wssayssssssssavza,
Here comes everybody:
iep met luxeproblemen
Vliegtuigkapers
nu met dum-dum
kogels bedreigd
eoeo
pomdleo
m
Centrum geestelijke
volksgezondheid
gaat morgen open
|FI LM PREMIERES VAN DEZE WEEK
Soofy-film is te
/eel van het goede
BESTRIJDING VAN
HET RACISME
en de kerken
in Nederland
BESTRIJ
DING
RACISME
Europees octrooibureau
■'■puW/KWARTET VRIJDAG 30 JUNI 1972
Film/Kinm-uland I'll Kil
otterdam heeft, van 28 juni tot en met 5 juli, in Calypso en 't Venster, een
olland Festival-filmweek met dertig, hier nog nooit vertoonde, films in zeven-
rivijftig voorstellingen. Zeven films uit dit programma worden ook vertoond in
fiterion Den Haag en Amsterdam, Studio in Groningen, Utrecht, Nijmegen, en
ie Beyerd te Breda. Zij worden hieronder besproken.
alen is een van de circa driehonderd Amerikaanse instituten, waar gepood wordt met een soort 'sen-
ivity training' mensen van hun problemen af te helpen. De Engelsman John Whitmore ('Here comes
erybody' is zijn regisseursdebuut) volgde met zijn team negen dagen lang de zittingen, schoot zes-
uur film en comprimeerde die tot ongeveer twee uur.
hitmore gelooft, volgens eigen zeg-
n, in de deugdelijkheid van het
ar toegepaste procédé, maar mij
eft hij er niet van kunnen overtui-
n. De mensen moeten, om hun
istraties kwijt te raken, zich letter-
en figuurlijk naakt uitkleden. Ze
leten veel aan elkaar voelen om
laar te leren aanvoelen. Ze moeten
n emoties zo rauw mogelijk uiten,
deze drie zinnen staat driemaal het
Hord 'moeten' en dat is niet toeval-
Wie de film ziet, krijgt namelijk
irk de indruk, dat er bij zo'n sessie
n echte vrijheid (waar het toch
emaal om is begonnen) geen sprake
wordt een soort spel gespeeld, een
rt' opgevoerd (een dubbele act, ei-
nlijk, want de filmcamera's zijn er
k nog eens een keer bij) en wie
et mee wil doen is af. Twee vrou-
en die weigerden zich te ontkleden
erden voor straf uitgesloten. Het
ijt me als ik het mis heb, maar zo
?am het op mij over. Het gevolg
n dat 'dubbele-act-effect' is een ge-
tel van totale onverschilligheid,
aar vallen weer twee mannen elkaar
tnend in de armen, na uitvoerig
rollebold te hebben over de vloer,
in doorbraak van heb ik jou daar,
larschijnlijk, maar ik weet niet
Barom ze huilen en 't kan me niet
helen ook.
Utent
ls ze daar nu zelfmoord pleegden op
at doek zou ik er ook niet koud of
arm van worden. Blijkbaar is het
an overwegend belang, dat al dan
iet latente homosexuele tendenzen
taar de oppervlakte worden gesleurd.
)e film is er althans vol van. elke
man moet eraan geloven. De vrouwen
mogen rustig hetero-sexueel blijven,
ij dienen alleen zover te komen dat
Zichzelf mooi vinden. Tel uit je
st! Mensen, mensen, wat een luxe
roblemen van die Amerikanen uit de
elvarende middenstand! Hou mij ten
lede, waarschijnlijk worden zij er
wig door gekweld, maar geen grein-
e van die kwelling werd op mij
rergebracht. Zou zo'n dure behande-
»g nu iets uitrichten?
i, zei regisseur Whitmore. Om maar
een voorbeeld te noemen: mensen die
hevig politiek geïnteresseerd waren
en altijd aan demonstraties meededen
hadden daaraan na hun bezoek aan
Esalen niet meer zoveel behoefte.
Wel, wel, is dat het doel waarnaar
daar wordt gestreefd? (onder andere,
natuurlijk). Dan kunnen die lui ei
genlijk net zo goed meteen doorlopen
naar de Morele Herbewapening. Mo
gen ze tenminste hun kleren aanhou
den. Zie, zulke en soortgelijke gedach
ten kwamen bij mij op tijdens het
kijken naar 'Here comes every body.'
Ik vind het een nare film, een nep-
film over een nep-behandeling.
W. Wielek-Berg
De tuin der lusten:
van reëel tot absurd
Het zijn meer onlusten die de man in
de rolstoel op het landgoed te verwer
ken krijgt. Hij is, door een ongeluk
zijn geheugen kwijt.
Om dan weer op te wekken worden
hem, door zijn familie onder leiding
van zijn vader, allerlei hoogte- en
dieptepunten uit zijn leven voorge
speeld: zijn kinderlijke angst voor
varkens, de verleiding door tante, de
dood van moeder, de eerste commune
tijdens de republikeinse beweging,
conflicten in de leiding van het be
drijf, het verkilde huwelijk, de onmo
gelijke kinderen, de maitresse veel
lust en geluk is er niet bij.
En doordat die terugblikken niet de
echte herinneringen zijn, maar in scè
ne gezette imitaties daarvan, krijgen
zij een vreemde en wrange komische
kant.
De Spaanse regisseur Carlos Saura,
die met Rafael Azcona het scenario
schreef, heeft het leven van zo'n rijke
fabrikantenfamilie daarmee nogal sati
risch verbeeld, met zoveel kritiek als
hij zich durfde veroorloven.
De vrouw en de vader bijvoorbeeld ho
pen vooral dat de patiënt zich de
combinatie van de brandkast en zijn
Zwitserse bankiers weer z'al herinne
ren. De man, aandoenlijk stamelend
en verlamd gespeeld docr José Luiz
Lopez Vasques. ziet tenslotte in zijn
verbeelding de hele familie in rolstoe-
oofy is een malle mafketel, en als hij eigenwijs en dom blijmoedig
an sport gaat doen, weet iedereen met een tekenfilmopleiding of
ïldoende Donald Duck-ervaring wat Goofy te wachten staat. Ram-
ïn.
Hes wat een mens bij sport kan
neuzen of breken treft Goofy nog
tel erger, en daarbij overkomen hem
ng waanzinnige ongelukken, die in
et dagelijks leven gelukkig onmoge-
fk zijn. Maar Goofy is onverwoest-
»ar. Dat sportapparaten kogels,
•eren, stalen veren, gewichten en
nkken zijn dood willen, dat tijn
iard zich een kriek lacht en zijn
gen schaduw hem bij het schaduw-
oksen met elke klap vloert, dat te
enstanders of tegenslagen hem in
tikken, uitrekken, wegslingeren,
lat slaan of door muren rammen, om
aar iets yan zijn pech te noemen,
in Goofy niet hinderen,
ij dramt door. Hij wordt wel even
gelost door oom Donald die zijn
aosaardige neefjes, de eendekuikens,
iet levensgevaar ijshockey probeert
leren, of door een oude Griek, die
eorie Olympische Spelen geeft,
'aar overigens raast Goofy dolzinnig
n luidruchtig, met veel muziek als
ndianentragiek in Bloed van de Condor
■en Quechua-indiaan wordt door de Boliviaanse politie neergeschoten
'aar niet gedood. Hij overleeft de tocht van de Andes naar La Paz,
omt in een ziekenhuis maar sterft daar, doordat zijn vrouw en zijn
roer niet aan geld en bloed voor de transfusie konden komen. En
e dokter, die hem had kunnen redden, houdt juist een mooie rede
ver de volksgezondheid.
extra lawaai, onverdroten voort, 2007
filmmeters achter elkaar, en dat
duurt lang.
Was hij maar niet zo onverwoestbaar
dacht ik na een kwartier al. Want die
wilde Disney-tekenfilmpjes zijn best
leuk voor een eenaktertje, maar aan
pen stuk door worden ze vermoeiend
op de duur. Vooral als je van al die
vroegere tekenfilmpjes al vooruit
weet wat er gaat gebeuren. Want dat
is wam, smak, boem, au, toch aldoor
hetzelfde. Wel bijzonder aardig is het
dat ze daar in die Disney-studio aller
lei bewegingen, houdingen, hebbelijk
heden van sporters goed hebben be
studeerd in vertraagde weergave
vaak en dat ze daarvan dan geesti
ge parodieën hebben getekend. De
kinderen, waarvoor deze film is, zul
len het vermoedelijk allemaal wel
heel anders bekijken.
(Amsterdam - City, Rotterdam - Lu-
mière. Den Haag Cineac, a.l.).
B. H.
torvoor waren in het dorp van de
Bechua's drie Amerikanen gekomen,
*t een kraamkliniek. Maar zij steri-
leerden de vrouwen. Eerst dachten
Indianen dat de onvruchtbaarheid
a straf van hun goden was. Toen zij
lelijk begrepen wie de schuldigen
en namen zij wraak door de Ame-
knen (ook) te castreren. Daarvoor
frden zij door de politie neergescho-
n. De broer die in de stad om
'rder te komen ontkende Indiaan
rijn, keert met de weduwe naar het
»rp weer. Geheven geweren zijn het
•tste beeld van de film.
8fge Sanjines, de regisseur, die met
''car Soria het scenario schreef,
*rd, na een opleiding in Chili, direc-
B>r van het Boliviaans Filminstituut,
^ar werd al spoedig weer ontslagen
doordat de regering Barriento zijn
films 'te negatief' vond. Bloed van de
Condor werd eerst ook verboden,
maar na hevige protestacties werd zij
in Bolivia toch toegelaten. Ook al
omdat Sanjines dat steriliseren niet
had verzonnen en in het weergeven
van de omstandigheden naar de wer
kelijkheid was.
Dat geeft zijn film, met eenvoudige,
onontwikkelde maar waardige mensen
(bevolking van Kaata en enkele ac
teurs). en simpele maar ware harde
tegenstellingen, een ontroerende
kracht. Hij, en zijn cameraman Anto
nio, beeldden het arme leven en het
lot van die Indianen treffend mooi
uit. met een zuiver begrip voor de
opstandigheid die daar wel komen
moet.
B.H.
(ADVERTENTIE)
Scène uit 'Ich liebe dich'
len. Daarmee is Carlos Saura weer
zeer symbolisch, met een surrealis
tisch toontje.
Andere scènes weer worden gewoon,
zij het wat theatraal, gespeeld. Saura
regisseerde dus in verschillende rich
tingen, van tragisch naar komisch,
van reëel tot absurd, telkens goed in
elke scène, maar in totaal wat onsa
menhangend. Als toeschouwer weet jè
niet precies in wat voor stemming je
de film moet volgen.
B. H.
Boerajkan: vooral
onsamenhangend
Wie naar de Japanse film Boerajkan
(De Schurk) gaat kijken, krijgt grote
stukken menselijke slechtheid in het
gelaat geslingerd. Een barokke boel,
hoor! 't Spul speelt in 1842, toen een
puriteinse tirannie het afsteken van
vuurwerk verbood (onder andere
dan). Dat zit met name de acteurs
niet lekker, daarom wordt er heel wat
afgemord en gegromd, op z'n Japans.
Tenslotte proberen een stel despera
do's (halfsleetse samoerai's, zelf-
moordcandidaten en zo meer) het re
gime ten val te brengen.
't Gaat dus wel over opstand en
verzet, maar om nu te zeggen dat
regisseur Masahiro Sjinoda een poli
tieke film heeft gemaakt, nee. Hij is
zeer diep doordrongen van de boos
heid der mensen: tirannen en opstan
delingen, moeders en zonen, zij deu
gen geen van allemaal. Hier een
schop, daar een trap en nog een mooi
zwaardgevecht als snoepje van de
week, dat is zijn principe.
De intrige is zo grillig en het aantal
handelende figuren zo groot, dat na
vertelling gedoemd is in het zand der
onbegrijpelijkheid te verstikken. Daar
om zullen we ons de moeite maar
besparen. Er komt een jongen in
voor. wiens moeder hem zo ontiege
lijk irriteert, dat hij haar in het
water smijt. Ze wordt gered door het
liefje van haar zoon, een prostituée.
om wie de hele ruzie begonnen was,
en sluit met haar onmiddellijk dikke
vriendschap.
Dit om u een voorbeeld te geven van
het bizarre, dat de film kenmerkt. U
kunt, zoals in Japanse historische
films gebruikelijk, genieten van heel
vreemde kostuums en prachtig gecom
poneerde beelden, griezelen bij gru
welen (al zijn die in 'Boerajkan' be
trekkelijk dun gezaakd) en lachen om
dolzinnig melodrama. Er is wel raar
in de film gesneden (of zou het
gewoon aan de montage liggen?) En
fin, dat hoeft de pret niet te drukken,
de onsamenhangendheid is een van de
attracties.
W. W.-B.
Ich liebe dich, ich
töte dich: vrijheid
heeft enge grenzen
Ich liebe Dich, Ich töte Dich is de
eerste hoofdfilm van de Duitse regis
seur Uwe Brandner. Een debuut dat
wel iets belooft. Er zitten bepaalde
tendenzen in dit werk die de kijker
zouden kunnen intrigeren. Of zij het
doen is echter twijfelachtig, alhoewel
het thema in het leven van onze dag
past namelijk bezinning op de indivi
duele vrijheid in de samenleving. Zo
lang men daar in past kan men
geloven dat men een vrij mens is.
doch zo gauw het individuele levens
patroon gaat afwijken, dan ervaart
men al spoedig de macht der traditie,
wet en orde etc.
Zo de ervaring van de leraar in het
Duitse dorp, dat in een regeringsre
servaat enkele privileges geniet. Het
wild mag alleen afgeschoten worden
door de regering, alles wat de wild
stand bedreigt wolf en hond
mag gejaagd worden. Een wet. door
de gemeenschap aanvaard. Maar de
leraar raakt meer dan bevriend met
de stroper in het dorp. Ook dat wordt
nog aanvaard, doch als de leraar zich
zelf jachtrechten verschaft is hij voor
de gemeenschap daar gelijk aan de
wolf. Als men een dode en een aange
schoten hertje vindt is het oordeel
reeds door het dorp en zijn vr.end
geveld. De laatste brengt hem bij de
politie, die hem zonder meer neer
schiet. Op dat moment wordt de be
roepsstroper zich bewust hoe eng de
grenzen liggen van de vrijheid, en
ziet hij waar en hoe hij staat.
Het was waarschijnlijk Uwe Brand-
ners bedoeling dat de toeschouwer
zich hierop zou bezinnen, doch daar
voor zijn de feiten te simpel gesteld.
St
Zeg maar ja
tegen het leger
Les Chariots hebben met een paar
films al massa's Fransen lekker laten
lachen en nu zijn ze dan ook tot ons
land doorgedrongen met Les Bidasses
en Folie, die hier Zeg maar ja tegen
het Leger heet. Die vijf hippe jongens
zijn leuk in alle dwaasheden die hun
Scène uit De tuin der lusten
regisseur Claude Zizi en hun produ
cer Michel Ardan voor ze hebben
bedacht. Ze willen een popgroep vor
men en mislukken in allerlei
baantjes, die ze aannamen om hun
instrumenten te betalen. Als postbo
de, restaurantbediendes, vuilophalers
doen ze levendig, droog en met een
frisse humor de ene dwaasheid na de
andere. Claude Zizi heeft daar een
dolle vaart in gehouden. De gooi- en
smijtgrappen zijn best getimed, vaak
verrassend en telkens pittig. Als de
jongens in militaire dienst moeten
gaat de vaart er een beetje uit, maar
gelachen wordt er telkens toch. Om
de Chariots en om Jacques Dufilho
als een zonderlinge kolonel.
(Amsterdam-Cineac Damrak, al)
Protest in ver
woestijndorp
De moderne tijd neemt ook langzaam
maar zeker bezit van de 'Witte plek
ken der aarde'. Dat is het thema van
de gedramatiseerde documentaire
'Remparts d'argile' van de Franse re
gisseur Jean-Luis Bertucelli. De film
is gemaakt naar het boek 'Chebika',
een socialogische studie over een dorp
in Zuid-Tunesië van Jean Duvidnaud,
die ook het scenario schreef.
De verandering blijkt uit twee vor
men van protest. Aanvankelijk wer
ken de mannen van het woestijndorp
lijdzaam in een primitieve steengroe
ve. In een mooi. natuurlijk decor
zwoegen de tanige, slecht gevoede
dorpsbewoners voor weinig geld voor
een firma uit de stad. Op een gegeven
moment besluit de vertegenwoordiger
minder te betalen, waarna spontaan
een protestactie uitbreekt. Als solda
ten te hulp worden geroepen, smeken
de vrouwen Allah hun manhen in
hun strijd bij te staan.
De andere rebellie komt van de kant
van een jonge vrouw, gespeeld door
de nige actrice in de film, Leila
Schenna. Zij wordt zich bewust van
de monotonie van haar bestaan. Dat
wordt nog versterkt als zij hoort hoe
de jonge kinderen uit haar dorp les
krijgen, een luxe die zij vroeger
moest ontberen. Bij wijze van machte
loze wanhoopsdaad werpt zij op een
dag de emmer in de put. De andere
vrouwen denken dat zij bezeten is en
besprenkelen haar gezicht met het
bloed van een lam om deze boze geest
uit te drijven.
Bertucelli heeft niet alleen prachtig
gebruik gemaakt van de mooie omge
ving van het Algerijnse dorp Tehou-
da. Hij heeft ook de bewoners zoveel
mogelijk zelf laten improviseren, wat
puur aandoet. Nadeel van deze han
delswijze is dat de film wat traag is.
Lobenslein
Mooie symboliek
in 'de postbode'
De symboliek in 'De Postbode' (Post-
chi) van de Iranees Darioesj Meerd-
zjoei maakt de film dat moeilijk toe
gankelijk. Het gebruik van symbolen
is echter de enige mogelijkheid in het
niet zo tolerante Perzië om gestalte te
geven een sociale kritiek op het be
wind.
De hoofdpersoon Tagi. een eenvoudi
ge postbode in een klein stadje aan
de Kaspische Zee. is een speelbal van
de maatschappelijke structuur. De
enige mogelijkheid om aan de mazen
van deze structuur te ontkomen is
voor hem het winnen van de nationa-
Een nieuw, actueel boekje van Prof. Dr. J. Verkuyl:
Dit boekje handelt over het Programma tot
bestrijding van het Racisme van de Wereld
raad van Kerken en over het fonds voor het
ondersteunen van de strijd om gerechtigheid
tussen de rassen.
Ook in Nederland is zowel in de kerken als in de bredere samen
leving grote belangstelling voor dit Programma en heeft het lanceren
ervan aanleiding gegeven tot diepgaande en vaak felle discussies.
Temidden van deze discussie geeft prof. Verkuyl ons heldere informatie.
Paperback 5,50; bij 20 ex. en meer 5,per ex.
Verkrijgbaar bij de boekhandel.
Een uitgave van KOK KAMPEN.
UTRECHT (KNP) Zonder uiterlijk vertoon gaat morgen het
nieuwe centrum voor geestelijke volksgezondheid in Utrecht van
start Het NCGV is hel platvorm van alle particuliere geestelijke ge
zondheidszorg iE Nederland Aan de oprichting is twee jaar inten
sief overleg voorafgegaan.
Ie loterij. Door dit denkbeeld wordt
hij zo geobsedeerd dat de aandacht
voor zijn vrouw erbij inschiet.
De meeste symboliek schuilt in het
voorkomen van dieren in de film.
Schapen representeren de menselijke
waardigheid en de onschuld. Zij moe
ten onherroepelijk het onderspit del
ven tegen de zelfbewuste autoritaire
varkens. De schapen van Nijatolla, bij
wie Tagi werkt om zijn mager inko
men aan te vullen, worden één voor
één geveld door een geheimzinnige
ziekte. Door overmatig drankmisbruik
probeert hij zijn zorgen te vergeten.
Een bankroet is onvermijdelijk en de
neef van Nijatolla, die de eigenaar
van de boerderij is, besluit de opstal
len met de grond gelijk te maken.
Deze neef zou ook een belangrijke rol
gaan spelen in het leven van Tagi.
Tagi's vrouw, die meer liefde nodig
heeft dan haar man haar gaf, was een
dankbare prooi voor hem. De postbo
de. toch al impotent en zich daarom
als aan een laatste strohalm vastklam
pend aan de macht van de kruiden
van de plaatselijke veearts, vlucht nu
wanhopig het bos in. Als z'n vrouw
hem komt opzoeken, doodt hij haar
met een mes. Tagi wordt tenslotte als
een menselijk wrak door gerechtsdie
naars weggeleid.
Meerdzjoei is een interessante cineast,
die het verdient ook in de Nederland
se bioscopen in roulatie te worden
gebracht. 'De postbode', zijn derde
film. doet denken aan 'Wozzeck' van
Büchner, een droevig thema over de
moord op een ontrouwe echtgenote
dat in verhalen in het noorden van
Iran veelvuldig opduikt. Vooral de
hoofdrolspeler Ezat Entezami zorgde
voor enkele verrukkelijke, filmische
beelden zoals een schranspartij met
grote stukken schapevlees en in zijn
act met een achteropkomende auto,
die hij niet wil laten passeren.
Lobenstcin
Film International
in Rotterdam
Calypso en 't Venster vertonen, van
donderdag 29 juni af, de volgende
films: Feest In Gion van Mitsogoetsji
en Nelly Kaplans herinneringen aan
Abel Gance, Les Yeux Fermés van
Santonl, Ich Liebe dich, Ich töte dich
van Brandner, Alliansa para el Pro-
gresso van Luducna, The Charm of
Dynamite van Brownlow. Ingmar
Bergman en Stig BJörkman, SJoera
van Matsoemoto, Der Tod der Maria
Mali bran van Schröter, Here comes
everybody van Whitmore, De Koe van
Meerdzjoei, Women in Revolt van
Morrissay, Weekend a Souchaux van
de groep Medvckine, The Guerilla's of
the Arabian Gulf, Remparts d'argile
van Bertucelli, Bonaparte et la Revo
lution van Abel Gance, Minamata van
Tsüchimato, Targets van Bogdanovich,
La Cicatrice intérieure van Garrel,
Keizer Tomaten Ketchup van Te-
rayama, De Tuin der Lusten van
Saura, Wintersoldler, Johnny got hls
Gun van Trumbo, Lambaya van Trao-
rc. Blood of the Condor 3 an Sanjines,
De Angst van de Doelman voor de
Strafschop van Wenders, De Steen in
de Mond van Ferrara, Dyn Arno van
Dwoskin, Boerajkan van Sjinoda,
Reed van Lcduc, Coup pour Coup van
Karmltz, Katzelmacher van Fassbin-
der. Weg met de Boeken en de Straat
op van Tcrayama.
Calypso draait om 15.30, 19.45 en
22.00 uur, en 't Venster om 11.00,
15.00, 19.45 en 22.00 uur.
Het nationaal centrum is de samen
voeging van de vier tot nu toe be
staande landelijke bureaus: de natio
nale federatie voor de geestelijke
volksgezondheid in Amsterdam, het
katholiek nationaal bureau voor de
geestelijke gezondheidszorg in
Utrecht, het nationaal protestants cen
trum voor de geestelijke volksgezond
heid in Den Haag en het algemeen
centraal bureau voor de geestelijke
volksgezondheid in Utrecht. In het
nieuwe centrum zijn tevens de zoge
naamde 'ambulante en klinische' afde
lingen van de geestelijke gezondheids
zorg ondergebracht.
De inbreng uit de ambulante sector
wordt verzorgd door de nieuwe Ne
derlandse vereniging voor ambulante
geestelijke gezondheidszorg, NVAGG,
die bij het NCVG is gevestigd. Deze
sector omvat 130 instellingen onder
meer de medische- en opvoedkundige
bureaus, de bureaus voor levens- en
gezinsmoeilijkheden, de sociaal-psychi
atrische diensten, de consultatiebu
reaus voor alcoholisme en de medi
sche psychotherapie. De klinische sec
tor bestaat uit de sectie psychiatrische
instituten van de Nationale Zieken
huisraad.
Het nieuwe centrum wil pleiten voor
zodanage maatschappelijke verhoudin
gen dat de geestlijkc gezondheid
wordt bevorderd. Onderdeel daarvan
is het verbeteren van de opvang voor
mensen met psychische moeilijkhe
den. Het streven is de geestelijke
gespecialiseerde gezondheidszorg toe
gankelijker te maken voor huisartsen,
maatschappelijke werkers, wijkver
pleegsters, geestelijken e.d. Ook wil
het centrum een einde maken aan dc
financiële verbrokkeling van het
werk.
De factor levensbeschouwing wordt
ingebracht door een vaste commissie,
die nauw contact onderhoudt met de
katholieke centrale vereniging voor
geestelijke volksgezondheid, het pro
testants trefpunt welzijnsberaad in op
richting en de humanistische organi
saties.
SCHIPHOL Tussen de KLM en de regering wordt overleg gevoerd
om veiligheidsofficieren aan boord van KLM-vliegtuigen te plaatsen
voor het tegengaan van vliegtuigkapingen. Terwijl de KLM elk com
mentaar weigert, heeft staatssecretaris Kruisinga (verkeer en water
staat) laten weten dat de eventuele veiligheidsofficieren uitgerust
zullen worden met pistolen of revolvers met dum-dum kogels.
De vereniging van Nederlandse ver
keersvliegers heeft haar aanvankelijk
ingenomen standpunt gewijzigd en
zegt nu veiligheidsofficieren aan
boord van Nederlandse vliegtuigen te
zullen accepteren. Aan boord van
vliegtuigen van sommige Amerikaanse
luchtvaartmaatschappijen vliegen al
geruime tijd getrainde mannen mee
die in geval van kaping optreden. Ook
aan boord van vliegtuigen van de
Israëlische maatschappij El Al en de
Zwitserse Swiss-ALr vliegen veiligheids-
of ficieren mee.
Volgens de heer Kruisinga, die giste
ren terugkeerde van een conferentie
in Oslo, zijn dum-dum kogels 'niet zo
gevaarlijk'. Bij de minste weerstand
nok bij aanraking van een menselijk
lichaam, spatten ze uiteen en kunnen
ze zeer ernstige verwondingen veroor
zaken. De dum-dum kogels zijn daar
om voor de oorlogsvoering door de
conventie van Genève niet geaccep
teerd. Maar gewone kogels zijn in een
vliegtuig uiterst riskant omdat ze de
vliegtuigwand kunnen doordringen en
daarbij vitale hydraulische leidingen
kunnen raken. Vandaar dat dhr. Krui
singa kiest voor dc dum-dum kogels,
hoewel zc in strijd zijn met de con
ventie van Genève.
Al een paar maanden geleden is een
begin gemaakt met geregelde bespre
kingen op het departement van ver
keer en waterstaat over de beveiliging
van de burgerluchtvaart. Vooral gaat
het bij die besprekingen om de veilig
heid van Schiphol maar daarnaast is
ook bewaking aan boord van vliegtui
gen een probleem. De KLM en de
Vereniging van Nederlandse verkeers
vliegers zijn partner bij deze bespre
kingen.
DEN HAAG Dc Nederlandse rege
ring heeft voorgesteld een toekomstig
Europees octrooibureau in Den Haag
te vestigen. Dit blijkt uit het antwoord
van de Europese Commissie op een
vraag uit het Europese parlement.
Ook MUnchen, Lexemburg en Londen
zijn genoemd als vestigingsplaats voor
een octrooibureau, dat wordt opgericht
op grond van een overeenkomst, die
deskundigen uit twintig Europese lan
den thans opstellen.
1
2
3
k
S
6
r
8
r
2
3
4
5
S
i
8
9
Horizontaal: 1. ondergrondse ruimte-
tegenzin. 2. latwerk-Europeaan-plaats
in Gelderland. 3. rivier in Duitsland-
neerslag. 4. Romeins keizer-wijze. 5.
teug-denkbeeld 6. wapen-maanstand-
oude lengtemaat. 7. slappe koffie-fami-
lielid-rechten inbegrepen (afk.). 8. vis-
eikenschors- op dc wijze van. 9. kuur-
bedelaar.
Verticaal: 1. fundament 2. uitruster
van schepen-tweetal. 3. kleurstof-
grondsoort-Chinesc lengtemaat. 4. ja-
gersroep-scheik. element-niet dicht
opeen staande. 5. tweehoevig zoogdier-
kleine inham. 0. eer-gordel-volksnaam
van de kauw. 7. wig-tot-niet begroeid.
8. lusthof-lof-vreemde munt 9. een
der jaargetijden-pen om papieren aan
te rijgen.
OPLOSSING VORIGE PUZZEL:
Hor.: 1. gladiolus, 8. sa, 9. aarde, 10.
es. 12. tsa. 13. Est. 15. Ase, 17. nar.
19. oma, 21. Nero. 23. enig. 25. pekel,
26. Ln. 27. iris, 29. sela, 31. oer, 32.
ark, 34. net 35. aar. 37. alt. 39. la. 41.
aroma, 43. Ee. 44. venerabel.
Vert: 1. ga. 2. aas, 3. Daan, 4. ir. 5.
Oder, 6. les. 7. Se. 8. stanniool. 11.
stagnatie, 12. ter 14 ton. 16. serre. 18.
anker. 20. mille, 22. Ops, 23. els, 28.
Ira. 30. ent 32. arre, 33. Karna. 30.
aan, 38. lab. 40. a.v. 42. o.r. 43. el.
