Senaat eist concessies
bij verhoging collegegeld
Regenmakers helpen
VS al negen jaar
in Zuidoost-Azië
Engelse bankier
offert voor Fischer
ansen op
Europese top
oegenomen
slag
Nieuwe
broeit
in Belfast
Girobiljet ook in
Turkije inwisselbaar
In deze krant
Werf failliet
500 mensen
zonder werk
Duizend gulden dubbeltje op sn kant
Ook fracties van
regeringspartijen
tellen 'bezwaarden
ASVA begonnen
met boycot
hoger collegegeld
Beroep werkgevers
over sociaal fonds
niet ontvankelijk
SïSS I UW KRANT IS NU WEL OCHTENDBLAD
rSrs'S MAARWETEN UW KENNISSEN HET AL?
ijsverI vernieuwd en uitgebreid NMm d
Alarmcentrale I
a™™ J VUL DE BON HIERNAAST IN 1 -
ANWB gestoord I Adres:
Nieuwe Leidse Coeramit
DINSDAG 4 /ULI1972
53ste jaai^hg
IRISTELIJK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMGEVING
tónstraat 37
Postbus 76
„Stantvastich ia ghableven
mijn hart in taghanspoetl"
Telefoon 31441 Gironr. 269274 t.n.v. N.V. De Christelijke Pers, Amsterdam Abonnement 8,76 pgr maand, per kwartaal 25,90 Afd. Bezorging vanaf 08.30 uur.
ONN (DPA, Reuter, UPI) Na
e eerste gespreksronde in Bonn
issen president Pompidou van
rankrijk en kanselier Willy
randt zijn gisteren de kansen ge-
egen, dat de topconferentie van
e vergrote EEG in de herfst toch
oorgang vindt.
e Westduitse regeringswoordvoerder
lidiger von Wechmar zei gistermid-
ig voor de pers 'er tamelijk zeker'
in te zijn. dat het overleg met
icces zal worden afgesloten. 'Wij zijn
i de goede weg naar een goede
sluiting', aldus de woordvoerder, die
irder opmerkte, dat er op enkele
inten al overeenstemmig is bereikt,
jzonderheder gaf hij echter niet.
oordvoerder Brunner van het West-
iitse ministerie van buitenlandse za-
;n zei, dat beide partijen gelukkig
inden zijn, als aan de voorwaarden
>or een topconferentie van tien
EG-landen kan worden voldaan,
oordat Pompidou voor het tweedaag-
overleg naar Bonn was gekomen,
ad hij herhaaldelijk gedreigd de
oor de herfst vastgestelde topconfe-
;ntie te zullen blokkeren, als de
eelnemende landen het er niet van
ivoren al over eens waren, dat op de
mferentie 'spijkers met koppen' zou-
en kunnen worden geslagen.
ANSLUITING
tet recente besluit van de Westduitse
legering om zich bij het Franse finan-
fële beleid aan te sluiten en onder
peer beperkingen in te voeren ten
ianzien van de invoer van kapitaal
lit het buitenland, had er al toe
bijgedragen, dat de kansen op door
tang van de topconferentie waren ge
itegen.
De ministers van buitenlandse zaken
ran beide landen, Scheel en Schuman,
pleegden gisteren overleg over de ko-
iiende Europese veiligheidsconferen
tie en het Amerikaans-Russische SALT
akkoord. Eerder hadden Brandt en
Pompidou gisteren besloten om na
hun overleg onder vier ogen door te
Vergaderen in aanwezigheid van de
minister van buitenlandse zaken en
van economie en financiën, Schiller en
Giscard d'Estaing.
Giscard, die vorig jaar nog hevig in
DEN HAAG Met ingang van deze
knaand kunnen girobetaalkaarten ook
op het postkantoor in Turkije worden
tien ingewisseld tegen vreemde valuta,
per girokaart kan een bedrag van 500
[Turkse ponden (ongeveer 110 gulden)
worden opgenomen, aldus heeft de
PTT meegedeeld.
De Franse president Georges Pompidou (links) verrichte gisteren
kort na aankomst in Bonn, waar hij met kanselier Brandt overleg
pleegt, de gebruikelijke inspectie van de erewacht.
de clinch lag met Schiller, liet giste
ren weten, dat het overleg zeer nuttig
was en dat de standpunten over eco
nomische en monetaire zaken van bei
de landen veel dichter bij elkaar
lagen dan in 1971. Naar gisteravond
in Bonn verluidde zijn beide partijen
overeengekomen zich te houden aan
de monetaire besluiten van december
1971 in Washington.
Zogezegd
Ik heb tijdens mijn verblijf in
jSimla niet in een bed geslapen,
iwant mijn gevangen broeders
I moeten in dit land ook op de
grond slapen.
President Bhoetto van Pakistan
Het bericht van Seymour Hersh
die ook de massa-slachting in Son My
heeft onthuld was gebaseerd op
een uitgebreide reeks interviews met
burgerlijke en militaire functionaris
sen. Het verwekken van regen heeft
geleid tot sterke protesten binnen het
Amerikaanse ministerie van buiten
landse zaken. Functionarissen daar
meenden dat de VS milieu-risico's van
onbekende omvang namen, aldus de
Times.
Het strooien van zilver-jodide in wol
ken is het eerste bevestigde gebruik
van meteorologische oorlogsvoering.
Het verwekken van regen wordt door
geen internationale conventie gedekt,
merkte de Times op. Het ministerie
van buitenlandse zaken en de rege-
ring-Nixon hebben geweigerd officieel
commentaar te leveren op het regen
maken.
Vele regerings- en militaire functiona
rissen spraken hun twijfel uit over
het nut van het verwekken van re-
Tijdelijk regen
Veel bewolking met op de mees
te plaatsen tijdelijk regen.
Matige tot vrij krachtige zuid
westelijke wind en maximum
temperaturen van omstreeks 18
graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
wisselvallig en temperaturen in
het algemeen beneden normaal.
Morgen zon op: 04.27; onder
21.01. Maan op onder 15.15.
Wat zefüfien of
denken de dieren?
Uw onderschrift, één per briefkaart
en in enkele woorden vóór 12 juli
zenden aan dagpuzzel Trouw/Kwartet,
postbus 859. Amsterdam. Er zijn 2 x
30 aan prijzen voor de beste inzen
dingen. die op 1 augustus worden
bekendgemaakt
Binnenland Van een onzer verslaggevers
Reisbureaus in zorgen 5 JAANDA™ ,D' ""l1"*
ding van de Zaanlandse Scheepsbouw-
Aandacht voor verslaaldeu.7 maatschappij (ZSM) zijn gisteravond
mislukt. Vanmiddag zal bij het ge-
Bliitenland rechtshof in Haarlem het faillisse
ment worden aangevraagd. De 500
Blanke 'stammenoorlog' werknemers onder wie 150 die wer-
zaam zijn bij van de ZSM afhankelijke
herleeft in Z.-Afrika9 toeleveringsbedrijven, komen op
straat te staan.
Kerk Burgemeester Laan van Zaandam en
de Noordhollandse gedeputeerde De
Wunnbrand en dc Jn.tg hebben glsteravnnd in een ge-
sprek met minister Langman (econo-
grenzen van de kerk 1 mische zaken) tevergeefs voor een
krediet van de in moeilijkheden ver-
Sport kerende ZSM gepleit. Ook de pogin-
r gen van de Industriebond NVV de
T?;i- vfln I inden lielnt Algemene Bank Nederland en het
nik vail Linden üelpt bankiershuis Van Lanschot ervan te
Driessens uit de put 11 weerhouden het krediet op te zeggen,
zijn op niets uitgelopen.
Economie Zie ook pag. 5
Tabaksindustrie bijna
gel,oei 'buitenlands' 13 Badplaatgen met
Bockcnetalagi' 2 t
liïï:*.",; w,vl" i een luchtje
Strips, feuilleton 6
S2.I..I DEN HELDER De stank die het
Dichtbij en verder 7 afgelopen weekeinde enkele Noord-
l hollandse badplaatsen heeft geteisterd,
is volgens bioloog dr. J. J. Beukema
van het Nederlands Instituut Onder
zoek der Zee van Texel te wijten aan
een wat ongewoon natuurverschijnsel.
Uit watermonsters die gisteren zijn
genomen, bleek volgens de heer Beu
kema dat de onaangename lucht ver
oorzaakt wordt door een sterke op
bloei van het eencellige plankton (al-
gus). behorende tot de kiezelwieren-
groep
De microkleine planktoncellen bloei
en meestal eind mei. begin juni op,
maar aangezien de klimatologische om
standigheden daar pas de laatste da
gen gunstig voor zijn geweest lag het
hoogtepunt in het afgelopen week
einde. Daarbij komt nog dat deze
plankton korte tijd later weer afsterft
en daardoor stank verspreidt. Dit onge
wone natuurverschijnsel heeft zich
ook in 1964 voorgedaan. Toen ging dit
gepaard in tegenstelling tot dit jaar
met grote vissterfte. De heer Beu
kema verwachtte dat de stank spoedig
geheel zal zijn verdwenen.
v 7\.
Van onze onderwij*redactie f
r
DEN HAAG De duizend gulden collegegeld van minuter De Brauw wordt vandaag in de Eerste
Kamei een dubbeltje op zijn kant. Ook in de fractie vanyde CHU bestaan ernstige bezwaren tegen
bet wetsontwerp. In de fractie van de ARP verkeren tenminste drie van des teven leden nog in
dubio en bij dc KVP zijn zes stemmen twijfelachtig. Voor de tot nog toerfelfverzekerde minister
De Brauw worden het bange uren. 0
NEW YORK, SAIGON (Reuter, AP, UPI) De Verenigde Staten
hebben in de afgelopen negen jaar regen verwekt boven Noord- en
Zuid-Vietnam en Laos om militair voordeel te behalen. Dit heeft de
New York Times onthuld.
Prof. dr. J. W. van Hulst (CHU) slaat
de kansen van de minister van weten
schappen voorlopig niet hoog aan.
'Het verloop van het debat in de
Tweede Kamer is voor heel de senaat
teleurstellend geweest,' zegt hij.
moeten stemmen zou het wetsontwerp
zijn afgekeurd.' Prof. 'van Hulst be
seft dat verwerping van het wetsont
werp vergaande consequenties kan
hebben voor het politieke leven van
minister De Brauw. Deze heeft duide
lijk te verstaan gegeven dat het wets
ontwerp een kernpunt
urstellend geweest,' zegt hij. Als «1
Een Amerikaans vliegtuig heeft zon
dag honderden nieuwe mijnen uitge
worpen om dc haven van Haiphong en
de riviermonden van de Ninh Co en
de Gianh te versperren, zo is gisteren
in Hanoi meegedeeld.
gens. Maar anderen zeiden dat het
proces succes had opgeleverd bij het
modderig maken van wegen en het
hinderen van communicaties. De che
mische behandeling van de regen re
sulteert in zware regenval, die het
functioneren van de Noordvietnamese
radar kan hinderen bij het dirigeren
van SAM-raketten. Het hielp ook bij
Amerikaanse bombardementen en het
overvliegen van commando's en intel-
Voor vervolg zie pag. 9, 7e kolom
beleid. Maar prof. Van Hulst vindt
niet dat hij zou moeten heengaan,
wanneer zijn wetsontwerp het niet
haalt.
Namens de drie christelijke fracties
zal KVP-voorzitter ir. D. de Zeeuw
het woord voeren. Persoonlijk hoopt
hij dat minister De Brauw zijn wets
ontwerp nog aannemelijk kan maken
voor de twijfelaars in het regerings
kamp. Over de toezeggingen van De
Brauw in de Tweede Kamer (extra
AMSTERDAM De ASVA is gister
avond al begonnen met een boycot van
de collegeegldverhoging. Degenen die
niet als student staan ingeschreven,
moesten gisteren in de mensae van Je
Universiteit van Amsterdam 50 cent
per maaltijd méér betalen. Voor giste
ren moest 30 cent meer worden be
taald.
De prijsverhoging zou gisteren ge
paard gaan met een verscherpte con
trole op de collegekaarten. De ASVA.
redenerend dat er bij een eventuele
verhoging van de collegegelden veel
studenten ten gevolge van de boycot
niet meer in het bezit zullen zijn van
een collegekaart, besloot gisteren al
de verscherpte controle te boycotten.
De studenten werden opgeroepen hun
collegekaarten niet te tonen. De aan
gekondigde controle is daarop niet
doorgegaan. Alle mensea-bezoekers
konden teegn studententarief aan
tafel.
inkomen voor werkstudenten/ "herzie
ning van de hele studiefinanciering in
1973-74 en een soepel beléid voor
werkstudenten die in het nauw ko-
is van zijn men) is hij niet ontevreden. Maar ir.
De Zeeuw zal nog wel aandringen op
enkele concessies. 'We -tillen vooral
Prof. Van Hulst:
minister heeft niet veel kans
zwaar aan de verkregen rechten van
mensen die nu nog studeren voor 200
gulden per jaar en na hun vierde jaar
niets meer hoeven te betalen. Ik zal
ook garanties vragen voor de inko
mensgroep beneden 20.000 gulden.
Waaneer het zo is dat sommige gezin
nen er een paar honderd op achteruit
gaan, maakt dat aanvaarding van het
/irtitwerp heel moeilijk.'
De Zeeuws partijgenoot prof. Steen
kamp hoopt eveneens dat De Brauw
het haalt. 'De verhoging van het col
legegeld staat in het kern-programma
van de KVP. Ook het regeer-akkoord
vermeldt het. Ikzelf ben er een steik
voorstander van.'
De opstelling van de AR-fractie is nog
allerminst duidelijk. Van de zeven
leden staan er drie bekend als tegen
stander van de voorstellen van De
Brauw. Maar een van hen, prof. Albe-
da, is met vakantie in Scandinavië en
gisteren zag het er nog niet naar uit
dat hij voor hei debat zou terugkeren.
Motie
De beste graadmeter voor de stem
ming van vandaag is nog altijd de
houding van de Kamer tegenover de
motie die de socialist Dc Rijk op 21
maart indiende. In die motie werd
uitgesproken dat 'een eventuele ver
hoging van het collegegeld niet tot
stand dient te komen zonder een
gelijktijdige fundamentele herziening
van het stelsel van studiefinancie
ring'. Op 11 april werd dat aangeno
men met 31 stemmen voor en 28
tegen. In de regeringsfracties vielen
toen twee anti-revolutionairen en zes
KVP-ers uit de boot. Tijdens het
debat over de motie bleek bovendien
dat de CHU niet tegen de motie
stemde omdat ze zo ingenomen was
met het wetsontwerp. Prof. van Hulst
zei eerst het wetsontwerp te willen
afwachten, maar voegde, eraan-toe dat
ook hij de 1000 alleen In het kader
van een herziening van de studiefi
nanciering wilde aanvaarden.
Het is voor m:nister De Brauw moei
lijk aan die eis tegemoet te komen. In
de Tweede Kamer heeft hij beloofd
dat de collegegeld-verhoging inder-
DEN HAAG De kroon heeft het
beroep dat de contactgroep van werk
gevers in de metaalindustrie in Rot
terdam had ingesteld tegen het alge
meen verbindend verklaren van bepa
lingen inzake het sociaal fonds voor
acht collectieve arbeidsovereenkom
sten voor de metaalnijverheid niet
ontvankelijk verklaard.
Bij beschikking van de minister van
sociale zaken van 28 september vorig
jaar werden enkele bepalingen ^over
het sociaal fonds verbindend -Ver
klaard voor de cao voor handarbeidprs
en beambten in het metaalbewer-
kingsbedrijf, het carosseriebedrijf, het
centrale verwarmingsbedrijf, het elek
trotechnisch bedrijf, het loodgieters-
en filtersbedrijf, het rijwiel kleinbe
drijf, het isolatiebedrijf en de goud
en zilvernijverheid.
De kroon is van oordeel dat het
ministeriële besluit er een is van alge
mene strekking waartegen geen be
roep op de kroon open staak
Ir. D. de Zeeuw: nog hoop
Minister De Brauw:
kernpunt van beleid
daad gevolgd zal worden dooreen
herziening van het systeem van stu
diefinanciering. Daarmee wil hij vol
gend jaar beginnen en in 1974 verder
gaan Het is de vraag of men die een
a twee jaar tijdsverschil over het
hoofd wil zien.
Van de opstelling van minister De
Brauw zal uiteraard veel afhangen.
Maar minstens zo belangrijk is in
welke getallen zijn voor- en tegenstan
ders komen opdagen. Van de senato
ren die met vakantie waren zullen de
meesten morgen toch aanwezig zijn.
Daarvoor komen ze zelfs uit Italië.
Voor zover nu bekend zal alleen de
CHU-senator Beerekamp wegens ziek
te verhinderd zijn.
Comfortabel
De linkse partijen (PvdA, D'66, PPR,
PSP en CPN) beschikken in de Eer
ste Kamer over 30 zetels, de rege
ringsfracties (DS'70 zit daar nog niet
bij) hebben samen 44 zetels. Wanneer
zij op de stem van ir. Van Dis van de
SPG mogen rekenen betekent dat
doorgaans een comfortabele meerder
heid van 45 tegen 30; door de ziekte
var. Beerekamp 44 tegen 30. Maar
wanneer de acht confessionele leden
die in april voor dc motie Dc Rijk
stemden nu voet bij stuk houden en
tegen de wet stemmen wordt die
verhouding 36-38 in het nadeel van de
regering. En dan is er vanuit gegaan
dat de CHU in zijn geheel voorstemt,
en ook dat is gezien de uitspraken
van prof. Van Hulst nog allerminst
zeker.
Wanneer De Brauw niet genoeg water
in de wijn doet zullen de regerings
fracties voor een moeilijke keus ko
men te staan. Want verwerping van
het wetsontwerp betekent waarschijn
lijk niet alleen het aftreden van De
Brauw, maar tevens het heengaan van
de regering. Het is bijna ondenkbaar
dat DS'70 zal toestaan dat een van zijn
paradepaarden in het kabinet sneeft
terwijl zijn collega's onbekommerd
verder draven.
REYKJAVIK Een ofer dat in geen enkel schaakbeok voorkomt heeft de
match Spassky-Fischer gered. De Engelse bankier Jim Slater liet FIDE-presi-
deirt Max Euwe gisteren weten, dat hij uit zijn privèvermogen 50.000 pond
sterling (een slordige 400.000 gulden) ter beschikking heeft gesteld om Fischer
tc bewegen naar IJsland te komen. Bobby Fischer heeft na kort beraad be
sloten op dit forse aanbod in tc gaan en is gisteravond naar IJsland vertrok
ken. De verwachting is, dat de eerste partij in de tweekamp vandaag nog ge
speeld zal worden.
Voor vervolg zie pag. 5. kolom 1
'Moet ik die tomaat eten. om-
dat-ie een kwartje kostte?.
BELFAST (REUTER) Meer dan
4.000 militante protestanten, met
vuurwapens binnen handberei,
stroomden gisteravond samen In het
centrum van Belast in een confronta
tie met het Iger over een nieuwe
protestante barricade. Het één week
lange bestand stond daarmee op wan
kelen.
De verbolgen leden van de protestan
te para-militaire Ulster Defense Asso
ciation, UDA, wachtten af hoe dc
besprekingen tussen hun leiders, de
commandant van de Britse troepen en
de Noordierse regent William White-
law zouden aflopen. Ook het leger
rukte honderden militairen aan, plas HM
gepantserde wagens.
toestaan dat de UDA-mensen hun mm
gang glnpn. Daarop stroomden van LAAT HEN NU DIT OCHTENDBLAD VOOR I
fa'^^UnVn^^'dX^ UW OMGEVING- LEZEN I fJO.Y m"Utee: boUa.t per
pens werden gezien, neemt de politie rnaammaand
ógênblfkkenfk "IpakTltunTen wiïden" Als NU opgeeft ab abonnee dan I Adres: kwartaal |l
In grote delen van dc stad vertoonden bespaart u voor nen 3J£ gulden aan abonne- Plaats: Hl
zich geen vrouwen en kinderen en H mentsgeld. De eerste 2 weken krijgen zij bij I
sommige wijken zijn geëvacueerd. H wjjze van kennismaking de krant gratis! I Do nieuwe abonnee ontvangt de krant 14 dagen
gratis, en bespaart ca. 3% gulden abonncments- m
Een postzegel is niet nodig als u op de
Van een onser verslaggevers P
Ik ontvang als beloning het aangekruiste me
DEN HAAG Sinds gisteravond ze- H NIEUWE LEIDSE COURANT I
ven uur heeft de alarmcentrale van de H I I~1 "/Ei? n n
ANWB te kampen gehad met een stn- ANTWOORDNUMMER 267 1 ™SS3t»r, SSTÏS?
rin.g. Vakantiegangers die via de radio H LEIDEN I «chaaiye papier en pen I
werden opgeroepen om met deze een- L— -J mm
trale contact op te nemen, belden te- mm
vergeefs De storing was nog H| IH|
verholpen. HH JHi BH BH Hl BH BH BH ^H HH BH BH Hl