[n kabinet heeft altijd
caballero filter
il een conflict bestaan van goeden huize
Stichting vecht voor
Friese kerkbezit
iutopoetsmiddelen
leschermen lak niet
Babyolifant helpt mee
'Mooiste show ter
wereld komt
naar Nederland'
25/1.75
anders
dan andere
filters
Drie Nederlanders
komen om in
buitenlands verkeer
Het weer
Op het ogenblik drieduizend donateurs
OLTP/KWARTET DONDERDAG 27 JULI 1972
Ilimtcnlniid T:i K5
ocrsimi en De Brauw ran begin af aan tegenstanders
(ADVERTENTIE)
n onze parlementsredaktie
;N HAAG In het kabinet-Biesheuvel, waarvan de leden vorige week hun zetels beschikbaar heb-
in gesteld, heeft voortdurend een conflict bestaan. Tegenover elkaar stonden met name de ARP-
inister van sociale zaken Boersma en zijn DS'70-collega De Brauw van wetenschapsbeleid. Het ging
t het loon- en prijsbeleid. Minister Boersma heeft dit in een interview voor de AVRO-radio verteld.
lussen speelt het conflict over de
len en prijzen ook steeds sterker
aen de vier of vijf partijen, waarop
nieuwe kabinet-Biesheuvel zou
leten steunen. Op grond van deze
itroversen is een overeenstemming
ct DS'70 moeilijk haalbaar. DS"70
in een nieuw gesprek stellig weer
ndringen op vooral een loonmaatre-
Lijmen van het kabinet lijkt dus
achtloos.
minister van sociale zaken verweet
het interview zijn afgetreden colle-
De Brauw een 'grenzeloze naïvi-
it' 'lk kan me niet voorstellen, dat
nand met enig verstand van de
rkelijkheid. ook in de sfeer van de
ciale werkelijkheid kan denken, dat
t ingrijpen op die manier een op
sins van de problemen zou zijn',
ft bleek, dat minister Boersma zich
oral ergerde aan de eenvoud
larop een man als De Brauw in het
ibinet praatte over het oplossen van
e problemen door een loonmaatregel
te kondigen. Want, aldus minister
ersma, het ging hem in hoofdzaak
er de lonen en dan ook nog over de
frlónen.
ritiek op Wiegel
glister Boersma keerde zich verder
1 tegen uitlatingen van VVD-fractie-
ider Wiegel en een bevestiging
an an van oud-collega De Brauw,
t er inderdaad geen ruimte is voor
éle loonstijgingen in het volgend
Iets dergelijks zou volgenS~"TTe
d-minister worden aangekondigd in
miljoenennota. ',/ii
nor dergelijke uitlatingen wordt het
ibticl t^sspB regering
bedrijfsleycp,.bestaat, doorkruist,
irdt er \yhntVo*Rven gezaaid en
Üt'diréMtfmè 6gf een sociaal contract
i'vertbouwen, dat tijdens het ge
eft' begint te groeien, wordt door
fgelijke uitlatingen ondermijnd, al-
is het verwijt van minister Boersma
n zijn oudcollega De Brauw en
VD-fractieleider Wiegel,
minister was het niet eens met
NKV, dat een sociaal contract
ieen afgesloten kan worden met een
ülitiek volwaardig, kabinet. Onver-
ülli.g welk soort ploeg ministers er
zit. afspraken zijn nodig voor half
tobcr met het oog op de eerste
's die in november en december
irden afgesloten.
t in het kabinet slepende conflict
jkt ook uit de brief van de heer De
rauw aan mr. Biesheuvel, waarin hij
n aftreden motiveert. De heer De
[rauw herinnert eraan, dat hij vanaf
et najaar 1971 heeft aangedrongen
ingrijpen door de overheid.
•eds op 11 juni. zo blijkt uit deze
•ief, verwierp de meerderheid van
ministerraad het voorstel van oud-
inister De Brauw om te besluiten
ingrijpen door de overheid. Deze
figering van zijn verzoek en deze
ederlaag op een essentieel punt was
jor de heer De Brauw toen nog geen
den tot aftreden. Dat gebeurde op
juli. toen de meerderheid van de
inisterraad de begroting voor weten-
hapsbeleid, waarop volgens de heer
Drs. J. Boersma
De Brauw te veel was bezuinigd, toch
aanvaardde.
Het conflict in het kabinet-Biesheuvel
is nu ook duidelijk in deze fase van
de kabinetsformatie bij de politieke
partijen te bespeuren. De fractie van
de ARP toonde zich unaniem zeer
gereserveerd "tegenover het streven
van de VVD en CHU het oude ka
binet te reconstrueren. Duidelijk doe
lend op het conflict in het kabinet zei
Jhr. Mr. M. L. de Brauw
mr. Aantjes dat een hernieuwd ge
sprek met DS70 het risico oproept,
dat de ene breuk, die wordt geheeld
weer een andere breuk doet ontstaan.
In ieder geval zal de ARP voorwaar
den stellen aan DS70. De mogelijk
heid van het sluiten van een sociaal
contract mag geen moment in gevaar
komen. De ARP wenst van DS'70
klaarheid over het loon- en prijsbeleid.
Anders zal het toekomstig kabinet
an een verslaggever"
EN HAAG Het behandelen van
ito's met gecombineerde 'vfóëibare
itopoetsmiddelen heeft geen ">ain
tanneer het er om gaat de lak té
eschermen. De oudbaarheid van de
aslaag is daarvoor veel te gering,
ot deze conclusie zijn de ANWB en
e consumentenbond gekomen na een
ezamenlijk onderzoek naar de kwali-.
it en de bruikbaarheid van 21 be
ende vloeibare autopoetsmiddelen,
e opschriften op de bussen met deze
jetsmiddelen spreken in de regel
an een drieledig doel. Het produkt
du een glanzende, reinigende en be-
ihermende werking hebben. De orga-
isaties hebben echter geconstateerd
slechts aan twee beloftes werd
foldaan: de auto wordt inderdaad
Ichoner en glanzender, maar de water-
(fstotenclheid van de waslaag van de
nderzochte produkten die de nodige
bescherming moet bieden, was door-
taans snel verdwenen,
bleken verschillende mer
een vrij ernstige slijpende wer
op de autolak uit te oefenen. De
bij de diverse poets
per 100 cc liepen uiteen van
tot "2.95.
rApVERTENUE
[iiitjehorn26 juli 1972:
Schrik in de benen
door kuitenflikker.
Dorpelingen uit- Tuitje-
sloeg de schrik in de
benen, toen zij 's avonds op
'n eenzame landweg een man
rare sprongen zagen maken.
Toen de politie ter plek
ke een onderzoek instelde,
fond zij alleen een man die
fris en monter probeerde de
kuitenflikker onder de knie
te krijgen.
Bij navraag werd duide
lijk dat de man een groene
bus met Deocologne Extra
Dry gekocht had voor de
somma van 3.75. En dat deze
nieuwe droge deodorant van
4711 hem zo droog en fris
hield, (ook verkrijgbaar in
grote bus voor 5.50).
Artis krijgt niet alleen een nieuw bercnverblijf. ook de olifantcnverblijvcn
worden gemoderniseerd. Een baby-olifantje mocht de hekken van het oude
verblijf verwijderen. Als dank kreeg hij een stuk brood Aan de vice-voorzitter
van het comité 'Prins Bemhard 60 jaar', de heer C. L. H. Fock. Het comité
zorgt voor de financiën.
niet geloofwaardig zijn voor het be
drijfsleven.
Fractieleider Berger van DS'70 sugge
reert in zijn advies aan de koningin
het herstel van het vijf-partijenkabi
net. Drs. Tilanus, fractieleider van de
CH,U ziet hierin een toegesproken
hand. die, zo verklaarde hij, 'men als
christen toch niet kan weigeren'. ARP
en KVP verzetten zich niet tegen een
onderzoek naar de mogelijkheid van
het lijmen van het kabinet. Maar mr.
Aantjes liet duidelijk merken, gezien
het al zo lang durende conflict over de
lonen en prijzen, geen heil te zien in
een lijmpoging.
Formate.ur Biesheuvel is niet enthou
siast over hersted van de coalitie.
Deze week zei hij tenminste 'verrast'
te zijn door het advies A'an de heer
Berger en de formateur maakte niet
de indruk dat hij deze verrassing
aangenaam vond. ARP en KVP ver
zetten zich niet tegen een onderzoek
naar de mogelijkheid van het lijmen
van het kabinet. Maar mr. Aantjes
liet duidelijk merken, gezien het al
zo lang durende conflict over de lo
nen en prijzen, geen heil te zien in
een lijmpoging.
Van een onzer verslaggeefsters
ROTTERDAM In het sportpaleis
Ahoy' gaat \'an 13 tot en met 24
september de 'mooiste show ter we
reld voor de gehele familie' draaien:
'Disney on parade.'
De makers, die de show deze niet
bepaald bescheiden betiteling meega
ven, zijn er van overtuigd dal binnen
korte tijd ook Europa aan de voeten
zal liggen van de tot leven gebrachte
Mickey Mouse. Goofy, Pluto, Donald
Duck en Alice. In Amerika, Canada
en Australië namelijk vieren zij al
jarenlang triomf op triomf.
Rotterdam zal de eerste plaats op het
Europese vasteland zijn waar de show
woYdt gebracht. Londen beleeft don
derdag 27 juli de Europese première.
Na Rotterdam is Groningen aan de
beurt. Daarna vertrekt het 150 man
tellende gezelschap naar Berlijn,
Duitsland, Frankrijk, België, Zwitser
land, Finland en Scandinavië.
Disney on parade is een produktie
van Narwal, een gezamenlijke onder
neming van Wall Disney productions
en de national broadcasting company
enterprises in Amerika. In de show
komen twee en een half uur vele
bekende stripfiguren van Disney op
het toneel, waar zij dansen, zingen,
zweven, springen, acrobatiek bedrij
ven, goochelen en meer wonderbaar
lijke zaken verrichten. Tussen de be
drijven door worden flitsen uit teken
films vertoond.
Het idee voor Disney on parade werd
in 1968 m Amerika geboren. Eind
1968 ging de show in Chicago in
première. Ongeveer tien miljoen men
sen hebben tot dusver de voorstellin
gen in de VS bezocht. Voortdurend
reizen twee gezelschappen die een
volkomen identiek programma bren
gen de staten af.
Voor Europa werd het programma
enigszins aangepast: de hier niet be
kende figuren \-an Disney werden
weggelaten, andere striphelden kregen
meer aandacht. Voor de cast werden
Europeanen gevraagd, uit Nederland
spelen vijf meisjes mee. Een ervan
Cornel Wijker, 22 jaar, uit IJmuiden,
speelt de rol van Alice (in Wonder
land).
Ed. Laurens Continental
Van een verslaggever
BORDEAUX Bij een verkeersonge
luk in het gebied van Bordeaux heb
ben dinsdagavond drie personen, on
der wie een Nederlands echtpaar, de
dood gevonden. Volgens het persbu
reau zijn de Nederlandse slachtoffers
de heer en mevrouw R. Berg, respec
tievelijk 44 en 36 jaar, uit Delft. Zij
reden met hun auto In Cissac toen
een tegemoetkomende wagen onder
gevaarlijk omstandigheden inhaalde
en op hun wagen botste.
De 61-jarige mevrouw Margerita Hem-
tenius uit Den Haag is dindag in
Canada omgekomen toen de auto waar
in zij reed verongelukte op een glad
de weg ten noorden van Montrbal.
Haar man, 78 jaar, werd ernstig ge
wond opgenomen in het ziekenhuis.
Het echtpaar was in Canada met va-
cantie.
Hoog en droog
Van onze weerkundige medewerker
Het is gisteren vooral in het noorden
een onaangename dag geweest. Er
stond een harde noordwester, die koe
le lucht aanvoerde en bovendien en
kele buien. Om vier uur 's middags
varieerden de temperaturen in Neder
land van 15 graden op Schiphol tot IS
graden in de Limburgse heuvelen,
wat duidelijk te laag voor de tijd van
het jaar was.
Het zal misschien verwondering ge
wekt hebben dat zoiets onzomers kon
gebeuren bij een constant stijgende
barometer. De zaak was echter, dat
weliswaar de Uichtdruk in Westeuro
pa flink steeg, maar dat een depressie
boven Zuid-Scandina vië veranderde
weinig van plaats en bovendien
weinig minder diep werd. Om zeven
uur gisteravond werd als laagste
kerndruk nog altijd 1011 millibar ge
meten en wel door het station Olands
Norra Uddc. op het eiland O land voor
de zuidoostkust van Zweden tegenover
BEWOIKINO
MIN. TEMP.
WINDRICHTING
Van onze correspondent
LEEUWARDEN De stichting Wide Fryske Tsjerken', die nog niet zo lang ge
leden werd opgericht om oude Friese kerken te redden en zo mogelijk een nieuwe
bestemming \e geven, heeft al drieduizend donateurs. Van die zijde van het publiek
is de belangstelling dus groot. Maar niet minder groot blijkt in het korte bestaan
van de stichting reeds de behoefte aan daadwerkelijke hulp te zijn. Het staat cr
met een deel van het Friese kerkbezit niet zo best voor en in verschillende gevallen
zal snelle hulp geboden zijn.
Daarvoor is veel geld nodig en
hoewgl de verschillende over
heden flink meewerken kan
niet alles tegelijk worden aan
gepakt.
Eén van de eerste aanwinsten
van de stichting, de hervorm
de kerk van Genum, is een
bezit dat al vast veel zorgen
met zich meebrengt. Het ge
bouw gaat steeds meer voor
over hellen en een scheur in
één van de muren wordt zien
derogen breder.
De toren zakt langzaam maar
zeker door en het is de vraag
of hij niet zal instorten eer
(over drie jaar, als de subsi
dies beschikbaar komen) met
de restauratie kan worden be
gonnen. Desnoods zal de toren
eerst gestut worden. De Sne-
ker architect Van der Molen
is inmiddels bezig met het
restauratieplan.
Dezer dagen zijn de wrakke
kerk en toren ten overstaan
van notaris mr. K. de Vries te
Dokkum officieel aan de stich
ting overgedragen. Hetzelfde
gebeurde met de hervormde
kerk van Lichtaard. Prijzig
waren de oude gebouwen niet
meer: vijftig cent per stuk.
Bovendien gaf de kerkvoogdij
voor de beide kerken nog een
afkoopsom van'2000, bestemd
voor het onderhoud. Goed be
doeld, maar in verhouding tdt
het vele dat er aan de beide
kerken moet gebeuren, een
zeer gering bedrag. De iiwen-
tarissen (waaronder een sta
tenbijbel uit 1864) zijn bij de
koop inbegrepen; de beide
kerkhoven en een lijkenhuis
vallen er buiten.
Geschiedenis
De nu door de stichting ver
worven kerken van Genum en
Lichtaard hebben een boeien
de geschiedenis. Sinds lang
vormden ze kerkelijk één ge
meente met die van Reitsum.
Temidden van de talrijke terp
dorpen in het noorden van
Friesland liggen ze in de ge
meente Ferwerderadeel. De
kerk van Genum wordt pas in
de latere middeleeuwen ge
noemd maar aan het kerkge
bouw is te zien dat het in
ieder geval moet zijn ontstaan
vóórdat de baksteen aan het
eind van de twaalfde eeuw als
bouwmateriaal in gebruik
kwam. De noordermuur be
staat grotendeels uit tufsteen
en is versierd met in de ro-
maanse bouwkunst gebruike
lijke spaarvelden, door een
rondboogfries afgesloten.
Waarschijnlijk heeft cr voor
dien een houten kerkje ge
staan.
Eenvoudiger is het kerkje van
Lichtaard, dat met enkele wo
ningen en twee boerderijen
aan de voet van de terprest
eenzaam in het land ligt. Het
is geheel uit grote baksteen
gebouwd. Een tekening uit
1754 geeft het kerkje weer
met een zadeldaktoren, die se
dertdien afgebroken is en ver
vangen door de ingebouwde
toren die thans in het weste
lijke gedeelte van de kerk op
een noord-zuid lopende muur
rust.
Met de kerken van Genum cn
Lichtaard is het aantal, dat de
stichting bezit, thans op drie
gekomen. In november werd
haar de kerk van Augsbuurt in
de gemeente Kollumcrland
overgedragen. Deze kerk is in
1782 gebouwd ter vervanging
van een oudere. Het is dus
zeker niet een van de oudste
Friese kerken, maar ook de
latere kerken hebben hun
charme, o.a. wegens hun land
schappelijke functie.
Er wordt voor deze kerk ook
gewerkt aan een restauratie
plan. De kerken van Genum
cn Lichtaard zullen als musea
worden ingericht. De her
vormde kerk van Blessum, die
de stichting binnenkort ook
hoopt over te nemen, zal als
kerk dienst blijven doen voor
de inter-kerkelijke E 10-groep.
Ook de kerken van Bornwcrd
en Schurenga zullen door de
stichting Aide Fryske Tsjer
ken worden overgenomen.
Klokkestoelen
Overigens wordt niet alleen
aandacht geschonken aan ker
ken, maar ook aan klokkestoe
len, die op verschillende plaat
sen in het Friese land bij
kerkhoven, waar geen kerk
werd gebouwd, zijn verrezen.
Ze zijn zeer karakteristieke
onderdelen van het landschap.
Door de stichting wordt een
onderzoek ingesteld naar de
toestand van do klokkestoelen
in Friesland. De resultaten
zullen in een rapport worden
verwerkt. Aan eigenaren van
klokkestoelen te Donkerbroek,
Nijeholtwolde en Greontcrp
werd advies gegeven omtrent
mogelijke restauratie.
Een tweede onderzoek van de
stichting heeft betrekking op
de eigendomssituatie van de
torens in Friesland. Deze zijn
deels eigendom van de kerk
voogdij, deels van de burger
lijke gemeente, maar het alge
mene beeld is tamelijk ondui
delijk. Ook van dit onderzoek
zullen de resultaten m een
rapport worden verwerkt.
Nog enkele andere activiteiten
van de stichting: er is een
commissie ingesteld die zal ad
viseren over beheer cn herstel
van orgels, ook als deze geen
eigendom van de stichting
zijn. Een andere commissie zal
adviseren inzake beheer en
herstel van torenuurwerken.
Al dit werk ten behoeve van
het Friese kerk en toi^nbezit
vraagt niet alleen geld, maar
ook tijd. De stichting heeft
dan ook nog heel wat mede
werkers. die deze activiteiten
ter harte gaan. nodig. Er zal
in de komende jaren hard
moeten worden gewerkt om
verlies van veel historische
schoonheid te voorkomen.
Kalmar. De depressie bracht tot in
Denemarken vrij veel buien, sommige
met onweer.
Tcrzelfdertijd breidde het maximum
zich terder uit van Zuid-Groenland
tot het Kanaal. Om zeven uur gistera
vond werd nog steeds door Stornowag
op de llebriden de hoogste stand van
1030.7 millibar afgelezen, overeenko
mend met 773 millimeter. Het is voor
ons weliswaar niet uitgesproken gun
stig dat het zwaartepunt van hoge-
druk in de buurt van Schotland ligt.
maar een belangrijk punt is de verde
re uitbreiding van het maximum over
Midden-Scandinavië.
De luchtdruk in het gebied tussen
Trondheim en Bergen is inmiddels tot
boven 1027 millibar gekomen. Pas
wanneer het hoofdkwartier van hoge-
druk boven Scandinavië komt te lig
gen, zijn de vooruitzichten zomerser.
Wc verwachten de komende dagen
een geleidelijk ruimen van de wind
van noord naar noordoost waarbij na
afdaling van de Noorse bergen de
lucht droger is geworden en meer
zonneschijn toelaat.
Zal deze ontwikkeling toegroeien naar
een nieuwe zomerperiode? Wij achten
de kans hierop bepaald niet gering,
liet is op zichzelf al een goed teken
wanneer de natuur het uitgerekend
in de hondsdagenperiode presteert
een liogedrukgebied op te bouwen,
dat vandaag met wolkenvelden scheu
tiger zal zijn dan met zonneschijn
door afplatten en uitspreiden van de
cumuluswolken) maar het blijft op de
meeste plaatsen droog.
Wfc-rrappnrii-n van gisteravond 7 uur. maxi-
mum temperaturen en neerslag van 7 tot 19
bui 17 01.
.Aberdeen zw
31 0. Barcelona half bew 29 0. Berlijn zwaar
brw 2] 0 Bordeaux onbewolkt S0 0. Brunei
Ï;eh bcw 18 0 4. Frankfort zwaar bew 22 0.
enFve rwaar bcw 28 o. Helsinki regen 23 1
Innsbrflck regenbul 20 4 Kopenhagen zwaar
bcw 19 0. Lissabon licht bew 25 0. Londen
licht bew 21 0. Luxemburg half bew 19 0
Madrid half bew 34 0. Malaga onbewolkt 27
n Majorca licht bew 34 0. München regen
22 0 1 Mee half bew 27 0 O*lo zwaar bew
0 2 Parijs half bcw 21 0. kom» licht bew
29 0 Split regen 27 21 Stockholm regen :o
13 Wi n. ii regen 22 1. Zrich licht bew 23 0
Ca«a Blanca geh bew 25 0 Ktanboel onbe-
wolkt 31 o Las Palma* licht bew 24 0 Tel
Aviv half bew 23 0. Tunis half bew 32 0
Hoogwater 29 Juli: Vlmingen la geUJ 3 II
2e getij 15 27. Haringvliet a d Zeezijde 4 49
17 10. Rotterdam oo - 18.02. Scheverungen
4 15 - 14 4n IJmuiden 4 49 - 17.14, Den Hal
der 911 2i 25, Harlingcn 11.25 - 23 51. Delf
zijl 1.13 - 13 21