Behoedzaamheid geboden
bij spreiding rijksdiensten
I
Oase aan de Gooilaan
Programma Haags
vakantie-comité
Naar beter
inzicht
Betaald voetbal Den Haa;
binnen bepaalde perken
Q
COMMENTAAR
JÊ
IRtlÉf
kwum.i üo.v
i; u
Ambtelijke werkgroep in rapport voorzichtig met prognoses
DL.N H \G Het ambtelijk overleg, waaraan deelnamen functionarissen van drie ministeries,
van de provincie, van liet intergemeentelijk overleg Haagse agglometratie en van de gemeente Den
Haag. met liet doel gegevens te \erzamelen en inzicht te verkrijgen over de gevolgen voor Den Haag
en omgeving van een overplaatsing van een deel van de rijksdienst 20.000 a 25.000 arbeid.-
plaatoen is afgesloten.
De ervaringen en conclusies zijn neergelegd in een rapport vol (actueel) cijfermateriaal. Dit rap
port, toegezonden aan de raadsleden, zal besproken worden in een aantal raadscommissies; liet moet
ook worden behandeld in het Haags intergemeentelijk overleg, maar zal zeker een basis zijn bij be
sprekingen en overleg over de verplaatsing van rijksdiensten. Het geeft duidelijk de moeilijkheden
van Den Haag aan. maar ook wat de rijksoverheid met de verplaatsing wil bereiken. Het rapport van
de werkgroep geeft echter ook aan welke mogelijkheden de gemeente heeft en ten dienste staan
om aan die verplaatsing het hoofd te bieden. Op grond van dit rapport zou de rijksoverheid al be
reid zijn om het aantal van 25.000 te verplaatsen ambtenaren te verlagen tot 14.000 a 16.000 en
wellicht nog lager, zelfs bij het laagste cijfer zou den nog geen ambtenaren hoeven te verhuizen.
Het spreidingsbeleid van de rijks
overheid berust in hoofdzaak op
het tegengaan van dc congestie-
kosten in het westen (gemiddeld
duurdere grond-woningen-kan
toorruimte e.d. dan elders in het
land) op de behoefte om de span
ning op de arbeidsmarkt te ver
minderen, die het westen tot in-
flatiehaard maakt, de verbetering
van he< woon- en leefklimaat in
de Haagse agglomeratie en berust
tenslotte op de behoefte de werk
gelegenheid in het noorden en in
Limburg te versterken. De werk
groep wijst er in dt verband op,
dat een voortgezette studie, ge
richt op de afweging van conges-
tiekosten en agglonvratievoorde-
len. op de situatie op de regiona
le arbeidsmarkten en op de rela
tie tussen de spanning op deze ar
beidsmarkten en de inflatie, met
het oog op het te voeren beleid
nodig is.
Met betrekking tot de meest gewenste
ontwikkeling van het stadsgewest
(Haagse agglomeratie en een aantal
gemeenten ten noorden en ten zuiden
ervan en Zoeterm^er) sprak de pro
vincie nich meer dan eens uit voor
een metropolitane ontwikkeling van
Den Haag. Hierbij moeten de plannen
zo worden afgestemd, dat het rege
ringscentrum er naar behoren kan
functioneren en dat er voor instellin
gen. bedrijven en diensten het juiste
vestigingsklimaat heerst van inter)-
nationale allure.
Dit stelt hoge eisen aan de city en
aan het totale leefklimaat. De metro-
sing om een belangrijk deel van de
rijksdienst over te plaatsen, zijn geba
seerd op verouderde (vóór 1967) gege
vens. Uit het door de werkgroep aan
geboden cijfermateriaal kan worden
afgelezen, dat de In de Jaren voor
1967 opgetreden groei van de werkge
legenheid in latere Jaren stagneerde
en van een zekere vermindering van
het aantal arbeidsplaatsen sprake is.
De werkgroep memoreert, dat het in-
z cht groeit, dat de ruimtelijke samen
hangen zich op steeds grotere schaal
manifesteren. Het uit 1965 daterende ftii
streekplan van de Haagse agglomera- -...V
tie (inclusief Zoetermeer) moet dan
ook worden opgevolgd door een
streekDlan voor een veel groter «tads-
gewest Den Haag, dat de streekplange-
bieden Haagse agglomeratie. West-
land. Rijnstreek-west en Vollenstreek
zal omvatten.
Matige groei
GEDEGEN, zo Is het rapport, dat de
ambtelijke werkgroep Spreiding rijks
dienst en de Haagse agglomeratie bij
bestuurlijk Den Haag op tafel heeft
gelegd. Uitgaande van de motleven,
die tot hel besluit van de spreiding
hebben geleid (zonder op die motie
ven nader In te gaan) heeft de werk
groep materiaal aangedragen, betrek
king hebbend op Den Haag en de
Haagse agglomeratie. Actueel cijfer
materiaal en de Jongste statistieken,
voorts nota's en prognoses van com
missie en werkgroepen, die zich ook
op dit terrein bewogen. Omzichtig is
met hel materiaal omgegaan: het
werd gerangschikt, benaderd en ver
werkt. maar meer dan een voorzichti
ge voorspeiling hier en daar deed de
werkgroep niet. Daarvoor werd liet
totaal van gegevens toch nog onvol
doende geacht (In één geval zelfs
onbetrouwbaar genoemd) en daarom
werd de juistheid van een aantal
prognoses van anderen in twijfel ge-
rokken. Verdere bestudering en
*iul>sering van de ontwikkeling In
het Haagse en de gevolgen van de
verhulling van rijksdiensten wordt
dringend ge ve -st geach: om zo een
beter Inzicht in de problematiek te
erkrljgen. Eerst dan zal he. mogelijk
zijn prognoses te doen, waarop mede
een beleid kan worden afgestemd.
Wat iijn do samenhangen tussen het
terug-open van de Haagse bevolking,
het jantal arbeidsplaatsen en de wo
ning. oorraad; de ontwikkeling van de
werkgelegenheid en het aantal te bou
wen woningen? De werkgelegenheid
la teruggelopen, maar stijgt bij de
zakelijke diens.en en maatschappelij
ke diensten. De daling wordt mede
veroorzaakt dcor (ie teruggang in <'e
detailhandel. B.J een verdere terug
gang der be". o.i> g door verhuiz.ng
van grote aantallc n ambtenaren zal
hun koopkracht ook uit Den Haag
verdwijnen en wat /al dit voor de
toekomst van Den Haag en de agglo
meratie betekenen? Wellicht Is om
andere redenen spreiding gewenst,
maar naast behoedzaamheid blijft
daar jij ven b.jna vr c happelijke
begeleiding geboden. Waar in het rap
por. gewezen wordt op de ontwikke
ling van de Haagse bouw ea.vicitei:
to; l.Kö heel. de gemeen.c al een
antwoord klaar liggen met het plan
voor do bouw ran ?000 woningen in
Waldeck, waarvoor kostbare tuin
grond bot - rijp moe', worden ge
maakt. net zullen dure woningen
Word< ti -Ie w orrraarl we
vergroten. r.#ar de woningzoekenden
met uc agere inkomens in de nood
laten Bestuurlijk Den Haag mag dit
rapport met dankbaarheid ter discus
sie stellen. Het heeft naar verluid
reeds vrueh:en afgeworpen, omdat de
rijksoverheid bet aantal te verplaat
sen arab.enareu wil lerugbreugen.
LEK
politate ontwikkeling kan slechts dan
slagen, indien de bewoners van het
gehele stadsgewest ook inderdaad in
sterke mate georiënteerd zijn op de
centrale agglomeratie en de city.
Hierbij wordt de bereidbaarheid ge
noemd.
De uitbouw van de werkgelegenheid
mag niet vooruit lopen op de moge
lijkheid van het wonen, hetgeen voor
de centrale agglomeratie een toene
mende specialisatie van werkgelegen
heid betekent.
Werkgelegenheldsobjecten, welke niet
specifiek zijn voor de city, centrale
agglomeratie en stadsgewest dienen zo
spoedig mogelijk te worden ver
plaatst. Ook in het overheidsapparaat
zijn delen aanwijsbaar die, door hun
functie binnen het geheel, niet nood
zakelijk In de nabijheid van het cen
trum, waar het regeringsbeleid wordt
gevormd, behoeven te zijn gevestigd.
Verplaatsing kan een bijdrage zijn tot
ccntrumvormlng.
De werkgroep stelt echter wel. dat
voor een meer gefundeerde oordeels
vorming over de consequenties van
een spreiding nader onderzoek nodig
is naar de minimumvoorwaarden,
waaraan moet -orden voldaan om
Den Haag o.m. zijn functie als rege
ringscentrum te doen vervullen. Zo
lang niet bekend ls welke rijksdien
sten zouden kunnen worden overge
plaatst en hoe de kwalitatieve opbouw
van het personeelsbestand van deze
diensten is kan het effect hiervan op
de economische structuur, het Inko
mensniveau. het Inwonerstal en de
toekomstige groei van de Uaagse ag
glomeratie niet voldoende worden be
paald.
De huidige situatie toont aan. dat de
bevolking in de Haagse agglomeratie
Cs-Gravenhage, Voorburg. Rijswijk.
Leidschendam en Wassenaar) van
1964 t.m. 1971 is gedaald met rond
59.000 personen: in de jaren '68 t.m.
'71 zelfs met gemiddeld 11.600 per
jaar.
Wat d-- ontwikkeling van de werkgele
genheid betreft de cijfers worden
onder voorbehoud van preciese exact
heid gehanteerd die nam in de
jaren 1960 t.m 1966 in de agglomera
tie toe met ca 14.000 arbeidsplaatsen,
in de jaren 1967 t.m. 1971 trad een
vermindering op met rond 3100 ar
beidsplaatsen Op stadsgewestelijk ni
veau is van een voortgaande zij
het afnemende stijging sprake ge
bleven.
Van de gemeente Den Haag zijn be
trouwbare werkgelegenheidscijfers be
schikbaar en wel uit het gemeentelijk
bedrijfsregister. Het aantal arbeid
splaatsen is van 1.4.69 to tl.4.71 van
245.100 teruggelopen naar 242.900 bij
een vacaturestijging van 1600. Een
relatief sterke stijging in de werkgele
genheid valt te constateren bij de
zakelijke diensten en maatschappelij
ke diensten. Het aantal arbeidsplaat
sen voor de rijksdiensten en publie
krechtelijke organen bleef ongeveer
in evenwicht.
Woningvoorraad
Hoewel de cijfers van 1960-1971 een
ononderbroken stijging, zowel voor de
agglomeratie als voor het stadsgewest,
van de woningvoorraad toont, weer
spiegelen ze ook de benarde huisves
tingssituatie in de agglomeratie: 1960
was het laatste jaar met een aanbouw
van meer dan 5000 woningen, daarna
liep het aantal sterk terug tot soms
2000 2200. De woningbouw in de
overige gemeenten van het stadsge
west neemt geleidelijk toe: Zoeter
meer in twee jaar 2500 nieuwe wonin
gen.
Ontleend aan streek- structuur- en
bestemmingsplannen acht de werk
groep het mogelijk, dat de woning
voorraad in de Haagse agglomeratie
van 1972-1980 stijgt van 228500 naar
237000, in het stadsgewest w.o. Zoeter
meer van 375100 naar 436000 en in de
provincie van 954600 naar 1136000
woningen. Voor de Haagse agglomera
tie is eventuele woningbouw in Wate
ringen of in een tweede bouwplaats
elders niet begrepen. Voor Zoeter
meer wordt in 1980 cp 100.000 Inwo
ners gerekend.
Ambtenaren
Het aantal rijksambtenaren, werkzaam
in de Haagse agglomeratie en in Zoe
termeer vertoont in de periode 1970-
1972 een stijging van 30.172 tot 31.720.
Het PTT-personeel. dat in het cijfer
niet is begrepen, bedraagt 11.800 man,
van wi e4700 bij de Haagse PTT en
1700 bij de girodienst: evenmin wer
den bij de cijfers geteld het militair
personeel. BVD en BID.
De werkgroep ls van oordeel, dat de
prognoses van de werkcommlssie On
derzoek kantorensector Haagse agglo
meratie (rijksplanologische commis
sie) over de ontwikkeling van bevol
king en werkgelegenheid, die een zeer
belangrijke rol hebben gespeeld bij de
voorbereiding van de regeringsbeslis-
Concluderend stelt de werkgroep, dat
het redelijk is te rekenen met een
voortdurende stabilisatie van de werk
gelegenheid op het huidige niveau in
de agglomeratie en met een matige
voortzetting van de groei van de
werkgelegenheid in het stadsgewest.
Deze groei is vermoedelijk naar orde
en grootte in overeenstemming met
de groei van de beroepsbevolking.
Met een prognose wil de werkgroep,
zonder diepgaande analyse van de be
schikbare gegevens, niet komen. Het
Centraal Planbureau ziet volgens zijn
prognoses de arbeidsmarkt in het wes
ten blijvend meer gespannen dan el
ders.
Reeds eerder werd in ambtelijk over
leg gesteld, dat ten behoeve van de
Haagse agglomeratie, ook uitgaande
van een stabiele situatie in de werk
gelegenheid, tot 1980 nog ongeveer
90.000 woningen moeten worden ge
bouwd Recente gegevens maken aan
nemelijk. aldus de werkgroep, dat het
aantal 10.000 te hoog is (80.000.. in
clusief 10.000 te herbouwen in sane-
ringsgebieden). De thans aanwezige
planeapaciteit in de Haagse agglome
ratie biedt ruimte aan rond 19.000
woningen, in het stadsgewest en in
het streefcplangebied Rijn en Gouwe
is voor de Haagse agglomeratie nog
een plancapaciteit van 35.000 wonin
gen ter beschikking, zodat ook bij een
situatie met stabiele werkgelegenheid
nog moet worden gerekend met een
behoefte aan extra plancapaciteit in
de orde van 16.000 woningen tot 1980.
De werkgroep acht het gewenst het
onderzoek met betrekking tot de ont
wikkeling van de werkgelegenheid en
de te bouwen aantallen woningen
voort te zetten; daarbij zal ook de
kwalitatieve gevolgen van een sprei
ding van de rijksdienst onder ogen
moeten worden gezien. Behoedzaam
heid is bovenal geboden, omdat het
inzicht in de samenhangen nog gro
tendeels ontbreekt. Het begeleiden en
zonodig bijsturen van de ontwikkeling
wordt gewenst geacht.
ZOETERMEER Binnenkort ver
schijnt het adressenboekje van de ge
meente Zoetermeer, ter vervanging
van de tot nu toe aan de bewoners
verstrekte adressenlijst.
Ook komt er een folder met een
overzicht van de historie van Zoeter
meer en de tot op heden gebouwde
woonwijken en voorzieningen en de
toekomstige bouwplannen.
Dl.n UAAv- /k-: en stralende zon i egon gistermorgen om 10 uur de eerste van dc twee bui w
dagen, die het Har.gse Vakantie-Comité voor het hele gezin in park Clingendael georganiseerd heeft, p01
de grote en kleine speelweiden krioelde het van kinderen en volwassenen. Ze lagen er niet alleen mDra
lui te zonnen, oh neen. Al was het warm. dat was voor niemand een beletsel om nog warmer te lopen M
gevoetbald, gehandbald, touw getrokken met warm?, vochtige handen en handjes. De mooiste kui1
voorwerpen werden vervaardigd, mutsen, tekeningen etc. Er viel hier en daar ook een traantje,
nooit te vermijden is als 'zij groot zijn en ik klein is', maar dat traantje was ook weer gauw gedroogi
de warme zon. m
Velen hadden zelf brood en drinken meegebracht en picknickten er lustig op los. Men kon echter
koffie en eetbaars kopen, 's Middags werden de kinderen beziggehouden met een poppenkast terwij
volwassenen een gevarieerde variété-voorstelling bekeken. Ronny Tober, Conny Baars, het accord*
duo De Carselly's en The Movers. The Hadory's lieten zien wat er op een trampoline voor kunstjes
te halen zijn. Conferencier Rob Vrieling zorgde dat het programma eriq ^ing als warme broodjes
warme broodjes waren ze op het einde van de dag allemaal, artiesten en bezoekers.
Op 2 augustus wordt de tweede buitendag gehouden.
VRIJDAG !1 Jt'LI
9.IS uur: DAMMEN en BRUGGEN-tocht per
touringcar 11 p.p. Unci, brug- en tunnel-
gelden).
10.30 uur: KINDERVOORSTELLING door An-
druso In Sportcentrum 'De Vllegermolen' te
Voorburg (besloten voorstelling*.
11.00 uur: Gratis film in het POSTMUSEUM.
Zeestraat 82. Entree museum 0.50 (kinde
ren 0.25).
13.00 uur: N'OORDZEETRIP; nok om 14. 15.
16 en 20 uur.
VARIéTé in Ooenluchlthcatcr Zu.derpark
m m.v. De Carselly's, de 2 Kamee's. Borsora.
The Como Brothers en The Frendv's. Toe
gang 1 p.p.
14.30 uur: KINDERVOORSTELLING door An-
druso In Sportcentrum 'De Vliegermolen' te
Voorburg (besloten voorstelling)
Noteert u even?
DEN HAAG De Vrije Evangelische
en Baptisten Gemeente houdt zondag
middag 23 juli aanvang half vier in
het openlucht-theater Zuiderpark een
grote evangelisatiesamenkomst. Onder
werp is: 'De kleine man zegt er het
zijne van.' Sprekers zijn de Heren A.
Gebel sr. en Chr. A van Duuren.
Medewerking verlenen de zangkoren
van beide Gemeenten. Bij ongunstige
weersomstandigheden wordt de sa
menkomst om vier uur in de Mirte-
kerk Vierheemskinderenstraat 91 ge
houden. Er is veel samenzang.
Zeestraat 82 Entree museum 0 50 (kinde-
Gratis rondleiding door het POSTMUSEUM.
ren 0.25).
15.00 uur; CONCERT op Promenade Scheven-
ingen door 'The Continental Singers <;n
Orchestra'. Toegang gratis.
20.00 uur.- VARIéTéVOORSTELLING op het De
nenburg (in Mariahoeve). Toegang gratis.
CONCERT op Promenade Scheveningen door
Harmonie Tavenu. Toegang gratis.
20.15 uur: CONCERT in Kapel West. Laan
van Mcerdervoort 950. hoek Pioenweg. Pro
gramma 0.50 p p
16
20 i
BOKSDEMONSTRATIE op Noordboulevard.
Gratis toegang.
14.00 uur: HARDRIJDEN op rolschaatsen op
de Marktweg. Leeftijdsgrenzen 10 t.m. 18
jaar en ouder. Inschrijfgeld 0.50 p.p.
14.30 uur: Gratis rondleiding door het POST
MUSEUM. Zeestraat 82. Entree museum
0,50 (kinderen 0.25).
20.00 uur: CONCERT op Promenade Scheven
ingen door Muziekvereniging 'Kunst voor het
Volk'. Gratis toegang.
Waar niet anders vermeld zijn plaatskaarten
verkrijgbaar aan het kantoor van het Haags
Vakantie-Comité. Nassaupleln 2, dat dagelijks
van 9 tot 16 uur (zaterdags tot 12 uur)
doorlopend ls geopend (tel. 64.98.54).
De^ Haagse Kunstkring. Denneweg 64,
exposeert van 24 juli t.m. 10 augustus
textiele kunst 'Hangsels voor wand en
ruimte' van J. M, Bodewes-Den Roo-
ven, P. Doorsma-Dietz. Aimée Crince
le Roy, M. van Delft-Schwartz, G.
Franz-Buytendorp, Nel Reuijl en N.
Wagemans-Hogerheyde; dag. 10-17
uur; ma 14-17 uur; zo. gesloten.
DEN HAAG Dit meisje," .k
maar viel niet door dei* ma'nd|
Clingedael.
Jb C..
1 V - .v-.- fei jgj-
*5 5.
-C: -
v - - -
>E i IIVG D r ons.i'uct van 'iet verwaarloosde plantsoen langs de Loonsduinsekade aan de Gooilaan is bijna klaar. In dit stadsdeel,
.aar c .1 vrij cam cl? won ngbouw overheerst, komt een kleine, groen? oase. Het lange middengedeelte van d^'Gooilaan wordt in drieën
gedeeld, g sche de-i door water en bcplant:ng. Rondom dit geheel komt een groene gordel. Tegen de Hilyef^xnisesstraat aan komt een
sp iteiTe.11 voor de jeugd. Paüssadcoanden van verschillende hoogten, schermen het speelterrein af en bieden ook bescherming aan bomen
en s ru'k-" E?n ae. water omgeven rusteiland. dat via een bruggetje te bereiken is, is het middelpunt. De eerste banken staan er al ep
.1 I. mij udjg; grote, verhoogde bloemperken. Het stuk plantsoen legen de Loosduinsekade aan wordt eveneens speelterrein. Deze re-
cjnsL'ucli4 komt op ruim 3,3 ton.
DEN HAAG De Commissie Be
taald Voetbal uit de Adviesraad
voor Ontspanning en Sport heeft
B. en W. in een lijvig rapport de
wenselijkheid onder ogen ge
bracht in Den Haag één club, en
wel de F.C. Den Haag (zonder de
toevoeging ADO) voor gemeen
schapsgeld in aanmerking te la
ten komen, maar dan wel binnen
bepaalde perken, zodat het niet
wordt: 'bij minder publiek
méér gemeensch4psgeld.'
De commissie is vari oordeel. Öat het
betaalde voetbal in Den Haag gehand-
haaft dient te blijven, maar dat het
betaalde voetbal er wel naar dient te
streven zoveel mogelijk self-suppor
ting te zijn.
Men beschouwt het als een taak Van
de gemeente de stadionaccommodatie
in het Zuiderpark zo optimaal moge
lijk te houden. Daarnaast dient het
subsidiebedrag gekoppeld te worden
aan het Aantal betalende bezoekers
per seizoen en naar boven zodanig
begrensd als een redelijk nadelig ex
ploitatiesaldo noodzakelijk maakt. De
ze subsidie dient ook zodanig te zijn,
dat een verantwoorde en betaalbare
entreeprijs mogelijk wordt.
Bij de duidelijk teruglopende tendens
in het bezoekersaantal, dient aan de
subsidieverlening niet abrupt een ein
de gemaakt te worden, maar zodanig
ondersteunend te zijn. dat het ge
meentelijke steunbedrag in een vol
gend jaar niet minder dan 75 pet van
dat van het voorafgaande jaar dient
te zijn.
IVfèn acht het wenselijk, dat het image
van F.C. Den Haag wordt verbeterd,
,/ji.m. door meer reclame in de halve
rirkel Leiden. Gouda, Delft en Hoek
van Holland; door een tenue met
volstrekt nieuwe kleuren: door stre-
ven naar attractief spel: en door hel
spelen van competitiewedstrijden op
een avond in plaats van 's zondags
middags Ook meer parkeergelegen
heid in de omgeving van het Zui m
park is wenselijk. 0
T.a.v. sponsoring van het bedrij ei
ven neemt de commissie een we i,
lend standpunt in, mits een dergel r'
sponsoring geen inbreuk maakt
het sportbeleid en er geen ontoel 1
bare praktijken in de sportbeoef^ii
door binnensluipen.
ili
Kon. onderscheiden
DEN HAAG De eremedaille,
bonden aan de orde van Oranje-IL*
sau, in zilver, is verleend aan P. a,
Veen, sluismeester bij de proving
waterstaat van Zuid-Holland.
ADVERTENTIE
Voor re'sdeviezen en g
alle vei vwi irigen
U A.-ïBANK
AVENHAGE
