Op IJsland ideaal
'maanlandschap'
Tram maakt ruimte
voor metro-bouw
Spoorwegen koopt j
Twee Provinciën
8 Dagen
kriskras door
Nederland
muim
Eerste markt
in de hoek
Veel ouderen
in Reeuwijk
Acad. examens
Avondexpositie Haagse
schildersacademie
Lucht(sport)hal in wording
Eiland vol tegenstellingen
Slalom voor
automobilisten
TROUW/KWARTET ZATERDAG 22 Jl'LI 1972
Binnenland DKL8
HOEK VAN HOLLAND Met enig
officieel vertoon zal op dinsdag 25
juli in Hoek van Holland de eerste
marktdag worden gehouden. Voor de
ze gelegenheid zal de directeur van
het marktwezen in Rotterdam, de
heer Rijkee, ook marktwaarts komen.
De markt wordt elke dinsdag gehou
den op de parkeerplaats achter de
Prins Hendrikstraat en zal geopend
zijn van 10 tot 6 uur. Hoewel de
gemeenteraad pas vorige week een
definitieve beslissing nam over de
markt, heeft het marktwezen toch
kans gezien om de oorspronkelijke
datum van 25 juli te handhaven.
REEUWIJK De bevolking van
Reeuwijk met zijn 8350 inwoners telt
vijfentachtig personen in de leeftijd
variërend van 97 tot 82 jaar. De heer
C. P. van der Hoorn, Randenburgse-
weg 20, is met zijn 97 jaar de oudste
inwoners.
Hij wordt gevolgd door de heer B.
van Dijk, Lecksdijk 20, die 93 jaar oud
is. In het jaar 1881 is geboren de heer
C. E. Teekens, Zoutmansweg 44 (90
jaar).
De bevolking telt vervolgens personen
geboren in de jaren: 1882 (twee vrou
wen en twee mannen) 1883 (drie
mannen) 1884 (twee mannen en drie
vrouwen) 1886 (een man en twee
vrouwen) 1887 (drie mannen en twee
vrouwen) 1888 (vijf mannen en drie
vrouwen) 1889 (vier mannen en drie
vrouwen) 1890 zeven mannen en zes
vrouwen.
ADVERTENTIE
Wie 8 dagen lang veel in
ons land wil reizen, is het
voordeligst uit met een
8-daags kriskras-abonne
ment.
M M Kinderen
T m 4 t/m 9 jaar
I Tf Tf b £6ld.
En als extra plussen:
half geld op de inter
lokale bussen;
recht op 't kopen van
voordelige koppeling
kaartjes voor bijna alle
N S-vakantiedagtochten.
NS-identiteitsbewijs of
pasfoto meebrengen.
voordelig uit met NS
UTRECHT Geslaagd voor kand ex sociale
geografie: mej. A M Bos, Wassenaar, F M
VatUant Den Haag; geslaagd voor doet. er
kunstgeschiedenis: mej. F H M Kruimel Den
Haag.
NIJMEGEN Geslaagd voor kand. ex tand
heelkunde: L W de Bruyn Den Haag, mej. A
L Goel Den Haag, J A Goosseus Den Haag.
voordelig uit met NS
karwei 'plat'. Over tegenstellingen
ook nog dit. De totale oppervlakte
van IJsland is 103.000 km2 en er
wonen ongeveer ?00.000 mensen (van
wie 80.000 in Reykjavik), die zo ver
spreid wonen dat er ruim honderd
vliegvelden moesten worden aange
legd, bijna evenveel als het aantal
jaarlijks geconstateerde aardbevingen.
Van IJsland uit voeren de eerste
ontdekkers (Leifur Eriksson) naar
Amerika, bijna vijf eeuwen vóór Co
lumbus. Het is een land met de
oudste democratie ter wereld (Al
thing, 843) en de nieuwste mode
(mini-mini).
IJsland heeft geen leger of lucht
macht, heeft geen politie (behoudens
enkele verkeersagenten in Reykjavik
maar die kent dan ook iedereen bij
naam), en kent geen fooien of lucht
verontreiniging. Bijna alle IJslanders
zijn lid van de evangelische Lutherse
kerk en er zijn slechts duizend rooms-
katholieken. Hun bisschop mgr. H. H.
Frehen is een Nederlander die uit
Limburg komt. Hij rijdt soms een
week om enkele van zijn in eenzaam
heid werkende priesters te bezoeken.
Bezet
Tijdens de tweede wereldoorlog werd
IJsland eerst door de Engelsen en
daarna (in 1941) door de Amerikanen
bezet. Er waren toen meer Ameri
kaanse soldaten dan het gehele inwo
nersaantal bedroeg.
Een vijfde deel van de IJslanders
leeft van de visserij en de export
bestaat voor het grootste deel (97
procent) uit visprodukten (kabeljauw,
haring en vismeel). In vele vissers
plaatsen is de lucht van de visver
werking niet te harden, maar de IJs
landers snuiven deze geur met welbe
hagen op. Zij noemen deze de 'pen-
ningar lykta', de geldgeur
Op IJsland zijn (bijna) geen bomen
en helemaal geen vlinders; wel leven
er 76 verschillende soorten vogels. In
de meren en rivieren is het goed
vissen (zalm en forel), maar men
krijgt een bekeuring als tussen 12 en
3 uur de hengel wordt uitgegooid ('de
vis moet ook lunchen").
Op tal van plaatsen vindt men heetwa-
terbronnen, waarvan de temperatuur
dikwijls de 100 graden Celsius be
reikt. (Een ei is er binnen 5 minuten
gekookt). Die bronnen liggen soms
aan de voet van bergen, die met
sneeuw zijn bedekt. In de plaats Gesir
ligt vanzelfsprekend de grootste spul
ter'. Alle scholen hebben een (warm-
indruk van de wonderen der schep
ping.
Daartoe behoren ook de prachtige wa
tervallen Dettifoss (foss waterval),
die 44 meter en de Gullfoss (de
gouden waterval), die 32 meter hoog
is. Het zijn de mooiste watervallen
van Europa, en ze zijn het minst in
cultuur gebracht. Ze komen zo maar
ergens tussen de enorme lava-velden
tevoorschijn en een souvenir-shop of
een patates-friteskraam zult u er te
vergeefs zoeken.
Men denkt echter wel aan het benut
ten van deze enorme neerstortende
watermassa's.
IJsland komt meer en meer in de
belangstelling van de Europese toe
rist. Die vindt er heel andere dingen
dan in de bekende toeristen! an den en
juist daarom is een bezoek aan dit
land van vorst en vuur aan te beve
len: J. H. Kruizing
Extra plussen:
half geld op de inter
lokale bussen;
recht op 't kopen van
voordelige koppeling
kaartjes voor bijna alle
NS-vakantie dagtochten.
In Juni, juli en augustus.
NS-identiteitsbewljs of
pasfoto meebrengen.
Lijn naar oost gaat eindelijk beginnen
ROTTERDAM Eindelijk zullen de
Rotterdamroers wat gaan zien van de
aanleg van de metro-lijn naar Om
moord. Niet dat er al meteen spaden
de grond in gaan of tunnelstukken
worden ingegraven.
Maar de tram over de Blaak zal
moeten verdwijnen om plaats te ma
ken voor de metro-werkers en aan een
nieuwe trambaan gaat men nu begin
nen. Het is de bedoeling dat tegen
het eind van dit jaar de tram haar
nieuwe baan kan berijden en dan
staat er niets meer in de weg van de
metro-bouwers. Zoals bekend is het
nog steeds het plan. dat eind 1970 de
metro naar Ommoord rijdt.
De nieuwe tramlijn ter vervanging
van de sporen over de Blaak komt te
liggen in de Keizerstraat, Nieuwstraat
en het marktterrein bij het spoorweg-
viaduct. Daar sluit de tram aan op de
sporen in de Mariniersweg, via de
Goudsesmgel rijdt de tram dan naar
het Oostplein.
Een moeilijkheid is, dat het verleggen
van de trambaan moet gebeuren in
een van de drukste buurten van Rot
terdam zodat deze verkeerssituatie tot
gevolg beeft dat er vooral 's nachts
moet worden gewerkt
De dienst van gemeentewerken zet
dan ook dit karwei in met veront
schuldigingen voor de nachtelijke her
rie aan de bewoners van deze buurt
en belooft zo weinig mogelijk lawaai
te maken.
Voor bijzondere familiegebeurtenis
sen. zoals huwelijk of begrafenis wil
de gemeente bijzondere mede
werking verlenen. Daarvoor kunnen
KATWIJK Tot en met 29 juli is er
in de Burgersdijkstraat 13 een ten
toonstelling van werk van amateurs
van de schildersvereniging 'Pictura'.
De openingstijden zijn van 10 tot 12.
14 tot 17 en 19 tot 22 uur.
de buurtbewoners telefonisch contact
opnemen met de heer J. H. Schijfsma
van het districtskantoor in de Mari
niershof, telefoon 126174.
DEN HAAG Vanaf maandagavond
24 juli organiseert de heer H. Raab in
de Haagse Schilderacademie, Valerius-
straat 24 en 26 een avondexpositie,
die elke avond van maandag tot en
met vrijdag geopend zal zijn van half
acht tot half tien.
Speciaal voor hen, die overdag verhin
derd zijn heeft de heer Raab deze
oplossing van de avondexpositie geko
zen.
De eerste expositie toont werk van J.
E. Akkringa, Paul Citroen en Pol
Dom.
AARLANDERVEEN Het bestuur
van de Vereniging voor Christelijk
Nationaal Schoolonderwijs, Aarlander-
veen verzoekt de raad medewerking
voor het inrichten van een documen
tatiecentrum ten behoeve van de bij
zondere school aan de Jacob van Dam
straat 24.
SLIEDRKCHT Nu zijn de timmerlieden en metselaars van de firma Van Andelen Veth nog bezig
met het leggen en storten van de fundering. Over anderhalve maand echter rennen op deze zelfde plek
tientallen meisjes en jongens achter een bal aan. of staat een groep scholieren te zweten tijdens de
gymnastiekoefeningen. De bouwer heeft beloofd dat de werkzaamheden begin september klaar zullen
zijn waarna kan worden begonnen met het oprichten van de opblaasbare sporthal. Het is de bedoeling
dat deze dan half september in gebruik kan worden genomen.
Waar de stokvis te drogen hangt waait de penningar lijkta geldgeur over IJsland.
Reykjavik heeft verschillende openluchtbaden, die door het water
van de gysers worden verwarmd. Op de achtergrond enkele moder
ne flatgebouwen.
water) zwembad en zwemmen leren
is in IJsland verplicht
Het verkeer ging op 26 mei 1968 van
links- op rcchtshoudend over: ondank*
deze ingrijpende gebeurtenis gebeuren
er bijna geen auto-ongelukken.
Een op de zes IJslanders heeft een
auto, waarbij opvalt dat dit nuttige
vervoermiddel op uiterst beschaafde
wijze door het rustige verkeer wordt
geloodst
Reykjavik
Hoewel de hoofdstad Reykjavik 'ro
kende baai' wordt genoemd, valt er
nergens rook te bekennen. Het is
meer de stoom die afkomstig is van
de heetwaterbronnen.
Ondanks de gunstige ligging (aan de
baai) kwam de stad pas in de 18e
eeuw tot ontwikkeling. In 1786 kreeg
hij stadsrechten en er waren toen
ongeveer 200 inwoners. Nu is de be
volking tot 80.000 aangegroeid en
wordt al gedacht aan de annexatie
van de aangrenzende dorpen Kopavo-
gur en Hafnarfjördur. Gaat dit door
dan woont de helft van de bevolking
in de hoofdstad, die de noordelijkste
ter wereld is. Bijna 90 procent van
alle huizen worden door de warmwa
terbronnen van /erwarniing voorzien.
Reykjavik heeft een Nationaal Thea
ter (geopend in i959), een Nationale
Bibliotheek (sinds 1818) en een Nati
onaal Museum, waarin de gehele IJs
landse geschiedenis in al zijn facetten
wordt getoond. De universiteit werd
in 1911 geopend en in 1940 gemoder
niseerd.
Sinds enkele jaren verrijzen er wol
kenkrabbers, die echter (vanwege de
altijd dreigende aardbevingen) niet
hoger dan negen verdiepingen mogen
zijn. Een aantal .eer moderne hotels
(Loftleidir. Saga, Vik) geven de stad
een grootsteedse allure.
Ondanks dat is plaatsbespreken maan
den van tevoren nodig evenals bij de
eigen luchtvaartmaatschappij Loftlei
dir, die verleden jaar zijn 25-jarig
bestaan vierde.
Naast het schaken is de voetbalsport
het meest populair. Elke plaats of
gehucht, waar dan ook gelegen, heeft
een voetbalveld, waar achter de doel
palen visnetten zijn gespannen
De belangrijkste voetbalclub is KR
(een afkorting van Knattspyrnuffelag
Reykjavikur), die tegen Feijenoord
speelde en 'nogal' verloor.
Deze populaire voetbalclub in Reykja
vik heeft zijn ontstaan te danken aan
een Schotse drukker, die in zijn vrije
tijd de IJslanders met de toen nog
nieuwe sport in «anraking bracht. Dit
gebeurde in 1899 en zijn jeugdige
publiek was in één slag voor deze
sport gewonnen. Zij kochten voor veel
geld (dat door collectes bijeen werd
gebracht) een leren voetbal en sticht
ten in maart 1899 de Knattspyrnuffe
lag Reykjavikur, afgekort KR
Grote spuiter
Nu IJsland bezig Is de nieuwe techno
logische mogelijkheden aan te pakken,
verandert het geleidelijk aan van een
agrarische in een industriële maat
schappij. Op het ogenblik werkt 30
procent van de bevolking in de indus
trie, terwijl dit slechts 3 procent was
aan het begin van deze eeuw. Het
land blijft echter oen vrijwel onbedor
ven schouwspel bieden van mysterieu
ze natuurkracht De beroemdste hete
bron van IJsland is de Störi Geysir
(Grote Spuiter), ongeveer 100 km van
Reykjavik gelegen, die over de hele
wereld zijn naam aan dit natuurver
schijnsel heeft gegeven. Wie deze
spuiter, die een water- en stoomkolom
van zon 60 80 meter omhoog werpt,
heeft gezien, komt opnieuw onder de
8 Dagen m
treinen op JI
de tiener- I ^11
toer voor I WWi
ROTTERDAMUtrecht Tussen di
recties en commissarissen van de NV
Nederlandse Spoorwegen en" de NV
Rederij op de Lek is overeenstem
ming bereikt betreffende overname
van het volledige aandelenpakket van
de Rederij op de Lek door de Neder
landse Spoorwegen. Door deze transac
tie verwerft de Nederlandse Spoorwe
gen bovendien alle aandelen van de
NV Vervoermaatschappij De Twee
Provinciën in Ridderkerk en Slie-
drecht.
Deze transactie wordt een feit, zodra
de minister van verkeer en waterstaat
daartoe toestemming verleent. De aan
delen van de NV Rederij op de Lek
waren tot nu toe alle in particuliere
handen. Deze onderneming omvat de
NV Tram- en Bargedienstvereniging
en de NV Eerste Sliedrechtse Omni
busvereniging. Verder is zij houdster
van drie kwart van het aandelenpak
ket van de NV De Twee Provinciën.
Het resterende kwart van de Twee-
Provinciën-aandelen behoort toe aan
de NV Rason te Ridderkerk, die ge
heel in handen is van de Nederlandse
Spoorwegen.
De Twee Provinciën zal als dochter
van de Nederlandse Spoorwegen de
exploitatie van haar autobuslijnennet
voortzetten op dezelfde manier als zij
tot nu toe deed. Ook worden voor
directie en personeel geen consequen
ties van de transacties verwacht
HOEK VAN HOLLAND In samen
werking met de heer L. Hemmes uit
Honselersdijk, voorzitter van de
BMW-club Nederland, houdt de com
missie zomeractiviteiten van de VVV
in Hoek van Holland op zaterdag 29
juli een auto-slalom op het parkeer
terrein achter de Prins Hendrikstraat
De slalom is in feite een soort behen
digheidswedstrijd voor automobilis
ten. Op het parkeerterrein zal een
parcours worden uitgezet waar de au
tomobilisten zo snel mogelijk moeten
doorkomen.
Het parcours is zodanig dat er voor
auto en bestuurder vrijwel geen risi
co's aan verbonden zijn. De hindernis
sen kunnen in twee manches worden
'genomen', waarvoor men in totaal
ongeveer zes minuten nodig heeft
De technische leiding is in handen
van de heer Hemmes en zijn assisten
ten. De slalo m begint om elf uur
's morgens en duurt tot ongeveer vijf
uur. De prijsuitreiking vindt plaats in
restaurant Hoekje de Viersprong aan
de Maasdijk. Er kunnen in totaal
zestig auto's deelnemen. De inschrij
ving (tegen betaling van 2,50) kan
gebeuren op het VW-kantoor tot
vrijdag 28 juli 8 uur. Wanneer echter
zestig deelnemers hebben ingeschre
ven wordt de inschrijving onherroepe
lijk stop gezet
REYKJAVIK De strijd om het wereldkampioenschap schaken tussen de Amerikaan Bobby Fi
scher en de Rus Boris Spasski, die eindelijk zonder reel problemen schijnt te kunnen worden voort
gezet, heeft IJsland, dat in oppervlakte driemaal zo groot is als Nederland, in het centrum van de
belangstelling geplaatst Ook de IJslanders zelf leven met de schaakmatch mee, want ze zijn ge
boren schakers.
Reeds in 1150 deed het schaakspet op
dit barre eiland in de Atlantische
Oceaan flln intrede. In de sagenlitera-
tuur woril over schakers en hun spel
geschreven en het is bekend dat er
omstreeks het jaar 1600 IJslanders
waren die wekenlang dagelijks aan
één partij schaak werkten. De regels
waren nog wel enigszins anders dan
die in 1924 door de Fide (de interna
tionale schaakbond) zijn vastgesteld,
maar de literatuur voor dit spel
vonnt thans een bijna volledige
schaakbibliotheek, die in de universi
teit van Reykjavik is ondergebracht.
Hoewel IJsland pas ln 1930 aan een
Olympische landenwedstrijd deelnam,
steeg bet schaakniveau sindsdien aan
merkelijk. Sinds 1957 bezit IJsland
zelfs een grootmeester in de figuur
van de toen 22-jarige Frederik Olaf-
•00.
Geen windeieren
De strijd om het wereldkampioen
schap legt dit eiland geen windeieren.
Men heeft berekend dat elke IJslan
der zo'n vijftig gulden rijker wordt
door de opbrengst van dit toernooi.
Die opbrengsten ontstaan door de ver
blijfkosten van de ruim duizend gas
ten, die gedurende de 80 dagen k
100 per dag in hotels, pensions en
privé zijn ondergebracht. Reken daar
bij de film- en televisierechten, dc
publicatierechten en de inkomsten
van Loftleidir, de IJslandse lucht
vaartmaatschappij, en de miljoenen
komen binnen.
Wie in Nederland het woord IJsland
als vakantieland laat vallen, wordt
enigszins meewarig aangekdien. Im
mers wat is daar te beleven? Het
antwoord op deze vraag kan alleen
gegeven worden door lieden, die on
danks alle waarschuwingen toch naar
dit kleinood in tie Atlantische Oceaan
gaan.
Zij slaan de raad van 'winterkleding
meenemen, gaten in bet ijs hakken
om water te krijgen en bang zijn voor
ijsberen' in de wind en zij beleven
een zeldzame vakantie, met ongedach
te mogelijkheden en grote variaties.
Variaties op het gebied van eten en
drinken (aardappelen met jam), op
het gebied van klimaatwisselingen (op
één dag sneeuw, hagel, felle zonne
schijn en regenbogen) en op het ge
ringe verschil tussen dag en nacht.
Wat dat weer betreft: wanneer een
jongedame op IJsland nogal eens van
gedachten verandert zegt men: 'Ze is
zo veranderlijk als het weer op IJs
land.' IJsland kent geen extreme tem-
meperaturen, maar de verwcheiden-
heid van weertypen op één dag is
aanzienlijk. Wanneer de golfstroom
dit eiland niet omspoelde zou het
vrijwel onbewoonbaar zijn. Vandaar
dat men op 1 januari niet alleen het
nieuwe jaar maar ook de golfstroom
in zijn feestliederen herdenkt
Het wemelt op IJsland van vulkanen
die op een rijtje achter elkaar liggen
van het zuidwesten naar het noord
oosten. De actiefste zijn de Hekla (22
uitbarstingen), de Katla (14) en ie
Askja, die sinds 1875 zesmaal actief
was. voor 't laatst in 1961. De jongste
vulkanische uitbarsting zorgde voor
het ontstaan van Surtsey aan de west
kust.
De moderne geologie komt de IJslan
ders te hulp en zij kunnen aardbevin
gen en uitbarstingen voorspellen en
de bevolking waarschuwen.
Dat was in 1873 nog niet mogelijk en
daarom veroorzaakte de uitbarsting
van de vulkaan Laki een ramp. Deze
krater stootte een hoeveelheid lava
uit, die een lengte van 112 km bereik
te. De helft van alle huizen, 77 pro
cent van het aantal paarden en 80
procent van alle schapen werden door
de lava bedolven. Ruim 9000 inwoners
(19 procent van de toenmalige bevol
king) kwamen om het leven of stier
ven de hongerdood.
Aan dc voet van de Askja oefenden de Amerikaanse astronauten. Zij
speelden een partijtje voetbal-op-de-maan, zoals Neil Armstrong het
uitdrukte.
Maanreizigers
De oppervlakte "an bepaalde delen
van IJsland is identiek aan die van de
maan. Daarom kwamen in 1965 en
1967 een aantal Amerikaanse astro
nauten naar de omgeving van de
vulkaan de Askja. gelegen aan de voet
van de grootste gletsjer van Europa,
de Vatnajökull (8000 km2). De toe
komstige maanreizigers vonden deze
omgeving het meest ideale maanop
pervlak op aarde. In 1967 was Neil
Armstrong er met 17 collega's. Zij
verrichtten er niet alleen hun geologi
sche arbeid maar zij speelden op de
onbegroeide kale vlakte 'een voetbal
wedstrijd op de maan', zoals Arm
strong het uitdrukte.
Na hun vertrek werd er een nieuwe
autoweg dwars over dit onherbergza
me gebied aangelegd. Ook wij hebben
van deze (eenbaans-)weg gebruik ge
maakt en wij konden het Armstrong
nazeggen: 'Het is precies de maan
hier.'
Jammer genoeg konden de IJslanders
zelf de maanlanding niet volgen, want
hoewel zij sinds 1966 televisie hebben,
werd er in de maand juli niet uitge
zonden wegens vakantie van het per
soneel Over tegenstellingen ge
sproken. IJsland heeft de grootste
gletsjer van Europa; kindersterfte is
er het laagst; bet is het land met de
oudste Europese taal (die geen dialect
kent) en de smalste bruggen, waarbij
de ruimte tussen bus en brugleuning
soms aan beide zijden vijf tot tien
centimeter bedraagt. De chauffeurs
zijn dan ook de handigste van Euro
pa. Er is maar één asfaltweg op het
gehele eiland; hij loopt van Keflavik,
het vliegveld van de maatschappij
Loftleidir, naar Reykjavik (45 km) en
werd door de Amerikanen in de twee
de wereldoorlog aangelegd. Men is dit
jaar begonnen met een tweede asfalt
weg van de hoofdstad naar Akureyri
de op één na grootste stad van IJs
land (450 km). Per jaar komt één
kilometer gereed, dus in 2422 is het
ADVERTENTIE