MARINE-MAN
'WEGGEWERKT
Zorg zelf voor een
veilige thuiskomst
autobiografie
Koopnog i
vóór de vakantie
een Philips autoradio,
stuur 'n Kaartje en.„
win 500 gulden!
auto
gordels
vasten
zeker
Produktie start van Alfa-Sud
PHILIPS
Aalmoezenier Van Winkel
lis een teleurgesteld man
Service Fiat op
Italiaanse wegen
Voorzichtig met
Duitse benzine
Skoda werkt
met Wartburg
OPGEVEN VAN
FAMILIEBERICHTEN
EN ANDERE
ADVERTENTIES
GEDURENDE DE
AVONDUREN
rK POUT/KWARTET VRIJDAG 30 JUKI 1972
Auto/Binnenlnnil Til K1.1
lootaalmoezenier Van Winkel zal
net ingang vain 1 november, zoals het
eet 'met eervol ontslag' de zeemacht
erlaten. Voor hem is dit ontslag
lesbehalve eervol. Ook is aalmoeze-
ier Van Winkel nog niet zo zeker
in zijn ontslag bij de marine. 'Zo-
ing het nog niet geëffectueerd is en
t juridisch nog rammelt, kan er
èog van alles gebeuren. Maar ja, mij
"rug in dienst nemen zou voor vele
fficieren gezichtsverlies betekenen
affaire 'van Winkel' loopt al sinds
•ril 1969 toen hij voor zijn publika-
in het legerblad 'Salvo' bij de
inmalige staatssecretaris van defen-
werd ontboden. Na afloop van dit
jna drie en een half uur durende
lerhoud, ging hij optimistisch rich-
ig Den Helder, niet wetende dat
tee de basis voor een langlopend
inflict was gelegd.
(et ontslag van de vlootaalmoezenier
door het PPR-Tweede-Kamerlid Bas
Gaay-Fortman tijdens de behande-
g van de zaak van de overste
lten in de openbaarheid gebracht.
iewel de PPR-woordvoerder aalmoe-
mier Van Winkel niet met name
lemde, kwam deze al vrij spoedig in
i publiciteit. Sindsdien wordt er bin-
n de marine druk gespeculeerd
'er de gevolgen die deze publiciteit
lor enkele oud-marine en defensie-
iders kan hebben. Niet alleen de
irineleiding is in deze zaak betrok-
aalmoezenier Van Winkel heeft
ik bedenkingen tegen het optreden
in de Helderse politie en burgemees-
ir, ir. S. H. Visser (zelf oud-minister
'an defensie).
ils hij vanaf de eerste verwikkelin-
sn de zaak begint uit te leggen,
>rdt al spoedig duidelijk dat het om
gecompliceerde affaire gaat. Niet
aalmoezenier Van Winkel beden-
jen te opzichte van de koninklijke
Ine heeft, maar wel tegen bepaal
de gang van zaken; onderdelen daar
van die betrekking hebben op de
vermaatschappelijking van de krijgs
macht, waar de legerleiding zo heftig
mee heeft geschermd. Als bezwaren
tegen zijn verblijf in de marine val
len namep als lidmaatschap PPR; lid
maatschap CLASC (Zuid amerikaans
christelijk vakverbond) en zijn fre
quente bezoek aan het politiek café in
Den Helder. Maar volgens de aalmoe
zenier is dat nog niet alles. Ook privé
zaken worden hierbij betrokken, zoals
zijn afkeurende houding over rassen
discriminatie en de bedenkingen die
hij heeft over het verblijf van Neder
landse militairen in de West. Alles
bij elkaar redenen voor de marine- en
defensieleiding genoeg om het werken
van Michel van Winkel onmogelijk te
maken. Alles overziend zegt hij; 'Voor
mijn gevoel heeft de kerk het in deze
zaak van de overheid verloren
Het zou te ver voeren om alle details
over de affaire Van Winkel uitgebreid
te beschrijven, hoewel al deze gebeur
tenissen een schakeltje in een lange
ketting vormen. In het kort heeft het
'geval' zich zo voorgedaan: Zijn arti
kel in 'Salvo' kwam hier op neer, dat
hij waarschuwde voor het opleiden
van 'robots' binnen de krijgsmacht.
Staatssecretaris Van Es heeft hierover
met hem van gedachten gewisseld en
volgens de aalmoezenier later gezegd:
'Mensen met zulke ideeën zijn er nog
niet genoegIn december 1970
werd de vloot-aalmoezender toen
nog werkzaam op de marine-kazerne
'Willemsoord' in Den Helder door
de hoofdvlootpredikant, dr. L. H.
Goossens, voorgedragen om geestelijk
verzorger te worden aan het marine-
opleldings-instituut (KLM), waar toe
komstige officieren worden opgeleid.
Hierop berichtte de marine-leiding af
wijzend omdat er bezwaren tegen zijn
persoon waren. Toen werden plotse
(ADVERTENTIE)
Doe mee aan die grandioze Philips Autoradio-Vakantie-Wedstrijd.
Maak uw keuze uit één van de 11 verschillende Philips autoradio's.
Ze zijn er al vanaf 129.-, en allemaal met een kristalheldere weergave
en met een royaal uitgangsvermogen van minimaal 5 watt.
Ga vervolgens gezellig met de muziek mee,met vakantie naar
Zandvoort, Barcelona of waar dan ook. Stuur Philips een
originele ansichtkaart en ding mee naar 500 gulden! Kans genoeg,de
totale prijzenpot bedraagt maar liefst 100.000 gulden.
Haal gauw het deelname-formulier bij de winkel of garage.
Daarin staan alle details van de Philips Autoradio-Vakantie-Wedstrijd
uitvoerig vermeld.
Van Winkel: 'Kerk verloor het van de overheid'.
ling zijn verschillende lidmaatschap
pen naar voren gebracht en ook zijn
afkeurende houding tegen het racis
me.
Aalmoezenier Goossens was het met
de aangevoerde bezwaren niet eens en
verklaarde dat de voordracht onver
kort gehandhaafd bleef. Om het ver
volgens hier niet alleen bij te laten,
ging de hoofdvlootaalmoezenier deze
zaak met de toenmalige commandant
Zeemacht Nederland, de vice-admiraal
Van der Maas, bespreken. Deze zou
deze zaak onderzoeken.
Het antwoord van de marine-leidng
bleef negatief. Omdat dr. Goossens het
principieel niet eens was, zocht hij
het hogerop bij de staatssecretaris
Van Es. Deze wilde de aangevoerde
tegenargumenten niet onderstrepen,
maar ook geen conflict binnen de
marine-leiding hebben. Het bleef dus
nee. Ook met deze afwijzing was de
hoofdvlootaalmoezenier niet content;
hij besprak de zaak-'Van Winkel
met kardinaal ALfrink, die op zijn
beurt de minister van defensie
toen de heer Den Toom om uitleg
vroeg.
Inmiddels was wel duidelijk geworden
dat er een levensgroot conflict tussen
kerk en staat was gerezen. De zaak
wordt zo gecompliceerd en onover
zichtelijk dat de gezamenlijke partijen
besloten deze conflict-situatie te split
sen in een eenpersoons- en aanstel-
lingscfonflict.
De moeilijkheid was dat tot voordien
de hoofdvlootaalmoezenier de geeste
lijke verzorgers binnen de koninklijke
marine aanstelde. Nu wenste de mari
neleiding bemoeienis bij nieuwe aan
stellingen. Er werd een commissie
benoemd die deze materie zou onder
zoeken. De andere kant van het ge
splitst conflict betrof aalmoezenier
Van Winkel. Na veel gepraat, ge
schrijf en getelefoneer, besloot de
hoofdvlootaalmoezenier de kandida
tuur van de heer Van Winkel maar in
te trekken. Weer kwamen dezelfde
argumenten op tafel. Als aalmoezenier
Van Winkel vertelt over de affaire
met zijn uitingen over het racisme
zegt hij: 'Er was toen aangekondigd
dat een Zuidafrikaans basketbalteam
dat in Zweden door protestacties
was geweerd in Den Helder zou
komen spelen. Ik heb toen met nog
enkele personen als M. van Winkel
een ingezonden stuk in een plaatselij
ke courant ondertekend. Nou, mag ik
als burger voor mijn mening uitko
men of niet? Nog geen dag later
kreeg ik een telefoontje van de toen
malige commandant zeemacht Neder
land, de vice-admiraal A. van de
Moer, die mijn optreden minder ge
lukkig vond. Het gevolg was dat er
weer een rapport over mij naar Den
Haag werd gestuurd. Maar dit geval
staat niet alleen, want een jaar later,
april 1971, werd er weer een rapport
over mij opgemaakt, dit keer door
politieofficieren uit Den Helder
Ik was uitgenodigd om in het poli-
tiek-café een discussie bij te wonen
over de toen in de belangstelling
staande volkstelling. Deze was georga
niseerd door de Amsterdamse aktie-
groep 'Volkstelling ja, naamsvermel
ding nee'. Ik zat daar en toen een van
de sprekers niet kwam opdagen, vroeg
men mij of ik het stencil van die
actiegroep wilde voorlezen. Dat heb ik
gedaan en daarna was ik discussielei
der tussen de aanwezigen. Kort voor
dit was afgelopen verlieten twee he
ren de zaal en kreeg ik te horen dat
het politieofficieren waren. Volgens
mij hebben die een verkeerd rapport
opgemaakt en naar de burgemeester
verzonden die het op zijn beurt aan
de marineleiding in Den Helder heeft
overhandigd waardoor deze geschiede
nis weer in Den Haag belandde'.
De burgemeester van Den Helder, ir.
S. H. Visser, deelde via de voorlich
tingsambtenaar H. Kalee mee, niet
van een rapport af te weten; het zou
niet stroken met zijn opvattingen om
achter iemands rug rapporten door te
geven. Hoofdinspecteur A. Brinkman
van politie zei desgevraagd, dat er
geen belastend rapport tegen vlootaal
moezenier Van Winkel was opge
maakt. De vraag of er die avond wel
een rapport is opgemaakt, wilde hij
bevestigen noch ontkennen. 'Indien er
geen belastend materiaal', aldus de
heer Brinkman.
Toen het ernaar uitzag dat het een
slepende affaire zou worden, verzocht
hoofdvlootaalmoezenier Goossens de
heer Van Winkel om zijn ontslag aan
te vragen. Dit zou hem dan eervol
worden gegeven en hij zou nog finan
cieel geholpen worden. Aalmoezenier
van Winkel voelde er iets voor om in
deze situatie zijn ontslag aan te vra
gen. Inmiddels was hij al bij kardi
naal Alfrink geweest, die geen oplos
sing kon vinden en verder niets belas-
tends tegen zijn optreden kon vinden.
Ten einde raad en helemaal niet meer
in een rechtvaardige zaak gelovend,
besloot vlootaalmoezenier Van Winkel
op 1 september 1971 in een
brief aan kardinaal Alfrink mee te
werken aan zijn eervol ontslag, omdat
hem het werken binnen de marine
door een groep officieren, waarmee
hij nooit iets heeft gehad en die ook
nooit persoonlijk bezwaren tegen zijn
optreden hebben geuit, onmogelijk
werd gemaakt.
Maar zo eenvoudig is zijn ontslag
niet. Om de aalmoezenier enigszins
tegemoet te komen, kwam de heer
Van Winkel met de vlagofficier perso
neel overeen dat hij gewoon volgens
de ambtenarenregeling ontslag zou
krijgen. Dit wil zeggen: per 1 novem
ber 1971 op nonactief met 80 procent
salaris en per 1 november 1972 eervol
ontslag buiten eigen schuld. Nu kreeg
hij een brief van de personeelsoffi-
rier, waarin de zinsnede 'buiten eigen
schuld' was weggelaten en ook hier
over heeft zich 'n briefwisseling voor
gedaan, zonder dat hij op dit moment
antwoord heeft gekregen. Van die 80
procent uitkering is ook niets geko
men, want aalmoezenier Van Winkel
moet het met slechts 18 procent doen.
Als argument werd hem gezegd, dat
een vergissing was gemaakt met voor
rekenen.
Al met al vindt hij het een treurige
zaak. Bas de Gaay Fortman heeft het
geestelijke terreur genoemd en daar
mee is hij het eens. Aalmoezenier
Van Winkel: 'Ik vraag mij werkelijk
af wat voor eigen inbreng een geeste
lijke verzorger binnen de krijgsmacht
mag hebben. Vooral nu er zo driftig
met termen als 'de krijgsmacht moet
vermaatschappelijkt wordem' ge
schermd wordt. In feite mag je alleen
aan het handje van de hoge oficieren
lopen, doe je dat niet, dan weten ze
altijd wel je weg te werken'.
Op de vraag of hij zich echt een rebel
voelt, zegt hij lachend 'Helemaal
niet. Ik voel me zelfs solidair met de
jongens in de marine, maar je moet
de zaak wel kritisch blijven bekijken
en in dat opzicht zijn wij allemaal
een beetje een 'rebel'. Maar ik wil
geen rel schoppen.of zoiets.'
(ADVERTENTIE)
joor Bert Voorthuijsen
DEN HELDER Michel van Winkel, tot enkele maanden terug nog
.jetief vlootaalmoezenier bij de koninklijke marine in Den Helder, is
jen gebroken man. Hij voelt zich slachtoffer van het 'mari$e-sys-
r|eem', waarin hij tien jaar met veel plezier zijn taak naar behoren
|eeft trachten te vervullen. Om voor hem duistere redenen is het
jem onmogelijk gemaakt zijn taak als geestelijk verzorger nog lan-
j|er uit te oefenen.
door Sicco de Jong
De grafiek in het ANWB-jaarver-
slag over 1971, die de voortdu
rende toeneming van het aantal
repatriëringsgevallen weergeeft,
spreekt boekdelen. Ruim 2750
auto's moesten vorig jaar naar
Nederland worden teruggesleept,
meer dan het dubbele van zes
jaar tevoren. Vorig jaar hebben
Nederlandse automobilisten in
het buitenland ruim 10.000 maal
een beroep op de Alarmcentrale
gedaan tegen 8.300 keer in 1970.
Een Europese kaart met spelde
knoppen bij de ANWB in Den
Haag geeft jaarlijks de autoonge
vallen van de vakantiegangers
aan. Achter de feiten en cijfers
gaat veel tragiek schuil.
Het trieste is, dat deze tragiek jaar
lijks groter wordt. Elk jaar komen
meer mensen en auto's geschonden
van vakantie terug. Natuurlijk gaan
steeds meer automobilisten naar het
buitenland en ligt daar een belangrij
ke verklaring in. Maar een andere
verklaring is en blijft, dat velen per
auto naar andere landen gaan, zonder
zich de gevaren voldoende te realise-
ren.
Dit komt tot uiting in een te haastig
vertrek, te lang achtereen doorrijden,
Speciaal gedurende de vakantieperio
de fungeert op de voornaamste Itali
aanse wegen een speciale dienst van
de Automobil Club d'Italia de ACI
oftewel de Italiaanse zuster van de
ANWB en van Fiat. Deze vakantie-
dienst biedt quick-service aan gestran
de automobilisten, ongeacht het merk
auto dat zij rijden. Voor buitenlan
ders worden alleen nieuwe onderde
len in rekening gebracht, arbeid is
gratis.
Deze unieke service betreft meer dan
4000 km autostrada's en 1600 km
drukke staatswegen, waar ruim hon
derd Fiat-bestelwagens van lr juni tot
15 september met de beschildering
'Assistenza vacanze' patrouilleren.
Jaarlijks worden meer dan 60.000 ge
vallen van panne verholpen. Het gaat
daarbij om reparaties, die niet meer
dan een half uur vergen. Voor ingrij
pender werkzaamheden verwijst men
naar de servicepunten van Fiat aan
de autostrada's of in de steden.
Ook in Frankrijk heeft Fiat een der
gelijke aktie opgezet, zij het op veel
kleinere schaal.
Het lagere loodgehalte in de Duitse
benzine veroorzaakt in de praktijk
nogal wat problemen. De ANWB advi
seert voor hoog belaste motoren
met een compressieverhouding van
circa 9^: 1 met kruissnelheid 25
pet onder de topsnelheid te blijven
om beschadigingen aan de motor te
voorkomen.
te gehaast rijden of in het niet-dragen
van autogordels. Al jaren geeft de
ANWB het advies rustig aan te doen.
Twee uur rijden, één kwartier rusten,
zeker voor wie niet gewend is zo lang
achter het stuur te zitten. Verder
moet men niet 's avonds weggaan na
een toch altijd vermoeiende werkdag.
In donker rijden is immers ook al
extra vermoeiend. Op de eerste vakan
tiedagen neemt men door veel kilome
ters te rijden automatisch een hoog
ongevalsrisico en dan is al die haasti
ge spoed gevaarlijk.
Wie de rijstijl van het land waar hij
rijdt kent, kan zich daaraan aanpas
sen. Wie het gedragspatroon op de
weg van buitenlanders minder kent,
moet het rustiger aan doen, om niet
van verrassingen te schrikken. Fran
sen bijvoorbeeld gebruiken een twee-
baansweg, die maar net breed genoeg
is, als een weg met drie rijstroken.
Het is daar normaal, dat men twee
auto's naast elkaar op zich ziet afko
men. Italianen claxoneren veelvuldig
het moet er zelfs bij inhalen en
ook dat kan de Nederlander doen
schrikken.
In het algemeen zal de Nederlander
méér rechts moeten houden, nauw
keuriger op de maximum-snelheid moe
ten letten en zich meer van de weg
markering moeten aantrekken dan hij
in eigen land gewend is. Over een
ononderbroken streep rijden in Fran
krijk of Zwitserland is spotten met de
dood. Er staan dan ook zware straffen
op. In het algemeen trouwens gelden
verkeersborden in Zuid-Europa voor
de politie als dingen, die men niet
over het hoofd mag zien en de boetes
zijn veel hoger dan bij ons.
Aan de snelheidsbeperkingen op bui
tenwegen, die met borden aangegeven
worden, kan men zich het beste stipt
houden. De algemene snelheidsvoor-
schriften lopen nogal uiteen. België
heeft buiten de autosnelwegen een
algemeen snelheidsmaximum van 90
km per uur, evenals Luxemburg; in
Duitsland en Zwitserland ds het deze
zomer nog niet van kracht, maar
wordt het 100 km per uur. Frankrijk
heeft dit maximum weer afgeschaft
Het blijkt in Frankrijk, maar ook
in België dat weinigen zich er aan
houden.
Snelwegen
Op de Belgische autosnelwegen geldt
een minimum van 70 km per uur; op
de Duitse van 60 km. Bij opritten van
heuvels of bergen in het buitenland
hebben de snelwegen vaak een kruip-
spoor, dat niet alleen voor vrachtwa
gens is, maar ook voor auto's met
caravan en kleine auto's, die door
weinig motorvermogen of veel lading
langzaam optrekken. Met name de
kleine Citroëns dienen daar in te
voegen. Bij inhalen op autosnelwegen
is het raadzaam of verplicht richting
aan te geven.
De ANWB verstrekt evenals de
KNAC gegevens over vericeersre-
geLs en verkeersborden in het buiten
land, waarvan men zich goed op de
hoogte dient te stellen. Verder Is het
een kwestie van aanpassen aan het
overige verkeer en aan de wegcondl-
ties. Bij nat wegdek en bij afdalingen
heeft men een langere remweg nodig
en is dus afstand houden en snelheid
beperken het parool. Hetzelfde geldt
voor bochtige trajecten. Alleen inha
len, waar geen twijfel mogelijk is dat
bet kan, is nog wel de belangrijkste
regel, want door het gokken van 'net
wel of net niet' ontstaan de ernstigste
ongevallen.
In de bergen rijden is een kwestie
van eerder een te lage versnelling
dan een te hoge versnelling kiezen,
zowel bij klimmen als dalen. Zorg er
voor de motor niet over te belasten,
wat u kunt constateren, want als u
gas geeft en de motor gaat niet har
der lopen dan is er overelasting. Is
het nu te laat en kookt de radiateur
al: nergens aankomen en kalm laten
afkoelen. De berg af gebeurt in een
lage versnelling, zodat zo min moge
lijk geremd moet worden. Men mag
zeker niet bij remmen door het koppe-
lingspedaal af en toe te laten opko
men, want dan is er grote kans op
verbrande koppelingsplaten. In tun
nels tenslotte: gedimd licht aan en
zonnebril af.
Autogordels
Aangezien iedereen, die overal om
denkt nog altijd in een ongeval ver
zeild kan raken, is het van levensbe
lang ook op vakantie gordels te dra
gen. Voor een lange vakantierit is het
de moeite meer dan waard ze aan te
schaffen, als u ze nog niet in de auto
heeft. Het kon wel eens de uitgave
blijken, waar u het meeste plezier van
heeft, want autorijden blijft gevaar
lijk. En gordels halveren die gevaren.
Ook kinderen achterin moeten in do
gordels gezet worden, waarbij dan
tevens de kleintjes de aandacht van
de rijdende vader of moeder niet
kunnen afleiden. Enige rust in het
voertuig zelve is ^ok van belang,
waarom het meenemen van spelletjes
voor de kinderen aanbeveling ver
dient: dat is gemakkelijk en veilig
tegelijk. Er zijn ruiteplakkertjcs te
koop en er kunnen hele spelen ver
zonnen worden om auto's met even
nummerborden te tellen, andere
Volkswagens, rode auto's, enzovoort.
Pilletjes tegen wagenziekte moet men
ook niet vergeten,
Doet u tenslotte de achterportieren
op het kinderslot, vergrendel dc por
tieren echter nooit. Neem geen kinde
ren voorin op schoot. Trek ze makke
lijke kleren aan. En houd een bal bij
de hand om onderweg op de parkeer
plaats er 'even uit te trimmen. Dat
houdt uzelf ook fit!
De Tsjechische autofabriek Skoda te
Mlada Boleslav bij Praag en de Oost-
duitse autofabriek Wartburg te Eise
nach in Saksen gaan nauw samenwer
ken. De twee fabrieken zullen een
'Comecon-auto' bouwen, waarin ook
Hongaarse componenten verwerkt
worden. De planning is om nieuwe
fabrieken in 1975 gereed te hebben.
Skoda en Wartburg zullen elk een
eigen model ontwerpen op een ge
meenschappelijk te construeren chas
sis. Voor dit chassis zal Skoda de
motoren leveren en Wartburg de aan
drijvingsmechanismen. Hongarije zal
de wagens importeren en zo in het
project deelnemen. Er wordt aan een
uiteindelijke produktiecapaciteit van
300.000 k 500.000 per jaar gedacht
voor beide modellen samen, ongeveer
gelijk verdeeld over Tsjechoslowakije
en de DDR.
De Alfa-Sud met 1200 cc 63 DIN-pk motor, goed voor 150 km per uur, lijkt enigszins op Citroen GS.
Pas deze week ziet Alfa Romeo kans
om het nieuwe bij Napels gebouwde
model Sud in eigen land te gaan
verkopen. Dit wil zeggen, dat de pro
duktie In de fabriek te Pomigliano
d'Arco nu enigszins op gang komt De
export o.m. naar Nederland zal
aan het einde van dit jaar kunnen
beginnen.
De introductie van de Alfa Sud ge
schiedde vorig jaar november op de
Turijnse autosalon, een jaar later dan
oorspronkelijk gepland was. Met de
bouw van de fabriek zijn veel moei-
lijkheden geweest.
Er werken op het ogenblik 7000 man,
die tegen het einde van het jaar 500
auto'6 per dag moeten maken. De
bedoeling is te gaan .aar 15.000 man
en naar meer dan 1000 Suds per dag.
De Alfa Sud is de eerste middenklas
ser van Alfa Romeo en zal in Neder
land circa ƒ9.000 gaan kosten
Elke WERKDAG (behalve 's zaterdags) bestaat er 's avonds tot
acht uur gelegenheid tot het telefonisch opgeven van familie
berichten, die nog de volgende ochtend moeten worden geplaatst.
Dit kan uitsluitend onder no. 020-220383. Ook op ZONDAGAVOND
is dit mogelijk, maar dan van 7 tot 8.30 uur.
Eventueel kunnen elke WERKDAG (behalve 's zaterdags) gedu
rende de avonduren tot 8 uur ook andere advertenties opgegeven
worden. Deze advertenties kunnen echter niet in ons blad van de
volgende dag worden geplaatst
Na bovenstaande tijdstippen kunnen geen advertenties meer wor
den opgegeven.
