitgebuit en waarin concurrentie een onontkoom bare dwang is? botsing est en koddig een triest en tegelijk ook dig decor. Koddig door de ernst de onvolkomenheid waarmee alles afspeelt -triest omdat de ellende irtegen op Papendal wordt gewor- juist indirect zijn oorzaak op elfde Papendal vindt. Toen het iplex gereed was, juichte de Ne- landse atletiekwereld en met be- p van de NOS vertoonde na een tal wedstrijden de smalle atletiek- reeds een verrassende progressie, gevolg was dat een ongewoon rangrijk gezelschap zich mocht op- ken voor de Europese kampioen- geen rekening werd gehouden met menselijke aspecten en evenmin werd gelet op atleten in ontwikkeling, hun toekomst en de aanslag op hun moti- vatte grotendeels over. Was boven dien de stemming waarin de limieten werden opgesteld al geenszins de ge schikte, van enige harmonie was even min sprake. De 17 meter bijvoorbeeld waarvoor kogelstootster Els van Noorduyn zich gesteld zag, dissoneert sterk met de eis van 3 minuten 39.5 seconden voor de 1500 meter-lopers Bram Wassenaar en Haico Scharn. Het is de atletiek-unie door de eigen leden uiterst kwalijk genomen een dergelijk scherpe voordracht bij het NOC in te leveren. Een trap na, zo heette het, van een bond, die de belangen van zijn eigen atleten niet behartigt maar verkwanselt. Je moet immers zoveel mogelijk je mensen tegemoet komen en ze zo goed moge lijk afschilderen? Een retorische vraag die maar al te graag met een volmondig ja wordt beantwoord. Toch bestaat belangen-behartiging geenszins maand voor de Spelen nog eens con troletijden in, die aanzienlijk scherper blijken te zijn dan eerder gevraagde eisen. Werkelijke belangenbehartiging is dan ook iets anders die heeft te maken met opvang, met begeleiding, met uitzending naar het buitenland, met duidelijkheid, met communicatie, met visie, met doortastendheid. Op deze terreinen loopt de KNAU achter op bijvoorbeeld de zwembond. Hoewel het uitzoeken van buitenlandse wedstrijden (dankzij het geld van het NOC) dit jaar wel succes heeft ge bracht. Denk aan Wilma van Gooi, denk aan Jos Hermens. goedig Het gevoel van onbehagen richt zich echter niet alleen op de wijze waarop de limieten zijn opgesteld, maar ook op de wijze waarop ze worden gehan teerd. Want toen met een verbitterd gevaar de stop uit het bad werd getrokken, staken de Olympische keu zeheren met een goedig gebaar alsnog maar werd pas afgevaardigd toen zij op 't zo geminachte Papendal 'n nationaal record liep. Een ander verhaal is dat van Bram Wassenaar en Haico Scharn, die elkaar nu al maanden op de .hielen zitten in de vele plaatsen waar zij samen hun 'geluk' proberen. Buitenlanders die mindère tijden heb ben gerealiseerd, worden uitgezonden zij moeten doorgaan, met alleen een hart vol hoop dat hun 3 minuten 39.7 seconden van woensdag nog tijdig genade zal kunnen vinden. Dat accentueert op bedroevende wijze de zinloosheid van limieten als doel op zichzelf. Wat is ééntiende van een seconde"? Op de 100 meter meer dan op de 1500 meter, dat wel. Maar waarom moet de strijd om dat ene stukje lichaam meer of minder over de eindstreep ontaarden in een barre jacht waarin de hoop op genade de atleet tot het laatst overeind moet houden? De Spelen zijn geen speeltuin, houdt het NOC ons voor. Maar wordt niet vanuit München de wereld voorgehou- Vcrgeet het maar. München wordt een keihard gevecht waarin de onge lijkheid en de concurrentie in hun eenvoudigste vorm aan de wereld worden getoond cn waarin maatschap pelijke systemen botsen. Het succes van die systemen wordt afgemeten, zoals reis-miljonair Josef Neckermann van de Sporthilfe onverbloemd toe geeft. aan de hoeveelheid metaal die de atleten uit het vuur slepen. En de atleten zelf voelen zich bij die taak uitverkorenen een enkele kriti sche atleet als de Westduitse horden loper Rainer Schubert ('Door de me daille-hysterie is het onmogelijk nog zoals vroeger de sport met plezier te bedrijven. En: 'Ik weiger in het stadi on aan de strijd tussen de systemen deel te nemen. Ik verheug me erover dat ik geen kans heb een medaille te veroveren. Atleten worden tot een aanhangsel van medailles geredu ceerd') uitgezonderd. Wie niet tot die uitverkorenen be hoort, probeert daar alsnog bij te komen. Berustend, wachtend, hopend buiten de baan vechtend op de baan. Misschien is dat wel het meest droeve aspect van een avondje «limie ten jagen op Papendal. Dor Gerrit den Ambtman 'RECHT Anke Rijnders zélf eft een opmerkelijke keus ge lakt uit de honderden artike- i. die inmiddels over haar zijn rschenen. Tijdens haar censu- rende activiteiten oordeelde de •jarige zwemster twee vette antekoppen sprekend genoeg or een centrale plaats in haar ikboek. Ze heeft ze keurig ast elkaar geplakt: 'Anke Rijn- rs koningin van Overbosch' en: oke Rijnders onttroond'. De iropees recordhoudster op de 0 meter vrije slag weet blijk- ar erg goed. waarmee ze bezig hoe relatief topsport kan zijn. 1 besef dankt zij dan ook voor n groot deel aan haar begelei- fs: haar enthousiaste, maar akzame ouders en trainer out Gerritse. Je Rijnders is ondanks haar prille stijd een vedette in de sportwereld. persoonlijkheid zonder allures, totaan daardoor een willig ob- voor de publiciteitsmedia. De rke belangstelling, die ze onbewust automatisch naar zich toehaalt, *®t haar vader een 'schaduwzijde n de topsport'. De familie Rijnders daar overigens voortreffelijk ad mee. De relativatie van hetgeen, ^nnce ze in het zwembad bezig is, *ft Anke duidelijk van haar ouders ^genomen. Jan Rijnders (47) heeft de openingsdag van de Nederland- kampioenschappen in Utrecht dan met gemengde gevoelens de wed- ijden voor kinderen onder twaalf gevolgd. Hij verbaasde zich voor eer het optreden van veel ouders de tribunes. Rijnders: 'Als ik dat allemaal zie, vind ik het toch een beetje angstig. Je moet afstand van iets kunnen ne men en niet als een bezetene de pres taties van jouw kind willen volgen. Een groot aantal ouders en trainers weten vermoedelijk niet, hoe belangrijk het is zo'n kind zo goed mogelijk te begeleiden. En hoeveel moeilijkheden er bij de opening kunnen ontstaan. Zij vergeten, dat het welzijn van het kind bovenaan moet staan'. De ouders van Anke Rijnders hebben van het begin af aan enigszins huive rig op de spotrieve ambities van hun dochter geregeerd. De capaciteiten van trainer-onderwijzer. Wout Gerrit se zijn tenslotte doorslaggevend ge weest. Vader Rijnders: 'Als Wout er niet geweest was, waren we nooit met die topsport begonnen. Dan was Anke als 12-jarige al gestopt'. Wout Gerritse neemt volgens de pen ningmeester van de Amersfoortse Zwem- en Polo Club een deel van de pedagogische begeleiding van de ou ders over. 'We kunnen iets uit onze handen geven, omdat onze ideeën vrij wel parallel lopen'. Rijnders wijst op de noodzaak van een optimaal samen spel tussen vooral de ouders en de trainer, maar wil daarbij ook onmid dellijk de vereniging en de bond betrekken. 'Met de contacten tussen de ouders en de zwembond is in feite pas een begin gemaakt. Een intensie ve samenspraak is de enige manier om excessen in de begeleiding van zeer jonge topsporters te voorkomen. Bondscoördinator Cees de Vos heeft wat dat betreft al veel goed werk gedaan. Maar dat blijkt nog niet vol doende. Het is bijzonder weinig als de ouders niet meer dan één keer per jaar een gesprek met de bond hebben. Het contact is ook nog eenzijdig. De bond roept de ouders alleen bij elkaar als er mededelingen gedaan moeten worden'. JAN RIJNDERS De aspiraties van een jonge topspor ter betekenen vrijwel altijd een niet te voorkomen aanslag op het gezinsle ven. Niet alleen van het kind. maar ook van de ouders worden dagelijks stevige opofferingen geëist. Dc familie Rijnders heeft de problematiek hier van zoveel mogelijk weten te kanalise ren. Een oudere zoon van twintig jaar studeert en woont in Utrecht, waar door dc aandacht sterker op dochter Anke gericht kan worden. Daarom kan mevrouw Rijnders Anke ook 's morgens om half zes naar het zwem bad brengen. Mevrouw Rijnders: 'Als de situa tie in ons gezin niet zo gunstig lag, hadden we aan topsport niet hoeven te denken. Dan was het onverant woord cn onmogelijk geweest'. Waar op haar echtgenoot aanvult, dat An ke zelf bijzonder goed de kunst ver slaat om de aandacht van zich af te leiden. Het gezin Rijnders heeft in deze peri ode prioriteit aan de Olympische Spe len gegeven. Anke is een van de zeer weinige Nederlandse zwemsters die volgende maand in München een kansje op een Olympische medaille bezit. 'De training is nu zodanig opge voerd, dat het normale gezinsleven wat verstoord dreigt te worden'. Tot lich te ontevredenheid van de betrokkenen zelf, overigens: 'Het is maar voor even, maar door het enorme drukke dagprogramma is het ritme helemaal verdwenen. Dat vind ik het grootste bezwaar'. In overleg met de rector van haar school, heeft de familie Rijnders al maanden geleden besloten, dat Anke na het Olympisch festijn de vierde klas over zal doen. Een beslissing, die weinig hindernissen heeft opgewor pen. 'Anke is nog jong genoeg', vindt haar vader, 'maar na München staat de school weer centraal'. *We hechten overigens veel waarde aan het schoolleven. Als er een speci ale avond U, willen wij en Wout Gerritse gewoon dat ze daar naar toe gaaL Daarvoor moet ze de volgende morgen maar een training opofferen. Want ik zou niet graag willen, dat Anke alleen belangstelling voor het /.wemmen zou hebben'. Jan Rijnders constateert ook, dat het topzwemmen een gunstige invloed op de ontwikkeling van de persoonlijk heid van zijn dochter heeft. Hij noemt een 'grote mate van sociale verantwoordelijkheid. een grotere zelfdicipline en ze krijgt een ruime blik buiten dat Amersfoort. Ze kan bijzonder goed relativeren en daar door tegenslagen verwerken. Als top- sportstcr heeft ze een zekere eerzucht. Die kan je niet in een kastje opber gen en tot het weekeinde bewaren. Ook op school profiteert ze daarvan'. Familie Rijnders ervaart dc grote be langstelling van de publiciteits-media vaak als een last van de bekendheid. Rijnders: 'Vooral nu wc midden in de opbouw voor de Spelen zitten en Anke drie keer per dag traint, wordt ze snel uit haar ritme gehaald. Als er een journalist op bezoek komt, moet er vaak een middagtraining vervallen. Ze is ook nog lid van een gezin en heeft daardoor haar sociale verplich tingen. Natuurlijk mag een ouder trots zijn, als een kind prestaties behaalt, op welk gebied ook. Maar die trots mag nooit overslaan in een over dreven drang naar méér. Anke heeft een tamelijk goed gevoel voor wat wel en wat niet kan. Ze laat zich niet gauw overhalen. Ze bekijkt het zelf. En niet alleen bij het zwemmen'. De begeleiding van zeer jonge top sporters dreigt een steeds lastiger pro bleem te worden. Ook op medisch gebied. 'Ik vind het beangstigend dat een controle-apparaat als de fietsergo- nbruilt wordt om te ontdek ken hoever een zwemster nog kan gaan. wat ze nog over heeft. Vooral omdat die hele topsport zo relatief is. De studie en de gezondheid zijn toch veel belangrijker? Over twee jaar kent niemand Anke Rijnders meer', zegt haar moeder, die onlangs in een Italiaanse krant las over 'Anke Rijn ders. de meest sympathieke Neder landse zwemster'. 'Zoiets vind ik veel fijner dan een Europees record', bekent zij. Van onze volleybalmedewerker AMSTERDAM 'Het wordt een moeilijke zaak', verzuchtte volley- balcoach Johan van der Haar het afgelopen weekeinde na afloop van de serie wedstrijden tegen Zuid Korea. 'Je rekent op de vol ledige ploeg, maar de belangrijk ste spelers mis je. Dit heeft zo geen enkele zin'. Dat geen zin heeft dan betrekking op de voorbereidingen van het volleybal team op het kwalificatietoernooi voor de Olympische Spelen van München. Van 3 tot en met 12 augustus wordt in Frankrijk door zestien ploegen uit gemaakt wie voor de twee nog overge bleven plaatsen in het Olympisch toernooi in aanmerking komen. Acht jaar geleden stond de volleybal- ploeg voor dezelfde opgave. Het werd gehaald, ondanks een absurde eis van het NOC, Dc internationale volleybal- bond had de Nederlandse ploeg in februari 1964 al candidaat gesteld, nadat in Brussel in een heroisch ge vecht medecandidaat Italië met 3-2 was verslagen. 'We zijn er niet tevre den mee', stelde toen het NOC bij monde van de heer Paulen. 'We vin den de afvaardiging pas gerechtvaar digd als de Nederlandse ploeg het predikaat West-Europees kampioen waardig is'. Wat de NeVoBo destijds ook probeer de. in een driedaags toernooi in april 1964 moest de ploeg van de toenmali ge coach Henk Blok zich in Hengelo waar maken. Ondanks allerlei interne strubbelingen vlak voor de laatste dag van het toernooi kreeg Dinco van der Stoep de mededeling dat hij vijf maanden geschorst was werd de reis naar Tokio toen gehaald. Ook in Mexico had het Nederlandse volleybal vertegenwoordigd kunnen zijn. Financiële overwegingen weer hielden het bestuur van de NeVoBo echter van waarmaken van de afvaar diging. Die financiën spelen nu bijna geen rol. Evenmin het wel of geen West-Europees kampioen zijn. De Ne derlandse ploeg moet zich nu gewoon plaatsen. Dat kan in twee etappes gebeuren. De ploeg van Van der Haar gaat eerst naar Perpignan. Naast Mag- dagascar en Taiwan, van beide landen is maar weinig bekend, treft de Oran- jeploeg daar als voornaamste tegen stander België aan. 'De Belgen heb ben zich enorm goed voorbereid', al dus Van der Haar, die na de Olympi sche Spelen als bondscoach plaats maakt voor een Tsjechoslowaakse trai ner. 'Naast diverse voorbereidingen hebben ze een serie wedstrijden tegen Frankrijk gespeeld. De eerste twee gingen voor de Belgen verloren, daar na wonnen ze steeds. De Belgen ma ken nu een veertiendaagse stage in Tsjechoslowakije door'. Het klinkt allemaal wat bitter uit de mond van de bondscoach. 'Wat wil je. Je rekent in de drie wedstrijden te gen Zuid Korea op een volledige ploeg. Het blijkt echter, dat een aan tal spelers nog zo hoog nodig met vakantie moet. Het enige voordeel is nu, dat een jongen als Henry Scholten zich waar kan maken. Dat geeft weer wat moed voor dc toekomst'. En Van der Haar verder: 'Acht jaar geleden lagen die verhoudingen allemaal an ders. Het was toen echt amateuris tisch. De verhoudingen in het natio nale team worden nu bepaald door de grote twee: Blokkeer cn het Amster damse AMVJ. De twee ploegen ook, die het meest geprofiteerd hebben van de nieuwe sponsorregeling in de NeVoBo. De veel professionelere aan pak en het veelvuldiger internationa le contact dat daaruit onstond, heb ben het Nederlandse volleybal aan de top internationaal veel sterker ge maakt. Het beste bewijs leverde daar van AMVJ, dat er als eerste Neder landse ploeg in slaagde bij de laatste vier in de Europa Cupstrijd te komen en beslag wist te leggen op de tweede plaats. Bovendien bouwden de Am sterdammers in een later stadium zich de beste West-Europese clubploeg. Het was misschien logisch geweest de gehele AMVJ-formatie bij de selectie te voegen. Er zijn echter overwegin gen dit niet te doen. 'Zowel Rein de Wit als Thieu de Jager hebben wel eens hun kans gehad. 'We weten', al dus van der Haar. 'dat De Wit zich in het hele jaar dat hij bij de landskam pioenen heeft gespeeld, goed heeft aangepast. Hij mist echter net de topklasse. De Jager is al meer in de selectieploeg geweest. Er blijken ech ter beteren te zijn. Bovendien speelt hun leeftijd ook een rol'. In tegenstelling tot Tokio is er nu bepaald geen sprake van een jonge ploeg. Van de Tokio-ploeg, die toen een achtste plaats in de wacht wist te slepen, zijn nu na acht jaar, zelfs nog vier spelers over: Joop TinkhofFrank Constandse. Jurrien Kooien en Jac ques de Vink. Bij de andere spelers lopen er ook enkelen, die wanneer de reis gehaald wordt, beslist de volgen de Spelen niet meer zullen halen. Een belangrijk onderdeel van de voor bereidingen is de begeleiding geweest voor een niet onbelangrijke gedeelte het gevolg van andere opvattingen. Voor een aantal studenten in de Ne derlandse ploeg is de zomer vaak een tijd, dat er wat geld verdiend kan worden. De NeVoBo heeft dat onder meer kunnen oplossen door bijvoor beeld Frank Constandse en Jacques de Vink endge tijd op het onderbceettc bondsbureau te laten werken. Ook voor de vacantiegangers Kooien, Veld huis, Valkenburg, Jansen en Trompet ter is gezorgd. Tijdens hun vacantie in Spanje heeft de bond hen voldoen de geld meegegeven eon zaaltje te huren, SOd&t nu n vooral conditioneel niet teveel achter behoefde te raken. JOHAN VAN DER HAAR Onverschillig of dc reis naar München wel of niet gehaald wordt naast Nederland zijn ook Roemenië en Polen serieuze gegadigden voor de twee open plaatsen zal er na de spelen in München ccn nieuw Neder lands team opgebouwd moeten wor den. Jurrien Kooien, die de nationale B-ploeg traint, zal er na volgend jaar beslist mee stoppen. Ook al om die reden ziet de NeVoBo bijvoorbeeld meer heil in het selecteren van de tegen Zuid-Korea zich goed aanpassen de Henry Scholten. De Dcventenaar speelde tot vorig seizoen bij de ooste lijke hoofdklasser Isala. maar heeft zich aangemeld bij AMVJ in Amster dam. Ondanks zijn nog maar 21 jaren paste hij zich bijzonder goed in de ploeg aan en viel op door zijn sprong kracht. 'Wc hebben veel meer aan belovende jeugd. Daar moet het toe- korastbeleid op gericht worden', zegt Van der Haar. En dan volgt: 'Voorlo pig richten we het oog echter op Perpignan. Komende week houden we met alle spelers een trainingsstage in Perpignan. De mensen die nu met vakantie in Spanje zijn geweest, rei zen daar rechtstreeks naar toe'. De volleybalselectie, die zich op het kwalificatietoernooi in Frankrijk voprbereidde met uiterst rechts o.a. Jacques de Vink, een speler die er in 1964 in Tokio ook reeds bij was.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 15