Polarisatie bij de
Italiaanse protestanten
Bijzondere ervaring in het bos
c
D
R.k. kerk van Boeroendi
geen wraak maar
vergeving
personalia
Oud-officier Rode Leger
opperrabbijn van Moskou
Dokkums dubbel lidmaatschap
sluitstuk eeuwenlang proces
Beroepings-
werk
Trouw
K war te t
Boekenetalage
TROW/KWARTF.T DINSDAG 13 JUNI 1972
Kerk/Binnenland T2
Van een medewerker
De laatste tijd wordt steeds duidelijker dat de Italiaanse protestanten
in een crisis verkeren, waarin we iets van 'onze' polarisatie terug
vinden. De dertigduizend Waldenzen, die in de noordelijke valleien
rondom Pinerolo wonen, worden gedwongen hun isolement op te
geven en staan voor de noodzaak, deel te nemen aan de problematiek
van de moderne tijd.
In feite is deze crisis sociaal-cultureel
van aard. De meeste Waldenzen zijn
boeren en arbeiders op kleine bedrij
ven De laatste tijd worden zij gecon
fronteerd met een toenemende verste
delijking en industrialisatie, die hen
misschien niet ontworteld heeft, maar
die wel vele van hun vanzelfspreken
de kaders doorbroken heeft.
Tegenover de arbeiders en boeren, die
vaak wel aan de behoudende kant
zijn, staat de liberale bourgeoisie, die
erin is geslaagd hoge posten te bezet
ten in de noordelijke industrieën.
Hun maatschappelijke emancipatie is
voltooid, zij zijn door de oude élite
geaccepteerd en wensen dat te blij
ven. Zij zijn het die de theologische
fakulteit m Rome bezitten, waar
slechts orthodoxe barthianen worden
afgeleverd. Zij zijn het ook, die met
alle geweld het Engelse college in
Torre PeHlce gehandhaafd willen
zien.
De redactie behoudt zich het recht voor om
ter opname In deze rubriek ontvangen me
ningsuitingen verkort weer te geven. BIJ
fiublikatie wordt met de naam van do
nzendcr ondertekend. Brieven kunnen wor
den gezonden aan dc lieer Joh. C. Franckcu.
secretaris van de hoofdredactie van Trouw-
Kwartet, Postbus SS9. Amsterdam.
Storm van protest
Spelling
Dit college is in de vorige eeuw naar
Engels model gesticht en levert mo
menteel een tekort van veertig k
vijftig miljoen lire per jaar op. Het
wordt grotendeels vanuit Duitsland
gefinancierd, maar van de Waldenzer Trauma S
gemeenten wordt een bijdrage van
tien percent van hun inkomsten ge
vraagd ter leniging van de nood van
het college.
Waarom de heer Terlouw zó kwetsent
sgreift is me een raatsel. Het vereen
voudigen van de spelling is niets
anders dan een paar vroeger gemaakte
afspraken een beetje weizigen of aan
vullen of laten vervallen, met als doel
om van de spelling een voor idereen
te hanteren kommunikati-middel te
maken. Het is tog een bekent feit. dat
meer dan 50 procent van de bevol
king, uit angst voor fouten, noojt een
brief zal sgreiven. Een ander doel is.
onze kleuters en ons hele nageslagt
niet langer een onnodige lastige, in-
konsekwente, teit- en geltverslindende
spelling op te dringen.
In de werkwoordsvormen worden de
meeste fouten gemaakt. Om dat te
voorkomen, wort één regel aangevult
en één regel vervallen verklaard:
1. Aan het einde van een woort geen
z of v wort aangevult met de letter d.
Zoals we nu reets sgreiven: neven
neef, muizen-muis, sgreiven we dan
ook: honden-hont, word en-wort enz.
De regel: 'In de verleden teit worden
de t (mistte) en de d (antwoordde)
verdubbelt, komt te vervallen. Als we
dan ook één spelling nemen voor de
tweeklanken: ei-ij cn ou-au, loopt het
aantal fouten met veel meer dan de
helft terug!
Geleikteidig kunnen er dan nog wat
kleine weizigingen worden aange-
bragt. zoals: c wort s of k, x wort ks
(hoeft niet), -isch wort -ies en -ische
wort -ise. Verder -lijk wort -luk (be
ter dan -Uk of -lek met het oog op
een totale spellingvereenvoudiging in
de toekomst!) En ook graag ch wort g a.
waarom zouden we onuitgesproken N05 fT133r 6611 T.K. DlSSCtlOD
letters sgreiven...? (tee, amt, leew,
tou. ert cnM Ken pa.,r inkonsekwen |p TSieChOSIOWa Klje
sies moeten ook worden opgeruimt: I
Ds. Tullio Vinay
Toen in 1969 werd voorgesteld het
hele gedoe op te doeken, stak er een
storm van protest op van de zijde van
de behoudende bourgeoisie. Enkele ge
meenten hebben daarop hun bijdragen
voor de toekomst geweigerd en de
gemeente van Pachino op Sicilië bijv.
heeft besloten, dat je beter geld kunt
overmaken aan het anti-racismefonds
van de wereldraad van kerken.
Aanzetten tot vernieuwing van het
protestantse kerkelijke leven zijn al
gegeven in 1947, toen Tullio Vinay in
BRUSSEL (KNP) De r.k. bisschop
pen van Boeroendie hebben naar aan
leiding van de moordpartijen in dit
land een officiële brief van de kansels
laten voorlezen, waarin zij zeggen:
'Het kwaad dat onze heidense voorou
ders niet kenden heeft de kop opge
stoken onder gedoopten, die geheiligd
zijn door de genade van de Heer.
Namens Hem smeken wij allen die in
tranen zijn, getroffen door ellende,
om elkaar te vergeven, verenigd in
het ongeluk en in gebed. Laat men
niet doorgaan met wraak, maar elkaar
helpen. We smeken ook de autoritei
ten om de orde te herstellen in echte
rechtvaardigheid'.
1. In een open lettergreep één a. e, o,
u. maar óók éen gieter-liter-intie-
iue - artikel - minieme - remise - mo
tieven ene. (Wèg met de ie in open
lettergrepen!
2. 'Mooi'waarom een i als men
een j zegt?
*Mooje'... waarom met twee os in
een open lettergreep? 't Moet 'moje'
worden.
'Mooju' zou nog beter zein, maar dat
is de totaal vereenvoudigde 'SPEL
LING 2000'. Zover is het nog lang
niet!
De jaarlukse bezuiniging van min
stens 40 miljoen gulden (er bleiven
veel minder kinderen zitten; er zein
minder taalboekjes nodig en minder
taallesuren) zal ruimsgoots opwegen
tegen de éénmalige hoge kosten voor
de Invoering van een gedeelteluke
spellingsvereenvoudiging.
Laten alle tegenstanders van spel
lingsvereenvoudiging tog denken aan
de wat minder begaafde medemensen
en niet alleen aan hun eigen belangen
of kleine groepsbelangen!
Badhoevedorp
Wim van Oosten
Pater de Greeve
Hoezeer wij mensen ln deze wereld
op onze kop staan, besef ik weer als
ik lees: "Pater de Greeve verlaat met
smart de KVP vanwegen de komende
abortuswet'. Op dezelfde dag brengt
de tv beelden uit Vietnam van ontvel
de kinderen door verkeerd gegooide
napalmbommen. Als De Greeve de
KVP nu had verlaten omdat die partij
defensie schuren mee bevoorraadt met
die goddeloze projektielen, zou ik het
begrijpen. Het zou. eens of niet-mee-
eens, een menselijk besluit zijn. Maar
een smartelijke breuk om zon 'abor-
tusmoord' demonstreert een abstrakt-
dogmatische levensinstelling, die ik
als on-echt beleef. Abortus heeft na
melijk niets met moord te maken.
Het erge is dat dit soort leven-uit-
abstrakte-denkpatronen, naar ik vrees,
mee helpt de afschuwelijke Vietnam-
werkelijkheid in stand te houden. Het
gaat bij abortus om de vraag: heeft
iemand persoonlijk het recht om te
kiezen tussen geen kind of misschien
ook eens een kind als zo'n ontveld
Vietnameesje. Daar gaat het om. 'Hei
denen bekeren is een christelijk werk.
maar christenen bekeren is een hei
dens werk'.
Ouderamstel
G. H. Polet
Koeiestaarten
I kan het niet geloven, dat zo iets
ergs in Nederland kan gebeuren: koei
en waaraan je als boer gehecht bent.
de staarten afnemen, zo mismaken en
dat door een dierenarts. Ik vind dat
aan zulke lieden geen vee kan worden
toevertrouwd. Ik hoop. dat de dieren
bescherming. die blijkbaar goed op
haar qui vive is, veel succes heeft.
Arnhem
Y. Meijer-Wiersma
CESKE BUDEVICE (KNP) Door
het overlijden van twee bisschoppen
op één dag is het r.k. episcopaat van
Tsjechoslowakije teruggebracht tot
één bisschop: Stephan Trochta, de 67-
jarige bisschop van Lltomerice..
Het vatikaan heeft al verschillende
jaren lang geprobeerd om tot een
overeenkomst met Praag te komen
teneinde de Tsjechoslowaakse bisdom
men weer op normale wijze te bezet
ten. Deze gesprekken zijn tot dusver
mislukt.
Promoties: Gepromoveerd tot doctor
in de wiskunde en natuurwetenschap
pen E. de Vries (R U. Groningen). A.
J. van Zanten (R.U. Groningen). Ge
promoveerd tot doctor in de letteren
W. P. F. de Geest (K.U. Nijmegen)
en J. Bakker (R.U. Utrecht).
Benoemingen: Benoemd tot lector in
de wiskunde P. Wesseling. T.H. Twen-
De r.k. kerk in Boeroendie wordt wel
de 'parel van de missie' genoemd naar
aanleiding van de verbazingwekkende
snelle groei: in 1930 waren er nog
nauwelijks 50.000 roomskatholieken,
tussen 1946 en 1966 verdriedubbelde
het aantal van ongeveer 500.000 tot
1.5 miljoen. Thans zijn er naar schat
ting 1.9 miljoen roomskatholieken.
Ongeveer de helft van beide stammen
is katholiek, d.w.z. 125.000 Toetsi's en
zo'n 175.000 Hoetoes. Maar deze over
grote meerderheid van de Hoetoes is
nooit tot uitdrukking gekomen in de
top van de kerk en in het kader. De
Toetsi's met hun intelligentie, hun
leiderschap en hun dadendrang, had
den weinig moeite om ook hier de
touwtjes in handen te krijgen. In het
algemeen heeft de kerk evenals de
Belgische regering tijdens de kolonia
le periode, weinig gedaan om de tra
ditionele tegenstellingen tussen Hoe
toes en Toetsi's te doorbreken. Slechts
één van de vijf bisschoppen is Hoetoe.
De meeste priesters zijn Toetsi'. Veel
katholieke Hoetoes zijn van mening
dat de Toetsi-clerus vooral aartsbis
schop Michel Ntyahaga van Boejoem-
boera, een Toetsi van koninklijke
bloede de Toetsi-overheersing heeft
bevorderd. Pas de laatste tijd komt
hierin door druk van onderaf schoor
voetend enige verandering. Nu wor
den ook de Hoetoes gestimuleerd om
priester te worden; bij de onlusten
werden minstens 12 Hoetoepriesters
vermoord.
Paus Paulus heeft de Hongaar Mgr.
Layos Kada, secretaris van de pause
lijke hulporganisatie 'Cor Unum',
naar Boeroendi gezonden om zich van
de situatie op de hoogte te stellen en
om wegen naar hulpverlening te zoe
ken.
Deze is door de directeur-generaal van
het ministerie van buitenlandse za
ken. Melchior Blwakira. ontvangen en
vervolgens ook door president Micom-
bero.
Prali zijn progressieve studiecentrum
Agape oprichtte. Bedoeld als start
punt tot bekering van de Waldenzen
werd het al snel door de reactie van w H X
de oude garde van pastores naar de
kant gedrongen. En 1951 werd een
jaar van trauma's en teleurstellingen,
omdat het centrum in eigen kring
helemaal niet aan bleek te slaan.
Vinay heeft daarom een tiental jaren
later zijn toevlucht genomen tot Riesi
in Sicilië, waar hij het centrum voor
christelijke dienst heeft opgericht om gg
do achtergebleven Sicilianen te hel- p?
pen in hun ontwikkeling.
Linkse krachten
Toch is er een aantal niet te verwaar
lozen impulsen uitgegaan van het stu
diecentrum Agape. Het heeft een la
tente (verborgen) linkse traditie bin
nen de Waldenzergemeenschap bewust
gemaakt. Een kleine groep jongeren,
waaronder verschillende pastores, wil
len de Waldenzen beschouwen als een
profetische minderheid, die zich be
wust is van eigen roeping.
Dit zijn vooral de mensen rondom het
tijdschrift Diakonia, waarvan de be
kendste wel Giorgio Girardet is, mo
menteel hoofdredakteur van het evan
gelische weekblad 'Nuovi Tempi'.
Daarin vinden de dlskussies plaats
over de plaats van de Waldenzen in
de wereld. Maar ook deze groepen
zijn weer overvleugeld: door nieuwe
bewegingen, christen-marxist (of an
dersom). Zij gaan er van uit dat de
contrasten Ln de maatschappij hun
spiegelbeeld hebben binnen de kerken
en dat voor de progressieve groepen
niet het probleem de relatie tot hun
eigen kerk is, maar met de maat
schappij.
Klassenstrijd
Rostan, een van de voormannen, zegt
hierover: 'De weg van de verzoening
kan niet gaan door het verdoezelen
heen van de tegenstellingen en de
latente strijd in de maatschappij'. De
nieuwe wacht, die de oude op Agape
afgelost heeft, is van mening, dat 'het
probleem niet de relatie tot de kerk
is, maar we moeten rekening houden
met het fundamentele gegeven van de
verdeling van de maatschappij in klas
sen. Daarom stellen we ons op aan de
kant van de arbeiders.'
Het is op dit terrein, dat deze groep
verbindingen legt met andere partijen
en groepen. Zij gaan uit van de
onmogelijkheid tot communicatie met
'rechts' in de kerk. Zij willen de kerk
als deel van de maatschappij zien, die
niet te isoleren is van de concrete
Stakende Italiaanse arbeiders kunnen zich verzekerd weten van de
sympathie en de steun van Rostan en zijn medestanders in de kring
der Waldenzen.
samenleving. Om de kerk te hervor
men is een hervorming van de maat
schappij nodig. Deze hervorming is
een politieke zaak; het werk van de
groep ligt derhalve op politiek terrein
ln de verbinding met de linkse arbei
dersoppositie.
Minder vergaand
Een andere groep, die minder ver
gaande ideeën heeft, deelt de visie
van de vorige over de plaats van de
kerk in de wereld, maar acht een
hervorming van de kerk wel mogelijk.
Dit zou moeten gebeuren vanuit de
geloofsverkondiging, die tot solidari
teit moet leiden.
Toen in de omstreken van Prali spra
ke was van economische moeilijkhe
den in het mijngebied van Val Ger-
manasca, toonden de deelnemers aan
Agape zich solidair met de stakende
arbeiders. Hetzelfde gebeurde bij de
moeilijkheden in de textielindustrie
Perosa bij Torre Pellice.
Het is duidelijk, dat tie klassenkeuze
van de jongeren de Waldenzen voor
een zwaar dilemma stelt. Zij kunnen
doorgaan op de oude weg en daarmee
in feite een keuze doen voor het
overwicht van de liberale bourgeoisie
in kerk en maatschappij.
De weg van de jongeren is ook niet
zonder gevaren. Het Rijk Gods is in
de prediking van Jezus al aangebro
ken. Het is echter een beetje voorba
rig een klassenloze maatschappij als
de voltooiing van dit rijk te beschou
wen. In werkelijkheid beginnen de
problemen voor de mens dan pas
echt.
Van een medewerker
AMSTERDAM Een oud-officier van
het Rode Leger zal opperrabbijn wor
den in Moskou. Het is een post dte
vrij is gekomen doör het overlijden
(in november) van opperrabbijn Je-
hoeda Leib Levin. Tot zijn opvolger
is benoemd rabbijn Jacob Fishman,
die als officier in de tweede wereld
oorlog deel uitmaakte van het Russi
sche leger. In die tijd werden zijn
vrouw en kinderen door de Duitsers
vermoord.
De nieuwe opperrabbijn van Moskou,
is in het westen vrijwel onbekend.
Hij werd in 1919 geboren en verkreeg
in 1962 van de opperrabbijn die hij
thans opvolgt, de rabbinale bevoegd
heid. Behalve rabbijn is Jacob Fish
man ook wetssch rijver, ritueel slach
ter en besnijder. Hij is geestelijk
leider van joden in de Oeral.
Door zijn benoeming is de kandida
tuur van de rabbijn van Odessa, Is
rael Schwarzblatt tot opperrabbijn in
Moskou, ingetrokken. Tegen die be
noeming bestonden bij joden alom
grote bezwaren wegens zijn vele aan
vallen op het zionisme.
Van een medewerker
DOKKUM De verenigde doopsge
zinde en remonstrantse gemeente te
Dokkum is bij besluit van de bestuur
dersvergadering van de algemene
doopsgezinde sociëteit aanvaard als lid
van de sociëteit. Intussen was en
blijft deze gemeente ook aangesloten
bij de remonstrantse broederschap.
Dit dubbel lidmaatschap van deze
Dokkumse gemeente betekent het
sluitstuk van een proces, dat bijna
twee eeuwen geleden begon.
De Dokkumer doopsgezinden hebben
namelijk enige niet-remonstranten, in
het laatst van de 18e eeuw gehoor
gegeven aan de uitnodiging van de
remonstrantse broederschap tot vere
niging van alle protestantse kerkge
nootschappen in Nederland: zijn kwa
men in 1798 met de remonstranten
ter plaatse tot het stichten van een
'Vereenlgde Christelijke Gemeente'.
De Friese Doopsgezinde Sociëteit
achtte deze stap op zijn minst voorba
rig en verbrak de band met hen in
1800. Concrete reden: het reglement
van de verenigde gemeente legde pre
dikanten de plicht op, zowel volwasse
nen als kinderen te dopen.
Inmiddels was deze gemeente wel aan-
sch
RECHT-VOORRECHT-ONRECHT
De hachelijke situatie waarin wi, d'
in deze tijd in ons samenleven
wereld bevinden maakt het nood J.
lijk dat wij ons met steeds jj
ernst gaan afvragen waarom bep
dingen die eigenlijk op gang zo
moeten komen niet gebeuren. Ik
bv. aan de voortdurende woninj
in een over-welvarend land. led t
is ervan overtuigd dat wonen ti
primaire levensbehoeften bel
Wonen in acceptabele omstandigl
geeft vrede en rust aan de mem 5
hij nodig heeft om zinvol te lew
te functioneren in het geheel.
ontbreekt die vrede en rust j.el
steeds voor duizenden en tiendi
den mensen. Wij bezitten de m
len om daarin te voorzien, ma»
komt nog steeds niet voldoende
de grond. En af en toe word
activiteit op dit gebied bruta "r1
doorkruist door iets dat nauw
een behoefte genoemd kan word
ik denk aan de bouw van een i
stadhuis voor de stad Amste 'rl
Wat zit hierachter? Wat zijn de
keerde uitgangspunten waardoor"
telkens opnieuw achteraf tot de |te,
dekking komen dat wij verkeerd
oriteiten gesteld hebben? Eén
grondgedachte staat hierboven. fl
heeft te maken met onze voorrei
Voorrechten staan tussen reel (jS(
onrecht in. Vaak zajn bepaalde ,na
rechten op allerlei vormen van rd
sproken en geschreven recht ge< ,on
Formeel valt er weinig tegen st0
brengen. Vaak kan men horen ze
ik heb het toch eerlijk verdien cf,
heb er toch hard voor gewerkt.
men kan zich dan afvragen ho
komt dat een ander die zeker ,je
minder hard gewerkt heeft ein
gestalte draagt er soms de spore
in zijn voorrechten sterk beki
als hij ze al heeft. In zijn si tge
voorzag ons recht niet of vergel nk
derwijs minder dan bij am a
Voorrechten mogen al stamme sec
rechten, ze dreigen onrecht te w jjo
wanneer ze de kloof tussen ar t
rijk, in 't klein en "t groot, lateior
staan of vergroten. Een van de ,en
tergrondsvragen waarvoor wij iaj.
dacht zullen moeten krijgen oiior;
de cirkel van frustratie te gerake
gesloten bij de remonstrantse broeder
schap. De Algemene Doopsgezinde So
ciëteit, opgericht in 1811, volgde de
lijn van de Friese Sociëteit en ging
niet tot aanvaarden over.
De gemeente had meestal een remon
strantse predikant, maar ook enige
malen een hervormde. De laatste ja
ren wordt het predikantschap waarge
nomen door een doopsgezinde, me
vrouw A. Nielsen-Wit, echtgenote van
een Leeuwarder doopsgezinde predi
kant.
Sinds vele jaren is de gemeente lid
van de doopsgezinde ring Dantuma-
woude. eHt merendeel van de leden
beschouwt zich als doopsgezind. Sinds
de remonstranten een kring hebben
in Leeuwarden, heeft de Dokkumer
gemeente haar functie als centrum
voor remonstrantese verstrooiden in
Friesland goeddeels verloren.
De naam was inmiddels gewijzigd in
verenigde doopsgezinde en remon
strantse gemeente, het gewraakte reg
lementsartikel is verdwenen en de
Friese Doopsgezinde Sociëteit heeft de
gemeente in haar midden opgenomen.
Thans is zij dus ook aanvaard als lid
van de algemene doopsgezinde socië
teit.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Oosterland: kand. j
d. Graaf te Utrecht; te Hengelo
J. P. Kabel te Eerbeek
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Aangenomen naar Uithuizen: kanji
Groenenberg te Waardhuizen di|
dankte voor twintig andere bero
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt: voor Elburg: P. Snel
Alphen aan de Rijn.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen: te Utrecht: kand. H.
man te Klaaswaal
GEREF. KERKEN
Beroepen: te 's-Gravenzande
pred.pl.): E. C. Kim te Vroon
te.
De Rotterdammer
Nieuwe Haagse Courant
Nieuwe Leidse Courant
Oordts Dagblad
Uitgaven van
N.V. De Christelijke Pers
Directie:
Ing. O. Postma, F. Diemer
Hoofdredactie:
J.de Berg (waarnemend)
Hoofdkantoor N.V. De
Christelijke Pers: N.Z.
Voorburgwol 276 - 280,
Amsteidam. Postbus 859.
Telefoon 020 22 03 83.
Postgiro 26 92 74. Bank:
Ned. Midd. Bonk (rek.nr.
69.73.60.768oem.gno
X 500.
In het nieuwe nummer van het tweemaandelijkse
tijdschrift voor missiologie Wereld en Zending
snijdt de Franse pater B. A. Joinet van het pas
toral en research-instituut te Bukumbi, Tanzania,
op een heel persoonlijke manier de actuele kwestie
aan van de positie van buitenlands zendings- en
missie-personeel in Afrika. Wij geven van dit arti
kel (Joinet noemt het zelf een overpeinzing, en
wel over de plaats en de rol van de buitenlandse
missionaris in een lokale kerkgemeenschap) een
paar fragmenten door
'Beminnen is zich geven, schreef de Kleine H.
Theresia. Dat is ln zeker opzicht waar. Lange tijd
heb ik het geloofd en vele missionarissen geloven
het nog. Doch: even serieus nadenken! Ik kan wel
van liefde branden om mij aan de ander te geven,
maar heeft die ander mij werkelijk wel nodig? Wil
ik hem niet een beetje overheersen? Altijd maar
geven is vernederend voor iemand die ontvangt.
Er ontstaat daardoor een afhankelijkheid, een min
derwaardigheid. Als ik alleen maar denk aan geven,
kan dat wel eens betekenen dat ik alles heb en de
ander niets. Ik ben zó zijn meerdere dat hij mij
niets heeft te bieden. Het is wel naastenliefde,
maar slechts in één richting. Het is neokolonialisme
in de naastenliefde. Men kan het ook noemen: een
meerderwaardigheidscomplex
Geven, geven, geven en nog eens geven. Een echte
verhouding van persoon tot persoon is zo onmoge
lijk. want een persoonlijke verhouding kan alleen
bestaan tussen gelijken.
Ik moet dus proberen aan de ander te laten zien,
dat ik hem nodig heb
Ik kreeg daarvan een bijzondere ondervinding in
het bos. In de ogen van de bewoners, allemaal Ja
gers. was ik de geleerde, de expert, de man van
de boeken. Dat was ik in werkelijkheid. Maar op
de bospaden van één statie naar de andere was
ik als een klein kind. En de andere, jager zonder
geleerdheid toonde zich de meerdere, de expert
en de kenner van de boswegen, de specialist op
bosgebied, die wist hoe men in een bos in het
leven kan blijven. Zonder hem was ik nu dood.
Ieder op zijn beurt was de mindere en de meer
dere. Deze wederkerige afhankelijkheid heeft mij
de beste vriendschapsrelaties opgeleverd.
Ik ben vreemdeling, op zichzelf een eigenschap met
weinig goeds, maar het kan een waardevolle gave
zijn, een charisma, dat dienen kan voor de opbouw
van het Lichaam van Christus, 'dat eenheid en sa-
Vit de kerkbladen
menhang ontvangt van alle geledingen, die het
voeden en doen werken volgens de rol van ieder
deel: zo groeit he en bouwt het zich op in naasten
liefde' (Eph. 4. 17).
In kan de gemeenschap helpen opbouwen door het
chansma van vreemdeling zijn, als ik de drie be
schreven houdingen aanneem:
a. Mijzelf durven zien als vreemdeling.
b. De anderen dienen, zoals zij gediend willen wor
den en niet zoals ik wil.
c. Aanvaarden, dat ik iets ontvangen kan, en af
hankelijk worden zoals Christus, die een dialoog
met de Samaritaanse vrouw begon met een
vraag: 'Geef me te drinken'.
Als ik langzaam en geduldig ertoe kom deze drie
houdingen aan te nemen, kan ik overstappen van:
andere zijn, naar samen zijn. In kan dan volledig
deel hebben in hun gemeenschap, maar als vreem
de, die een rol 9peelt, welke door niemand anders
kan worden gespeeld
Toen ik begon in de parochie, was ik slaaf van de
motorfiets en van de snelheid, tot ik inzag, dat ik
mij met een vaart van 40 km bewoog temidden
van een volk, dat te voet ging of met de fiets. Ik
ben toen ook gaan fietsen. Met de dag kreeg ik
meer relaties. Ik kreeg ook een beter begrip van
afstanden en tijden. Daarbij was ik nooit aneen up
weg en nam de tijd voor een bezoek of gesprekje
bij vrienden langs de weg.
In dienst van de bisschoppenconferentie moet ik
mij soms wel met de auto verplaatsen: dat is prak
tisch. Maar ik vertrek dan heel vroeg en stop in
alle plaatsen waar katholieken zijn. Ik bereken de
weg niet meer in kilometers of uren, maar in 'kop
jes thee'. Mwanza-Kasulu: twintig dorpjes, twintig
kopjes thee. Mwanza-Bukoba: 17 kopjes thee. Dat
vraagt veel tijd, maar zo ben ik toch ingeschakeld
in hun gemeenschap. Ik heb ontdekt, dat in een
Bantocbeschaving het echte succes niet afhangt van
filannen maken, maar van goede persoonlijke re-
aties. Of mijn onderricht inslaat, hangt af van het
vertrouwen dat zij mij geven. En dit wordt gro
ter naargelang zij mij beter persoonlijk kennen.
Betrekkingen aanhouden, kost wat kost: betrekkin
gen altijd. Dat lijkt me de sleutel te zijn om binnen
te komen als vreemdeling in de gemeenschap. Do
rest komt wel.
Zo heb ik langzaam een nieuwe levensmethode ge
vonden, een nieuw rythme, dat gebaseerd is op het
menselijk en christelijk samenzijn. Ik maak natuur
lijk nog wel plannen, maar over langere tijden:
mijn levensinslag kan dat nu eenmaal niet laten.
Maar ik verander ze of laat ze achterwege om rela
ties aan te houden. Als de autobus twee of drie
dagen m de bossen blijft staan, met pech, zit ik
mij niet druk te maken over een stel mensen, die
moeten wachten op een vergadering, omdat ik er
niet ben: ik weet dat zij het zullen begrijpen'.
Dr. Michel van Huiten
openbaar vervoer. Uitgave: Kluwc
venter. Prijs 9.50, 103 blz.
'Gratis' openbaar vervoer, de titel
Michel van Huiten (Eerste Kam
voor de PPR) aan dit boek me
bestaat niet en kan niet bestaan,
als we ons willen laten vervoer
eigen auto of in bus, tram, met
trein, we zullen er altijd voor mi^
betalen. Betalen per rit lijkt hetf"
lijkste, maar is dat in feite hele us
niet. omdat zij, die instappen ii
openbaar vervoer de stad en de
heel wat geld besparen. Denk a
maar even aan alle wegen, bruf
viaducten en parkeerplaatsen,
moeten worden aangelegd.
Van Huiten, die de hele problemini
van het 'gratis' openbaar ven-oef1»
een overzichtelijke manier in dit
op een rijtje heeft gezet, stelt
van een principiële beslissing vo^'u'
tegen betaling van vervoerskostt
algemene middelen geen sprake
is. Die beslissing is al gevallen: JJ|'
deel van de kosten van het opei D]
vervoer wordt al betaald uit de
mene middelen.
Waar het nu nog om gaat is allet 1
vraag of dit deel van de kostei !R:
perkt moet blijven tot eenderde 11
de helft, tweederde deel of wel
de totale kosten van het open rs
vervoer.
De motivering voor het 'gratis' m
van het oenbaar vervoer ligt dee rH
het sociale vlak (tegengaan van e
voersarmoede'), deels binnen de i.
drijven (de perceptiekosten wordi
hoog) en deels in de maatschf^
zelf (Staat moet voorzien in een
voerstelsel, dat iedereen zoveel
lijk gelijke kansen biedt).
'Gratis' openbaar vervoer van
Huiten is iedereen, die ook maar
beetje oog heeft voor de hele D
voersproblematiek, aan te bevi
Voor de mensen, die hun auto
als 'best nog wel mogelijk op
DE
wegen' en alle anderen samen al
veroorzakers van de volte, de ongi 2
ken, die opstoppingen en de stank
het eigenlijk verplichte kost mo v
zijn. Het zal ook hen dan hop^,
duidelijk worden, dat de auto,
een privilege voor enkelingen,
massaal gebruikt vervoermiddel
misgroei van onze cultuur is ge 1
den.
