il Wrak van Britse bommenwerper na bijna dertig jaar gevonden jo you' van Peter Schat larmerend muziektheater Groep artsen oneens met hoofdbestuur over abortuskwestie ersonalia Belastingvoorstel kan nadeel brengen bij lagere inkomens Expositie over buitenplaatsen Van Agt wil krijgsraden handhaven Eerste prijs Met nog keiharde banden in Zuid Flevoland uitgegraven Bij nachtelijke vlucht 35 toestellen verloren 'Meisjes dupe verhoging schoolgeld' Wescon herziet ontslagbeleid Export snijbloemen naar VS kan nog belangrijk toenemen '/KWARTET DONDERDAG 22 JUNI 1972 Binnenland T9/K11 C-3 R. N. Degens ERDAM De wereldpremière van Peter S chats To you' met de inmiddels befamad geworden len, heeft dinsdagavond in een praktisch uitverkocht Carré plaatsgevonden. de eerste en tegelijk de voorstelling van dit stuk actu- ziektheater in het Holland Fes- 1 dat is bijzonder jammer. grote belangstelling voor de ing van dit 'projekt' en de •n veel energie eisende voorbe- 1 die het heeft gevraagd, zou- ;n al een aantal herhalingen hraardigd hebben. Dat geldt lor Luciano Berio's 'Allez Hop', je beklemmende clownerie van fèrktheater op de conflicten in fderne samenleving en met de ie Cathy Berberian. ferd op de openingsavond van pstival in Den Haag gedaan it overigens in 1971 al in de van het Residentie Orkest fcegaan) en het ging nu vooraf you' van Peter Schat. En is het dan voor dit festival Bijzonder jammer ook, om- twee stukken ieder voor zich oorbeeld zijn van de manier sommige componisten hun i deze tijd willen laten func- iBerio als Schat en de laatste B veel sterkere mate behoort componisten die geen muziek schrijven om de schone klank Maar zij proberen er iets mee ^nbaren van wat zij ervaren van Mkzinnige toestand waarin de 1 zich in alle opzichten bevindt. behoefte heeft aan esthetische, lannende verstrooiing gevende i die óók een functie heeft i te allen tijde naar Vivaldi of grijpen. Dat er steeds meer i bereid zijn te komen luiste- naar wat de zogeheten 'geënga- componisten van deze tijd op ids middeleeuwse istgeschiedenis TERDAM De Koninklijke iemie van Wetenschappen heeft legaat aanvaard, haar door prof. G. J. Hoogewerff, overleden 25 irt 1963, toegewezen. De inkomsten dit legaat zullen worden besteed bevordering van de bestudering beeldende kunst in West-Europa Italië gedurende de middeleeuwen iel door subsidiëring van publika- op dat gebied (tijdschriften uitge- lerd), alsook door het verstrekken reistoelagen, telkens voor eenmaal. 1. toelagen kunnen worden toege- aan verdienstelijke Nederlandse enten in de kunstgeschiedenis en ambtenaren verbonden aan Ne- andse musea. Het bestuur van de eling Letterkunde van de Akade- heeft een commissie ingesteld, advies zal uitbrengen over de rragen om subsidie uit het fonds de Akademie bereiken en wel 1 augustus 1972 aan het adres de Akademie, Kloveniersburgwal Amsterdam. an Gogh tot Picasso 100.000 bezoekers rEP.LOO Voor de tentoonstel van Franse impressionisten uit jet-bezit ('Van van Gogh tot Pi- in het rijksmuseum Kröller- Uer bestaat grote belangstelling. week werd de 100.000ste bezoe- genoteerd. Bt Nederlanders zijn het vooral itsers, Fransen, Belgen, Scandina rs en Amerikanen die de expositie 'en bezichtigen. Onder hen zijn ïllend veel jongeren, kf 13 aug. zal in Kröller-Müller nieuwe tentoonstelling te bezich- zijn: tekeningen van Amerikaan kunstenaars onder de titel 'Dia- 215 and Drawings'. Meest ontwerp- dies van jonge beeldhouwers: An- Walter de Marcia, Christo, Mark Sufero en Flavin. Beeld van de opvoering van 'To you' met rechts onder achter de diri gentenlessenaar Peter Schat. Angen Mr. O. J. P. Cam- "fceck en J. Harmsen zullen door dster De Brauw worden voorgedra- 1 als leden van het college van tour van de universiteit van Am- "«m. Mr. Cammelbeeck zal voor- van dit college worden. De ^rsiteitsraad van de Amsterdamse T«rsiteit is met deze voordracht [Uiem akkoord gegaan. Mr. Cam- "*eck, nu advocaat in Eindhoven, Per 1 augustus in dienst treden en heer Harmsen, die nu intern ao 'utant is bij de organisaties van de «erlandse kledingindustrie in Am- Wam, per 1 september. hen willen overbrengen, lijkt er op te wezen dat niet alleen ecologen en poli ticologen enig gehoor beginnen te krijgen inzake de noodsituatie waarin de mens zichzelf bezig is vast te wrikken. Peter Schat heeft dat in zijn jongste compositie 'To you' gedaan met het gelijknamige gedicht Van de Britse undergroud-dichter Adrian Mitchell als uitgangspunt. De inhoud van het gedacht de bewustwording van de krankzinnige maatschappij waarin wij leven en de vorm met de zesmaal als refrein terugkerende strofe 'My love, they are trying to drive us mad' hebben in Schat een muzikale 'weer klank' gewekt die in een alarmerend stuk muziektheater resulteerde. Hoewel het in zijn 'werking' eigenlijk zeer eenvoudig en rechtstreeks is zijn de opbouw, de gebruikte middelen en de vorm te gecompliceerd om er via een beschrijving ook maar enigermate een indruk van te geven. Het instru mentarium is met de opmerkelijke afwezigheid van slagwerk op zich zelf al typerend voor de doordringen de, alles en iedereen omringende 'sound' waarin deze noodkreet wordt overgebracht: negen gitaren, drie pia no's en drie elektronische orgels, alles op heel speciale manier elektronisch versterkt en gemanipuleerd. Met zes manshoge metalen bromtollen die over de gehele zaalruimte ver spreid staan opgesteld als versprei ders en vervormers van de klank, ders en vervormers van de klank, wat helaas bij deze uitvoering door een technische storing niet helemaal goed verliep. Leden van Het Werktheater laten af en toe zo'n tol ook zijn eigen dol- draaiend geluid voortbrengen. Het Werktheater heeft overigens een zeer groot aandeel in dit project. Naar tijd gemeten zelfs het grootste, want zij acteren zonder muziek het gehele eerste deel van het gedicht dat de vorm van een aftelrijmpje heeft. Zij doen dat onder een gigan tisch groot blauw doek dat het toneel en de ontruimde piste van Carré bedekt. Door gaten in dat doek steken steeds weer andere lichaamsde len naar buiten, steeds verder de zaal in naar het publiek toe; een onder grondse processie die de voortschrij ding van de mens van embrio tot geschonden volwassene symboliseert. Het werkt allemaal (te) komisch, en, DEN HAAG Het gezin waarin zowel de man als de vrouw werkt, komt er in de nieuwe belastingvoor stellen slechter af. Wanneer de man een kleine 15.000 gulden verdient c-n de vrouw zo'n 6.000 gulden zou er 200 gulden meer belasting moeten worden betaald. Het Kamerlid Vondeling (PvdA) heeft dit gezegd in een commentaar op de plannen van minister Nelissen (financiën) en staatssecretaris Scholte om het inkomen van de werkende gehuwde vrouw voortaan afzonderlijk te zien en het niet meer op te tellen bij het inkomen van de man. Volgens de heer Vondeling is ten onrechte de indruk gewekt dat zo'n gezin een aanzienlijk voordeel zal genieten. Ver dienen man en vrouw daarentegen ieder 45.000 gulden dan levert dit een voordeel op van bijna 6.000 gulden. Het eerste geval zal echter vaker voorkomen, omdat de gehuwde vrouw vaak halve dagen werkt, aldus de heer Vondeling. al is het op zichzelf erg knap en suggestief gedaan, het staat daardoor te ver en te los van wat er dan met en door de muziek van Schat op volgt. Dat is, dacht ik, zonder het geacteer de voorspel een volkomen afgerond zelfstandig geheel. Van de uitvoering waarvan ik alleen nog de prestatie VAn Lucia Kefsteris wil vertnelderi die geheel naar de bedoeling van Peter Schat (die het stuk zelf dirigeerde) de oorspronkelijke tekst van het ge dicht 'als een gek zeer zingend stond te schreeuwen'. En voor de goede orde zij nog ver meld dat de avond niet werd geopend met 'Cheap imitation' van John Cage, omdat die 's morgens op de repetitie vond dat het Residentie Orkest het niet goed genoeg deed, maar met 'Serenata I' voor fluit (Koos Verheul) en 14 instrumenten van Berio. Daniel Cory overleden MERANO Daniel Cory, de auteur die onder meer de biograaf is geweest van de Amerikaanse dichter Ezra Pound, is in Italië overleden. Cory, executeur littéraiire van de Amerikaanse filosoof George San- tayana, had enige tijd in een slot nabij Merano gewoond, evenals Pound. De oorzaak van de dood is niet bekend gemaakt. DELFT Onder de titel 'Nederland se buitenplaatsen bedreigd?' wordt tot en met 30 augustus in museum Hiet Prinsenhof te Delft een tentoonstel ling gehouden, die gistermiddag on der grote belangstelling door minister dr. L. B. J. Stuyt van volksgezondheid en milieuhygiëne werd geopend. De expositie toont dat de buitenplaats in de Nederlandse cultuurgeschiedenis een belangrijke, maar meestal onder schatte plaats inneemt. Sommige kun nen slechts door uiterste zuinigheid in stand worden gehouden, andere hebben, of liever hadden, veel meer personeel dan strikt noodzakelijk is, zodat de gehele omgeving er zijn werk vindt. De tentoonstelling laat slechts de buitenkant zien: de huizen en parken en de voorwerpen die met de buitenplaatsen samenhangen. Nu het onderhoud niet meer voor de belasting aftrekbaar is, gaan vele bui tenplaatsen een moeilijke tijd tege moet en voor verscheidene zal het de genadeslag betekenen. Wat dat betreft kan graaf Zum Ortenburg, eigenaar van het huis Middachten in De Steeg daarover meepraten. Hij zei tijdens een persconferentie dat de overheid met het oog op het behoud van deze cultuurgoederen een weinig gecoör dineerd beleid voert. Verschillende instanties werken langs elkaar heen'. De meeste eigenaren van bedreigde buitenplaatsen hebben nu een bond opgericht met het doel bij het minis terie van financiën te protesteren te gen deze gang van zaken. In ons land heeft Monumentenzorg ongeveer twee honderd buitenplaatsen geregistreerd. DEN HAAG Minister Van Agt (justitie) is 'nog altijd niet enthousi ast' over de wens van een duidelijke meerderheid van de Tweede Kamer, de krijgsraden op te heffen en over te hevelen naar een militaire kamer van de arrondissementsrechtbanken. Na zijn tweede confrontatie met deze wens van de Kamer betoogde de mi nister gisteren dat het voorstel van de regering in wezen volkomen gelijk is aan dat van de Kamer. Zowel de samenstelling, als het strafproces recht, als de competentie van de rech ters van de militaire kamer zullen dezelfde zijn als die van de door de regering voorgestelde krijgsraad. Het enige voordeel is misschien het psychologisch effect dat delicten voor taan in naam door de rechtbank zul len worden behandeld. Maar daar staan een aantal complicaties tegeno ver die zich bij de krijgsraad niet zullen voordoen, aldus de minister. Met deze opvatting doorkruist minis ter Van Agt een amendement van de ARP-er Geelkerken. Deze herhaalde de voordelen die zijns inziens aan een overheveling van de krijgsraad zijn verbonden, namelijk naast die van het psychologisch effect ook die van een beter en efficiënter werkklimaat voor de militaire rechters. En over de complicaties, die zich bijvoorbeeld voor zullen doen wan neer een militair in Suriname of in de Antillen een delict begaat (de verdachte zou dan naar Nederland moeten voor berechting) zei de heer Geelkeilken: 'Wat raast gij heren, 't en zal waarachtig wel gaan'. Ernstige bezwaren bleek de minister te hebben tegen de voorstellen van de socialist Staemerdink. Deze bepleitte opnieuw een nagenoeg volledige inte gratie van het militair strafproces recht in het gewone strafrecht. Naar de opvattingen van de heer Stemer- dink is het bijzonder kwalijk dat het systeem gehandhaafd zal blijven dat een niet-junist, niet officier, een door slaggevende stem kan hebben in het rechterlijk beraad. Dit zal het geval zijn wanneer de twee burgerlijke rechters het niet eens zijn met elkaar. De stem van de leek zal dan de doorslag geven. Het voorstel van de regering zou vandaag in stemming komen. Monique Kappelhof een elfjarige leerlinge van de St. Nicolaasschool in Haren (Gr.) heeft de eerste prijs gewonnen in een tekenwedstrijd die werd uitge schreven in het kader van de boomfeestdag. De tekening zal volgend jaar ge bruikt worden als affiche voor de dan te houden boomfeestdag. Aanval in brief aan minister Stuyt UTRECHT Zeventien districts-afgevaardigden van de konink lijke Nderlandse Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst heb ben minister Stuyt een brief géschreven omdat het hoofdbestuur van de KNMG de minister volgens hen onjuist heeft voorgelicht over het standpunt van de algemene vergadering met betrekking tot het abor tusvraagstuk. Aanleiding is een brief die het be stuur de minister vorige maand heeft geschreven over het voorontwerp abor tuswet. Daarin deelde het bestur mee, dat de algemene vergadering van de maatschappij zich op 22 april na een uitvoerige discussie duidelijk ach ter het beleid en de abortus-richtlij nen van het centraal bestuur had gesteld. In hun brief aan minister Stuyt ontkennen de afgevaardigden dit: 'In feite heeft de meerderheid van de sprekers (12 van de 16) zich tijdens de vergadering zeer duidelijk tegen het tot dusverre door het hoofdbestuur gevoerde beleid uitge sproken.' De tegenstanders menen, dat de richt lijnen zodanig zijn opgesteld dat iede re arts naar eigen inzicht kan hande len zonder veel beperkingen en daar hebben zij grote bezwaren tegen. Op de vergadering van 22 april werd door de heer F. Jansen uit Vught een motie ingediend met het verzoek aan het bestuur bij zijn verdere beleid ten aanzien van de abortus provocatus rekening te houden met de stelling 'de medicus heeft in principe niet het recht, menselijk leven te beëindigen, tenzij in zeer bijzondere omstandighe den waaromtrent hij zich behoort te kunnen rechtvaardigen.' In hun brief aan de minister zeggen de zeventien afgevaardigden, dat het bestuur verzocht de motie in te trek ken en dreigde er de vertrouwens kwestie aan te verbinden. Om polari satie binnen de KNMG te voorkomen werd de inmiddels door verschil lende afgevaardigden al ondertekende motie toen ais zodanig ingetrokken en ingediend in de vorm van een klemmende aanbeveling. DEN HAAG Deskundigen van de Neder landse lucht- en landmacht hebben in Zuide lijk Flevoland het wrak gevonden van een viermotorige 'Stirling' bommenwerper van de RAF, die sinds de aanval op Duisburg in de nacht van 12 op 13 mei 1943 werd ver mist. De 'Stirling* was een van de 572 bommenwerpers die in die nacht van verscheidene bases in Engeland waren opgestegen om Duisburg te bom barderen. Van dat aantal hebben 517 de vlucht tot Duisburg kunnen uitvoeren. Niet minder dan 35 daarvan zijn verloren gegaan, waarvan tenminste 21 boven ons land. Een van de als vermist opgegeven vliegtuigen, een 'Stirling' van het toen op de basis Ridgewell in Essex gestationeerde 90 Squadron van de RAF, was. zoals zovele vliegtuigen en bemanningen, verdwenen. Van de zeven koppen tellende beman ning vrijwel allemaal jongelui tussen de 18 en 21 jaar werden er na die nacht drie gevonden in het IJsselmeer. Radiotelegrafist Eke en de schutter van de koepel midden boven op de romp, Buxton, werden begraven in Amersfoort. Bom- menrichter Murray vond zijn laatste rustplaats in Harderwijk. Nog vier leden van de bemanning en het vliegtuig zelf waren zoek. Uit de wrakstukken die nu zijn gevonden is vastgesteld dat het vliegtuig op de terugweg van Duisburg naar de basis Ridgewell niet is bescho ten: er zijn geen kogelgaten in aangetroffen, wel gerepareerde kogelgaten die het vermoedelijk op de eerste vlucht, een paar dagen eerder, naar de omgeving van Texel had gemaakt om mijnen te leggen, had opgelopen. De 'Stirling' komt niet voor op de lijst van de Duitsers, evenmin als een viermotorige 'Lancas ter'-bommenwerper van de RAF, die in dezelfde nacht met de gehele bemanning is verdwenen en sindsdien ook nog als vermist staat genoteerd. Het vermoeden is nu dat de 'Stirling' en de 'Lancas ter' in die nacht van 12 op 13 mei 1943 met elkaar in botsing zijn gekomen en allebei op het water van het toenmalige IJsselmeer te pletter zijn gevallen. De 'Stirling' heeft op de laatste meters van zijn vlucht het zeven meter lange buitenste rechter vleugeldeel verloren dat vlak naast de rechter buitenmotor is afgebroken. Het vliegtuig is daarna op de kop in het IJsselmeer terechtgekomen, waar het met tenminste drie van de vier nog vermiste bemanningsleden sindsdien op de bodem heeft gelegen. Tussen de wrakstukken zijn, dank rij zeer mini- tieus graafwerk waarbij vaak niet meer dan een stukje grond van driekwart meter lengte bij een halve meter breedte en een driekwart meter diepte per dag wordt onderzocht stoffelijke resten, een zegelring en een penny gevonden. Een zuurstoffles die deze week uit de bodem werd gegraven begon, toen een koperen leiding daarvan scheurde, te sissen; de zuurstof stond nog onder spanning. Van het dubbele staartwiel van de bommenwerper zijn beide banden nog keihard en het rubber nog onaangetast Een lichtkogel, ge deukt en geblust zal na bijna dertig jaar nog een helder schijnsel kunnen geven. De bijna 1200 brandbommen die het vliegtuig aan boord had toen het van Engeland opsteeg, zijn alle verdwe nen. Een Britse filmploeg die bezig is een documentai re samen te stellen over de lotgevallen van deze 'Stirling', die op 24 april 1943 door de fabriek van Short werd afgeleverd, heeft opnamen gemaakt van de berging. De resten van het neergestorte toestel. Duidelijk zichtbaar zijn de staartwielen waarvan de banden nog geheel op spanning zijn. Van onze parlementsredactie DEN HAAG De verhoging van het schoolgeld zal vooral ten koste gaan van meisjes, die het voortgezet onderwijs volgen. Er is nog een aanzienlijk deel van de bevolking, dat het volgen van verder onderwijs niet zo nodig vindt. Wanneer dan het school geld wordt uitgebreid en ver hoogd, zal men de meisjes nog sneller thuis houden. Het overlegorgaan van het NW, NKV en CNV zal vandaag dit ernstig bezwaar tegen het plan van minister Van Veen om het schoolgeld tot mini maal 54 en maximaal 500 te ver hogen voorleggen aan de Tweede Ka mercommissie voor onderwijs. Deze kritiek van de vakcentrales zal tijdens de openbare hoorzitting worden on dersteund door deze stem uit de prak tijk: de aangekondigde schoolgeldhef fing zal de leerlingen van het huis houd- en nijverheidsonderwijs bijzon der zwaar treffen. Als onderwijs geld gaat kosten, zo stellen de directies van de scholen voor huishoud- en nijverheidsonderwijs in Amsterdam, Amstelveen en Aalsmeer, zullen meer meisjes dan tot nu toe voortijdig haar opleiding willen en gaan onderbreken. Onderzoekingen hebben aangetoond, dat veel meer meisjes dan jongens bij het technisch onderwijs de school vroegtijdig verlaten. Dit zal nog veel erger worden. Onderwijs moet, zeker in de leerplichtige leeftijd, maar ook later, kosteloos zijn. Het overlegorgaan van de drie vakcen trales maakt verder bezwaar tegen de heffing van schoolgeld voor leerplich tige kinderen. De scheiding, die nu wordt voorgesteld tussen het basis- en voortgezet onderwijs is willekeurig. Onjuist is ook, dat de minister nu niet voorstelt de kleutergelden af te schaffen. Het totaal van schoolgeld heffingen komt er nu erg onlogisch uit te zien. Mocht de verhoging van het schoolgeld toch doorgaan, dan wordt de heffing voor de groep, die juist boven de loongrens voor de sociale verzekering zit, toch te hoog. Middengroepen De Algemene Nederlandse Onderwij - sers Federatie (ANOF) blijft bij haar principiële stellingname, dat het on derwijs tenminste gedurende de leer plichtige leeftijd kosteloos moet blij ven. In elk geval moet er een tarief systeem worden gevolgd waardoor op geen enkele wijze de deelname aan het onderwijs wordt belemmerd. Vol gens de nieuwe voorstellen ontstaat er vooral voor de zogenaamde mid dengroepen een aanzienlijke verho ging van het schoolgeld. Fel verzet is er verder te verwachten van de zijde van de studenten en wel in het bijzonder van het landelijk overleg grondraden: het loslaten van het principè van kosteloos onderwijs maakt de weg vrij voor een ongebrei delde lastenverzwaring en een verdere afwenteling van de kosten voor het onderwijs op de leerlingen en de ouders. De kwaliteit van het onder wijs zal teruglopen, zo vrezen de grondraden. Van onze sociaal-economische redactie UTRECHT De directie van het constructiebedrijf Wescon Nederland nv te Utrecht is thans zo goed als geheel door de knieën gegaan voor de eis der vakbonden dat afgezien zal worden van het voorgenomen ontslag van 325 personeelsleden zolang de noodzaak daarvan niet onomstotelijk kan worden aangetoond. Reeds eerder bracht de directie het voorgenomen aantal ontslagen terug tot 75 beambten, maar hierover is nu met de vakbonden overeengekomen dat voor geen van hen vóór 15 sep tember een ontslagvergunning zal worden aangevraagd. Eerst zal worden geprobeerd voor deze personeelsleden een andere werkkring te vinden. Zoals eerder gemeld veronderstelden de vakbonden, dat de voorgenomen ontslagen ten doel hadden een aantal activiteiten van Wescon onder te brengen in een nieuwe onderneming: Wescon International, die voorname lijk werknemers in tijdelijk dienstver band aantrekt Met de vakbonden is nu afgesproken dat beide ondernemin gen elkaar niet zullen beconcurreren en dat Wescon International in voor komende gevallen bij voorkeur perso neel zal aannemen, dat om gefundeer de redenen bij Wescon Nederland moet afvloeien. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG In de Verenigde Sta ten kan de verkoop van snijbloemen worden vergroot als men de super markets maar inschakelt Van een grotere omzet in snijbloemen in Ame rika zouden de Nederlandse kwekers kunnen profiteren. Dit zijn de conclu sies uit een rapport dat is uitge bracht door het produktschap voor siergewassen. De export van Neder landse bloemen naar de VS is de laatste jaren sterk toegenomen. In 1966 was de waarde van die export nog maar 260.000 gulden, in 1971 al bijna 1.6 miljoen. Op het totaal van de Nederlandse bloemenexport is dit maar een klein bedrag. Volgens het Nederlandse rapport is het verbruik van bloemen in de VS erg laag. Alleen bij speciale gelegen heden zoals kerstmis en moederdag is de verkoop goed. De Amerikanen ko men er kennelijk niet toe zo maar eens een bloemetje mee naar huis te nemen. Dat kan veranderen als men de grootwinkelbedrijven gaat inscha kelen, zo hebben de Nederlanders uit gezocht De winkels hebben wel be langstelling, zo Is bij het onderzoek gebleken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1972 | | pagina 11