arachutespringen?
est, maar dan eerst
en psychische test
Uhoeft nietperse te studeren
om te weten
wat er keft bij de
Vbim
3UTOE
Geslaagd?
8-Daagse
vakanties
vj.fl89.-
Vraag naar
het NS-
zomermenu
pni
Postzegel-
nieuws
'Teveel invloed van
het bedrijfsleven op
het vormingswerk'
(W/KWARTET ZATERDAG 17 JUNI 1972
Binnenland T19 K25
druk valt eenzijdig op lichamelijke geschiktheid
ADVERTENTIE
r Arthur Frid
statistieken hebben we nog
ds mee: jaarlijks wordt er in
jrland voor puur plezier min-
10.000 keer uit 'n vliegtuig
jrongen met een parachute,
ijl het aantal 'missers' tot op
in beperkt is gebleven tot
acceptabel aantal lichte bles-
s (kneuzingen, beenbreuken
en enkele 'misplaatste'
goed afgelopen boom- en
landingen.
ier doden. Verleden jaar drie, in
dit jaar één. Hetgeen sommigen
'n wat wonderlijk aandoende re-
ring wel eens vergoeilijkend po-
te relativeren. Zo in de trant van:
rachutist loopt in zijn auto in de
ndaagse verkeerschaos op weg
het vliegveld nog altijd meer
Reizen per vliegtuig is te ver-
n boven dat per trein, omdat er
trein- dan vliegongelukken ge-
vervelende 'bijkomstigheid' nu is,
de kans op overleving van een
ongeval stukken kleiner is dan
lotsdng of ontsporing van het
srkeer.
il pogen een wat zinniger verge-
g te maken: als je in een span-
moment of onverwachte situatie
ling-pong, hengelen of judo het
niet koel houdl, verspeel je een
vis of wedstrijd. Dreigt er ech-
ij valschermspringen iets wezen-
fout te lopen en de oorzaak
maar hoeft niet aan het rnateri-
_gen dan is een nuchter en
reffend reactievermogen een'
:ie van lijfsbehoud,
risico, dat de chute niet (goed)
ioneert is gering, dat weet ik.
risico, dat de parachutist fout
wel niet handelt is eveneens niet
dat heeft de praktijk wel uitge-
Het risico, dat chute én para
st niet 'naar behoren' functione-
'is zo mogelijk nog kleiner. Desal-
•miin vrees ik, dat wij tot nu toe
vust grotere risico's nemen
noodzakelijk is
Ine ervaring
beek vanuit een geringe springer
ig. Verleden jaar was ik in de
tenheid om eindelijk een primi-
j vliegdnoom te verwezenlijken;
bveel mogelijk het vrij zweven
I de ruimte 'baas in eigen
te benaderen. Ik dacht, dat
ihutespringen nog 'echter' zou
dan bijvoorbeeld zweefvliegen of
nvaren, en ben niet teleurge-
In plaats van het bedrijven van
favoriete sport (tafeltennis)
ik een seizoen acht keer in een
tuig, haalde mijn A-brevet en
ot van het frank en vrij zweven
epe stilte, van het uitzicht en het
ersen van lichaam en chute. De
rging de spanning bij het sprin-
uit een vliegtuig en smaakte de
lening om toch nog altijd met
behoorlijke snelheid, plm. 30 km
uur feilloos en pijnloos te
m.
5 de laatste maanden nogal wat
ireven over parachutespringen in
ihillende kranten. Veel vooroor
zijn thans wel opgeheven en er
3n stijgende belangstelling waar-
ibaar bij publiek en deelnemers,
nalist-parachutespringer Canne-
r publiceerde in april zijn boek
chutespringen, handleiding voor
enkele reis aarde'.
h?
meeste informatie is afkomstig
mensen die zelf de nodige spron-
op hun para-logboek hebben laten
tenen. Zij en ook andere geïnte-
'erden hebben over 't algemeen
e met de graad van veiligheid
negieter: op ééndriekwart mil-
sprongen in 1971 in Amerika 29
in). En ze hebben natuurlijk
t: de kans op de hoofdprijs in de
sloterij is greter dan de fatale
bij het springen.
Dat nu blijft mijns inziens, tot
reden, een open vraag. Ook al
men in rapporten van deskundi-
'bij bestudering van de dode-
ongelukken in Nederland soms
lot de conclusie. A. Merts' hoofd-
chute wapperde door een foute
*ong als een fakkel boven zijn
Arthur Frid voor de Cessna die hem
op de gewenste hoogte brengt. Zijn
handen rusten op de kleine reserve
parachute, die hij tot zijn verbazing
al bij de zevende sprong nodig bleek
te hebben.
hoofd; hij trok zijn reserveparachute
pas open toen hij 25 m boven de
grond was. Dat was pasen 1971.
De dertien jaar jongere G. J. C.
Verhoef (29) sprong, in augustus 1971
perfect af bij een vrije val, maar trok
zijn chute niet open. Zelfmoord wordt
uitgesloten geacht. Nog in diezelfde
zomer kwam een beginnend para bij
een noodlanding (in paniek?) in een
totaal verkeerde houding op de grond
terecht; hij overleed drie dagen later
ten gevolge van Inwendige verwondin
gen. De 38-jari,ge M. van Diemen ten
slotte komt in april 1972 met 2 onge
opende parachutes op de grond te
recht.
Objectief en statitisoh gesproken mag
het cijfer vier dan wellicht 'niet ongun
stig' heten de gruwelijke werke
lijkheid van deze ongelukken maakt
het lage percentage natuurlijk volle
dig irrelevant. Slechts één ding is
voor de toekomst belangrijk: herha
ling van deze noodlottige voorvallen
dient ten koste van alles te worden
voorkomen.
Of. dit echter bereikt kan worden, is
de vraag. (Tenzij je natuurlijk deze
sport überhaupt zou verbieden, wat
ik, gezien de vele charmes van het
parachutespringen en de relatief grote
animo, bepaald niet zou willen propa
geren). Maar er zijn meer vraagtekens
in de rapporten van de Ongevallen
Onderzoekscommissie. Ze hangen vol
gens mij nauw same1, met het volgen
de.
Test
Er is één suggestie, die naar mijn
idee de moeite waard is om nader te
worden uitgewerkt, en die, voorzover
ik weet, in dit verband tot nog toe
niet of onvoldoende is overwogen:
waarom alleen een medische sportkeu
ring, waarbij uitsluitend eventuele li
chamelijke onvolkomenheden aan het
licht kunnen treden? Waarom b.v
wel een test op kleurenblindheid (zo
als mij in Amsterdam werd afgeno
men) en niet één voor het meten van
reactiesnelheid? Waarom geen test in
gebouwd ter beoordeling van de
psychische stabiliteit van de para9
Een juiste reactie in een stress-situa
tie is uiterst belangrijk. Want of je
nu door een verkeerde sprong uit het
vliegtuig, door haperend materiaal of
door een plotselinge onzekerheid in
een hachelijke situatie raakt, is ln
feite van ondergeschikt belang. De
mens reageert ongetwijfeld minder
voorspelbaar zo niet onberekenbaar,
wanneer hij in zi.in eentje op vele
honderden meters boven de grond in
de meest letterlijke zin van het woord
zijn eigen lot in handen heeft De
ervaringen van een reeks goed vol
brachte sprongen is niet afdoende
Een weliswaar grondige, maar theore
tische training vooraf van anderhalve
dag, met een kop koffie en een siga
retje, nog minder. Daardoor is de
discrepantie tussen huidige opleiding
en eventueel onverhoopte werkelijk
heid te groot.
Een psychische ongeschiktheid kan
wellicht pas blijken bij de 30-ste of
100-ste sprong; zo men tenminste ooit
in staat zal zijn o-m. deze als doorslag
gevende oorzaak bij een reconstructie
aan te wijzen. Daarom, laat men zo
spoedig mogelijk de realisering van
een dergelijke test voor parachutisten
onderzoeken.
Wat voor testbatterijen zijn er op dit
terrein b.v. bij toekomstige piloten in
gebruik? Het ondergaan van zo een
onverwachte situatie of gemoedstoe
stand moet mijns inziens op een of
andere manier zijn te simuleren of te
benaderen. En laat deze test, gericht
op het meten van psychische even
wichtigheid en reactievermogen in
stress-situaties, dan verplicht worden
gesteld, jaarlijks, voor iedereen! Een
positief resultaat geeft grotere zeker
heid aan de valschermspringer, aan de
paraclubs en aan de Ongevallen On
derzoekcommissie van de Rijks Lucht
vaart Dienst.
Eventuele extra keuringskosten mo
gen en zullen, naar ik meen, geen
beletsel vormen voor de para noch
voor de clubs. De (overigens soms te
lichte) medische keuring, een mini
mum en maximum leeftijd en de rem
van plm. 350,fungeren momenteel
als enige selectiecriteria! Voor deze
tak van sport is dat onvoldoende.
En er is nog iets: er wordt bij een
aantal clubs tegenwoordig voor begin
ners gebruik gemaakt van sentinels,
automatische openers op de reserve-
chute. Laat de KNWL het niet
eens zo dure gebruik hiervan even
eens verplicht stellen, ook voor ervaren
springers. Deze noodmaatregel kwam
mijns inziens bij wijze van spreken
reeds morgen ingaan.
Incident
Niet gauw zal ik vergeten hoe ik zelf
reageerde, toen mijn parachute zich
bij mijn zevende sprong slechts ge-
deeltelijk ontplooide.
Terwijl de kans dat iets dergelijks ge
beurt toch altijd uiterst miniem wordt
genoemd tijdens je grondopleidamg en
terwijl notabene de instructeur, met
600 sprongen op zijn naam, zelfs zoiets
nog nooit had meegemaakt.
Goed, het was mijn eigen fout ik
had niet 'stabiel' afgesprongen en
de rest verliep gelukkig volgens de
regels van de geleerde noodprocedure:
ik verrichtte de handelingen, die de
reservechute in werking brachten en
landde met ruim anderhalve chute
zachter dan ooit. Maar ik was bijzon
der opgetogen vast te stellen, dét die
rest goed ging.
Dat ik inderdaad kennelijk in staat
was mijn hersens op een kritiek mo
ment erbij te houden.
Ik constateerde dat, toch wel wat
beduusd en verrast, uitblazend op de
grond. Achteraf.
Arthur Fold (32) is wetenschappelijk
medewerker aan het Criminologisch
Instituut van de Vrije Universiteit te
Amsterdam.
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname ln deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. Bij
publlkatic wordt met de naam van de
Inzender ondertekend. Brieven kunnen wor-
den gezonden aan de heer Joh. C. Francken.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus 859. Amsterdam.
Vietnam (13)
HIJ
Voor zegge en schrijveytwaalf-vijflig per jaar bent u abonné op VU Magazine, 'n Maand
blad dat geen blad voor de mond neemt en geen onderwerp schuwt.
VU Magazine wil u creatief betrekken bij de problemen en ontwikkelingen in de wereld
in het perspectief van wat er over gedacht en gezegd wordt aan de Vrije Universiteit.
Actueel in het juninummer o.a.:
Dc Hof van Heden. Verschillende auteurs hielden
zich bezig met de vraag of we wel juist met de
schepping omspringen. Steeds meer stemmen
waarschuwen, dat we bezig zijn roofbouw te plegen.
We zullen toe moeten naar een totaal andere
leefwijze. Artikelen daarover o.a. van
dr. S. Huisman (econoom), dr. J. Joosse (bioloog)
en dr. O. Jager (theoloog). Verder artikelen over de
Midden-Oosten problematiek en een voorproefje
van het boek "Wij zijn de vaders" van
dr. C. Rijnsdorp, dat binnenkort verschijnt.
In open enveloppe, zonder postzegel, zenden aan:
Vrije Universiteit, Antwoordnr 1771, Amsterdam.
Ik geef mij op als abonné op het
VU Magazine.
- n
Plaats
Voor betaling wac^ ik uw acceptgirokaart af.
(ADVERTENTIE)
3 maal 10 gulden aan prijzen
1 aan de parachute heeft dc springer een prachtig uitzicht.
In Trouw-Kwartet van 12 juni noem
de de heer Huitink mijn citaten uit
de gepubliceerde Pentagon-doeumen-
tem 'ortgemsohijelijk autênthiek.' Bo
vendien beschuldigde hij me van on
wil om 'de artikelen, waarin de gebe
zigde aantijgingen (bedoelde citaten!)
weerlegd zijn' te lezen. Daar van
(Amerikaanse) regeringszijde nooit
tegen de authenticiteit van de doku-
menten is ingegaan en Huitink onmo
gelijk kan weten wat ik wel en niet
bereid ben te lezen, kan ik hem
slechts één ding aanbevelen: lees eens
het uitstekende boekje van dr. Van
Hoesel: Zindelijk denken, getiteld:
foutieve denkwijzen, oneerlijke dis
cussiemethoden (H. Nelissen, Biltho-
ven).
Helden-Koningslust
Dr. The Tjoe Tie
Oorlog
Zou 't waar zijn? Oorlog is niets,
mensen zijn wreed. De man die de
bom uitwierp, en de kinderen in
brand stak en de ouders deed huilen
is wreed. En de commandant die hem
dwong de bom te gooien, is wreed
En zijn opperbevelhebber die het
branden niet wil staken ls wreed. En
de meerderhied, met haar scholen cn
haar communicatiemiddelen die ge
looft dat dit branden behoort bij
vaderlandsliefde is wreed. De verant
woordelijkheid van mensen overdra
gen op 'iets' dat alleen in gedachten
bestaat schept een uitwijkbaplaats
voor het geweten. Dit moet niet ge
beuren.
Amerongen
Horizontaal: 1. houtworm, 6. tover
kunst, 11. muzieknoot. 12 behoeftig,
14. vernis, 16. voorzetsel, 18. geurig
heid, 20 pers. voornaamw. 21. bewaar
der van een kerk, 22. afscheiding, 23.
voegwoord, 24. volksnaam van de
kauw. 26. deel van de bijbel, 27. Myth,
figuur, 28. bergweide, 30. vlug, 32.
boom, 34 rund, 35. bouwland, 37.
welaan, 38. gereed, 40. rekening, 41.
zilt vocht, 42. metalen haak, 43. mu
zieknoot, 44. familieLid, 45. water
stand. 47. afk. van item, 49. rivier, 51.
zwaardvis. 53. meisjesnaam, 56. afne
mend getij. 58. landbouwwerktuig, 59.
jongensnaam, 61. muzieknoot. 62.
schade, 64 wapen, 65 boom, 66. kleur
stof, 69. scheik. element, 70. vertra
gingstoestel. 72. deel van het gelaat,
(ADVERTENTIE)
P. Verburg.
Extra plussen:
half geld op de Inter
lokale bussen;
recht op 't kopen van
voordelige koppeling
kaartjes voor bijna alle
NS-vakantiedagtochten.
In juni, juli en augustus.
NS-identiteltsbewijs of
pasfoto meebrengen.
voordelig uit met NS
Volledig verzorgd, dus
incl. hotel, maaltijden,
reis en excursies.
Keuze uit 17 verschillende
reizen in binnen- en
buitenland.
van elk
Alle inlichtingen in de
brochure 8-Daagse NS-
Vakantiereizen '72".
op de stations.
voordelig uit met NS
73. kweekgras (Z.N.) 75. kolfhamer.
76. schildpad.
Veriicaal: 2. Verlaagde noot, 3. met
selspecie, 4. oude lengtemaat, 5.
breekbaar, 7. reeds, 8. autobewaar
plaats, 9. pers. voornaamw. 10. foe
draal, 12. slede, 13. lengtemaat (afk).
15. duurzame bouwstof, 17. nachtge
waad, 18. woonboot, 19. droogoven
(Z.N.) 20. scheepstouw, 25. glijvoer
tuig, 26. voorzetsel, 28. bloem, 29.
pers. voornaamw. 31. wijnmaat, 32.
dierengeluid, 33. uitgestotene, 34. ge
hoororgaan, 36. graafwerktuig, 37.
groente. 39. modegek, 44. rivier in
Italië, 46. onmeetbaar getal, 48. spaans
paard, 50. denkbeeldig, 51. koning van
Basan. 52. sportterm, 54 moedig, 55
soort kers. 57. zangstem. 58. priem.
60. baan voor balspel. 61. boom, 63.
as, 67 maanstand 68. voorzetsel, 70.
Myth, fituur, 71. muzieknoot. 73. fa
milielid, 74. water in Friesland.
OPLOSSING VAN VORIGE WEEK
Hor: 1. af, 3. mode, 7. port. 10. ral. 12.
fantoom, 15 ezel, 17. Mia, 18. te, 19. air
20. gal, 22 pet, 23 Ens. 24. dl. 26.
karet, 28. N.T., 29. leek. 31. Soest, 33.
Ee, 34. sap, 36. bn. 37. elger, 40. rede,
42. en, 43. agger, 45. ka, 46. alt, 47.
adé, 43. mis, 50. aak, 51 A E 53 tol.
55. klei 57. remedie, 60. ter. 61. lama,
62. apis, 63. na Vert. 1. Are, 2. fazant,
4 of, 5. dam, 6. enig, 7. Po, 8. oom, 9.
R.M. 11 leis, 13 taak, 14. pet, 16. Lr.
18. tets, 21 las, 22. peen, 23. ende, 24.
de, 25. les, 27. robe, 29. leeg, 30. kar,
32. tent, 33. egge, 35. pek, 38 lade, 39.
rem, 41. da, 42. elkeen, 44. rite, 46.
aalt, 47. aar, 49. soda, 50. A.K., 52.
Eem, 54. lip, 56. Ira, 57. ra, 58. ma,
59. ei.
De prijswinnaars zijn: R. den Ouden,
Emclissedijk 192, Rotterdam; mevr..
C. Molenaar, Turfspoor 196, Liuser-
broek; P. van Leerddam, Vlaardlngs-
kade 53, Schipluiden.
ARNHEM Zes jaar gevangenisstraf
eiste de procureur-generaal bij het
Arnhemse gerechtshof gisteren tegen
de 36-jarige inwoner van Sneek, Toon
B wegens inbraak in het Apeldoorns
postkantoor in januari van het vorig
jaar. Bij deze inbraak werd negen ton
buitgemaakt. Toon B. en een andere
verdachte werden eerder voor dit feit
door de Zutfense rechtbank, veroor
deeld, Toon B tot viereneenhalf Jaar.
Om met het zeer aktueie onderwerp
'milieubeheer' te beginnen vraag ik
uw attentie voor de volgende bijdrage
van de Franse Postadministratie. Men
heeft daar een geestige stempelvlag in
gebruik waarvan ik de afbeelding als
illustratie bij deze rubriek plaats.
'Schoonmaken is goed, maar niet vuil
maken is beter'. In Frankrijk heeft de
PTT nu de definitieve vorm gevonden
voor de codering van de plaatsnamen
ten behoeve van een efficiënte sorte
ring voor de expeditie van de post
stukken. Het is een systeem van 5-
cijfers waarvan de eerste twee zoals
voorheen het departement blijven
aanduiden. Om het gebruik van deze
code door het publiek te stimuleren
zijn o.a. stempelvlaggen met toepasse
lijke teksten aangegrepen. Onlangs is
bovendien een tweetal postzegels (30
en 50 ets) voor dat doel verschenen.
De afbeelding is een hand, die
schrijft met een uit vijf punten be
staande penhouder terwij! de pen-zelf
het embleem van de Franse PTT
weergeeft. Een Franse zegel van
fr. 10.00 is gewijd aan twee vrouwelij
ke piloten van de 'oude' garde: Marys-
se Hilsz (1901-1942) en Helène Bou
cher (1908-1934). Deze luchtvaartpio
niersters hebben in de dertiger jaren
NETTOYER.C'EST BIEN
NE PAS SAUR.C'EST MIEUX
aan vele stoutmoedige vluchten deel
genomen. Zij vonden echter beiden de
dood in hun machines. Ter herden
king van het feit dat de bij ons
Nederlanders meer bekende aviateur
Louis Blériot (1872-1936) een eeuw
geleden werd geboren, is per 3 juli
a s. een Franse zegel in het vooruit
zicht gesteld. Blériot vloog al op 25
Juli 1909 in ruim 27 minuten tijds
over het kanaal met de door hemzelf
vervaardigde eendekker 'Blériot XI'.
In de reeds jaren verschijnende reeks
grootformaat-zegels met reproducties
van schilderijen van Franse bodem
komt op 19 juni a.s. de beurt aan het
oeuvre 'vrouwen in de tuin' van Clau
de Monet (1840-1926). Voorts op 3
juli nog een zegel wegens het XXIe
congres van de Internationale van
PTT-ambtenarcn, dat dit jaar in Pa
rijs wordt gehouden. Als symbolen
gebruikte men voor PTT-ers aanspre
kende afbeeldingen: een postkoets,
een wijzertelegraaf van Chappe, een
vliegtuig en een telecoramunlcatle-SB-
telliet. En tenslotte nog een herden
kingszegel voor de beroemde Frans
man Edouard Belin (1876-1963) de
man die de becidtelegrafie uitvond.
Op de zegel behalve zijn portret de
apparatuur voor zenden en ontvangen
van de beelden. Op de laatste zegel en
op die van Blériot wordt een kleine
toeslag geheven voor het Franse Rode
Kruis. In de 'Duitse Democratische
Republiek is deze week een serie van
zes zegels verschenen met afbeeldin
gen van rozen, die in de DDR ge
kweekt zijn. Een en ander geschiedt
wegens de Internationale Rozenten-
toonstelling, die dit jaar te Erfurt
wordt gehouden en waaraan kwekers
uit 21 landen deelnemen. In Australië
kwamen vier zegels ln omloop met
afbeeldingen van nationale producten
ter voortzetting van een soortgelijke
reeks in 1969. Deze keer zien we:
fruit, rijst, vis en vlees. In Israël zijn
deze week drie zegels uitgegeven.
Middels het splinternieuwe grondstati
on dat te Emeq Ha'Ela op de heuvels
rond Jeruzalem is gebouwd en dat op
de zegel van 100 LI prijkt, heeft Is
raël nu ook deel aan de telecommuni-
catie-mogelijkheden via satellieten. Op
de tab staat de tekst 'Hun stem gaat
over gans de wereld' Ps 19:4. Ter
gelegenheid van het Internationaal
Jaar van het Boek 1972 heeft do
postdienst van Israël ook een zegel
uitgegeven. Uit de toelichting blijkt
dat Israël bij een in 19661 te Tokio
gehouden congres van Aziatische Uit
gevers mede het initiatief voor deze
UNESCO-aktie heeft genomen.
De derde zegel ls gewijd aan Rabbi
Yitzhak ben Sklomo Ashkenazi Luria,
alias 'De Ari' (1538-1572), een centra
le figuur uit het Cabbalisme van die
dagen. Hij is een legendarische figuur
in de joodse godsdienst en wordt
beschouwd een geestelijke afstamme
ling van Mozes te zijn. Ter gelegen
heid van het vierde eeuwfeest van
zijn overlijden, wordt in Israël dit
jaar gevierd als 'Jaar van de Ari'. Op
de zegel zijn symbolische afbeeldingen
te zien.
J. J. M. Kiggen
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Het bedrijfsleven
heeft een te grote greep op het vor
mingswerk van werkende jongeren. In
de praktijk blijkt dat het bedrijf kan
bepalen welk vormingsinstituut de
werknemers zullen bezoeken. Het vor
mingswerk zou een veel onafhankelij
ker positie moeten kunnen innemen.
Dit is een van de conclusies die
worden getrokken in het rapport 'Sie
mens contra het Haags vormingscen
trum, dat tot stand is gekomen onder
auspiciën van het Nederlands centrum
voor democratische burgerschapsvor
ming. Het rapport schets de achter
gronden van het conflict tussen de
directie van Siemens en het vormings
centrum voor werkende jongeren in
Den Haag, dat tot sluiting van het
centrum leidde. Siemens was van me
ning dat de vormingswerkers de wer
kende jongeren een te kritische in
stelling aanpraatten.
Een andere conclusie waartoe de sa
menstellers van het rapport komen, is
dat de vakbeweging het vormingswerk
voor werkende jongeren nog steeds
niet voldoende ontdekt heeft.
(ADVERTENTIE)
Deze zomer kunt u in
ruim 60 stations
restaurants een compleet
menu krijgen voor de
aantrekkelijke prijs van
7.50 or 8.-
Inclusief bedienlngsgeld
en BTW.
voordelig uit met NS
